Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 33, 12 August 1904 — Page 5

Page PDF (1.40 MB)

This text was transcribed by:  William Toyozaki
This work is dedicated to:  Margaret Y. Yamashita

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, POALIMA, AUGATE 12, 1904.

 

Nuhou Kuloko

 

            @ ka alawa ana ae i ka @ ke “Ka@oha” a ka Papa @ ke koho balota o ka Mo@ @ e puka aku nei ma keia.

            @ ko ka auwina la Poa@ @ Poakolu, eia nae aole @ ipuhao wela a Kane@ @.  He weia hoi kau o @.

            @ ka manao pepa e puka @ i ka Hui Kokua Kuai @ mau ia nei, Malaila e @ manao o ka Lunahoo@ @ Nupepa Hoaloha.

            @ o Fred Kiley, ka haole @ Hui Kinipopo H.A.C., @ iloko o ia hui, a ua aeia @ Ua ala mai keia haalele @ like ole i ala mai ma@ ame ka lunahoohana o ka.

            @ ana mai nei o ka moku @ Amerika, Solace, mai Ma@ @ kahi he 140 mile ma@ @ ua kukai koke mai la ka @ keia moku me ko ka aina @ kea i maopopo ai kona hiki @ nei.

            @ i ka Nupepa Kuokoa e @ ma na wahi e hiki ole ai @ hoouna mai i ke ola o ka @ maoli, e kuai iho i ke @ kene@a i lawa ai ke ola @ hoonua mai.  O keia ke @ loa no ka hoouna ana @ ka kakou hiwahiwa nei.

            @ o Elele Kuhio no Hilo @ ana i ke kono i konoia @ Kiwini no kekahi ahaaina @ ana ma Hilo.  Ua kono pu @ K@aaina Atkinson, aka aole @ ana iaia ke hooko ku i ke @ mea la e noho ana ke @ Hilo a hiki i ka wa e ha@ @ ma Hilo.

 

@ Kanawai Kalana

(@ ka aoao 1 mai.)

 

            @ lawe ana mai i ke Kana@ @ ka Ahaolele o 1903 i hoo@ @ @maka ana hoi ma ka Mo@ @ ana hoi i ka mahelehele @.  Na Mr. Watson i noi @ na apana e like me ia i @ ke kanawai e ku nei (ma @ kalana o ka Mokupuni o @ ua hooholoia e like me ke@

            @ oia no hoi ka mokuna e @ ana i ka mana o ke@a ame @ ma ka lima o na papa lu@ Pauku @, oia no hoi ka pauku @ ana i ka mana o keia ame @ e like me na mana i hoa@ @ iloko o ke Kanawai Kalana.  @ he pakui e hookomo ana i ka olelo “ame na mana apau i ku@ @ hoakakaia aku ana ma keia @.” Ua ku keia pakui pe@a, a @ ae ka mahele e olelo ana, @ a e hookau aku i na auhau.”  @ 8, 9 ame 10 ua waihoia a @ i kahi kupono e hookomo ai.

            @ oia no hoi ka mokuna e @ “aole e hoo@oli@a ke kahua @ kalana etc.”  Aole i kulike ko @ manao maluna o keia pauku @ paha o makemake ko Maui @ ae i ko lakou kahua no @ ma keia hoi ua papaia.  Maa@ hiki aku ai ke Komisina i ka pa @ papa lunakiai, a oiai ua pau @ o ka manawa, a he kumu@ @ nui hoi keia, ua hoopanee ka @ hou i keia Poalua ae.

 

MA KA SHERIDAN MAI HE OHANA PILIAIKU

 

 

                @ o na ohua o ka moku lawe @ i ku mai ai i Kou nei o @ Kearney kekahi ohua, ka @ make nana ke kane i ma@ @ mahina i ha@a iho nei oiai @ me ia pu kana keikikane @ a ua keikikane nei ana @ moopuna.  Ua au mai keia @ i ke kai loa mai Negros @ kahi o lakou i noho hana @ o ka make ana o ke ka @ ua pau loa aku la ko @ wahi pono apau a lilo lakou @ loa ia iloko o ka @.  A ma ka lokomaikai @ Wright o ka Paeaina Pi@ @ no ko lakou kau ana mai @ no ka hoi ana i Amerika haawi pu ia mai he mau @.

                @ i kau aku maluna o @ mamuli o ka hemahema @ hana ke kumu i komo ai @ Manila no keia ohana.  Ia Manila ua malamaia lakou e @ Makai o ke Awa-kumoku.  @ kekahi nupepa o Manila @ ano o ko lakou komo ana @ nui.  Eia kana hoike: @ elua makahiki i hala aku @ ai o Mr. F.E Kearney, @ na makahiki i aneane @ i keia mau mokupuni me @ ka laua keikikane o 24 @ ka wahine a ke keiki @ lakou he poe loaa nui ia @ aku @a lakou iloko @ laau no ka makeke kuai.

