Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 38, 16 September 1904 — Page 5

Page PDF (1.56 MB)

This text was transcribed by:  Jacob Rosen
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, POALIMA SEPATEMABA 16, 1904.

 

Kahuahana o ka Aoao Repubalika.

(Mai ka aoao 1 mai.)

 

X.

            He manaoio makou i ka hooliloia o na naina aupuni i na poe i makemake aina ma na kumu oluolu loa, a e koi ana makou e hanaia i kanawai i hiki ai na poe paa aina ke kukulu i na ala nui i ko lakou mau aina a e hoolilo i ka waiwai io o ko lakou luhi ma ia mea no ka hookaa ana i ke kumukuai o ko lakou aina.

XI.

            Kakoo ikaika loa makou i ka rula e loaa ke a ʻ o maikai loa no na opio o ka Teritore ma na kula aupuni i mea e lilo ai lakou he poe kupa maikai a he poe koho naauao, a ke hoopaa nei ka aoao Repubalika iaia iho e hoolawa i na haawina nui kupono no ka malama ana i na kula ma ke kulana kiekie holomua.  Ua loaa ia makou na haawina nui no ka hoomaemae mau ana o na hale kula, a pela e lawa kupono ai na haumana.  O ko makou hooikaika mau oia no ka loaa o na kumu a ʻ o makau kau a e loaa hoi i na makaainana ke kulana a ʻ o kiekie loa.  Ke hoike nei makou i ko makou hoapono i kekahi kanawai e kukulu ana i waihona kula kupaa e hoolilo wale ia no no ka pono o na kula, a e hooia ana ia i ka nui o na dala e halawai ai me na koina o ke ano akea loa a me ka nee ana o na hana hoonaauao ma ke kulana kiekie loa.

XII.

            Ke koi nei makou e hoomauia na haawina nui no ka malama ana i na hoa makaainana o kakou i poinoia a i hookaawaleia ma Molokai, a e noi aku ana i ke Aupuni Makua i na kokua ana ma na mea e mama ai a e loaa ai he ola.  Ke apono nei makou i na hana a ko kakou Papa Ola i kukulu iho nei ma keia mea.

XII.

            Ke koi nei makou i ka hoomaemae kokeia o ko kakou mau awa, na uwapo ame na pono hoopae ana a puni ke Teritore, a e hooikaika pauaho ole ana makou e loaa mai ka ahaolelo makua mai na haawina kupono no ia ano hana.

XIV.

            Ke koi nei makou e haawiia na haawina nunui no ke kukulu ana o na hale aupuni i makemakeia ame na hana e ae o ka lehulehu i makemakeia a no ka hoomaemae ana ame ka malama ana i na alahele o ka lehulehu a puni ka Teritore.

XV.

            Ua apono makou e hoomauia e ka ahaolelo i haawina ku mau no ka Moiwahine i pau, Liliuokalani.

XVI

            Ku-e makou i na hui kailipono ame na monopale ame na hui apau e hoomalu ana i na lako ame na kumukuai.

XVII.

            Ke olelo nei makou o na pomaikai o keia Teritore ua hiki ke hoohanaia me ka maikai loa ina e lokahi like ko kakou lahui i na alakai ame na kumuhana o ka aoao Repubalika, a nolaila ko makou hilinai ana maluna o ka naauao ame ka hoopono o na poe koho o ka Teritore, ke noi nei makou me ka manaolana i ko lakou kakoo ma ke kau koho e hiki mai ana no kekahi Elele i ka ahaolelo a no na Senatoa ame na Lunamakaainana iloko o ka Ahaolelo.

 

He Ano-e Loa.

HE NUI NA ANO HOOHALIKE ME KEIA, EIA NAE HE ANOE LOA--O NA HOOLA O KAKOU NEI OIA KA KO HONOLULU I MAKEMAKE.

 

            He nui na ano like ole.

            Ke hoopuka nei kela ame keia nupepa.

            O na hoike i hiki ole ke manaoio ia, he hiki ole ke hooia ia.

            O na hoike mai na wahi mamao.

            I hoopukaia e na kanaka ma Florida.  Na manao laula mai Kaleponi.

            Ua ikeia nolaila ia pono.

            Aka aole pela ma ko kakou home kulaiwi.

            Makemake ko Honolulu i na hoike o onei.

            Ke kalahea nei lakou i na hoanoho, na hoaloha ame na hoa makaainana.

            O na hooia o onei ka i heluia.

            Ke hoopuiwa nei oia i ka hoomaloka; ua hala aku ma o o ka hoopaapaaia.

