Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 17, 22 April 1904 — Page 1

Page PDF (1.51 MB)

This text was transcribed by:  Norman Miyasato
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KE ALII HELU 17.

 

HOOKUUIA KA AHAOLELO KUIKAWA

 

Pau na Hana me ka Maikai

 

Kakauinoa ke Kiaaina i na Bila Kanawai ame na Olelo Hooholo.

 

ANAIIA NA OLELO MAHALO A HOOHO HAUOLI HOI NA HOA APAU.

 

NA LUNAMAKAAINANA.

LA HANA @ - Ma ka noho ana o ka @ maka aole i nui loa na hana @h@ no k a hooko ana i ke @ Hui Kaauwila no ka ma@ ka home o na i ʻ a, oiai ua @ kono a ua puiamaia @ha.

@  @k@ loaa mai ia Kakauolelo @k@ mai ana i ke kakau@ helu 1 ame 2, pili i na @ Hale a elua ma ke kakau@ke Kiaaina.

@kauolelo i hoopuka mai he @ ala kakoo dala ke kuleana i @i ka waihona puuku o ka @Na ka Senate i hoike mai i @a ana o ka olelo hooholo @.

@omaha ana ua pau nui aku @ nei i ka makaikai i ka home @.

@ ma la ua holo ka bila Senate @ k  heluhelu ekahi, a pela no hoi @ Senate 7. he bila pakui i ke @ o ke Kau Kuikawa o 1903. @ ka olelo hooholo a ka Se@ i ka hooko koke aku i na ka@holola ana e ke kau kui@ ma ke noi ua waihola i ke @kolokolo.

@ Solomona Meheula, ke ka@ ka Hale o na Lunamakaainana @ kau i hala, e hoike mai ana @ ka uku ole ia o ka hoolilo o @  @olelo o na hana o ia Hale @ kau kuikawa o 1903, a waihola i k@m@  waiwai.

            N@a ka bila Hale 5 pili i ka @ manao ino a holo ma ka he@u ana.

@ ka heluhelu elua ana ka bila @ pili i na hoolio o na kee@ hoomaka ana i Iulai 1, 1904, @ 3@, 1905.

@ makaainana Harris i hooko@ no ka uku ana i na hoolilo @ o na keena aupuni a hiki @ 31, 1903.

SENATE

 

KA HANA 6. - Ma ka noho ana ae o @ ka auwina la i ka hora 1:30 @a mai la he leka na ke Ka@K@ e hoike mai ana i ke @ ke Kiaaina i ka bila 2 pili @ dala o $10,000 no na hoo@ Hale o na Lunamakaainana no @ Kuikawa.

@ Aehi he hoike komite ma@a Senate 11 pili i ka uku @ o ka aha aina. Ua hooaiai @ waihoia ka bila ma ka @ ka hoike.

@ Aehi no he hoike komite @Senate 10 no ke keena @ waihola ka hoike ma @ ka noonoo pu ana me ka @.

@ ka heluhelu elua ana ka bila @ i ka mokuna 79 o na ka@Aupuni Kuikawa), a holo @ haawi mana i ka puuku @ mai o ke Kiaaina no ka @ banako ma ka helu@.

@ bila Hale pili 1 na au@ ka uku komikina o na @ lunahelu, a ma ka noo@ hooholoia ma ka heluhelu @

@ ka hoopanee ana i ka he@ o ka bila Hale 1 no ka @ hooholoia ka bila pili i @ aha hookolokolo ma ka @ ana.

@ Dickey he hoolaha hoo@kui ke Kanawai 18 o ke @ o 1903, a na Senatoa Mc@elaha hookomo bila pa@ wai 18 o ke kau kuikawa @ia no ka lua o ka ma@ i ke komite waiwai. @ Aehi he hoolaha hooko@ i ka haawi mana ana no @ o na dala o ke Aupuni @banako no ka malama ana @ pili ia mea, a pau no i @ no ka manawa mua a ma @ ana i na rula ua waihola i @ waiwai.

Na @l@ McCandless he hoolaha @ a pau no i ka heluheluia @ ka manawa mua a ma ke kapae @ rula ua waihola i ke komite @2 @ kela bila i ke kuai hana @.