                @ i hala aku nei ua pii @ ka wai a pau aku ia kona @ i ka pulumiia a waiho iho @ kana ohana iloko o ke kulana ka ilohune me kahi koena @.  O ke keiki hoi ua loaa iho @ make i ka pilikia a maka@ keka@ o kona mau maka @ oia i mea waiwai ole no @ he hiki ke hana.

                @ o ka mahina i hala @ loaa iho @ makuakane @ Mr. Kearney i ka ma’i ma @ ka ma’i hoi ona i make ko@ @ no a waiho iho la i ka @ o ka nele i ka ai a nele @ na hoaloha e kokua mai ai.  @ Kearney ke hele loa iho la oia @ oiai he kanaono ona ma@ @ oi i keia manawa, a pilikia @ ke keiki mamuli o kona ma@ kana wahine opio hoi aia me @ wahi bebe uuku o elua mahina, @ i lilo ai lakou i puulu e hoo@ i ke aloha iloko o ka hoaka@.

 

HE MALUHIA KA MAKEMAKE O KA AHAHUI.

 

                E like me ka mau pe@a no i malamaia ae ai ka halawai o ka Ahahui Hooika@ ika Imi Pono Kristiano o ka Ekalesia o Kaukeano Hou i ke ahiahi Sabati i ha@a a i kaa hoi malalo o ka Miss R.C. Shaw alakai ana, a iloko no hoi o keia halawai i waihoia mai ai he olelo hooholo i aponoia me ka lokahi nui, a e hoounaia aku ana ia Kakauolelo Generala Vogt, Tremont Temple, Bosetona, a o keia malalo iho ua olelo hooholo nei:

                I ka Aha Senate o Amerika Huipuia:

                O na mea no lakou na inoa malalo iho, e hoike ana no ka Ahahui Hooikaika Imi pono Kristiano o ka Ekalesia o Kaukeano Hou o Honolulu, Hawaii, ke makemake nui loa nei no ka hoopau loa ana i keia mea he kaua, a o ka hui like o na aupuni apau ka makou e noi haahaa nei i kou Aha hanohano e like me ka mea i hanaia ai e ka Ahaolelo o Makakukeka, oia hoi, e haawi mana ana i ka Peresidena o Amerika Huipuia e kono aku i na aupuni apau o ke ao holookoa e hui pu no ke kukulu iloko o na ala apau a lakou e ike ai he maikai, i Ahaolelo Lahui a e malamaia ia Ahaolelo i na wa i hoomaopopo mua ia no ka noonoo ana i na ninau pili loa i ka pono o na lahui a hana i mau hooaiai maluna o ia mau mea a waiho aku imua o na aupuni.

                O keia olelo hooholo a na haipule opiopio o keia ahuhui ua kakauinoaia e ka Peresidena Lyle A. Dickey ame ke Kakauolelo Magaret Davis.

 

 

NA LALA O KA PAPA KAKAUINOA.

 

                O keia malalo iho nei na lala o keia ame keia Papa Kakauinoa no ke koho balota e hoea mai ana i pau hoi ia Kiaaina Atkinson i ka hoonohonohoia maka Poalua nei.

                Mokupuni o Hawaii Hilo, Puna ame Hamakua: Stephen L. Desha (lunahoomalu, Hilo; Eugene H. Lyman, Hilo; Joseph A. Pritchard, Honokaa.  Kau, Kona ame Kohala: H.L. Holstein (lunahoomalu), Kohala; J.K. Kekaula, Kau: @ N. Koomoa, Kona.

                Mokupuni o Maui, Molokai ame Kahoolawe-W.F. Pogue (lunahoomalu), Huelo; T.B. Lyons, Wailuku; Solomon Fu@er, Molokai.

                Mokupuni o Oahu-Wm. T. Rawlins (lunahoomalu), Honolulu; W.J. Coe@ho, Honolulu; John D. Holt Jr., Honolulu.

                Mokupuni o Kauai ame Niihau-W.G. Smith (lunahoomalu), Lihue, Kauai; Arthur H. Rice, Lihue, Kauai; Wm. L. Sheldon, Waimea, Kauai.

KO HAWAII KOMOHANA MAHELE KOHO

 

                Ma ke kau koho balota o na Repubalika no na elele i ka Ahaelele Teritori e malamaia ana i Hilo, ame na la@a komike apana iloko o na mahele koho o Hawaii Komohana, o keia ma@alo iho na lala komike apana ame na elele i koho pono ia:

                Mahele koho Ekahi-Komite Apana: H.L. Holstein, E.A. Fraser, C.H. Pulaa.  No ka Ahaelele Nui: H.L. Holstein, E.A. Fraser, E.E. Olding.