            O keia na kakoo e ku nei mahope o na pahu apau o ka laau Doan Kidney I ʻ ills.  Eia keia hooia nona:

            Ke olelo nei o Mr. Cyrus S. Edison o Kapiolani Paka penei: "O ka ʻ u hana i keia manawa he kalaiwakaa a ua hiki mai hoi au maanei he umi-kumamalima makahiki i hala ae nei.  Mamua aku o ia manawa ua kalaiwa aku wau i kekahi kaa ma Amerika Huipuia.  Na keia hana i lawe aku ia ʻ u i na kau apau a ʻ u hoi e hoohewahewa ole nei oia ka mea nana i hookau mai i ka pilikia ma ko ʻ u puupaa.  Ua loaa mai na hoailona o keia popilikia ia ʻ u, a ia manawa wau i hoao ai i na mea apau e hiki ai ke loaa ia ʻ u ke ola.  Ua haule wale keia mau mea apau, a e aneane aku ana wau e hoopau i ko ʻ u manaolana no ke ola oia ko ʻ u wa i lohe ai i na mea e pili ana no ka laau Huaale Puupaa a Eha o ke Kua a Doan a loaa mai la ia ʻ u kekahi o keia mau huaale mai ka halelaau o Hollister Drug Co.  He mea oia ua hoopakele mai keia mau huaale ia ʻ u a ua kupono hoi ka lakou hana i hana mai ai no ʻ u ma ka ʻ u ike iho.

            O ka laau Huaale Kikala Haneenee ame Puupaa a Doan e kuai ia aku no ma na hale kuai laau apau; o ke kumukuai he 50 keneta o ka pahu (eono pahu no $2.50).  E hoounaia no ma ke eke leta e Hollister Drug Co., Honolulu, na agena o ke Hawaii Paeaina.

 

HEIHEI WAAPA MAHU.

 

            O kekahi o na hana heihei o ka ka la apopo e malamaia ana ma ko kakou awa nei, oia ka heihei waapa mahu aila ea.  He heihei ano hou kiia a ke upuia aku nei e lilo ana keia heihei i mea ano nui ma keia la heihei.  E hui ana iloko o keia heihei na waapa mahu aila ea mai ke nui a ka liilii; eia nae ke manao nei kekahi poe ona waapa aole i pono e hooheiheiia na waapa liilii ana na waapa nunui, no ka mea e maopopo ana no na ka waapa nui ka lanakila.  I mea no nae e hoohoihoiia ai keia poe on a waapa liilii ua haawila he mau minute oi no lakou e like hoi me ka ikaika holo o ia waapa, a ua waihoia ae keia hana ma ko Alex.  Lyle lima no ka nana pono ana.  E haawi makanaia ana keia heihei, a i keia manawa he nui na ona waapa i hookomo ae i ko lakou waapa iloko o keia heihei.

            Ua komo ae nei na waapa Kanoelani ame Kapiolani iloko o ka heihei.  O ka waapa mua malalo o ke Keikialii Kalanianaole, a o ka inoa elua malalo o George Harris.  Ua hookomo pu ia ae nei no hoi na moku Gladys ame Spray ma ka heihei papa ekahi o na moku liilii.

 

NA ANOAI HOOIKAIKA BALOTA.

 

            "E haule ana o Kuhio ia ʻ u, a ke manaolana loa nei wau e oi kelakela loa ae ana ko ʻ u mau balota mamua ona," wahi a Chas. Notley, ka moho Elele Home Rula i ka Ahaolelo Amerika, iaia i kau ae ai maluna o ka mokuahi Mauna Loa ma Kailua i kela Poaha aku nei.

            "Pehea hoi o Iaukea?" i ninauia aku ai ua moho la.

            "Iaukea," i hooho ae ai ua moho la, "aole ia e lihilihi mai ana."

            Alia oe e pulale ae e ka hoa.  Aia no ka ulu la i ka lala laau iwaho loa.  Aia no hoi a hiki aku ilaila, ea, kaena ae ua kanaka.  He hewa ia la.

 

            He kalaikii ka hana a na Home Rula e kaahele nei.  Ma Kailua a ma na wahi e ae a na luna hooikaika balota Home Rula i hele ae nei, ua kalaiia ke kii o Johnson, he haole, a moe aku imua o ua kii la me ka hooho ana ae: "Ka makua o ka Home Rula, e aloha mai oe ia makou."

            Mai oi aku ka maikai ina i noho iho nei he ahawae elele Home Rula a koho i na Elele a hoouna aku i Ohio no ka wae ana mai ia Johnson i moho Peresidena Home Rula, alaila hoolilo ae ia Amerika i kakaiapola no ka lupe Teritore o Hawaii ma ke alakai ana aku ia Amerika e lilo i Aupuni Home Rula, a o na kalaikii o Hawaii nei na kuhina nui.  Epa no paha na hana huli balota!

 

            Ma ka mokuahi Sonoma o ka Poalua nei i holo aku ai o T. McCants Stewart a ma ka hoomaopopo ana o ka mea kakau, ua konoia mai oia e na Repubalika o Amerika e holo aku ilaila no ke komo pu ana aku iloko o na haiolelo hooikaika koho Peresidena.  Ke kali ae nei ka mea kakau o ka ike aku i ka moku nana e lawe aku i ke kanaka haiolelo o ka aoao Home Rula e hele aku ai e haiolelo ma Amerika no Johnson.  E kali ana no nae paha a waeia ae ko lakou moho Peresidena a loaa mai hoi na kono ana i kekahi o lakou e holo aku.

