Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 37, 9 September 1904 — MAI IA KAMEHAMEHA NO I REPUBALIKA AI. [ARTICLE]

MAI IA KAMEHAMEHA NO I REPUBALIKA AI.

K-\' omakou n?ai a Kam-hn-n-:eha m-a: jv» ī Hepuoalika ai o Hawaii ! > <ivain<i a puka-a-maka so;v i k*ia mau !a k<? kamu i hoopau !oa ia ae ai na powe*.vehi i ke au o ka nranav>a i ai mai =a mau ia kahiko loa mai. Mamua aku o ka noho moi ana a<? o Kamehameha I a iioko o iut manawa a ua moi aloha aina nui v/aie n»?i i komo nui ai iloko o na kaua. ola na wa o Han-aii aole i noho mana na kumuoiaio Repuhiiltka, oia hoi, ' he aupuni o ka lehuiehu. a no ka iehuiehu no la. a ma o ka lehulehu la no hoi ia e kakooia ai," oiai e noho ana, na kamaaina o Hawaii Paeaina iloko o ka lima kakauha ona alii like ole—<> na alii i loaa ia lakou n a lanakila ma na kahuakaua —a he nohona hoi kp na makaainana me ka nele i ke kuokoa aohe leo ka pono pilipaa o kela ame keia mea hanu ola uhane i haawiia mai e ka . Mea Nana oia i hana.

O keia pono kuokoa o ke kanaka a wahine nona iho oia kekahi o na mea i makee loa ia e na kumuoiaio Repubalika, a o keia nohona kuokoa a ano ; kuokoa ua hiki no 'ke oleloia ae oia | ka mea oikela** na kumuoiaio Repubalika i makee loa ai, ke kumu i haawi a molia ai ke kanaka i manaoio ia niea he Hepuhalika i kona ola i loaa ai ia haawina kuokoa i kona hoakanaka. e like me nn Amerika o ka aoao Aknu o Ameiika Huipuia ma ka laulima pu ana me ko lakou alakai ka Perepieiona Linekona a noho ai na paele me ka olioli nui a hiki wale i keia la a kakou Hawaii e ikemaka nei i ka oiaio o ia mea. A o ka haawi ana a molia ana o na Amei'ika o ka Akau i ko lakou ola maluna o na kahuakaua malalo o ke kuahaua kaua a ka Peresidena Linekona a noho kuokoa na paele—o ia hana haawi ola no ka makee kuokoa o ka hoakanaka na ia hana no i hoike ae i ke kulana Repubalika oiaio o ia poe Amerika o ka Akau. no ka mea oia iho la ka iini nui o keia mea he Repubalika. A e like me ka oiaio ia Peresidena Linekona ame kona poe makaainana i hana Repubalika ai. pela no ka oiaio o ia mea i kau aku ai maluna o ka Na'i Aupuni Kamehameha I oiai o na hooikaika ana a ka Na'i Aupuni maluna 0 na kahuakaua aole oia i hookahua no ka imi ana i kona pono ponoi iho aka no ke kaa o ka lanakila ma kona aoao i hiki ai iaia ke hookomo i ka maluhia iloko o ka Paeaina holookoa, a na ka maluhia hoi ia e hoolokahi i ka noonoo kanaka ma ka nohona kuikahi 1 puka mai ai ka pono kuokoa o ke kanaka ka haawina pookela a Peresidena Linekona i hooikaika nui ai.

Aole no paha i hoomaopopo o Kamehameha ī he hana Repubalika kana i kukulu ai, a * hooikaika ai maluna o na kahuaka-ua. a i hoomaopopo pu ole iho ai oia i kona kulana, oia hoi, he moi Repubalika oia, a me ia ano hoomaopopo ole no paha ona ia kulana la a hiamoe wale aku la no, aka, ke manaoio nei makou, ua ike a hoomaopopo 0 Kamehameha I he pololei a he oiaio a he pono maoli kana kahuahana i kukulu a komo kaua maoli i mea e puka ai a hookoia ua kahua la ana i manaoio ai he pono ia no kona lehulehu. A ina ua ola mai oia a hiki wale i keia mau la a kakou e hauoli nei, alaila ke manaoio nei ke Kuokoa aole e nele ka lona o na hooaiai ana iaia pili i na kumuoiaio Repubalika ana hoi e hoomakili ai i ,kona noonoo a ike iho i ka Repubalika o kana kahuahana i kukulu ai a komo kaua ai. a loaa no hoi ka lanakiia a. hoohuiia na mokupuni apau 1 hookahi, malalo o hookahl aupuni. A ke loaa iaia ia ike no ka Repubalika aole e nele kona kapa iaia iho he moi Repubalika oia.