                Mahele Koho Elua-Komite Apana: Jno. H. Wise.  No ka Ahaelele NuiL Jno. H. Wise.

                Mahele Koho Ekolu-Komite Apana: J. A. Maguire, J. Kaelemakule, J. N. Koomoa, J. K. Keliikoa.  No ka Ahaelele Nui: J. A. Maguire, G. F. Maydwell, Thos. Aiu.

                Mahele Koho Eha-Lomite Apana: Jos. K. Nahale, Jno. D. Paris, W.J.K. Nahale, H.L. Kawewehi, E.R. Greenwell, W.H. Greenwell, Thos. C. White.  No ka Ahaelele Nui:  Jos. K. Nahale, Jno. D. Paris, Geo. P. Kamauoha.

                Mahele Koho Elima-Komite Apana: Samuel Webster Kaai, W.J. Wright, O.M. Kekuewa, Jno De Mello, No ka Ahaelele Nui:  Samuel Webster Kaai, Thos. N. Haae.

                Mahele Koho Eono-Komite Apana: D.L. Kanaana.  No ka Ahaelele Nui: Joseph Hol@.

                Mahele Ko@o Ehiku-Komite Apana: J.H Waipuilani, Sam Rodgers.  No ka Ahaelele Nui: G.C. Hewitt, Chas Macomber.

                Mahele Koho Ehiku-Komite Apana: Dr. Schwallie.  No ka Ahaelele Nui: W. G. Ogg.

 

KE KUMULAAU NUI

 

                Fresno, Iulai 20.-O ke kumulaau nui i loaa ae nei i keia manawa, ma ke ao holookoa, aia ma ke awawa o Eshom, ma ke kalana o Tulare, a i loaa hoi ia W.T. Hart, ke kanaka wililaau o ia wahi.

                Ia nei o Mr. Hart i keia la me na hoike e pili ana no keia kumulaau nui Wahi ana he eha kapuai mai ka honua ae, me ka nana ole ae i kahi i pau i ke ahi nana, i hoemi iki mai i ka nui o keia kumulaau aia hoi he 113 kapuai anapuni, a i ole he 36 kapuai ke ana-waena o keia kumulaau, a he 400 hoi kapuai kona kiekie.

                A oiai he kanaka ike o Hart i na mea pili wililaau, ua hoike ae oia, ma kona manao ua oi aku ka nui o na apana papa e loaa ana mailoko mai o keia kumulaau mamua o na laau nui i ikeia ma ke ao holookoa.

 

Hoopaiia no ka Piliwaiwai

 

                O ka poe eha i hopuia iloko o ka halepahupahu Brunswick i ka po Poalua nei ua ku ae lakou imua o Lunakanawai Lindsay i ka Poakolu ae no ka hooloheia o ko lakou hihia iloko o kana aha.  O keia poe oia no o W. C. Achi, C. F. England, H. Kubey ame Wm. McKinley a ua hoopi@ia lakou no ka piliwaiwai.

                Ua hoike ae o Makai Renear i kona hakilo ana i ke gemu aneane no hookahi hora i hoohalaia a hiki wale i kona ike ana i ka waihoia ana he elua hapaumi iluna o ke pakaukau.  Ua hoike pu ae no ua makai nei me he la i ka nana aku o Mr. Kubey ka mea banako a o Mr. Achi ka mea pokeokeo.

                Iloko o ka aha ua hooikaika nui aku o Senatoa achi e pale no ko lakou aoao i puka mai ai lakou mai ka umii a ke kanawai aole nae i nanaia mai e ka aha a kopiia mai la lakou pakahi apau i ka paakai o $10 ame na koina o ka aha, eia nae, ua hookomo aku lakou i ka lakou hoohalahala i ka aha iluna.

 

ELKS AME H. A. C.

 

                He huahelu Democarata ka i oili ae ma ke kahua kinipono i ka Poaono i hala, i ka wa i hookuku ai na hui kinipopo Kamehameha ame E@ks, a o ka elima no hoi o na baule ana o ka hui Kamehameha ma keia kau kinipono.  O keia kekahi o na haule ino loa ana o Kamehameha, a ua haule hoi mamuli o ka pupuka o ka lakou paani ana mai ka hoomaka ana hiki wale i ka pau ana. I ke komo ehiku ana i loaa ai ka aipuni hookahi ia Kamehameha, a pakele mai lakou mai ka palaina puna ia. He 16 a E@ks a he @ wale no a Kamehameha.

