Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 33, 12 August 1904 — KA LIKE OLE O DEMOKARATA AME REPUBALIKA. [ARTICLE]

KA LIKE OLE O DEMOKARATA AME REPUBALIKA.

(Hoomau ana.) "Hoike kahua ole e mai ke Demokalaka i ko lakou lanakila ma kekahi kau koho, alaila, maliu aku ia lakou." He hewa iho ka Repuoalika. e hookele nei i ke Aupuni me ka naauao, hoopono, akahai a hololea. Aoie no he manawa i ikeia he hololea na hana a ke Demokalaka ma ka aina makua. I ke au i nohoia e Kalivalana a i lilo kā hooponopono ana o ka aina makua mala'o o ka hooleele ana o ke Demokalaka, ka hoi hope o ka aina, mamuli o ka hune o na makaainana, ame ka holomua ole o ka lawelawe ana a kona poai. Ua nui na hale olhana i panikuia no ka nele maf 0 ka aina i ka hana mamuli o ke kanawai dute a ke Demokalaka, oia na makahiki eha mai Maraki 4. 1893 a hiki 1 Maraki 4, 1897, a o ke komo ana aku o Makinele i Peresidena, i ala hou mai ai o ka aina a ikeia ka holomua, mamuli o ria hokele ana a ka Repubalika. O ka Makinele ia i olelo ai, a ua kaulana ia hoakaka ana ona penei:

"Aole he mea koho wale ia, ka ka Repubalika mea e hana ai. Ua kamaaina ke ao holookoa i kona kahua. Ua kakooia ma o na kanawai, a ua hookoia ma ka hookeleia ana o ke Aupuni." Na Peresidena Makinele ia mau olelo e hoike ana i ke ano o ka aoao Repubalika mamua iho o kona koho ia ana i Peresidena. He oiaio ia a hiki i keia la, oiai ua ikeia no i keia manawa, a i kona make ana ma Buflfalo mamuli o ka powaia, ua ikeia ke kumakena o ke ao holookoa no ka ako ia ana o ke ola o ke kanaka hookahi i ike ole ia mamua.

Ke ku nei ka aoao Repubalika i keia la e like me kana i kakoo ai no na makahiki he kanalima, he aoao kalaiaina 0 ka poe holomua, eleu, a hooko hana, e a'o aku ana i ka mea pono e hana ai, 1 ikeia he pololei no ka noho ana o ka makaainana, a e hooko ana i kana e kakoo ai.

Aole he manawa i alakoia ai ka aoao Hepuhalika e na manao opulepule no ka manawa, aka, ua hoohiolo aku ia mau kuko ana a kekahi poe e manao ana e hoala kumuhana wale iho no, a ua ikeia kona ikaika ma ke kulai ana aku i na hoopaapaa a kona poe enemi. Ua kūkulu ia oia, aole mai na kalaimanao kipi ohumuhumu, aka, ma ka noonoo akahele o na makaainana o ka Akau, o ka noho huikau ana ma ke ano kauwa kuapaa, he mea mokuahana ia no ka noho ana o ka aina, a e ulu ole ai ka holomua o na Teritori o ke Komo--hana i ikeia e poaiia ana e ke kulana Mokuaina a e komo mai ana ma na hooponopono Huila. O ka Peresidena Hepuhalika mua loa, mai ke Komohana mai no ia, a pela no na Peresidena apau i kohoia oia aoao kalaiaina, mai ke Komohana mai, me ka hookoe ole aku i ka Peresidena e noho nei i keia wa, he keiki io no oia no Nu loka, aka ua hookamaia oia e ke Komohana mamuli o kona malama ana i ka oihana hanai holoholona, ma na kula mauu o na mokuaina o ke Komohana. O ka' mooieio kumu o ka aoao kaiaiaina Repubaiika, ua kakauia ma na huaolelo o na hoololi Kumukanawai, a pela pu me na kanawai lahui apau e ku nei, na ia aoao i hooholo a oiai ia aoao e noho mana nei, i ikeia ka holomua launa ole o ka aina, he mea malihini i ke au i hala. Ua palapala pu ia ke kaulana S keia aoao kaiaiaina, ma kona komo kalepa ana ma na aupuni nui o Europa, ma Cuba, kahi e welo nei he hae hou, he hoailona no ke kakoo o keia aoao kalaiaina i ke kuokoa oia iahui, ma Pilepine kahi e hoao ia la ka lahui oia wahi e loaa ka hookele naauao ana o na makaainana i ko iakou noho ana, a pela ma Kina, kahi a Makinele i hooholo ai e maki aku na koa a kakou i mea e pnkele ai na kuhina o na aupuni nui. O keia mau hoike ana i ke kulana holomua o ka aina ma ke kalepa a pela aku, a e i ia nei, na ka aoao Repubalika ia, maniuli no ia o ka hoala ia ana oia mau hana, oiai ka Repubalika e hookele ana i ka noho ana aupuni. a i oiaio ai ia mau olelo a Makinele "ua kakoo ia ma o ke kanawai a ua hookoia ma ka liookele aupuni ana." O ke kahua hana nui loa a ka Repubalika i kakoo ai, oia ka hoohoihoi ana i na hana kuloko o ka aina. ka papa a leeehi ana i ka hookauwa kuapaa, a e hoolilo ia Kansas i kuokoa. O ka papahana elua iho o ua aoao la i hooko ai i ka makahiki 18f>0, oia ka hoololi ana i ke kakiiaina a ke Demokalaka nia ka ninau kauwa kuapaa ame na ninau e pili ana 1 ka manao o ke Kumukanawai no ke kuleana e hoohanaia na hana kuloko o ka aina mai ka waihona o ke Aupuni makua. Ma ia kahuahana i hoomoeia ai na kalaimanao ana no ka hookele ana i ke aupuni a hiki neia manawa, a i ikeia ka pakela liolomua o ka aina ma ka naauat), ikaika, \Vaiwai, kaulana a hoopono i ike ole ia mamua, a mamuli wale nu ia o ka hahai ana i na kuhikuhi ame ka hooko ana i na a'o ana o ka aoao Repubalika. (Kakauia e Kaniahiku.) (Aole i xau.)

T[a hooholoia ae e malamaia ana ka Ali&elele RepuWilika ma Hilo i ka la 1 o Sepatemaba ae nei.