Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 20, 13 May 1904 — Page 2

Page PDF (1.72 MB)

This text was transcribed by:  Cheryl Tanaka
This work is dedicated to:  for Debbie T

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, MEI 13, 1904.

 

Ka

Nupepa Kuokoa

NO KA MAKAHIKI ---- $2.00

NO @ONO MAHINA ---- $1.00

 

SUBSCRIPTION RATES

ONE YEAR ------- $2.00

SIX MONTHS -------- $1.00

 

            O NA OLELO HOOLAHA APAU E @OOUNAIA MAI ANA NO KA HOOLAHA MALOKO O KEIA NUPEPA, E @OOUNA PU MAI ME KA AUHAU, A INA AOLE, AOHE NO E HOOKOMOLA. E HOIKEIA AKU NO KA AU@AU OLELO HOOLAHA KE UI MAI I KE KEENA NEI.

 

O na Dala apau o ka P@pa e @ hoouna pololei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY, LTD.

 

HOOPUKAIA E KA

Hawaiian Gazette Co., Ltd.

Hookomola ma ka Hale Leka o Honolulu, Panala@u o Hawaii, ma ke ano Mea o ka Papa Elua.

 

DAVID L. A-I, : : Lunahooponopono

S.K. NAWAA, : Kokua Lunahooponopono

A.W. PEARSON, : : : : : Lunanui

 

HONOLULU, OAHU.

POALIMA : : : : MEI 13, 1904.

KE KIAAINA MA KAUAI.

 

            Ua nui ka noeau o ke Kiaaina Carter ma kona lawehele ana iaia iho imua o na makaainana o ka Teritori, no ka mea aole e nele ka ume ia o na manao lokahi o ka lehulehu i ona ia, oiai he hele ana kana i panaiia me kana mau hana maikai a na ia mau mea no i hooiaio aku i kana mau haiolelo, a o ka lilo ana mai o ka manao pililauia o ka lehulehu, a lilo ke alakai aupuni ame na makaainana i hookahi no ka hoonee ana i ke Aupuni oia ka piha pono o ka ikaika a mana hoonee hana imua.

            O keia ano haawina oia kana i lawehele aku la i Kauai, a lilo mai la ka puuwai o ia mokupuni e like me na hana i hanaia mai e kolaila lehulehu maloko o na hookipa luau ana, na leo kani ame na panai manao ana a ke Kiaaina hoi i apo mai ai ia mau haawina ohaoha.

            Aole no keia mahele wale no ke akamai ana o ke Kiaaina aka he hele ana aku la kela e maopopo ai iaia o na kulana hana aupuni na kulana makemake o ia lehulehu e pono ai e hoolakoia aku, na limahana e hoomake hana ana a hoowaiwai ole ame na mea no apau i kaa maloko o kana oihana – a ke houluulu i keia mau mea apau, alaila e loaa ana ka ike ia kakou ua piha oia me na hoomaopopo ame na ike lawa kupono e kuhikui ai iaia no kana hana e hana aku ai a lawa ka makemake a ka holomua ame ka nee mua maikai mau o ke Aupuni, a no ka mea, oia kana hana i hoonohoia aku ai malaila, oia hoi, i mea kiai a hookele i ke Aupuni ma na wahi e holo maalahi ai a ina nei no ke komo ana iloko o kahi pilikia alaila oia ke kanaka e hiki ke hilinai ia aku nana e hoopakele mai ia wahi pilikia ae.

            A ma ka aoao hoi o na makaainana ua loaa ia lakou ka manawa i kupono no lakou e ike ai i ko lakou alakai e like me ka ike i loaa i ko Hawaii poe ma ia hele ana a ke Kiaaina, a o ka pomaikai e loaa ana i ko Kauai poe oia no kela i loaa aku i ko Hawaii he haawina pililaula aole he pilikahi.

            A o ka hana noeau ana pela oia iho la no ka maunu e lilo ai ke puuwai pililaula o ka lehulehu aole no ka manao ana e hooko no ka pono pilikahi ponoi iho aka oia iho ia no ke alanui e kupono e hanaia i ikeia aku ai kona kupono io i Kiaaina, a no ka mea heaha ka waiwai o ke kanaka e noho kiaaina ai a oihana okoa paha ke ole e ikeia aku kana mau hana a ka lehulehu i puiwa nui ai i ka holomua o ka Ahaolelo Kuikawa a ke Kiaaina i kahea ai, ka mea hoi i hoohalahala nui ia ai e poho ana.

 

KE OKA MALINO I PEPA.

 

            O kekahi lala hou keia o na hana hoowaiwai pili i ka oihana kalepa malino e hoomakaia nei i keia mau @a iloko o Hawaii – o ua lala hou la oia ka hoolilo ana i ke oka o ka malino i pepa. A ke holopono keia hana hoao e like me ia i lanakila iki iho nei a loaa keia pepa ano kalakala hapa’upa’u nona hoi ka waihooluu ano hauli keokeo i ano like hoi me na pepa hoomaloo inik@, alaila ua lilo ke oka malino i mea waiwai nui e hoowaiwai ai hoi i ka poe malaila ko lakou ikaika hana, a he waiwai pu hoi ia no ka aina ame ke aupuni.

