Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 3, 15 January 1904 — Page 5
| This text was transcribed by: | Patricia Ravarra |
| This work is dedicated to: | Kiyosuke Nomura |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NUPEPA KUOKOA, IANUARI 15, 1904.
Nuhou Kuloko
Ua hopuia o M. G. Silva ka mea nona ka hale inu bia ma alanui Aala no ke kuai okolehao i ka la Sabati i hala.
O ka Helu 13 ka Epake o keia makahiki. E hoomanao e ko makou poe heluhelu puni akeakamai i keia mea.
O Korea ka mokuahi e ku mai ana mai Kina ame Iapana i ka la apopo. E makaala e na paahana poola o ka aoao Home Rula.
Ua waiho aku o Mr. L. A. Kakina i kona kulan Peresidena no ka Hui Kaa Uwila, a ua hoonohoia ae o Mr. Peck ma ia makalua.
He elua manawa e pouli ai o ka ia i keia makahiki. O ka mua he pouli hapa ana i ka la 17 o Maraki a he pouli piha ana i ka la 19 o Sepatemaba.
Ua huli hoi mai nei o Lutanela Leslie o ka puali makai kau lio me kana wahine i mare iho nei mai Hawaii mai na ka Mauna Loa o ka Poalua nei.
Aole i paani kinipopo pekupeku wawae ka hui Punahou ame ka hui H. A. C. i ka Poaono i hala, nolaila, ke ku nei me ka maopopo ole ka moho o ka makahiki i hala.
Ua paa i ka hopuia na koena Kepani i mahuka ai mai ka mokuahi Doric, a ma ia paa ana ua pakele ka hui mokuahi mai ka uku ana i na dala hoopai he elua tausani.
Eia ka mokuahi kolo Eleu ke kau ia nei ma ke makeke no ke kuai ana. Ua hala paha kona mau la o ka punahele a eia paha ka aneane nei e uhi mai na malu po maluna ona.
He hoopii koi poho o $300 ka C. W. Akepoka i hoopii iho nei i ka hui kaa uwila no kona hooneleia ana i ka noho no ekolu manawa mahope o kona kau ana aku maluna o ke kaa.
Inehinei iho la i mare ai o Andrew I. Bright me Miss Alice Kekipi, ke kaikamahine a Rev. J. Kekipi, ma Koula. Me ka hana nui i imiia ai kahi e loaa ai o ka palapala mare a loaa no hoi.
Ua halawai iho nei ka hui kinipopo Elks no ka noonoo ana no ka hiki ame ka hiki ole ia lakou e komo hou aku iloko o ka paani kinipopo o keia kau, a ua hooholo nui e ohi i mau laia paani no lakou a e komo aku iloko o ke kahua mokomoko.
Mamuli o ka hilinai a paulele piha o Lunakanawai Kaapuni Lopikana i ko makou makamaka Wm. H. Tell, ua kikoo aku la oia iaia mai ka papa kiure o ka Aha Hookolokolo Federala o hoonoho ae la i Makai no ka Aha Kiure Nui o kona aha hookolokolo. He hoike maikai loa keia nona a he anuu hoi nana i hookiekie ae iaia.
Ua hoouna aku nei ko kakou Kiaaina Geo. R. Carter, he palapala noi a kona ia Kiaaina Taft o Pilipine, e ae mai e lilo oia i malihini kiekie nana iaia ma kona alahele e hiki mai ai ianei. He huli hoi keia o Kiaaina Taft no Wasinetona no ka lawe ana ae i ke kulana kakauolelo no ke Keena Kaua.
Ua loaa iho nei no ka manawa mua loa ke kaa halihali ma’i a ka Papa Ola a he kaa no hoi no ka halihali ana i ka poe i loaa i na eha ulia kukonukonu. He kaa keia i like me ke kaa o ka Oihana Makai koe wale no he pahaahaa keia a he oi ae ka nunui ame ke kaumaha o na huila. Na ka Hui Hana Kaa Hawaiian Carriage Co. i hana iho nei. Ua aneane ma kau wahi o $750 ka lilo o ke aupuni.
He Ki Pu Manaoino o ke Kuluaumoe.
