Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 38, 16 September 1904 — Page 2

Page PDF (1.60 MB)

This text was transcribed by:  Nirakazi Ng-diliiza
This work is dedicated to:  To my Kumu Ahura Z. Diliiza

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NO KA MAKAHIKI                $2.00

NO KONO MAHINA              $1.00

 

SUBSCRIPTION RATES

ONE YEAR        $2.00

SIX MONTHS     $1.00

 

O na olelo hoolaha apau e @oounaia mai ana no ka hookama maloko o keia nupepa. E @oouna pu mai ke ka auhau, @ ina aole, aohe no e hookomoia. E hoikeia aku no ka aumau olelo hoolaha ke ui mai i keena nei.

O na Dala apau o ka Pepa e hoouna pololei mai i ka Hawaiian Gazette Company, LTD.

 

 

HOOPUKAIA E KA

Hawaiian Gazette Co., Ltd.

Hookomoia ma ka Hale Leka o Honolulu, Panaiaau o Hawaii, ma ke ano Mea o ka Papa Elua.

David L. A-1         :: Lunahooponopono

S.K. Nawaa             :: Kokua Lunahooponopono

A.W. Pearson        ::: Lunanui

Honolulu, Oahu.

 

POALIMA – SEPATEMABA 16, 1904

[Picture of Keikialii Kuhio.]

Ma Ke Kupono Ka Mana Koho e Pono Ai.

 

I ko makou noonoo o ka Hon. Jonah Kuhio Kalanianaole ka mea i kupono loa a ka lehulehu koho balota e hoonoho aku ai ma ka oihana elele lahui i ka Ahaolelo Nui o Amerika Huipuia malalo o na kumu kupono loa a o kekahi o ia mau kumu oia ka makou e hooaiai aku nei i ka nui lehulehu i mea e hoomakiliia ai ka noonoo.

A o keia kumu hookahi a makou e hooaiai aku nei oia no ke kahua, kahi a Kuhio e ku nei, he aoao kalaiaina e noho mana nei aole wale iloko o Amerika Huipuia holookoa wale no, aka iloko o ka Ahaolelo – o na Hale Kaukanawai a elua, ka Senate ame ka Hale o na Lunamakaainana: a aole wale ilaila aka iluna o ka noho pooaupuni o ke Aupuni Repubalika nui hookahi a puni ke ao holookoa kekahi.

Ke manaoio nei makou i ka waiwai nui o ka hoouna ana i hookahi kanaka mau keia Teritore aku o Hawaii ma ke kulana elele lahui nona na ano ame na kulana e hiki ai ke pulamaia mai, ma kekahi olelo ana, i kanaka o ka auna hookahi me na hoa o keia Ahaolelo Nui e nele ole ai kona lilo i hoaloha no lakou apau.

“A oiai o ka aoao Republaika ka aoao e noho mana mai nei iloko o Amerika Huipuia i keia manawa a iloko o na Hale Kaukanawai , a he kanaka Repubalika ka Peresidena e noho hana mai nei, alaila- he naauao ia i ko Hawaii nei poe i ka hoouna aku i kanaka Repubalika ka elele lahui, no ka mea aole e nele kona hui aku me ia ohana Repubalika hookahi, ke kumu e nele ole ai ka loaa ona hoaloha ana iaia oia no ka nele ole o ke kokuaia mai o kana mau bila kanawai e waiho aku ai na lakou e hooko mai.

A ke hooko ole o ko Hawaii nei ia aiahele i ku i ka apakee ole, a epaepa ole, oiai o ia iho la ka lawelawe ana o ke kalaiaina Amerika. alaikla, o ka hawawa nui no ia o keia lehulehu o ka Teritore, a o ka hawawa o ka hana oia no ka pupu o ka holomua o na pomaikai pililaula i ka nee ana imua.

O keia alahele i hooaiaiia ae la ke manao nei makou oia ka i kupono mamua o ka hi-o ana o ka noonoo a manakoho no kekahi mau aoao ae o kakou nei, oia hoi, ke Demokarata i puoho koke iho nei ame ka Home Rula e nawaliwali aku nei.

He mea pono i ka poe kuleana koho balota e noonoo nui i keia poomanao, oia hoi, e hoohana ke kanaka i kona manakoho ma ke alahele i oi aku ke kupono me kona nana ole iho i kona ponoi iho a i kona poe hoaloha paha – ma ka hookuku ana i na aoao kaiaiaina o kakou e ku nei i keia mau ia, ka Repubalika, ke Demokarata ame ka Home Rula.

