Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 14, 1 April 1904 — Page 3

Page PDF (1.55 MB)

This text was transcribed by:  Naomi C. Losch
This work is dedicated to:  Pat and George Bacon

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, APERILA 1, 1904

KE KAUNAWAHINE

O KE

Kulanakauhale o Tarevis.

KE ALOHA I KA MAKA PAHIKAUA.

MOKUNA XX.

KE KOI E HAAWIPIO I KE KAKELA TURONA.

       "Aloha kakahiaka nui oe e kuu Haku," i haawi aku ai ka panapua i kona hoomaikai i kona Haku.

       Pela no hoi oe," i panaiia aku ai, a ke manao nei wau he kakahiakanui maikai keia."

       "Aohe mea like, a no ia kumu kekahi o ka hooikaika ana ia'u e pii mai iluna nei a hooholo iho la wau e hana i mau pua no ka hoomakaukau mua ana."

       "Ua ai anei oe i kou ainakakahiaka?"

       "Aole i hoikeia mai ia'u ka makaukau o ka papaaina," i pane aku ai ka pana pua.

       "Alaila ke manao nei wau e liuliu mai i paina no kakou a iluna nei kakou e ai ai. Kakou apau. Nolaila e iho aku wau e hoke aku i keia papa hoonohonoho no ka kakou papaaina i ke Kauna."

       Alaila iho aku la ka Emepera ilalo a hui aku la me ke Kauna a mahope o ko laua hui ana ua hooikaika aku la oia e hui me na kaunawahine no ka manao ana pela iho la e hoolaulea ai ia lakou, a i ka makaukau ana o ka papaaina aia hoi iluna o ua aleo nei ma ke kukulu hema ka papaaina, --e nonoho ana, ke Kauna ame ke Kaunawahine Paele, Ke Kaunawahine Tekela, ka Emepera ame ka panapua ma ko lakou mau noho a puni ke pakaukau i luluu me na mea ai.

       Ma ka hoomaka o ko lakou hui ana ae aia no na kaunawahine iloko o ke kulana maka'u no ke Kauna Paele mamuli o na hana i hanaia i ka la i hala iho, eia nae, ua lilo e mai ka pane ana no ke Kauna Paele.

       "E Tekela ua--" eia nae, ua kahamaha koke ia aku la oia e ke Kaunawahine Tekela ma ka pana ana aku iaia:

       "I ka manawa e pau ai kau haawi aloha ana i kuu makuahine i ke Kaunawahine Paele alaila e lawe mai no wau i kaui aloha kakahiaka ia'u no'u."

       Ma keia pane ua kunana iho la ke Kauna me he la ua ho-aa ika olelo kupono e pane aku ai a hala wale kekahi mau minute, alaila pane aku la:

       "E ka wahine -----" a kunana hou iho la no ka noonoo ana i kana mea e kamailio aku ai, "alaila pane hou aku la oia me ka leo o ka ikaika:" "Ua puni kakou i na enemi aka e leleliilii ana lakou ia kakou, damu lakou."

       "Ae e kuu Haku," i hawanawana aku ai ka wahine me ka maka'u nui iloko ona me ke ano piliaiku o ka noonoo. Ua lele koke ae la o Tekela me ka olioli nui iluna o ke Kauna Paele a kalele ikaika ihola ma kona mau poohiwi, eia nae, ua nui loa kona eeke no keia ano hana no ka mea aole oia i maa ia mau mea.

       "Aole he kanalua ana no ia mau mea," i pane aku ai o Tekela, "o oe no ka mea lanakila ana a ke manaoio nei wau aole e hiki ia lakou ke ku paio mai ia oe."

       "E Tekela," wahi a ua Kauna nei i pane aku ai me ka pale ana aku o kona lima ma ka lele ana mai o ke kaikamahine, "e nana aku oe i na halelole o na Akibihopa i ke kiekiena o Alakena. He hiki ia lakou ke ike mai ia kakou."

       "Hookuu aku ia lakou e nana mai ia kakou," i hooho olioli ae ai o Tekela me ka peahi pu ana aku o kona mau lima i kahi o na halelole e ku ana me he la e kahea aku ana. "O kuu makuakane keia o ke Kauna Paele aole ona maka'u hookahi no olua e na Akibihopa no ka hui paio ana me olua."

