Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 33, 12 August 1904 — Page 3
This text was transcribed by: | Charlene Kazner |
This work is dedicated to: | Lilliana Lokelani Kazner |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NUPEPA KUOKOA, POALIMA, `AUGATE 12, 1904.
KE ALOHA I KA MAKA PAHJIKAUA.
MOKUNA XXXIV.
@ MANAO PAAKIKI NA AKIBIHOPA A KU IMUA O KA EMEPERA
@ kanaka olelo kanalua ole au e kuu Haku I ka hoike ana I ka @ ka poino e kau ana maluna ona a o ua mea la oia no oe e @. O ka Mea Kiekie no ke poo o kona pualikoa nmui ikaika @ maluna o kou wahi mana kaua. O kou kahua hoomoana @ a aobe wahi kaawale ou a o na elele au e hoouna ai no @ mau kenerala aole he alanui no lakou e jiki ai ina @ mai ana e ka Mea Kiekie. Nolaila ke a`o aku nei au @ hooko koke aku I keia kauoha mamua o ka hoea ana @ huakai ai no ke kakela a wawahi pu aku I ko laina koa @ waiwai ole hoi ka hookahe koko ana no ia mea.” @ pono e loaa ka hookahe koko ia kakou,” wahi a @ I pane aku ai I kona hoakuka no ka manawa mua @ iho o na kukaiolelo ana a ka Barona ame ko Tarevis. @ kahua maoli o ka hana e like me k aka Barona vona @ hooaiai mai nei alaila aole he waiwai o ke ku-e wale ana.” @ aku nei wau ia mea au I ha`I mai nei e kuu Haku @ wahi a ka Barona I pane aku ai. A no iaa mea ke koi @ wau e hookoia ke kauoha I haawiia mai ia`u na`u e @.
@ e akahele,” wahi a ka Akibihopa Iseneboga I pane @ oi loa ae ko`u hoonuoi nmo keia mea I keia manawa @ wa I hala koke iho nei. He mea pono ia`u e noi aku no @ ka Emepera mamua o ko`u haawi ana I ka ae, a mamua @ ana ae I ko`u kanalua no ka hiki io mai o ka Emepera @ o ka manawa pokole loa e like iho la me keia.”
@ puikaika loa o ka ,anaa I ka hoopau wale ia me ka @ me ka nana ole ia mai o ka oiaio o ka`u mau olelo, @ kekahi hana hou a`u oia no ke kauoha aku ia olua a elua e @ ka mea kiekie me ka hakalia ole a e wehewehe pu aky no @ o keia hoouka kaua ana maluna o ke Kakela Turona.” @ he makemake ka Emepera e lohe I ke kumyu o ia hana,” @ Akibihopa Iseneboga I pane aku ai, “alaila e hele ae oia @ o Tarevis a moi mai ia`u no ka wehewehe aku@.
@kuu haku ke kaumaha loa nei au I ka hiki pono ole ia`u ke @ mau olelo e manaoio mai ai oe,” I pane hou aku ai ka Barona, @ paha o ka mea kiekie mo ka mea I lawa ka olelo e manaoio @. Aka e hoike aku no hoi wa ia oe he hana hiki ole ia au @mai la no ka mea aohe ouy wahi I koe no ka mea o ke kulana-@ o Tarevis ame ko Koloni ua lilo aia malalo o ka Emepera @ manawa a aia ma pualikoa ke nmoho mana la mawaho o kona @. Nolaila ua hiki ia o eke hoomaopopo iho aohe ou wahi @ oe ame kou kahua hoomoana ua hoopuniia a o ke kulana-@ ua hoopuniia, eia nae, ke ku nei oe maanei I keia manawa @ wale iho no me ka ike iho o o ka hoolohe ana I ke kauoha kou haky oia ka pokole o ka hana a hololea na mea apau no @ apono ame ou mau hoaloha.”
@ a lilo auei o Tarevis?” I namunamu iho ai ka Akibihopa @ @ me he la e kamailio ana iaia iho, a I ole ua moeuhane. @ ke aloha no ko olua.” Wahi a ka Narona a huli ae la oia no @ I kona haku ka Emepera no ka hoike ana I kana hana I @ ole.
