Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 40, 7 October 1904 — MAKAIKIU WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole [ARTICLE]

MAKAIKIU WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole

MOKUNA XXVI. MAI KA LUA A I KA HALEPAAHAO. No ka kakou Wete hoi iaia i lele iho ai ilalo a hookuu aku i ka lio e holo. ua huli koke ae la oia a nana ma o a maanei ona, a no kona ike ole aku i kekahi mea ua komo koke aku la oia iloko o ka lua a nalo aku la mai ko Sofia alahele aku. O ke kumulaau a Gereisa i ha'i mai ai iaia ua loaa aku la, a me ke kali ole iho o ka kakou Wete j ua lele aku la oia a paa ka lala i ha'iia mai ai iaia. He mea oiaio I eia o Sotia ke hookokoke aku nei i ka halepaahao, a he mea nui ka ! manawa no ka hoopakele ana ia Vera, nolaila aole oia i hoohakalia j iho. aka kolo aku la oia no kahi o ke pani a Gerisa i kuhikuhi mai ; ai iaia, a loaa aku la iaia me ka hoopaapaa ole. E like me na kuhikuhi i haawiia mai ai iaia, pela oia i hooko aku ai a iloko o ka manawa pokole komo ana ua Wete nei a kakou iloko o ke alahele huna. laia i komo ai iloko, ho-a ae la oia i kana ipu kukui punahele, a hoomaka aku la e hele uo kahi o ke alahele huna e moe ana. I kona hiki ana aku i ka palena o ua alahele la ike io aku la no oia i ka lina keleawe e kau ana, a me ke kali ole iho ua lalau aku la oia i ka lina a huki iho la, a o ia no hoi ka mauawa i nee ae ai ke kihi o ko Vera lumi e paa ana. Me ko Wete kali ole iho ua lele koke aku la oia a komo aua iloko 0 ka lumi a nana ae la ma o a maanei. No ka palanehe loa o ka nee ana 0 ua paia pohaku nei o ko Vera lnmi. nolaila aole loa oia i lohe a aofe hoi lie mea uana i kaili aku i kona mau maka mai ka huke aua e heiuhelu ana. I kela manawa ua lohe aku la o Weie i ka nakeke mai ma ka ho-lo e.holo mai ana i ko Vera lumi a aole hoi i liuliu iho I hoomaopopo aku la oia i ke pahupahu mai o na kapuai wawae. Ia manawa hookahi 110 hoi i puiwa ae ai o \*era, a i kona manawa i ike mai ai ia Wete. lioao ae la oia e hooho. "Uwoki! Mai hoopuka oe i kekahi huaolelo. Mai i o Ivana la wau i hele mai nei 110 ka hoopakele ana ia oe" i hawanawana aku ai 0 Wete. Haka pono mai la na maka 0 Vera nialuna o Wete me ka puai leo ole mawaena 0 laua. I kela manawa ua kokoke loa mai la na kapuai wawae mawalio 0 ka puka. Ile mea oiaio aole loa he manaw.i e hoohala wale ai. aole hoi he manawa e lia'i aku ai ia Vera 1 na hana e hana ia nei. a lie mea pono ia Wet(» e la.we ae i ke kaunawahine me ka nana ole ae i na mea e ala mai ana mawaena ona ame ke kaunawahine. Lele aku la oia a hopu aku la ia Vera i ka manawa i nakeke mai ai 0 ke ki iloko o ka laka puka. a paa iho la i ko Veni waha i hiki ole iaia ke hooho. lawe aku la oia ia Vera uo kahi ana i komo inai ai. a me ka hooponopono ole iho ua hoolei aku la oia ia Vera iloko 0 ke alaliele huna, a lele iho la no hoi oia me kona liuki pu aua ae i ka lina keleawe, ka inea hoi i hui hou ae ai na