       Mahope iho o ka lakou ai ana ua hoonanea iho la no lakou -o ke Kaunawahine Tekela ame ka Emepera i ka laua kukai olelo no laua iho, a o ke Kauna Paele no hoi me kana wahine. Eia nae aole i maha loa iho lakou aia hoi ua hooho leo nui ae la ka panapua e hoike ana aia he pualikoa kaualio e nee mai ana no ke Kakela Turona.

       Ua hikilele like ae la ko lakou noonoo apau a kuku like aela no hoi lakou iluna no ka nana ana, aia hoi, ua ikeia aku la ka nee ana mai o kekahi pualikoa kaualio ma kahi paha o ke kanaono o na koa a mamua loa na kanerala elua a ma ke kilo ana kau a ka Emepera ua loaa koke aku la iaia ka ike o kekhi o na keneral oia no ke Kauna Bitarika.

       He hookahi ninau nui i ulu ae ia manawa oia no ke kokoolua o ke Kauna Bitarika, eia nae iloko o ka manawa koke no ua maopopo ae la ma ke koho ana--oia hoi, he kenerala ma ka aoao o ka Akibihopa o Kolone. Mahope pono iho o laua he mau koa kaualio i lawa me na mea kaua aka he poe o-le ka lakou ke kumu i loaa aku ai keia ike i ka Emepera he poe elele a hooko kauoha lakou.

       "He koi keia e haawipio aku i ke Kakela Turona," wahi a ke Kauna Paele i pane aku ai i kona hoakuka. "Ina oia ka manao o keia huakai alaila e waiho aku no wau i ka'u pane, a e oluolu anei oe e hui pu mai me a'u ma keia waiho pane ana?"

       "Me ka hakalia ole," i pane akku ai ka Emepera.

       "Ua hauoli loa wau i kou komo pu mai ma keia kukai olelo ana me keia poe, no ka mea o ke ano o na olelo ame na manao kekahi mea nui e hoponopono ai. Nolaila ua manao wau ua makaukau wau me na pane kupono e waiho aku ai ma keia hui pu ana mai ou."

       "Mai pane pupuahulu," i a'o aku ai ka Emepera, "aka e pane me ka akahele e noonoo hoomanao ana i ke ano o na olelo ame na manao e pane ai i na ninau e waihoia mai ana, a ina he wahi mea kahi e loaa ana ia'u ia manawa no ke kokua ana i kau pane alaila wau e hawanawana aku ia oe a nau ia e waiho aku imua o na kenerala."

       "Ua pono," wahi a ke Kauna Paele. Alaila iho aku la na pukonakona o ke kakela a noho iho la no hoi na kaunawahine a elua me na manao kuululu o ke kaumaha no keia paio e hiki mai ana maluna o lakou.

       A ma ka hiki ana aku ilalo ua pii aku la laua iluna o ka aleo i kukuluia maluna pono o ka pa manoanoa kokoke loa i ka ipuka nui kahi hoi e ku kiai mau ia ana no ke kali ana o ka hiki mai o ua pualikoa la, a aole no hoi i u iho kuku ana ua poe nei imua o ke Kauna Paele mawaho o ka puka-pa.

       "E Henerika o Turona," i pane mai ai ke Kauna Bitarika me ka leo oolea oke kalakala nui wale "a i ka paia hoi i kekahi manawa ke Kauna Paletine ka mea hoi i ku-e maopopo ia e ka mana ikaika ku i ke kanawai ma ke kukala ana o ua mana la ke koiia nei oe e haawipio mai ano i ke Kakela o Turona e paa a e nohoia nei e oe a e lilo aku iloko oke kuleana o ka Mea Kiekie ka Haku Kona-la Vona Hokedona, ka Akibihopa o Kolone ame kona hoahanau o ka oihana hookahi ka Mea Kiekie ka Haku Anola Vona Iseneboga, ka Akibihopa o Tarevis, a i ka manwa e hooleia mai ai keia koi a ko maua mau Haku alaila e ili no ke koikoi maluna o kou ola ame ko ka poe apau oloko o ka pa o keia kakela."