Mawaena o ka hapalua hora 9 ame hora 10 o ka po Poaono o keia pule iho nei, ua hoao ae o Joe Finn, he haole kalaiwa kaapio, e lawe i ke ola o Hugh Rooney, he haole kalaiwa kaapio o ke kaapio Helu 11 o ka hui kaa e hoolulu nei ma ke kihi o na alanui Hotele ame Uniona, me ka hoopiha ana aku me na huaale mai ka waha aku o kana pu panapana ilio bulu. O na mea i hoea mai na keia hana ana, ua ku aku o Rooney i ka poka ma ke kua, komo kekahi ma ka lima hema a haki ka iwi, a o ke kolu o ka poka, ua ku aku i ka lima akau.
I ka manao ana paha o ka mea manao pepehikanaka ua ko kona makemake ua hoomaka aku oia e holo a nalowale no kekahi mau ia ae nei. Ua noke na makai o ke kulanakauhale nei i ka huli a aole no nae i loaa koke. Ua kiai ia kona wahi noho ame na wahi ma i ike mau ia i ka hele, a aole no @ i hoea aku oia malaila a hiki wale no ikona haawi pio ana i ke ahiahi o ka Poalua iho nei.
Ma ka hapalua hora 9 o ka po i oleloia ae nei ua haalele iho o Rooney i kahi hoolulu kaa me kekahi wahine iloko o kona kaa. Aole i liuliu loa kona nalo ana aku ua hoea hou mai oia, a iaia e hoohuli ana i kona kaa no ke ku ana iloko o ka laina oia ka wa a kekahi mea i kaalo ae ai mawaena o elua mau kaapio e ku ana aku ana ma ka huila o hope o ko Rooney kaa a kani pinapinai mai la ka pu no elima manawa. Ma kekahi wahi ulia wale no o ka pomaikai, ua haahaa loa ke ki ana a Finn, komo mua na poka i ka noho o ke kaa mamua o ke komo ana i ke kino o Rooney, a na ia mea i hoonawaliwali i ka ikaika o ka poka.
I ka manawa i kani ai ka pu, aia no keia ohua wahine iluna o ke kaa, a i ka hehee ana iho o Rooney ma iluna iho o ka noho a hoomaka ka lio e holo, ua lele aku la ua wahine nei a kuwaia poo me ka waiho malie ana no kekahi manawa. Ua holo mai la ka poe e ku kokoke ana e hopu i ka lio a i ka paa ana, ua lawe loa ia aku la ka mea i eha no ka halemai.
I ka hoomaka ana o ka lio e holo, oia ka manawa a ka mea manao powa e holo ma ke alanui Uniona, hala loa aku la mahope o ke alanui mahope iho o ka halepule Katolika Roma a naiowale.
No Rooney hoi, ua lawe koke ia aku oia no ka Halemai a hoomaka koke ka lawelawe ana a ke kauka i kona mau palapu. No ka wahine hoi, ua laweia aku oia no ka lumi kauka o Kauka Day ma alanui Beretania maluna o kekahi kaapio me ka manao ua ku i ka poka, aka, i ka nana pono ia ana iho, ua ikeia aohe oia i ku, eia nae, ua pa kona poo i ka honua iaia i lele ai, a aole i loihi loa iho ua pohala loa ae la oia a haalele iho la i ke keena kauka me ka hikiwawe i loaa iaia me ka maopopo ole i na mea apau owai la ua wahine nei. Mahope mai ua hiki aku na makai me ka manao o ninaninau i ua wahine nei, eia nae, ua lele mua ka manu a ua hoka keia mau limahana o ke aupuni. O kahi mea i maopopo wale no e pili ana i keia wahine, oia ke pine e kau ana mamua o kona umauma, a o “Mary Ann” (Mele Ana) ka inoa e kau ana.
Ua manao mua ia no keia wahine ke kumu i ulu mai ai o keia hana ki pu, aka, ua hoole o Rooney aole oia ke kumu. Ua hoike ae oia he wahine keia i kau mai iluna o kona kaa ma ke ano he ohua a e hookuuia oia mai ke komo pu ana iloko o keia hana.
I ka ninaninau pono ia ana o ke kumu i ulu mai ai keia hana, ua hoomaopopo ia ae ua loihi ae nei ka noho ku-e ana o Finn me Rooney. He mau haole kalaiwa kaapio like no laua a i elua, a mamua iho nei, ua maikai ko laua noho ana, aka, mahope mai, ua ulu ae kekahi ku-e. I ka noho ana a ka halawai o ka Uniona i ka pule i hala iho nei, ua waiho aku o Rooney imua o ka Uniona e hoopauia ko Finn noho lala ana no ia hui a ua hooholoia kona manao. No keia kumu paha ka mea i ulu mai ai keia hana.