                He 7 ia 6 na ai-puni o ka hookuku mawaena o na hui H. A. C. ame Maile, a o ka haule mua loa ana no hoi o ka hui Maile ia H. A. C., ma keia kau kinipopo.  He maikai ka paani ana a Maile i ka hoomaka ana o ka laua hookuku, a ua manaolana hoi ka poe i hiki ae e lilo hou ana no ia Maile ka lanakila, eia nae ua pii malie mai ka H. A. C., a hiki i kona oi ana he hookahi ai puni mai kona hoa paio mai.

                Ma keia paani ana i nui loa ai na hana hoohenehene a ke anaina i ka poe e paani ana ame ka lunakanawai o ka paani, o keia mau hoohenehene hoi ua ulu mai mawaena o na koa Amerika.  Mamuli o kekahi mau huaolelo kupono ole e hoopukaia iloko o kekahi anaina e like me ia i akoakoa ae ma ke kahua kinipopo, e hai@ ana hoi i ka lunakanawai o ka paani, Bowers, ua haawi ae oia i kona manao e waiho ana i ka lunakanawai o ka paani, i ka Peresidena Isenberg, o keia Kau Kinipono.

                O Lunakanawai Bowers, he haole ia i kamaaina i na @ ame na loina o keia ano paani oiai he paani kinipopo no kana hana i na kau i hala ae nei.  He mea oiaio aole no i nele ka hemahema o kekahi o kana mau olelo hooholo @ haawi ai, aka ua apoia keia mau olelo hooholo hemahema a uhipuia mamuli o kona ikeia he kanaka manao kuokoa, a he mea minamina no ke hooko ia aku kana noi haalele i ke kulana ana i paa iho nei.  Me he mea la aole e loaa ana kekahi haole o keia ano ma Honululu nei, no ka mea ua hoaoia iho nei a ua ikeia keia mea.  Aole wale hoi oia, aka o ka poe manao kuokoa a i makaukau i na loina o keia ano paani, aole loa @akou e ae ana e lawe ae i keia kulana no ka hilahila i ke kuamuamuia e ke anaina.  O Bowers, ua uumi oia i keia mau hana kuamuamu, oiai aole i nele kona kuamuamuia i na wa i hala ae nei, a o keia paha ka piha ana o ke kiaha o ka hoomanawanui ana.

                O keia malalo iho nei ke kulana o na hui e ku nei i keia manawa ame ke koena o na paani i koe o keia kau:

Hui.                        P.            E.            H.            Pa-keneta.

H. A. C.                 12           9              3              .750

Kams                     12           7              5              .583 1-3

Elks                        12           6              6              .500

Maile Ilimas        12           5              7              .416 2-3

Punahou              12           3              9              .250

 

Aug. 13-P. A. C. kue ia Maile.

Aug. 13-H. A. C. kue ia Elks.

Aug. 20-H. A. C. kue ia Kams.

Aug. 20-P. A. C. kue ia Elks.

Aug. 27-Maile kue ia Elks.

Aug. 27-P. A. C. kue ia Kams.

Sept. 3-H. A. C. kue ia P. A. C.

Sept. 3- Maile kue ia Kams.

Sept. 5-Kams kue ia Elks.

Sept. 5-H. A. C. kue ia Maile.

Sept. 19-P. A. C. kue ia Maile

Sept. 19-H. A. C. kue ia Elks.

Sept. 24-H. A. C. kue ia Kams.

Sept. 24-P. A. C. kue ia Elks.

Oct. 1-Maile kue ia Elks

Oct. 1-P. A. C. kue ia Kams.

Oct. 8-H. A. C. kue ia P. A. C.

Oct. 8-Maile kue ia Kams.

Oct. 15-Kams kue ia Elks.

Oct. 15-H. A. C. kue ia Maile.

 

OWAI KA I MAKEMAKE E KOMO I KE KULA KOA?

 

                E hemo maikai mai ana o Clarence K. Lyman, ka haumana a Hawaii nei i hookomo aku ai i ke Kula A’o Koa o West Point ma ka malama ae nei o Iune, a e hookohuia ae ana oia i lukanela iloko o ko Amerika pualikoa.

                Nolaila o keia hakahaka e pani ia ana no e Hawaii nei, a i mea e hiki ai ke hoopiha aku he mea pono e hoike mua ia a ike ia ka makaukau o ka haumana e makemake ana e komo aku iloko o keia kula, a e malama ia ana ka hoike iloko o ka mahina o Feberuari o keia makahiki ae.