E hoouna anei o Hawaii Teritore i kanaka Home Rula ma ke ano elele lahui nona i ka Ahaolelo o Amerika Huipuia. E nana a pulamaia mai anei oia i loaa ai i mau hoaloha nona i hiki ai kona mau bila kanawai ke kokuaia mai. He aoao kalaiaina Home Rula anei kahi iloko o Amerika e hakoko mai nei me na aoao i ike meakakaia ka Repubalika ame Demokarata. A no keaha hoi i wae ole ai na Home Rula o Hawaii nei i poe elele no lakou a hoouna aku i Amerika no ka hui pu ana me ia mau elele Home Rula o Amerika iloko o ka lakou ahaelele (ina he ahaelele kekahi) wae moho peresidena no Amerika Huipuia no kela kau kohoae e hiki mai ana. He peresidena Home Rula anei kekahi o Amerila Huipuia i ikeia iloko o ka moolelo o ko Amerika Huipuia oia ana.

He mea oiaio no aia he manao home rula kekahi ke hiki ke hoopiliia i ka nohona honua ana oia hoi. “e noho homalu a rula iho iloko o ka home.” aka aole he aoao kalaiaina alakai kahi o ka ia ano iloko o ka Aina Nui, a ua a’oia mai no hoi kakou e hoopau ia aoao, alaila o ka haina maopopo o keia mau ninau oia no ka “ole” a ke manao nei makoi i ka hui pu mai o ka lehulehu me ka lokahi, e pane iho ai lakou i ka waiwai ole o ka hoouna ana i ke kanaka Home Rula i elele lahui mai Hawaii aku nei, a no ka mea aole ia o ke kupono.

Aka aia he mohe elele Demokarata kekahi i nanauki loa nei no ka lilo ae o ka noho elele iaia, a maluna no hoi o ia aoao e noonoo pono ai ke kanaka i kona kupono oi ae, a makou hoi e pane ka@ ole nei i kona kaa iho malalo o ka Repubalika.

He mea oiaio no aia he aoao kalaiaina Demokarata me Amerika Huipuia a aia no he mau hoa ahaolelo Demokarata a he mau kanaka Demokarata no kekahi i ilio mau Peresidena no Amerika, a makou e hoolaio aku nei ua hana io ia ia mau mea a he mau moho peresidena kekahi e hakoko mai nei i kela kau koho no na noho peresidena ame hope, aka o ka ninau kupono e ninau ai ke kanaka iloko iho ona-o ka hoao hea la ka aoao kupono oi ae e noho mana nei iloko o ka Ahaolelo o Amerika a iluna o ka noho peresidena? A o ka makou pane no ia mea oia ka Repubalika, a o ia no ka helukahi a o ke Demokarata ka helulua, alaila ma ka helukahi ka manakoho ou e ke kanaka e hoopili ai ke kumu kupono loa o ka hoonoho hou aku ia Kuhio Alii i elele no kakou oiai aia oia ma ke kahua kalaiaina helukahi.

 

NA KAHUAHANA

I keia manawa i maopopo loa ai na kahuahana o na aoao kalaiaina o kakou nei e like me ka ike moakaka ia o na moho elele lahui-o kela o ka aoao Repubalika, o ko ke Demokarata ame

ko ka Home Rula, a le lawe ke kanaka a noonoo maluna o lakou apau a hookuku i ko lakou ano aole e nele ka loaa o kekahi mau hoomaopopo ana i ka like ole o lakou ano aole e nele ka loaa o kekahi mau hoomaopopo ana i ka like ole o lakou ma kekahi mau mahele a like no hoi ma kekahi, a maluna hoi olaila i makemake ai makou e hooaiai aku i ka lehulehu, no ka mea ua hiki mai ka wa kupono loa e hoolilo ai i na noonoo ana maluna olaila oia i o ka wa hana a hooikaika keia no ia mau mea.

            Ma ko makou hookuku ana ua loaa ia makou keia hoomaopopo no ke kahuahana o ka aoao Repubalika, oia hoi. –aia iloko olaila ma o na mahele la ma kahi o 6 apono, 8 kakoo, 2 hooia ua like ia me 16 wahi pana o kahi i loaa ai keia mau ano ekolu a ma ke ano nui ke hoohui ae ia lakou apau ekolu – apono kakoo ame hooia aole e nele ko lakou lokahi ma ka pukui hookahi.

            Ua ike pu ia aia ma kahi o 2 koi ame 1 noi, a ua loaa mai no hoi lakou mailoko mai o na wahi pana o 3 na huina, a he hookahi no hoi pana o keia mau koi ame noi. He hookahi wale no manao ku-e iloko o ke kahuahana o na Repubalika mawaho ae o na leo poloai i ka lehulehu e pulamaia ke kahuahana e pono ai. Nolaila i ka houluulu ana i na pana like ole o keia kahuahana e ioaa ana ka ike, he hookahi ku-e i hooemi loa ia iho ai ia i ka nui mahalo a apono o 16 ko lakou nui i kakooia e 3 mau noi a koi hoi. Nolaila i lilo ai ia i kahuahana hoonui maikai a hoouuku hoohalahala.