            He @elua ia ka bila Hale pili i @ lawe opala a waihola i ke @ hookolokoloa.

            O ka bila e pakui ana i ke kanawai @ ua heluheluia no ka lua o ka manawa ma ke poo a waihola i ke komite waiwai.

            Hoopanee ka Senate a noho i ka hora @ kakahiaka o ka Poaha ae.

HALE O NA LUNAMAKAAINANA.

            LA HANA 7 - Ma ka noho ana o ka @a noonoo koke ia ka bila Senate a hooholoia ma ka heluhelu ekahi ana.

            Na Lunamakaainana Pali he noi e koho komite ia no ka nana ana i ka oihana nana lepera a ke kauka ma Kalihi kahua hoolulu ma ʻ i lepera a hooholoia pela, ke kumu i loaa aku ai kekahi mau a ʻ o ana i ke komite no ia hana. O na bila Senate pili i ka pakui kanawai kakau kope aina ame ka pakui e hoopau ana i ka bila haawina mahope iho o Iune, 1904, ua waiho ia iloko o ke komite hookolokolo.

            Na Lunamakaainana Fernandez he noi e waihola ka bila pakui i ka bila ukuhana kahiko i ke komite hookolokolo aka ma ka noonoo pono ana ua hooholoia ka bila ma ka heluhelu elua ana.

            Ma ka hoomaha ana o ka Hale a noho hou i ka auwina la ua noonooia ka bila haawaina hoolilo o ka manawa i hoomaopopoia, ka manawa hoi a Lunamakaainana Harris i waiho mai ai he mau pakui haawina dala a pau i ke aponoia a hookomoia iloko o ka bila haawina, a ma ka hooholoia ana o ua bila haawina hoolilo la no ka manawa i hoomaopopoiaia ma ka heluhelu ekolu ana, ua ikela he 28 ae, kakoo i ka bila a aole hoole.

            Na Lunamakaainana Andrade he hoike komike hookolokolo maluna o ka bila haawina, a he hoike kakoo ia i ua mau bila la. O ka bila i hooholoia he bila ia nona ka haawina $986, 551 aole hoi ka huina o $982, 481 e like me ke komo ana mai o ua bila la mai ka Senate mai, ame $979,906 e like me ia i hoouhaia mai ai e ke Kiaaina.

            Na Lunamakaainana Keliinoi he olelo hooholo pili i k a ukuhana o na luna nui o ka Hale e hoike ana, Kakauolelo - $8 no ka la; maheleolelo, $7 o ka la; makai $4 o ka la; pulumi hale, $3 o ka la; elele, $3 o ka la; kahunapule, $25 o ke kau. Ma ka noonoo ana ua aponoia ka olelo hooholo.

SENATE.

                        LA HANA 7. - Noho ka Senate ma ka hora 10 kakahiaka a hoomaka na hana ma o na hana la o ka la i hoomaopopoia.

            Noonooia ka bila SEnate 12 pili i ka hoopau kanawai ana o ke Aupuni Kuikawa pili i ka hoopuka nota aupuni o ka waihona waiwai mai ka la 1 o Iune a ka la kanakolu-kumamakahi o Dekameba o kela ame keia makahiki, a hooholoia ma ka heluhelu ekolu ana , ma ka lokahi like ana o na hoa apau.

            Noonooia ka bila pakui i ka Pauku 1 o ka Mokuna 49 o na Kanawai o 1898, e haawi mana ana i ka Puuku e waiho dala me na banako no ka huina wale no o $500,000 a hooholoia ma ka heluhelu ekolu ana.

            Noonooia ka bila Senate 4 he bila pakui i ka Pauku 45 o na Kanawai o 1896 pili i ka auhau kuloko no ka heluhelu ekolu ana.  Mahope iho o ka hookomo pakui ana o Senatoa Dickey iloko o ka bila a aponoia ka pakui i hookomoia, ua hooholoia ka bila ma ka heluhelu ekolu ana e like me kela mau ae ama hoole i ikeia:

            Ae- Aehi, Crabbe, Dickey, Kalauokalani, McCandless, Nakapaahu, Paris Wilcox, Woods - 9.