@ alia,” I leo nui ae ai o Hokedana. “Owau ka mea e hele @ oe I ke kahua hoomoana o ka Emepera. Ua hanaia keia @ ke kue loa I ko`u lunaikehala, eia nae he mea pono ia`u @ e komo pu ole iloko o keia hana, aka hoi, no ka hooiaioia @ he lilopio wale no ke kakela I ka manawa e lawe mai @ mana kaua a nonoho aku mawaho nei a oi loa aku o ke @ kanawai o ka aina e like me na mea I hoikeia mai ia`u, @ ke Kauna Paele ka I kue I na kanawai. He mea oiaio @ ka Emepera I ka manawa I hoomaka ai o keia hana nmo-@ aku wau e like me no hooiaio I hooaiaiia mai ia`u.” @ ka aoao o ka Akibihopa Iseneboga ua ku mai la oia me ka @ nui ana mai I kona hoa, a hookokoe iho la na maka @ huhu nui eia na aole I pane leo aku oia.
@me ka Emepera ia mau ike au I hoike mai la no kekumu @ wahi hou a ka Barona, “aka hookah mea I maopopo @ ka waiho ana mai o ke Kauna Paele I kana hoopii I ka Emepera no keia kaua a ma ko olua aoao hoi aole I hanaia pela, aka @ kaua koke no I ke Kauna Paele a oiai owau ka mea I noho @ Emepera oiai oia I kaawale ai aole he wahi lono I loaa @ mai no ko olua aaoao. Nolaila he mea hiki nmo ia olua @ iho aole I lawa lo aka mea kiekie me na ike pii no @ keia kana no ka mea he hookah wale no aoao I hoopii @.
@ hooia aku – “ wahi a Hokedana I pane aku ai, eia nae ua @ ia mai la kana olelo e kona hoakuka.
@ a maua hooiaio aku. E hui aku maua me ka Emepera, a @haawipio a hiki I ka lanakila ana a I ole haule pahu @ ka hana I hooholo like ia a hookoia aole he hoololi hou ana @ ina e hooweliweliia mai ana maua no ke komo aku iloko @ he makemake nui au I ka hoike aku I ko`u manao @ ka waiho aku I ka maua hoopii imua o ka Pope, a`u ne aole ka Emdpera Rodolofo e hoao e komo iloko olaila @ mea na hiki no iaia ke hoomaopopo iho I ka pilikia nui I ili @ o na moi o nan oho kalaunu I hala ma ke kue ana I ka @,
@ loa nei au I ka hoike ak ia olua no keia hana a`u @ nei – I ka loaa iloko o ko olua noonoo he hana hooweliweli @ aole I loaa ia manao iloko o keia kauoha I haawiia mai ia`u @ makemake nui ko`u e hoomaopopo olua he kauoha wale no ia @ a ma ka hooko ole e komo ai iloko o ka poino. Ua @ ia`u ke hoomaopop pu ma o na olelo I hoopukaia mai aole @ maao lokahi a olua ma keia kauoha a ka mea kiekie he @ maopopo loa hoi ia I ko olua @ I ko olua haku.”
@ ilio, e kuu Haka Barona,” wahi a ko Tarevis a pane aku @ leo ikaika. “aole au upu ana kmai e loaa aku kekai hoomao@ nou mai a`u aku. O ka`u I olelo aku nei oia iho la ka`u @. E hoopii aku ana wa I ka Pope a e waiho aku wau I ko`u @ malalo o kona mana kiekie. O kekahi hana e kauia mai @ o`u he hana kue ia I ka hoomana a o ka hua oia hana @ aku no ia maluna o ke alakai oia hana me ka nana ole ae ina e @ aku no ia maluna o ke alakai oia hana me ka nana ole ae ina e @ aku maluna o ka Barona a I ole maluna o ka Ememera.”