                Ua waiho aku nei o Elele Lahui Kuhio i keia hana ma ka lima o Atkinson, ke kahuku@a nui o Hawaii nei, a nana e hoomakaukau i na palapala o na haawina e hoikeia ai.  O ka haumana e holopono ana ma kana mau haawina i hoike ia, e huli pono ia ana kona olakino malalo o ka oihana @ e ku nei ma ke kahua koa McKinley ma Waikiki.  O ka poe e makemake ana e komo aku iloko o keia kula oia ka poe mawaena o 17 ame 22 makahiki.  Ina aia na makahiki o ka haumana mawaena o ka 17 ame 18 a@aila I elima kapuai ekolu iniha kona kiekie aole hoi e emi iho malalo olaila, a i 100 hoi paona kona kaumaha; mai ka 18 a 19, aole e emi iho malalo o 5 kapuai 3 ½ iniha ke kiekie, a i 105 paona hoi kona kaumaha; maluna aku o ka 19 aole e emi mai malalo o 5 kapuai 4 iniha, a i 110 paona hoi ke kaumaha.  I haumana maikai o kona nohona a eleu hoi.

                Ma ka ia 4 o keia mahina i hoohuiia ae ai ma ka berita maemae o ka mare ma Keeiuka o George K. Lincoln, o Kohala ame Miss Jane Kaliko Haili, o Keei, S. Kona, Hawaii.  Ua malamata ae he paina mahope o ka mare, a ua kipa ae na hoaloha e ike ia laua.  E hoopomaikai ia mai ka paa mare, a e hoohauoliia mai hoi ko laua mau la.

 

Halekuai Dala Kuike

 

ALANUI@ NUUANU HELU 1033, MAWAENA O NA ALANUI MOI AME HOTELE.

 

Eia maanei na waiwai like ole no na kane, na wahine ame na keiki, a ke kuaiia nei e like me ko Nu Ioka kumukuai.

E hele mai e ike nou iho.  Eia ianei na Kamaa no na mea @ pau mai ke 30 k@neta a hiki i ka $1.50.

 

KE KANAWAI LIMAHANA

 

                Ma ka Poano i ha@a i loaa mai ai ka lono oiaio ia Kiaaina Atkinson mai Hilo mai ua hala aku he kanakolu poe Hawaii no ka hana ana i ke alanui Aupuni o Ookala-Kukaiau, malalo o ka aelike a L. M. Whitehouse no ka hana ana ia alanui, a mawaho ae o keia he umikumamalima poe kupa Amerika i hele aku no ka hana ana malalo o keia haole.

                Ke hoohanaia nei keia poe no $1.25 ukuhana o ka la hookahi, eia nae he umi hora hana o ka la.  Ua hoouna koke aku o Kiaaina Atkinson i ka lohe e hana na limahana i ewa@ hora hana o ka la, e like hoi me ke kanawai e ku nei.  Ua loaa pu mai no hoi ka lono oiaio ia Kiaaina Atkinson, eia no kekahi poe Kepani ke hoohanaia mai nei ma keia alanui.  I kona lohe ana i keia mea, ua kauoha koke aku oia i ka Lunanui o na Hana Hou e hoouna aku i ka lono telegarapa no Hilo e hoike aku ana e hooko koke ia no ka manao o ke kanawai e pili i ka hoohana ana i na limahana kupa Amerika ma na hana Apuni ke hoomau ia keia hoohana ana i na Kepani ma keia hana Aupuni.

                “Aole loa e alelolua ma keia,” wahi a Kiaaina Atkinson, “aia ilaila na limahana, a he mea pono ia lakou e huli aku i na hana e hana ai i ka hana me na limahana kupa Amerika.”

 

OLELO HOOHOLO MAHALO IA ATKINSON.

 

                Ma ka Poaono i hala i waihoia aku ai imua o Kiaaina Atkinson keia Olelo Hooholo malalo iho nei, e ka Hui o na Hanalima Akamai ame Limahana o Honolulu nei:

                Oiai: Ua ike aku nei ka Hui o na Hanalima Akamai ame Kimahana o Honolulu, Teritori o Hawaii, i ke kupaa ana o ka Mea Hanohano Kiaaina Kuikawa o Hawaii ma ke kakoo ana i na limahana kupa Amerika, a

                Oiai:  O ka limahana kupa Amerika oia ke kahua o ke kalai aupuni oiaio, a

                Oiai:  Ke noi nei na limahana kupa Amerika i ka noonoo kaulike i loaa i kela ame keia kanaka noonoo maikai, a oia hoi ke kaupaona o ke kaulike o ka ike ana i ka hoa kanaka ame ka holomua, a

                Oiai no hoi:  Me ka lawe ole ana i keia kahua e helelei ana ke kalai aupuni ame ka nohona hoaloha ana iloko o ko Hawaii Paeaina iloko o ka lua mimilo e kue ana i ko Amerika nohona maikai ame na noonoo maikai, nolaila e