       "E ninau aku," i hawanawana aku ai ka Emepera, "ma ka mana hea la i waihoia mai ai keia koi?"

       "A no keaha i hoopuka mua ia mai nei o ka inoa o ka Akibihopa o Kolone ma keia kukala, a heaha kona wahi pilikana e koi mai ai maluna o'u?" i pane aku ai ke Kauna Paele.

       Alaila kukakuka iho la na kenerala o na Akibihopa no kekahi manawa me ka maopopo ole o na kukai olelo ana i na pukonakona oluna o ka pa aka i ka hala ana o kekahi mu manawa o ka hamau leo ana ua pane hou mai la ke Kauna Bitarika:

       "O na Mea Kiekie a elua na Akibihopa o Kolone ame Tarevis ua hui like ae laua e like me ka'u i hoike mua aku nei a komo ku-e aku ia oe a na laua keia koi e haawipio mai i ke Kakela Turona."

       "E olelo aku oe he hana paakiki loa nou e ike aku ai i ka Akibihopa o Kolone maluna o ke kumuhana i pili wale no nou ame ka Akibihopa o Tarevis." E pane hou aku ina na ka Akibihopa o Tarevis keia koi alaila ua makaukau oia e waiho aku i mau pane kupono ma kou aoao iaia wale no ia a'oa'o hou aku ai ka Emepera.

       "Aole e nele ka loaa aku o na pane kupono mai ia'u akku i ka Akibihopa o Taveris wale no ina nana wale no keia koi." wahi a Kauna Henerika i kalele aku ai i ka pane. "Aka aole a'u pane na kela o Kolone a aole no hoi ona kuleana iloko o ke kumuhana mawaena o'u ame ko Tarevis koe wale no o ka Haku nui ka Emepera ka mea hiki ia'u ke hoolohe aku."

       "Pololei a maikai kau pane," wahi a ka Emepera i pane kalele aku ai. "Ua ku maoli ia mau olelo au i ke kanawai o ka aina."

       Alaila kukakuka hou iho la na kenerala o na Akibihopa no kekahi mau minute, a i ka nana aku, a ke Kauna Paele aole i like ko laua manao, eia nae a hala kekahi mau minute o ka hamau ana ua pane mai la ke Kauna Bitarika:

       "Iloko o ka inoa o ka Akibihopa o Tarevis o kuu Haku a kou Haku no hoi ke koi ikaika aku nei wau e haawipio mai oe i ke Kakela Turona iaia."

       "E olelo aku oe." wahi hou a ka Emepera i a'oa'o hou aku ai, "e waiho aku ana oe i keia koi a ka Akibihopa i ka haku nui ka Emepera a ua makaukau hoi oe e haawipio aku i ko kakela iaia i ka manawa ou e ike ai i kona inoa ma kekahi palapala kauoha no ka haawipio ana i kakauinoaia e ia."

       Huli ae la ke Kauna Paele a nana aku la i ka Emepera me ka puiwa nui.

       "Aole o'u noonoo nui i ka Emepera ua oi ae oia maluna o ko Tarevis, a aole o'u manao e haawipio i kekahi o laua. O kekahi no hoi ina e kakauinoa mai ana ka Emepera alaila aole o'u wahi pono i koe."

       "Aole e loaa ke kakauinoa mai o ka Emepera a he hana hiki ole ia ia lakou ke hana aku. Aole anei oe e hoomanao aia ka Emepera i ka aina hemolele."

       Ma ka aoao o ke Kauna Paele aole ona makemake iki i keia mau manao--oia hoi e kaa oia malalo o kekahi mea e ae a aole ona nana i ka Emepera aka mamuli o keia a'o a Rodolofo ame ka nui ole o kona manwa e noonoo pono ai ua hoopuka aku la oia:

       "O ke kumuhana ko'iko'i loa e like me keia au i waiho mai la, ke makemake nui nei wau e waiho aku i keia koi imua o ka Emepera ka Haku maluna o ka Akibihopa o Tarevis a maluna no hoi o'u. He makemake nui wau e hanaia keia mea me ka maikai a iloko o ke kaulike, a ua makaukau wau e haawipio akuk i ke kakela i ka Emepera a i ole i kekahi elele ana e haawi mai ai i ka mana no ka hooko ana me ko'u ike akuk i ka palapala hooko kauoha i kakauinoaia e ka Mea Kiekie Ka Emepera."

