Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 22, 27 May 1904 — Page 4

Page PDF (1.44 MB)

This text was transcribed by:  Jenny Des Jarlais
This work is dedicated to:  No ku'u kumu hula, Patrick Makuakane

Nupepa Kuokoa, Mei 27, 1904.

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ke

Kaunawahine

O Ke

Kulanakauhale o Tarevis

-------------

Ke Aloha I Ka Maka Pahikaua

--------------

Mokuna XXVII

No Kona Aloha I Mauna Ai O Konorado I Kona Ola

 

“Ku malie! Mai hoao e paio mai! He paahao oe i keia manawa.”

Me ka hikiwawe loan a puni koke ae la o Konorado i na koa a paa ae la oia i ke kupeeia, mamua o ka loaa ana iaia kekahi manao e holo i pakele ai.”

“No ke aha oukou e hopu nei iaia?” i ninau aku ai o Hilda i ke aliikoa, me ka hookuoo ana e huna ana hoi i kona kulana puiwa a maka’u nui.

“Me kia oia, e kuu mea malama ma’i maikai.” wahi a ke aliikoa i pane aku ai me ka leo oluolu loa, “a no ia mea e liia wale no oia e pono ai mamua o ka oili ana mai o ka la i ka la apopo. O kona moolelo i hoopunipuni ai no ka eha o kona wawae oia ka mea nana i hoike maopopo ae i kona ano kiu. Ua haawi ae nei oia he apana @ala o ke kii o ke kauna o ke kakela Turona i kekahi wahi keiki uuku i uku nona ma kona hoolimalimaia ana e kii aku ia oe no ka eha o kona wawae. Ina ke mau kumu kupono kana e kupale ai nona e hiki ai ke hooiaioia ame kona ae pu mai i koa no na haku Akibihopa e mal@lo ae ai paha ka hoopa’i o ka make e kau aku ai maluna ona aole ma kekahi ano e ae. Heaha kana a kamailio ana ia oe, e ka wahine maikai? Ua ike mai nei wau i ko olua kukaiolelo like.”

“Aohe ke mau mea mawaho ae o na olelo e hoopomaikai aku ai i na Haku Akibihopa.”

“A@e kuu wahine opio maikai, ua nui kou makaukau ma ka malama ana i ka poe nawaliwali aka he liilii loa kahi hoomaopopo me oe e pili ana i ka oihana koa. O ka rula mau o ka oihana koa i ka wa e like me keia he wahi manawa nuku wale no ke haawiia no ka hookolokolo ana i na kiu e like me ia nei.”

“Aole oia he kiu,” wahi a Hilda i pane aku ai me ke kuio maoli, “Ina e hoopaa ana oukou iaia alaila e hele ana wau e ike i na Haku Akibihopa e hoike ai i na mea apau no ka hookuu ana iaia. Nolaila e pono oe e hoopaa mua mai i kau olelo ia’u aole e hanaia kekahi hana maluna ona a hiki wale i ko’u hoi ana mai, mai na Akibihopa mai.”

“Ua oi aku ka maikai o ka ike ana i ke kapena o ka puali mamua e ka hoopilikia wale aku no i na Akibihopa no keia wahi mea uuku.”

“Aole he mea liilii ke ola o ke kanaka,” wahi hou a Hilda.

“He mea oiaio no, ina e hele ana oe imua o na Akibihopa aole laua e nana nui mai ana no keia mea. Ua maopopo mua kahi e hooloheia ai keia hihia a imua no ia o ke kapena, a ua oi aku ka maiakai ame ka waiwai o kau misiona ke hele aku oe e ike i ke kapena, malia o hookuuia mai keia kanaka no ka mea aia ia mana iaia. No’u nei he mea pono ia’u e hoopaa aku iaia iluna i ka aleo a kihi i ka manawa o’u e kauohaia mai ai e li iaia.”