            He mea ua ike maopopoia o ke oka o kekahi mau mea kino oia na mea i komo ole iloko o ka helu waiwai no ka hoopuka waiwai hou aku aka aia no he waiwai kana. O ke oka ko ka laina ko hoi a na wiloko e malama mau ai iloko o na hale-papaa aole a lakou waiwai i ko@ iloko o lakou iho no ka hoopuka waiwai hou ana aku, aka aia no he waiwai kana ma ka hoolilo ana i wahie e like me ia e ike mau ia nei iloko o na wiloko.

            O ke oka laau o na halewili laau e oloia mai nei na laau ame na papa, aole a lakou mau hana hoohua aku mailoko aku o lakou aka aia no he waiwai kana a e hoowaiwai ana hoi no na mea apau i hiki iaia ke hoowaiwai. A e like me ka oiaio o keia mau mea pela no ka oiaio i na mea oka e ae apau, a pau pu me keia oka malino aka e oi ae ana ke oka malino ma keia hope aku ma ka loaa ana aia ka he waiwai e hiki ai ke puka mai mailoko mai ona.

            Mamuli keia o ka imi noeau ana o ka noonoo o ke kanaka, akahi a o ka lua aia io no he waiwai iloko o ke oka malino, nolaila i hakalia no a hoohanaia ka noonoo o ke kanaka maluna olaila ua hu’e@a mai @a kona i’o. He nui no na oka malino i loaa mamua aku aka aole i kau ko’iko’i ka noonoo o ke kanaka maluna olaila, nolaila, aole he hua i puka mailaila mai.

            Nolaila i ka houluulu ana i na mea apau o ka mea ulu malino e kanuia mai nei a e hoomahu’ila mai nei e kekahi poe mahi a koe ka hu’@wai, aole e nele i ke kanaka ke ike iho o ka hapanui o na pa-keneta o ke kino malino holookoa aia i ka hoowaiwai nui, a kakou e ike pu iho ai he haawina hoeueu ia i ka poe mahi e hoopiha i ka lakou mau mahakea me keia mea ulu malino, no ka mea aole he kanalua ana no ka puka pono mai a lilo – o ka mua. kona mau maawe i kau@a a o ka lua o kona oka i pepa.

            A o keia mau waiwai i puka mai la mai ka malino mai – ke kaula ame ka pepa. he mau mea e nele ole ai ke kauiia a aole he wa ha’o i ke kuaiia – a ina pela alaila aole no he wa ha’o o ke kuaiia o ko laua kumu oia hoi keia malino a@a@@a i ko makou noonoo ua lawa ia no ka paipai ana a hoeueu ana i ka poe mahi. e hoopiha i ko lakou poe aina me na malino mawaho ae o na mea ulu e ae. e like me kekahi poe mahi e hooikaika mai nei ma ka mokupuni o Molokai kekahi iwaena o kekahi mau Hawaii. He maikai ke@a.

            Aole o ke kuai mau ia ame ke kooole o ka wa kuai wale no aka he mahuahua maoli no ke kumukuai e like me ke kumukuai o keia manawa he $165 no ke @ona malino hookahi. e nele ole ai ka uhi pu ia o na hoolilo ma ka hoohana kupono ana a malele wale aku no kahi puka. E lilo keia hana waiwai i mea hoeueu i ka poe mahi am@ ka poe mea kuleana e hoohana i ko lakou iho.

 

Hookipa Mikai ia ke Kiaaina.

 

            HANALEI, Mei 7. – Ma ke ku ana aku o ka W.G. Haii i Nawiliwili a lelel aku la ke Kiaaina Carter ame kona mau hoa ma kahi o ka hora 2:30 o ka wanao o ka Poakolu ua hookipa maikai ia mai lakou e ke komite hookipa Messrs. W.H. Rice, A.S. Wilcox, Hans Isenberg, J.H. Coney ame Kahele, i makaukau no ke apo aloha ana i ka ohana poo-aupuni.

            Mahope iho o ka hoomaha iki ana ma kahi noho o W.H. Rice, a mahope o ka ainakakahiaka, a i ka hora 10 a.m. ua moe aku la ka huakai no ka apana o Koloa, a ma ia a@a i haawi manao aku ai ke Kiaaina i na haumana kula o ke Kula o Lihue a mahope iho olaila i hui aku ai me ka poe hana alanui malalo o ka noho luna ana o Ed. Palmer a panaiia mai na hoomaikai e lakou ma o ka hapai-pu ana i ka lakou mau mea hana me he mau mea kaua la.

            I Koloa i hookipa maikai ia mai ai ke Kiaaina ame kona mau hoa e na makaainana o ia wahi maloko o na mea kani – ka bana puhi ohe ame ka ahaaina i luluu i na mea ai Hawaii, kahi hoi i haawi ai ke Kiaaina he mau olelo hoolana. O kekahi o na manao hoolana a ke Kiaaina oia no kona ake e ike aku i na makaainana o ka Teritori a e ike mai na makaainana iaia i kamaaina @i na aoao a elua, a mawaho ae o keia oia no ka papahana pili aupuni ana i makemake ai e hoomaopopo no ka lawelawe oihana aupuni ana apuni ka Paeaina.