Ua holo mahuka aku o Finn elike me ke ano mau o ka poe i hana i kekahi hewa a nalowale. Ma ia po a ao ae ka la Sabati, a ma ia la a po hou a ao ae ka Poakahi nei, a ma ia la a po a ao ae ka Poalua a hiki i ka hapalua o ka hora ehiki o ke ahiahi, ua hele kino ae oia a haawi pio iaia i ka Oihana Makai mahope iho o kona pee ana no ekolu la ame ekolu po. Ua hoopiiia oia no ka hewa hoeha me kekahi mea make, oia hoi, he pu panapana.
KA HOALOHALOHA A KA PAPA LOIO.
Mamua o ka hoopanee ana o na hana o ka Aha Hookolokolo Kiekie i ka Poakahi iho nei, ua kauoha ae la ka Aha e aponoia a e hoopaaia hoi ma ka moolelo ka olelo hooholo malalo iho nei i waihoia ae e ke komite o ka Ahahui Loio Hawaii oia o Stewart, Kaulukou ame Stanley, penei:
“He kanaka o S. K. Ka-ne i mahalo nuiia e kona mau makamaka a i aloha nuiia e kona mau hoaloha apau. O kona kulana holomua ame kona noonoo maikai, kona kulana noho malie, ame kona ano oluolu o na mea ia nana i hapai ae iaia ma ke kulana kiekie aole wale no ma ke ano he hoa no ka Papa Loio aka, ma kona lawelawe pu ana no kekahi i na hana o ka lehulehu. Ma ke ano he loio ua akahele loa oia ma kana mau lawelawe ana ame ka maiau pu; a ma kona lawelawe ana hoi i na hana o ka lehulehu ua kupaa oia mahope o kana mea i manao ai ina ua manaoio oia aia ka pono ma kona aoao. Iaia i make aku nei ua hooneleia ka Papa Loio me kekahi o kona mau hoa kulana hanohano, a o ke aupuni Teritori hoi i kekahi o kona kanaka kupono, ka mea hoi i haawi i kona ikaika a i hooholo aku imua ma ka hoomalielie ana i na kuee i ulu ae ma o ke ano o ka ili, a i hapai a hooholomua hoi i ke kulana aupuni maikai, nolaila
“E hooholoia, Ma keia ke hoike nei ka Ahahui Loio o ko Hawaii Paeaina i kona kaumaha paumako nui i ka popilikia i loaa iaia ma o ka make ana o Mr. Ka-ne, a i kona aloha hoi i ka wahine kane-make ame kona ohana pu, a ke noi nei me ka haahaa imua o keia Aha Hanohano e hoopaa iho i keia olelo hooholo ma kona mau moolelo.”
KA LA 4 O IANUARI, 1904 MA HANA.
O ka Poakahi la 4 o Ianuari ma Hana nei, he la ano nui no ia, no ka mea ola ka la a ke Kanawai Kalana e noho mana mai ai ma ke Kalana o Maui, a pau hoi ka lawelawe ana o na luna Aupuni Teritori, noho mai hoi na luna Aupuni o ke Kalana o Maui.
Elike me ke kauoha a ka Hope Makai Nui T. Wittrock e akoakoa na makai a pau i ka hora 9 a.m. o ka Poakahi, nolaila, i ka hiki ana mai oia manawa ua hooko ia ke kauoha, a ua akoakoa ae malaila na makai, ka Lunakanawai ame na loio.
O ka hana mua i hanaia, oia ka hoihoi ana mai o na makai i ko lakou mau pihi makai, na newa ame na mea pili i ka oihana makai, a i ke kani ana o ka hora 9 a.m. ponoi, oia ka manawa o ka oihana makai i wehe ai i ka pahu hae, a no ka Lunamakai ia pahu hae.
Mahope o ka hemo ana o ka pahu hae, ua kanaenae ae la lakou no ka manawa hope loa o ko lakou noho ana maluna o ka oihana makai, me ka manaolana no nae e hoea hou mai ana no he manawa.
Ma ka hora 12 ponoi, ua waiho like iho la na makai apau i ka hana a koe wale no ka Lunakanawai elike me ka mana i loaa iaia a ke kanawai Kalana i haawi mai ai, aka, eia no nae ke hoao ia nei e kiola ae iaia mai ia noho ae, a e hono mai ka Lunakanawai a ka Home Rula, owai ana la ka mea pololei.
