Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 27, 1 July 1904 — Page 1

Page PDF (1.26 MB)

This text was transcribed by:  Andrew Rogers
This work is dedicated to:  To Karen Brinkman Rogers, with love.

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

HOOPUKAIA I NA KAKAHIAKA POALIMA APAU.

 

@UKE XLII, HELU 27.  NUPEPA KUOKOA, PALIMA, IULAI 1, 1904  NA HELU APAU 3022

 

LILOPIO O KAICHAU I NA KEPANI

 

HUI O OKU ME KUROKI.

 

Hahana ke Kaua Nona ka Laina Loihi o 120 Mile.

 

ELUA PAPU O NA RUKINI MA KA HEMA O POTO ATA I LILO MAI I NA KEPANI.

 

NA LONO KAUA, AUWINA LA IUNE 23.

 

        TOKIO, Iune 23. -- Ua hookohuiaaku o @nuku Marquis Oyama i alakai @ pualikoa o Iapana ma ke @kaua me Lukanela Generala Kodama ma ke ano poo ukali kiekie.

 

        KO KUROKI KEENA POO, Iune 23. -- I k@a la ua lele kaua mai na Rukini @ Iapana mau kahua kiai waho a @uheela aku lakou me ka nui o @.

 

NA LONO KAUA O KA LA 24.

 

        ST. PETERSBURG, Iune 24. -- Ela lo Iapana pualikoa malalo o ke alakai @ a Generala Oku ke nee nei no ka @ mai Kaichou aku. Ua kuha'u iki ka Genereala Kuroki nee ana, a ma k@ he mea la o ka manao e hooko @ ka hui ana ae o na pualikoa elua o Iapana. He nui na hoomakaukau ana @ ka akau o Feng-wang-cheng, kahi @ i ala ae ai kekahi mau hakoko liila ana.

 

NA LONO KAUA O KA LA 25.

 

        TOKIO, Iune 25. -- Ua hoike mai nei o Adimarala Togo ua ala ae he kaua ma Pele. Ata a ma la kaua ana i piholo @ mokukaua Peresviet o Rusia, a na poino hoi ka mokukaua Sevastopol @ ka mokukaua holo mama Diana. Ua @ mai na mokukaua o Iapana @ mai o ke kaua me ka nui ole @ pono.

 

        Ua lele kaua ae he eha tausani koa @ Aiyangpieman a ua hoopuehu@a. He uuku wale no ka poino ma @ Kepani aoao.

 

        ST. PETERSBURG, Iune 25. -- Ua la@ a koa nee mua Kepani he @ eha mile ma ka akau o Senu@ ku laina ana hoi mai ka aekai @ aki i na kuahiwi. Eia lakou @ kukulu nei i na papu ma ke alahele @. Eia ke ala me na hakaka lii@ kela ame keia manawa.

 

        MUKDEN, Iune 25. -- Ke noho nei na @ Kaiehou. He kaua weli@ koke ae ana mawaena o na @ huiia o Kuroki ame Oku ame @ malalo o ke alakai ana a @.

 

        TOKIO, Iune 25. -- Ua hoauhee aku @koa Iapana i kekahi mahele o @ pualikoa kaualio ma ke ko@ akau o Santaokow. He kana@ nui o na kinomake o na Rusia haaleleia iho ma ke kahuakaua.

 

        TACHEKIAO, Iune 25. -- Eia ko Iapana @u pualikoa ma kahi o umi@ ua mile mai Poto Ata mai. @ Poto Ata heluna kanala ke paa @ mea kaua no ke kokua ana i @ ana i ka lele kaua a ka @ lele kaua mai ana.

 

NA LONO KAUA O KA LA 26.

 

        @AOYANG, Iune 26. -- Ua ku aku ko @ ame ko Oku mau pualikoa @ ko Kuropatkin me ka heluna @hewa. He ikaika kela hoonee @ a o ka wa e ala mai ai o ke@aua ano nui ke hoololoiahiliia @ o ka ikaika o na kulu pa@ nei.

 

        ST. PETERSBURG, Iune 26. -- Ua le@ o Generala Mistchenkos i @ a na Kepani a ua paaia aku @na. He ehiku poe Rukini @ ami-kumamaha poe i eha. @ Generala Oku ke nee hei he @ kala a i keia manawa ala @ o @ mile mai Kaichou.