            A mahope o kana, i hoike manao pu aku ai ke Kakauolelo Atkinson a i panaiia mai hoi e Mr. Gandall ma ka aoao o na makaainana o Koloa – he mau olelo hookipa ohaoha i ke alakai o ka Teritori, a mahope o keia luau ua kamoe aku la ka huakai no ka Wiliko o McBryde ma ma ke kau ana maluna o na kaaahi i hoowehiwehiia me ka ohu o ka aina a ku ana i ka Halewili ko, kahi i makaikai ia ai ua wili la. O keia kekahi o na wili ko nui o ka mokupuni o Kauai.

            Mahope iho o kona makaikai ana i ka uwapo i manaoia e hoopau pono kahi i makemakeia ai e hoolilo i kekahi haawina o ka waihona aia, ua hookipa ia mai la oia me kona mau hoa e ko Hanapepe poe iloko o ka Halekula i hoowehiwehiia me na wehi o ka nahele. Aia he poe makai kaulio i ku laina ae no ka haawi aloha ana i ka wa i maalo ae ai ke Kiaaina no ke komo ana iloko o ka Halekula.

            Ianei i hui ai oia me na haumana kula ame na makua, a mahope o ka haawi manao ana i na opiopio ua haiolelo aku la oia i na makua ma ka maheleolelo ana a Mr. Gandall. Ma kana haioleleo ua hoike ia aku kekahi manao hoolana maikai, a o kekahi o lakou oia no kona ake e hookamaaina iaia iho me na makaainana, a e kokua ia mai oia e ka lehulehu ma ke komo pu ana a kokua i na hana o ke Aupuni, ka mea hoi e holopono ai na hana aupuni a lilo ia i mea mahalo ia e ko ka aina iho ame ko ke ao holookoa, a o ia mahalo ia e ke ao holookoa he waiwai nui na Hawaii e malama ai.

            Mahope iho o ka hoike manao ana o ke Kakauolelo Atkinson, - he mau manao pili i ka hoolana manao no na keiki, na manaoiana hoi no na manawa e hiki mai ana, o lakou hoi na koo o ke aupuni i na manawa e hiki mai ana. alaila ua panai mai ia o Senatoa Nakapaahu, Makainui Coney ame K.W. Kinney he mau olelo hoomaikai i ke Kiaaina ma ka aoao o na makaainana o ia wahi.

            I Makaweli ua hookipa maikai ia no ka huakai malalo o ka hooponopono ana o ka Lunanui Baldwin o ka Mahiko Hawaiian Sugar Co., kahi hoi i pihakui ae ai i na kanaka o na lahui like ole oiai ua hookuu hana ole ia ae na limahana o ka mahiko, kahi i waiho aku ai ke Kiaaina he mau manao. oia hoi i hele mai oia e hui me na makaainana i maopopo ai @aia ko lakou pilikia pililaula a e ike hoi i na uwapo. na halekula, na alanui, na halepaahao, a e ike hoi i na luna aupuni e hana ana no ka lehulehu a i ka poe luna aupuni e hana ana no ko lakou mau pomaikai ponoi pakahi iho.

            E like me ka mau o ke@a hookipa maikai ana pela no o Waimea i hana mai ai. Ma kahi noho o Mr. W.O. Corwell ka lunahoomalu o ko Waimea komite a o Lunakanawai J.K. Kapuniai, Senatoa Nakapaahu ame Mr. M.J. Pereira na lala. Mahope iho o ka ahaaina i paho@a@a mai i luluu me na ono ua haiolelo aku ke Kiaaina i ka poe i @koakoa ae, a iloko o ia anaina aia ma kahi o 200 poe kupono i ke koho balota a ua pulamaia mai na olelo me ke ohohia nui.

            Wahi a ke Kiaaina ua oleloia aole he hana i koe e hiki ai ke ike aku i na Hawaii no ka mea aole ko lakou puuwai iloko o ka lana malie aka i keia manawa ua hamama ka ipuka a ua apo @a me ka lokahi e hui ai na aoao a elua. a i hoike no ka hoo@a@o ana ia mea ua hoike aku oia i ka holomua o na hana o ka Ahaolelo Kuikawa i ha@a koke iho nei he hoike hoi i ka like o na manao o na hoa Hawaii ame na hoa @@@kea, a pau ana he 14 bila kanawai i ka hooholoia iloko wale no o 14 @a hana Wahi a ke Kiaaina o @a hana ana iho la ka o@ o ka lawelawe hana ahaolelo ana apuni i loaa ole hoi iloko o kekahi o na mokuaina o Amerika Huipuia. Ua hoike pu ia ae he mea pono e ike ke kanaka hana aupuni i na olelo a elua – ka olelo Hawaii ame Beritania.

            I ka po iho ua weheia ae he aha hulahula kahi o na mea apau i akoakoa ae ai, - pau pu mai ko Hanapepe ame ko Kekaha.