Me keia mau olelo hope a ke alakai na kauoha aku la oia i kona wahi puali nuku a maki aku me ka paahao no ka aleo a ukali aku la no hoi o Hilda me ka maopopo ole iaia o ka hana e hana aku ai.

“Na’u e ike aku i ke kapena no keia mea a na’u no hoi e hoike aku ia oe i kona manao maluna o keia paahao,” wahi a ka lukanela i pane aku ai. “A ma ia manawa paha e hiki ai ia oe kehoike aku i hou manao no ka hoopakele ana i keia kanaka. A malia paha e hiki no i ke kanaka ke hooiaio aku imua ona no kona hewa ole alaila aole e nui kau hana no ka hoopakele ana.”

“Alaila e kali wai ia oe maanei,” wahi a Hilda i pane aku ai i ka lukanela a hoomaka iho la oia e holoholo no ka hoohala manawa ana.

“Ke kaumaha loa nei wau i ka hoike aku ia oe aia ke kapena i kahi o na Akibihopa a aole he mea i ike i kona manawa a hoi mai ai,” i wehewehe aku ai i ka lukanela i kona manawa i huli hoi mai ai.

“Heaha la ka’u hana pono e hana ai?” i uwe ae ai ke wahine opio.

“Ua oi aku ka maikai nou e hoi aku i kauhale, a i ka manawa e hoi mai ai ke kapena owau ke hoike aku ia oe. Pehea ia?”

“Aka ina e hooholo koke mai ke kapena e li koke i ke kanaka alaila heaha iho la ka pono a’u e hana aku ai. Hoi iho no hoi o ka la apopo ka manawa kupono a’u e ike aku ai i na Akibihopa.”

“Heaha la ka’u hana pono e hana ai?” i uwe ae ai ka wahine.

“Ua hele mai anei keia kanaka mai ke Kakela Turona mai?” i ninau aku ai ka lukanela.

“Ina wau e ha’i ana i ka haina o kau ninau heaha ka waiwai o ia pane ia oe?” i hooloio aku ai o Hilda.

“Aole he waiwai ia’u aka malia o loaa ia’u kekahi wahi manao e kokua aku ai ia oe no keia kanaka.”

“Alaila ke hilinai nei au i kau olelo. Ua hele io mai no oia mai ke kakela mai.”

“Oia no ka’u i manao ai. Owau no ka mea nona ke kuleana e hoopaa ai i na kiu e like me ianei ina oia he kiu. A o ke kapena ka mea kuleana maluna o na koa kiai a puni ke kakela, he hemahema nui hoi ia ma kona aoao o ka nana pono ole ana a komo ana kekahi enemi iloko nei o na palena i kupono ole iaia ke komo, a ina e pahemo mai hookahi no keaha hoi e komo nui ole mai ai. Nolaila e hiki ia oe ka hoomaopopo iho aole ia he meahou maikai e hoike aku ai i na Akibihopa a ua oi aku ka maikai no ke kapena a hookuu i ke kanaka mamua o ka hoohele loa ana aku i ka hana imua malia he mea ia nona e komohia ai iloko o ka poino.”

“Ke hoomaikai aku nei wau ia oe no keia mau hooaiai,” wahi a Hilda.

“Na’u e hoike aku ia oe i ka manawa a ke kapena a hoi mai ai,” i pane aku ai ke lukanela a nalo aku la oia iloko o ka pouli.

Ua noho kali iho la o Hilda a hiki wale i ke aumoe ana aole he mea i loheia no Konorado, a ua nui maoli kona pihoihoi. Mamua iki iho o ke kuluaumoe na hoi mai la ke kapena a hui me kona lukanela a i ka hoikeia ana aku o keia paahao ame kona hoomaopopo ana i kona pilikia ke waihoia aku ia mea imua o kona mau haku ua loaa @oke iho la iaia ka ike aole ia he mea maikai nana e hana ai, he mea paha ia noua e komohia ai iloko o ka pohihihi mawaena ona ame na haku ona, a o kekahi no hoi i ulu koke ae iloko ona e kokua aua i keia manao ona, oia ka manao laulaha a na Akibihopa i kukulu ai, oia hoi, e hoihoiia no ka poe apau o ke Kakela Turona ilaila no ina lakou e puka ana i waho a paa paha i ka hopuia e na koa kiai.