NA LUNA AUPUNI KALANA.
Ma ka la 7 o keia mahina i komo ae ai i noho na luna Aupuni Kalana o ka Apana o Hana nei, a ke lawelawe mai nei lakou i ka lakou mau hana elike me ka naauao i loaa ia lakou, oia iho keia: W. Mossman, Hope Makai Nui; G. W. K. Kauimakaole, Kapena Makai: John Kiliaka ame J. M. Hanuna, John Kaiwi, Joe Kahuhu ame S. K. Kaailua na makai, a malia e holopono ana no paha ka lakou hana; aka, ke nui nei ka huhu o kekahi poe Home Rula i ka nana ole ia mai o na poe kahiko i ku me ka ikaika ma ka aoao Home Rula, a o ka poe hou akahi no a komo iho nei, o lakou ia e o-u ae nei iluna o na hana.
Me ka mahalo,
KOU OIAIO.
Hana, Maui, Jan.8, 1904.
O ka la 15 o keia mahina ae ka la Konohi a na Pake.
Ma ke kauoha a ke Kakauolelo o ka Teritori, ua hoouna aku nei o Makai Nui Balaunu he mau lono telegarapa uwea ole i kona mau hope makai nui apau o na mokupuni e kauoha aku ana ia lakou e lawe hou ae a paa i ko lakou mau kulana pili oihana mua.
Nuhou o na Aina E
KA AHI NUI MA KIKAKO.
KIKAKO, Dec. 30.––Ua pau ka hale keaka hou Iroquois i keia ia i ka manawa e hoikeike ia ana o Bluebeard i kekahi o na anaina nui i hiki aku i ka hale keaka. Keia kekahi o na pau ahi nui o neinei.
Ua piha ku’i ka hale keaka i ka manawa i kukalaia mai ai mai kahi hoikeike mai ua pau ka hale i ke ahi. Oia no ka manawa i maka’u ai na poe o loko, a ua auhee koke aku na kanaka no na puka, a ua nui ino ka haunaele o loko, ua hookeke aku a hookeke mai e ake ana e puka koke aku iwaho a e pakele mai hoi mai ka make mai, no ka mea, ke a wikiwiki mai nei ke ahi. Ka hapanui no nae o ke anaina he wahine ame na keiki, a ua nalowale aku kekahi poe iloko o ke ahi.
Ua manao ia aia mawaena o 300 ame 500 poe i make iloko o ke ahi. Ma ka hookeke ana e puka aku iwaho, ua nui na poe i eha. Kekahi poe manao e puka iwaho aka ua a mai ke ahi mamua a mahope mai o lakou, a ua make aku iloko o ke ahi.
Nui na poe limahana o ka hale keaka i pau pu iloko o keia ahi, a i keia manawa aole e hiki ke haawi la aku o ka inoa o ka poe i make no ka mea aole i loaa ka manawa kupono e hiki aku ai ke nana ia aku oia mea.
Ua hiki ae na kaa wai ame ka oihana makai malaila i ka manawa pokole aka aole e hiki aku ke kokua, no ka mea ua wikiwiki ka a ana o ke ahi ua pahola aku a puni ka hale keaka i ka manawa pokole loa; a ua nui hoi na ola makamae i laweia aku ame
ka nui o ke poho o na poe waiwai. He mea hiki ole hoi i na makai ke hoomalu aku i na kanaka no ka mea ua nui ka pioloke ame ka pihoihoi o na kanaka e ike aku, a ua nui no hoi na poe i maka’u a i kaumaha no lakou na mea i pau aku i ke ahi.
KIKAKO, Dec. 31.––Iloko o kela pau ahi i nehinei ua hoomaopopoia he 562 ola i make aku, nui na poe i eha kuhohonu loa ame ka poe no hoi i eha iki mai, a ua nui no hoi ka pilikia o na ohana o na poe kiekie, nui ka luuluu o ka poe mea make me ke kaumaha koikoi.
UA HELU IA AE NA POE I MAKE.
KIKAKO, Jan. 1.––Ka huina o na poe make iloko o ka pau ahi nui o ka hale keaka, he 582 poe i heluia ae, a ua manaoia keia no ka huina pau o ka poe i make. Ua hoopaahaoia ae kekahi o na limahana o ka hale keaka no ka imi hoomaopopo ana aku i ke ahi e ka Aha Kolonelo.
