Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 35, 26 August 1904 — Page 3

Page PDF (1.33 MB)

This text was transcribed by:  Kekai Robinson
This work is dedicated to:  Gary Liloa Brito

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, POALIMA, AUGATE 26, 1904.

 

KE

KAUNAWAHINE

: O KE :

Kulanakauhale o Tarevis.

KE ALOHA I KA MAKA PAHIKAUA.

MOKUNA XXXV.

"PEHEA LA OE I AA AI E HAPAI I KE KAUA?"

            "He @ kumu ole kau e kuu Haku," wahi hou a ka Emepera.  @ nei ke Kuana Bitarika i kona hewa i ke kaua ana @ manao ponoi, i ui ole aku hoi ia oe, a ua hewa oia @ no ka mea he hana ia i ku-e i ke kanawai.  A o kou @ ia ka apono ana i na hana a ke Kauna i ku ole i ke @.  Ke ike nei wau aole e hiki ia oe ke alo i kou hewa io."

            Ma keia mau wehewehe a ka Emepera akahi no a kaakaa ka @ noonoo o ua keikialii nei o Tarevis a ike koke iho la @ puhili, a iloko no oia hamau leo ana iho ua ike koke @ Emepera i ka emi ana mai o ke ano kiekie o ua Iseneboga @ aku la i kona manao paakiki a haawipio iaia i ka @.

            "E ka Mea Kiekie," wahi a ua Akibihope nei o Tarevis, "ke ike @ kaa aku wau mawaho o na palena kupono, a aia hoi @ o ke kahua kumu kupono ole, a o ka hewa i kau mai ma@ ua maopopo loa ia mamuli o ka wehewehe ana a kuu MeaKiekie a'u hoi i hoopaakiki wale ai mamuli o ka manao haakei i @ ame ka manao inoino i kuu hoaloha.  Aole a'u wahi kumu @ koe wale no o ka'u noi e haawiia mai i pono maluna o ke Kuana Bitarika e like me kela i haawiia aku nei i kuu hoa o ka oi@ kahi e ku la ma kou aoao hema."

            @ hoike manao haawipio o ka Akibihopa Iseneboga ua pii @ ka hiohiona olioli i ka helehelena  o ka Emepera a aneane @ maoli no keia haawipio wale ana o ko ka Akibihopa manao @ me ia ano, me kona uumi ana no ka paa ana mai i kona @ pane aku la oia:

            "@ oluolu anei kou manao e hoi i Tarevis a e noho malalo o @ ana a ko'u mau koa?"

            "Ke oluolu loa nei ko'u manao no ia mea e ka Mea Kiekie,"

            "E oluolu anei kou manao i ka hookuu ana i kou poe koa e hoo@ Kakela Turona e hui pu mai me ko'u poe koa a noho ma@ mau hooponopono ana?'

            "@ oluolu loa wau i ka haawi aku ia lakou iloko o kou lima e @ Kiekie."

            "@ anei kou manao i ka hookuu loa ana i ke Kaunawahine @ kou mana kahu hanai aku?"

            "He liilii loa kahi pomaikai i loaa ia'u ma ia kulana kahu hanai, @ loa nei au i ka hookuu ana ia kuleana a he hoomaalahi @ no hoi ia ma ko'u aoao."

            Alaila ku koke ae la ka Emepera a iho mai la mai ka awai mai @ aku la i kona lima akau no ka lululima ana.

            "E kuu Haku Akibihopa," wahi ana, "Ke lana nei kuu manao @ manawa aku e komo ai oe iloko o ka helu iwaena o ko'u @ e lilo ai oe i hoaloha no'u."

            "Me ka oiaio," wahi a Iseneboga i pane aku ai me ke ano hoo@.  "Ua oi aku ko'u olioli i ko'u lilo i hoaloha nou mamua o @ enemi no'u."

            @ maoli no ka mea iloko o kuu puuwai o ka hoolilo i na ma@ apau i poe hoaloha no'u," wahi a ka Emepera i pane aku @ me ka leha ikaika ana aku o kona mau maka maluna @ Bitarika, a pane aku la i ua kauna nei: "O na hiohiona @ mamua loa aku nei he pilikahi anei ia a i ole he pililaula?"