@ Ke minamina loa nei wau I ka hjoike aku ia oe,” e kuu Haku, @ wahi a ka Barona, “I ka waiho ana mai o ka Pope I kana olelo @ a e waiho nei me a`u pili ana I keia ninau hookahi.”
“Ha! A heaha ka hua o ia mea?”
“I ka manawa I hoomaka ai keia kaua ua noonoo koke iho wau @ mea pono ia`u e ike aku I ka Pope I maopopo ai na kumu o ke Kaua no ka pono o ka mea kiekie oiai oia I kahi e, a he mau mea hoi a`u I manao ai no ke kokua ana I ka mea kiekie ke hoi mai. Nolaila ua hoouna elele aku wau I ka Pope a hoomaikeike aku I keia kaua au e hana nei me ka nminau pu aku ina paha ua ike oia I ke kumu, a ina paha he manao kahi ona malna o ke kumuhua. Ua ha`I mmai oia aole e hiki iaia ke pane I ka hewa ame ka ole ma kou aoaoa no ka mea aole he hoike I loaa aku iaia mai a oe aku.”
“He olelo hooholo pono a hauohano maoli ia I haawiia.” Wahi a ka Akibihopa.
“Aole nae I pau ka makemake o ka olelo hooholo,” wahi hou a ka Barona I hookmau hou aku ai, “pela ko’u noonoo, a aia ke kali mai la a loaa aku kau hoike ma kou aoao nolaila I hakalia ai kona hoike manao, aka I ka manawa, e loaa aku ai kau alaila e hoomaopopo oe aole I pau ka hana.”
“Aole au e makemake e hoolohe I kau ano hoohalahala malouna o ka olelo hoojolo a ka Pope e ka Barona,” wahi a ka Akibihopa Iseneboga. “O ka olelo hooholo ua maopopo loa kona kaona a aole he hoohewahewa ana no kona pohihihi ole.”
“Eia nae, e kuu Haku,” wahi a ka Barona I pane hou aku ai, “e hoolohe hou mai no ka lua o ka hoike a ka Pope a`u I hoomaopopo ai ua kakooia ka olelo hooholo a o keia hoike elua la. O kana mau kumu I waiho mai ai I kuu elele I hoouna ai I ka lua o ka manawa, he mau kumu ia a`u I ike ai ua pili loa I ke kumuhana a he pololei maoli no hoi. Ua hoike mai oia ua mahele oia I kou mana iloko o na mahele elua – akahi ma koyu ano he Akibihopa no Tarevis, a o ka iua ma kea no he mea koho no ia wahi hookah.”
“Wahi ana,” I hoomau aku ai ka Barona, “he kuleana kona e nana ai ia oe ma koyu ano he akibihopa oiai he oihana pili ia I ke aupuni uhane wale no, a he mana kona e hooponopono ai I na kinaunayu amen a mea apau e hoopiiia aku ana imua ona, a wahi ana, o na ninau apau pili I kou kulana `mea koho` e hooponoponoia ia mau mea apau e ka mea kiekie ka Emepera, me kona hoomaopopo pu mai e komo mai ka emepera a e hooponopono I keia paio iloko o kona aupuni A oiai ua ui mai oia I na kumu o ka ulu ana mai o keia kaua a I ka hoomaopopo ana iaia ua ike koke iho oia aole ana wahi kuleana e hooponopono ai nou a e ike mai ai ia oe mamuli o kona ike he ninau pili kuwaho loa keia kaua mai ka oihana laa aku, ke kumu hoi ona I paipai ai I ka Emepera ma o`u la e nana I keia hana.”
Ma keia wehewehe manao hope loa o ka Barona aole he wahi a ekemy leo iki ua keikialii nei o Tarevis, aia nae na hiohiona hakumakuma maluna o kona helehelena a aole no hoi I nele ka leha ikaika o kona mau maka I ka mea ha`i moolelo, ana no hoi I hoomaopopo ai I ka pololei maoli o na wehewehe a ka Barona.