            Hoole - J. T. Brown, Isenberg, Kaiue, Kaohi- 1.

            He hoike komite waiwai na Senatoa McCandless pili i ka bila Kanawai Laikini, - e hooaiai ana ke komite e waihoia ka bila ma ka papa.  Ua hoike manao mai ka Senatoa Aehi i ka maikai loa o ka bila e pono ai e hooholoia, a ma ke noi a Senatoa Dickey ua hooholoia e waiho i ka hoike a noonoo pu ia me ka bila.

            Na Senatoa McCandless no he hoike komite waiwai maluna o ka bila 16 ka bila pakui i ke Kanawai 18 o ke kau kuikawa o 1903 - e hooaiai ana ke komite e waihoia ka bila ma ka papa a hooholoia e like me ka hooaiaiia ana.

            Na Ka Senatoa McCandless no, he hoike komite waiwai pili i ka bila Senate 17 pakui i ka Pauku 6 o ke Kanawai 42 o na Kanawai o 1903. He bila kanawai haawi mana ia i ke Kiaaina no ke kuai hoolilo ana i na bona.  Ma ka hoike komike e hooaiai ana e aponoia ka bila. a ma ka noonoo ana ua aponoia ka hoike komite. a e hooholoia no hoi ka bila i kahi la ae ma ka heluhelue ekolu ana.

            Na McCandlesss no he hoike o ke komite waiwai i ka pakui i ka bila haawina ukuhana, e heluheluia aku ai me ka bila i ka manawa o ka hana.

            Noonooia ka bila haawina Hale no ka uku ana i na ukuhana i Iulai 1, 1904 no ka heluhelu ekolu ana. Ma ka noonoo ana ame ka hooponopono hou ana ua hooholoia ka bila ma ka heluhelu ekolu ana.

            Unuhiia ka bila laikini mai ka papa mai a hoihoiia e like me ka hooaiai a ke komite waiwai.

            Noonooia ka olelo hooholo hui a ka Hale no ka hookohu komikina kanawai

(E nana ma ka aoao 2)

 

Ka Aha Elele Repubalika

 

Carter ame Kuhio na Elele i Wae Laulaia.

 

HOONELEIA KA MOKUPUNI O HAWAII I KA ELELE.

 

KE KAHUA.

 

HOOHOLOIA, O keia Aha, he aha ia o ka Aoao Repubalika o ka Teritori o Hawaii, e akoakoa ana hoi no ka wae ana i na Elele i ka Aha Lahui o ka Aoao Repubalika o na Mokuaina Huiia o Amerika, e halawai ana ma Kikako iloko o Iune e hiki mai ana , me ka manaoio ua hoike ae o Peresidena Rusawela he Peresidena hoopono a pololei, e hana ana hoi no na makaainana o na Mokuaina Huiia ma ke ano holomua, a ma ka manaoio ana o na pono o ka Aoao Repubalika aia iloko o kona koho ia ae, ke kakoo nei makou a ke kauoha aku nei i na Elele mai keia Aha aku e haawi aku i ko lakou  kakoo lokahi ana i ka wae ana ae ia THEODORE ROOSEVELT i Peresidena no na Mokuaina Huiia ma ke kau koho balota e malama ia ana iloko o Novemaba, 1904.

 

            Ma ka hora 10:35 o ke kakahiaka Poakahi nei i noho ae ai ka Aha Wae Elele o ka aoao Repubalika ma Progress.  Aole he mau mea ano nui i hanaia ma ia noho mua ana o ka Aha.  Ua kaheaia ua Aha ia e Senatoa C. L. Crabbe, ka lunahoomalu o ke Komite Kuwaena o ka aoao Repubalika, a malalo o kona noho lunahoomalu ana i nanaia ai na hookohu o na Elele ame na hookohu o ka poe i hiki kino ole mai, aka he mau pani ko lakou i hoounaia mai iloko o ua Aha la.  Mahope o ka balota ia ana, ua kohoia o John C. Lane i lunahoomalu no ka manawa, a o W. H. Charlock i kakauolelo no ka manawa.