            "O @ pililaula ia, e ka Mea Kiekie," wahi a ke Kauna Bitarika @ hoonaauao pu ana ae i na mea i ikeia e ia pili ia laua.  "A @ i hui me a'u i na la i hala loa aole e hiki ia'u ke pili aku@ keia la."

            "A o ia mau hui ana aole i hoi nele me ka loaa ole o ka hua, e@ " a i ka Emepera i pane ae ai ia mau olelo ua huli ae la oia @ iluna o ka awai, a mahope o ka haawi manao ana pili @ hookolokolo o ia la ame na haawi mahalo ana no ka haawipio @ iloko o ka maluhia ua hookuu ae ia oia i ua aha nei.

 

MOKUNA XXXVI.

KA HAKUWAHINE AME KA WAHINEUKALI.

            @ paehumu o ka lanai e noho ana ke Kaunawahine Tekela @ aku la i na hoku e imoimo ana a me ke ano kaumaha no oia @ mamuli o kona hoomaopopo ana iho oia wale no ka @ iloko o na kakela nei mawaho ae o kona makuakane hana@ ana i ke ko'iko'i o keia paio a na Akibihopa.

            @ ka pouliuli o ka ululaau ma ke kua o ke kakela ame ka @ ole o ke kulana o ka manawa e hiki mai ana, ame ka hala@ ipo i aloha maoli ai, o ua u'i nohea nei aole i nawaliwali @ a hilinai i ka holomua o na hoolala ana a kana aloha @ pau mua no i ka hookoia.

            @ ka manawa a laua i ku pu ai ma ka manawa hope loa o ka @ i noho ai iloko o ke kakela, a oia no hoi ka manawa i haa@ oia i ua wahi la, he haalele ana i kona mau paia ma ke @ loa e pono e ike ole ia, ame ka makaala loa no hoi ka hana @ me he la, he alahele ia o ka malu make no ka mea aole @ lohe ia, aia no ke noho la ka manaoio iloko o Tekela oia hoi @ manawa e hoi mai ai kana aloha i hope nona a noho pu @ nei no ke komo iloko o na hoopilikiaia aole no i kuha'u @ manaoio, o ko laua komo like iloko o ia ano.

            @ iloko o na manaopaa o na u'i nei o ke kakela maluna o @ i aloha nui ai, aole i nele ka iho mau o na wainaka ma @ papalina i na manawa apau ana e noho hookahi ai, ka ma@ hoi e moekahi ai ka noonoo a pau loa maluna o na hiohiona @ o kana Rodolofo i hui pu ai me na hana wiwoole poina ole @ kalana kanakamakua ana i hana ai - he mau haawina hoi ia @ i ka nui hakuko'i oloko o ka puuwai palupalu i ke aloha @ ke nalo ae mai ka ikeia aku; a oi loa aku ka hiolo maka.  @ waimaka i na wa apau ana e hoohele ai i ka po ma kahi @ ai o Rodolofo - e nele ole ai ka puana mau ia o keia @ "I'a aloha au i ka'u aloha no ka mea ua aloha ka'u @."  E pae mau ana maloko o ka noonoo - ma ka hawana@ iho a i kekahi mau manawa na leo nui ia ae keia hopuna@ kona makemake nui no hoi ia o ka hoopuka mau ia hopuna@ aia i loko olaila na huaolelo 'aloha' e hiki ai ke hoopukaia @ hopunaolelo hookahi.

            O na ano ikiiki o ke kaua oiai o Rodolofo iloko o na paia o ke kakela he mau ia laua no ia o ka noonoo i na mea apau oi loa aku no i ke Kaunawahine Tekela aka mai ka manawa i maalo aku ai ka @ mai ia manawa mai ka omamalu anoano o ke ano pouli pu i komo pu aku no ia ano haawina iloko o ka wahine opio e like me ia i na mea e ae, aka me Tekela he mau anoi o ke onaona kekahi i upu mau ia e ia a me ia ano no oia e noonoo ana me na maka halo'ilo'i waimaka kekahi iaia e noho ana ma ka lanai ua huli ae la oia a ike aku la ia Hilda e hele mai ana no ka noho pu mai me ia.