Ua like no hoi kona ho aka Akibihopa o Kolone ma ke kulana hoolohe I na wehewehe aka aia he mau hiohiona mae ma kona helehelena I kulike ole me kokona hoa a I ka hoopau ana iho o ka Barona I kana wehewehe yua hooka`ulua ole iho la oia I ka pane ana mahope iho o kona noho mumule ana no kekahi mau manawa.
“Maikai maoli kela mau wehewehe a ka Pope ka Mea Hemolele, a he pololei maoli no,” wahi a Hokedana I hooho ae ai. “Ma`keia kaua na komo pu wau ilaila me ke kue nae I ko`u lunaikehala e like no me ka`u I hoike mua iho nei. Aole no ia o ko`u makemake o ka hoomau I keia kaua. Eia nae e hoike aku oe e kuu Barona I ka Emepera eia au ianei mamua aku nei a eia no ianei I keia manawa. Ina I hoomaopopo mua wau a lohe I keia mau hoakaka noeau a ka Pope aole loa wau e komo iloko o keia kaua a ina I lohe au mahope mai oiai maua ianei ina no ua kaawale mua ka pili ana o maua a hoihoi wau I ko`u poe kanaka I ko`u apana.”
“Alaila e oluoluia mai anei wau no ka hoala hou ana I ka`u noi I waiho ua iho nei ia olua, a e noi aku ia olua no ka manawa hope loa e hookoia ke kauoha o ka mea kiekie ka Emepera?”
“Pela, pela,” I hooho ae ai o Hokedanam a e hooko koke ia no I keia maawa.” Alaila huli ae la oia a pane aku la I kona ho aka Akibihopa o Tarevis _ “ E kuu haku, o kou poe kanaka keia e ku kiaia mai la I ke kakela, a ke noi aku nei wau e oluolu oe e haawi aku I ke kauoba e weheia I alanui no ka hooko ana I keia kauoha” Alaila huli hou ae la oia I ka Barona a pane aku la no ka hoopau pono ana I kona manao – “ oiai o koi a nei poe kanaka kela e ku kiai mai la ua oi lo aka maikai naa ia nei no e haawi aku I ke kauoha, oiai o ka ia nei no ke hooloheia mai mamura o ka`u kauoha ina owau ka ea haawi kauoha. Aka no ko`u poe kanaka e ku laina la he wahi okoa loa mai kahi I makemakeia no ke alanui no kuu Haku Emeper ua hiki loa ia`u ke haawi kauoba a e hooloheia mai no, a ina ua ike oe he waiwai ka haawi kauoha ana ia lakou I loaa ai I alanui, alaila,m e uahana no wau e like me ka makemake.”
No ka Akibihopa Iseneboga aole ona kamailio iki aka ku iho la oia me ke kulana ano nanaina ikaika me he la aole oia e hoolohe ana I no olelo a kona hoa. A ia lakou e kuku ana ua hiki mai la kekahi elele me ka paupauaho nui ame ka holo mama ana mai no hoi a ku ana imua o ka poe keka a hoike aku la aia he pualikoa no ka Emepera ke nee mai nei nono ka hae o ka Emepera e welo ana maluna o lakou. A mahope o keia puali he laina holoholona ua kaumaha me na ukana a o ka hoike hope loa I waihoia mai oia no ka wawahi ia ana mai o ka laina koa o na Akibihopa e ku kiai ana kokoke I kauhale o ka lihi mulwai o Mose-le, a o na holoholona aia ke pii la I ke kakela.
Ma ka aoao o Hokedana ua nui loa kona kaumaha a I hoikeia hoi ma ka nui o kona kaawili ana iaia iho oiai o Iseneboga e ku oeoe ana me ka nana ole mai me he la aole oia I lohe I ka hoike a ka elele.