Ua kukulu na Akibihopa i manao mamuli o ka ike ana o ka nui mau o na ohua oloko o ka kakela oia kekahi mea e pau koke ai ka lakou ai i ka manawa kupono i haawipio mai ai a lanakila laua.

Nolaila ua hooholo koke iho la no ua kapena nei e hookuu ia Konorado, ke kumu i hoohakalia ole ai oia no ka ike aku i ka wahine e kali hoomanawanui ana.

“Ina e hookuuia mai au e kukaiolelo kokoolua wale no maua alaila e hooikaika no wau e hoopaa mai oia i kana olelo i ke kapena,” wahi a Hilda i pane aku ai mahope o ka hui pu ana.

I ka hiki ana aku ilaila i kahi i hoopaaia ai o Konorado, ua kauoha koke aku la ke kapena a hookuu ae ia Konorado ma ka wehewehe ana i ke kaula i hauhoaia a paa na lima amen a wawae i kupee pu ia aku ma kekahi pou laau, alaila hookuuia ae la o Hilda e kukaiolelo pu me ka malihini paahao o laua wale no mahope iho o ka maopopo ana i ke kapena ka makemake o ka wahine opio, a i ka nalo ana aku o na mea e ae apau a koe na ipo, o laua wale no, ua pane koke aku la o Hilda.

“E hoopaa mai oe i kau olelo, e Konorado, oia hoi, aole oe e hele hou mai ianei ma keia hope aku. O kou hoao hou ana a paa hou e like me keia he mea paakiki loa ia’u ke hoao e hoopakele ia oe.”

“Pehea la e hiki ai ia’u ke hana pela, e Hilda? No’u ino, he pono ia’u e ike ia oe, ina aole pela aole ana e hiki ia’u ke hoomanawanui. Ina no wau e hoopaa aku ana i ka’u olelo aole no e hiki ana ia’u ke malama ia olelo hoopaa.”

“He hana maalahi loa ia no kaua e hui ai e Konorado,” wahi a Hilda, ua hiki ia’u ke hele i ou la mawaho iho o ke kakela a e hui me oe he hana hoi i oi aku ka maikai mamua o keia hele hou mai ou e mauna ia oe iho iloko o keia poino. Ina e loaa pono kaua ma ia mau wahi alaila aole he olelo ana, no ke mea, owau no ka mea e hoopaapioio ana a aohe hoi he olelo ana no ia mea no ka meo o ko’u noho pu ana no ia iloko o ke kakela a hui mau no hoi kaua. Nolaila e hoolohe mai oe i ka’u olelo, a e hoomanao mau mawaho iho o ka pa kaua e hui ai no ka mea owau no kekahi i iini nui e ike ia oe e like me oe ia’u.”

“Ua hoohauoli mai oe i kuu puuwai, e Hilda,” wahi a Konorado, “aka aole au i ano makemake loa aku la i kou pii ae i kela piina ikiiki i ka pouli e like me keia.”

“He paaliilii ia, e kuu aloha,” wahi a ka wahine opio, “no ka mea he hana hiki loa ia ia’u a e hooko aku ana wau, nolaila he mea pono ia oe e makaala mai ia’u.”

“Me he la, oia wale no ka hana hiki ke hana aku, a no ia ua hiki no ia’u ke iho mai i ke awawa e hui--------”

“Aole pela,” wahi a ka wahine. “Owau ke hui aku me oe mawaho pono iho o ka pa ma ka aleo kukulu akau he elua po mai keia manawa aku.” “Nolaila, e haawi aku oe i kau olelo hoopaa aole oe e hoao hou e komo mai ma keia mau palena no keia mua aku.”

