Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 35, 26 August 1904 — Page 4

Page PDF (1.43 MB)

This text was transcribed by:  Kevin Callahan
This work is dedicated to:  To Allison, Congratulations on your Graduation.

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

oia iloko, a no ia mea hoala ikaika ia mai kona manao e hemo ina nae ia he mea hiki iaia.

Aole oia i hopohopo iho no na kaula i nakinakiia ai oia oia he hana ike loa nana ka wehe ana mamuli o kona hoonaanaoia ana iloko o ke kula makaikiu a Makaikiu Nikoloka Kaaka. I lawa no a pau loa aku ua poe Nihiliti nei iloko o ka lumi nui a lakaia mai no hoi ko ia mei lumi. ua pau ae la ua mau kaula nei i ka hemo a hele malaelae ae la ua Wete nei a kaua. Ua hooholo oia e hoao i ka puka aniani oiai oia no kana wahi i manao ai e hemo koke iwaho. He puka aniani keia hoopaaia me ke pani papa maloko. a iaia i hele aku ai no kahi o ka puka aniani ua wehe ae la oia he wahi apana hao uuku mailoko ae o kona kuka a hoomaka aku pokole pau ana na mau papa nei i ka hemo, a lana ae la ko Wete manao no ka hemo aku; eia nae ua ku koke mai la kekahi mea nana i hoopio i keia manaolana oia hoi aia he mau hao i kukulu pine ia, e like hoi me ko na halepaahao a kakou e ike nei i keia manawa, a mawaho mai o ua mau pine nei a paa ana ke pani hoa.

Hoolono iho la ua Wete nei me ka noonoo ana i kana hana e hana ana, ua hoomaka koke aku la oia e huli i wahi e hemo ai o keia mau pine hoa. Mahope o kona koho ana i ke pine mua ana e hoao ai e wahe, ua hoomaka la oia e elieli iloko o ka paia puna i hookomoia ai keia mau pine. Ma ke paepae puka aniani ua hoopaaia ua mau pine nei iloko o kekahi pohaku nui o hookahi apana, nolaila he mea makehewa ka elieli ana malaila; aka ma ka aoao maluna o ka puka aniani aia malaila kahi i hookomo ia ai na pine me ka hahauia ana me na pohaku uinihapa a palainaia me ka puna, a malaila keia i hoohana aku ai i kahi apana hao ana i lawe ai i mea hana nana e hana ai no kona ola.

He manawa e hana ana oia, he manwa e hoolohe ana oia. Ke helelei iho nei ka puna iluna ona, ke kiki nei ka hou ma o a maanei; eia nae aole oia i nana ae i keia mau mea, oiai ke ola e koe ana a oiai ka ikaika e mau ana no, a i kela ame keia iho ana a kahi apana hao e makili mai ana na apana pohaku a e mahuahua ae ana ka lua ana e eli nai. Hoonioni iho la oia i ke pine aole he mea a neeu ae, nolaila hoomau iho la no ia i ka elieli ana me ka nana ole ae i ka hou e kahe ana ma o a maanei o kona kino. He elua mea nui nana e hookonokono ana iaia e hana me ka ikaika, oiai hoi o kona ola e kau nei ka haawina o ka make, a o Vera iloko o ka halepaahao e kali ana o ka hoea aku o ka mea nana e oki ae i kona poo, nolaila hana, hana, hana, aole manawa no ka hoomaha.

Iaia e hoomau ana i ka elieli ana e haule ana hoi na apana pohaku ninihapa e pa ana no kona mau lima a e puka mai ana ke koko mai na palapu i kau maluna ona mai kaie mau pohaku mai; eia nae aole oia i haalele i ka hoomau ana i ka elieli. Ua ha'i ae la ke poo o kana apana hao aole no nae ia i hoopau ae i kana hana; paa ae la kona mau maka i ka puna e helelei ana, huipu me ka hou e kahe ana me he wai la maluna o kona kino ua lilo keia i mea nana e hoowela i kona mau maka ame na palapu e kau ana maluna ona, eia nae aole oia i haalele i kana hana, oiai ka manao iloko ano e hoopakele aku i ka wahine ana i ae aku ai e hoopakele e hooikaika ana iaia e hana i ko kana i aelike ai, a i hiki hoi iaia ke hooiaio aku ia Generala Gerisa i kana mau mea i ha'i mua aku ai iaia.

Hoai aku la oia i ke pine hao aia hoi loaa mai la ka manaolana iloko ona no kona hemo aku, oiai ua naueue ae la ua pine nei; eia nae aole i hiki iaia ke une mai a hemo, nolaila hoomau aku la no ia i kana hana me ka nui o na ehaeha i kau mai maluna ona. Eli, eli, eli, me ka hoomanawanui; hoonaueue me ka eli ana, aia hoi he manaolana mamua.

