Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 42, 14 October 1904 — Page 2

Page PDF (1.58 MB)

This text was transcribed by:  William Toyozaki
This work is dedicated to:  Leatrice Yokoyama

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA

NUPEPA KUOKOA

NO KA MAKAHIKI -           -           -           -           $2.00

NO EONO MAHINA            -           -           -           -           $1.00

SUBSCRIPTION RATES

ONE YEAR   -           -           -           -           -           -           -           $2.00

SIX MONTHS           -           -           -           -           -           -           $1.00

 

            O NA OLELO HOOLAHA APAU E HOOUNAIA MAI ANA NO KA HOOLAMA MALOKO O KEIA NUPEPA, E HOOUNA PU MAI ME KA AUHAU, A INA AOLE AOHE NO E HOOKOMOIA.  E HOIKEIA AKU NO KA AUHAU OLELO HOOLAHA KE UI WAI I KE KEENA NEI.

            O na Dala apau o ka Pepa e hoouna pololei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY, LTD.

HOOPUKAIA E KA

Hawaiian Gazette Co., Ltd.

Hookomoia ma ka Hale Leka o Honolulu, Panaiaau o Hawaii, ma ke ano Mea o ka Papa Elua

DAVID L. A-I,          :           :           Lunahooponopono

S.K. NAWAA,           :           Kokua Lunahooponopono

A.W. PEARSON,       :           :           :           :           :           Lunanui

HONOLULU, OAHU.

 

POALIMA     :           :           OKATOBA 14, 1904

 

KEIKIALII KALANIANAOLE KA MOHO ELELE LAHUI REPUBALIKA O HAWAII TERITORI I. KA AHAOLELO NUI

 

IMAGE

KEIKIALII KALANIANAOLE

 

E KOHO IA KUHIO

 

            E koho ia Elele Jonah Kuhio Kalanianaole i hoomauia ai oia ma ka noho elele ana e noho nei i keia manawa oiai oia no ka Elele Lahui o ka Teritore Hawaii i ka Ahaolelo Nui, eia nae ua aneane aku e pau kona kau ke hiki mai i ka wa piha o kona kau.  A o kona hoomauia ana ma ka noho elele oia no ka hoopau pono ana i na hana i hooholomuaia e ia a koe kekani hapa e waiho nei iloko o na komite o ka Ahaolelo Nui

            A o ke koho ole ana iaia oia no ka haule wale ana o ia mau hana i hooikaikaia no ka mea aole ka mea nana lakou i hookomo malia o ka elele okoa ka mea nana e lawelawe aku aka ua maopopo lea e kuanui ana ka holomua o keia elele malihini me ia mau kumuhana no ka mea e kula mua keia elele hou e noho aku ai a makaukau mamua o ke komopoo ana iloko o ka ikaika o ka hana.

            E koho i ke Keikialii Kalanianaole no ka mea oia ka moho elele oi ae i ko kona mau hoa moho o ka moho hookahi-ka na Demokarata ame ka na Home Rula.  No Kuhio ua loaa iaia he mau hoaloha iwaena o na hoa o ka Ahaolelo Nui, mai ko ka Aha Senate a ka Hale o na Lunamakaainana i loaa hoaloha ole i kona mau hoa.  Ua hoomaopopoia o Kuhio he elele mai Hawaii aku nei a ua lilo mai ko lakou puuwai iaia kekahi kumu o ka laulimaia ana mai o kekahi o kana mau kumuhana e laa na haawina daia o na hale kukui ma ka lilo ana o ia mahele iloko o ka malama ana a hoolako ana o ke Aupuni Nui; ka haawina daia o ke kukulu papu-kaua ame kekahi mau itamu e iho, aka o ka hapanui iho o na bila i hookomoia iloko o ka Ahaolelo Nui a i waihoia iloko o na komite eia no lakou ke waiho nei me ka hoopau pono oie ia.