            KAHUAHANA DEMOKARATA PAUHANANUU.

            I ka na Demokarata hoi ua papaluaia aku na hoohaiahala a Kuahalahala i na apono a hooia hoomeamea a lakou oiai aia ma kahi o 3 apono wale no i ka 6 a oi ku-e a kuahalahala , a i painuuia aku e 3 kakoo a hoopaa me hookahi minamina no ke ku ole i ka iini demokarata, ma kekahi olelo ana he kahuahana hoonui ino ka na Demokarata a hoohapa hoi i ka hooikaika ana i ka hoonee ana i ka maikai imua, a no ka lilo i ka hoonui kuahalahala ua puhili ae la ka noonoo ke kumu i ku-e ai o Demokarata iaia iho no maloko o ka hana kaulike ole.

            Aia iloko o ke kahuahana o keia oloko ame koonei, ua kaulike laua ma ke kalelel nui ana no ka hoomahuahua i na loaa aupuni ma o ka auhau la, aka o ka mea hilu loa, a he keu aku no hoi o ke kupaianaha o ka hana kaulike ole, oia ka manao ana o Demokarata e kau aku i ka auhau maluna o ka poe waiwai a i ka nana aku. oia maoli no ka manao, oia hoi, o ka poe waiwai wale no a koe ka hapanui. Na keia kukulu manao ana iloko o ke kahuahana Demokarata  o Hawaii nei i joike ae i ke akea i ka hana kaulike ole, a ke hoouluuluia na mea apau ua kau aku la ua kahuahana nei ma ke kulana pauhanauu.

 

HE KAHU OLE KA NA HOME RULA

            O ka na Home Rula kahuahana hoi, ua loaa ka maopopo i ka oi aku o na koi ma kahi o 6 ke huila me na hoopaa ame kakoo a aohe minamina o na ano e ae. e like me ka na Demokarata i kalele mui ai, oiai nae na ano e ae i o-ao-aia mawaho ae o na manao poloai e kakoo ia aku ke kahuahana. A i ka lawe ana lakou koi no ka waiho ana aku imua o ka Ahaolelo Nui e manao anei ka lehulehu o Hawaii nei e pulamaia mai ana keia nui koi a noi hoi me ke ohaoha e hookoia mai ai ina aole i kulike ke kahu lawe hana (elele Home Rula) me ka auna o na hoa o ka Ahaolelo Nui? A owai ka Peresidena Home Rula o Amerika e kakoo mai ana i keia mau koi?

            He hookahi mea i maopopo oia no ke ohaoha ole ia mai o ka elele Home Rula e like me na a’o i loaa mau mai ia kakou mai ko loko poe kalaiaina i hoea mai i Hawaii nei, ame ko kakou poe iho no hoi i kamaaina i na kalaiaina oloko-he a’o e i mai ana e hoopau i ka aoao Home Rula, no ka mea aole he aoao o ia ano ma Amerika, alaila i ka pulama ole ia ana mai o ka elele Home Rula, o ka pulama ole ia ana no hoi ia keia mau koi o ke kahuahana Home Rula, ke kumu i loaa ai keia hoomaopopo he kahuahana kahu ole.

            E noonoo e ka hoa koho balota maluna o keia mau hooaiai malune o na iwi-kahuahana o keia mau papahana o na aoao kalaiaina.

            I keia Poakahi iho e hele aku ai ka papa kakauinoa koho balota ma na apana kuaaina o Oahu nei, e hoomaka ana hoi ma Puuloa, Aira ame Manana ia la hookahi no a pela hoi e nee aku ai a hiki hou i Honolulu nei ma ka ia 26. Mai hoopalaleha i ka  hele ana ae e hoopaa i kou inoa.

 

E KE KINO IKE OLE IA O KA MANAWA, HEAHA HOI KO KA PO?

(Hoomauia)

            O ka moho Home Rula i keia kau, Charley Notley, he keonimana oia i kamaaina i kona mau hoa kanaka, he kanaka i papahiia me ka noonoo maikai ame ka naauao, aka, he wahi anuu iki ana no paha e hoomaopopo ai, nana i hoopouli aku i kana mau hana maikai imua o ka maka o na makaainana koho balota. O keia wahi anuu a’u i hoike ae la maluna ua lawa no ia i ka pehi ana iaia a kunewanewa i ka la koho balota e hiki mai ana. Maluna o keia kumu, a ua kamaaina no paha ka hapanui o na Hawaii, ua ui aku wau i ke kino ike ole ia o ka manawa ina paha e puka i’o ana ka moho a ka Home Rula. Me ka hoomanawanui au i kakali aku ai o ka lohe aku i ka pane a ua hoohikilele ia au i ko’u lohe ana aku i ka leo halulu o ka makani i ka hoopuka ana mai i keia mau  huaolelo, “Aole, ua lawa au me ia.”