       "O ka Emepera," wahi a ke Kauna Bitarika i pane mai ai me ka leo ikaika o ke ano kaka-na, "ua haawi pau mai nei oia i kona mana no keia ninau i ka Akibihopa o Tarevis ka mea hoi i mana loa ai ka ka Hakuk Iseneboga lawelawe ana. Aole oe e pakele mai keia koi aku a no ia mea ke----"---

       Aole i pau pono na olelo ua kahamaha koke ia mai la oia e kona kokoolua e ku pu ana a kukakuka pu iho la laua me ke kau pu ana aku o ka lima o ke kenerala o Kolone maluna o ka poohiwi akau o ke Kauna Bitarika, a i ka nana aku a ke Kauna Paele e hoohalahala nui ana ko Kolone i na mea i hoopuka koke ia iho.

       "A pehea hou aku?" i ninau aku ai o Henerika.

       "Ua maopopo ke koena aku i koe," wahi a Rodolofo i hawanawana aku ai. "He hoopunipuni kela a ke Kauna Bitarika i olelo mai la no ka mea, aole he hana o ia ano i hanaia mawaena o ka Emepera ame kona Haku. Oi loa aku ka ino ma kona aoao, a e like ole ana na manao o ka Akibihopa o Kolone me ko ka Tarevis ma keia hoopunipuni. E olelo aku oe aole oe i ike i kela misiona a ka Emepera i ka Akibihopa Anola a e hooiaio mai hoi ina paha ma ka olelo wale no a i ole ua hana palapala ia paha."

       "Malia aia iaia. Pehea e hiki ai ia oe ke hooiaio e iho ina aia iaia a aole paha?"

       "Ua hoike mua aku nei hoi wau ia oe ua hoopunipuni kela kanaka. E aa anei ka Emeperal e haawi i kekahi kanaka i ka mea ana i haawi ole ai i kekahi aku? E nana aku no hoi oe i ka nanaina ano e o ke kenerala o Kolone. He hoike ana kela i kona kanalua i ka oiaio o na olelo a kona hoa."

       "Nui ko'u kanalua," wahi a ke Kauna Paele, "no ka lokahi o ka manao o ka Emepera i keia hana a ka Akibihopa o Tarevis ame ka hui pu ana mai o ko Kolone. Ina oia iho la ke kahua alaila e pau ko kakou hui kuka ana ma keia manawa no keia mea. Ma ka hooiaio e loaa mai ana ma ke kauoha a ka Emepera maluna o keia kumuhana e kakauia ai ma kekahi palapala a e kakauinoaia ai e ia e haawipio aku ai au i kuu kakela a aole ma kekahi ano e ae. Nolaila ke waiho nei au i keia mea ma ka lima o ka Emepera."

       "E haawipio mai i ke kakela e ka ilio eleele," wahi a ke Kenerala Bitarika, a ina aole, e hoohiolo koke aku no wau i kona mau paia imua pono o kou mau pepeiao, e ke keiki eleele a ka puaa hiwa."

       I ka manawa koke no ua iho koko iho la ka lima o ke Kauna Paele no ke kumu o kana pahikaua a mai hoopuka koke aku oia me na olelo ikaika no ka pane ana ina aole i hoomalielie mai ka Emepera.

       "E uumi, mai pupuahulu," wahi a Rodolofo. "E pane aku i ke kenerala o Kolone e lilo oia i hoike no keia mau olelo ikaika a kona hoa a e hoike aku i kou makemake nui e hanaia keia mea ma ke alanui o ka maluhia a ha'iha'i ole i ka mana o ke kanawai o ka aina."

