Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 39, 23 September 1904 — Page 6

Page PDF (1.48 MB)

This text was transcribed by:  Lynette Danylchuk
This work is dedicated to:  To Pete, with love.

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPE KUOKOA, POALIMA SEPATEMABA 23, 1904

 

NA ANOAI KOHO BALOTA.

            O Ke @ @ Kah@ e ha@ ana i kona @ ma Was@ he ku maoii me i ka@ ai ka mau. a@keia na l@ walehia i @ Kakou he @ aku no.  H@p@puia ke pono o ka @ mamuli o ka pilikia ana o kekah@ H@ka@  Ma ua @ Hoike ae o Kahai ua kipakuia oia o ke A@ Kuhio.  Ina pela he hewa aku la ke kumu i kipakuia ai Aoie e kipaku wale la kekahi mea me ka hewa ol@ a @ aole he hewa a kipakula he mea kupaianaha ia.  Nolaila, he hookahi no akioma maopopo ua kipakuia ke kanaka no kona kewa, a ua pono ia hana.

 

            O ke kanaka mahiai i kanu i kona mala i ke ko a kupu ae a no elua mahina kii oia a huhuki i ke ko a kanu aku i ke kulina a hala na mahina elua k@ kou huhuki ae a kanu aku i ka hui@a malaila, he kanaka holomua anei ia o ka@ ha@a?  Aole. Ina pela.  he mea pono anei i elua makahiki o ka Elele Kuhio e hana ai no ka lehuiehu alaila huhuki ae laia a hookomo akku ia Iauk@ malaila.  E holomua anei ka kakou mau hana ke huhuki pinepine aukou i ka kakou mau Elele?  Ke oleloia @e hoaa kakou.  Pono no e hoao. Mahope no nae o ka hua aua a ikeia au aole i kupono ka makemake me ka @ i puka mai.  A ole anei. ke hana kakou i keia hana. @ like ana kakou @ ke kauaka mahiai huhuki mau i kaua mau mea i kanui ai? Aole anei o kakou no ke luhi ana mamuli o keia hana ana pela? Alaila heaha ka hana pono? Koho ia kuhio a o kou koho a@ laia, oia no kou waela ana a kipulu ame iaia i ikaika ae kona ulu ana a mua mai ka @ ohaha e like hoi me ke kanaka mahiai i kauu i kana mau mea kauu a waele ae i ka nahelehele a kipulu aku i mahuaua ka pomaikai.

 

            O ka mea kupaianaha loa i keia mau @ @ ka paio ana o kekahi mau nu@ Hawaii, @ ino ke Demokarata a @ @uwale ka Home Ruia, eia nae @ mau  @iki i ka wae ana o na moho, @ hookahi wai o ka like.  Komo aku @ o HOme Rula me ua Demokarata @ anu i hailuku ai he ino, a pela @ hoi @ Demokarata ilok o ka mea @ua i hool@upwalu aku ai.  Heaha la @ waiwai o na Kahuahana a laua i @pono ai?  O ka lima puhuluhulu mao@ keia o @kobo o ka leo no nae ka leo @ Esau.  Ke manaolana nei ka mea kakau aole i powehiwehi na maka o na Isaaka o Hawaii nei e hiki ai i na Iakoho ke hoopunipuni akku ia lakou.

 

            O ke "ake" hanohano ana o kekahi kanaka he ma'i ino loa ia i loaa iaia, @ aai ana iloko o kona puuwai, a o ka hopena e huli ana oia i mea e hoo@oia ai ua "ake" la, ina no ia e kumakaia ana i kona hoa kanaka ma na ano apau ana i manao ai e hana i loaa ua "ake" la.  Pela ka moho Elele Home Rula i hana ai i kana hana ma Hawaii, a o ka laau kupono loa e oia ai ia ano mai'i oia ke koho ole ana aku iaia.  Ua hewa anei ia?

                        MILLIE.

 

KO MAUI MAU MOHO.

 

            O keia malalo iho nei na moho i waela mai nei e na Home Rula i huiu aku nei hoi me na Demokarata a ka nupapa Kuakoa Home Rula e hailiili nei, ame ke Aloha Aina hoi e hoino nei.  Ua kohukohu maoli no keia mau paa ke holo like:

 

SENATOA.

 

                                                            Balota

Jas. L. Coke (kohoia)                          24

Wm. White (kohoia)                           25

Kaiue (waiho ae no Coke)                  24

 

LUNAMAKAAINANA.

 

            Hana --

G. W. P. Kauimakaole (kohoia)         20

W. F. Hardy                                       16

Ohulii                                                    6

 

            Makawao--

D. H Aukai                                          2

A. Forsythe                                         10

Rev. Kekipi (kohoia )                          23

G. H. Kekapai                                     4

 

            Lahaina--

Geo. Kauhi (kohoia)                           16

Makekau                                             11

D. K. Kahaulelio                                15

 

            Molokai--

D. H. Kahaulelio (kohoia)                  20

Fred Beekley                                      14

G. M. Mahinui                                     8

 

            Wailukku--

John Richardson (kohoia)

U. Kookoo (kohoia)

 

AHAHUI REPUBALIKA.