            Ua hoopioia iho la ko’u mau manao hopohopo no ia moho hiwahiwa a ka Home Rula, a kau aku la ko’u mau maka maluna o ka moho hiwahiwa a ka aoao Demokarata.

            Ka, ua kuhihewa au he kanaka malihini keia i hooliloia ae nei i moho no ka aoao kalaiaina Demokarata, eia ka he milimili no na ka aina makuahine. He keonimana i pulama nui ia e na lii o ko kakou mau la a e like me ka mea i hoikeia ma keia pule i hala aku nei, he keonimana i hoounaia e na moi o keia aina aloha no ka aina nui o Europa e lululima pu me na moi e Emepera kiekie o ia mau aupuni ma ka aoao o ka moi o keia mau paeaina uuku. O ka hae aloha o keia mau paeaina oia ka momi a keia lahui kanaka i iini nui ai e mau a hoea i ka hopena, aka heaha la ka mea i ikeia, ua hukiia iho ua hae la a ma kona ko-wa ua welo ae ka hae Amerika ma o ka hooikaika ana la a ka moho a ka Aoao Demokarata e onou nai nei e lilo i Elele nau e Hawaii. Aole wale o keia. Ua hoike mai ka Baibala Hemolele ke panana nui o ko ke ao nei, “O ke kanaka lolelua, ua maopopo ole kona aoao.” Nawai i olelo mai iloko o ka makahiki hookahi i ekolu aoao kalaiaina e komo ai. E noonoo oe e ke kanaka i loaa ka mana koho balota, i kau wahine, kau mau keiki ame ka ohana. Iwaena o keia mau keonimana ekolu owai ana la kau e koho ai. O ke keonimana anei maluna o ka lio ma ka aoao hikina, a i ole ia o ke keonimana maluna o ka hokua o ka lio iwaena ame ke komohana. I keia minute aole au i ui aku i ke kino ike ole ia o ka manawa, ina e puka ana ka moho a ka aoao Demokarata, aka, he leo ka’u i lohe koli’uli’uli aku ai i ka pane ana me keia: “ O ka moho a ka aoao Demokarata aole loa ia e puka, oiai ua ike o Hawaii ame Niihau i kona muhee.” Ma keia pane ua hooholo iho ko’u lunaikehala e lanakila ana o Kuhio Kalanianaole e pono ai, aole no ka mea hookahi, aka, no la lehulehu me ka nana ole i ka aoao kalaiaina.

            O ka balota, e o’u mau hoa makaainana, oia ka materia nana e hapai i kekahi o keia mau moho ekoly maluna o ka hanohano ame ka haaheo, a ma kau koho ana la e ikeia ai ka pono o kau wahine, kau keiki ame kou ohana. He mea hewa ole paha i ka mea kakau nei ke hoopuka ae aia ma ko kakou aina makua, oia hoi o Amerika Huipuia, he Elua wale no aoao kalaiaina nui e ku nei, a o keia mau aoao kaiaiaina elua oia iho la no na pouhana o keia Repubalika e ku olinolino nei imua o na maka o ko ke ao nei.

            O keia mau aoao kalaiaina oia no ka aoao kalaiaina e noho mana nei i keia mau la, ka aoao kalaiaina Repubalika ame ka aoao kalaiaina Demokarata. No aneane kanaha makahiki ka noho mana ana o ka aoao kalaiaina Repubalika, a iloko o na makahiki lehulehu o kona noho mana ana, ua hapai ia ae ka waiwai o ka aina iluna a iluna lilo loa i hiki ole ke a-na ia kona kiekie, ua hoomohala ia aku kona mau waiwai oihana kalepa ma na kihi eha o ka poepoe honua nei, a o kona ae, ka hoailona nui o ke kuokoa ame ka sila nui o ka maluhia, ua pulelo haaheo aku ia maluna o keia mau aina kulaiwi o kakou, ka aina o Poto Rico ame na Ailana nui hewahewa o ka Pilipine. Malalo o ka mana o ka aoao kalaiaina Repubalika ame ka makapeni a ka Peresidena Repubalika, a mamuli o ka manao nui i hoopunanaia iloko o ka lunaikehala o kela Peresidena aloha i hala aku i ka po. Ka Mea Hanohano Peresidena Makinele, ua hoike ae oia i ke ao holoohoa nei,  “he kuleana nui ko na makaainana o ka aina o Cuba e hauoli malalo o ka nohona kuokoa ana.” O keia Peresidena aloha i kapaeia e kekahi o na limakoko ma ka home puanuanu mau loa a ike ole no hoi i ka luhi, ua hoao akuoia e like me ka hiki iaia e ku-e aku i ke kukala ana ia o ke kaua mawaena o ka mana o Sepania ame Amerika, a oiai, ua hooholoia he olelo hooholo hui e ka ahaolelo nui e hoike ana aia ke kulana kaua ke ku nei mawaena o na aupuni elua, ua noi aku keia Peresidena Repubalika i na komite i hoounaia mai imua ona e “haawi mai iaia i manawa e noonoo hou aku ai e pili ana no keia olelo hooholo kukala kaua.” Wahi a keia Peresidena aloha i hoike ai. “E hooikaika ana au e hana i na hana e kapaeia ai keia kaua, oiaia, aole ke kaua ko’u makemake, aka , o ke maluhia o keia aina.”