“E kuu mau Kahu Akiihope,m” wahi a ka Barona I pane hou aku ai me kea no kaumaha, “Owai la ka mea e hoahewaia ma keia ea aole I maopopo ia`u, aka ua hoopau wale ia ka manawa kupono e hiki ai ke hooponopono a ke manao new wau ua hana io ia mai la e like me ka kkou I lohe iho la. Nolaila ke kauoha aku nei wau ia olua a elua e hiki ae imua o ka mea kiekie ka Emepera I ke awakea o keia la ma ka halelole alii e ku la I ke kula. E hiki ae olua no kaa pane ana I na ninau apau e waihoia ana imua o olua I keku ame ka ole o ko olua kue I ke kanawai o ka aina. Kea o aku nei no hoi wauy ia olua o ka hooko koke I keia me ka hoohakalia ole oia ka hoonui hana ole hou aku.”
“E loaa aku ana na mea apau a ka Emepera I makemake ai mai o`u aku,” wahi a Hokedana I pane aku ai.
Aka o ka Akibihopa o Tarevis ua hoolohe wale mai la no oia @ na olelo a ka Barona me he la aole I lilo I mea nui iaia, eia nae aole I pane leo ia aku a hiki wale no I ka huli hoi ana o ka Barona.
MOKUNA XXXV.
“PEHEA LA OE I AA AI E HAPAI I KE KAUA?”
O ka halelole o na Akibihopa he halelole nui no ia, aka aole e like ke hookukuia me ka halelole e ku la I ke kula – ka halelole alii o ka Emepera a he ano poepoe ololo kona o ke auo maikai looa. A iwaea o ka nui halelole, oia hoi ko na koa he kulanakauhale nui maoli ia o na halelole, oia hoi ko na koa he kulanakauhale nui aoli ia o na halelole a aole no hoi e nalowale ka halelole alii o ka Emepera oiai oia no ka halelole nui hookah a maluna pono ona e welo an aka hae Emepera e hoike ana aia ka Emepera iloko olaila ame kona ahakuka pu kekahi.
Ma kela ame keia pine laau liilii a puni ka halelole alii o na wahi oi I hoopaaia na kaula o ka halelole no ka hooma-lo ana I kekino o ka halelole e ku ana he koa I lawa me na me kaua no ke kulana kiai a o na ihe o na koa kiai pakahi apuni ka halelole ua lawa ia no ka hoolinolino ana I ka la e pa olino ihjo ana. A mamua pono o ka halelole alii e moe ana he alanui a aia ma kona mau kapa ma kekahi aoao a kekahi e kuku ana he laina koa kiai kaulio I makaukau no me no mea kaua, a I ko lakou nanaina uo ua law aka manao I ka hokie ae I ka puikaika o ke komo maalahi o kekahi iloko o ka halelole alii.
Iloko o ka haleloole alii aia na ipukukui kinohinoni nani o na ano o na aina hikina I kakauia ma na aoaoa a mai ia lakou mai e hoomalamalama ana ia loko o ka hale. Ma kekahi aoao ololo o ka halelole o ku ana ke awai I hana noeauia me ka maikai o ekolu anuu alapii e hiki aku ai I ka papahele o ua awai la, a maluna o ia wahi e ku ana he noho kalaunu I hanaia me ka oeau nui a he kapukapu maoli no ke ike aku a maluna pono o ke kua o ka noho e kau ana ke kalaunu o ke Aupuni Emepera o Kelemania am eke Akamai loa no joi ka hanaia ana e na limahana maiau o Nuremaboga kahi no hoi ka hanaia ana e na limahana maiau o Nuremaboga kahi no hoi I hanaia ai o ka kalaunu no ka Emepera hana VI I kona wa e noho emepera ana ilaila ke kulanakauhale alii hoi o ke Aupuni ia wa.
(Aole I pau.)
MAKAIKIU
WETE DETONA
Ke Ahi Lalapa Pio ole I na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole
MOKUNA XIV.
LOHE O IVANA I KO VERA PILIKIA.
“E kuu hoaloha,” wahi a Wete I pane aku ai, “ua hoounaia mai wau e kou makuakane no ke kokua ana aku ia oe: I ko`u hiki ana mai ianei ua ike iho la wau o kau aloha ka mea o olua I pono e kokua ia aku e a`u, oiai ke kau nei kona ola maluna ou. Iaia wau I hoopaa aku ai e kokua aku iaia, a e hana ana wau pela. A ina ua oi aku kou aloha iaia mamua o ka hooko ia ana o kou inaina, e pono ia o eke hoolohe mai I kau.”