       Alaila hooikaika ihola ke Kauna Paele e uumi a o ka makamua loa hoi ia o kona hooko ana pela, a i ka manawa kupono ua pane aku la oia:

       "Ke noi aku nei wau ia oe e ke Kenerala o Kolone e lilo oe i hoike mawaena o maua a maluna hoi o na olelo ikaika o ko hoa, e hoike ana ua hoohaahaa loa ia mai au mamuli o ko'u hooikaika e hooponoponoia ma ka waiho ana aku i ka Emepera ko kakou haku hoi. Ke makemake pu nei no hoi au e malama i ke kanawai o ka aina a e noho malalo o kona mau kauoha a malama pu hoi i ko'u pono ponoi iho me ka hoopilikia ole aku i ko ha'i."

       Me ka nana ole ae i keia mau wehewehe akahele a ke Kauna Paele ua pii ae no ka ena o ua Kauna Bitarika nei a no ka nui huhu loa me ka hiki ole iaia ke hoomalu nona iho, ua pahu ae la oia i kona lio me ke ke-pa a anapuu ae la no hoi ka holoholona, a hulikua mai la no hoi ua kauna nei i ke kakela a me ka pane leo hou ole mai aia hoi ke iho la oia no ka hoi ana.

       Mamuli o keia hana hikiwawe me ka maopopo ole i kona kokoolua i hele mai ai no keia misiona, ua hoohuli ae la no hoi oia i kona lio a hahai aku la mahope o kona kokoolua me ka haawi kunou haahaa ana aku i ke Kauna Paele e ku mai ana iluna o ka pa, a o ka huki like aku la no hoi ia o ka puali holookoa, a no ka halelole ka pahuhopu.

       Ma ka aoao o ke Kauna o Turona ame ka Emepera aia laua ke kuk la me ka hakapono o na maka i na malihini e hoi la.

       "E ke Kauna Paele," wahi a Rodolofo i pane aku ai, "ke haawi aku nei au i ko'u hoomaikai ia oe no ka nui noeau o kau mau pane ma keia hooponopono ana."

       "Mai loaa ole ia'u keia mau hooponopono maikai ana," i pane aku ai ke Kauna, "ina aole oe i hooponopono mai i ka'u mau manao i waiho ai ame na olelo no hoi a'u i waiho ai. Aole owau ke hoomaikaiia aka o ka hoakuka o'u a maluna ona ko'u hoomaikai a ke noi mau nei no wau ia oe no kau kokua iloko o na hakoko o keia mua aku iloko o keia kaua."

       "Ke manao nei wau," i pane hou aku ai ka Emepera, "ke hoi la ke Kauna Bitarika me ka maikai ole o kona noonoo mamuli o keia nele o kana huakai a ke kanalua nui la oia no kona aponoia mai e kona Haku ke hoike aku i keia, he meahou hookanalua manao, a o kekahi mea a'u e ike e aku nei e hoohalahala loa mai ana kona Haku iaia me ka hui aku o keia ano hoopunipuni ona, no ka mea, aole e nele ka hoike aku o ke Kenerala o Kolone i kona Haku no na mea apau i hanaia, a ke manao pu nei no hoi au he mea ia e haalele ai ka Akibihopa o Kolone a huli hoi aku no kona wahi."

(Aole i pau.)

 

MAKAI KIU

KALOKE HOME

AME KA

Hihia i Huliia me ka Noeau

______________

Mokuna XI

KE KANAKA ILUNA O KA PUU.

       "E Mrs. Lola Laiana," wahi a Kauka Wakekona i pane aku, a ia manawa pu no hoi i ku ae ai oia iluna, me ka manao e hoopau i ka laua mau kukaiolelo ana, "ea, eia oe ke lawe nei i ke koikoi o keia mea maluna ou a ke kauhihi nei hoi ma ke ano pono ole mamuli o kou hoike piha ole ana mai i na mea apau au i ike ai. Ina wau e kii aku ana i ka oihana makai, alaila oia ka manawa au e ike ai i ke pohihihi o keia wahi au e ku nei. Ina aole i kau aku ka hewa maluna ou, heaha la hoi kou kumu o ka hoole mua ana mai ia'u i kou kakau leta ana aku ia Sir Kale?"

       "No ka mea ua maka'u wau o loaa mai kekahi mau kohohewa ana malaila mai, a ma ia ano e komo aku ana wau iloko o keia hihia."