Mahope mai ua lohe aku la oia i ke kamumumu mai o na kapuai wawae, huli ae la oia a ike aku la i ka hemo ana mai o ka puka o ka lumi ana e paa ana, aia hoi ua komo mai la he elua mau Nihiliti iloko o ka lumi. I ko laua nei ike ana mai i ka kakou Wete e hane ana i kana hana, ua lele like mai la laua maluna oia nei, a oia no hoi ka manawa i lele iho ai ka kakou Wete mai ka paepae puka aniani mai a hahau iho la i keia mau Nihiliti ma kahi apana hao ana.

Ike iho la ka kakou Wete aole he manawa hou aku ana e hana ai a he mea pono iaia e hooikaika a hemo keia pine mai ka puka aniani mai, a aia hoi maluna o ka hemo mai o keia pine ka pakele o kona ola ame Vera a oiai na Nihiliti a elua e waiho ana iluna o ka papahele, he mea pono iaia ke hana aku i ka hana hope loa e pakele ai oia. Lalau aku la oia i ua pine hao nei koo aku la kona mau wawae maluna o ka paepae puka aniani, a hoihoi mai la oia i kona ikaika piha, a hoomaka iho la oia e hoonaueue. Ua hauoli ae la o Wete i ka naue nui ana o ua pine la. huli iho la ia a nana iho la i na Nihiliti e waiho ana iluna o ka papahele. Hoolohe aku la oia a lohe aku la oia i ke kamailio o na Nihiliti no ka loihi loa o ka manawa i lilo i ko lakou mau hoa i hele mai ai e kii ia Wete, a hoomaopopo iho la keia e hiki mai ana ka manawa a keia poe Nihiliti e komo mai ai iloko o ko ianei lumi i hoopaaia ai. Hooikaika hou ae la keia e hemo ua pine la, a ike aku la ua neeu mai a ke polokeloke nei mai kona wahi i hoopaaia ai; lohe hou aku la keia i ka nunui mai o na leo iloko o ka lumi nui, ame kahi manaolana hope loa iloko o Wete i hoomaka hou ai oia e hoonaue i ua pine la. Hoihoi mai la oia i kahi ikaika i koe iho iaia, lalau oku la kona mau lima i ke pine, a i kona hoao ana keia, ua hemo mai la ua pine la.

I ka wa i hemo ai o ke pine oia no ka manawa i hemo ae ai ke pani puka a komo ana na Nihiliti iloko. Ike iho la lakou i ko lakou mau hoa e waiho ana iluna o ka papahele, a ike pu mai la no hoi lakou ia Wete e hoao ana e hemo aku ma ka puka aniani. Ina aole keia pani hao mawaho mai, ina no aole e ike mai na Nihiliti iaia nei. a mamuli no hoi o ia pani hao i huki ae ai o Wete i kana pu panapana a kau aku la imua o na Nihiliti e nee mai ana imua ona.

"E hookaawale!" i hooho aku ai o Wete.

Ua ku iho la ua poe nei no kekahi manawa a loaa ae la no hoi ka manawa no Nihiliti i ka ianeii hana e hana ana, ua alu like mai la lakou me ka manao e hopu mai iaia, a ia manawa no hoi i hapai ae ai o Wete i ke pine hao a hahau iho la maluna o na Nihiliti i kokoke mai ia ianei. Akahi, elua, ekolu, he hapa kakini Nihiliti i loaa aku i kana hauna, alaila kuemi hope aku la lakou i pakele i ka lua o ka Wete hauna hao. I ko Wete ike ana i ko lakou kuemi, hoikaika hou ae la oia e hemo ke pani hao, a ua hauoli ka kakou Wete i kona ike ana aole he hana hou aku i koe o ka wehe wale @ ke pani eia @ i ka ike ana o na Nihiliti ua aneane e hemo ka lakou pio. na hooi@ ae ko lakou inaina a e like me na nalo meli i lele lke mai ai lakou@ a oia no hoi ka manawa i pii hou ae ai ka ianei pine hao iluna a @

wi iho la i ka haawina o ka hoa kanaka ole a kuemi hope hou ai @ la ua poe Nihiliti nei.