I na ipo e kukaiolelo loihi ana ua nanauki loa ke kapena no ka loihi loa o ka manawa ku-ka a ulu wale ae la no ka manao iloko ona he hana Akamai wale no paha keia a ka wahine opio no ka manao ana e hookuu i keia kanaka ma ka hookuu ma-lu ana iaia. Eia nae, i ka hoea ana aku o Hilda ua maopopo ae la na mea apau a hookuu-ia aku la o Konorado mahope iho o kona hoopaa ana i kana olelo aole oia e hoao e komo ia mau palena ame ka hoike ole aku i ke ku-laua o ke kahua hoomoana o na Akibihopa.

Ia Konorado i hoopii mai ai a kokoke i ke kakela ma kahi ana i hemo ai iwaho, mahope iho o kona hookuuia ana mawaho o ka laina o na koa kiai me ka ike ole ia, ua lohe iho la oia i ka oweowe ikaika mai o na launahele me he la aia he mau mea e nakuhele mai ana a manao wale ae la no oia he mau mea e hookolo ana mahope ona, nolaila ua hooholo koke iho la oia e makaala loa nona iho a e lele paio mua aku mamua o ka manawa e hiki ai i keia mau mea e naku mai nei ke hana mai i kekahi hana a poino ai oia.

Iaia e hookokoke loa ana i ua mau mea nei e naku ana iloko o ka pouli nui aia hoi ua lele aku la oia me ka hooholo ana o kona manao e paio aku me ka nana ole ae ina e lilo ke ola o ka enemi iaia, i mea nona e pakele ai main a hoohuoi ana o na ano e ae.

A kau aku la oia iluna pono o kekahi mau kanaka elua e aume-ume ana kekahi i kekahi iloko o ke kowali e ulu ana, a no ka manao o Konorado he mau enemi paha laua no ke Kauma Paele ua hooholo koke iho la oia e hoomau i ka umii ana ma ke kania-i o ke kanaka maluna iho, me kona haawi leo kauoha ikaika ana iho e haawipio mai, a ina aole alaila e hoohana koke no oia i ka mea kaua a e hoike mai no ka aoao hea la laua.

O ke kanaka ana e umii ikaika ana aole a hiki iaia ke hoopuka leo, a pela no hoi ke kanaka malalo loa oiai ua paa no hoi kona kania-i i ke kanaka maluna iho, eia nae, ua hooikaika kahi kanaka malalo loa e hoopuka leo ke kumu i lohe ai o Konorado i ka mea nona ka leo.

 

(Aole i pau.)

 

---------------------------

MAKAIKIU

WETE DETONA

Ke Ahi Lalapa Pio ole I na Nihiliti

Ke Kanaka Amerika Koa lua ole

--------------------------

Mokuna II.

“UA HAAWI OIA IAIA IHO NONA…

 

“Eia anei o Kaunawahine Alazamofa iloko nei?”

“Owai ka i makemake iaia a’u hoi e ha’i aku ai iaia?”

“E ha’i aku oe he hoaloha no Ivana Horawiki.”

O Wete Detona keia e kukai pu nei me ke kanaka kiai hale o ke Kaunawahine Alazamofa ma ka lanai o kekahi kakela nani ma Sana Peteroboro. O ka inoa a Wete i haawi aku ai oia ka mea nana i hooka’ulua ole iho i kana huakai, a alakaiia aku la keia iloko o kekahi o na lumi nani loa oloko o ua kakela la, a malaila oia i hoonoho-ia iho ai. He mau minute loihi kona noho ana iloko o ua lumi la, a lohe aku la oia i ka owe mai o ka lole wahine iluna o ka moena ame ke pahupahu pu ana mai no hoi o na kapuai wawae mama, a maopopo ae la ia ianei eia kekahi mea ke hele mai nei. Aole i liuliu iho hoea ana kekahi wahine u’i o ke kulana kiekie o Rusia, a ninau mai la ia ianei:

“Ke makemake nei anei oe e ike ia’u?”

