Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 18, 29 April 1904 — Page 1

Page PDF (1.45 MB)

This text was transcribed by:  Alika Olsen
This work is dedicated to:  Classmate/friend Leroy Lum Ho

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

HOOPUKALA I NA KAKAHIAKA POALIMA APAU.

BUKE XLII HELU 18.  NUPEPA KUOKOA, APERILA 29, 1904  NA HELU APAU 3013

 

EUEU NA AUMOKUKAUA O VLADIVOSTOK

Hoopiholoia he mau Moku o Iapana

E Powa mai ana paha o Rusia i na Moku o Iapana ma ka Moana Pakipika.

Manao o Iapana e Paniku i ke Ko-wa o Fomosa a e Kaupale aku i ko ke Kai Balatica Aumokukaua.

 

NA LONO KAUA O KA LA 21.

            ST. PETERSBURG, Apr. 21.  Ua hoopuka ae nie ke Aupuni o Rusia he $15,(@) ma ka bila alualu no ke gula hoi e waihola aku ana iloko o ka waihona.  Ua hoonohonohoia ae nei a ua manaoia e hiki aku ana ko Rusia ilio kaua i ka la hookahi i ka $750,000.

            TOKIO, Apr. 21.  He mau tausani o na Kepani e hele nei ma kahi e ohi ia nei na koa a peia no hoi me ke Keena Kaua a haawi aku ia lakou iho no ka hele ana aku i ke kaua.

            NEWSHWANG, Apr. 21.  Ua kau ikaika aku nei o Viceroy Alexieff he mau rula paakiki ma Yinkow.

            SEOUL, Apr. 21.  Ua kauohaia mai @ o Lukanela McDonald ame kanahiku poe koa marina i waihoia ai maanei @ ka malama ana i ko Amerika kahua @ e haalele iho i keia wahi a hoi ana no Manila.  He maluhia loa ke ku@ noho maanei a ua manao ia he mau waiwai ole ka noho ana o na kiai @ri.

NA LONO KAUA O KA LA 22.

            NEWCHWANG, Apr. 22.  Ua hiki mai nei kekahi kanaka lawe lono mai Ialu mai a hoike mai eia na Rukini ke auhee nei maluna o na waapa piha kanaka ma ka muliwai o Ialu a he mau haneri hoi o lakou ke pau nei i ke piholo iloko o ka wai.

            ST. PETERSBURG, Apr. 22.  Ke manao nei ka Aha Hooko Kaua Moana e hana aku i mau moku holo loa no ka hoouna ana aku e hao wale i na moku o Iapana e holo nei ma ka moana Pakipika.

            Me ka nana ole ae i ke kulana e ku nei mawaena o Adimarala Alexieff ame Adimarala Skrydloff, eia ke hooikaikaia nei e hoomau ia aku no ko Alexieff noho hoomalu.

            HARBIN. Apr. 22.  He elua mau aliikai Iapana i hoahewaia ma ke ano he mau kiu a ua kipokaia laua.

            MUKDEN. Apr. 22.  He nui na kiu e lul@ nei ma na ano like ole a eia lakou ke hoouluhua nei i ko Manchuria poe.

            PARISA. Apr. 22.  Ua hoikeia mai nei ua kauoha aku nei o Generala Kuropatkin e nee ae ko Rusia mau mahele koa e noho nei ma ka akau o Korea imua.

            BELINA. Apr. 22.  He inaina nui la e holoi o@pa nei ma Manchuria e ku-e ana hoi i na Amerika ame Pelekane, no laua hou na mokukaua, wahi a ka olelo, ua kokua aku i ko Iapana mau mokukaua mea ke kipoka ana i ke awa o Poto Ala a o hoio ana hoi malalo o ko Iapana l@e.

            TIENTSIN, Apr. 22.  Ua ikeia aku na @hoopaa-hu e lana ana iluna o ka ilikai mawaho ae o Shantung.

            ST. PETERSBURG. Apr.  O ke kuleana hoomalu ua hoonee loa ia aku @ i hiki i na taona e kokoke ana i ke @ o Siberia.

            STOCKHOLM. Apr. 22.  Ua hoikeia a maanei eia na moku luu o Iapana e hoomaka'uka'u aku nei i ko ke Kai @ mau mokukaua o Rusia.

                        PARISA. Apr. 22.  Eia o Rusia ke ku@ me Farani no ka hoale $150,000.@ e hiki ai iaia ke hoolilo aku i @ mau lilo kaua me Iapana.  Eia no @ kukai nei me Helene ame Agenai @ ke kuai ana i mau mokukaua.