            Aole he mea e hoohewahewa ae @ i ka nui o na ke ʻ a hoohanohano o ka moho Elele Demokarata, kona lilo ana i kanaka naauao i kaahele hoi ma na aina nui o ka poepoe honua nei ame na mea maikai like ole iloko ona, aka nae he i-o nei, aole he lala kau ole e kau ana i ka lala uliuli, e kau ana i ka lala poomoku a e kau ana i ka lala maloo, a ke kau nei i keia manawa ma ka lala maloo.  E ha ʻ i paha auanei ka lala maloo!

 

            Nui ka mahalo i na manao kalaiaupuni a "Kaniahiku" e hoolaha nei maloko o ke Kilohana, o ka hewa hoi o ka hoehaeha loa ia Demokarata ma.  Ina wau e ae ia mai ana e lilo i kauka, alaila o ka laau ikaika e ola koke ai ka mai o@a ka ʻ u e haawi ana.  E kukulu no wau i mau hale ai "soup" papani i na ipuka o na hale oihana i laha ole ae ka ma ʻ i, kauoha aku wau i na kanaka e lalau @ pu a h@io aku no Wasinetona, o k@ ai e weheia mai ka pahuhao o ke Aupuni a haawi ae i na dala a ka lehulehu i hoahu ai malaila, a i ka ike ana aole he waihona hoi mai a kauhale huli ae iluna a helu aku i na @aho, a kali aku o ka h@ mai o ke kanaka Sama@  nana e hoola ae i ka ma ʻ i.  O k@ ka laau lapaau a Kalivilana i haawi ai i ka lahui i kona wa e noho kauka a@ ma ka Hale Keokeo a ke hoaoia nei e kuai maanei.

 

            O ka wa maikai keia e hoolilo ai i na aina aupuni i na makaainana me na kumukuai haahaa loa mahope o ka pau ana o na aina maikai i na mahiko a koe na aina paala ame na aina kuahiwi.  Maikai no.  I hoi no nae paha i ke paala i ke kui opihi, a i na kuahiwi hoi i ka lele pali.

 

            MILLIE.

 

Ka Like ole o ke Demokarata me ka Repubalika

(Hoomauia.)

 

            Hoomanao ae ia wau i na olelo kaulana a ia loea kaiaiaina o ka aina makua i hoike ae ai penei:

            "He ku-e au i ka aoao Demokarata, a e ha ʻ i aku no wau i ke kumu o ia ku-e ana o ʻ u.  O na mokuaina apau i kipi ku-e aku i ke aupuni makua, he mokuaina wale no ia i ikeia he Demokarata.  O na kahuahana i hakuia no ka hoomakuahana i ke aupuni na ke Demokarata i hana.  O kela ame keia kanaka nana i hoao e ulupa i ka hae aloha, mai kona welo ana malalo o na ouli lani, kahi a ia hae i haaheo ai ma ka pulelo ana, he Demokarata ia.  O kela ame keia kanaka nana i hoao e wawahi i ka nohona aupuni, he Demokarata ua kanaka la.  O na enemi a keia aina makua no na makahiki he 20 he Demokarata wale no ia.  O kela ame keia kanaka i ki pu i na koa Lahui he Demokarata ia kanaka.  O ka poe nana i kumakaia ma ka hanai ole ana i ka pololi o na koa Lahui he Demokarata ia kanaka.  O na kanaka i aloha i ka hoohauwakuapaaia o kekahi hoa kanaka he Dekomarata ia poe.  O ke kanaka nana i pepehi ma ke ki pu ana ia Aberahama Linekona he Demokarata ia kanaka.  O ka poe i haawi i na kokua ana, a i haawi ae i na manao aloha no ka mea nana i pepehi ia Linekona, he poe Demokarata wale no lakou.  O ka poe i hauoli i ka make ana o ke kanaka puuwai hamama e like me ka Peresidena Linekona he poe Demokarata wale no lakou.  O ka poe i ake e loaa mau aku ia lakou ke kuleana e hili me ka huipa i mea e hana ai ke kanaka i hiliia me ka uku oleia, hookahi no uku o na moali huipa ma ke kua, oia poe apau he poe Demokarata wale no.  O na kanaka i hanai i na ilio puni koko (blood hounds) e alualu aku i ka poe mahuka mai na hana ehaeha a keia auna, he poe Demokarata wale no.  O na kanaka e kaili ana i na keiki e ai ana no i ka waiu o na makuahine mai ko lakou poli, a kuai aku ia lakou ma ke kudala akea ana, he Demokarata ia mea.  O kela ame keia kanaka i hoao e hoemiia ke ana waiwai o ke dala ma ka aina makua, i olelo e uku ole ia na aie lahui, i hoole i ka hookaa ana i ka kakou mau aie a ke aupuni i kii ai i ko ha ʻ i dala, a i ake e hoemi ia ka hilinai o na aupuni e i ko kakou, o lakou apau he poe Demokarata wale no.  I ka wa i kahea ai ke aupuni i na lima kokua ma ke kaua, a e pee ana ka poe i makemake ole e lilo i koa no ka hoopakele ana i ka aina, i pee iloko o na ululaau a maloko o na ulunahele e ki pu powa ai i na koa aupuni, oia poe he Demokarata wale no.  O na kanaka i uwe i ka pahu kupapau e waiho ana ke kino wailua o ke "kauwa hookuapaa" he Demokarata ia.  O kela ame keia kanaka i olelo ino aku me na olelo hailiili ia Linekona ka Peresidena, no kona hoopuka ana i ke kuahaua e hookuu ia na kauwa a e kuokoa na kanaka apau, ka palapala kuahaua i ikeia ua poniia e na Mana Lani, oia poe he Demokarata lakou.  O ka poe e hoino ana i na koa Lahui e hele ana i ke kaua no ka hoopakele ana mai i ka aina ame ka hanohano o ka nohona aupuni makaainana, oia poe he Demokarata lakou.  O na kanaka i hoala i na haunaele ma ka Akau, i ake e hookuu ia na pio kipi, i loaa ka poe nana e puhi aku i na home o na ohana o ka Akau, i kumu e nele ai na wahine ame na keiki a na koa i kaawale i ke kahua kaua e paio ana no ka lanakila o ka hae lahui, oia poe ha ʻ iha ʻ i kanawai he Demokarata wale no.  O ke kanaka e manao ana he mea hiki wale no i kekahi o na Mokuaina ke haalele i ka nohona aupuni Huiia, a ua hiki ke hoala ia na hana kipi i mea e haule wale ai keia aupuni nui, he Demokarata ia.  O na kanaka i puhi a i kokua i ke o ʻ a ana i na home e noho ia ana na keiki makua ole ma Nu Ioka he Demokarata ia: o ka poe i hoao e puhi i ke kulanakauhale o Nu Ioka me ka ike iho no he hana keia e make ai he mau tausani o na kino ola, a i maopopo ia lakou e lalapa ana na naheka ahi e holapu ana i na kauhale, a e kaili mai ana i na keiki e moe ana i ka poli pumehana o ko lakou mau makuahine, oia poe i kuko i keia hana ekaeka, he Demokarata wale no.  E hoomanao oe o ka poe nana i lawe a hoao e lawe i na anoano o ka ma ʻ i piwa melemele ame ka hebera ma ka Akau ma ke ano pela iho la e ko ai ka lakou mau manaolana e luku ia ka poe o ia wahi he Demokarata ka ia poe.  O kela ame keia manewanewa i kau iho maluna ou e ke kanaka koa i komo i ke kaua, no ke ake e loaa ke kuikahi, ke kaulika ame ke kuokoa i kou aina hanau, na ke Demokarata ia haawina i hookau mai maluna ou."

            "He Repubalika wau, a e ha ʻ i aku wau i ko ʻ u kumu i lilo ai pela."  O ke aupuni Kuokoa hookahi no keia o ke ao nei, a na ka Repubalika ia haawina i haawi mai.  Na ka Repubalika i wehe ae i na kaulahao i nakiikii ia maluna o na kanaka nona ka heluna he eha miliona.  Me ka laau kauwila o ka holomua i hoopa aku ai ka Repubalika i ke kahua kudala kanaka a lilo ae ia kahua he mau hale kula.  Na ka Repubalika i kinai i ke kaua huliamahi kipi, hoopakele i ka Lahui, hoomau i ka welo haaheo ana o ka Hae Lahui, a kukala i ke ao holookoa ua make kanu ma na wahi apau ka nohona hookauwakuapaa.  He Repubalika au, no ka mea, o ka aoao kalaiaina hookuokoa no ia i ke kanaka.  He kahuahana ko ia aoao, i akea e like me keia ao ame keia lahui, he aoao hoi e olelo mai ana, e ai oe i ka luhi a kou lima ame ka hou o kou lae, he aoao hoi e i ana ia kakou, e noonoo me ke akahele no ka mea e pono ai ka noho ana, he aoao hoi e kukala ana, "aole he kaulahao e umii ana i ko mau lima a e nakiikii ae i kou uhane."  He Repubalika au, no ka mea, na ia aoao i olelo mai ke Aupuni Lahui kakou.  E@ au i ka mokuaina o Iniana e kamailio nei me he la he kupa au no keia mokuaina.  He kuleana ko kaua e kamailio maloko o na palena o ka mokuaina o Ilinoe, aole no ke kau mai maluna o kou poo o ka hae mokuaina o Ilinoe, aka, no ka welo haaheo o kela hae hoku maluna ou, ka hae hoi i hoopulu ia me na wai koko o na kupuna nana i na ʻ i ko kakou kulana nohona Lahui.  He hauoli au i ko kakou lilo ana he Lahui hookahi.