(Aole i pau.)

 

PIHOLO O HULIMOKU ILOKO O KE KAI.

            Mawaho o kahi noho o Lunamakaainana Keiki i pau o Waikiki, i kona home pili kahakai i piholo ai o Hulimoku, he oiwi Hawaii a he limahana no ka hui kuai buke o ke kulanakauhale nei “Hawaiian News Co.”

            He wahine ma ka inoa o Kuhao ame elua kane o Keiki ame Kaiu ka poe i ike i keia pilikia o ke kanaka. Ua oleloia ae ua ona o Hulimoku i ka rama ke kumu o ka hiki pono ole iaia ke au a lulumiia e ka nui ikaika o ka nalu ke kumu o ke piholo ana.

            Ma ka noho ana o ka aha koronero ua hoike ae ia aha, mahope o ka huli pono ana, he make ulia ko keia Hawaii.

 

KO HAWAII NEI MOHO KUI KUIPUUPUU

            I keia po Poalima e hakaka kuikuipuupuu ai o Bill Huihui ame Tim Murphy ma ka Halekeaka Opiuma. O Bill Huihui, oia wale no ke keiki Hawaii kuikuipuupuu ma ke ao holokoa nei apuni, a me he mea ia e lilo ana oia ka moho kuikuipuupuu o ke ao nei ma kona papa e ku nei. Ina e haule ana o Tim Murphy iaia, alaila e kono aku ana oia i na kanaka apau e aa mai ana e paio me ia, ma kona papa e ku nei, ma ke ao holookoa.

            Aole loa he manawa i haule ai oia ma keia hana hooikaika kino mai kona manawa mua loa i komo ai a hiki wale iho la i keia manawa, a o na Hawaii apau e hele ae ana e ike i kona ku ana aku imua o ka moho Aukekelalia, aole loa lakou e hoohookaia mai ana. Eia oia iloko o ke kulana maikai me kona mau olona wikani i makaukau e paio aku e hiki i ka hopena. Ua hoopaa aku  o Huihui i kana pili o $200 me Tim Murphy e hoopaa ana hoi iaia ua hiki ke ku aku imua o keia Aukekelalia a paio aku no eono puni.

            O na Hawaii apau i komo ke ohohia no kekahi kanaka o kona koko hookahi e paio ana me kekahi ilikea he mea pono iaia ke hele ae e ike ko Huihui paio ana aku no ka hanohano o Hawaii.

            Ua hoopaa ae no hoi ka Hui Hooikaikakino Honolulu e malamaia ana na lealea apau o keia po iloko o ke kulana keonimana maoli a o keia ana hoi ka oi i ko na wa i hala ae nei.

 

MAKEMAKE I LUNAMAKAAINANA PAKE.

            Ua malamaia ae he halawai o na Pake kupa Amerika maanei ma ka po Poalua nei ma ke keena halawai o ka hui United Chinese, no ka noonoo ana i ka ninau i ala mai e pili ana no keia kau koho balota e nee mai nei. Na Mr. Ho Fon, e hana nei me ka banako o Bihopa Ma i hoomalu ae i keia halawai, a o Mr. Wm. Kwai Fong, ke kakauolelo.

            O ka ninau nui i ala mai oia hoi, ina paha ua loaa ka pono i na Pake i loaa na mana koho, he heluna hoi o ekolu haneri a oi, e noho nei ma keia mokupuni, e wae ae i moho no lakou e noho aku iloko o ka ahaolelo Teritore. Ua koho lokahi like ae ka poe i hiki ae i keia halawai je  mea pono io no e loaa ko lakou lunamakaainana a wahaolelo hoi. Maluna o keia hooholo ana ua waeia ae i komite no ka huipu ana ae me ke komite kuwaena o ka aoao Repubalika e pili ana i ka makemake o na Pake kupa Amerika. O keia malalo iho nei ke komite i waeia: Wm. Y. Kwai Fong, Wm. Crawford, Chun Ming ame Ng Mon War, a ua noiia ae no hoi e hoike ae keia komite ma ka halawai i malamaia ae ma ka po Poakolu nei.