            Ma ke noi ana a Carl S. Smith ua wae mai ka lunahoomalu i komite no na Rula i keia mau keonimana no lakou na inoa malalo iho nei:

            Carl S. Smith, lunahoomalu, Apana 1; G.P. Tuuloch, Apana 2; W. T. Robinson Apana 3; W. W. Harris, Apana 4; J. A. Low, Apana 5; E. Olested, Apana 6; a o W. T. Rawlins, na ka Aha.

            Ma ke noi a Mr. Rawlins ua wae mai ka lunahoomalu i na lala o ke komite o na Olelo Hooholo, a mahope o ka waiho ana mai o kekahi mau lala i waeia i na kumu kupono no lakaou e hookuuia aku ai, ua loaa ae la na inoa o keia mau keonimana i mau lala no ia komite:

            Apana 1 J.T. Moir; Apana 2, Dr. Schwallie; Apana 3, Can. H. Case; Apana 4, J.A. Gilman; Apana 5, Wm. Henry; Apana 6, J.H. Coney a o W. W. Goodale na a Aha.

            Ma ke noi a Boyd ua hoopaneeia ka halawai a noho hou ma ka hora 7:30 p.m.

            E like me ka hoopaneeia ana, ua noho hou ae ka Aha i ka manawa i hooholoia ai.  O ka hana mua o ia ka hoika a ke Komite no na Rula o ka Aha, a na Achi i noi ae e hoololi ana i ka hoike a ke komite a e hookomoia keia mau huaolelo "o ka lunahoomalu no ka manawa e noho nei oia ka lunahoomalu o kei aha." Ua apono ia ka hoike a ke komite o na rula e like me ka pakui a Achi i waiho ae ai.

            Na ka lunahoomalu i wae ae i mau luna helu balota, a mahope o ka hoole ana o kekahi poe i ka lawe ana i ke koikoi a ia hana ua loaa ae la keia mau keonimana i mau lala no ia hana: Isaac Sherwood, G. P. Kamauoha ame David Morton.

            Mahope o ka maopopo ana lala o kela hana oia ka manawa i wehe ia ae ai o na nana no ka waiho ana ae i na inoa o na Elele a ka Aha o hoouna aku ai i ka Aha Lahui e noho ana ma Kikako iloko o ka mahina o Iune e hoea mai ana.

            KIAAINA GEORGE R. CARTER.

            Na Rev. S. L. Desha i waiho ae i ka inoa o Kiaaina Carter me ka waiho pu ana ae i keia mau olelo:

            "Aole i hala ae nei kekahi mau makahiki lehulehu ala hoi ua hanau mai la kekahi keiki maluna o keia mau Paemoku.  Maanei oia i hanaiia ai a maanei hoi oia i hoohala ai i kona mau la kamalii e hapai hele ia ana e na kanaka Hawwaii.  He mea maikai no e kapa aku iaia he kanaka Hawaii.  Maanei i loaa mua ai iaia kona kuleana ma ke ano he makaainana.  I kela la ua puka mai la oia he alakai no na makaainana o keia Paeaina.  O ka inoa o ua kanaka la oia ka ʻ u e makemake nei e wiaho aku iloko o keia halawai ma ke ano he elele ma ka aoao Repubalika o Hawaii iloko o ka aha elele nui o na Repubalika ma keia aina i ikeia "ka aina o ka lanakila a o ka home hoi o na kanaka koa."  O ka inoa o keia kanaka oia no o George R. Carter, ke Kiaaina hoi o ka Teritori o Hawaii."

            Mahope o keia mau olelo pokole oia no hoi ka manawa i nei-i nakolokolo ae ai na pa ʻ ipa ʻ ilima ana iloko o na paia o ke keena e malamala ana ka halawai, he haawina hoi e hoike ana ua apoia aku ka inoa o ke Kiaaina me ka lokahi.