            A mamuli no ia o ka na’ina’i loa o ka manawa o ke kau o ka Ahaolelo i hala, a hului pau ia ae ia ka noonoo iloko u ka oihana kalaiaina no ka liuliu ana a hoomakaukau no ke kau koho Peresidena e hiki mai ana e like me ia e paila weia mai nei.  Nolaila o ka hana noeau loa a ko keia Teritore oia no ka hoouna ana ia Elele Kuhio i ole e lilo ka manawa mau ma ka oihana kula i mea e makaukau ai ina he elele hou ana ka mea e hoounaia ai a he hana nui no hoi ia no ua elele hou ia e nakuhele aku ai no ka huli ana i mau hoaloha nona.  No C.P. Iaukea ka moho elele Repubalika-Home-Rula-Demokarata, aole e hiki ke hooleia ka makaukau o ia oiwi, oiai ua ikeia ka nee maikai o kana lawelawe hana iloko o na oihana i haawiia aku iaia mai ke Aupuni Moi mai ame kana hooikaika pauaho ole i ka hoohulaina a he Hawaii i ike nui ia aka aole e hiki iaia ke alo ae mai kona lilo ana i keiki kula no ke kula ana iaia i kamaaina ai oia iwaena o na hana o ka Ahaolelo Nui a he hana waiwai ole ia o ka “hoao” e like me ia ano manao hawawa e ululau nei a ke kanaka noo noo maikai e ike iho ai o Kuhio no ka moho elele kupono loa a Hawaii Teritore e koho ai a makou e kalele ko’iko’i nei ma ka hooiaio ana i ka pololei o la manao ana pela.

            E koho i ke Alii, aole ma ke ano he alii oia maluna o na kanaka.  oiai ua hanau alii ia mai no oia a mai na puhaka alii mai a he alii no ka aina aka e koho keia Teitore o Hawaii iaia no ka mea he kanaka oia maluna o na keikialii, no ka mea oia nei ke Keikialii Hawaii hookahi i hoolilo iaia i kanaka a hookauwa aku na na  makaainana.

            E koho ia Kuhio no ka mea he kakoo ikaika oia no ka aoao Repubalika ka aoao ikaika hookahi e noho mana nei maluna o ke Aupuni Repubalika nui hookahi apuni ke ao holookoa “Amerika Huipuia”-ka Peresidena he kanaka Repubalika e hana ana aole no ka Repubalika aka no ka lehulehu holookoa ka Ahaolelo Nui he poe hoa Repubalika ka hapanui, e hoohol kanawai ana aole wale no ka Repubalika aka no ka pomaikai o Demokarata kekahi a o ko ke Alii kohoia i kanaka hana no ka pono o ka lehulehu oia no ka apo lokahi ia mai o na kumuhana e waihoia aku ai e ia e like me na kumuhana i apo lokahiia mai ai a e waiho nei iloko o na komite a o ke kumu o keia pulamaia mai oia no ka lilo lilo ana o ke Alii iloko o ka auna hookahi me keia o ka Ahaolelo Nui.  A ke noonoo iho i na hoa moho ona aole e hiki laua ke hookukuia ma kela mahele no ka mea aole he hoaloha no ka Home Rula a no ke Demokarata hoi e apo kaalalo ia mai no oia no ka mea aia no ke kulana o ka aoao Demokarata ma ia mahele kaalalo oiai o ka Repubalika no ka heiukahi.

 

EIA NO KEIA PEPEHIKANAKA

 

            He umi-kumamalua wale no la ke helu pu ia no la i hanaia ai ka pepehikanaka i pulua ai na pepehikanaka a elua o kela o S. E. Damon i houia ai e ka Poko Riko Miranda me ka pahi a make i ka la 27 o Sepatemaba i hala koke iho la ame ko Mrs. Lizzie N. Naone kiia ana e kana kane mare me ka pu-panapana, he elima poka, a make loa a o keia no hoi kekahi o na pepehikanaka weliweli a manaonao maoli.

            Aole no hoi i pau pono na hana no ka hihia o keia ano, oia ka hihia pepehikanaka o Jones e waiho mai nei iloko o ka aha hookolokolo i kali wale ia no a hiki mai i kona manawa e hoolohe hou ia ai oiai o keia no kekahi o na pepehikanaka weliweli aole no i loihi loa a ke huiia me na lawe ola e ae i liuliu loa ole aku ka hanaia ana, ua nele ole ka loaa o ka ike, me he ma’i ahulau la keia ano ino weliweli e pahola nei iloko o Hawaii a i keia kulanakauhale o Honolulu nei.