       "A heaha hoi kou kumu o ke koi ikaika ana aku ia Sir Kale e puhi i ua leta la au i ke ahi?"

       "Ina ua heluhelu oe i ua leta la ina ua loaa ia oe ka manao a maopopo ia oe na mea apau."

       "Aole wau i hoike aku nei ia oe ua heluhelu wau a pau pono ua leta la au."

       "Eia nae hoi ua hoike mai nei oe i kekahi mau mea i hoikeia ai iloko o ua leta la."

       "O kou manao poina iloko o ua leta la oia ka mea a'u i heluhelu. No ka leta hoi, ua pau i ke ahi a ua hiki ole ke loaa na manao. Ke ninau hou aku nei wau ia oe, heaha la hoi kou mea i hookonokono loa ai ia Sir Kale e puhi i ua leta la i ke ahi?"

       "O ua manao la a'u i kakau aku ai he manao huna loa ia a no ka pono o ka mea hookahi."

       "A oia no hoi ke kumu au i makemake ai e hoike ole ae i keia mea i ke akea."

       "Ina pela e ha'i aku ana wau ia oe. Ina ua maopopo ia oe ko'u moolelo e ike ana oe i ka maikai ole o ko'u nohona mahope o ko'u mare ma-lu ana a'u hoi e kaumaha nei ia hana a'u i hana ai."

       "Ua lohe wau i kekahi mau mea oia ano e pili ana nou."

       "O ko'u ola ana oia kekahi mea kaumaha loa i loaa mai ia'u ke kaumaha mai ke kane a'u i aloha loa ai. I keia manawa aia ke kanawai ma kona aoao, a i kela ame keia la ua komo mai na manao iloko o'u e hana aku ana oia i kekahi hana e hoihoi hou ia ai maua. I ka wa a'u i kakau aku ai i keia leta ia Sir Kale ua loaa mai ia'u ka ike ua hiki no ke loaa ia'u ka hookaawale ana mai keia kanaka mai ke loaa ia'u kekahi huina dala. Ua komo mai ka manao iloko o'u e imi aku i ko'u pono. Ua ike wau i ko Sir Kale puuwai hamama, a ua loaa mai ia'u keia manao ina wau e hui kino maoli ana me ia a ha'i aku i ko'u pilikia e loaa mai ana no na kokua ana mai iaia mai."

       "Alaila, pehea hoi oe i hele ole aku ai e hui me ia?"

       "No ka mea ua loaa mai ke kokua no'u mahope mai o ko'u kakau ana aku iaia."

       "Heaha hoi kou mea i kakau ole aku ai a ha'i aku ia Sir Kale i na mea e pili ana no ia kokua i loaa mai ai ia oe?"

       "Ua manao wau e hana aku pela ina aole wau i ike i kona make ana iloko o ka pepa o ke kakahiaka o kekahi la ae."

       Ike iho la o Wakekona ua pololei maoli no ka moolelo ame na pane a Lola a o kana mau hoonieniele ana he nui aole ia i hoololi ae i kana mau pane. Ua ninau hou aku la o Wakekona ina paha ua hookomo aku oia i kana hoopii hookaawale i kana kane mamua iho a i ole mahope iho o ka loaa ana o keia mea nana e hoopohihihi nei iaia, a ua loaa mai ka haina ua hana i'o ia no ua hana la mamua o ko Sir Kale make ana.

       He mea maopopo loa aole no e hoike mai ana o Lola ua hele io no oia a hui me Sir Kale, oiai oia no ka mea e hookauhihi aku ai iaia iloko o keia make kupaianaha, a ia Wakekona i haalele aku ai ia Lola, ua komo mai la na manao pohihihi iloko ona no kana hana e hana nei. Iaia e hele ana ua komo mai la na ninau lehulehu iloko ona no ke ano o Lola ame kana mau pane, a wahi ana iloko iho ona, ua ha'iia mai kekahi mau mea iaia a he mau mea e ae no kekahi i ha'i ole ia mai. Ua maopopo ma keia huli ana a Wakekona aole i loaa kana mea i makemake ai, a oia hoi kona manawa i noonoo ae ai no ke kanaka nona kela kino ana i ike ai ka poe a laua o Sir Hanale i hele ai e hopu ia Seledoma. Ua lohe oia mai ia Baremoa mai ke noho nei kekahi kanaka i maopopo ole iaia kona ano, a mamuli o ka nui o na manao hoohuoi iloko o Kauka Wakekona, ua hooholo iho la oia e hele aku e huli i keia kanaka malia o loaa aku iaia i kahi i ha'iia mai iaia.