            JONAH KUHIO KALANIANAOLE,

            "Ke lawe nei wau i ka hanohano o ka waiho ana aku i ka inoa o kekahi keonimana," wahi a Hon. Samuel Paka i hoomaka mai ai e kamailio imua o na lala iaia e ku ana iluna, "o Hawaii nei a oia no hoi ke kanaka, i wae lokahiia e ka poe koho balota o keia mau Paeaina ma ke kulana kiekie loa i hiki ia lakou ke hookau aku, oia hoi ke kulana Elele i ka Ahaolelo Nui, he keiki hoi no ka lepo o Hawaii a he kanaka hoi e hiki ole ke hoole ia ae kona kupono maoli, ke Keikialii Kuhio Kalanianaole, ma ke ano i elele i ka Aha Elele Lahui e malamalama ia ana iloko o Iune 21, 1904.  Ua ike oukou iaia e like hoi me a ʻ u nei, a ke noi aku nei wau ia oukou e kapaeia na rula a e koho kakou i keia mau keonimana no laua no inoa i waihoia ae nei.  E noi pu ana no hoi wau e ku like kakou apau iluna a koho okahi i ke Kiaaina ame ko kakou Elele. 

            Ua oi aku ka pa ʻ ipa ʻ ilima ana ma keia, aka o ke noi no ke koho koke ana i keia mau inoa ma ke koho lokahi ana o ka Aha Elele aole i kokua ia mai.

            Na W. H. Rice i waiho mai i ka inoa o Lunamakaainana Knudsen. Na Carl S. Smith i waiho ae i ka inoa o Rev. S. L. Desha. Na J. A. Hughes i waiho ae i ka inoa o A. G. M. Robertson.  Na Senatoa Paris i waiho ae i ka inoa o J. K. Nahale.  Na Rev. S. Kapu i waiho mai i ka inoa o W. T. Robinson, a na W. T. Rawlins hoi i ka inoa o W. H. Hoogs.

            Ma ka balotaia ana o keia mau inoa ua loaa mai la keia mau huahelu malalo iho nei:

 

Carter              123

Kalanianaole   112

Hoogs              109

Robertson       86

Robinson        78

Knudsen          69

Desha              56

Breckons         52

Nahale             48

McCandless    38

 

            O na inoa mua no lakou na balota kiekie oia na Elele i waeia no ka holo ana i Kikako, a ma ke noi a J. C. Cohen ua hooholoia e lilo na inoa hope i haule i mau lala hanohano, a hooholoia.  Mahope iho i hoomaka ai ka waiho ana ae i na inoa o na hoa e hoopiha ana hoi a lawa kupono na lala hoa i 6, a mahope o ka haalele ana o keia ame keia inoa i waihoia ae, ua koe iho la o Senata Dickey ame Mr. Brodie, a ua kohoia ae laua me ka loaa ole o na keakea.

            Na J. A. Gilman i waiho ae i ka Olelo Hooholo, a o ua olelo hooholo la oia kela e kau ae la maluna o keia manao, a i hooholo lokahiia hoi e ka Aha iloko o na pa ʻ ipa ʻ ilima ana ame na hooho mahalo ana.

            Na J. C. Quinn i waiho ae he Olelo Hooholo, e haawi ana hoi i ke Kiaaina Carter i ka mahalo nui o ka Aha i kana mau lawelawe ana iho nei a e hoike aku ana hoi iaia i ke kakoo o ka Aha i kana mau hookele naauao ana.  Ua apoia ae keia olelo hooholo me ka lokahi mai o a o o ka Aha a ua waihoia aku na ke kakauolelo e hoouna aku i ke kope o keia olelo hooholo i ke Kiaaina.

            Na R. N. Boyd i waiho mai i Olelo Hooholo e hookau ana maluna o Mr. A. G. M. Robertson i ka hanohano o ke Komite Lahui o ka Aoao Repubalika o Hawaii Teritori nei a hooholoia keia olelo hooholo me ka lokahi.

            O keia ae ia ka panina o na hana o ia Aha, a hookuula ua Aha la me na leo huro.

 

HE PAIO NO HEARST.

 

ALBANY, Apr. 18. - Ke manao ia nei e ala mai ana kekahi aumeume nui iloko o ka Aha Elele Demokarata i keia la no ka wae ana i ka moho e waiho aku ai i ka Aha Elele Demokarata e noho ana ma Sana Lui.  O ke kumu aumeume nui ala ma ko Tammany ku-e i ke kauoha ana aku i na elele e waiho aku i ka inoa o Parkeriloko o ua Aha Elele la.  He ku-e no hoi ko Tammany i ka wae ia ana ae o Lunakanawai Parker i moho Peresidena.