            Ma ka Poakahi nei i ukuia ae ai na koa Hawaii no ko lakou hapa o ka noho ana iloko o ke kahua hoomoana kaua loko aku nei o ka mahina o Iune.

 

KA HIKI ANA E HOOKAAWALE I KA PILIKIA A KE ANU

            Ua ike no na poe apau i ka pilikia e loaa mai ana mamuli o ka loaa ana i ke anu koikoi loa, a he mea hoi keia e koi ana ia lakou e noho iloko o ka hale a hiki i ka hala ana o ka pilikia. He nui a lehulehu hoi, na poe i makemake ole e haule ko lakou mau manawa a e  hauoli ana no hoi lakou ke lohe aku i ka pilikia koikoi e loaa ana ma o ka loaa ana i ke anu i hiki hoi ke oaioia  ae ma ka loaa koke ana i ka laae Chamberlain’s Cough Remedy. Aole o ke ola wale no kana e haawi ana aka he oia hikiwawe a kaupale aku hoi i ka loaa ana i ka numonia. Ke kualia nei ma na halekuai apau. Benson, Smith, and Co. LTD., na agena ma Hawaii nei.

 

HOOLOAHA MA KE KAUOHA

OLELO HOOLAHA. HOOPAU HUI HOOHUIIA

HYMAN BROTHERS. ( NA HOAHANAU HYMAN.)

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha o ka hui i ku a i ola ai mawae na o ka poe no lakou na inoa malalo iho nei malalo o ka inoa hui o Hyman Brothers (Na Hoahanau Hyman,) e lawelawe oihana kalepa ana iloko o Honolulu. T.H., ma keia ua hoopauia.

            O na kuleana loaa no na ko’iko’i apau ua pau pono mai lakou a e hookuuia aku no e ka mea nona ka inoa malalo iho nei Isidor Rubinstein ka mea hoi i haawiia aku ai ke kuleana piha o ka ohi ana i na helu-waiwai ame na bila i kuleanaia e ka hui i oleloia.

            Honolulu, Iulai 1, 1904.

            H.W. Hyman, Michael Hyman, Morris Hyman, Joseph Hyman, Isidor Rubinstein.

            E hoomau aku ana no o I. Rubinstein ma ka lawelawe oihana kalepa ana e like me mamua ma Alanui Moiwahine helu 58 malalo o keia ano o I. Rubinstein & Co., a he olioli nui hoi kona i ka hui aku me na hoaloha ame na makamaka kuai ke kipa mai i ona la.

I.                    RUBINSTEIN. 3303-Sept. 16, 23.

 

HOOLAHA HOOPAU HUI I HOOHUIIA.

            I ka poe apau e ike mai ana i keia: O ka hui i ku ai a i ola ai mawaena o E. Coit Hobron, John M. Sass ame Archibald Young, na hoa hui e lawelawe oihana kalepa ana iloko o Honolulu malalo o ka inoa hui ame ke ano o ka The Hawaiian Rock Company, i keia la ua hoopauia mamuli o ka ae lokahi like ana.

Honolulu, Sepatemaba 13, 1904.

E. Coit Hobron, John M. Sass, Archibald Young. 3033-Sept. 16, 23.

 

            KULA HANAI KAIKAMAHINE O MAUNAOLU.

            Pali, MAui- E hoomaka ana kona kau kula e nee mai nei ma ka la 14 o Sepatemaba. Ua lawa na lumi i koe mo umi-kumalima mau haumana kaikamahine. O na makua e makemake ana e hoouna mai i ka lakou mau keiki i keia kula he mea pono ia lakou e kakau koke mai i ke kumupoo.

            Miss C.M. Snow, 3033-Sept. 16, 23. 30.

 

HOOLAHA MANA HOOKOLOKOLO

ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI ELUA. TERITORE O HAWAII  MA KE KEENA HOOPONOPONO WAIWAI. ILOKO O KA HANA O KA WAIWAI O WILLIAM KEAMO, MEA I MAKE, O KEONEOIO, HONUAULA, MAUI, IMUA O KA LUNAKANAWAI A. N. KEPOIKAI.

Kauoha o ka Hoolaha no ka Hoolohe ana i ke Noi no ka Aponoia o na Hoike Helu Waiwai Hope Ioa, ame Hookuu ana iloko o keia waiwai.

            Ma ka heluheluia ana ame ka @ ia ana mai o ke Noi ame ka Hoike Helu Waiwai o J.D. Keamo, Lunahooponopono Waiwai o ka Waiwai i hoikeia ae nei maluna, iloko oiaiia i nei ai oia e aeia aku i $256.19 a auhau no oia iaia iho me ka huina o $197.44 ame kana noi e nana pono ia mai ka hoike ame ke aponoia mai , a e hoopukaia mai i kauoha hope loa no ka mahelehele ana i ka waiwai i koe iho iloko o kona mau lima i ka poe apau i kuleana iloko olaila ame ka hookuu mai iaia ame kona mau hope hoopaa mai na ko’iko’i aku apau ma ke ano lunahooponopono.