            Ma ka hihia pepehikanaka o Miranda maluna o ke kino o Damon kekahi o na keiki hanau o ka aina a he keiki i minamina nui loa ia a maluna no hoi ona na hana i hana no ka pomaikai o Hawaii Teritore, aole i hoohakalia loa ia ua hihia la ma ka loaa koke ana o na hoa o ke kiure hookolokolo, , a aole no i u iho ka hookolokoloia ana ua puka mai ka olelo hooholo a ka aha e like me ia e puka aku nei ma keia helu ke Kilohana, ua ahewaia ma ke kekele ekahi o ka pepehikanaka a i ka Poalua iho la i puka mai ai ka olelo hoopa’i no ka li ana ma ka amana li kanaka koe ka manawa hooko.

            Ua lawelaweia keia hihia pepehikanaka me ka eleu loa a makou e manao pu nei i ka hoomeheuia aku o keia hihia pepehikanaka o Pilipo Naone, no ka mea ina ua hoolohe hakalia ole ia ko Miranda hihia a oiai aia ko Pilipo Naone hihia ma ia kulana hookahi alaila o ke alanui o ko Miranda hihia i hanaia aku la oia aku la no ke alanui o ko Pilipo Naone hihia e ukali ai aole nae me ka pupuahulu a aole no hoi me ka hookuanui wale ana.

            I ko makou manao ua ko’iko’i loa aku keia hihia pepehikanaka o Naone mamua o ka hihia ppepehikanaka o Poko Riko Miranda, mamuli o ka like ole o na kulana o na kanaka pepehikanaka.  O ka Poko Riko, he kulana ano naaupo kona i moowini a uuku kona wahi hoonaauaoia ana, no ka mea he wahi mahina pokele wale no kona hele ana i ke kula oiai oia i kona hoomaopopo a hoonaauao pili hoomana no ke Akua.  nolaila ua hana aku oia i ka hana weliweli iloko o kona nui naaupo a liilii kahi malamalama eia nae ua loaa no ia makou ka manaoio i ka hoomaopopo o keia Poko Riko i ka inoino loa o ka hana pepehikanaka a aia he kanawai o ka aina no ia hana a he hoopa’i ko’iko’i lua ole hoi kona.

            A makou i manao kanalua ole ai i ka loaa pu ia Pilipo Naone kela ikeaia he kanawai ko’iko’i pili i ka hana ana i hana ai ame ka loaa o ka hoomaopopo loa iaia he hana hewa loa ia, aka i ka hookuku ana i keia mau pepehikanaka a elua-o ka Poko Riko ame keia Hawaii ua oi loa aku ka hoonaauao pili hoomana i loaa i keia Hawaii mamua o ka Poko Riko no ka mea he keiki Hawaii o Pilipo Naone i hoonaauaoia pili hoomana iloko o ke Kula Sabati o Kawaiahao a lilo i hoa hooikaika no ka Ahahui Hooikaika Pono Kristiano a he hoahanau no ua Ekalesia nei a he moopuna hoi na la i hala.  O keia iho la na hoike no ke ano malamalama pili hoomana o keia Hawaii i oi ae i ko ka Poko Riko.

            Eia nae, he mau manawa mamua loa aku nei i kapaeia ai oia mai ka Ekalesia aku mamuli o kana hewa i hana ai ma kona kulana hoahanau, aole no nae i nele kona hele ana i ka puie nona iho.  A ke houluuluia na mea apau ua hiki ke hoomaopopo loa ia i ka like ole o keia mau pepehikanaka-ka Poko Riko nona ka hapanui o kona ola ma ka naaupo a liilii kahi malamalama ma na mahele a elua-ka hoonaauo pili honua a pili hoomana, ame keia Hawaii nona ka nui o ka malamalama ma ka hoonaauao honua ame pili hoomana.

