Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 17, 22 April 1904 — He Kanaka Kupaianaha [ARTICLE]

He Kanaka Kupaianaha

M» I» ku «iuk m*l o mdktt&Ai AlaI k* ««« o Kou n*| ua Ui« mal oia luiīialui. kAimlU) ka I Ma« «*U wlwloi nai«w« mo* K» l Kx»» tVktt o k» nw«M(!i © !I»w»U « «4a k» n*t nwlm «i te kpe> o Umwnil * w tito Imm m*«t *\ao Ihm» t ua» I k» kfat> Mw « k» k«lan»lt*ub*>e ml I mm **■> IV E, W. Dar)lmr iim 9 i*t& ka~ *»ta. Aiw9» feot *aa se* Iwiiio w« ft W « ta P\fi»k*w tme «&* t Mt» lelM m CM»i« * w» %

umi-kumam*Bma makahiki o ka nohoi aaa i na mokualna komohana o Ame- | rika Huipala. i hoonaauaoia hoi i Stan- f fonJ Kulanui. nona na kaiku*&htne elt*a | e noho kumukuia nel l kela maiawa. a I he boahAnau ponoi hoi kona nia ka oi- ) hana haiolelo hoonaauao. a o na makua, j eia no ke ola nei. he kauka nae ka | oihana a ka makuakane. " > laia e hoioholo nei lloko o Honoiulu j he hiki ke loaa koke ka manao l ke | kanaka l maopopo mua ole i kona ku- f lana. ke ike oia iala, e olelo ai*ua ka- J naka la he pupule. no ka mea e hala- j wal ana kau ike me na hlohiona ano \ hihiu o keia kanaka. ola hoi, he lauoho | loloa pukalaki. like ioa me na pupuie i iauoho loloa, a huipula hoi me ko m f umiumi rna na papalina a hiki wale i | ka auwae. Aole wale o keia. aka o kona aahu he wahi aahu o ke ano mau nei no, oia hoi, kahi lolewawae ekekei i hikl aku maluna ae o na kuli. a ahuwaW na wawae, mai ka hapa lalo aku o kona u-ha huiia me na kuli ame na 010010-wawae. a heie kamaa ole no hoi na kapuaiwawae. He wahl pale-ili wale no ko iuna o ka nui kino, e aiuhee ana no hoi ka waha o ua wahi pale-ili la e hamama waha nul ana ma kona a-i a ahuwale kona a-I me ka hapaluna o kona umauma, a i ka hoohuihui ana i ! keia mau mea apau, aole e kuhihewa ke j kanaka noopoo maikai i ke koho ana | iaia ma ka ike aku iai&, e oleloia ai he pupule maopopo ola. Eia nae. ke hookokoke ioa aku ke kanaka aoie e nele kona ike koke he kanaka oluolu ma o ka hoike ana a kona helehelena, no ka mea he helehelena hiohiona oluolu maoii 'kona, a i ka hui kamailio ana, ua hiki loa ke hoomaopopo iho he noeau na olelo. a naauao ; maopopo na manao, o na manao o ka | jkk? i hoonaauaoia iioko o na kuia nunui. a ma ka ui ana maioko o na ninau piii hoomana aole i malele aku ia mau haawina mai iaia aku, a no ka mea he 1 makaukau maoli no. a mamull paha o kona hoomaamaa mau ana ma ka hoopiii ana i kona helehelena me ko ka Haku lesu Kristo ua ano like aku kona helehelena me ko ka Haku. O na huaal wale no kana mau mea ai, a ma na wahi e hiki ole ai ke loaa na hua ni e ai ai oia i na i'o, eia nae aoie ia o kona ruia, a he elua ano auau ana e malama mau ai nona, oia hoi, akahl, auau iloko o ka wai; elua, auau iloko o ka weia o ka la. ma ka hele papale ole ana a olohelohe iwaho, i hana mai ai ka wela o ka la ame ka inakani maiuna o kona kino, l mea e hooikaika ai i kona kino a ola me he la e lapaau ole . ia e like ine ka noho lapaau ole ia o na holoholona a ma kekahi olelo ana ae, he kanaka oia e ola nei, wahi ana, —maloko o ka hana o na "kanawai kumau o na mea maoli" ke kumu ona i kapa iho ai iaia iho—"ke Kanaka o na kanawai kumau o na mea maoli," a ina o kona ma'i ana i aneane aku ai oia e make i hooulu ikaika ia ai kona noonoo e ola e like iho la pela. Ua nui maoli ka puiwa o ko Honolulu nel poe, ke kumu e olelo nei kekalii hapa, ua ano opulepule, a he imiloaa paha, a he lalau paha o ka noonoo a he nui wale aku na hoohuoi ana, a makou e hoomaopopo e nei i ka hikiwawe o ka hoopuka leo ia i kona pupule maoii a e nele ole ai ka hopuia, ina o ua kanaka la he kupa ia no ka aina. eia nae, he hookahi mea i maopopo loa o ka haawlna kupaianaha loa o "keia kanaka o na kanawai kumau o na mea maoli" he moolelo ia i palapalaia lloko o Hawaii no ka manawa mua loa. He kulana ko keia knnaka e like me na Hawaii o 30 a 50 makahiki i haia aku nei—l ka ikaika kino inaikai o ke aho kino olohelohe, he wahi kapa iki no nae hoi ko ianei a he malo wale no hoi ko lakou mawaho o na ahuula ii»u he alii. * i