            Ua kauoha pu ia no hoi o ka Poalua, ka la 25 o Okatoba, A.D. 1904, ma ka hora 10 a.m., imua o ka Lunakanawai o ka Aha i oleloia ma ke Keena Hookolokolo o ua Aha Hookolokolo ia i oleloia ma Wailuku..Mokupuni o Maui, oia kahi ame ka manawa i hooholoia no ka hoolohe ana i ke Noi i oleloia ame ka Hoike Helu Waiwai, a o ka poe apau  i kuleana iloko olaila e hele ae ma ia wahi a i ka manawa i hoikeia a hoike aku i ke kumu , ina he mau kumu kekahi a lakou, no keaha ia e ae ole ia ai ia mea ame ka waiho pu ae i mau hoike no ka poe apau i kuleana iloko o ka waiwai i oleloia.

            Hanaia ma Wailuku i keia la 10 o Sepatemaba, 1904.

            Edmund H. Hart. Kakauolelo o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elua. 3303-Sept. 16. 23.30- Oct. 7.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

KAMALO SUGAR CO. LTD.

            Ke haawiia aku nei ka hoolaha i kulike ai me ka mana o ke kuai i hoikeia iloko o kekahi moraki i hanaia i Augate 26, A. D. 1903, i hanaia mawaema o Kamalo Sugar Co., Ltd., he hui, ma ke ano he mea moraki, ame A. Mouritz, M.D., ma ke ano he mea paa moraki a o ua moraki la i oleloia ua kakaukopeia iloko o ke Keena Hoona Aina, o Honolulu, Oahu, Teritore o Hawaii, iloko o ka buke 251, ma na aoao 170, 171 ame 172.

            O ka mea paa moraki, A. Mouritz., M.D. ke manao nei e paniku i ua moraki la i oleloia no ke kumu i uha’iia, oia hoi o ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka uku-panee i ka manawa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai i hoopaaia iloko o ua moraki la i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea mamua iho o ke alo o ka Hale Hookolokolo o Lahaina, Maui, ma ka Poaha, ka la 6 o Okatoba, A.D. 1904, ma ka hora 12 awakea. O ka waiwai i hoopaaia iloko o ua moraki la he 100 poo bibi, 12 hoki Kaleponi (i hoolakaia), 15 lio kauia.

A.     Mouritz, M. D.,  Mea Paa Moraki.

Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi. O ka hoohuli   ana, ke kuni ana ame ka lawe ana ma ka aoao o ka mea kuai mai ia mau lilo.

Hanaia ma Pukoo, Molokai, T.H., Sept. 6, 1904., 3303-Sept. 16, 23, 30.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

 N. L. AME M. F. SCOTT.

            Me keia ke haawiia aku nei ka hoolaha mamuli o ka mana kuai iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 1 o Okatoba 1902, a i kakau kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope Aina o ke Aupuni iloko o Honolulu, Teritore o Hawaii, o loko o ka Buke Helu 239, aoao 389 ame 390, i hanaia mawaena o Nettle L. Scott ame H. Hackfeld & Co. Ltd., he hui ka Mea Paa Moraki o ka Mea Paa Moraki i oleloia ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no nakumu uhakiia, e hoike ana: -o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka aukupanee i ka manawa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai apau i hooliloia e na Mea Moraki Mai i oleloia e kualia aku ana ma ka kudala akea ma ke alo iho o ka hale hookolokolo ma Kailua, Kona Akau, Hawaii, ma ka Poaono, ka la 24 o Sepatemaba, 1904, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

            O ka waiwai i hoopaaia maloko o ua moraki la i oleloia oia keia malalo iho:

1.       He umi (10) mahele (mahele ole ia) iloko o keia aina i ikeia ka “Hui Aina Holualoa” e waiho la i Kona Akau, Hawaii, i kuai hooliloia ma ka palapala kuai aina i ua Hui la i oleloia e W.R. Castle ame kana wahine mare, i Dekemaba 31, 1887, a he palapala kuai hoi i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 108 aoao 451-3.

2.       O keia palapala hoolimalima i hanaia e Kalihiwa Davis is Nettle L. Scott, pau pu me ka aina hoakakala iloko olaila, ame ka manawa o na makahiki i koe aole i pau: E hookoe ana no nae i keia hapa o ka aina i oleloia e paa nei i ke kahua ame na hale o ke Kula o Holualoa, ame ka hapa i puni a paa i ka pahale ame ka apana o la hale o na Mea Moraki mai, a pau pu no hoi na hale e ae ame na hana hou e waiho la maluna iho.