Peku aka la kona mau wawae i ke pani hao me ka manao e hemo a iaia e hana pela lele hou mai la ua poe Nihiliti nei maluna ona me ka nana ole ae i ke kau aku o ka ianei pu a e like no me kana i hana mua ai pela oia i hana ai. Peku hou aku la oia i ke pani hao me ka ikaika a hamama ae la ua pani la @ oia @ ianei manawa i hookomo hou iho ai i ke pine @ paui hae, a iaia i hana ai pela paa ana kona wawae i kekahi @ Nihiliti, eia nae ua haawi iho la ua Wete nei i kekahi peku hoki mahanahana a kikii ana ke alo o ua Nihiliti la iluna, a lewa aku la no hoi ka kakou Wete iwaho me ke pani hao, a iloko o ka manawa pokole koheoheo ana na Wete la a kakou i ka lewa, a haule aku la oia iluna ke kaupoku o kekahi hale.

(Aole i pau.)

 

KALE O LEONA

Ka Naita Puuwai Hao Wiwoole

Ka hhoopakele o ke Kaikamahine Alii i Lawe malu ia : : : : :

 

KEIA KA MOOLELO HOU E UWILA AKU ANA MA KEIA HELU AE. E LAWE HOOMAU I PAU PONO AI NA HELU.

 

 

RUSIA AME IAPANA

---: MA KE :---

Kahua Enaena o ke Kaua

Kakauia e Bernard H. Kelekolio@.

NAKUKA@HOLELO I MALAMAIA MAWAENA O RUSIA AME IAPANA - ULUHUA@ O IAPANA I NA HANA HOLOLOIA HILI A RUSIA A HOOHOLO OIA NO KE KAUA - ULUPAIA NA MOKUKAUA O RUSIA E NA AUMOKUKAUA TOPIDO O IAPANA.

 

Ma ka pana'i ana aku i keia Palapala i hoikeia ae nei maluna ia Kauna Lamedofa, e pono no oe e akahele no ka hoomaopopo ana aku iaia o ko kakou manao ua hookahuaia no ia ma ke ano pili hoaloha, a ua malele aku no hoi ko kakou manaoio nui maluna o keina kumuhana. E pana'i aku no oe i keia Palapala me ka hikina anuu like ole i lawelaweia e oe malalo o keia a'o ana; a i ka manawa koke no e loaa mai ai na pane hoapono ana mai ke aupuni Imipiriela mai o Rusia, e telegalapa koke aku no au ia oe i ko Kakou Manao piha.

            Helu 2. Mr. Kurino ia Barona Komura.

            Pookulanakauhale o St. Petersburg, Iulai 31, 1904.

            Loaa Augate la 2, 1903.

(Telegalama).

O kau telegalama o ka la 28 o ka mahina o Iulai na loaa pono mai no ia. I kulike ai me a'o ana iloko o ua Palapala la ua halawai a ua ike aku au ia Kauna Lamedofa i keia la, a mamua hoi o ko'u pana'i ana aku iaia i ka Palapala Nui, ua hoike aku wau iaia i kou manao e like me ia malalo iho:

"O ke kulana o na hana ma ka Hikina Loa ke pii hoomahuahua mau nei kona ano pohihihi nui, a ina aole e hanaia ana kekahi mau hana me ka manaolana hoi e kapaeia na kina'una'u mawaena o na Aupuni elua, alaila he mea hoopaapaa ole e hoomahuahua hou ia ae ana no ka pilikia ame ka hoopaapaa mawaena o na Aupuni elua. Malalo o keia mau kumu, a mamuli no hoi o ka hookonokono o na manao e hoopania ai na ku-ee ana wawaena o na aupuni elua, ua hooholo ke Aupuni Imipiriela o Iapana e o aku i kona lima akau imua o ke Aupuni Imipiriela o Rusia me ka iini nui e hoea ana laua ma ka pahu hopu o ka hoomaopopo ana."

I kela manawa na waiho aku la au i ka Palapala imua o Kauna Lamedofa, me ka i ana iaia ua a'o ia mai au e kou Aupuni e hana pela. Mahope o kona ike ana i ka Palapala, ua hoike aku la au iaia i kou manao oia hoi e hui pu mai ana ke Aupuni Imipiriela o Rusia me na manao ano nui i hoikeia maloko o ka Palapala. Ua olelo mai o Kauna Lamedofa na hauoli piha oia me ka olelo hooholo a ke Aupuni o Iapana oiai e like me kana olelo mau ia'u o ka hoomakemakeia, aka, oia ka hana naauao loa: ina e komo ana o Rusia ame Iapana malaloo ke eheu o ka hoomaopopo pono ana aole loa kekahi mea e kanu hou ana i ka anoano o ke ku-ee mawaena o na Aupuni elua. Nona iho, wahi ana i olelo mai ai, ua apono oia i na manao o ke Aupuni Imipiriela o Iapana; aka, ua makamaka oia e ike i ke Emepera mamua o ka pana'iia ana o ka pane kupono. Ua loaa iaia ka manaolana e ike ana oia i ka Emepera i keia Poalua ae, a ua hooia mai e haawi mai ana ia'u i pane i kekahi la ae. Ua paku-i hou mai oia e apono ana no ka Emepera i keia kumuhana.