NA LONO KAUA O KA LA 23.

            POTO ATA. Apr. 23.  Oiai e hoomoe ana @ hoopa-hu iloko nei o ke awa @ aku o ka waapa mokuahi ua @ ae ia kekahi o na mea hoopa-hu @ aku iho la o Lukanela Pell ame I@ poe me ia.

            MUKDEN. Apr. 23.  Ua hoikeia mai @ hoao ae he elua mau kanaka @ e pepehi ia Generala Kuropatkin @ Newchwang.

            ST. PETERSBRUG. Apr. 23.  Ma ke @ mawaena o na Kepani ame na @ ma ka hema o ke kahawai o @aku he elua mau aliikoa a he kana@ koa i make a he elua alliikoa @ umi-kumamakolu poe koa i eha o @.

            IAPANA. Apr. 23.  He nui ua lono i @ mai nei no ke kaua ma ka muliwai @ eia nae aole i hooiaio ia mai nei.

            LIAOYANG. Apr. 23.  Ma ka nana mea aku nei ma Ialu ua ikeia aku nei @ o Iapana ke hoonohonoho mai nei i kekahi pualikoa ikaika a ke hana mai @ i na waapa kaua.

NA LONO KAUA O KA LA 24.

            ST. PETERSBURG.  Apr. 24.  O ka lono o ka hoaoia ana e pepehi ia Generala Kuropatkin ua hooialoia mai nei.  Ua hookokoke aku iaia he elua mau Kepani i hoohalike ia laua me kekahi mau Pake kalepa kaahele.  Hokahi o laua, iaia e hoao ana e lalau iho i kana pahi, ua hahauia iho ia e kekahi o na kiai koa kaulia.

            Ua kukulu ae nei na Rukini i na pukuniahi ma na wahi i hiki ke heleia aku e na pualikoa ma Ialu.  Oiai no nae ua manao o Generala Kuropatkin, aole oia e lelekaua koke aku mamua o ke komo ana mai o na Kepani iloko o Manchuria, ua kukulu ai no oia i keia mau pu a hoolilo aku i keia mau wahi i wahi e poino nui ai na enemi.

            Ua loaa mai nei hoi he lono lauhahea ua hoolele ae nei o Iapana he 20,000 koa ma Kinchow, maluna aku o Poto Ata.

            MUKDEN. Apr. 24.  O ka hoike e hoike ana ua hopuia he eha mau kanaka Amerika ma ke ano he mau kiu ua hoikeia mai nei aole he oiaio.

NA LONO KAUA O KA LA 25.

            KANAHAI, Apr. 25.  Ua hoikeia mai nei e lele ae ana ko Iapana mahele koa elua ma ka mokupuni o Diamoto e kokoke ana i Yongampho.

            BRUSSELS, Apr. 25.  Ua ae aku nei o Rusia i ke kuai ana i ekolu mau mokukaua o Agenai no umi-kumamawalu miliona dala.

            BELINA, Apr. 25.  Ua hoikeia ae nei ua kualia aku na mokuahi Columbia, Bengalia ame Belgia ia Rusia.

            SEOUL, Apr. 25.  Ua hoikeia mai nei eia o Iapana ke hoolele nei i na koa a ke kukulu ae nei i na hale ma Hungchuan malalo aku o Yongampho.  O keia ka Iapana hana mua loa no ka hoeueu ana i na hana kalepa ma Korea, he hopena hoi i hoea ae mamuli o ka Marquis Ito kipa ana aku nei malaila.

            ST. PETERSBURG, Apr. 25.  Ke manao ia nei maanei aole loa e nee aku ana o Iapana maluna o Manchuria, aka e noho iho ana ma na wahi kokoke i ke kai a lelekaua aku ia Poto Ata ame Vladivostok.

            TOKIO, Apr. 25  Eia ke hoopau nei na hui mokuahi o Iapana i ka lakou mau aelike no ka lawe ukana ana ma o aku o Chemuipo mamuli o ka maka'u i na mea hoopa-hu e lana hele nei.

            POTO ATA, Apr. 25.  Ke manao ia nei o na papu e ku nei maanei he mau papu ia i keia manawa aole e hiki ke hoonaueue ia.  He nui na hana i hanaia iho nei i na pule i hala ae nei no ka hoopuipui ana i ko lakou ikaika.