paia e like me ko lakou mau. Lohe aku la o Wete i ka hauwalaau mai iloko 0 ka lumi a laua i liaalele aku ai, a hoomaopopo ae la o Wete ua uluao'a ae na mea apau i ko lakou ike ana ua hemo ka manu i hoopaaia iloko o ka lumi. "E hahai mai oe ia'u!" i kauoha aku ai o Wete ia Vera e hahai mai mahope ona. "Owai oe? Heaha kou makemake?" i ninau koke aku ai o Vera. . ' #k Owau ka makaikiu Aiuerika, Wete Detona. Ua poina anei oe ia'u?" 4, 0," i hooho ae ai ua kaunawahine la me ka hauoli, "ano'akahi no wau a hoomaopopo aku la i koū leo, aka aole wau i hoomaopopo i kou helehelena, a ua liiki mai nei lioi oe i ka wa a*u i maopopo ole ai a oia ka mea nana i hoopuiwa ia'u. Pehea oe i hele mai uei ianei me keia ano kupaianaha? Pehea la ko Ivana nohona i keia manawa?" "He maikai ko Ivana olakino. aka aole keia o ko kaua walii e papaleo ai a lie mea maikai ia kaua e hiki aku i ka palena o keia alaliele. Pehea la ka loihi o ka mauawa mai ka wa i hele ia mai ai e ike ia oe a hiki i ko'u komo ana aku nei?" "He hookahi j>aha hora. a oia 110 hoi ka nianawa a kekahi o na kanaka i lawe ae nei i ka'u mau mea ai." "Alaila e hoomaopopo mai ana lakou la aole loa 110 oe i kaawah 1 ioa aku mai ia lakou aku. Hamau! eia lakou la ke hoao uiai nei i ka paia." No kekahi manawa ka Wete noho ana aku e hoolohe a i kona :ke aua ae aole i loaa ke alahele huna i ka poe iloko 0 ko Vera lumi, ua huli ae la oia a alakai aku la ia Vera. Ua maopopo no ia Wete he mea makehewa ka lioao ana aku e puka mai ke alahele huna aku i ke ao. a i ka po hoi he hiki 110, aia n<> nae me ka makaala nui. lie mea maopopo lo;i 110 hoi o k«>ia hemo ana o Vera e kohoia in'ai ana uo na Wete i hoohemo. a nolaila e paa ia.'ana na alahele apau e liiki ai ia laua nei ke hemo aku mawaho.o ke kulanakauhale ame Rusia 110 hoi. O' keia hemo ana 110 hoi 0 \"era oia ko Ivana mea e huna ia ai. a ke hoomaopopo ia o Wete i ka hana nui'e waiho mai ana imua •> kona alo. Ia laua nei i liiki aku ai i ka puka o ke alahele huna, wehe ae la o Wete i ke pani 'pohaku a kiei aku la iwaho a ia manawa no hoi ji lohe aku ai laua nei i ka nakolokolo mai o na leo o na pukuniahi |e hoike'ana ua hemo kekahi pio kalaiaina. He mea maopopo ua | hoounaia aku ma na walii lilee ole o Rusia ko Wete ma ano ame ko laua mau helehelena. a ua kualiauaia ae hoi kekahi makana kiekie loa no ko laua s hopu ia mai; nolaila he mea pono ia laua e hoikeike ole aku ia laua mawaho aku o ko laua wahi e pee ana. Va loaa pu ae la no hoi ia Wete ka noonoo ana e huli ia mai ana kahi a Vera i hemo ai a malia paha e wawahi ia mai ana ka paia 0 ka lumi. He mea oiaio ina e loaa pono ana laua ma keia wahi a laua e pee ana aole loa he.wahi manaolana iloko o laua no ko laua pakele mai, oiai e hooikaika ana 0 Sofia ma na auo apau e hooko koke ia kona iini. He mea oiaio aole he hana a ka makaikiu e hana ai i keia manawa 0 ke kali wale no a uhi mai ka po; nolaila ua noho iho ia laua nei a hoomaka aku la o