AHAAINA MAKAHIKI HOU.
WASINETONA, D. C., Jan. 1.––Ua haawi ae o Peresidena Rusawela i kekahi ahaaina Makahiki Hou, a i konoia hoi na poe paa oihana aupuni apau loa o na mahele like ole maanei.
HOOKOMOIA I KEKA LA.
NU IOKA, Jan. 1.––Ua hookomoia ae o Mayor McClellan i poo no ke kulanakauhale nei i keia la.
UA HOEA MAI KA MOKU LAWE KOA.
PORT SAID, Suez, Jan. 1.––Ua hoea mai kekahi moku lawe koa Rusia me 3,000 koa ia neinei. Keia na koa e hoounaia ana no Port Arthur.
KAALO AE MAANEI.
GIBRALTAR, Jan. 1.––Ua kaalo ae elua mau moku wawahi waapa topido Rusia maanei, ma ko laua alahele i ke kahua kaua.
PAU KA HOTELE I KE AHI.
KIKAKO, Jan. 2.––I ka po nei, i pau ai ka Hotele Louvre i ke ahi. Ekolu ola i make a e eha poe i loaa i na palapu.
MAKE KE KANAKA HANA BIA.
MILWAUKEE, Jan. 2.––Kapena Pabst, ke poo nui o ka hale hana bia kaulana loa o neinei, ua make.
MAKE KEKAHI O NA KAIKAMAHINEALII O KE AUPUNI EMEPERA O PALANI.
PARIS, Jan. 2.––Ua make kekahi o na kaikamahinealii o ke aupuni Emepera o Palani. O Mathilde, ka inoa o ke kaikamahinealii, kaikamahine a Jerome Bonaparte, ke Alii o Westphalia, ke kaikaina hope loa o Napoliana I.
UA KAUOHA IA NA WILIKI IAPANA O NA MOKU.
GALSGOW [ as printed ], Jan. 2.––Ua kauohaia mai na wiliki Iapana o na moku ma ka uwea teregarapa e hoi aku me ka awiwi loa no Iapana.
UA KAUOHAIA MAI NO MASAMPHO.
TOKIO, Jan. 2.––Ua kauohaia mai kekahi aumokukaua Iapana o ehiku manuwa malalo o ke alakai ana a Akimarala Kimimura, e holo wikiwiki aku no Masampho.
UA MANAO IA E KAUA IO ANA NO.
PEKING, Jan. 3.––Ke manao nei ka papa kukakuka ana o na aupuni o keia kulanakauhale poo aupuni, ua maopopo loa e kaua ana mawaena o Iapana ame Rusia, i na i keia mau la koke iho no.
HOOLE O RUSIA I KA MANAO O IAPANA.
WASINETONA, Jan. 3.––Ua hoomaopopoia ae mai kekahi kumu mana o
ka oihana mai kekahi palapala a Iapana i hoouna ai ia Rusia, ua ae o Iapana i ka ike ana a i ka hoomaopopo ana aku i ko Rusia mana kiekie maluna, a iloko hoi o Manchuria, ina nae e ae mai o Rusia i ka ike ana mai i ko Iapana mana kiekie maluna a iloko hoi o Korea. Ua hoole mai o Rusia i keia manao ha’i a Iapana.
E AKE ANA O IAPANA I KA HOOILI KAUA.
TOKIO, Jan. 4.––Ke kupilikii nei ke kulana o neinei mawaena o Iapana a me Rusia. Ina aole e loaa mai ana ia Iapana kekahi haina maikai mai ia Rusia, ua makemake o Iapana e hoomaka ke kaua mawaena o Rusiia [ as printed ] ame ia.
KE HOOMAKAUKAU PU NEI O KINA.
SHANGHAI, Jan. 4.––Ua hoopiha iho nei na moku manuwa o Kina i ka ai ame ka poka, pauda ame na lako kaua e ae. Ke kali nei lakou no ka olelo kauoha no lakou.
KE HOOUNA LIILII NEI O RUSIA I KONA AUMOKUKAUA I KINA.
ORAN, Algeria, Jan. 4.––Ua hoounaia aku nei ka mokukaua Nicolas ame ka moku hana ino kopiko Abbek o ka aumokukaua o Rusia no Kina.
HE POINO MA KE ALAHAO O BALTIMORE.