 

        MUKDEN, Iune 26. -- Ua hoao ae he @ poe powa malalo o ke @ na Kepani e hoopahu i ke @ nei ma ka muliwai o @ hoi mile ma ka hikina@ Mukden.

 

NA LONO KAUA O KA LA 27.

 

        ST. PETERSBURG, Iune 27. -- Ua ho@ ua haulehia na Rukini @ o ka poino ma ke kaua o @.

 

        @YANG, Iune 26. -- Eia ke kuemi @ ko Generala Oku pualikoa. @ la o kela manao mua o Oku @ aku i kona pualikoa me ko @ haaleleia. Ua loaa mai nai @ ka ala ana mai o na hakoko @.

 

        SEOUL, Iune 26. -- Ua puhi ae na Co@ hale a hana aku i na hana @ ka huli hikina-akau o Korea.

 

        TOKIO, Iune 27. -- O ka hoole ana mai nei o na Rukini i ke noi a Iapana i hoike e pili ana i na pio e paaia nei e la oia ka mea nana e hoala mai nei i na manao ku-e maanei.

 

        VLADIVOSTOK, Iune 27. -- Ua papaia aku nei ka poe kalepa o keia wahi e ka mana aupuni aole e hoopii ae i ke kumukaui o na mea kupono no ke ola ana.

 

        TOKIO, Iune 27. -- Ua hooiaio mai nei o Adimarala Togo i ka oiaio o ka lanaana o na mokukaua Iapana ma Poto Ata.

 

        CHEFOO, Iune 27. -- Ua hoikeia mai nei he hookahi moku topito Kepani i piholo a he elua i poino ma ke kaua moana mai nei o Poto Ata.

 

        (Ma ka hoike a Adimarala Togo o ka la 25, aole he moku topito o Iapana i piholo a ua oili mai kona mau moku mai ke kaua mai me ka nui ola o na poino. Aole he moku i piholo ma ia hoike, a ma ka lono hoi o ka la 27 mai Tokio mai, ua hooiaio ae nei o Adimarala Togo i kana hoike mua; nolaila o ka hoike maluna ae, aole e hiki ke hilinai ia aku.)

 

        ST. PETERSBURG, Iune 27. -- Ua haalele na Kepani ia Senuchen. Ke manaoia nei maanei o keia hoonee he maunu hoowalewale ia e huki aku ana ia Kuropatkin no ka hema.

 

        TACHEKIAO, Iune 27. -- Eia ko Rusia mau pualikoa ke hoomaka hou nei e paio kue aku i ko Oku pualikoa. Ua hoikeia mai nei eia o Generala Kuroki ke nee nei no Haicheng.

 

        BELFAST, Iune 27. -- Ua loaa mai nei i na ona o ka mokuahi Pelekane Alanton, i hopuia ai e na aumokukaua Rusia o Vladivostok, he lono e hoike ana ua ahewaia ua moku la a ua laweia ae ma ke ano he waiwai pio no ke kaua. Ua hoohalahala ae nei lakou i keia olelo hooholo a ka aha hookolokolo kaua, me ke noi pu ana hoi i ka mana aupuni e lawe koke ae i keia ninau me ke aupuni o Rusia.

 

NA LONO KAUA O KA LA 28.

 

        ST. PETERSBURG, Iune 28. -- O na lono hope loa i loaa mai nei mai ke kahuakaua mai e hooiaio mai ana lakou i ka hahana o ke kaua. He ekoiu pualikoa no lakou ka huina koa o 300,000 eia ke huli aku nei he alo a he alo.

 

        Ua nui na hakoko liilii ana mawaena o na koa kiai waho me ka nui o na make ma na aoao a i elua. Ma kekahi hakoko ana he kamawalu-kumamakahi Rukini i make.

 

        TOKIO, Iune 28. -- E haalele iho ana o Ilamuku Oyama ia ne no Manucuria ma ka la 6 o Iulai.