            I Hanalei ua hookipa maikai hou ia no ke Kiaaina ame kona mau hoa malalo o ka hooponopono ana a ke komite hookipa Rev. S. Kai@@. C.H. Willis. E. Kuapuhi. Joseph Gardner. N. Kahekili ame C.B Makee. Ua aokoakoa ae ma kahi o ka ahaaina i weheia ai he mau haneri o na kanaka mai na makua a na kamalii – mai Haena mai. Wainiha. Lumahai. Hanalei-uka. Wanini, Kaiihikai ame Kalihiwai.

            Na na haumana kula mai he mau leo himeni ku i ka nani a ua olioli na mea apau no ia panai maikai i ke Kiaaina. he hana hoi i alakai ia e J.C. Davis ame Miss F. Deverill.

            Ma ka luakini o Waioli i malamaia ai ka luau a ua maikai na mea apau i hanaia a oia no kahi a ke poo-aupuni i haawi manao ai i na makaainana i makemake loa e lohe i kona leo a ua na aku no hoi e like me ka hookoia ana.

            Ma ke ala o ka huakai i Hanalei ua makaikai pu ia na wahi pana kaulana o ka mokupuni – na awawa kaulana o Waimea, o Mana, Nuololo, ka pali o Kalalau, ame kekahi mau wahi o na hana mahi ano mui e hoohanaia nei.

 

Ke Auhee nei o Rusia.

(Mai ka aoao 1 mai.)

 

            SHAN-HAI-KWAN, Mei 9. – Ke hoomau nei no o Rusia i ka haalele ana ia Newchwang. Ua loaa mai na lono maanei mai kahi mai e hiki ai ke hilinai ia he pokole na lako ai ame ka lanahu no ka hoolawa ana i na koa e noho nei ma Poto Ata.

            TOKIO, Mei 9. – O ka hoike mana e pili ana i ka nui o ko Iapana poino ma ke kaua o Ialu e hoike ana he 106 ka nui o na koa i make a he 526 poe i eha.

NA LONO KAUA O KA LA 10.

            Wasinetona, Mei 10. – Ua kauohaia aku o Adimarala Cooper e hoouna aku i hookahi mokukaua holo mama ame hookahi mokukaua lawe pu mai waena ae o na mokukaua o na kai o Kina, e holo aku no Chefoo. Mai Chefoo aku e holo aku ana keia mau moku no Newchwang kahi hoi e manaoia nei e hoouna ia aku ana keia mau moku no ka malama ana i ko Amerika mau kupa malaila.

            TOKIO, Mei 10. – He umi-kumamalima tausani oia ka nui o na koa Rusia e haalele nei ia Newchwang i hoikeia mai nei. Aia mawaho aku o ke kulanakauhale he huina o 3,000 poe powa e kali ana no ke komo ae a hao wale i na pono o ke kulanakauhale. Eia keia poe powa ke wawahi mai nei i ke alahao.

            SEOUL, Mei 10. – Ke manaoio ia nei ua paa aku kekahi hapa o ko Rusia aumokukaua o Vladisvostok i keia manawa ma ke kai o Iapana a eia lakou ke hoao nei e pakele aku mai ko Iapana mau mokukaua.

            ST. PETERSBURG, Mei 10. – Ua telegarapa mai nei o Alexieff e hoihoi aku ana oia i kona kahua no Harbin. Eia ko Adimarala Jessen aumokukaua ma Vladisvostok. Eia no o Kuropatkin ke noho mai nei ma Liaoyang.

            KANAHAI, Mei 10. – Ua hoole ae kekahi generala o Tartar i ke hoolohe ana i na kauoha a Alexieff e haalele aku ia Mukden.

            ST. PETERSBURG, Mei 10. – Ua paa hou ae nei ka launa ana me Poto Ata ma ke alahao a eia na uwea telegarapa ke hooponopono ia nei. Ke manaoio ia nei o ko Iapana ikaika ma Pitzwo aole i like me ka mea i manao mua ia ai.

            Ua hoopukaia ae nei ke kuahaua i mau koa hou.

            MUKDEN, Mei 10. – O ka hoike, o Dalny, e kokoke nei i Poto Ata, ua lilo aku i na Kepani, ua hoole ia mai nei. Ke olelo nei na Rukini eia no lakou ke paa nei i ka anemoku o Liaotung.

            SHAN-HAI-KWANG, Mei 10. – Ua hoikeia mai nei ua loaa aku i na koa o Iapana na Rukini e auhee ana he iwakalua mile ma ka hema o Liaotung a ua ala mai kekahi paio hahana. Eia no na Rukini ke hoomau nei i ke auhee ana.

NA LONO KAUA A KA LA 11.

            PARISA, Mei 11. – Ua laulahea wale @a mai ke kaua ma kahi e kokoke ana i Maotienling alanui ua nui ka poino i kau aku maluna o na Rukini. Ua hoikeia mai ua make o Generala Zassalitch o Rusia ma keia kaua ana.

            TOKIO, Mei 11. – Eia ke kipoka hou @a nei o Poto Ata.

            ST. PETERSBURG, Mei 11. – Ua kukala ae nei o Rusia o ka waiwai pulu ua ku-e ia i na rula kaua.