                HOOHOLOIA:  Ke hoike nei ka Hui o na Hanalima Akamai ame Limahana i kona mahalo ma ke akea i ke Kiaaina Kuikawa Atkinson mamuli o ke kahua paa ana i hooholo ai i kona manao, a ke hooikaika aku nei makou e kiai aku me ka makaala me ka paa o ka manao aole e aihue ia ka pono hanau o ka limahana kupa Amerika, kona nohona hoomanawanui a ku i ka pono, kona ikeia mai me kona kulana kalai aupuni, a e

                HOOHOLO hou ia no hoi:  Ke kauohaia nei ka Peresidena o keia Hui o na Limahana Akamai ame Limahana e waiho kino aku i ke kope o keia Olelo Hooholo imua o Kiaaina Kuikawa Atkinson.

                Kakauinoaia i keia la elima o Augate, 1904.

HUI O NA LIMAHANA AKAMAI AME LIMAHANA O HONOLULU.

(Kakauinoaia) THOMAS CAHALAN Peresidena.

(Kakauinoaia) GEO. A. CROZIER, Kakauolelo ame Puuku.

 

KOHO NA DEMOKARATA O HONOLULU NEI I NA ELELE

 

                I ka malamaia ana o ke koho balota mahele o ke kulanakauhale nei o ka aoao Demokarata, ua kohoia ae keia poe no lakou na inoa malalo iho nei:

                Mahele Eha, Apana Eha-W. F. Erving, E. M. Watson, John D. Holt, Henry S. Swinton, L. R. Medeiros, Nat Hefferman Thos. Kennedy, P. O. Sullivan, L. D. Timmons, Abel Nasciemento, M. R. Medeiros, W. F. O’Halloran, John Hackett, Chas. McGonagle.

                Mahele Eono, Apana Eha- E. H. F. Wolter, Thos. Calahan, J.J. McGuire, J. S. Spitzer, J. Coffee, W. B. Moss, F. W. Weed.

                Mahele Eono, Apana Elima-H. T. Moore, Chas. O’Sullivan, John Puleloa.

                Mahele Ehiku, Apana Elima-Frank R. Harvey, Sam. K. Keliikuloa, Wm. Holt, J. T. Struck, John Thompson, Edward Hanapi, Mr. Gus, Levi Mu, Solomon Kealoha, Wm. Kaai, Wm. Rice, Abraham Fernandez, Dr. Noblitt, Wm. Kenilworth, Joe August, D. Kekino.

                Mahele Ewalu, Apana Elima-F. J. Testa, D. Damien, Jesse Uluihi, H. J. Mossman, John Emmeluth, J. Kipapa and he elua mawaho ae o keia.

                O KA LOAA ANA i na ma’i, nanahu, Colera, ohao, ka eha iloko o ka opu ame ka ma’i hi i loaa koke mai, a na kauka hoi e hoike nei he mau ma’i pilikia loa, a he mea hoi e pono e lako mau me na laau i hiki ke hilinai ia.  O ka laau Chamberlain’s Colic, Cholera and Diarrhoea Remedy aole ona lua e like ai ma ka hoola ana i keia ma’u ma’i.  Aole loa e nele ka loaa koke o ke o@a o na ma’iko’iko’i loa.  He maikai ke lawe i keia laau a he mea pono e lako kela ame keia home me na omole o keia laau.  E kii ae i keia la.  Malia o keia ke ola.  Ke kuai ia nei e na halekuai laau lapaau apau.  BENSON, SMITH & CO., LTD., na Agena ma Hawaii nei.

 

He Ili Nani Lima A’ia’i

ME KA

LAUOHO ULIULI.

KAHUA O KE

Kopa Cutikura

 