            He mea ia e haaheo ai kakou, a ua maopopo aole loa e hiki ia kakou ke lilo i Lahui hookahi, nui, ikaika a kamahao, ke ole e loaa ia kakou, he aina nui, kaulana, a u ʻ i o ka noho ana.  O na kula mauu nene palahalaha, na kuahiwi kukilakila, na muliwai e kahe ana me ka leo nui, na kapakai e pale ana i na leo kupinai a halulu o ke kai o na moana a i elua, i hui ia hoi me ka mele hauoli o ka wai o Niagara, nana i hoopuipui i ka houpo o kela ame keia kanaka Amerika, a hoolilo aku iaia he kanaka e aloha ana i kona nohona lahui.  He Repubalika au no ka mea ua i mai keia aoao e makaala ia ka pono o kela ame keia Amerika ma na aina e, e like me he mea la aia no ia i ka home ponoi.

            (Aole i pau.)

 

Aole like i keia manawa.

 

            I kekahi manawa i hala ua malama ae na haumana o na laau lapaau he ike a o ua ike la e hoike ana, aia he nui na like ole o na ma ʻ i, e like me ka nui o na lala like ole ame na io paahana o ke kino o ke kanaka.  A o kela ame keia eha like ole i loaa i ke kino o ke kanaka, he mau lapaau like ole no hoi ka lakou.  O na lawelawe kuhihewa ana me ka hawawa nui he alakai wale ana no ia iloko o ka manao hoopoho manaolana.  O ka mea oiaio, o ke kino he mikini ia o hookahi kino, a o ka lala e ano e ana pela no hoi e pau pu aku ai na lala e ae o ua mikini la ma ia ano hookahi.  Nolaila, ma keia e ike ai kakou o ka mea e loaa aku ana i ka laau lapaau a o ka lawelawe lapaau ana e loaa ai ka oluolu ame ke ola o na eha like ole--a i ole o ka pau ae o na mea iloko o ua mau mea like ole la aka, hookahi mea i maopopo loa he mau ano like ole wale io no lakou apau a he mau hua hoi i puka mai, mailoko mai o ka mea hookahi.  E like me keia malalo iho: Ka nele i ke koko, na ma ʻ i alaala, na ano nawaliwali e ae, wela, anu, kunu ame ka nalulu, he ma ʻ i i ano kaumaha lakou i ka nana aku eia nae o ka laau lapaau a

WAMPOLE'S PREPARATION

ka mea nana e hoemi koke me ka poho ole o ka manaolana i na ma ʻ i ano ino, a he mana hoola hoi kona i na ma ʻ i i manaoia aohe he manaolana i koe no ka puka malaelae mai.  O na kumu o ka loaa ana o ka maha hoola oia no keia malalo iho: O ka mua oia ka mana hooponopono maluna o ka oihana hoowali  ai o ka opu, elua, o kona ikaika hana e kipaku ana i na ano inoino apau o ke koko, a o ke kolu, o kona mana hooikaika i ka ulu hou ae o ke kino iloko o ka maikai mau.  He ono ia i ka ai ana, oiai hoi iloko ona aia he mau waiwai io he nui o ke ola o ke kino ame na ai maikai e hanai io ai no i na io paahana o ke kino o ke kanaka, a o ua mau ano la aia ia iloko o ka laau lapaau Pure Cod Liver Oil (Ka aila maemae o ke akepaa o ka i ʻ a Cod) i hui pu ia me na wai momona i hoohuihuiia kekahi mau mea kupono loa no ka hoola ma ʻ i ana.  Aole i moeuhane ia keia laau lapaau i loaa ai oia, aole no hoi i loaa mai ia mamuli o ka ulia wale, aka, ua imiia a huliia me ka noeau maluna o na kahua paa o ka oihana imi laau lapaau.  He oiaio loa kona ano, e like me na mea i weheweheia nona a ua loaa hoi kona hilinaiia e ka lehulehu maluna no nae o na kumu i haiia.  Eia ka Kauka Thos. Hunt Stucky pane: "Ma ka hoohana mau ana o ʻ u i keia ano laau i na manawa apau a ʻ u i lawelawe ai i ka ʻ u oihana kauka, ua ike au he laau maikai loa keia ma ka ai ana, he ono e loaa lihi iki ai ke ano liliha a he laau lapaau no ia i kupono loa i hoomakaukauia no ke kuai ana.  "Aia he ikaika hoola iloko o kela ame keia oolopu laau e ai ia ai.  Aole e loaa ia oe ka manao hoopoho manaolana mai iaia mai."  He kuaiia keia laau e ka poe kuai laau lapaau apau apuni ke ao holookoa nei.

 

KUKULU KALAPU REPUBALIKA, MAHELE II.