            He nui ka hauoli maanei i ka paa hou ana o na kukai me Poto Ata.

KANAHAI, Mei 11.(sic-not indented) – Eia ko Iapana pualikoa aina ke nee nei iloko o na mahele ekolu, o ka mua e nee mai ana mai Fengwancheng no Liaotung, o ka mahele elua eia ke nee nei mai Poladien ame Churchon no Yungyaocheng a o ke kolu mai Suliencheng no Kuliensin. O ka manao o keia nee ana pela oia no ka hoomau ana i ke kukai ana aku me ka hapa hope ma Liaotung.

            TOKIO, Mei 11. – Ua hoike mai nei o Adimarala Togo ua ikeia aku ka pahupa-hu ana mai kekahi mau mea hoopa-hu iloko o ke awa o Poto Ata no kekahi manawa loihi. Ke manao ia nei ua hoopa-hu ae na Rukini i ko ana aku i na Kepani.

lakou mau kokukaua mamua o ka lilo (sic)

            Ua hoopuehu aku ko Iapana mahele koa e noho @a ma Anju i ka lelekaua a kekahi pualikoa kaulio o Rusia nona ka nui o na koa he 200.

            Ua hoolilo ae nei ke Aupuni o hoopuka aku i kekahi hoaie o $50,000,000 mawaho ae o ka a@e mua.

            KANAHAI, Mei 11. – Ua kauohaia ko Amerika makukaua holo mama Nu Olina, e alakaiia ana e Adimarala Stirling. e holo aku no Chefoo.

            ST. PETERSBURG, Mei 11. – O ka hoike e hoike ana na make o Lutanela Generala Zassalitch, ke alakai o ka Mahele Elua o ko Siberia Pualikoa, ua hoo@eia mai nei ka oiaio.

            SANTIAGO, De Chile, Mei 11. – Ua kuai hooliloia aku nei na mokukaua holo mamam Esmeralda ame Chacabuco o Kile ia C.R. Flint o Nu Ioka. Ke manao wale ia nei he agena o Flint no kekahi aupuni. eia nae aole i maopopo kahi a keia mau moku e holo aku ai.

NA LONO KAUA O KA LA 12

POTO ATA, Mei 12. – Ua ho@a mai nei

(E nana ma ka aoao @)

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

            HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI O KA MORAKI.

 

M. AONA.

 

Malalo a ma o ka pono @a o ka mana o ke kuai i hoopaaia iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la @ o Feberuari, 1901. e M. Aona o Honolulu. Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii. Mea Moraki Mai. ia Abigail K. Campbell. Mea Paa Moraki. he palapala moraki hoi i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 220. aoao 9 a hiki i ka 11, o ke Keena Kakau Kope Aina o ke Aupuni: a mamuli o ka Mokuna XXXIII o na Kanawai Ahaolelo o ka makahiki 1874. e pili ana i ke “Kanawai i hanaia no ke Kuai o ka waiwai morakiia me ka hoopii kanwai ole ame ke Kauoha o ke Kuai” ame ke Kanawai (Mokuna IX o na Kanawai Ahaolelo o ka makahiki 1890), e pakui ana no ia mea hookahi no, o Abigail K. Campbell i oleloia, i keia manawa o Abigail K. Campbell-Parker, ma keia ke haawi nei i ka hoolaha i kona manao e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uhaiia, e hoike ana:  o ka uku ole ia i ka manawa e uku ai o ke kumupaa ame ka ukupanee o ka palapala aie i pili aku i a iloko a i hoopaaia e ka moraki i oleloia.

Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai apau i hoopaaia maloko o ua moraki la i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu, ma ka Poaono, ka la 21 o Mei, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

O ka waiwai apau i hoopaaia iloko o ua moraki nei i oleloia oia keia malalo iho:

O kela apana pa-hale a mahele o ka aina (he hapa o ka aina ua hoikeia a hoakakaia iloko o ka L.C.A. 1285 ka apana ekahi ame ka hapa o ka aina i hoikeia iloko o ka L.C.A. 2072 ia Kapaalua) e waiho la ma ka aoao Waikiki o ke alahui ololi Dowsett, Keoneula, Honolulu i olelo mua ia ae nei a i apoia me na hoakaka penei:

E hoomaka ana ma ke kihi Akau o keia apana ma ka laina kukulu hema o ke alanui ololi Dowsett ma ka ma-ka he 240.4 kapuai mai ka laina kukulu hema o ke alanui Moi a holo penei:

1.       Hema 27 deg. 50 min. H@k. oiaio 253 kapuai ma ka aoao hapa A o keia waiwai.

2.       Hema 78 deg 10 min. Kom. oiaio 108 kapuai holo ma ka L.C.A. 2440 ame L.C.A. 1089 hoopukaia ia Kapehe a hiki i ka pau ana a ka pa ma ke kiekiena o ke ka’e.

3.       Akua 19 deg. 15 min. Kom. oiaio, 2220.8 kapuai holo ma ka L.C.A. 1089 ia Kapehe ame L.C.A. 671 ia Paakue a hiki ike alanui ololi Dowsett.