NA LONO KAUA O KA LA 26.

            TOKIO, Apr. 26.  Ua hoea ae na mokukaua o Rusia e ku ana ma Vladivostok ma Gensan, ma ke komohana o Korea, a hoopiholo iho la i kekahi mokuahi kalepa o Iapana.

            Wasinetona, Aperila 25, 1904.  Ia Saito, Honolulu.

            Ua hoike mai nei o Mr. Ohki, ko Iapana Kanikela ma Gensan (ma kekahi olelo ana ae o Wonsan a i ole Yuensan, he awa e ku nei malalo o ke kuikahi ma na aekai akau-hikina o Korea) ma ka la 25 nei ua komo ae he elua mau moku topito o Rusia malaila a hoopiholo iho la i ka mokuahi Iapana "Goyo Maru" (600 tona) a haalele koke iho ia me ka hikiwawe i ke awa "TAKAHIRA."

            GENSAN, Apr. 26.  Ua kauoha aku na Rukini i na luina o ka mokuahi Goyo Maru e lele koke aku i ka aina mamua o ka hoopiholo ana i ua moku ia.  Ua lele mai na koa marina a ua holo aku na Kepani e noho nei maanei.  Mahope iho ua puka aku la na mokuka o Rusia iwaho a nalowale aku la.

            TOKIO, Apr. 26.  O ka pualikoa o na aina e (Korea paha) e nee nei me ka Mahele koa Ekahi o Iapana, ua kauohaia aku nei e nee koke aku imua ma ke kahua kaua i keia Poaono ae.

            ST. PETERSBURG, Apr. 26.  Ua hoole ae nei ka Czar i ka lawe ana mai i ko Alexieff waiho kulana.  Ua hooholo ae nei ka Czar e hoole loa ana i na koi uwao a e hoomau aku ana i ke kaua a hiki i ka lanakila ana, me ka waiho aha aku i kona mau manao ponoi maluna o ke kahua o ka maluhia.

            ST. PETERSBURG, Apr. 26.  Eia ke noonoo nei ko Rusia Mana Kaua Moana i ka hoouna ana aku i ko ke Kai Balatica aumokukaua no ka Hikina iloko ae.

            GRONSTADT, Rusia, Apr. 26.  Ua ho ikeia ae nei ua hoaoia ae e hoopa-hu i ka mokukaua Rusia Alexander III e ku nei ma keia awa me kekahi mea hoopahu kiola.

NA LONO KAUA O KA LA 27.

            LIAOYANG, Apr. 28.  Ua nee ae nei na Iapana ma ke alahele o Ialu e kokoe ana i Tchangdjion me ka ikaika.

            ST. PETERSBURG, Apr. 27.  E palua aku ana ke Aupuni i ke alahao o Siberia.  Ma ka hoonohonoho ana ua manaoia e hala ana he umi-kumamawalu mahina ma keia hana.

            E haalele iho ana o Adimarala Skrydloff ianei ma ka la 5 o Mei no Poto Ata.

            PARISA, Apr. 27.  Pa laulahea wale ia mai e noho ae ana na Iapana ma na aekai o Fukien ma Kina, no ke kauhale ana aku i ko Rusia aumokukaua o ke Kai Balatica mai ke komo ana aku iloko o ke ko-wa o Fomosa.

            (I ka manawa i hoalaia mai ai na manao no ka mahele ana ia Kiaa he mau makahiki i hala ae nei, ua kona mai na manao ia manawa e hoohui aku ana o Iapana ia Fukien ame ke awa o Amoi malalo o kona malu.  Eia keia wahi ke waiho nei iloko o ko Iapana palena hoomalu.)

(E nana ma ka aoao 2.)

 

He Mau Materia no ke Kaua

            HARBIN, Aperila 16.  Ua hiki mai nei ianei he elua mau aliikoa ukali Generala o Iapana malalo o ka malamala ana a na kiai, o laua ua paa ae i ka hopuia e ka poe kiai i ke alahao he umi-kumamawalu mile mai keia wahi aku.  Ua aahuia laua e like me ko Thibetan mau kahuna keikie.

            Ia laua i hoao ai e mahuka, ua haalele iho laua i ko laua halelole, a malaila i loaa aku ai he kanaona paona mea pahu kiekie, he uwiki, a he huihuiki no ka wehewehe ana ina pihipihi hoopaa o na kui alahao.