H. Hackdeld & Co. LTD, Mea Paa Moraki.

Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

No na mea aku i koe e ike ae ia H. Hackfeld & Co. Ltd., Honolulu a i Kailua, a i ole ia G.F. Maydwell, Loio o ka Mea Paa Moraki, Holualoa, Kona Akau, Hawaii.

Hanaia ma Honolulu, Augate 26, 1904. 3030- Aug. 26-Sept. 2, 9.16

 

HOOLAHA KUMAU

KAKELA ME KUKA

(Kaupalenaia)

Poe Kalepa ma ke Komisina a he Poe Lawelawe Kopaa

Poe Agena no na Ma @[column unreadable]

hiko Lehulehu.

 

Hui Alahao ame Aina o Ga @[column unreadable]

Manawaholo

Mei 1, 1903.

Mai Honolulu Aku

No Waianae, Waialu, Kahuku ame na wahi hoolulu ma k @[column unreadable]

*9:15 a.m., *3:30 pm.

No Pearl City, Ewa Mill, ame na wa @ [column unreadable]  hoolulu ma ke aiahao- @ [column unreadable]

*9:15a.m., *11:05 a.m, *@:15 p.m.

*3:20 pm, *4:15 pm,  *@:15 p. m.

9: 30 p.m ., 11:15 pm.

 

Mai Waho Mai.

Ku i Honolulu mai Kahuku, Wai@ [column unreadable] ame Waianae mai *8:06 a.m. *5:31 p.m.

Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Pearl City mai-

*6:50 am, 7:45 am, 8:36 am, 10:38 am,

@ [ column unreadable ] 4:31pm, 5:31 pm, 7:40 p m.

5:31 pm , 7:40 pm

 *Kela ame keia la

Sabati wale no.

Koe ke Sabati.

G.P. Denison, Lunahoohana.

F.C.Smith.

G.P. & T. A

 

NA PAPALE I-E NUNUI

O na Lede ame na Keonimana o @ ano hou e loaa no ma kahi o

Fukuroda

Helu 28-32 Alanui Holele

 

HUI HOOLEWA HONOLULU

Ke hooiaio nei keia hui i kana ma@hana kokua i kona mau iaia. I kew@ wa ua ei mamua o 1300 lala, a ke @ mau nei i kela ame kela la.

J.H. Townsend, Kakauolelo.

 

UA UKU AKU KU

Fidelity Funding Co.

Iloko o na makahiki elua i hala ae @ i ka poe i hoahu i ka lakou mau @ [column unreadable] he $380,000.

Na ka First National Bank @ Hawaii e ka nei ma Honolulu 2 [column unreadable] e hooiaio mai i keia mea.

$1.00 o ka puke no 100 pule @ [column unreadable] ka poe e uku pule ia nei 2 [column unreadable] e loaa no ma ke Keena o

R.D. Hightower

Agena ma Hawaii, @ [column unreadable] 41 ame 52 Young Block, @ [column unreadable]

 

POE AKEPAU I LOAA HOO KE OLA KINO MAIKAI.

Ke hoike mau mai nei na Ka@ka a  makou mai na wahi like @ [column unreadable]

ao nei no ka nui o ka poe @ [column unreadable] loaa i ka ma’i Akepau i @ [column unreadable] mai keia ma’i mai mamulu @ [column unreadable]

“Ayer’s Cherry Pectoral .”

Ke loaa i kela laau e loaa ana i @ ma’i ka maha no ka wa @ [column unreadable] aole no kekahi manawa @ [column unreadable] me kekahi ano laau okoa ae.

Aohe Laau Kuni i oi ae o ka mak@ mamua o ka Laau Kunu.

“Ayer’s Cherry Pectoral.”

He mea maikai e ike kakou i ke@ [column unreadable] ka mea ua hooia keia laau i ka poe i loaa i keia haawina no aneane kaa@ [column unreadable]  makahiki. E malama mau i @ [column unreadable] Ina aole au omole laau kuni o @ ano, e kuai koke mamua o ka loaa ana i ke kunu. Ina ua loaa kekahi @ ko o ka ohana i ke anu e hooinu i @ laau a e loaa no ka maha.

Hoomakaukau ia e Kauka J.C. Ayer & Co., Lowell, Mass., USA.

E loaa no keia mau Huaale ma ne halekuai laau a pau.

 

Aole he nui o na loko kaua @ [column unreadable] mai nei i keia mau la. Me he mea a ke hoomaha la na pualikoa i ke@ [ column unreadable] la a nana i ka laua mau hana @ [column unreadable] iho nei. Aole e pau ana ke ka @ [column unreadable] kekahi o laua i ka pilikia, a i ole komo ae na mana nui a hoka’e ae la iaia.