4.       Akua 57 deg. 50 min. Hik. aoiaio, 71.4 kapuai holo ma ka laina kukulu hema o ke alanui ololi Dowsett a hiki i kahi i hoomaka ai, nona hoi ka iliaina o 48-100 eka a oia no hoi ka aina apau loa i hookaawaleia no M. Aona i oleloia iloko o ka palapala mahele aina i hanaia mawaena o M. Aona i oleloia ame A.K. Aona i hanaia i ka la 27 o Augate, 1897, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 172, aoao 352, o ke Keena Kakau Kope Aina, pau pu me na hale apau loa na hana hou, na pono, na kuleana ame na mea apau i pili aku ilaila.

A.K. CAMPBELL-PARKER,

Ma o kona Loio ponoi la J.O. Carter,

Mea Paa Moraki.

Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi, a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

No na mea aku i koe e ike ae ia Holmes & Stanley, na loio o ka mea Paa Moraki.

Hanaia i Aperil(sic) 20, 1904.

Apr. 22, 29. – Mei 6, 13, 20.

 

HOOLAHA MA KE KAUOHA.

 

HOOLAHA A KE KOMIKINA PALENA AINA.

 

            Ma ka waihoia ana mai ia’u he Noi Kupono loa mai ka Oahu Railway & Land Co., no ka olelo hooholo o na palena-aina o ka Ili o Koholona, Manana, Ewa, Oahu, ke haawiia aku nei ka hoolaha i ka poe kuleana o na aina apau i pili kokoke ilaila ame ka poe apau no lakou na kuleana i pili iloko o keia mau palena-aina i oleloia, oia hoi aia he hoolohe e malmaia ana no ka hooholo ana o na palena-aina ma kuu keena ma Campbell Block (Kuea) Honolulu, ma ka Poaono, Mei 14, 1904 ma ka hora 10 a.m.

M.D. MONSARRAT,

Komikina Palena-aina o ka Apana Kaapuni Ekahi.

Hanaia ma Honolulul, Aperila 22, 1904.

3012 – Apr. 22, 29 – Mei 6, 13.

 

KA PONO WAI O LAHAINALUNA.

 

            Eia ke noho mai nei o Komisina J. L. Kaulukou ma Lahaina e hoolohe ai i ka hoopaapaa pono wai o Lahainaluna e pili ana i ka wai o ke awawa o Kanaha. O ka la 5 iho nei o ia ka la i noho ai ua Aha la. O ka poe e noho nei ma Lahaina o lakou ka poe i loaa na pono wai o keia wahi e hoopaapaaia mai nei. a ua hele ae keia poe a ua piha ka lumi i noho ai ua Aha la. He kanahiku ka nui o ka poe i waiho ae i ko lakou mau inoa ma ka aoao pale. e ku-e ana hoi i ka hoopii a ka Lunakula e olelo ana ua lilo na pono wai apau i ke Aupuni.

            Mamuli o ke komo ana o na huaolelo, ua lilo i ke Aupuni na kuleana wai apau oia ka mea i huli nui ai na hoike ma ka aoao pale, e huipu mai ana hoi me ka wiliko Pioneer, a haalele hoi i ke komo pu ana aku me ka aoao nana ka hoopii ku-e i ka hui mahiko.

            Ua manao @a e hala ana na la he kanaono mamua o ka pau ana o na hana o keia hihia. Iloko o na la he ekolu o ka noho ana o keia hihia, he eha wale no hoike i kukuluia ae a ninan@@auia.

UA LIKE KANA HANA ME KEKAHI HANA MANA. O ka oluolu e loaa mai ana mai ka laau Chamberlain’s Pain Balm i ka wa e hookauia ai maluna o kahi i we@a a i ole pohole pah@ e hiki koke mai no ia me ka hikiwawe a i ano like aku me ka hana mana. O na eha o keia ano he hiki no ke ola me ka lo@@i ole o ka manawa ina e hoopaa koke @a ke@a ano laau. a ina aole i nui loa kahi i eha ke o@a mai aole loa e kau ana ka a@ina ma kahi i eha. Ke kuai @a nei ma na halekuai laau lapaau apau. B@@@on. Smith & Co., Ltd., na Agena ma Hawaii nei.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

 

LAURA KAHAKUMAKA HALUALANI.

 

Malalo a ma ka pono o ka man@ kuai iloko o kekahi moraki a hanaia i ka la 16 o Aperila. 1@@2. i hanaia e a mawaena o Laura Kahakumaka Halualani (he wahine kane-make) no Kalaua@. Apana o Ewa. Mokupuni o Oahu. Teritori o Hawaii, ka Mea Moraki Mai. ia Claus Spreckels o San Francisco. (Kapalakiko) Mokuaina @ California, ame William G. Irwin o Honolulu, Mokupuni o Oahu i ole@o mua ia ae nei e lawelawe oihana ana iloko o Honolulu ma ke ano hoa hui malalo o ka inoa hui o Claus Spreckels & Co. na Mea Paa Moraki. he moraki hoi i kakau kope ia iloko o ke Keena Hoona Aina o Hawaii Teritori. iloko o ka buke helu 236, aoao 2@1-224, a mamuli no hoi o ka Mokuna XXXIII o na Kanawai Ahaolelo o 1874. oia hoi. ke “Kanawai no ke kuai o ka waiwai i morakiia me ka hookolokolo o@e ame ke Kauoha o ke kuai.” ame ke Kanawai (Mokuna IX o na Knawai Ahaolelo o 1890) e hoololi ana i ua Kanawai @a, o na mea paa moraki, ke haawi nei i ka hoolaha i ko laua manao e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uha’ila, e hoike ana:  o ka uku ole ia i ka manawa e uku ai ke kumupaa ame ka ukupanee o kekahi no@a aie i pili aku a i hoopaaia e ka moraki i oleloia.