Ua ninauia aku keia ninau me ka haahaa maoli o na olelo, aka nae ma kona ano a Wete e ike aku ana, ua piha maoli no i ka iini a akahele hoi ma ka olelo ana.

“Ae, e ka wahine,” wahi a Wete i pane aku ai ma ka olelo Rukini, me ke koikoi no nae o kana hoopuka ana aku.

“E oluolu oe e noho iho ilalo iluna o ka noho. Ua ha’i ae nei oe i ko’u kanaka he hoaloha oe no Ivana Horawiki.”

Ma keia mau olelo a ke kaunawahine i pane aku ai, ua maopopo ia Wete aia iloko o kona puuwai ka lana malie o na noonoo, a ke huna nei hoi ke kaunawahine i kona mau manao iini no kekahi mea.

“Oia hoi, mai kona makuakane mai,” wahi a Wete i pane aku ai.

I ka lohe ana o ka kaunawahine i keia pane, ua pahaohao oia, a hoomau aku la i ka hoopukapuka ana i ka inoa o Ivana Horawiki.

“Ae; na kona makuakane i hoouna mai nei ia’u mai Amerika mai i panai hoi no ka telegarama i hoounaia ae nei.”

“O,---o---o, ae. E pili ana i kana keiki,” i pane aku ai ke kaunawahine me ka loli anoea ana ae o kona nanaina.

“A,” wahi a Wete i noonoo iho ai, “ke ike nei wau aole nana i hoouna ae nei i keia telegarama, eia nae ka hoao nei ke kaunawahine a hooiaio mai nana no i hoouna ae. E kuu lede maikai, he mea pono ia oe e kiai makaala loa.” A ia manawa i hoholo ae ai n amino aka maluna o ko Wete nanaina, he mau mino aka hoi e huki mai ai i na noonoo maikai ana o ke kaunawahine iaia.

“Ae, e pili ana i kana keiki,” wahi a Wete i pane aku ai i ke kaunawahine pane.

“Alaila mai Amerika mai nei oe?” i nanu koke aku ai ke kaunawahine.

“Ae, e ka wahine. Eia ka’u maul eta hoolauna aku ia oe i haawiia mai hoi e Mr. Horawiki.”

Lalau aku la ke kaunawahine a heluhelu iho la i na leta me ka hiaai, a mahope iho kau pono aku la kona mau maka maluna o Wete me ka paha’oha’o.

“Ke ike nei wai i kau mea e noonoo mai nei,” wahi a Wete i pane aku ai i ka nana pono mai o ke kaunawahine. “Ke i nei oe ileko iho ou he opiopio loa wau no ka hana i waihoia mai ia’u.”

“Ae, he opiopio loa no one,” wahi a ke kaunawahine i pane mai ai me ka maikai ole o kona mau noonoo, “he opiopio loa hoi no kela hana ano nui a i piha hoi i na popilikia.”

“Pela paha ma kau manao ana,” i panai aku ai o Wete me kela mino aka mageneti o ke kanaka opio, “aka eia wau ianei a e hana aku ana wai i ka hana a Ivana Horawiki i hoouna mai nei ia’u e haana aku. E oluolu oe e hilinai piha mai maluna o’u, a e ha’i mai hoi ia’u i na mea i ala mai ma keia mea.”

“Heaha na mea i ala mai?” wahi a ke kaunawahine me kona hamohamo ana iho i knoa poo, me he mea la aia he mau hakoko koikoi iloko o kona puuwai.

“O ka’u e manao nei e ha’i mai oe i kea no o kona hopuia ana, a no keaha hoi oia i hopuia ai, a pehea la i kauhihi wale ai keia hewa maluna ona.”

“Ke ha’i aku nei wau ia oe he kanaka hala ole oia e like hoi me oe.”

“Oia ka mea i hoikeia iloko o ka telegarama.”