                HE MILIONA A OI ka nui o na wahine e auau mau nei me @ KOPA CUTICURA  no ka malama ana, hoomaemae ana, a ne ka hoonani ana i ke lakou ili, i pau ai ka papaa o ke poo, ka unahi-pii, a i mea no hoi kekahi @ pau ai ka helelei ana o ka lauoho, a i hoopalupalu, hoa’ia’@ a @ ke h@ u’i ana i ka ili o na wahi i hele a manoanoa i ka hooikaika i ka @, @ like me na lima a pe@a no hoi e hoopau ai i na @ha, ma ka ho@i ana i @ wahi eha me keia kopa, i ole oi e ike i ka aai me ka welawela; i ole no hoi @ hou nui, ma ka holoi ana i na wahi pehu a palahehe; a he oi loa aku ka @ wai nui o keia kopa i na makuahine e lawelawe ana i na hana lehulehu i pili i na keiki a me lakou iho no hoi, a i na wahine no a pau; a he kupono loa no hoi keia kopa no na wahi auau a pau.  O ka poe i ikemaka i ka @ kai o keia kopa, aole loa lakou e ae iki ana e hoao i kekahi kopa okoa aku ke koila mai; ina no e oleloia ana, he kupono ia ano okoa aku no na mea @ pili ana i ka ili, ke poo a me ka lauoho o na bebe a me na keiki.  Ua loaa mai keia waiwai nui o ke KOPA CUTIKURA mailoko mai hoi o keia laau hool@ ikaika loa i kapa@a, KUTICURA.  o@a ka laau ikaika loa ma @ hoola ana @ na popilikia a pau e pili ana i na mea ika loa i ka pale ana i na mea ino a @loaa no hoi ke a@a maikai o na puailoko o keia kopa.  Aole loa e hiki ke hoohalikeia mai kekahi ano kopa e @ hoohuihu@ia e ke akamai o kanaka me keia kopa, ma kana mau hana ma-lama, hoo@a, a me ka hoou’iu’i ana i k@ @ a pela aku.  Pela hoi i ka ili oke poo, ka lauoho a me na wahi @

                Aole no i lihi launa mai na kopa ona aina e me keia, no ka auhau ana a me ka hana o na keiki @.  Pela ihoia i lilo ai ka waiwai o na kopa a @ i HOOKAHI no ke KUMUKUAI @ Helu Ekahi keia Kopa no na poino o ka ili a me kahi auau, a hehelu ekahi no hoi no na kamalii a @ ke ao nei.

                NO KA HOOLA LOA ANA I NA ANO PEHU A POHAKA PALAHU MA NA WAHI A PUNI KE KINA, e hoomaemae i ka palapu me ke kopa CUTICURA i pau ai ka paapaa lepo a ano e ae paha o ka ili, a pe@a hoi ke poo, i pau ai ke kepia a me ka papaa p@ele, a@a@a, e hooma-u i kahi eha @ ka @ Hamo @ mama ae ai ka akiaki ana a ka hu’i a me @ @ a peia hoi e hoohana ai ka laau i kana hana a o@a ka eha, @, e @ ka @ Inu @UTIKURA i mea e maemae ai ke koko maloko.  Ke kualia @ keia laau ma na wahi a pau o ka honua nei.  Ma Aukekulia: o R. Towns & Co., o Sydney, N. S. W. ko laila Agena; ma Aferika Hema Depot: Le@non, Ltd. Na “Hoakaka no ka Hoola ana i na Bebe a me ko lakou mau ki@,” he loaa wale no me ke kuai ole.

 

HOOLAHA I KA POE HAHAI HOLOHOLONA, KAAHELE KUAHIWI, etc

 

KE HOOLIMALIMA AKU NEI A KUAI AKU HOI MAKOU I NA HALELOLE, PALULU LA, NA LAKO NO KE KAAHELE KUAHIWI ANA, NA LAKO HAHAI HOLOHOLONA AME NA LAKO LAWAIA.

NA AHAMAKA, NA NOHO KAAHELE, AME NA NOHO KULE, NA PU AME NA POKA.

 

PEARSON & POTTER@CO.,

LIMITED.

931 ALANUI PAPU.

 

 

 

HE LETA.

 

                LA SABATI MA AMERIKA.

                Wahi a ko’u makamaka maikai i olelo mai ai ia’u i kekahi kakahiaka la Sabati, oiai ka hau e kau mai ana maluna o kekahi mau kualono o Mauna Pohaku, “E hele ana kaua i ka pule, e like me ka mea @aa ia kaua i Hawaii.  E lawe ana wau ia oe i kekahi o na halepule maikai loa o keia kulanakauhale.”

                Ua olelo aku wau i ua hoaloha maikai nei o’u, “Heaha ke kumu e hana nei o keia mau halehana he lehulehu wale apuni ke kulanakauhale?”

                Ua pane mai oia me ka hookamani ole, “Aole no ko lakou ike ole i na mea e pili ana i ke Akua, aka no ke ake nui i ke da@a.”

                I ko maua komo ana iloko o ka ha@epule, ua hele oloko a piha.  Ua malamaia na hana me ka maluhia.  Ua olelo mai kekahi haole nana maua i hoomakaikai iho mahope o ka pau ana o ka pule o ka huina nui i komo mai iloko o ka halepule ia la ua hiki aku i ka elua tausani.  O ka huina nui i komo iloko o keia haiepule i ka manawa hookahi he ekolu tausani me eha haneri.