 

            Ma ka po Poalua nei i malamaia ae ai, e like me ke kahea ana a ka lunahoomalu o ka Apana Elima, he halawai kukulu kalapu Repubalika ma ka Mahele Umi-kumamakahi, he mahele hoi i hookaawaleia ae mai ka Mahele Ehiku ae o ka Apana Elima.  Ke nana ae i keia mau huahelu ua ano like loa me ka paani "-11," nolaila he mahele laki keia, a ke manaolana loa nei na alakai Repubalika e lilo ana ka lanakila oi kelakela ia lakou maloko o keia mahele i keia kau koho balota ae.  O keia malalo iho nei na lunanui i kohoia ae ma ia halawai:

            Peresidena, B. P. Zablan; Hope-peresidena ekahi., W. J. England; hope-peresidena elua, David K. Kanuha, kakauolelo, George Lucas; kokua kakauolelo, B. Sturgeon; puuku, George @arr.  Na lunanana koho balota, J. G. Cooke, A. K. Palekaluhi ame Seth Rice.  Na komite hooko, J. L. Carter, John Pulaa, C. R. Dement, I. L. Cockett ame George Markham.

 

MA KA HOPENA O KEIA MAHINA E HOOMAKA AI KA HANA.

 

            I ka po Poakahi Sept. 5 i noho ai ka halawai a ke Komite Kuwaena Repubalika i kohoia mai nei e ka Ahaelele Repubalika i noho mai nei i Hilo ma kahi mau o na Repubalika a no ka manawa mua loa no hoi ia halawai ana.

            Ua hiki mai ilaila ka Lunahoomalu A. G. M. Robertson Lobik@; W. T. Rawlins, kakauolelo; E. F. Bishop, puuku; W. W. Harris, John @. Lane, Sam Johnson, David Douglas, ame F. T. P. Waterhouse.

            Ua hooholoia ia halawai e haawi mana aku i na komite apana e kaheaia na mahele koho hou i maheleheleia e ke Kiaaina no ke kukulu kalapu ana ma ia mau wahi a ua hoopukaia @ na kuahaua, a ua malamaia ae na halawai o ia mau mahele hou ma ka Poaono, Poakahi ame Poalua iho nei.

            Ua hooholoia no hoi iloko o ka halawai e hookomoia iloko o ke komite apana i hookahi hoa mai kela ame keia kalapu mahele koho hou.  E loaa piha ana ia lakou ka mana piha o ka hoa komite apana mahope iho o ka wae moho hoa ahaolelo kuloko ana.

            Ua hooholo pu no hoi ke Komite Kuwaena e pa ʻ i ia ke kahuahana Repubalika ma na olelo haole,  Hawaii ame Pukiki, no ka hoolawa ana i na mea apau.  A hooholo pu ia no hoi e hoomaka na haiolelo kalaiaina o Honolulu nei ma ka hapahope o keia mahina--ua manaoia e hoomaka ana i ka la 26, ua manaoia e hoomaka ana i ka la 24.

            Ua hooholo pu ia no hoi e kauoha aku e hanaia na pihi o ke kii o ka Elele Kuhio a e hoolawa ma na wahi apau a eia ke hanaia nei.

 

KA LA HEIHEI WAAPA AME MOKU LIILII.

 

            Apopo, oia ka la heihei waapa i kamaaina mau i ko Honolulu nei i ka hoomanao ana i kela ame keia makahiki, a i keia makahiki no hoi e hoomanaoia ana e like me ka mea mau.  He 16 ka nui o na hana lealea e malamaia ana ma ia la, mai na heihei waapa, heihei moku liilii, hukihuki kaula a na waapa lawai ʻ a o na Kepani ame heihei waa.

            O ke kahua heihei oia no ke awa o Honolulu nei, a e hanaia ana na pahu holo e like no me na mea i hanaia i na makahiki i hala ae nei.  E hiki ae ana ka bana malaila no ka hoonanea ana i ka poe makaikai.  Aole he hookuku kinipopo ma Kamoiliili i paa maluna o ka papa kuhikuhi o na hana hookuku no ka la apopo, aka me he mea la e paani ana na hui Honolulu ame Maile i ka laua paani i hoomoeia mai ai mai ka la o na Limahana mai mamuli o ka haule ana o ka ua a hookuha ʻ uia ai kekahi hapa o na lealea oia la.

 

Hoonee Kaua na Rukini no Korea.

(Mai ka aoao 1 mai.)

 

ki kukai ana me Feng-Wang-Cheng, ka manao e oki ae i ko Generala Kuroki kukai ana me Feng-Wang-Cheng.  Ua hoikeia mai nei ua hopioia o Generala Sassalitch me kona mau koa he 3000 a ua eha no hoi oia.

            Ua hoike ae kekahi mea kakau nupepa o Rusia eia na Kepani ke nee nei imua me ka awiwi a ke loaa aku nei na kokua ia lakou mai New@hwang aku e lilo ai ka hoopuipui ana aku i ko Kuropatkin mau pualikoa i mea ole.

            MUKDEN, Sept. 13.--E houluulu ae ana na Rukini ma ka akau.  He mau mahina loihi ke hala ana ia lakou ma ka hooponopono ana no lakou iho.