 

Ke Hoopuipui nei no o Russia

 

Hoikeia he 300,000 ka nui o kona mau Koa ma ke Kahua Kaua.

 

EIA NO O IAPANA KE HOOHANA NEI I KANA PAPAHANA ME KE KUNUKUNU OLE.

 

            NA LONO KAUA O KA LA 14.

            ST. PETERSBURG. Apr. 14. - Ua loaa mai nei kekahi hoike oiaio mai ko Rusia kahua ma Poto Ata e hoike mai ana ua hoopiholooia e na moku topito o Iapana ka moku topito Bezstrashni o Rusia. He kanaha-kumamalima aliimoku ame na luina i pau i ke piholo.

            Ua poino ka mokukaua Pobieda o Rusia, he moku hoi o 18 mile kona holo i ka hora hookahi a he 12,674 hoi ka nui o kona mau tona, eia nae aole he mau ola i poino.

            Ma ka hoike piha e pili ana i ke piholo ana o ka mokukaua Petropavlovsk ua hoikeia malaila ua piholo aku o Adimarala Makaroff ame kona mau ukali apau lea.

            TOKIO, Apr. 14. - Ua oleloia ae nei e na Kepani ua piholo ka mokukaua Petropavlovsk maniuli o ka hookui ana i kekahi o na mea hoopa-hu i hoomoeia ai e na moku o Iapana.  Ua hoomoe iho ua aumokukaua la o Iapana i na mea hoopa-hu mawaho iho o ko Rusia palena, a ua manaoia o kekahi o keia mau mea hoopahu ka mea nana i hookau aku i ua haawina poino la.

            NA LONO KAUA O KA LA 15.

            ST. PETERSBURG, Apr. 15. - Ua lau lono wale ia mai ua holopono ae nei ko Iapana paniku ana i ke awa o Poto Ata.  Ua hoea ae nei o Adimarala Alexieff ma Poto Ata a lawe ae la i ke alakai ana o na mokukaua no ka manawa.  O Admirala Skrydloff oia ke pani ae ana i ko Admirala Makaroff makalua.

            Ua manaoia, o Verestchagin, ko Rusia kahakii kaua, me he mea la oia kekahi iloko o ka poe i poino ma ke piholo ana o ka moku Petropavlovsk.  He malihini oia na Admirala Makaroff iluna o ua moku la.

            KANAHAI, Apr. 15. - Aia no ko Iapana pualikoa maoli ma Wiju.  Ma keia mua aku e hoolele ia ae ana na koa ma Chulslan.  He kanahiku poe koa i eha o Iapana i hoihoiia aku nei no Iapana.          

            CHEFOO, Apr. 15. - Ua lohe pinepine ia aku ke kani mai o na pu mai Poto Ata mai.

            SEOUL, Apr. 15. - Ua haalele iho nei o Yi-Chi-Ying no Iapana no ka panai ana aku i ko Marquis Ito huakai no Korea e lawe pu ana hoi he mau makana i ko Iapana Moi.

            WASINETONA, Apr. 15. - Ua loaa mai nei he palapala i ke Aupuni o Amerika mai ko Rusia apumi mai e hoike mai ana o ka poe kakau nupepa e hoohana ana i ka telegarapa uweaole ma ke ano oia ka mea nana e lawe aku i ka lakou mau lono kaua e manao ia ana lakou he poe kiu a e ki-pu ia lakou e pono ai.

            TIENTSIN, Kina, Apr. 15. - Ua hoikeia mai nei he 12 pa-keneta o ko Iapana mau koa i pau i ka ma ʻ i ma Korea.  Ke hoomaka nei e kau koikoi aku maluna o Iapana na haawina kaumaha o ke kaua a o keia paha ka mea nana e hoopuali i ka nee kaua e hoolaiaia nei.

            ST. PETERSBURG, Apr. 15. - E hiki koke aku ana ka nui o na koa malalo o Generala Kuropatkin i ka 120,000 e noho ana hoi mawaena o Mukden ame Liao Yang.  Ua hoike mai nei o Adimarala Alexieff he elua wale no mokukaua o Rusia i poino ole e ku nei ma ke awa o Poto Ata.