                Ua malamaia na hana Ku@a Sabati mahope o ke anaina haipule.  Ua komo aku maua e makaikai i ka lawelawe ia ana o ia hana.  He mikioi ka lawelawe ia ana o na hana o na papa pokii (kinderarten).  Ua kono mai ke Kahukula Sabati i ko’u hoaloha e hoike aku i kekahi mau mea e pili ana i na pokii o Hawaii.

                Ina paha o oe kekahi me a’u ina paha ua like ke kahaha o kou manao e like me ko’u.  I ka wa a ko’u hoa i hoike aku ai he like no ka aahu o na pokii Hawaii e like me ko lakou, ua lilo ia i mea akaaka na lakou, a aole no kekahi poe i manaoio i na mea i kamailio ia aku.  Nui ka hupo.  Ke kokoke mai nei ka hopena o keia poe.

                I ka pau ana o ke Kula Sabati ua akoakoa hou na pap Kula Sabati a himeni na mea apau.  Ina paha o keia papa.  Kula Sabati ma Hawaii, o kekahi paha keia o na pap haahaa loa.  He “oko hewa” mai hoi kau o ka himeni ana.  Ua hanaia no nae na hana me ka manao hana e hooholo i ka hana imua.

                @ ko maua a@a hoi aia na halekuai e hamama ana a e kuai ana e like me na la e ae.  He mau kaukani o na kaukani kanaka e kau ana maluna o na kaauwila.  He piha mau na kaa i na wa apau.

                I ko’u komo ana aku maloko o kekahi o na home o kekahi o ka poe hoaloha o ko’u makamaka, akahi no wau a hoomaopono iho i ke kumu o ka holomua o keia lahui Amerika.  Aia maloko o keia mau home na makua o ka pono.  O na makuakane ame na makuahine a’u i ike aku ai, e noho ana lakou me ka lakou mau Baibala a e heluhelu ana.  He manaolana ko’u o ke noi a keia poe “pono” e noho ana iloko o ka aina, no ka holomua o ko lakou aina ua loheia, aka ina e hala aku ana keia poe, pehea la ka hopena o keia lahui holomua ma na ano apau.  Ina aole e kaohi mai keia lahui i ka lakou mau hana e kue ana i ka pono o ke Akua, alaila he mea maopopo loa e hoea mai.

 

Ke Hamama nei ka Home o na I’a Ola

-I KEIA MANAWA MA-

Kapiolani Paka

E WEHE HAMAMA IA ANA KA

 

                HOME O NA I’A ma na @a apau o @ pule mai ka hora 10 a. m. a hiki i ka hora 5 p. m., a mai ka hora 7 a @ i ka hora 9:30 p. m.

                Ma na La Sabati e wehe ia ana m@ ka hora 1 p. m.

                E WEHE HAMAMA IA ANA ma @ Poaha apau me ka AUHAU OLE.  Ma na la e ae e auhau ia no he 10 keneta no na kanakamakua a he 5 keneta @ no na keiki malalo mai o umi-kuma-maha makahiki.

 

O KE

Koko Ino ka mea e loaa ai na Pilikia ma ke Kino

E Heluhelu i keia mau Manao.

O KA LAAU

AYER’S SARSAPARILLA

KA

 

                laau nana e hookaawale na ma’i in@ mai kou koko aku.  He laau hoonoon@ ai, a he laau e hooikaika ana i ku@ mau lala apau.  O ka Laau Ayer’s @ saparilla ka laau kaulana loa a puni ke ao holookoa.  Ina e hoomau ia ka lawelawe ana i keia laau e loaa ana ka ke ola kina maikai a me ke koko maemae, hoi hou mai ka ula o kou mau papalina, a loaa ke kulana ola kino maikai.

                He loaa na pu’u paa o ke kino i ka laau Ayer’s Sarsaparilla, e hoopake@ ana mai ka ma’i puu paa (Bright@ Disease ame na ma’i oia ano.  Ke @ ikaika aku nei makou e lawe ia keia ano laau ma kahi i ike ia na ma’i @ paa apau.

                Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayers & Company, Lowell, Mass., U. S. A. E loaa no keia mau Huaale ma @ hale kuai laau apau.

 

ana no he hopena ino.  “O ka pono @ mea nana e hookiekie i ka lahui a o @ hewa ka mea nana e hoohaahaa.”

Me ka aloha

PUAKAILIMA.

 

                He kanawalu ka nui o na make @ Honolulu nei no ka mahina o @ulai @ hala iho la.  He 26 Hawaii, 16 Pake @ Kepani, 5 Pukiki, 2 Pelekane, 4 Amerika ame 4 o na lahui e.

                Ua loaa mai nei ka lono maluna mai o ka mokuahi Mauna Loa, ua hoole ae o Senatoa Bolowina i kona holo balot@ hou ana no keia kau koho balota ae.