 

            I ka Nupepa Kuokoa, aloha oe:--E oluolu mai kou hanohano, e hoolaha aku ma kahi kaawale o ka Nupepa Kuok@ i keia hunahuna mea hou o Nakiku nei.  Ma ka la 3 o Sept., 1904, ua kukulu ia he Ahahui Repubalika ma keia Apana ma ka inoa o Nahiku  Precinct Club.

            O na luna nui Mr. J@o. Kaiwi.  Pe@ H. H. Kauihou Hope=Peresi@ @ Jno. H. Hoonuimawaaui. Hope- Per@sidena Elua. Chas. Maui. Kaka@ Jos. K. Mawae Hope-Kakauelel@ J@ Pihe, Puuko.

            Na K@ Hooko- Hugh Howell, Henry R@, J@ Kapu. S. K. Kauihou Moses M. K@ku@.

            No Lunakanawai -- D. K Kahookele. J. . Keakahiwa, Jna Kaiwi, Jr.

            Huina mui o na laia he 25.

            Ma ka la @ o keia mahina e hui laaua @ ana na kupa o Nahiku nei me ke Poo nui o ke kakou Teritore: eia hoi ke Kiaaina. Geo. R. Carter: a e haawi ia ana he Ahaaina nui ma kahi noho o Mr. H. Howell.

            O keia ae la na wahi mea ano hou a Nahiku nei a me @ ka welina pau ole.

Owau no m@ ka haahaa.

CHAS. HUIL

Kakauolelo Rev. Precinct Club o Nahiku.

            Nahikku, Maui, Sept. 8, 1904.

 

IKAIKA O IAUKEA MA KA HOOHULI HOME RULA I DEMOKARATA.

 

            HILO Sept @--Ma ka hui ana o ka halawa I@nookara@ o ka Apana Ekahi ma H@o ua @eia ae o @ T.Shipman i moho sen@ioa a o David Ewaliko.  Henry W@s@ame J. M. Kokomo no ka moho lunamakaaimana.

            O C. P. Laukea ka moho elele Demokarata no ka Ahaolelo Nui ua haawi ae oia he haiolelo kalaiaina ma ke kahua puhiohe kahi e paani ana o ka bana puhiohe. iaia i hoi mai ai mai kuaaaina mai.  O ka manao nui o kana haloelo oia no ka paipai ikaika ana i ke anaina e haalele i ka aoao Repubalika ame ka mana hooponopono aupuni a e huli nui ma ke aoao Demokarata ame kona hooiaio aku i ka like no o ka maikai o na aoao elua (Repubalika ame Demodarata) a i ole ua oi ae no kona aoao.

            Ua olelo ae oia aia ka mana hooponopono aupuni ma ka lima o ka poe kakaikahi wale no. a o Kiaaina Carter aole oia i emi iho malalo o ke kulana o ke mana kaukahi, o ka lawe ana i ka mana o ke koe ikaika ana e waiho oihana mai na poo o na keena oihana aupuni mamua ae o ka manawa e pau ai ko lakou may komikina.

            Ua kalele ko'iko'i iho o Iaukea aole ia he ano Amerika a naauao ole. a he ku-e i ke kahua o ka Repubalika a Demodarata hoi. Ua kalele koikoi oia i keia ma ke ano ua hanaia ma ke ano kalaiaina i hana ole ia ma ka Aina Nui. Ua kalele pu iho oia i ka manao o ka hooikaika o na poo luna-aupuni e hookikina i na makaainana kupono o ka aina e lilo i Repubalika i mea e loaa ai ke dala no ka la hana iloko o na hana o ka lehylehu o keia Teritore, a o ia ano hana aole ia he mea i loheia mamua.  Ua kapa iho o Iaukea he "kalaiaina lepo" ia.

            Ua kalele pu iho oia maloko o kana noi i na Home Rula e komo aku iloko a ka aoao Demokarata kahi hoi ana i olelo ai e loaa no ke kaulike iloko o ka hoomalu ana o ka aoao ame ka aina.  O ka nee mua e loaa no ia mai ka aoao kalaiaina e ku ku-e aku ana i ka mana hooponopono aupuni ame kona hoopaa ana aku ina no e haule ke Demokarata i keia kau koho o  Novemaba aole no ia he mea e hua ole ai ka lakou apio kalaiaina.

            "Aka ina e lanakila makou ma ka hooikaika e hoohuli i na Home Rula e komo iloko o ka aoao Demokarata alaila ua hanaia kekahi hana a na Repubalika hoi i hiki ole ai ke hoopiha pono.  O ke ku ana iho la o ka aoao Demokarata i kukuluia iho nei iloko o ke Teritore ua kuiho oia ma kona wahi i kuleana ai no ke komo pu ana iloko o ka oihana kalaiaina iloko o na hana a pono o keia Paeaina.

            Ua koi ikaika o Iaukea i na Demokarata oiaio ame na Home Rula a pau pu me na Repubalika i hoapono ole i na hana a ke Kiaaina e kuiluna a e hookahuli i ke koena o ka mana iloko o ka lima o ka poe kakaikahi.

 

Hoi mai ka Elele Kalanianaole

(Mai ka aoao 1 mai.)