       Kau aku la o Wakekona maluna o kona kaa, e huli hoi ana no Basekavela Hale, a iaia e holo ana me ka nui o na noonoo like ole iloko ona, ua hiki aku la laua mawaho iho o ko Palanikelina pa-hale, a oia no hoi ka manawa i lohe aku ai oia i ka leo o kekahi mea e kamailio mai ana iaia.

       "Aloha oe, e Kauka Wakekona. He mea pono ia oe e lele iho ilalo a e komo mai iloko nei o ka hale a hookuu aku i kou lio e hoomaha mamua o kou huli hoi ana aku i kauhale."

       I kinohi aole i makemake o Wakekona i keia kono oiai ua loaa mai iloko ona ka makemake ole no Palanikelina mahope o kona lohe ana i na hana maikai ole ana i hana aku ai i kana kaikamahine, aka malia paha o loaa mai he mau mea hou iaia no kana hana e hana nei a oiai ua makemake loa oia e hoi koke aku o Pekina i kauhale me ka lio, nolaila ua lele iho la oia ilalo a hookuu aku la ia Pekina e hoi me kona ha'i pu ana aku, e hoike aku ia Sir Hanale aole oia e hoi koke aku ana, aka e hiki ana oia i kauhale ia ahiahi i ka manawa no ka paina ahiahi.

       "Aloha oe, e Palanikelina. Ke hauoli nei wau i ka hooko ana aku i kau kono." wahi a Kauka Wakekona i panai aku ai.

       "O keia kekahi o na la hana nui loa o'u," wahi a Palanikelina i pane aku ai. "He elua mea ano nui i loaa mai i keia la a ke makemake nei wau e hoike aku i keia poe e hana mai nei i ka lakou mau hana imiapa maluna o'u, aole loa wau he kanaka hookuukuu wale i ko'u mau pono. Ua ike wau a ua lawa hoi ma ke kanawai, a aole a'u mea e hopohopo ai no ka lakou mau hana pono ole. I keia la ua hookoia mai nei kekahi o ka'u mau hoopii pono alahele a ua moe aku nei he alahele i keia la mawaena aku o ko Midiletona aina a holo pololei aku mamua pono iho o ke alo o kona hale. Heaha kou manao, e Wakekona no keia hana a'u i hana ai? E hana aku ana wau i mau hana e hoike aku i keia poe e anunu loa mai nei i na aina no lakou wale no he mea pono no e nana ia ka pono o na mea apau. Mawaho ae o keia ua panikuia aku nei kekahi o na ululaau e a'u, ma ka mana o ke kanawai, kahi hoi a ka ohana o Fenewoki e hele nei e hoahaaina. Ke manao nei keia poe aole he mea i kuleana ia wahi a ua hiki ia lakou ke hana aku e like me ko lakou makemake. O keia mau hihia a elua ua hooholoia mai nei ka pono ma ko'u aoao."

       Iloko o ka nui o ka Palanikelina mau hihia e ha'i mai ana ia Wakekona, aole loa oia i makemake iki oiai aia no hoi kona mau noonoo apau maluna o kana hihia e huli nei; aka i mea e maikai ai kana mau kuka ana me kona hoa papaleo, ua hui pu aku la oia ma na kamailio ana he lehulehu maluna o na kumuhana e pili ana i ko Palanikelina mau pono. Ua komo mai ka manao iloko o Wakekona e noi aku i kona kamaaina e hookuu mai iaia, aka iaia i makaukau ai e hana pela, ua hoomaka mai la kona hoa e hoololi i ka laua mea e kamailio ana mamuli o kona ninau ana mai ia Wakekona,---