            NA LONO KAUA O KA LA 16.

            ST. PETERSBURG, Apr. 16. - Ua lono laulahea wale ia ae maanei ua hoolele ae nei o Iapana he 12,000 koa ma ke komohana o Ialu.  Ua lelekaua aku na Rusia a hoopuehu aku ia lakou iluna o na moku me ka nui o ka poe i make ame ka lilo pu mai o na pukuniahi.

            Ua manao wale ia maanei eia o Iapana ke hoohana nei i na moku luu ma Poto Ata.

            POTO ATA, Apr. 16. - O ke kipoka a na mokukaua o Iapana ma keia wahi ua hoomakaia ma ka Poaha, he ehiku poe Pake i make a he elima hoi koa Rusia a he ekolu hoi Pake i eha.  Aole i poino ke kulanakauhale oiai no nae he 185 ka nui o na poka i hooleleia mai iloko nei.

            SEOUL, Apr. 16 - Aole he kaua i malamaia ae ma Wiju, e like hoi me ka hoike i hoike mua ia ai.  Ua hooikaika ia ae ko Rusia kulana pale.

            NA LONO KAUA O KA LA 17.

            HARBIN, Apr. 17. - He elua mau aliikoa Iapana i hoanoe ia laua iho ma ke ano he mau kahuna ua paa ae nei i ka hopuia.  Ua manao laua e hoopa-hu aku i ke alahao ma kahi e kokoke ana i Fuliardi.

            POTO ATA. Apr. 17. - He ewalu haneri ame kanalima ka nui o na kanaka i hahai aku mahope o Alexieff no ke kokua ana i ka hoopuipui ana i ke kulana pale o keia wahi.

            PARISA, Apr. 17. - Ua hoikeia ae nei ua kauohaia aku o Alexieff aole e hookuu aku i na mokukaua e haalele iho i ke awa o Poto Ata mamua o ka hoea ana aku o Admirala Skrydloff.

            NA LONO KAUA O KA LA 18.

            LADANA, Apr. 18. - Ua hoikeia mai nei eia o Rusia ke makemake nei i kala hoopuipui aku i kona lilo kaua.  Ke manaolana ia aku nei e hoopuka koke ia mai ana he mau bona no elua haneri miliona.

            PINGYANG, Apr. 18. - He inoino na alanui maanei.  Ua hoike ae na Kepani i ko lakou paupauaho ole i ka lawelawe ana akua i ka lakou hoonee kaua me ke ku mai o keia mau popilikia apau mamua o lakou.

            ST. PETERSBURG, Apr. 18. - Ua hoikeia ae nei aole i makemake ka Empera i ka Viceroy Alexieff lawelawe kaua ana.

            Ua puka ae nei ka ma ʻ i hi koko iwaena o na koa o Rusia e noho nei ma Harbin.

            POTO ATA, Apr. 18. - Ua lau lono wale ia ae ua ikeia aku he iwakalua mau moku lawekoa o Iapana, e holo ana no Yinkow. Eia ke kali aku nei na Rusia o ka lele koke aku o na koa Iapana.  He maluhia o onei i keia manawa.

            SEOUL, Apr. 18. -Eia na Rusia ma Sungju, a o na Kepani e noho ana malaila, pau pu me ke kanikela, ua haalele iho ia wahi maluna o na mokuahi e holo ana no Gensan.

            TOKIO, Apr. 18. - Ua hauoli na Kepani mamuli o ka lanakila i loaa ma Poto Ata. Eia ke malamala nei na hoomanao ma keia ame keia wahi o ke kulanakauhale.

            VLADIVOSTOK, Apr. 18 - Ke manao ia nei maanei aole loa e aia koke mai ana kekahi kaua aina maanei.

            MUKDEN, Apr. 18. - Mamuli o ka nui loa o ka ua ua poino na alanui a ua hoopaneeia na hoonee kaua.

            POTO ATA, Apr. 18. - Ua hoikeia ae nei ua hoopiholoia kekahi mokukaua holo mama o Iapana.