            Ua manao maoli no laua e hoopa-hu i ke alahaka o ke kahawai o Nonni e kokoke ana hoi i Fullardi.  Ua hoike ae ua mau pio la i ko laua noonoo akahele, me ka hoike pu ana ae o ko laua manao maoli no oia ka wawahi ana i ke alahao.

            POTO ATA, Aperila 15.  Ma ka hora eono o keia kakahiaka ua ikeia aku ka hoea ana mai o kekahi aumokukaua uuku o Iapana a mahope iho ua holo aku ia a nalowale, aka ma ka hora 10 ua ikeia aku ka hoea ana mai o na mokukaua no lakou ka huina o iwakalua-kumamakolu moku.  Ua maheleia ae lakou iloko o na mahele elua, hookahi i lawe ae i kona kahua mahope aku o ke kuono o Liao Shan o kipoka ae ia no hoi i ka aina ame ka anemoku o Tiger, a o kekahi mahele hoi ua kipoka ae la ia Puu Gula ame kekahi mau papu ma kahi e huli pono ana i ke alanui.  Ua hoomauia keia kipoka ana a hiki i ka hora 1 o ka auwina la.  Ua panai aku na mokukaua o Rusia me ka hoomaumau ana, a he maikai maoli no keia hoomaamaa ana a lakou, he hookahi hoi poka nana i hoopoino aku i kekahi mokukaua holo mama o Iapana.  Ma kekahi mau hoike hoi i loaa mai nei he elua mau mokukaua holo mama o Iapana i poino.  Aole he mau poino i loaa mai i na papu ame ke taona nei.  Ua make kekahi mau Pake a he kakaikahi hoi na Pake ame na Rusia i eha.

            LADANA, Aperila 16.  Ma kekahi hoike i hoounaia mai i ka Central News mai Poto Ata mai i kakauia hoi i ka la inehinei ua hoaiaila kekahi mau lawelawe kaua o keia pule penei:

            "Ma ka po Poakolu nei ua holo aku he ewalu mau moku topito iwaho no ka hoomakakiu ana.  Ma kahi paha o ka hora 5:30 o ka wanaao o kekahi la ae, i keia mau moku e huli hoi mai ana i ke awa, he elua o keia huina, na moku Bezstrashni ame Smyeli, ua loaa mai la i na enemi, e holoholo ana mawaho koke iho, eia nae aole i kokoke aku i kahi o na papu.  Ua lelekauaia mai keia mau moku e eono mau moku topito o Iapana, e kiaiia ana hoi e elua mokukaua, eha mokukaua holo mama.  I ka wa e kaua ana ua komo aku la kekahi poka a na Kepani iloko o ka lumi waiho topito o ka moku Bezestrashni.  Ua pa-hu ae la a lilo iho la ka moku i mea ole.  Ua huli aku la ka lua o na moku topito e kokua ia Bezestrashni a pela pu no hoi me ka mokukaua holo mama Bayan.  Ua hoohuli aku la ke kipoka ana o na moku o Iapana maluna o Bayan, nana hoi i lawe ae i kekahi mau luina o ka moku poino, a hoomaka aku la e kupale no na moku topito i koe iho ia lakou e hoi ana i ke ana a hiki wale i ko lakou komo ana mai iloko nei me ka loaa ole o na poino.  I ka hoea ana mai o keia mau moku iloko nei o ke awa ua puka aku la o Adimarala Makaroff me na mokukaua Petropavlovsk, Poltava ame Pobieda, ame na mokukaua holo mama Askold, Diana ame Novik a lelekaua aku la i na mokukaua o ka enemi.  Ua kuemi hope aku la na enemi a ia manawa no hoi i huli hoi mai ai na mokukaua o Rusia.  Ma ko lakou aia huli hoi o ia ka manawa i pa-hu ai ka mokukaua Petropavlovsk, a piholo iho la hoi ia iloko o na minute elua.  He kanahikukumamakahi poe luina i hoopakeleia ae, aka, o ke koena iho o 525 ua iho pu aku la lakou me ka moku.  O Verestchagin, ke kaha kii, e holo ana maluna o Petropavlovsk, ua make pu oia iloko o keia huina.  I keia auwina la o na kinomake i loaa aku ua pau i ke kanuia.

           

            He kanawalu-kumamakolu ka nui o na ano i'a ola e paa nei ma ka Home o na I'a Ola, a ke hanaiia nei keia mau i'a i keia ame keia la ma ka hora 4 auwina la.  Nui ka poe e hele makaikai nei malaila, a he mea pono ia oe ke nauea ae malaila, he ole hoi ka lohe pepeiao wale no.