Ma keia ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai apau i hoopaaia iloko o ka moraki i oleloia e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu, ma ka Poaono, ka la 14 o Mei, 1904. ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

O ka waiwai i hoopaaia iloko o ka moraki oleloia oia keia malalo iho:

O na apana aina apau e waiho la iloko o Kalauao, Apana o Ewa, Mokupuni o Oahu, Tertori o Hawaii, a i hoakakaia e like me ia malalo iho nei, e hoike ana:

(1)    O ka aina ma Kalauao i hoakakaia iloko o ka L.C.A. Helu 6104, nona hoi ka Palapala Sila Nui 747 i hoopukaia ia Mahiai, nona ka iliaina o 2 26-1000 eka.

(2)    He elua apana ma Kalauao i hoakakaia iloko o ka L.C.A. Helu 9400 nona ka Palapala Sila Nui Helu 449 i hoopukaia ia Hilo no Kaoio, nona ka iliaina o 1 545-1000 eka.

(3)    Aina ma Waimalu i hoakakaia iloko o ka L.C.A. Helu 9316 nona ka Palapala Sila Nui Helu 3704 i hoopukaia ia Maika, nona ka iliaina o 672-1000 o ka eka.

(4)    Elua apana ma Waimalu i hoakakaia iloko o ka L.C.A. Helu 9315 nona ka Palapala Sila Nui Helu 866 i hoopukaia ia Haki. Oia hoi. Apana i nona ka iliaina o 1 426-1000 eka:  Apana 2 nona ka iliaina o 142-1000 o ka eka. Huina nui o ka iliaina he 1 568-1000 eka.

(5)    O keia apana aina e waiho @a ma Waimalu, i hoakakaia iloko o ka L.C.A. Helu 9325, nona ka Palapala Sila Nui Helu 7100, i hoopukaia ia Kamaala, nona ka iliaina o 653-1000 o ka eka.

(6)    Elua apana o ka aina ma Pamuku, Halawa i hoakakaia iloko o ka L.C.A. Helu 2057 nona ka Palapala Sila Nui Helu 456 i hoopukaia ia Keawe 1 – Apana Helu 1 iliaina 315-1000 o ka eka. Apana Helu 2 iliaina 154-1000 o ka eka. Huina nui o ka ili 469-1000 o ka eka.
Pela no hoi na kuleana apau iloko o

(7)    Na Apana Aina ekolu iloko o Halawa, i hoakakaia iloko o ka L.C.A. Helu 2044, i hoopukaia ia Kaupali.
Apana Helu 1 iliaina 386-1000 o ka eka.
Apana Helu 2 iliaina 508-1000 o ka eka.
Apana Helu 3 iliaina 144-1000 o ka eka.
Huina iliaina 1.038 eka.
Huina pau iliaina 7.971 eka.

Pau pu me na hale apau, na hana hou, na pono, na kuleana ame na pomaikai apau ame na mea apau i pili aku ilaila a nolaila.

            Ua hoopaaia no na aina i oleloia penei:

(1)    O ka hapa o ka L.C.A. Helu 6104 i hoolimalima ia ia Sung Wo Sing Company ma ka palapala hoolimalima i hanaia i ka la 24 o Iulai, 1895, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 156, aoao 19, no ka manawa hoolimalima o iwakalua makahiki mai Augate 1, 1895, no ka uku hoolimalima o iwakalua dala no ka makahiki hookahi, a he hapa o ka aina i hoolimalimaia ia Ahin malalo o ka hoolimalima i hanaia i ka la 10 o Malaki, 1896, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 156, aoao 423, no ka manawa hoolimalima o iwakalua makahiki mai Sepatemaba 1, 1898 aku. no ka uku-hoolimalima o kanawa@u dala o ka makahiki hookahi; he ehiku makahiki i uku piha mua ia.

(2)    O na aina maluna ae malalo o ka L.C.A. Helu 9400 o na aina no ia i paa iloko o na hoolimalima i hoikeia ae nei maluna.

(3)    O ka aina i hoakakaia iloko o ka L.C.A. Helu 9316 oia ka i hoolimalima ia ia Young Fong ma kekahi palapala hoolimalima i hanaia i Okatoba 25, 18@9, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 197, aoao 386, no ka manawa hoolimalima o umi-kumamalima makahiki mai Novemaba 1, 1899, no ka uku-hoolimalima o hookahi haneri ame kanawalu dala o ka makhiki hookahi.