            KAPALAKIKO, Sept. 13.--Ua hoole aku nei o Lunanui Stratton o ka Oihana Dute Awa i ke koi a ke Kanikela Iapana e hookuuia aku ka mokukaua Lena o Rusia e haalele iho i keia awa iloko o na hora he iwakalua-kumamaha.  E hoomakaia ana ka nana ia o na hemahema i ka la apopo.

            LIAOYANG, Sept. 13.--O na hana haowale maanei ua oi aku mamua o ka mea kupono.  O na Rukini, na Pake ame na Kepani ke huipu nei ma keia a he nui na mea i hoopilikiaia, aole hoi i nana ia ka pono o na makaainana o Europa.

            ST. PETERSBURG, Sept. 13.--Aole i loli ae ke kulaaa kaua ma Mukden.

            LADANA, Sept. 13.--O ka hoike e hoike ana ua eha o Generala Zassalich a ua hopupioia hoi oia ame kona mau koa ua hooleia mai nei ka oiaio; a pela no hoi ka hoonee kaua no ke oki ana ae i ko Generala Kuroki kahua hoahu ai.

            KAPALAKIKO, Sept. 13.--Ua nana pono ae nei ko Amerika mau Lunanana i keia la i na hemahema o ka mokukaua Lena o Rusia.  Ua loaa aku nei ia lakou na kapuahi ua pono e hoomaemaeia

            WASINETONA, Sept. 13.--Ua haawi ae nei ka mana Aupuni i keia la he hoike e pono i ka mokukaua Lena o Rusia ke haalele iho i ke awa o Kapalakiko iloko o ka manawa a ke aupuni i haawi ai no ka hooponoponoia ana o kona mau hemahema, a i ole e laweia ae kona mau mea kaua a noho iho iloko o ke awa a hiki i ka pau ana o ke kaua.

NA LONO KAUA O KA LA 14.

            ST. PETERSBURG, Sept. 14.--O ka hoike eia ke hoomakaukau nei na koa Pake no ka noho ana ae ma na wahi i lilo i na koa Kepani ka mea nana e hoala nei i na manao nune maanei.

            Aole he lono mana kaua i loaa mai nei i ke Aupuni e hooiaio ana i na lono e lauahea wale ia nei: O ka mea ano nui wale no oia hoi ke ku wale ana o na hoolala kaua mamuli o ka nui o ka ua.

            CHEFOO, Sept. 14.--He ekolu haneri tausani ka nui o na Pake e hoohanaia nei e na Kepani iloko o na kahuapale mawaena o Poto Ata ame Dalny.

            KAPALAKIKO, Sept. 14.--Ke manaoia nei e noho iho ana ka mokukaua Lena o Rusia maanei no ke koena o ka wa kaua.

            MUKDEN, Sept. 14.--Eia na Kepani ma kahi he iwakalua-kumamakahi mile mai keia kulanakauhale aku.

            ST. LOUIS, Sept. 14.--O ka hui Inter-Parliamentary Union e noho nei ma ka lakou halawai ua hooholo ae nei i kekahi olelo hooholo e koi aku ana i na mana Aupuni apau e komo uwao ae iloko o ke kaua e kauaia nei a e noi ana ia Peresidena Rusawela e hoohana aku i ka mea i hiki iaia no ka hoihoi ana ae i keia ninau iloko o ka Aha Uwao (The Hague.)

            ST. PETERSBURG, Sept. 14.--Eia na Rukini ke kukulu nei i na papu pale ma ke alahele o Tie.

            VICTORIA, Sept. 14.--Ua kauohaia aku nei ka mokukaua Pelekane @rafton e kiai aku i ko Pelekane oihana holomoana.

            PARISA, Sept. 14.--Ua hoikeia ae ke aneane aku nei ka mokukaua h@ Korea o Rusia e ku aku ma k@ o na awa o Amerika ma ka hu@ @ai Pakipiki.

            KAPALAKIKO, Sept. 14.--Ua kipa makaikai aku ke ka@ o k@ mokukaua holo mam@ Lena o Rusia i kahi kapilimoku ma ka mokupuni M@ keia la, kahi hoi @ moku no ka h@ ana.

NA LONO KAUA O KA LA 15.

            ST. PETERSBURG, Sept. 15.--Ma k@ hoike a Generala @patkin ua h@ aku oia i ke k@mu o ka pilikia m@ Liaoyang maluna @ Generala Orloff no ka hiki ole ana @ e paa i kahi @ nui o ke kahu@ kaua.  Ma ka Generala Kuropatkin koh@ aku i ka nui o ka @ ma kona aoao he @ i make a h@ 12,000 i eha.  O ke@ ka hoike @ i hoihoi ae i na manao maikai no Kuropatkin maanei.

            TOKIO, Sept. 15.--Ua hooholo ae nei o Iapana e kukulu i aumokukaua no ka malama ana i ka oihana hooholomoku o ka lahui.  O na lilo e ukula nei ma o na manawalea ana a ka lahui.

 

ILOKO O KA PILIKIA NUI.