 

            Ua ha'i aku no hoi o Kuhio ma na wahi apau ana i hele ai i kona haawi ana aku no ekolu manawa like ole i ke dala i kona kakauoleleo no ka uku ana i kona mau lilo e hoi mai ai i Hawaii nei.  I na manawa apau ua hooliloia aku ia mau kala a hele hou mai e noi dala.  He elua ma mamua o ko Kuhio hoi ana mai i Hawaii nei ua haawi aku oia i kona kakauolelo i dala nona e hoi mai ai.  Ia Kuhio i hiki mai ai i Hawaii nei ua lobe iho la oia i ko Morris pilikia.  E like me ka nui o na hoopunipuni a kekahi aoao e ha'i ai no Kuhio pela no ka nui o na kakoo e loaa ana iaia.

            Iwaena o ko makou poe kaahele o John Wise ame Archi Mahaulu o keia mau kanaka a elua he mau kanaka haiolelo naauao a paahana e hana maikai ana i na manawa apau.

            O ka moolelo ua hana aku wau ikekahi aelike me ka Elele e hoolilo mai ola ia'u i kakauolelo nana he hoopunipuni ia.  Ke hana nei wau no Kuhio ame ka aoao Repubalika no ka mea ke manao nei wau o kona lanakila ana no ka pono no ia o Hawaii nei.  Aole o'u ake e hele no Wasinetona aole hoi no ka paa ana i kekahi hana.  E hoike akku oe aia o Hawaii ma ka aoao Repubalika."

 

HAULE O BILLY HUIHUI.

 

            Ma ka hakaka kuikuipuupuu mawaea o Tim Murphy ame Bill Huihui i malamaia ma kela po Poalima aku nei. ua kaa ka lanakila ma ka aoao o ka haole kuikuipuupuu o Aukekelalia.  tim Murphy, a haule hoi ke keiki Hawaii.

            He haole loihi keia a nui iki no hoi kona kino mamua o ke keiki Hawaii. eia nae aoie i nana ae ke keiki Hawaii i kona nui ana a ua aa aku no e kunkuipuupuu laua no ka pili mawaena o laua o $2oo pakahi.  I knohi o ka laua komo ana  ua loaa pono ka haole i ka puupuu a ka Hawaii ma ke kkuiekuemaka, a oia no hui ka manawa i hiolo mai ai ke koko.  Ma ka laua komo elua ana i plikia ai ke keiki Hawaii, ela nae mahope mai ua la@ hou ua haole la i kakahi puupuu mahanahana a oleleha ana na maka.  Holo o ka laua hakaka ana he nui na manawa a ke keiki Hawaii i pakika ai a hina ilalo, a i ke komo @ ana a laua ua pakik@ hou oia ilao a haa wiiaka lanakila i ka haole, olai aole o@ manawa i hi@ ai ilalo.

             O ka hakaka kuikuipuupuu mawaena o Ernest Heine ame Kupa ua lilo i ka inoa mua ka lanakila ilok o na komo ana ekolu.  O ka hakaka hoi mawaena o Jackson ame Castro na haawipio ae o Jackson i ka elima o ka laua mae puni, a o ka hakaka hoi ma@ o ka haole koa Amerika, Adkerman ame ke "Debalo o Puowaina" Silva. Ua iha like no laua a elua no ka hakaka puaa ame ka nui hoohaiahaia hoi o Silva no ka hana puaa a kope hoapaio..

            I keia po e maiamaia ai he hana huki hae o na Repubalika o ka Apana Eha ma ko lakou keena ma ke kihi Waikiki mauka o alanui Alakea ame Kalea. E malamaia ana kekahi mau haiolelo ina ia halawai.  Mai poina i ka na@e ana ae.

 

Lelekaua hou ia Poto Ata

(Mai ka aoa 1 mai.)

 

O Rusia ke kiu nei ma ka hema.

            ST. PETERSBURG. Sept. 17.--Ua hoikeia ae nei ma@ me he mea la ua paa ae @ na manao kekahi like ma waena o lapana ame Kina.

            MUKDEN. Sept. 17.--Eia na koa Kepani ke nee mai nei ma @ apap apau.  Eia ke hakoko nei nakoa kiai owaho. Ma na kahoaka e ikeia aku nei eia he kaua koikoi a ala ae.  Eia i na Rukini no kulanakauhale liilii mawaho aku o nei.

            NA LONO KAUA O KA LA 18.

            ST. PETERSBURG. Sept 18 -- Eia ke manaoia ia nei aole e awiwi ae ana na Kepani ma ka lelekaua ana ae ia Kkuropatkin nona hoi ka ikaika i hoopuipui ikaika ia aku nei mai kona manawa i haalele aku ai ia Liaoyang.

            Ke loaa mai nei na lono maanei nana i hoala ae i na manao hikiwawe o ka hooia eia na Kepani ke pao nei maialo o ka honua a malalo hoi o na papu o Poto Ata.

            CHEFOO. Sept. 18.-- eia na Kepani ke hoomakaukau nei no ka lelekaua ikaika ana ia Poto Ata.

            PARISA. Sept. 18 -- O ka ulua'o n@ Chi-li oia ka mea nana e hoopoino aku i ke alahao o Pekina no Hankow.