Wete e hahai ia Vera i na mea e pili ana i kana huakai no Parisa ame kona hui ana me Ivana. Ma keia ha'i ana a Wete i na mea apau ana i ike ai, aole oia i huna iho i ka ha'i ana ia Vera i ke kulana poino e kau ana maiuna ona : ka manawa ana e paa ana iloko o ka haiepaahao. Mamua aku aole loa he mea nana i ha*i aku iaia ua hookauia ka hoopa'i oki poo maluna ona, a i ka manawa i lohe ai o Kaunawahine Radolinisiki i keia mau mea apau ua pii koke ae la ke anu maeele maluna ona. a oia no hoi ka mea nana i hoala loa mai i na manao ikaika iloko ona e hoomanawanui iloko o na poino apau e alalai mai ana mamua o kona alo a e waiho aku hoi i kona hilinai piha maluna o Wete, ke kanaka Amerika i haawi mai i kona ola nona ame kana mea aloha. Kau aku la na maka o Wete maluna o ke kaunawahine a ike aku la oia i ke koa maoli no o na helehelena o ua wahine la, a i ka manawa a ua kaunawahine la i noi mai ai ia Wete i kekahi mea make nana. a haawi aku hoi o Wete i kekahi pahi pokole, ua uwiia ae la na maka o ua kaunawahine la he hoailona hoi i ike pono aku ai o Wete, ua paa ka manao o ua kaunawahine nei e pepehi iaia iho ke hiki mai i kahi o ka pepehi. mamua o ka paa hou ana iloko o ka halepaahao. "A." i puana ae ai ua kaunawahine la, "ina no hoi e hiki ana wau i Amerika me kuu Ivana!" "E hiki io aku ana no oe ilaila. Mai kanalua mai oe no ia mea. Ke maopopo nei ia ? u ua hiki ia kaua ke hoopuhili aku i keia.

r>oe Rukini a puka aku hoi me ka malaelae mai keia aina ako o ke i )G o }]»- rn« a oiaīo aol»- loa wan : pahaohao ika iioho ana ona Nihi- j iiīi ma kfia aioa i H!o ke ola ame ka make. ka hilahiia ole hoi ame j ka < ha. j in» a paani waie ia no eka po* no iakou na puuwai k*»ko e eoho u€fi maanei." •*lVhea la e hiki ai ia maua ke uku aku ia oe no kaa mau aana i hana iho nei. me ke kamailio ole «ie no kau man hana e hana aku ai nia ki-ia mua aku." -Mai nooooo nui oe no ia mea. Na Ivana Horawiki makua e j }joofK>no[X»no mai i ko'u iuan lilo apau." wahi a Wete i pane aku ai me kona aka ana ae. • IV]a io no; aka ke manao nei wau aole loa i lawa ma ke daia wale no e ukuia ai keia hana au e hana nei." "E kali aku no hoi kaua a hiki mai i ka manawa e hlo ai oe 1 wahine na Ivana a noi mai oe ia'u i ka'u uku e noi aku ai no H'u hana. Ina oe e hoomanao ana a hiki ia manawa. alaila e hoike aku no wau." . . "Ke manao mai nei paha oe la e poina ana wau 1 kau hana i moiia ai oe i kou ola makamae no ka hoopakele ana mai ia u? "l ,i iawa ae la keia.inau olelo. e kuu kaunawahine maikai, wahi h".i a Wete me ka mau no o kela mau minoaka ume puuwai i maa :a?a. "Ke aka mai n<-i oe no ka'u niau olelo. aka ke ha'i aku nei wau ia oe na paa kuu manao." i panai inai ai o A era me ka hoholo ana ae o na ininoaka hoomahie maluna ona. He mea oiaio o keia kulana a Wete e noho nei a papaleo me ke kaunn waliine. he kuiana ia e nele ole ai ke komo ana o na manao hoonaluea ia loko. aka no ka kakou W ete aole loa he wahi noonoo