 

Ua Hala o Mrs. Haalelea

Kuu ka Luhi mahope o ke Kaama'i loihi ana.

He Paahana ikaika no Karisto ma ka Ekalesia o Kawaiahao.

 

            Ma ka hora 10 o ke kakahiaka Poalua nei, ma kona home, ua pauaho mai ia i keia ola ana o Mrs. A. A. Haalelea, kaikuahine o Keoni Ena a kaikuaana hoi o Mrs. L. A. Coney.  Ua kaama'i oia no kekahi manawa loihi, eia nae ua mau no kona ikaika a he pule ae nei paha i hala ua ikaika loa mai la a oia ka mea nana i hoomoe iaia iluna o kahi moe.  Ua pii ikaika mai ka nawaliwali maluna ona a hiki wale i kona hala ana aku la i ka manawa i hoikeia ae nei.

            Ua hanauia o Mrs. Haalelea ma Hilo ma ka la 21 o Iulai 1842, a oia no hoi ka wahine-kane-make a A. A. Haalelea, kekahi hoi o na koko kiekie a alakai hoi o na kanaka Hawaii.  He wahine o Mrs. Haalelea i ike nui ia iloko o na hana maikai o keia kulanakauhale, e hooikaika ana hoi i na hana manawalea iwaena o kona lahui.

            Ma na hana o ko Kristo Aupuni, he hoahanau oia no ka Ekalesia o Kawaiahao, kahi hoi ana i hoopaa ai i ka berita laa me kona Akua e lilo oia i paahana Nana.  I ka wa i noonooia ai no ka hooponopono ana i ka luakini o Kawaiahao, ua lilo oia he lala no ke komite kukulu hale, e hooikaika ana e hooholomua ia na hana me ka maikai.  I ka piha ana o ko Rev. H. H. Parker kanaha makahiki o ka noho kahu ana no ia Ekalesia, o Mrs. A. A. Haalelea kekahi o na komite i waeia ai no ka noonoo ana i na hana e hana ai no ka hoomanao ana ia ia, a oia kekahi i kokua nui i ka haawi makana ana i ka uwati e paaia nei e ke kahu o ia Ekalesia ma ke ano he makana na na hoahanau ame na hoaloha o ke kahu.  He iaia oia no kekahi mau hui manawalea o ke kulanakauhale nei, a o kona hala ana aku la he puupuu ikaika ia i loaa aku iloko o keia mau hui.

            Ma ka auwina la o ka Poakolu ae, ua malamaia kona anaina hoolewa ma ka luakini o Kawaiahao, malalo hoi o ka malama ana a ke kahu Rev. H. H. Parker.

 

HOPE ADIMIRALA TOGO AME KONA MAU MOKUKAUA

 

Holo ka Bila Aila Ea

He Hapaha Miliona Dala e hoohana ia ana no keia Hana.

He Hui Ikaika ke Lawelawe aku ana i ka Hana maanei.

 

            E like me ia i hookoia mai ai e ka Ahaolelo Nui o Amerika peia ka Hui Aila Ea a Kaimana e hoohana aku ai i ka makemake o ka hana, oia hoi ka hoomoe ana i na paipu nunui iloko o ka honua ma na mana like ole o ke kulanakauhale nei, na wahi hoi e hookuuia aku ai ka aila ea mai ka hale mikini kikowaena aku no ka hoolaha ana i na hale apau me ia lako i wahie naoia he elua a oi iki mahina ka manawa e hana ai i ku ai keia hana hoowaiwai o ka aina.

            Ke hoomauia nei ka lulu hoopiha ana i ka waihona o keia hui, e ko Hawaii nei poe iho ame keia o Kaleponi, eia nae aia ka inoa o kela hui aila ea ma ka inoa o kekahi o Hawaii, oia hoi, ma ka inoa o "Dimond." (Kaimana)

            Ma ka hoike a Mr. W. R. Castle ua olelo ae ola e kukulu koke ia aku ana keia hana e like me ka hikiwawe i ka hui ke lawelawe, a he hookahi wale no manao nui o ka hui e hoohana aku ai no keia manawa aku, i ka manawa e paa ae ai ka hale mahu aila, oia no ka hoolako ana i na hale me ua aila ea ia ma ke ano wahie no na kapuahi no ke kuke ana, a koe ka ho-a kukui ea e like me ka uwila.