            NA LONO KAUA O KA LA 18.

            CHEFOO, Sept. 19.-- Ua hoea mai nei ke Keikialia Radzivil ianei me na hoike no ka hoouna ana aku ia Generaia Kuropatkin.  Wahi ana he ku i ke aloha ole na hana o ke kaua.  Aole i nana ia ae na hae hoailona hooki kaua ame na hana a ke Ke'a Ulaula.  O na kinomake lehulehu i make a kanu ole ia o na Kepani oia ka mea nana e hoouluhua mau nei i na.  Rukini oiai e kupaoa ae ana ko lakou ea inoino.  Aia no he nui na lakoai ame na mea kaoa iloko o na papu i keia manawa.

            LADANA. Sept. 19 -- Ua hoikeia mai nei eia na Kepani ke kipoka nei i ko na Rukini kahua ma Mukden no ka hoomakaukau ana no ka nee aku imua.

            ST. PTERESBURG,  Sept 19 -- Ua apoia aku ka laweia ana ae o na mea kakua o ka mokukaua holo mama Lena e ku nei ma Kapalakiko, mamuli o ka loihi o ka manawa e lilo ana no kona hooponoponoia.

            TOKIO, Sept. 19.-- Eia kekahi hana ke hanaia nei maanei no ka hookaawale ana ae i na pohihihi no ka waihoia ana ae i ka aeia e komo ae ko na aina e mau waiwai iloko o Iapana.

Wasinetona, Sept. 18, 1904.

Ia MIKI SAITO.        ko Iapana Kanikela ma Honolulu,

            O keia iho ka hoike a Ilamuku Oyama:

            O na waiwaipio i lilo mai ia kakou mamuli o ka lilo ana mai o Liaoyang ua oi aku ia mamua o ka kakou i manao mau ai oiai no nae aole no i pau loa na hale hoahui ka huliia a heluia hoi, o na mea i lilo mai e like hoi me ka mea i hiki ia makou i keia manawa e hoomaopopo ai, a hiki i ka la  17 o Sepatemaba nei, me ka hoike ole ae i na mea liilii oia iho keia malalo iho nei"

            Ekou tausani elima haneri me kanahiku-kumamawalu pu raifila (3,578), 1,638,730 kaei piha poka pu raifela, 10,056 poka pukuniahi, 129 kaa lawe poka, 15, 985 kopala, 5,639 palau, 2, 560 ko'i, ekolu mikini uwila haawi hoailona ame ekolu aniani hooleleakal; eono telepona la welima, 18,915 barela bib paakai, 2,500 pauku laau, o hookahi ame hookani hapa kapuai ke anawaena; 100,256 bukela laiki, 69,897 bukela huita, 50,128 bukela palaoa ame 6,400 kuka koa loihi pumehana.

            Mawaho ae o keia ua lilo pu mai ia makou he huina nui o na alahao kaaahi i hoomoe ole ia ame kekahi mikini eli lanahu.  O kekahi no hoi ma ka heluna mui oia na lako telepona ame telegarapa ame ka aila mahu.

            Ma ke ano he pio ua lilo mai ia makou he umi-kumamakolu aliikoa Rukini ame na koa.

                                                            TAKAHIRA.

            ST. PETERSBURB, Sept. 19.-- O ka mokukaua holo mama hou.  Izamrud, o 24 mile holo i ka hora hookahi, i hui aku ana me ka papa elua o ko ka moaana Pakipika aumokukaua.  Ua hoike mai nei o Kuropatkin ma ke kiu ana ua nui ka poe i poino.  Uahooholo ae nei ka Emepera no ka hoala ana ae i mahele koa hou no Siberia a me he mea la e kaa aku ana malalo o ke alakai ana a Generala LInevitch, e kokua ana hoi ia Generala Kuropatkin.

            NA LONO KAUA O KA LA 20.

            TOKIO, Sept. 20.-- Ua hoao ae na Rukim e puka iwaho mai Poto Ata ae ma ka la 18 nei. e lelekaua ana hoi i ka puu Itznhan.  Ua hoopuehuia aku lakou me ka nui o ka poine.

            MUKDEN. Sept. 20.--Eia na Kepani ke nee mai nei me ka ulolohi.  Ke manaoia nei e kaua ana ma Simuntun.  Ua hoi hou mai nei na manao maikai o na Rukim.  Ke hoohuoiia nei ke kokua nei na Pake i na Kepani.

            KANAHAI, Sept. 20.--Ua lohe lauahea wale ia mai ua make o Generala Mistechenko ma ka lelekaua ma ka hikina-akau o Yentai kahi hoi i hoopuehuia akku ai na Rukini me ka nui o ka poino.

            SEOUL. Sept. 20.--Ua kauoha ae nei o Iapana ia Kuhina Haraguchi e hoi no Tokio.

            ST. PETERSBURG. Sept 20.--Ua hoike mai nei o Kuropatkin he ikaika loa ko na Kepani kahua ma Bentsaipulze. Ua hoike mai nei hoi o Generala Stoessel he elua manawa a na Kepani i  lelekaua akku ai ia Poto Ata ma ka la 16.  Ua hoopuebuia aku keia mau lelekaua ana.