            "O, e Hilda, ua hoopuiwa mai oe ia'u.  Heaha keia ano kaumaha ou?" i ninau aku ai ke Kaunawahine Tekela.

            "He nui na ano hiohiona ku i ka weliweli ke nana aku i keia po e kuu Hakuwahine, a ua hoopihaia mai oloko o'u me ka makau," wahi a Hilda i pane aku ai.  "Ke uwe nei au i ka nalowale o ka'u aloha; oia kekahi kumu a oia no hoi ke kumu nui loa me a'u."

            "Pololei kela e Hilda," i hoolana manao aku ai ka Hakuwahine.  "He hana aloha ole ka keia niulaau e ku omamalu nei ka mea nana i huna aku iaia, aka e hoi hou mai ana no oia, a no ia mea mai kana lua iki oe a aole hoi he hookaumaha ana.  A e hoolohe mai no hoi oe e Hilda.  He mau wahine no kaua a elua a me ka nana ole ae i na kulana, i na he kunala kiekie a haahaa paha, ke manaoio nei wau aia he haawina i kau like aku maluna o laua oia ke aloha, a o ka laua hala wale no o ka uwe i ka manawa e kaawale ai ka laua mau aloha.  Ua pulu no ko'u mau maka i ka waimaka e Hilda no ka mea ua hele pu aku ka'u aloha me kau."

            "O ka Haku Rodolofo anei?  Oia anei kau aloha e kuu Hakuwahine?" i hooho ae ai o Hilda i kana ninau me ka puiwa nui me na hiohiona ohohia maluna o kona helehelena.

            "Oia no e Hilda.  O ka Haku Rodolofo," wahi a ka pane me ka leo e hoike maoli mai ana nona io no ia kuleana.

            "O e kuu Hakuwahine, ke olioli nui loa nei wau."

            "Ua olioli anei oe e Hilda nona?" wahi a Tekela i pane aku ai me ka apo pu ana aku ia Hilda.  "O wau no kekahi ma ia haawina."  Nolaila e pono kaua e hoopoina i ko kaua mau kaumana iloko o ko kaua olioli nui.  E holoholo like kaua ma ke kahua kiai iloko o ke konane o ka mahina o keia po a e ha'i mai e pili ana no ia mea.  I kahi au i hui ai a me kana olelo ia oe.  Aole anei he ohumuhumu na mea iloko o ke aloha?  Ke manaoio nei wau he haawina ia apuni ka honua nolaila o na mea e hoikeia mawaena o laua aole ia e malele mawaho aku.  Heaha kana olelo ia oe e Hilda?"

            "Ua ano poina wau i na mea apau," wahi a Hilda i pane aku ai ia laua e holoholo ana ma ke kahua kiai i ka mahina e pa konane ana.  "I ko maua wa i hui mua ai, mai ia manawa mai no ko maua ike ana kekahi i kekahi a me he la aole mana he elua aka ua lilo i hookahi.  I kekahi manawa e kamailio mai ana oia i ka uwiuwiki o na hoku iloko o ka pouli, eia nae ke kilo aku wau iloko ona he mau olelo wale no ma ka waha oiai kona puuwai e olelo ana no'u, a e like iloko o ka pouli nui, eia nae ke kilo aku wau iloko ona he mau olelo wale no ia ma ka waha oiai kona puuwai e olelo ana no'u, a e like me ka oiaio iaia pela no ka oiaio o ia haawina ia'u nona, a he haawina onaona loa no hoi ia iloko o kuu puuwai."  O, e kuu Haku wahine, ua manaoio wau ua haawi pau oia i kona puuwai ame kona mau mea apau no'u a'u e haaheo mau ai i na wa apau."