BALTIMORE, Jan. 4.––Elua i make a he kanakolu i eha, oia ka poino mamuli o ka haule ana o kekahi kaa ahi ame na kaa ohua mai ke alahao aku.
UA HOOHOLO E HOOPUKA IA L. WOOD.
WASINETONA, Jan. 4.––Ua hooholo ae ke Komite o ka Aha Senate o ka Oihana Koa ma ke koho balota ana no ka olelo hoike apono ana aku no ke kohoia ana aku o Leonard Wood i Mekia Kenerala. Na balota ae ehiku, ku-e elua.
NA KOHO HOU NO NA OIHANA AUPUNI MA WASINETONA.
WASINETONA, D. C., Jan. 4.––Ua hoouna aku o Peresidena Rusawela iloko o ka Aha Senate, he palapala e noi ana no ke koho ana aku ia Wm. H. Taft, ke kiaaina mua iho nei o Pilipine i kakauolelo no ka Oihana Kaua, ia Luke Wright i Kiaaina hou na Pilipine ame Komisina Ide i Hope Kiaaina.
PAU KA HALE OIHANA AUPUNI O IOWA I KE AHI.
DES MOINES, Iowa, Jan. 5.––Ua a ae kekahi ahi ma ka Hale Oihana Aupuni o keia kaona ma ke Keena Hale o ka Lunamakaainana o ka Ahaolelo. Ua komo pu aku no o Kiaaina Cummins e kokua i ke kinai ana i ke ahi. Ua manaoia ka poino i hana ia e keia ahi, ua aneane aku e hiki i ka $500,000.
Keia Hale Aupuni e ku la ma Des Moines, oia kekahi o na hale o ka nani nui e ku la, i kukuluia hoi no na huina dala o ekolu miliona, a mawaho ae o na keena o ka Ahaolelo, he waihona buke o 40,000 mahele. He hale pohaku keia i kukuluia iloko o kekahi kuea nui ma Capitol Hill, Des Moines Hikina. Ua hanaia ka paia o ke Keena Hale o ka Lunamakaainana me ka mabala o ke kumukuai kiekie loa, aka na mea e ae apau he papa no. Ka Keena Hale Lunamakaainana aia i ka papahele elua o kela hale ma ka aoao
komohana; a malalo iho o keia keena, na keena o na Komisina o na alahao ame ke keena o na mea hoikeike no lakou na kumukuai nunui, i hoomakaukauia no Iowa nei.
NA MEA PILI KAUA MAWAENA O RUSIA AME IAPANA.
CHEFOO, Jan. 6.–Ewalu tausani koa Iapana mawaho o Masampho, ua makaukau no ka hoolele ia ana mai. Ke hoouna liilii mai nei o Rusia i na koa mai Manchuria mai me ka ike ole ia ma na hana huna.
SEOUL, Jan. 6.––Kanakolu-kumamalima koa manuwa i hiki mai i neinei no ka malama ana i ka elele i neinei me kona mau ukali. Kanahiku i manaoia e hoea hou mai ana. Ua hahana loa ke kulana o nei no ka hooulu kaua io.
ST. PETERSBURG, Jan. 6.––Ua manaoia a ua hoomaopopoia ia nei, ke kauohaia ana o Akimarala Evans e holo me kona aumokukaua mai Yokohama aku a hiki i Honolulu, e hoomake ana i na manaolana i oleloia ke kokua nei o Amerika Huipuia ia Iapana. Ua nui ka hauoli o Rusia no keia olelo hoike a Amerika Huipuia i kona kaokoa ana.
VLADIVOSTOK, Jan. 6.––No kekahi ano paonioni ame ke ano haunaele mawaena o na Iapana ame na kamaaina o Korea, ua kauohaia aku kekahi puali koa Rusia e holo aku ilaila.