“Pela io no,” wahi a ke kaunawahine i pane aku ai, aka aia no he mau mea i maopopo ole ia Wete e pili ana i kona ano, a ua hoo holo iho la ka makai-kiu e kiai aku iaia me ka makaala loa.

“Owai kana i pepehi ai ma ka hookauhihi ana mai i keia hewa?” i ninau aku ai o Wete.

“O Kauna Bazarofa. E ha’i aku no nae wau ia oe i ka’u mau mea i ike ai, a malia paha e hiki ana ia o eke hoohemo mai iaia ma kou waiho ana aku i ka’u mau mea i ike ai i ka mana aupuni o Amerika e noho nei maanei,” i pane aku ai ke kaunawahine me ke kaulono pono ana aku o kona mau maka maluna o Wete me he mea la e ninau ana iloko ona, ina paha ua pono oia e ha’i aku i kana mau mea apau i ike ai.

“O ka’u mea mua e makemake nei ke maopopo ia’u na mea apau, o ia kona hookolokolo ia me ka maikai.”

“E hiki ana anei ia o eke hooko aku pela?” Ina pela e palekana mai ana oia. Aole i maopopo ia’u kona wahi e paa nei i keia manawa.”

“Aole he ninau ana no ia mean, ua hiki no ia’u ke imi aku. O ka’u wale no e makemake nei o ka loaa mai o kekahi mau mea e piliana no keia mea.”

Kaulono pono aku la na maka o ke kaunawahine, a ninau aku la me ke akahele ma kana mau mea e hoopuka aku ana.

“Ua maopopo paha ia oe e mare aku ana maua?”

“Ua maopopo ia mea ia’u.”

“Ua hui mua no anei oe me Horawiki, Opio?”

“Aole.”

“He kanaka u’i oia.”

O keia na olelo i puka mai ka waha mai o ke kaunawahine, a ua hoopukaia mai hoi me ke aloha e hakuko’i ana iloko o kona puuwai.

“Alaila ua aloha oe iaia?” i ninau aku ai o Wete.

“Aloha wau iaia? Ua oi aku ko’u aloha iaia mamua o na mea nani o ka honua nei.”

No kekahi manawa mahope mai o kona hoopuka ana mai i keia mau olelo aia ka nohea o kona mau papalina he halii paa la e like me ka nohea o ka apala i pala maikai, e huahuai mai ana hoi i ke aloha e moe lolii ana iloko o kona puuwai no kana mea i aloha ai. I loko o ka manawa pokole ua loli ae la keia, mau hiohiona, a hekau mai la na hiohiona o ka inaina me kona pane ana mai:

“Aka nae hoi, aole he wahi lihi launa aku o keia i ka hihia pepehi kanaka.”

“Ke noi aku wei wau i kou oluolu,” wahi a Wete i pane aku ai, “aole wai i manao e hookaumaha aku ia oe.”

Eia nae o keia pane a Wete he olelo wale no ia ana i manao ai e pane aku i maopopo ai iaia ina paha he aloha io ko ua kaunawahine la i ka opio non aka hana ana i hoounaia mai ai. Ma keia ua loaa io aku la ka ike maopopo lea ia Wete i ka ikaika o ke kila mageneti e apo ana i na aloha elua iloko o na pilikia e poai puni nei ia laua.

“Aole he pilikia me ia mea,” wahi a ke kaunawahine i pane aku ai. “E hoao aku ana wau e ha’i aku ia oe i na mea apau e like me ka hiki ia’u.”

Maanai i paa ae ai ke kaunawahine i kona mau lima maluna o kona lae, a no kekahi manawa, hoomaka mai la oia e ha’i mai i kana mea i ike ai, e hookolo malie ana hoi, me he mea la e hookoikoi loa mai ana i ka manao o kana mau mea e ha’i mai ana:

“O Ivan ame a’u e mare koke aku ana maua, no ka mea ua aloha oia ia’u e pela no hoi me a’u.”

“Ua ha’i mai kona makuakane ia’u, aole loa he manao e koi ikaika ana ia olua e hana mai pela.”