            KANAHAI. Sept 20.--O ka lelekaua ana ia Poto Ata ua hoomau hou ia.  Ua Mopio mai i na Kepani he elua mau papu ano nui maka laina kaupaie.

                        Wasinetom. Sept. 20, 1904.

                        Loaa mai hora 11:45 a.m.

I ko IAPANA KANIKELA. Honolulu.

            Ua hoike hou mai nei o Danuku  @ ma ma ka huli hou ana ua loaa aku nei keia mau waiwaipio hou ma kahi e kokoke ana i Liaoyang: 14,889 bukela @, 29,760 bukela baiani, 2,960 bukela laiki Pake, 4,960 bukela barena bale, 24,800 bukela mauu lo@, 1,300 pahu aiia, @ cupita pahupahu.  100 tona lanahu. 1,800 pahu kopaa. 343 hale Rukini ame 214 hale nohaha ma kahi e kokoki ana i kahi hoolulu o Liaoyang.  O ka nui o na iona lanahu i lilo ia Kuroki aole i maopopo i keia manawa.

                                    TAKAHIRA.

 

                                    Wasinetona.  Sept. 20, 1904.

                                    Loaa mai hora 1 p.m.

 

I ko IAPANA KANIKELA. Honolulu.

            Ua @opeo mai ia Generala Kuroki ae @ @ @ ame @ mia awila.

 

                        TAKAHIRA.

            NA LONO KAUA O KA LA 21.

            MUKDEN Sept 21 --He @ mahele koa e @ Kepani - @ mai nei a me he @ e ikaika ame ke kaua ani.

            LIBAU. Sept 21 -- He eha mau mokukaua a Rusia i kuai ai ma Age@ ua ku mai nei ianei.

            ST. PETERSBURG. Sept. 21--Ua hookohuia aku nei ke Duke Kiekie Sergius i Lunanana Nui no na pualikoa Pukaa o ke Rusia pualikoa.  Ua hoike mai nei o Generala Kuropatkin ua hookuemi hone ia aku ko Iapana pualikoa ma ke Alahele Da. Eia o Oyama ke hoao nei e lelekaua aoao ia Kuropaikin ma ka hikina.

            KO KUROKI KEENA KAUA. Sept. 21--O ke alahao mai Newchwang no Liaoyang e makaukau ana no ka hoohana ana iloko o ka manawa pokole no ka lawe ana i na koa Kepani ame na lakoai.

            WASINETONA. Sept. 21--Ua kauohaia aku nei he hookahi haneri ame kanalima koa marina o Amerika e hele ae no ke kiai ana i ka mokukaua holo mama Lena i pau kona mau mea kaua i ka laweia a e ku nei ma ka Mokupuni Mare.

            NA LONO KAUA O KA LA 22.

            KANAHAI. Sept. 22--O ka lelekaua  ma Poto Ata ua hoomaka hou ia mai na wahi ekolu mai.

            ST. PETERSBURG, Sept. 22.--Aole i loli ae ke kulana kaua ma ka akau. Ua lilo aku nei na noonoo ana i keia manawa no Poto Ata.

            BUENOS AYRES.  Sept.22--Ua hoole ae nei ke Kkuhina o na Marina i ke kuaiia ana o kekahi mau mokukaua o Agenai ia Rusia.

            PEKINA. Sept 22. --Ua koi aku nei o Kuhina Lessar e kuai aku o Kina i ke alahao o Manchuria.

 

Ohohiaia ka huakai a ke Kiaaina

(Mai ka aoao 1 mai.)

 

apo akku.  a ua ikaika maoli na kalele manao ana o ke Kiaaina a ua maikai no ko Kkula poe oiai ua apoia mai.

            Ua Haiolelo pu ae no ke Kakauolelo Teritore, a o kana kalele nui pili no ia i ka hanaia o kekahi mau alanui aupuni o Maui me ka aelike Kepani a kupa Amerika ole a aole hoi i hoohanaia e na kupa maoli.

            A i ka Poakolu ae ua nee aku ka huakai no ke kuia o Makawao a ilaila i haiolelo ai imua o na haumana o ia kula. A mamuli o ka meahou kaumaha pili i ka make o S. T. Alekanekelo i Aferika ua hoomaloloia ka ahaaina eia nae ua makaikaiia no o Maunaolu, ke kula hanai o na kaikamahine.  I ka Poaha ae ua malamaia he ahaaina me Huelo ma kahi noho o Lunanui Myern kahi i haawi haioleloia ai imua o ka poe i akoakoa ae ilaila mai ke Kiaaina aku ame ke Kakauolelo ame kekahi poe e iho.  A ma Keanae no hoi i malamaia ae ai he ahaaina a malaila pu no hoi na haiolelo i hooloheia e ka nui lehulehu i hoea kino ae ilaila, a i keia la aia ka huakai i Nahiku me ka ahaaina.

 

Na Moho Repubalika o Oahu nei

(Mai ka aoao 1 mai.)

 

lana e lanakila ana na moho Repubalika i keia kau.

 

HALAWAI KOMITE APANA EHA.