            "Pololei io no ia," wahi a Tekela, "he konane maoli io no ka mahina e like me ko keia po a kaua e holoholo nei, eia nae aole ia i hoohauoli mai ia kaua no ka mea aohe ka iini o ka puuwai ilaila, oiai nae o ia mahina hookahi no ka i pa konane iho i ka wa e holoholo pu ai, a ia manawa aia ka nani o ka olioli iloko  o ka malamalama e pa konane ana nolaila me he la aole ka olioli o ka nani o keia konane o ka mahina o keia po me kaua aka ua pili aku paha me kekahi poe e aku o keia haawina hookahi o kaua."

            Ua huli wale mai la no o Hilda a nana hoomau mai la maluna o kona Hakuwahine a pa mai la na hiohiona hakumakuma o ka po iloko o kona noonoo mamuli o keia hoohaili kamailio o ke Kaunawahine pili i ka po a ano-e mai la oia i kona noonoo koke ana iho la i ka manao io o Konorado mai iaia aku a oi loa aku o ka eeke o kona nui kino i ka haupu ana mai o na hiohiona o Konorado i hoaoia ai e li ma ka amana.  A no keia haawina maikai ole i loaa mai iaia na pane aku la oia i kona hoaholoholo:

            "He maikai anei no kaua ka holoholo ana ma keia kahua i ka wa paonioni e like me keia a e ku kiai ia mai nei hoi e na enemi?  Aole anei e kau mai maluna o kaua kekahi poino?"

            "Poino?" i hooho ae ai ke Kaunawahine me ka puili ana ae i kona mau lima a elua i kahi hookahi me ka nanaina ano kaumaha.  "He wahi poino io no keia kahi e hoohanaia ai ke kaua a oia no hoi kahi onaona loa iloko o ka noonoo."

            "Alaila e haalele hoi ha kaua i keia wahi e ka lele.  Malia aia he panapua ke hoopololei mai nei i kana pua ia kaua a kaua e ike ole aku nei."

            "Ua hala ka manawa kupono e pakele ai e Hilda," wahi a Tekela.  "Aole au i kala i ku ai i ka pua a ka panapua ma keia kahua no a na lele mai ka pua a komo pono iloko o kuu puuwai, a'u no hoi i nana ole ai no ka mea aole wau e kala i eha mua ai."

            Ma keia mau olelo a ke Kaunawahine ua ano puiwa ka noonoo o Hilda a manao wale iho la no oia na ano-e paha ka noonoo o kona Hakuwahine eia nae aia no ke Kaunawahine ke hakilo la i ko Hilda ano a hoomaopopo koke iho la oia ua komo aku ka paha'oha'o iloko ona, alaila huli ae la oia a akaaka leo nui ae la me ka pane ana aku:

            "He mea oiaio no ua ano lalau loa ka'u mau olelo i waiho aku nei ia oe, aka oia no ka oiaio.  A mamuli paha o keia holoholo a kaua o keia po mahina oia kekahi mea nana i hoowalewale mai ia'u no ka hoohele loa ana i na olelo a kaa aku mawaho o ke kupono.  E hoomoe i ko kaua kamailio nui ana no ke aloha.  E ha'i aku no nae wau ia oe oiai aole wau i hoike aku ia oe no ia mea, oia hoi, ua nui loa kuu olioli i kou noho pu hou ana mai me a'u.  No na mahina loihi au i malele aku ai mai o'u aku ua lilo loa wau i mea hemahema a hiki pono ole ia'u ke hoomaopopo no'u iho e waiwai ole ai wau no ka hoowaiwai ana i ka ---"

            "Aka, o oe e kuu Hakuwahine Tekela ka lede u'i maoli a'u i ike ai ma ka honua nei."