“Heaha ia?” i puana aku ai ke kaunawahine, me kona mau maka i like me kea hi e a ana.

“Ua ha’i mai kona makuakane ia’u oiai no nae ua hoopalau io ia no olua ma ka manao ana, aole loa he manao e hooko io ia no ko olua mare ana’e loaa mai ai hoi he mau poino maluna o olua.”

“Aole o ka mare ka mea nana e hookau mai i na poino. Ua loaa—he manao kona—alia, mai hookuikui mai oe ia’u!”

Kaulono pono aku la na maka o ke kaunawahine me he mea la e manao ana e pai aku ia Wete me kona mau lima. Ma ko Wete aoao hoi, ua haka pono loa aku la kona mau maka maluna o ke kaunawahine me ka oluolu, a o keia ka mea nana i hoopio iho i kea hi e a ana iloko o ka puuwai o ke kaunawahine, a pane mai la oia:

“Aia he wahine Polo iloko o keia-------------.”

“A,” wahi a Wete i puana ae ai. “He wahine ka kekahi iloko o keia hihia?”

“Ae; o Kaunawahine Radolinisika. Mamuli o kana mau hana hoowalewale a mano lapuwale, ua hoao ae oia e kaili aku i ke aloha o Ivana mai ia’u aku. Eia nae maluna o’u kona aloha i na manawa apau.”

O keia mau huaolelo hope ana i hoopuka aku ai ia Wete, ua hoopukaia mai e like me ke poha ana mai o kekahi umoki huewai, e hoohanini mai ana hoi i ka wai huihui o ke aloha mailoko mai o ka puuwai o ua kaunawahine la. Ku ae la ua kaunawahine la mai kona noho ae, a no kekahi manawa keia ku ana ua hiki ole iaia ke paa hou iho i na wiliau ana a kona mau manao a aia hoi oia ke huli la i kahi e maha ai o kona mau noonoo, ua huli ae la oia a pane aku la ia Wete:

“Heaha hoi kou mea e mumule mai nei? Aole anei au mau olelo e kamailio mai ai? Heaha kau e noho mai nei me kou mau maka i like aku me kekahi bebe i hoomaopopo ole i kana hana e hana aka ai? Heaha la ka’u i ha’i aku nei ia oe i keia mau mea, i mau mea akaaka no nae paha nau?”

Ma ko Wete aoao, ua ku ae la oia iluna me ka puiwa i keia mau olelo a ke kaunawahine, a maluna hoi o kona helehelena ka haawina o ka maka’u malia paha ua oi loa aku kana mau olelo mamua o ka mea hiki kupono i kona hoa papaleo ke hoomanawanui.

“He mea oiaio, e ka wahine, ua koho hewa oe. Aole loa wau e akaaka aku ana no keia mau mea. No’u nei, e like hoi me ko’u kulana opio, o ke aloha ke auwai ia e holo ana ke wai puna maikai. O ka wahine e like me kau i ha’i mai nei, he oiaio he lapuwale ia ke komo mai a hoolepo i keia wai.”

“E kala mai i ka’u mau olelo i pane aku nei,” wahi a ke kaunawahine, i noho mai hoi me ka hoolono pono ana i ka Wete mea e ha’i aku ana. “He wahine Rukini wau, ua maopopo no hoi ia oe ia mea.”

“E oluolu oe, e hoopokole mai i kau mau olelo, a e hoomaopopo iho no hoi eia wau ke hoolohe aku nei.”

Me ka ikaika o na manao e hoomalielie ana i ke kaunawahine, ua noho iho la oia iluna o kona noho a hoomau mai la i ka laua kukai olelo ana:

“He kaikunane ko keia wahine, oia no hoi ke Kauna Bazarofa, a o keia hoi kona pilikoko ponoi loa e ku nei mawaena ona ame ka waiwai o kona makuakane.

“He kanaka Polo no anei keia?”

 

(Aole i pau.)