iloko o kona waihona noonoo no ia mea. a ia laua e kukaiolelo ana. aia no kona noonoo ma kahi o kana papahana i liooholo ai e hana aku no ko laua pakele aku mai keia aina aku o ke ino nui wale. MOKUNA XXVII. MHILITI A I OLE KOA RUKIXL No na iiianawa lehulehu oka auwina la ia Wete ma e noho ana iloko o ke alaheie huna. i kiei aku ai laua »ei a ike aku i ka hele ae 0 na koa me ka lakou niau pu. a hoomaopej>o ilio la laua nei ua paa na wahi apau i k<* kiaiia. II»- hoik»- no h«»i kei'a i loaa mai ika kakou Weto ua loaa mai na manao hoohuoi ]»e alahele huna kekahi. no ka rm j a ko hoounaia īu-i na koa kiai ma kahi mamao loa mai ka halepaahao mai. He mau hoia mamua o ka halii ana mai o ka ]>o ua holo aku ka kakou Woie—no na inanawa lehulehu no ka paia o ko Vera lumi i hoopaaia ai i mea e maopopo ai ia laua ka hana e hana ia mai ana ma kekalii aoao. Ile mea oiaio ina ua hana ia kekahi hana imi i ke alahele huna. alaila ua hanaia ma kekahi wahi okoa. no ka mea aole i lohe iki o Wete i kekahi mea a hiki wale i kona holo hou ana ilaila mamua o ka poeleele ana. a lohe maopopo aku la oia i ke kani mai o na kipikua. he lu»ike hoi e ike niaopopo ai o Wete eia ke wawahiia nei ka i»aj»ahele o ko Vera lumi i hoopaaia ai. I ko Wete l<»h<- ana ua huli koke ae la oia a hoi aku la no kalii a Kaunawahine t»-icali mai ana iaia a pane aku la: "He mea pono ia kaua e hele ;iku v i keia manawa, oiai eia lakou la ke wawahi nrii nei i ka papahele o kou lumi." ••l'a makauk iu wau. Aole hoi o'u maka'u i ka hele ana aku. II»: wahine wale no wau, aka nae ua liiki ia'u ke hoomanawanui.'' , '•Aole o'u liopohopo nou," wahi a Wete i pane aku ai, a ia manawa oia i pii uria aku ai a kaa mawaho o ke alahele huna no ka hakilo ana. Ike aku la aa Wete nei a kaua i ka lioloholo mai o na koa e lawe ana hoi i ka man iwa i kauohaia ai o lakou. Maanei i loaa ae ai ka Wete |iapahana e hana ai a hooholo iho la oia e kali aku i ke koa o kona hoea mai ma kahi ana e pee ana. 1 ke koa e nee mai ana me koua manao ole ie eia kona puumake mamua ona, ua lioolialike iho la o Wete iaia nie kekahi puu pohaku. Ike koa i kaa ae ai ma kahi ana e pee ana a hala iki hoi ma kekahi aoao, oia no ka manawa i ku ae ai ua Wete nei a kaua, a e like me ka lele ana o kekahi tiga ua loaa aku la 'ia koa nei i kekahi puupuu inahanahana ma kona ki inupepeiao a wailu» pahu ana iluna o ka lepo. Xakinaki iho !a ua Wete nei a kaua i ke koa a paa. hoopiha iho la i kona waha a piha i ka lole, alaila lawe aku la i ua koa nei a kaawale mai kahi aku ona koa e liele mau ana. Haalele iho la oia 1 ua koa nei a iho hou aku )a iloko o ke alahele huna a puka mai la ine Kaunawahine Hailolinisiki. Duve aku la oia ike kaunawahine a ma kekahi aoao o ka lua waiho aku la iaia, a kauoha pu aku Ia m\hoi e noho malie oia malaila. oiai oia e hele ana e lioolilo iaia i koa. Iloi aku la aa Wete nei a kaua a loaa ke koa ana i haawi ai i ka puupuu maha'iahana. wehewelie ae la i