(4)    Na apana i hoakakaia iloko o ka L.C.A. Helu 9315 o ia mau aina kekahi i paa iloko o keia hoolimalima i hoikeia ae la maluna.

(5)    Na apana i hoakakaia iloko o ka L.C.A. Helu 9325, o na aina no ia i paa pu iloko o ka hoolimalima i oleloia.

(6)    Na aina i komo iloko o ka L.C.A. Helu 2057 o na aina ia i hoolimalima i ka Honolulu Sugar Company malalo o kekahi hoolimalima i hanaia i Novemaba @, 1898, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 184, aoao 458, no ka manawa hoolimalima o umikumamalima makahiki mai ia @a aku no ka uku hoolimalima o kanakolu dala o ka makahiki hookahi.

O ka hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka pauku Helu 1 ame 2 maluna ae nei ua hoolimalimaia ia Ahin a i keia manawa ua haawi hoolilo ia aku ia Woodlawn Fruit Company, Limited.

CLAUS SPREKELS & COMPANY.

Mea Paa Moraki.

Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

No na mea aku i koe e ninau ae ia Hatch & Ballou, na loio o na Mea Paa Moraki.

Hanaia i Aperila 21, 1904.

3012 – Apr. 22, 23, - Mei @, @@.

 

HOOLAHA KUMAU

 

LEWERS & COOKE

 

L@I AME KUKE, Kaupale@@@@

 

Na Mea Hookomo mai a Kuai aku i na

 

LAKO HANA HALE

O Keia ame Kena Ana Malaila e loaa ai na mea malalo @@@

 

            NA PAPA N.W., NA PAPA HOL@ PILI HALE, NA PUKA, NA OLEPELEPE AME NA PONO PUKA ANIANI, NA KUI, AME NA MEA PILI @ KA OIHANA KAMANA NA PONO PENA.

            NA PENA LIKE OLE AME NA HULU PENA, NA ANIANI, NA PAPA HALE, PALE PUKA ANIANI MOENA, ETC.

            O na kauoha pono hale apau loa @ hiki mai ana @a makou e hooko ko@@ ia no me ka eleu ame na KUMUKUAI HAAHAA LOA.

LEWERS & COOKE

 

Hui Alahao ame Aina o Oahu

MANAWA HOLO

Mei 1, 1903

 

MAI HONOLULU AKU

 

            No Waianae, Waialua, Kahuku ame na wahi hoolu@u ma ke alahao *9:15 a.m., *@:30 p.m.

            No Pearl City, Ewa Mill, ame na wahi hoolulu ma ke alahao - +7:30 a.m., *9:15 a.m., *11:05 a.m., *@:15 p.m., *@:@0 p.m., +4:15 pp.m., *5:15 p.m., ++9:30 p.m., +11:15 p.m.

 

MAI WAHO MAI.

 

            Ku i Honolulu mai Kahuku, Waialua ame Waianae mai *8:36 a.m., *5:31 p.m.

            Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Pear City mai - +6:60a.m., +7:46 a.m., *8:36 a.m., *10:3@a.m., *2:05p.m., *4:31 p.m., *5:31 p.m., *7:40 p.m.

 

 

(spaces above sic)

*5:31 p.m., *7:40 p.m.

*Ke@a ame keia la.

++ Sabati wale no.

+Koe ke Sabati.

 

G.P. DENISON,

Lunahoohana.

F.C. SMITH

G.P. & T.A.

 

Kakela me Kuke

[KAUPALENAIA]

 

Poe Kalepa ma ke Komisina

: : A HE : :

POE LAWELAWE KOPAA

 

Poe Agen no na Ma hiko Lehulehu.

 

KAUKA T. MITAMURA

. . .

Alanui Kukui O@oli Helu 68, Honolulu Na Hora Hana:

Hora 9 a.m. a 12 p.m.; 6:30 p.m. a @@@ p.m. Sabati, Hora 9 a.m. a 10:@@ @.m.

Telepone Blue 236@  P.O. Box @@@.

 

Ina He Makemake

--KOU I KA—

Lauoho Maikai

E HELUHELU I KEIA.

            Ma@@a paha ke pau nei kou lauoho ke helelei, a koe kakaikahi. E k@@ i ka laau mamua o ka pau loa ana i ka helelei, e hana i laau e ulu hou ai. O ka laau

“Laau Hooulu Lauoho a Ayer’s” ka mea e ulu hou ai. He nani ka lauoho ke ulu mai, a he nui hoi. Ina he @awa@@ ka ulu ana o kou lauoho, o ka “Laau Hooulu Lauoho a Ayer’s” ka mea e manoanoa ai ka ulu ana @ ke loaa i ke@a laau pau loa ka helelei ana. I na he piha kou poo ke Kepia, o ka “Laau Hooulu Lauoho a Ayer’s” ka laau @ pau ai a maemae kou p@@. Ke loaa i keia laau e hoi hou ana ka ulu ana o kou lauoho a like me k@ kou wa beb@.

Hoomakaukau @a @ Kauka J.C. Ayers & Company, Lowell, Mass. U.S.A.

E loaa no keia mau Huaale ma ka Hale Kuai Laau @ Hollister, alanui Papu.