            "Aole pela no ka mea ua lohe no wau aia he nui na @ maikai, u'i, a hanohano o ke kulanakauhale o Palanipoka a imua o ke aloalii a ke kanaka e nele ole ai ka lilo o kona puuwai ilaila eia nae ua hele puni oia iwaho nei mai Palanipoka mai, mai ke alo mai o ka Emepera a'u i manao ai na kamaaina oia i kekahi poe o lakou.  A ina no paha he oiaio kau i ha'i mai nei aole loa wau e ae e aloha mai oia ia'u no ko'u u'i wale no.  No'u iho ua lilo oia na'u a lilo kuu puuwai iaia aole aole no ke kumu oia wale no ke kanaka maikai loa a wiwoole iloko o ka aina, aka no ka mea o Rodolofo no oia a eao nona iho - aole ma o aku, aole maanei ae aka oia iaia iho mai luna a lalo; a'u e manao pu nei pela no oia i manao ai no'u.  Ua haalele aku wau i kuu kahu hanai me ko'u hoomaopopo ole ia Rodolofo, a i keia manawa me he la na ike mua no wau iaia ana hoi i kali ai no'u a oia io no, no ka mea ua kali io no oia ia'u.  A aia ke olelo hou nei no wau no ke aloha.  He mea pono ia'u e hoomoe ia mai a e hoike aku wau ia oe i kekahi mea kupaianaha loa iloko o keia kakela a'u i ike iho nei."

            "E Hilda," hoomau aku ai o Tekela, "aia iloko o kekahi lumi o keia kakela i loaa aku ai ia'u kekahi mea kamahao loa.  He nui no na mea e ae i loaa ia'u a o keia nae ka mea i kamahao loa aku i ka'u noonoo."

            "Heaha kela mea kamahao loa?" i ninau aku ai o Hilda.

            "O, aia iloko nei he keena me he ana la - he keena a'u i hoomaopopo ai me he la no ka poe powa - oia hoi, kahi e malamaia ai a waiwai makamae e aihueia ai a hoolu-a ilaila."

            "Pela io.  Ua lohe wau i ka oleloia e ka poe o Alakena a'u i noho ai iwaena o lakou," wahi a Hilda i komo pu aku ai iloko o keia kumuhana.

            "O ua ike anei lakou?" i hoomaopopo aku ai ke Kaunawahine.  "Pehea aku la lakou i ike ai a lohe hoi.  E Hilda aia iloko o ke kakela he lumi ano uhane lapu, he anoano maoli no ke ano o kela lumi, a o na hiohiona e a-no mai ai me he hiohiona no ka poe lede i hala aku i ka make."

            "O, e kuu Hakuwahine," wahi a Hilda, "he weliweli maoli kela ano.  Ke manao nei wau aole oe i hookokoke aku ilaila."

            "Pehea la e hiki ai ia'u ke kaawale mai ia wahi mai," wahi a Tekela, a owai la ka mea hiki ke hoahewaia i ka pinai mau ilaila no ka mea, iloko olaila he nui na mea nani - na lole nani loa o ka poe lede o ke alo o ka poe hanohano, oia kekahi iloko olaila mawaho ae o na lole manoanoa me he mau lole koa la.  Ina he mea kekahi i nele i ka aahu kupono e ku ai imua o ka poe hanohano a imua o ke aloalii o ka Emepera oia kahi e loaa ai no ka mea he mau aahu nani maoli kela me he la no ka poe i hala aku i ka make pela ko'u koho wale no.  Nolaila e hele mai oe me a'u a na'u e hoike aku ia oe i ua lumi la."

            "Aole, aole oe e lawe ia'u ilaila i kela wahi weliweli," wahi a Hilda i pane ae ai me ka puili ana ae i kona mau lima.  "Aole e loaa ka manao au iloko o'u e komo aku ia wahi weliweli nui, - ua oi aku ko'u komo aku iloko o ka ikiiki o na pualikoa o na Akibihopa mamua o ko'u komo aku iloko olaila."

(Aole i pau.)

 

MAKAIKIU

WETE DETONA

Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti

Ke Kanaka Amerika Koa lua ole

MOKUNA XVII.

HOLO NO KE OLA.