            Aole i maopopo kahi e kukuluia ai o ka halehana o keia hui aka ua hookomoia aku na palapala noi i ka Papa Kahu Waiwai o Bihopa no ka aina kupono e kululu ai, a no kahi e hoomoe ai i na paipu ua hoike hou ae oia e hoomoe aku i na paipu ma na wahi pupulu nui ia e na hale, e like me ke alanui Moi hele i Waikiki a pili i ke alanui Keeaumoku, a ma ka huli Ewa hoi e nee ana ma ke alanui Moi a pii no Kalihi, a pii no hoi i Nuuanu.

            Ua makaukau ka hui me ka huina dala mawaena o $250,000 ame $300,000, eia nae, ke nee nei no ka hui no ka lulu hou ana i pii mahuahua ae ai kumupaa no ka hoohana ana i ka hana.

            E like me ia i hooholoia e ka Ahaolelo Nui he $2.25 ka auhau no hookahi kaukani kapuai aila ea a ka poe e lawe ana i keia ano wahie no ke kuke ana, aka, ua loaa keia manao i ka poe o ka hui e hooemi mai e like me ka emi e kupono ana i ka lakou ike i lawe nui ai ka lehulehu.

 

Ko ka Hoopii Oki.

 

            Ma ka noho ana o ka Aha Hookolokolo Kaapuni i ka Paolua nei, ua ae aku o Lunakanawai De Bolt i ka hookaawale ana ia Hiram Kolomoku mai kana wahine mare, Mrs. Mary Ann K. Kolomoku, maluna o ka hewa moekolohe, e haawi ana hoi i na keiki mua a laua ia Hiram Kolomoku, a o ka muli loa hoi i ka makuahine, he pokii kaikamahine hoi o ekolu makahiki.  O ka palapala hookaawale e kakauinoaia ana e ka Aha, a aia iloko o keia palapala e ae ana i ka makuakane e hele aku e ike i ka laua pokii kaikamahine, a i ka makuahine hoi e ae ana e hele aku i kahi o ke kane no ka ike ana i ka laua mau hiapo.

            Eia imua o ka Aha kekahi hoopii a waiho nei, he hoopii kou poho hui na Kolomoku ia John D. Holt, Jr. no ka hewa hoowalewale i kana wahine a lilo aku hoi ke aloha o ka wahine mai kana i me mare aku.  O ka huina nui o keia kou poho he $25,000.

            O keia mau hoopii a elua ua aia mai no ia malalo o ka hoopii ana a Hiram Kolomoku ia John D. Holt, Jr., no ka kana wahine mare no ka hewa moekolohe, i loaa pono hoi iaia ame kekahi mau hoike i ike pono i na hana a John D. Holt i hana ai maluna o ka wahine a ka mea nana ka hoopii.

 

Hoole o Baldwin i Kona Uku Hana.

 

            Ma ka noho ana iho nei o ka Ahaolelo Kuikawa a pau iho la i ka pule i hala iho aole i hele mai kekahi hoa ahaolelo o ke kau e hui pu mai iloko o na hana i hanaia a pau wale ke kau kuikawa a o kekahi o ia k@ oia no ka Senatoa H. P. Baldwin o maui, a i ka manawa i panaiia aku ai kana bila kikoo dala no kona ukuhana ma ke ano he senatoa o kela kau aole oia i ae mai e lawe la huina dala no ka mea wahi ana aole oia i hana i keia kau.

            Ma ka manawa i hoomakaukau ai ke Kakauolelo Savidge o ka Aha Senatoa no ka hoopuka bila kikoo dala no na ukuhana o na senatoa ame palapala hoike hoolilo senate ua haawi aku oia i ko na senatoa apau a peia no hoi i ko Hon. H. P. Baldwin o Maui a hoounaia iaia i Maui.

            I ka Poalua iho nei i loaa mai ai i ke Kakauolelo Savidge he leka mai ia Baldwin mai me ka bila kikoo dala ukuhana o $200 ame ka bila kikoo o @ no ka ukumile a ua kakauia maluna o ia mau bila ma ka Umakakau o ka Senatoa Baldwin na olelo e hoike ana i keia manao "aole au e ae e lawe i keia ukuhana no ka mea aole au i hana ma keia kau o ka Senate."

 

            Ua loaa mai nei he lono mai ka Malu Ulu mai e hoike ana, eia na makaainana o ia wahi ke kali mai nei o ka hoea aku o ke Kiaaina a e apo mai ana lakou iaia me ka ohaoha.