Ua hoolohe mai o Ivana I keia mau olelo, a mahope main oho iho la oia ilalo a pane mai la me ka malie:
“Ua pono kau. No ko Vera pono aole wau e hooko ana I ka`u I hai mua aku nei ia oe. Heaha la ka`u hana pono e hana ai?”
“E hai mai oe pehea la I ala mai ai ka manao iloko ou, ka mea hoi nana I hai aku ia Kaunawahine Radolinisiki ua like o Kaunawahine Alamazofa me kekahi holoholona ahiu, I noi aku ai I ua wahine la e huikalaia mai oe mai kau mau mea I hoopuka ai nona?”
“O Gerenigofa ka mea nana I hui kukai mua mai me a`u no ia mea – eia nae aole e hiki ia`u ke hai piha aku I na mea apau. Ke ike nei wau I keia manawa ua hooliloia mai wau I kanaka hehena. O, e Gerenigofa, Gerenigofa!”
Iaia I hoopuka ai I keia mayu olelo, ua pii ikaika loa mai la kona inaina, a iaia I hoopouka ai I ka inoa o keia hoaloha hoopunipuni ona ua like kona leo me ka u wo ana o kekahi iliona hae.
“Ame keia leta a Vera – pupule no paha wau – ua ha1i mai oia ia`u I ka hana maikai ana a Sofia iaia. He oiaio he wahine o Kauna wahine Alamazofa, aka aole wau e nana ana ia mea, a ua hiki no ia`u ke poalo aku I kona puuwai a huki ae iwaho a haawi aku nan a holoholona e ai!. O, Vera, kuu aloha, kuu kihei pili!”
O ka noonoo ana no Kaunawahine Radolinisiki I ala mai iloko o Ivana I keia manawa oia ka mea nana I kaua mai ia Ivana, a kau aku la kona mau maka maluna o Wete.
“He mea pono ia oe ke hoopau ae I kou huhu, no ka mea eia ko Vera ola kekau lihilihi nei,” wahi a Wete I pane aku ai.
“E hoopau ana wau I ko`u huhu. Aole wau he kanaka hikiwawe I ka hoopoina I ko`u noonoo maikai. Aka nae o ke komo ana mai o ka noonoo iloko o`u I ko`u hele lanakila ana a e hauoli ana hoi, a o ka wahine hoi a`u e aloha nei ke noho mai la iloko o na ehaeha he nui a iloko hoi o ko Rusia halepaahao, he mea nmui keia e hoala ana I na manao kaumaha. O, aole he mea e hole ae ai he Nihiliti io no ko loko o keia aina o ka maewaewa!”
“E kokua mai ana anei oe ia`u, a I ole owau wale no anei ke hana hookah aku no Vera?” I pane aku ai o Wete.
“He mea oiaio he mea pono ia`u ke kokua aku ia oe. E ha`I mai oe ia`u heaha la ka`u hana aku ai no ke kokua ana ia oe?”
“He mea pono ia o eke hooikaika iho ia oe a e paa hoi kou manao I hiki ai ia oe kekokua mai ia`u.”
“Mai nana mai oe ia`u mamuli o keia ala ana ae nei o kela manao huhu iloko o`u. E hoao mai oe ia`u a e ike oe I ka mea e hiki ana ia`u ke hana aku I kokua no kau hana.”
“Ua hiki anei ia o eke hoomau aku I koy hoohoaloha ana ia Kaunawahine Alamazofa ame Gerenigofa me ka nana ole ae I na mea I ulou koke ae nei iloko ou?”
Ua pii koke ae la na poohiwi o Ivana, a mahope mai hanu nui iho la ia, a pane mai la:
“Ae, eia name he makemake ko`u e unuunu aku ia laua.”
“He Nihiliki anei o Sofia?”
“Ke manaoio nei wau pela.”
“A o Gerenigofa, oia anei kekahi?”