 

            Mahope o ka pau ana o na hana a na Komite o na Apana elua, ua malamaia ae ka halawai a kela ame keia Apana.  Ma ka halawai Komite Apana  Eha ua waihoia ae keia mau inoa:--W. W. Harris, C. A. Long, Lilikalani, W. Aylett, John Lucas, Ed. Towse, Sam Kamaiopili ame M. C. Pacheco.

            Ma ke koho balotaia ana o keia mau inoa ua puka ae na inoa mua eono, no lakou hoi na inoa malalo iho nei:

            W. W. Harris, 61.

            Carlos A. Long, 56.

            E, W. Quinn, 55.

            Frank Andrade, 54.

            E, K. Lilikalani, 53.

            Wm. Aylett, 51.

            John Lucas, 36.

            E. Towse, 38.

            Sam. Kamaiopili. 36.

            M. C. Pacheco. 19.

 

HALAWAI KOMITE APANA ELIMA.

 

            Ma ka halawai ana o na Komite o ka Apana Elima, a mahope o na waiho inoa ana no na moho, ua hoomaka koke ke koho ana ma na balota, a o keia iho ka hopena i loaa mai:

            Kaleiopu, 49.

            Sol. Mahelona, 49.

            Oscar Cox, 47.

            Chas. Broad, 39.

            James Shaw, 36.

            Thos. Kalawaia, 36

            Ma ka halawai i malamaia ma ka auwina la Poalima no ka wae ana i ka moho senatoa e waiho aku ai ma ka halawai hui a na Komite ua wae lo@ kahiia o John C. Lane ma o na balota he 30 ia 14 wale no o Adams, ka moho i mamao mua ia ai no ia Apana, a lo@i ae maope o ka ae ana o John C. Lane e lilo oia i moho Senatoa. Mamua aku ua ikaika ko John C. Lane manao e holo lunamakaainaiana aka mamuli o na koi ikaika ana @ i hoololi ai oia i kona mamao.

 

Ka La Heihei Waapa ma Honolulu.

(Mai ka aoao 1 mai.)

 

pahu e huli hoi mai ai iloko nui o ke awa, ua holo aku o P. D. Q@a h@ elima minute mahope mai i holo aku ai @ Waterwitch, ka pilikua nui iwaena @ keia mau waapa uuku.  I ka huii hoi ana mai o ka waapa mua aole he wahi ilhi launa mai o kona mau hoa a lil@ no hoi ka lanakila iaia.  Manawa hoi@ 24, 38, 3-5.

            O ka mea maikai loa ma keia heihei oia na waapa hope.  Iloko o ka man@ o kahi a P. D. Q i holo ai mamua o ka holo ana aku o Waterwitch, eia nae i ka aneane ana i ka pahu hopu ua pili ae la ka inoa hope mahope o kona mua, a ua liio hoi ka lanakila ma ka aoao o ka inoa mua e like me ka manawa holo i haawila ai iaia.

            Ua hoohalahala kekahi mau ona waapa i ka manawa i haawiia ai no kela ame keia waapa oiai ua hala ioa kekahi mau waapa a e hoi mai ana koi kekahi i ka manawa e hoio akku ana o kakahi aka nae aole i ku ki@a  h@  @hema ma ka aoao o na lunakanawai ami ua pau mua i ka hoouahouahoia ua manawa e ke kom@e @ i hu@ pono i ka ikaika hoonee o keia ame keia mikini a ua kaa aku hoi ke koikoi o ka hemahema maiuna o ia komite.

            O ka heihei o na hui Makala ame Healani mahope o keia, oia hoi na keiki i komo ole i no hana heihei waapa mamua aku.  Ua lilo ka lanakila ia Healami, a o keia hoi ka manawa mua loa i haule ai o Makala ma keia ano heihei iloko o na makahili elima i haia ae nei.  Manawa holo o Healani, 12:18 @.

            Mahope aku o keia ka heihei Papa Elua mawaena o Makala ame Healani. Ua lilo ka lanakila o keia heihei i ka Makala.

            Heihei waapa huele, poki, eo ia Lawenihi.

            Heihei waapa mawaena o Kanoelani ame Kapiolani eo ia Kanoelani.

            Heihei waa hoe eo ia Alabama.

            Heihei waapa elua hoe mawaena o Makala ame Healani, papaekahi eo ia Makala, a pela no hei me ka heihei waapa elua hoe papa elua ua lilo no ia Makala.

            Heihei waapa o na mokuahi eo ia Kauikeouli.

            Heihei waa pela eo ia Alabama.

            Heihei waapa elua hoe, hookahi no mea nana e hoe eo ia Minnie.

            Ma na heihei moku kiakahi liilii i malamaia ae ia ka manawa e malamaia ana keia mau heihei i ha'iia ae nei maluna, ua lilo ka eo ia Gladys ka lanakila ma ka heihei papa ekahi, a o ka heihei papaelua ua lilo ia Irish.  He ua lolohi ka holo ana o keia mau moku a e ka manawa o na makaikai e hui hoi ana i hookomo mai ai kekahi o lakou, a o kekahi i ka poeleele loa ana iho.

 

KALIKE OLE O KA DEMODARATA ME KA REPUBALIKA

(Hoomauia.)