 

        ST. PETERSBURG, Iune 28. -- Ua haawiia ae nei ka hoike ua hooholo ae nei o Generala Kuropatin e lawe aku i kona mau pualikoa no ka akau.

 

        TOKIO, Iune 27. -- Ua haulehia ae me ka nui o ka poino he mahele koa Rukini i ka mahele koa Takushan o na Kepani.

 

(E nana ma ka aoao 6.)

 

RUSEWELA AME FAIRBANKS.

 

HOOKAHI WAI O KA LIKE NO RUSAWELA ME FAIRBNAKS

 

        O keia lono malalo iho ne ka hopen@ o na hana a ka Ahaelele Lahui o ka aoao Repubalika i noho mai nei ma Kikako, a o keia lono no hoi o ia no ka mea i upu mua ia e loaa mai ana. Mamua o ka noho ana o ka Ahaelele, ua maopopo aole he mau hoohalahala ana no Rusewela, a oia ana no ka moho Peresidena a ka aoao Repubalika; aka ma kahi o kona hoa e holo like ai, ma ke kulana Hope Peresidena, malaila na hoohalahala he nui i ala mai. O ia mau hoohalahala ana no nae ua opeopeia ae a kapae loa ia aku ma kuono, a o ka lokahi ka i laweia ae a hoopapale iho maluna o ka Ahaelele holookoa. O ka hopena oia keia malalo iho nei:

 

        KIKAKO, Iune 23. -- Ua waeia ae i keia la o Peresidena Rusewela ame Senatoa Fairbanks me ka lokahi i moho Peresidena a Hope Peresidena no Amerika nei. Ua waihoia ae ka inoa o ka Peresidena e Kiaaina-i-pau Black o Nu Ioka, a mahope o ka pau ana o na haiolelo lehulehu e kakoo ana i ka inoa i waihoia mai, ua kohoia ae ma ke koho lokahi ana a iwaena hoi o na leo hooho hauoli.

 

        KIKAKO, Iune 24. -- Ke hoomaka nei na elele e haalele iho i keia wahi no ke kali ana aku i ka manawa e hamama ae ai ke keena kikowaena. E wae koke ae ana o Lunahoomalu Cortelyou i ke komite kuwaena o eiwa lala no ka hoonohonoho ana aku i na hana.

 

        Ma keia lono telegarapa elua, ua maopopo na pau ke hana a ka Ahaelele, a hoomaka koke no na hoolale no keia kau koho balota e nee mai nei. Ma ke ano o na ouli e nee mai nei aole he hoopaapaa ana no ka lilo hou ae o Peresidena Rusewela i Peresidena no Amerika no ke kau o 1905 a hiki i 1909, a ua puana ae ko Europa poe, e wae hou ia ana no oia a e noho hou ana no ia ma ke kulana ana e noho nei no eha makahiki hou aku. O keia haawina he hoike ia aia ka hilinai o na aina nui o Europa maluna o Peresidena Rusewela ame kana mau lawelawe kalaiaina ana.

 

GENERALA KUROKI AME KONA MAU UKALI.

 

Koho Lunanui o na Mahele Koho.

 

Hooko na Repubalika o Kela ame Keia Mahele i ke Kahuahana.

 

Haule ka Lolo i ke Kahunapule ma ka Malu Ulu o Lele.

 

        Ma ka Poaha o kela pule aku nei i malama ae ai kela mahele koho balota i ke koho lunanui ana e like me ke kuahaua mai ke Keena nui aku o ka aoao Repubalika. Ma ia koho ana he nui na moho i holo ae no ka hanohano inoa lunanui, a ua hookoia ka makemake o kekahi poe a o kekahi hoi ua nele i ke kula o Malama. Ma ka huli Koolau aku nei o Oahu nei, ua ikeia ma o na balota i hookomoia ae ke ikaika mai nei na Repubalika malaila. Mai ka Mala Ulu o Lele i loaa mai a ka lono o ka hui ana ae o ka lolo ame ke kahunapule ma ke kahua heihei no ka hanohano peresidena, ame ke kakoo ana ae o na makaainana o la wahi i ke kahunapule a hoonoho aku iaia ma ke kulana peresidena.