Helu 3 Barona Komura ia Mr. Kurina.

            Tokio, Augate la 3, 1903.

(Telegalama).

E pili ana i ka'u telegalama o ka la 28 o ka mahina o Iulai, o ke Aupuni Imipiriela o Iapana mahope o ka haawi ana i kekahi mau noonoo koikoi ana maluna o ke kulana hana ma ka Hikina, kahi hoi o na kuleana o na Aupuni elua i halawai ai, ua hooholo iho ke

Aupuni Imipiriela o Iapana e waiho aku i keia mau loina kumuhana imua o ke Aupuni Imipiriela o Rusia, e like hoi me ia malalo iho:

"1. Olelo paa kaulike mawaena o na Aupuni elua no ke kuokoa ame ke Kahua Paa o na Emepeae o Kina ame Korea a no ka malama ana i ka loina kaulike o ka oihana kalepa ame limehana o na Aupuni apau iloko o ia mau Aupuni.

"2. Hoomaopopo panailike o ko Iapana kuleana iloko o ka aina o Korea, ame ko Rusia kuleana iloko o ka oihana alanuihao ma Manekekuria a me ka mana o ke aupuni o Iapana e lawe mai ia Korea ame Rusia ia Manekekuria, i na manaoia ua kupono no ka hoomalu ana i ko laua mau kuleana pakahi e like me ia i hoakaka ia ae nei maluna, aka, malalo no nae o na mamalaolelo o ka Helu 1 o ka olelo paa o keia Aelike.

"3. Na lawelawe panailike ma ka aoao o Rusia ame Iapana aole hoi e keakea i na hana hou pili i ka oihana hanalima ame na hana hoeueu kalepa pakahi o Iapana iloko o ka aina o Korea ame Rusia iloko o ka aina o Manekekuria, a i ku-e ole hoi i ua olelo ame ka manao o ka Helu 1 o keia olelo Aelike.

Olelo paa i pakui hou ia ma ka aoao o ke Aupuni o Rusia aole e keakea i ka hooloihi ana aku o ke alanuihao o Korea iloko o Manekekuria

 

[image]

O NA KEPANI KEIA E LAWE ANA I KO LAKOU POE MAKE MAI KEKAHI O NA PUU I HOOHIHIALA ME NA UWEA E NA RUKINI. HE WAHI KEIA A NA KEPANI I MAKEMAKE LOA AI E KAU KA LAKOU MAU PUKUNIAHI, A UA MAUNA AKU LAKOU I KEKAHI HELUNA NUI O KO LAKOU POE I KO IA MAKAMAKA A UA KO I'O NO.

 

Hema i hui ai hoi me Kina Hikina ame na lai@

hai-kwan N@wewang.

"4. He olelo paa panailike oia hoi i ka manawa @ popoia he kupono e hoounaia@ na pualikoa e Iapana i K@ hoi o Rusia paha iloko o ka aina o Menekekuria no @ ana i ko lauau mau kuleana i hoikeia ma ka Helu 2 o keia @ kaulike, a i ole hoi no ka hoopio ana i na kipi ame na @ i lawa no ka hookahua ana i kekahi mau ninau a@ nui p@ he mea pono no e hoounaia ne pualikoa ma ka helena i @ aole hoi o ka oi wale aku mamua o ka mea kupono a e @ ia no i ka manawa e holopono ai o ka lakou mau hana@.

"5. Ka hoomaopopo ana ma ka aoao o Rusia i ka ma@ Iapana e haawi ai i na a'o ame na kokua ana no ka pono @ pomaikai o ke aupuni malie o ke kakahiaka Kor@ i hui @ na kokua pili i ka oihana kaua.

"6. O keia Olelo Aelike e paniia no ia ma kahi o na mea@ lala mua ia mawaena o Iapana ame Rusia e pili ana ia Korea@

I kou pana'i ana aku i na kumuhana i hoikeia ae nei maluna@ Kauna Lamedofa. e hoike aku oe ua waihoia aku keia mau @ hana imua o ke Aupuni Nui o Rusia no kana mau noonoo @ ka manaoio hoi e lilo keia mau Kumuhana i Kahua Paa a @ hele hoi e hoea aku ai i ka hoomaopopo pono ana mawa@ Aupuni elua, a e hooia aku oe ia Kauna Lamedofa o @ na manao ana e manao ai e waiho mai. e apo koke @ ia me ke akahele e ke Aupuni Iapana. He mea make @ wehewehe ana aku i na itamu@ like ole e ke kumuhana @ nei maluna. oiai ua maopopo lea no na ia Kauna Lau@ manao nui o na kumuhana e waihoia nei na Hoa@ no e na Aupuni elua.