 

Aole he kipaku mai o ka aoao Repubalika ia oe e hele oe i kekahi aupuni e i kumu e malama ia mai ai ko maluhia.  Olelo iho ke Demokarata, aole ka e hiki i na koa lahui ke maki aku i ka Hema no ka hoopakele ana i na kupa o ka aina, keu ka hoopunipuni. O ke aupuni nona kekahi hae lahui e pulama ole ana i ke ola o kona mau makaainana, he welu hoopailua ia ia, e hoohaumia ana i ka lewa lani.  O ke aupuni e hoopakele ole ana i kona lahui ame kona mau makaainana he aupumi hoowahawaha ia ia e ke ao holookoa.  He Repubalika wau, no ka mea, ua olelo mai ia aoao e kiai kakou i ke ola o kela ame keia Amerika ma ka aina nei a pela no ma ka aina malihini, a ina e hoopilikia ia ka makaainana Amerika ma ka aina e, alaila e kkuleana e maki aku na koa iloko o ia aina malihini e hoopakele mai i ke ola o ka makaainana i hoopoinoia." He Repubalika au, no ka mea ua haawi mai keia aoao ia'u i ke kuleana e noonoo au no'u iho, a e kuokoa au no'u iho.  He Repubalika au no ka mea, ua kahea mai ia aoao ia'u e hakilo adu i kona nani, kona kaulana kona kilakila, ame kona holomua ma na hana apau, a e koi mai ana i kela ame keia kino kanaka e auamo pu ma ka poohiwi hookahi i na manaolana ana no ke kuokoa ame ka lanakila no ka pomaikai o na lahui like ole.  Ua kono oia i ke Kakolika, ua kono oia i ka Hoole Pope, ua kono oia i ka Moremona ua kono oia i na hoomana like ole, ua kono oia i ka hoole Akua, ua kono oia i no kanaka apau e manao ana e kukulu nona iho i like me ka ia kanaka i manao ai he pono ia.  Ua lawa na rumi akea iloko o ka poai Repubalika no kela ame keia eheu e lele ana i ke ao lewa; ua akea ka lumi ma na kai Ripubalika no na pe'a moku apau e kau ia ana.  Kauoha aku ka Repubalika i kela ame keia kino ola: "Ehoolilo i kou uhane me he aeko la; e lele iloko o na ouli lani o ka naauao, a e noii aku i ke kkupaianaha o na hoku lani nou iho."  Eia ka ka aoao Demokarata e a'o mai ai: "E imoimo kou maka me he pueo la, e noho oe ma ka lala maloo o ke kumulaau a e  uwi-uwi oe ke kauoha mai na alakai Demokarata."

            Maloko o ka aoao Repubalika, aole he poe hahai aku mahope; he poe alakai wale no lakou apau e huki like ana. O ke kanaka e aloha ole ana i kona one hanau, el aloha ole ana i ka nohona kuokoa, e makee ole ana i ka holomua, e ake ole ana e haawi aku i kaiaia, i kana i manao ai he kupono e haawi ia nona, aole i makemake ia oia e koho i ka balota o ka aoao Repubalika.  Ina he manao kou e koho, aia no ia ia oe,a ina he Demokarata e hoolohe ana i keia olelo.  i loaa na manaolana e make ana ola mamua o ka hoea hou ana mai o kekahi la koho hou.  e ae ia ana no ia e koho i ka baolta o ka aoao Repubalika.  i loaa ka hookanaaho i kona uhane mamua o ka make kanu ana.  He Repubalika wau no ka mea manaoia wau i ke kuokoa o ka limahana.  He manaolo ka Repubalika.  o ke kuokoa ana o ka limahana mailaila mai ka waiwai ame ka lako.

            He manaoio pu oia i ke kuokoa o ka noonoo ame ka lunamanao, no ka mea, ke kuokoa ka noonoo e loaa ana ka OIAIO. Me he la aole i ike mua oe i ke ano o ka Repubalika.  Aole loa wau i makemake e noho aku maloko o kekahi aoao kalaiaina akoa aku mawaho o ka Repubalika.  O ka hea la ana mai he Repubalika me he mea ia ua lei au i na kea hoohanohano apau o na aupuni Moi. no ka mea ua paio aku oia no ka lanak@ ame ke kuokoa o ke kanaka.  He m@aoio ka Repubalika i ke Kuokou o ka limahana a he manaoio no i ka hookauwa ana aole o ka hookauwa ana i kanaka aka o ka hookauwa ana i na mana o ka honua e like me ka uwila, ke ahi ka wai a pela aku.