“Aole paha wau e pane aku ana ia ninau au.”
“No keaha hoi?”
“O ka mea a`u I ike ai nona, ua lilo ia I mea huna?”
“Alaila ua hoolilo aku oe I koyu hilinai ana nona, kekahi hoi o na kanaka e imi nei I poino nou!”
“O ia aku la ka`u I hai aku la ia oe. O kana mau hana hewa I hana mai ai malluna o`u aole wau I maopopo loa, nolaila he mea maikai ole ia`u ka hookomo ana aku iaia iloko o ka poino e lilo ai kona ola.”
“Alaila e ae ana no oe e lilo aku ko Vera ola I kekahi kanaka lapuwale e like me kona ano?” I pane aku ai o Weta me ka hookoikoi ana I kona leo, oiai ua maopopo iaia eia o Ivana ke hoao nei e huna I kekahi mea mai iaia aku.
“Ke maopopo ole nei ia`u pehea la e lilo aku ai ka`u mau mea e hai aku ai ia oe I mea e pono ai o Vera.”
“Aka ke hai aku nei wau ia oe eia ke ola o kau mea e aloha nei ke kau lihilihi nei a aia mai iad oe mai ka huaolelo no kona ola.”
“Ina he aloha kou, alaila e hoopau ae I keia mau kamailio ano ole a kaua a e hai mai oe I ka mea oiaio,” wahi a Wete I pane hou aku ai me ka inaina iloko o kona mau maka.
Ma ko Ivana aoao, ua kau aku la kona mau maka maluma o Were me ka maka`u, oiai ua ike aku la oia I ko Wete huhu, a ua hoike mai hoi ko Were helehelena iaia e hooko ana o Wete I kana I hai mua aku ai iaia.
“Ke ike nei wau ke huna mai nei oe I kekahi mea ano nui mai ia`u aku. E hai mai oe ia`u heaha la ua mea la?” I pane aku ai o Ivana.
“E pono ia o eke ike ole mai ia mea, a aole no hoi ia he mea e pomaikai ai. E hai mai oe ia`u I na mea e pili ana no Gerenigofa.”
“Aole, aole. E hai mua mai oe I ua mea la. O, ke ike nmei au I ka lapuwale nui. Eia hou no kekahi o ka laua hana aloha ole. E hai mai oe ia`u.”
“E makaala oe.”
“Mai hoonui mai oe I ke kaumaha maluna o`u.”
“Ke hai aku wau ia oe I kau mea I koi jai nei e lilo ana ia I puupuu nui nou.”
“Ua make anei kuu aloha? Aole, aole. Mai hai mai oe I kekahi mea nana e hoopupule mai ia`u. Ua make anei oia?”
“Aole, eia no oia he ola mai nei me ka maikai – eia nae –“
“Eia o Generala Gerisa ke hana pu nei me a`u, a keku nei oia mawaena o na hoaloha o Sofia ame ko Vera.”
“Ae, ehe.”
“Ua hana aku o Sofia I ka la e make ai o Vera`a paa, a o ka hoopai e oki ia kona poo.”
“O, e kuu uhane!”
“Ua hoao aku o Generala Gerisa e hoopanee I ka manawa e make ai o Vera, oia hoi I hookai mahinma.”
“Ae.”
“Ua ae mai ke Kuhina Kalaiaina ia noi.”
“Ae; e hoomau aku.”
“Eia nae ua hana aku na hoaloha o Sofia, malalo o kana kuhikuhi ana, a I keia manawa ua hoihoi hou ia kona make e like me ka manawa maua.”
“A I ka manawa hea la ia?” O, e na Lani, e kokua ae iaia! O, pehea la e hiki io ae ai ia mea? Eia nae ua hui kukai aku wau me ia I keia po!” a I keia manawa I holoholo ae ai o Ivana iloko o ka rumi me ka ehaeha o kona puuwai I ke aloha no kana aloha e noho mai la I Sana Peteroboro iloko o ka halepaahao o ka ehaeha.
“Alaila aole oe I ike?”