kona lole a komo iho la. a lalau aku la oia i ka pu. a hoi aku la no kahi a Vera e kali mai ana iaia. a hoomaka iku la laua e hele ma ko laua alahele mahuka. L T a maopopo ia Wete ua paa na alahele apau mawaho aku o ke kulanakauhale i ke kiaiia. aka o ka oi loa aku no nae o na wahi e kokoke ani'i i ka halepa īhao. La hoomau aku la laua nei i ka laua hele ana e like me ia a h;ua i haalele ak.i ai i ka lua pohaku. a mahope o ka h'ala ana o kekahi nmnawa loihi ua loaa mai la na iiianao iloko o Wete e liiki aku aua laua i kahi e noho nui ia ana e na kanaka niamua o ko laua ike ia aua mai. Emoole ku ana kekahi mea imua o kona.alo. a pane mai la: "Owai kela? M O ka Wete 'iaina wale no ma keia ninau oia kona waiho ana aku i kekahi hauna ikaika i ua koa Ia i ninau mai ai iaia me ka pu an; e paa ana, a Avaiho ana ua koa la ihma oka lepo. O keia wale no ka liana p.»no..ua ko Wete aoao. a he hana hoi e kono aku.ana i nu pilikia he nui, oiai he nui 'ka poe e hele ana ma na alanui ia manawa. a ina e loaa mai ana keia koa ua eha e hoaiaia mai ana he mau ninau. Me ka hookaulua ole iho ua hoonmu aku la no o Wete i kona alakai ana ike kav~\iiie. Ia laua i mamao akn ai ua lohe aku la laua nei i ke poiia ana mai o kekahi leo pu raifela. a hoomaopopo ae la !aua nei ua h aa ke koa poino i kekalii o kona mau hoa. a he hoaih na hoi keia e hoike aku ana ina koa apau e makaala. Hopu aku la o Weto i ua lima o ke kaunawahine a alakai awiwi aku la iaia, a i ko laua ike aua akn i kekahi poe e hele mai ana ma ko laua alaiiele e hele aku ana. ua hoomaka aku la laua e liele malie, me kona hookuu ole ".ku uo nae i ko ke kaunawahine lima. la laua nei e hooinau ana i ka laua nei hele ana, lohe aku la h'iia nei i ka haawiia ana o na hoailona like ole. a hoomaopopo ae la iaua nei aole e liuiiu a oka piha no ia ona alanui i na koa. 0 ka mea a Weie i maka'u loa ai, oia ke ki ana o ke.ka.hi koa i kaua pn raifela no eiima manawa. he hoailona hoi e hoike ana eia koke no mnlaila ka hana i manaoia e hana a e ala like mai ana na koii apan i lohe i keia pu a kiai like me ka huli pono ana i ka poe e loaa aku ana ia lakon e holoholo ana ma na alanui ia mauawa, Ma na ano apau aia he hopohopo 110 ka pakele ae o ka kaua Wete me kana milimili ana e hooikaika nei e hoohui aku uie kana mea e eha nei kcnr. puuwai. eia nae aole he alaliele okoa e alo ae ai o ka hoomau wa!(- akn no i ka hele ana imna. ' Ke hiki aku kaua i kahi e hiki oie ai ia kaua ke hoopakele ae ia kaua." wahi a \"era i pane mai ai ia lana e hele awiwi ana. "alaila e hoopakele ae oe :a oe iho, Aole I>ono o kaua like ke paa mai." "Aole i hiki mai ia manawa. Aole o'w ike «ku ika hopena a hiki i ko'u hiki an i aku iiaila. Ano ka haalele ana ia oe* aole ia he mea na laiua e noouoo ai i keia manawa. E like me ke koe ana o ko'u ola jH'la hoi wau e pili akn ai me oe, no ka mea i keia manawa ke paa mai kaua o ka hopena e loaa mai ana he inake mainoino. ,% (Aole i pau.)