            He manaoio ka Repubalika o ke kuokoa o ka limahana, ke kuokoa o ka noonoo, na ia mau mea i hookauwa aku i na mana hopua a hoolilo aku i ua mau mana la i  kauwa no kanaka.  Ua hoounauna ia ka iwila e lilo i elele no kakou; ua hanaia na hamale mahu e kuipalu i ko kakou makemake.  O na mana honua i hookauwa ia, oia na kauwakuapaa a ka aoao Repubalika.  Aole loa he kkua pa@H@ia me ka uwepa a@ w@ e haehae ia i e h@ike

@ hiki @ hookaau @ o ka @ ka wah@hana an keia @ ke ae @ he man@ lakou e hili ia aole @ pololi aku iaia a ua hiki @ mokarata ke hoohana aku m@ ia mau mea. Nolaila i @ Repubalika no ka mea e like @ i olelo ai, na ke kuokoa o ka @ ame ka lima. i loaa ai keia @ wa ia kakou.  O na pomaika @ koa o ka lima, nana mai @ au e aahu nei i keia la.  A@ haawina mai na kanaka hook@ paa ia.  Aole he mikini i  h@ kuapaa mawaho o ka mikini@ hili.  Na ka noonoo ame ka @ koa i hana a hooponopono i@ apau i ikeia a eia no ka @ keia mau mea i hoikeia.  N@ noo kuokoa ame ka lima ku@ hana i kauoha mai i ke k@ na oia no ka wahine ame @ ame na keiki ana i hiipo @ e hooko i ka hana me ka m@ o ka manawa pokele.  Aole p@ okauwakuapaa o kanaka @ po ka la no ka haawina i @ pomaikai nou.  Oia ka kike @ kuokoa o ka lima ame k@ ke aloha ame ka maka@ i haku a kukulu i na pom@ iloko o keia ao.  A pela wau he Repubalika.

                        (Aole i pau)

 

HE NOONOO HAWAWA

 

            Ua manao ia i kekahi p@ laau ea hohono a mul@ oia ka i oi ae no ka hoop@ i ke kino.  Ke ike nei k@ noonoo he hawawa.  Aole @ hoopoino ai ka laau i na ia @ naka e like no me ka hoop@ o na mea ai e aiia ana @ Nolaila, o kekahi lanakila @ i ka hana laau o na makah@ kaahope ae nei oia pahu @ olelo iho ai o ka hoopak@ ake mai ke anu mai.  Ua @i@ apau i ka awahia ame ke @ o keia laau oiai oia ma k@ no i hoohewahewaia ka @ panui o na kanaka o olelo @ no e noho kaumaha mau @ mamua o ka lawe ana i ka oil, a e hooikaika e hoo@ like no kona pelapela ame @ ko ka aila maoli, me ka @ i na hhoike e hoike ana ma k@  Ano o kekahi o na kanaw @ mau, o ka laau e hoapono @ iho a pela no hoi ke hoop@ lehelehe a e hoinoino ana i ka @ ia e hoopuka mai ana i ka  m@ ke ano he laau, no ka me@ nei ka waihona iloko o ke kam@ pakeleia mailoko ae o ka ua@ ka iha.  Iolol o ka

WAMPOLE'S PREPARATIO

Aia ilail kahi o ka hooka@ noho ai, a eia hoi me makou @ o ia aila aole hoi he hapa ok@ keia laau o keia au hou h@ like me kau e minoinoi ai i ka @ awaiauluia me na mea waiwai@ ola ana o ka Pure Cod Liver @ weia mai e makou mai ke ak@ o ka i'a cod makamaka hou l@ huihuiia me ka Compund Sy@ Hypophosphites ame Extracts @ Malt ame Wild Cherry.  E @ ana no ka puu moni ai iaia @ aku iloko o ka opu e like m@ oluolu ana i ke kopaa. na mea naia o kela ame keia ano a @ kilina.  e pahee oluolu aku al@ opu.  Ma ka lawe ana mamu@ ana e hele aku no ia me ka @ no ke kahua paa o kahi e haia ai iloko o ka opu me ka lum@ ka pono ole a hakoko aku n@ no: e pale ana a e hoola ana @ haalulu. ka nele i ke koko no@ puu ame ke akemama am@ loaa mai mamuli o ke koko m@ Ua olelo ae o Kauka  G. C. S. @ Canada, penei:  "E hoomau no @ lawelawe ana me ia.  ke hoo@ ua loaa mai ka pono nui i ka@u@ ame ke kuio ana o ka manao @ E pono e lawe aku i ka oiap@ liver oil; aole hoi o ka epaupa@ hana kamahao mai ka hookuu@ oia ka mea nana e ha'i aku i  @ E kuaiia no keia laau e ka @ laau apuni keia poepoe honu.

 

AOLE HE MEA I OI AKU MAMU O KA IKEMAKA.--"O ka @ i loaa mai ia oe ma ko'u ik@ ua oi aku ka pomaikai e loaa @ i oi mamua o umi manawa @ kaia ai e kekahi mea a he@ E ha'iia aku no kakahi ka@ laau Chamberlain's Colic an@ Remedy oia ka laau nana e h@ ma'i nanahu o ka opu a he@ popo loa he manawa n@ e p@ mea.  E pono e loaa aku k@ ikaika maluna ona, komo a@ nao iloko ona e make an@ haawi aku i ka laau laia, a @ ka ikemaka iaia i ka hik@ o ka loaa ana lala o ka @ hoopoina ole no hoi oia n@ ke koena a kona mau la.  Eia @ nei keia laau lapaau ma @ laau laaau apau.  BENSON @ & CO., LTD., ka agena o ka @ Hawaii nei.

 

NANA ANA AOHEAUHAU

Na Kauka Huki@ Niho Noeau.

He hanaia ka hana me na @ hau haahaa loa.

 

F. L. FERGUSON,

Lunahoohana.

Helu 215 Alanui Hotele, mamua @

Young Building.