            TIENTSIN, Apr. 18. = Ua hoike ia mai nei he kanahiku moku lawekoa o Iapana e holo nei no Kinchow.

            ST. PETERSBURG, Apr. 18. - O kekahi hoao ana o na Kepani e lele ae ma ke Kaikuono o Korea ua kaupaleia aku e ko Rusia mau koa e noho ana ma ka aina.

            Eia ke laha nei ka manao maanei na ko Adimarala Togo mau mea hoopa-hu i hoomoeia ai e na moku luu na lakou i hoopa-hu i ka mokukaua Petropavlovsk.

            NA LONO KAUA O KA LA 19.

            ST. PETERSBURG, Apr. 19. - O ko Rusia moku luu mua loa i manaoia ai no ka hoohana ana aku ma Poto Ata ua hoounaia aku nei iloko o no mahele like ole no ia wahi.

            Ua aeia aku nei ka wahine-kane-make a Adimarala Makaroff e loaa iaia ka uku hoomau o $10,000 no ka makahiki.

            SEOUL, Apr. 19. - Eia ke nee nei kekahi mahele ikaika o Rusia ma ka huli Hikina o ko Korea mau aekai e kokoke ana hoi i Gensan.

            KANAHAI, Apr. 19. - He kanaha moku lawekoa o Iapana i hoolele ae nei i kekahi hapa o ko Iapana pualikoa ma Takushan.  O ke koena iho e lele ae ana ma Yongampho a nee aku no Ialu.

            LIAOYANG, Apr. 19. - He ulu mau na kikipu ana mawaena o na aoao a i elua ma ka muliwai o Ialu.  He kakaikahi wale ma na aoao a i elua i pau i ka make.

            ST. PETERSBURG, Apr. 19. - Ua hoea mai nei o Adimarala Skrydloff, ka mea i kohoia no ke pani ana aku i ko Adimarala Makaroff makalua ma ke alakai ana i ko Rusia aumokukaua o ke awa o Poto Ata, i keia la.  Ua apoia aku oia e na kanaka me ka hauoli nui.

            VLADIVOSTOK, Apr. 19. - Ke emi nei ka lako ai o keia kulanakauhale a eia na kanaka ke haalele nei no ka manao e loaa hou mai ana he mau pilikia hou ke ala mai ke kaua aina.

            Ua oleloia mai nei ala he 300,000 koa a Generala Kuropatkin e hoonohonoho ae nei ma Manchuria ma na kahua paa a i makaukau hoi e hui aku me ko Iapana pualikoa e nee aku nei.

            NA LONO KAUA O KA LA 20.

            YINKOW, Apr. 20. - Ua hoikeia mai nei  eia ke kaua mai nei ma Poto Ata. 

            SEOUL, Apr. 20. - Eia na Rusia ke hooponopono ae nei i ko Chiutiencheng kulana pake me ka awiwi.

            KANAHAI, Apr. 20. - Ua hoike mai nei o Generala Ma eia na Rusia ke nee nei ma ke komohana o ka muliwai o Liao a he mea paakiki hoi ke kaua ana aku i na koa Pake mai ka lelekaua ana aku la lakou.

            ST. PETERSBURG, Apr. 20. - Ua waiho mai nei o Admirala Alexieff i kona kulana hope-mana nui ma Manchuria.  O ke kumu o ka hoea koke ana ae o keia waiho kulana mamuli no ia o ke kohoia ana o Adimarala Skrydleff ka enemi o ua Alexieff nei, e alakai aku i ko Rusia kaua moana.  Ua hoike ia mai no hoi ua kapeke ae na manao mawaena o Adimarala Alexieff ame Generala Kuropatkin no ka lawelawe ana aku i ke kaua.  Ua ala ae nei no hoi he manao hou mahope mai nei eia ka Emepera ke haalele nei i kona mau manao hilinai maluna o Alexieff, a ua waiho aku hoi oia i kekahi inoa okoa no ia kulana.  E hele aku ana o Alexieff no St. Petersburg mamua o ka hoea ana ae o Adimarala Srkydloff ma Poto Ata no ka makemake oia e halawai me ia.  Ua ha ʻ i aku hoi o Skrydloff i ka Eme-

(E nana ma ka aoao 5.)