O ka laau lapaau “Chamberlain’s Cough Remedy” ua hanaia ia no na ma’i kunu, anu, naeoa’iku, kunu kalea ame ka nalulu. Ua hooka’ulua keia laau iaia iho ma na aupuni malamalama apau o ka honua nei ma o kana hoola kamahao ana i keia mau ma’i i oleloia ae la. Ua loaa mai na hoaiai like ole mai na kanaka mai i loohia i keia mau pilikia e hoike mai ana i na hana kamahao o keia laau; na ma’i kunu ikaika loa i hoolaia e keia laau; na anu ikaika loa i haawi pio aku malalo o ka ikaika o keia laau; a o na ma’i naeo’iku i hoolaia e keia laau e hoopale mau ana i ke ola makamae o ke kamaiki. O ka hana hoohana lauia o keia laau no na ma’i ikaika loa o ke kunu kalea ua hoike maopopo loa mai keia laau i kona ikaika a mana he hookaawale i na hua ino e loaa mai ana mamuli o keia mau ma’i. Ua makahehi loa ia keia laau e na makuahine me he milimili la na lakou oiai aole he mau mea hoopilikia iloko o keia laau a ua hiki loa ke haawi ia keia laau i ka bebe uuku. He hoola mau keia laau i keia mau ano ma’i a he hoola me ka hikiwawe loa.
E loaa no keia laau ma ka halekuai laau o Benson, Smith Co., Ltd., no ke kumukuai kupono.
Laau Ili no na Bebe
NO KONA POO AME KONA LAUOHO
Kekahi Mea ano nui loa a ea Makuahine e noonoo nui ai
UA HANAUIA KELA A ME KEIA KEIKI ILOKO O KA HONUA @ me ke ewe o na mai lehulehu e ulu mai ana iloko o ka ili, ke poo a e lilo ana hoi kekoko ia wa i mea nui loa, no ka panee ana i keia popilikia, a pela @ ai ia i mea nui loa e hookaumaha mau ai i ka noonoo o kela a me keia mea @ oohia i ka nali ana a na ma’i lehulehu. Aole keia mea i hookaumaha ia ma kekahi ano e ae, aka, mamuli no o ka hoopalalehaia ana e ka mea i kupono e malamaia makaaia i keia poino. Nolaila, ua lili i kumuhana na kela ame keia makuahine maikai e makaala mau ai i ka lakou mau keiki e loohia ana i mau lakou me na mea a pa ue hiki a ke pale aku i keia mau popilikia lehulehu, i mea hoi e loaa ai ke ola maikai, malalo o na lapaau noeau ana me ka hikiwawe a me ka oia loa no hoi.
Ua olelo ia o ke aauau me ka wai pu mehana a me ke KOPA CUTIKURA no ka hoomaemae ana i ka ili no ka papaa i ka lepo a me kahi mau ino @ ae, a pela hoi no ka unahi-pii, a pela hoi, ina ka e kapili malie i ka A@a Hamo CUTIKURA no ka hooki koke ana i ka maneo o ka ili, ka eeke ana manene o ka ili ame ka pehu, a pela hoi no ka hoomalielie ana i ka ku’i a me ka hooia ana i na palapu, a mahope aku oia wa, ina ka e inu i ka Laau Hoohainu CUTIKURA, oia wale ae la no ka na mea a pau e hana ai no ka pale ana aku i keia mau kinaunau o na keiki liilii i na wa apau e hoomaka mai ai, a ina no ua loaa mua, ne mea pau wale no ia ia keia mau laau ae la, ke malama pono ia na kuhikuhi. Ma keia hana ana pela, e laoo ai i na makuahine hoomanawanui ka maha a me ke oluolu o ka naau, a he mea no hoi ia no lakou e hookaumaha ole ia ai i na wa a pau. Ua hooiaia keia mau haawina pomaikai ma na home lehulehu a puni ka aina.
Mamuli o ka momona, ka maemae, ame ka hikiwawe o ke ola o keia laau, i makemake nui ia ai e na lahui kanaka a pau i hoao a ikemaka i kona waiwai nui ma ke ano hoola, a pela no hoi i hilinai nui ia ai kona waiwai no ka hoopakele ana i ka luhi a me ke kaumaha o na makua lehulehu ma na wahi a pau, a pela no i malama nui ia ai maloko o na home.
HE HOOLA MAOPOPO NO NA MA’I MALOKO A MAWAHO O KE KINO.
Oia hoi ke KOPA CUTICURA e hoomaemae ai i ka ili a me ke kopia o ke poo a hoowaliwali i ka alualu, o ka AILA CUTICURA HAMO no ka hoopau koke i ka maneo a hooluolu a hoola, a me ke CUTICURA RESOLVENT no ka hooluolu a hoomaemae ana i ke koko. Ke kuaiia nei ma na wahi a pau o ka honua nei. Keena Kuai ma Auseteralia, R. Towns & Co., Sydney, N. @ W. Keena ma Aferika Hema, Lamron Ltd., Cape Town. “I loaa ai ka ili pahee maikai, ka lauoho a me na lima,”
POTTER DRUG AND CHEM. COMP., Boston, U. S. A., na Ona o na laau CUTICURA a pau loa.