 

NA KA LUAI I PALE AE @ IKAIKA NO KE PALE @ PILIKIA

 

NAWALIWALI @ A MANAO E MAKE @ EIA NAE UA @ HUAALE AKALA @ WILLIAMS.

            Penei ka hoike a Mrs. @ Brooks, e noho nei ma ka @ Paka.  Kikako, Illinois @ ai no kona hoo@ @ luai popilikia loa i loaa @

            "No elima makahiki @ ana e na kauka like ole no @ ana ae i ka pilikia @ loaa @ opu i loaa pinepine @ hoikeia ae hoi ma ka @ mau ana o ka @ e loaa mai ana ka oluolu @ ia ʻ u ke hana i ka@ hana.  @ liuliu iho @ maluna o ko ʻ u wahi moe @ a eha la a i ke ola hou @ liuliu iho hoi hou @ wina maluna o ʻ u.

            He lehulehu na @ i ka nawaliwali o @ ana hoi ke paa iho @ ala mai no ka @ mahope iho o kekahi @ hope o ka luai ana e @ ka nawiliwili a o @ nana i waiho mau @ moe.  I ka po e luai no @ hopena i kau mai maluna @ nawaliwali loa ana a waiho @ ka ʻ u hana maa mau.  Ua @ kanaiwa-kumamaha wale no @ ko ʻ u kaumaha i keia manawa.

            "I Ianuari i hala heluhelu iho @ i na mea e pili ana i ka laau @ @liams' Pink Pills for Pale @ o kekahi o na nupepa puka @ a kuai iho la wau i kekahi pahu @ maka iho la e lawe i @ Mahope o ka pau ana @ pahu la ike iho la wau ua @ malama iho i ka ʻ u @ ko ʻ u opu.  O keia ka mea @ ikaika ia ʻ u a hoolana mai @ e loaa ana ka pomaikai @ hoomau aku la wau i ka @ keia mau huaale no @ mahina @ hopena o ka manawa i @ pau iho la ko ʻ u luai ana a @ mau paona i ka 142 a e @ mau ana hoi.

            "Ke manao nei wau mai @ wau ina aole wau i @ Akala a Kauka Williams @ Haikea, no ka mea i kekahi @ a ʻ u e luai ai e puka mai @ maoli a no ekolu a eha @ loa e hiki ia ʻ u ke ai i @ ai.  Ua olelo mai kekahi @ pau kekahi mau mea @ waihona ai i ka popo, a @ hoi kekahi he ma ʻ i nawaliwali @ ka waihona ai, a ua @ laau ia ʻ u no keia mau @ aole loa i loaa mai ka oluolu @ hope mai ua hooholo iho @ muli o ka nui kupono @ iloko o ko ʻ u mau aakoko ke @ ko ʻ u nawaliwali a hiki pono @ i ko ʻ u waihona ai ke @ mau mea e ai ai, nolaila @ Ia wau e lawelawe i ka laau @ nana wau i hoola mai.  I @ ua hiki ia ʻ u ke ai i na mea @ e makemake ana, a loaa pu @ ikaika no na ano hana apau.  @ mau wau i ka laau Dr @ Pink Pills for Pale People iloko @ hale a ke hoike mau nei @ mau hana hoola ia ʻ u i ko ʻ u @ no ka mea ua ike @ mau huaale i hoola mai ia ʻ u.

            He laau maikai ka Dr. Williams @ Pills for Pale People no @ pau o ka opu ame @ laau hooikaika hoi i na @ apau a hiki i ka loaa ana @ hana ia lakou.  Eia @ na halekuai laau lapaau @ holookoa.

 

            O na hale hoahu @ ke alanui Alakea @ wawahiia no ka @ kahua e hanaia aku ai @ o Honolulu nei.

 

            Ua hoike ae o Jack @ nanui o ke kahua ma ʻ i o @ hiki aku i ka 308 ka nui o @ paa ae i ko lakou mau @ koho balota ae i ka la @ ana o ka Papa @ Maikai keia.

 

            AOLE HE MEA I OI AKU @ O KA IKEMAKA.--"O ka @ i loaa mai ia oe ma ko ʻ u @ ua oi aku ka mokaikai @ i oe mamua o umi @ ka@a ai e kekahi mea @ E ha ʻ iia aku no kekahi @ laau Chamberlain's @ Remedy oia ka laau @ ma ʻ i nanahu o ka opu @ popo loa he manawa @ mea.  E pono e loaa @ ikaika maluna ona, @ nao iloko ona e @ haawi aku i ka laau @ ka ikemaka @ o ka loaa ana @ hoopoina ole no @ ke @ nei keia laau lapaau @ laau lapaau apau.  BEN@ & CO. LTD. @ Hawaii nei.

 

NANA ANA AOHE AUHAU

Na Kauka Huki Niho Noeau

He hanaia ka hana @ hau haahaa loa.

F. L. FERGUSON.

L@nahoohana.

Helu 215 Alanui Hotele, @ Young Building.