 

        tkAkNu shrdlu shrdlu hrdlu hrdluun

 

        O keia malalo iho nei na papainoa i loaa mai, o ko Oahu nei no nae ka nui a o ko na mokupuni aku nei mawaho o Oahu nei aole i loaa pau loa mai:

 

APANA EHA, MAHELE EKAHI.

 

        Peresidena -- W. W. Harris.

 

        Hope-Peresidena Ekahi -- Sol. Kauai.

 

        Kakauolelo -- Sam. K. Kamaiopili.

 

        Kokua Kakauolelo -- E. Buffandeau.

 

        Puuku -- W. W. Chamberlain.

 

        Na Lunanana Koho (3) -- S. K. Kamaiopili, E. Buffandeau ame Geo. Macy.

 

        Komite Hooko (5) -- Thos. P. Cummins, W. C. Roe, E. G. Keen, W. H. Charlock ame M. S. Kauai.

 

MAHELE ELUA.

 

        Peresidena -- J. H. Soper.

 

        Na Hope-Peresidena -- M. A. Gonsalves ame H. Kolomoku.

 

         Kakauolelo -- H. E. Murray.

 

        Puuku -- J. A. Gilman.

 

MAHELE ELOKU.

 

        Peresidena -- E. Faxon Bishop.

 

        Hope-Peresidena Ekahi -- J. E. Bush.

 

        Hope-Peresidena Elua -- J. Mana.

 

        Kakauolelo -- Jos. G. Pratt.

 

        Komite Hooho -- Kanui, McCabe, Dias, Napolena ame George Kluegel.

 

        Na Lunanana Koho -- Frank Foster, Dick Kekona ame Sam Manu.

 

MAHELE EHA.

 

        Peresidena -- E. W. Quinn.

 

        Hope-Peresidena Ekahi -- M. C. Pacheco.

 

        Hope-Peresidena Elua -- Wm. Savidge.

 

        Kakauolelo -- W. W. Carlyle.

 

        Kokua Kakauolelo -- Vincent Fernandez.

 

        Puuku -- A. V. Gear.

 

        Na Lunanana Koho -- A. L. Moore, A. D. Castro, Henry Peters.

 

        Komite Hooko -- D. Kaiauokalani Jr., J. F. Durao, Sam Kamakau, J. S. Fox, A. V. Peters.

 

MAHELE ELIMA.

 

        Peresidena -- Sam. Johnson.

 

        Hope-Peresidena Ekahi -- L. J. Nahora Hipa.

 

        Hope-Peresidena Elua -- J. Keohokii.

 

        Kakauolelo -- G. Rose.

 

(E nana ma ka aoao 6.)

 

Mai Pulale i ka Ike a ka Maka.

 

Aole i Ikeia ka Poe e ku Hope nei no ka Hui Kokua Kaui Home.

 

Nui na Hawaii me na Pukiki o Hoolei nei i ka lakou mau Kenikeni Malaila.

 

        mai paulele i ka ike a ka maka -- blk h

 

        Ma keia eke lela ae e lawe ia aku ena no Kapalakiko e hoounaia aku ana he mau ninau ano nui mai na hanako aku e ku nei ma Hawaii nei no ka hoomaopopi ana ame ke ike pono ana, ina he hui kekahi e ku nei ma ka inoa Equitable Underwriting ame Trust Company, a kekahi hui hou ma ka inoa Hui Kokua Kuai Home e hoike nei o ia ke kakoo o keia hui (Hui Kokua Kuai Home) ma Kapalakiko. Mai ka manawa i kukuluia ai o kela hui maanei a hiki i keia manawa he nui loa na kanaka Hawaii ame no Pukiki i lawe ae i mau kea no lakou iloko o keia hui, a i ka wa e loaa aku ai o ko lakou mau kea me ka uku ana ia $4 no ke kea hookahi, o la no ka manawa e hoopukaia mai ai kekahi palapala hoopaa e hoopaa ana i ka hui Equitable Underwriting, o ia ka hui nana e hoihoi mai i na dala a ka mea i lawe kea iloko o ka Hui Kokua Kaui Home, ke poho ua hui Kokua Kuia Home nei, a e uku ana ka mea i loaa aku laia kona kea he $1.00 no keia palapala hoopaa. O kela hui hoopaa i haawi mai ai i ka hui Kokua Kuai Home:

 

KA MALAMA ANA AME KA HOOIA ANA.