            Ua maopopo ia Wete ka hopena e kau mai ana maluna ona ke paa oia, nolaila ua paio aku la oia me kona ikaika apau, a iloko o keia paio ana ua nui ka poe i loaa aku i na lima kouahao o ka kakou Wete a aia lakou ke waiho la iluna o ka papahele.  O ka hemo ana mai o ka puka o ka lumi ana i haalele aku ai, oia ka mea nana i haawi mai i ka malamalama e hiki ai ia Wete ke ike i kana mea e hana ai, a pela oia i paio aku ai no kona ola.  Mahope o ka hala ana o kekahi manawa loihi, e hoolele ana hoi na puupuu mai na aoao a i elua, ua piha loa mai la ka holo i na Nihiliti a oia no hoi ko lakou manawa i alu like mai ai e like me na nalo meli.  O keia ka Wete hoao hope loa ana e lanakila oia a paa iho la oia i ka hopuia, a mamuli o ka Gerenigofa kauoha ana e nakinakiia oia ua hookoia aku me ka ewaewa ole.

            "He kiu kena!  E pepehi iho iaia a make!" wahi a kekahi Nihiliti i hooho ae ai.

            Ua lilo aku la keia hooho i ka poe apau iloko o ka hale, a he uluao'a hoi kau mai o a o, eia nae mailoko ae o keia huina hookahi i lohe aku ai o Wete i kekahi leo i ka oili ana ae maiwaena ae o ke aluka kanaka.

            "E imi mua kakou i kona ano!  Malia o loaa kekahi mau mea ia kakou mai keia kiu mai.  Owai kou inoa!"  Na Gerenigofa no keia mau olelo.

            "Ka, e pepehi mai ana hoi oukou ia'u, heaha iho la ka waiwai e loaa ana ia oukou?" wahi a Wete i pane aku ai.

            "Ke makemake nei makou e ike aku heaha la ka makou mau huaolelo kupono e kau aku ai maluna o kou kia hoomanao," i pane ai o Gerenigofa.

            "E pepehi iaia!  E pepehi iaia!" i olowalu like hou ae ai ka aha kanaka.

            "E hoomanawanui, e o'u mau hoaloha.  E nana mai paha oukou la ua inoion kona lauoho mamuli o kana hooikaika ana iho nei e pakele," wahi hou a Gerenigofa i pane aku ai i kona mau hoa.

            Iaia i hoopuka ai i keia mau olelo ua nee aku la oia ma ko Wete wahi e ku ana a lalau aku la i ka lauoho hoonalonalo ame ka umiumi hoonalonalo o ka kakou Wete i huna ai i kona helehelena maoli, a huki aku la a hemo.  I ko Gerenigofa ike ana i ko Wete helehelena opiopio, ua hoopuiwaia oia, a o na hoa Nihiliti ona iloko o keia paha'oha'o hookahi.

            "Ma ko'u hoomaopopo iho ua ike mua no au ia oe," wahi a Gerenigofa i pane aku ai.

            "O ke kanaka kipi e maka'u no ia i na mea apau e kokoke aku ana iaia," wahi a Wete i pane aku ai.

            I ko Gerenigofa lohe ana i keia mau olelo a Wete ua mae iho la kona helehelena a ua ike aku hoi o Wete i keia mea, alaila pane hou aku la oia:

            "He mea maopopo aole no e hiki ke hoole ae i ka like o ke kiu ame ke kanaka kipi."

            O keia mau olelo a Wete he mau olelo wle no i hakuia e ia, eia nae ua pa pono aku la i na puka pepeiao o Gerenigofia, a na keia mea i hoala mai i na hoomanao ana iloko ona no kekahi mau mea ana i hana ai, a ua holo koke ae la ka lia maka'u iloko ona, malia paha ua ike o Wete ia mau mea: a ina hoi ua ike o Wete ia mau mea a loaa he wahi ike i ka aha kanaka e mumulu ana, alaila e lilo ana ka hilinai o kona mau hoa iaia i mea ole, a o ka pau no ia o kona lilo ana i alakai.

            "Ea, e hoi ae kakou iloko a e hookau aku maluna ona i ka hoopa'i kupono no kana hoomakakiu ana," wahi a kekahi o na lala o ka ahakuka i pane ae ai.

            "Ae, ae," i hooho like ae ai na Nihiliti, "e make oia e pono ai!"

            "Aole a'u mea e keakea aku ai i ka oukou," wahi a Gerenigofa i pane aku ai.