Eia makou ke hoi nei no ko makou Halekuai Hou i noho mua ia iho nei e Lewers & Cooke, Ltd. ma Alanui Papu.
Pearson & Potter Co., limited .
HOOLAHA HUI.
E like me ka kauoha a ke kanawai, o ka poe no lakou na inoa malalo iho nei, ma keia ke hoolaha nei i keia mau olelo malalo iho:
Oia hoi, o Makou, Tong Ka Chung, Lai Hon, ame Leong Ping, o lakou apau ke noho nei ma Wailuku, Maui, ua kukulu hui ae ma ka ia 26 o Dekemaba, 1903.
O ka inoa o ka Hui oia ka Nin Fong Company (Hui).
O kona wahi hana aia ma Wailuku, Maui.
A o kona oihana oia no ke kuai mai, kuai aku, ma ke kalepa a ma ka hana iloko o ka laiki ame kona hua, pili loa i ka waeili laiki ana a hoomaemae ana ame na mea pili ia mea.
TONG KA CHUNG,
LAI HON,
LEONG PING.
2997––Jan. 8, 15.
He Huaale Maikai
Aole he like o na
“Huaale a Ayers”
me na huaale e ae no ka mea he mau huaale kokua keia i ka hana a na naau, a he laau hoomaha maikai loa hoi. Ina he paa kou hanalepo o na
“Huaale a Ayers”
ka laau e hemo maikai ai, a e hemo maikai mau ana hoi mahope aku oia manawa.
Aole loa he hiki i kekahi kanaka ke Olelo ae he maikai kona oia kino ina aole he hemo o kona hanalepo he hookahi manawa o ka la, a oi aku paha. Ina i maopopo keia kanawai o ke ola i na kanaka apau, aole loa e like ka nui o ka poe ma’i me ka mea e ike ia nei i keia mau la.
Ua hana ia owaho me ke kopaa he maikai loa ka lawe ana.
Aohe mau Huaale i oi ae ka maikai mamua o na
“Huaale a Ayers”
Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayer & Company, Lowell, Mass. U. S. A.
E loaa no keia mau Huaale ma ka Hale Kuai Laau o Hollister, alanui Papu.
E LAWE I KA NUPEPA “KUOKOA,” IKE MAU I NA MEA HOU.
HOOLAHA KUMAI
O NA WAIWAI U’I LOA
–––– no na ––––
LA -:- KULAIA
Eia ke hoikeia nei ma ko S. OZAKI Halekuai, ma Waverly Block, Alanui Hotele.
O na waiwai e laa––––
NA KIMONO, NA HAINAKA SILIKA, LEI A-I AME NA PALULE O KANE,
He ohaoha wale ia no ia mau Makana a pau . . .
I N a HE ALOH a OU K@ PA MAI E IKE I@U
S. OZAKI,
Waverly Block Alanui Hotele.
PONO AAHU O KANE
o na Ano a Pau, e loaa no ma ka Kalekuai o
FUKURODA
He emi loa ke Kumukuai mamua o kekahi mau wahi e ae, a e loaa no hoi o EDWARD KEALOHA malaila, nana e hookipa aku i na hoaloha a pau e kipa aku ana.
Helu 28-32 Alanui Hotele
JOHN M KEA.
He Notari no ka Lehulehu; he mea hana i na Palapala Kanawai, a he mea huli i na kuleana aina. O na kauoha mai na mokupuni mai hookoia no me ka pololei.
Keena Hana: Ma ka Loio Kuhina, Hale Mana Hooko.
Honolulu, Mei 22, M. H. 1903.
HUI HOOLEWA HONOLULU
Ke hooiaio nei keia hui i kana mau hana kokua i kona mau lala. I keia wa ua oi mamua o 1300 lala, a ke @ mau nei i kela ame keia la.
J. H. TOWNSEND, Kakauolelo,
124 Alanui Beritania Tel. Main 411.
KA HALEKUAI O
Goo Kima
Huina o na Alanui Nuuanu me Hotele.
E ku nei ma na kihi o alanui Nuuanu ame Hotele ka halekuai hookahi wale no e loaa mau mai nei o na waiwai hou ma na mokuahi apau.