 

        O ka Equitable Underwriting and Trust Co. (i hoohuiia), Kumuwaiwai $500,000.00 i hookaa piha ia, ke hooia nei i ka ukuia ana o ka makou mau Aelike. He mea hoolawa aku keia i ka hoopaa palekana ia ana o na poe paa aelike. O ka auhau he $1.00 no kela ame keia aelike.

 

        O ke Trust Company maluna ae, oia kekahi o na hui ikaika loa e ku nei. I ka wa a keia Hui e hooia mai ai no ka makou mau aelike, e loaa auanei ia makou he aelike hookomo dala. I aneane hololea loa kona pono e like me ka mea i hiki ana, a ua hana makou i na kumu apau e loaa ai ka palekana ame ka paa ana.

 

CO-OPERATIVE HOME PURCHASING SOCIETY.

 

        Ma o P. E. R. Strauch, Lunahoohana ma Hawaii nei.

 

THE EQUITABLE UNDERWRITING AND TRUST COMPANY

 

o Kapalakiko, Kaleponi

 

(Hui i Hoohulia),

 

        Thos. T. Lyon, Lunanui American Chemical Co., Peresidena.

 

        Robert B. Smith, Kiaaina@ pau o Montana, Hope Peresidena Mua.

 

        Geo. F. Haila, Bellingham Bay Lumber Co., Hope Peresidena Elua.

 

        F. G. Kaufman, Kakauolelo.

 

        Kahi Hoahu -- Western National Bank.

 

        Uku piha ia ke Kumuwaliwai. $500,000.00.

 

        O ka mea apiki no nae o na banaka kahiko e ku nei ma Honolulu nei ke maopopo ole nei ia iakou keia hoopaa a no ia kumu ke ala mai o na manao e hoouna ieta aku i Kapalakiko no ka ike pono i ka oialo.

 

        O keia hui Kokua Kuai Home, ela ke noho lunahoomalu ia nei e Mr. P. E. R. Strauch, a i ka manawa i ala mai nei na nu-ne ana a huliia aku ka olalo, ua loaa aku nei he ekolu wale no lakou e lawelawe nei i keia hui, a aole o lakou waiwai e hoopaa mai ai mahope o keia hana a lakou e hana mai nei, koe wale no kela hui Equitable Underwriting o Kapalakiko. I ka ninauia ana aku o na hui kalepa waiwai o Honolulu nei ame na banako, ina he huilo no kekahi ma ka inoa Equitable Underwriting ma Kapalakiko, ua pahaohao kela poe, a ala mai na manao no ka huli ana i ka oialo.  Aole no he hui o keia ano i kukuiuia ma Kapalakiko mamua aku o ka makahiki 1903, olai eia na buke kuhikuhi o na oihana o Kapalakiko ke waiho nei ma kela kulanikauhale, a iloko o kela mau buke aole loa he hui o kela ano e ku nei. Ina ua kukuluia kekahi hui Equitable ma Kapalakiko, alaila ano wale ae nei no, a o na hui o la ana he mea no ia e hiki ole ai ke hilinai makapo aku a paulele aku ilaila e loaa mai ai na dala a kela ame keia mea i lawe i mau kea no lakou iloko o keia hui Kokua KuaiHome, ke poho ua hui la.

 

        O keia malalo iho nei kekahi mau mea i hoakakala iloko o ka papa kuhikuhi o na hana o ka papa kuhikuhi o na hana o keia hui Kokua Kuai Home:

 

KA MAKOU PAPA KUHIKUHI O KA HUI KOKUA

        O ka Aelike a ka Hui Kokua Kuai Home o Honolulu, T. H., ke hoike nei ka papa kuhikuhi i na poe e make make ana e loaa ona mau Home ame ka hookaa ana i na Moraki, a ma ia ano e hiki ai ke loaa ona Home Hihia Ole i ka wa pokole. O ka hoohui like ana, ola maoli no ka mea i noho ona ai o na tausani ohana ma Amerika Huipula

 

(E nana ma ka aoao 6.)