            Ua maopopo aku la ia Wete o kana mau mea i hoopuka mua ai e pili ana no Gerenigofa, oia kekahi o na mea nana i hoala koke mai i ko Gerenigofa manao e waiho aku na kona mau hoa e hana i ka hana e make ai oia, a mawaho ae no hoi o keia oia no ko Gerenigofa ike maoli ana aole keia he mea okoa aku aka o ka makaikiu no o Amerika.

            "E ae mai paha oukou e ha'i aku wau ia oukou i kekahi mau olelo," wahi a Wete i pane aku ai.

            "Heaha iho la ka waiwai o ia?" i ninau koke mai ai o Gerenigofa.  "Ua loaa pono iho nei oe, a aole no hoi oe he lala no keia hui, a aole hoi he mea pono e ola oe."

            "E, e hoi ae kakou iloko o ka lumi o ka ahakuka, a laila kakou e noonoo ai i ke ano e hookau aku ai i ka hoopa'i maluna o keia kiu," wahi a kekahi i pane ae ai.

            "Aole," wahi a Gerenigofa i pane ae ai.  "E waiho aku kakou iaia iloko o ka lumi o ka ahakuka a ioko kakou o ka lumi nui e noonoo ai i ke ano o ka hoopa'i e hookaa aku ai maluna ona, a e pono no hoi ia kakou ke koho i ke kanaka nana e hookau aku i ka hoopa'i maluna ona."

            "Aole anei o oukou ike mai, e kuu mau hoaloha," wahi a Wete i pane aku ai, "ke maka'u nei o Kauna Gerenigofa i ka hookuu ana ia'u e noho iloko o ka aha a oukou e noonoo ai no'u, o ha'i aku wau ia oukou i ka oiaio o ka'u i kapa aku nei iaia he kipi."

            Ua aka ae la o Gerenigofa no keia mau olelo a Wete, eia nae aole i hiki iaia ke hoopau ae i kona ano maka'u no ka Wete mau huaolelo i hoopuka aku ai.

            "Aole he waiwai o kau mau olelo i pane mai nei a aole hoi e hooloheia aku ana ka'u mau olelo hoinoino ia'u," wahi a Gerenigofa i hooikaika ae ai e pale ma kona aoao.  "Ea, e o'u mau hoaloha, heaha ka oukou no keia manao?  E haalele anei wau i ka halawai a e huli pono ae oukou i ka ianei mau olelo i hoopuka iho nei no'u?"

            "Aohe e hiki ke hilinai ia aku ka olelo a keia kiu," wahi a kekahi o na Nihiliti i pane ae ai.

            "Ina pela e lawe koke aku iaia!" i kauoha aku ai o Gerenigofa.

            "Ke ike mai la oukou," wahi a Wete i pane aku ai, "ke maka'u nei o Gerenigofa no ka'u mau olelo.  Ina no paha he kiu wau, heaha iho la ia mamua o ka hiki ia'u ke hooiaio aku i ka'u mau mea i ha'i mua aku nei e pili ana nona?"

            Iloko o keia hooikaika nui o Wete, aole he mea a hooloheia mai o kana mau mea e olelo aku ana.  Ua papani ae la ua poe Nihiliti nei i ko lakou mau pepeiao.  Ia lakou he mea ino loa ke kiu, a aole hoi he wahi aloha iloko o lakou no ia poe.  O ko lakou mau ola iho ka lakou e nana ana, nolaila aole no lakou e hooka'ulua ana i ka hookau ana i ka hoopa'i e make.  Ua hapaiia ae la o Wete a laweia aku iloko o ka lumi o ka ahakula, a malaila oia i haaelel ia aku ai, mahope no nae o ka nana pono ia ana o na kaula ona i nakinakiia ai.

 

MOKUNA XVIII.

HOOIKAIKA E PAKELE KONA OLA.

            I kona manawa i haaleleia aku ai iloko o ka lumi o ia no ka manawa a Wete i hoohana ae ai i kona waihona noonoo no ka pakele ae o kona ola.  Ua maopopo iaia e make ana oia ke paa loihi loa