Ua hoounaia aku keia mau a'o ana ia oe me ka ma@ ka pane e panaiia mai ana ia oe no ka kakou Palapala mua@ hana ana no ia: aka, aole loa oe e hana maluna o ia a'o ana @ i ka manawa e kauoha hou ia aku oa a e hoouma ia aku @ mahope o kou hoike ana mai ia'u i ka pane no ka Palapala @

Helu4. mr. Kurino ia Barona Kon@

Pookulanakauhale o St. Petersburg, Augate la 5@

(Telegalama).   Loaa, Augate la 6@

Ua hoike mai o Kauna Lamedofa ia'u ua hoomanaia @

ka Emepera no ka wehe ana i na kukaiolelo ana ame a'u @ na kumuhana i hoikeia ma ka Palapala Nui.

Helu 5 Barona Komura ia Mr. K@

(Telegalama).   Tokio, Augate la 6 19@

E pili ana i kau telegalama o ka 1 amd ka la 5 iho @ aku oe ie Kauna Lamedofa na hoopihaia ke Aupuni Iapana @ mahalo nui mamuli o ke apo ohaoha ana mai o ke Aupuni @ i na kumuhana a ke Aupuni o Iapana i waiho aku ai im@ ka wehe ana i ke kukaiolelo, a malaila no e haawi koke aku@ iaia i na Hela@ kumuhana a imua no hoi o ke Aupuni o Rusia @ ai ma ne a'o ana i hoikeia maloko o ka'u telegalama o ka la @

Helu 6.            Mr. Kurina ia Barona Ko@

            Pookulanakauhale o St. Petersburg, Augate la 12, 190@

(Telegalama).   Loaa, Augate la 14, 19@

Oiai na paa loa ko Kauna Lamedofa manawa, aole @ wai pu me a'u a hoea iho la ikeia la, a haawa aku ia au@ kumuhana ma ka olelo Beritania i kulike ai hoi me kau@ ana. Ua pakui hou aku wau i kekahi mau mamaolelo ma @ ana aku iaia o ka hoololoiahili ana o ke Aupuni Rusia @ keia mau kumuhana , he mea no ia e ala mau ai na manao @ mawaena o na Aupuni elua, oiai o na kulana hana i keia manawa @ ka Hikina, ke ano hele loa aku nei i ke alahele o ka polulu@ noi aku wau iaia e hana me ka awiwi maluna o keia mau @ e like me ka hiki iaia. Ua hoike mai oia ia'u e haawi an@ noonoo maikai aua maluna o keia mau Kumuhana.

Helu 7.            Mr. Kurina ia Barona Ko@

Pookulanakauhale o St. Petersburg, Augate la 24, 19@

(Telegalama). Loaa, Augate la 25 19@

Ua halawai au me Kauna Lamedofa inehinei ma o kek@ hoopaa i hanaia mawaena o maua, a ua noi aku au iaia i k@ manao ame ke kulana hoomaopopo o ke Auluni Imipiriela o @ e pili ana i ka kakou mau kumuhana, a ua lakui hou aku @ kahi mau mamalaolelo oia hoi, aia ke Aupuni Iapana ke k@ manawanui mai la i ka pane. Ua olelo mai oia ia'u na haaw@ noonoo nui ana maluna o na kumuhana a kakou i waiho a@ o ke Aupuni Imipiriela o Rusia, aka, mamuli o ka hele ana @ pera no na hana hookahakaha he pule a oi ae nei, ua h@ ke hoohana aku maluna o ke kumuhana: aka, na noi @ e pili ana i ko'u manao no ka hoololi ana i kahi e @ o na kukaiolelo ana ma ke kulanakauhale o Tokio oiai @ mea o na kumuhana e waiho ia aku ai imua o Adimarala @ (Adhiral@ Alexietl@). Ua hoike aku wau iaia oiai ua wai@ Aupuni Iapana i keia mau kumuhana malalo o ko'u mana@ ko'u iini nui e malamaia no na kukaiolelo ana ma ke pook @ hale o St. Petersburg; aka, ua ae au ma na ano apau e @ ia oe i kona manao.

(Aole i pau)