A o kela kahuahana no a Kamehameha I i kukulu ai a 1110 ai na moku» puni apau o ka Paeaina i hookahi malalo o ke aupuni hookahi. ke kumu i holoi pau ia ai na aupuni liilii o na alii e ae. e laa ko Hawaii, Maui. Oahu. ame Kaual a kakou i hoomaopopo ai iloko o ko kakou moolelo Hawaii—ke olelo nei makou, na ia mau hana lanakila no a Kamehameha i eha ai kona ili ame kona mpu koa, i hoike ae, mai iaia mal no ka hoomakaia ana o ka hookoia o na kumuoiaio Repubalika, oia hoi, "he aupuni o ka lehulehu. a no ka lehulehu no ia aupuni a na ka lehulehu no hoi e kakoo" a makoi» no hoi e hoomaopopo pu la oia no ka manawa mua loa o ka hookipaia ana o na ano Repubalika iloko o Hawa-.i PSieaina. e like me ka nui o na hoomaopopo ana piii ia mau nu kahiko o Hawaii aloha, pela hoi i puka ai ke poomanao "Mai a Kamehameha mai no i Repubaiika ai."

Aka, aole iliiila a ia manuwa wale no a pau ke ku ana o keia haawina nui a Kamehameha I i kykulu ai aka ua nee mai ia e Uke me ka nee malie o ke au o ka manawa-he nee malie kuemi ole a hoi hot»e ole aka he nee mau imua. a o kekahi o na mea nana i hooikaika i ka nee mua ana. oia no ke kumukanawai o ke Aupuni o Kamehameha I. "He Mamaiahoe ko*u kanawal —E hele ka elemakule. ka luahine ame ke keiki a moe i ke aia aohe mea hoopilikia/' a ma kekahi olelo ana he kumukanawai HepuhaUka ia. oiai aia ka heiena kuokoa o ke kane. ka w&hine ame ke keiki ma ke ala me ka hoopilikia o!e la. ka mea hoi a na kumuoiaio Kepuhalika I i makee nui ai e kakoo e like me ka ina- | kou i hooaiai mua ae nel. A o kakou no hoi na hoike no ka oiaio 0 kel a mea no ka mea mai ia mau la mai no ka nee maluhia ana o na roeo apau a h'ki wale i keia ia, oia hoi. o ka heie l, >koa o ke kanaka nona iho me ka hoopilikia oie ia. a makou e manaoio nei i ke kuleana ole o kekahi oiwi Hawaii o keia la e hauoii nei i ka maikai loa a Kamehameha I ame na kupana o kakou i haia i hooikaika ai a i eha al ka ili i ka ihe. e hooieuukau wale 1 ke kakoo ana i na kumuoiaio Repubalika a lakou i hoomaopopo oie ai oia ia a lakou hoi i manaoio ai he kahuahana pono a poiolei ia, a ke Kuokoa e maaaoio pu nei i ka nui akn o ka

h'.Mh-?**-* rr,A k_ikou aoa<> I ke ku{Vi* nv»Utr.a ° ouii ai<i :a k.vk«"»u rnoftkaks no ia m-au n:anrja «> ka r>- kupur.A o kak».-u i A oiai h-e k<ia r.o ?a kumu v ka h.tna fce m-»-a jx-n«> i ka hoakiioaki. e hoohar.a biU i'io ;f>U» no kon;i jx<n<:4 ih'"» :■»> k;i s*-'r.o r-sniaula e !ikt> K.iI a:r.« kona poe koa i hana 3;. »