            A oiai aia i ke kanawai o ka aina ka hana hookolokolo no ka ahewa ana, e kau aku na maka i ka hana a ke kanawai maluna o ka lawehala aka o ka weliweli o keia pepehikanaka he mea hoopaapaa ole ia ia.

 

KO KA LEKA IO IA.

 

            O ke kinomanao o “Ke Aloha Aina” o Okatoba 1, 1904 nona ke poomanao- “Na Olelo Ano Hoaikola a ka Nupepa Kuokoa ia Keohokalole.”  o ia manao no ka mea nana e hoike ae i ka puhili o ka mea nana ia manao mamuli o ka pa-e ana a puiwa i ka ikaika o na olelo a haaleleia ke kilo ana e hoomaopopo ai i ka io o ka manao o ka manaopepa o ke Kuokoa o Sepatemaba 23,1904 ana i hoohalahala kahua ole ai; a ua ike e no makou e puiwa ana kekahi poe a ua poloei no me ka makou i haupu mua ai.  eia nae kahi mea hilu loa o ka poe Demokarata no ia e puiwa mai nei-o kekahi poe no nae no ka mea ala he nui o na Demokarata he poe noonoo akahele e puiwa koke ole ai lakou e puhili ole ai ka noonoo a kaa ia lakou nei ka puiwa a i ka mea hoi nana ka leka i hoounaia mai ai ua kaa aku ke akahele ma kona aoao.

            O ka hookumu ana i ka hoohalahalaia maluna o ke kukulu ana mai na maheleelua i ohiia mai ka manaopepa mai o ke Kuokoa -- “I ku no na haawina waiohia maluna iho no ona” ame “I kipakuia oia no kona hewa no” ua kakooia ka hoohaiahaia ma o ua mau mahele la me na kumu kohu ole a pili ole i na mahele i hoohaiahalaia a he mau kumu pilikino wale no ke kumu maoli o ko makou komo ke’ake’a ana i ka laweia mai o na mea i pili wale no i na mea elua maloko o ka pilikino a kuu aku no ka pililaula.  he hana kohu ole o ka lawe ana i na mea pilikino a panai aku no ka pililaula e like me ka kekahi poe Demokarata e hailuku ma’uwale nei i mea e haule ai o Kuhio a puka o Iaukea.

            O keia mau mahele i hoohalahalaia o laua no na i’o o ka leka a Keohakalole a i mea e pau ai na powewehi he mea pono e hoomaopopo loa iho i keia manaopepa o ke Kuokoa.  Ma ka leta aole i haalele o Elele Kuhio aka o Kahai ka i haalele i kahi o Kuhio ma ke kipakuia ana ona e ka Elele a o ka i’o maoli ia iloko o ua leka nei.  Alaila ku iho la ka ninau-i kipakuia ke kanakahana e kona hakuhana no keaha?  Haina:  “I kipakuia ke kanakahana no kona hewa i kona hakuhana” a he mea keia i pili, aole wale no ia Keohokalole aka ua pili i na mea apau -- i ka poe hana i hewa i ko lakou hakuhana.  He mea kupaianaha loa ia o ke kipaku o ka hakuhana i kona kanakahana mamuli o ka hewa o ka hakuhana.  Aole he oiaio iloko o ia mea a kekahi poe Demokarata e kau nei i ka hewa a hoino maluna o Kuhio (hakuhana), a no ka hewa o Kuhio i kipaku ai oia i kona kakauolelo.  He hookahi mea i maopopo e like me ka hoike o ka leta ke noonoo pono iho” no ka hewa o ke kanakahana ke kumu i kipakuia ai e ka hakuhana a peia i pili pono aku ai ia ia Keohokalole.

            Alaila i ka hemo ana o keia mahele ua loaa iho la ke ala i moe aku ai a pu-a mai ai kekahi mahele iho-“I ku no na haawina waiohia maluna iho no ona.”  Mai ka leta mai i loaa mai ai ia mau haawina walohia-o ka nele i ka ai no kekahi mau hora lohi ame na haawina walohia e ae, a i ke ku ana o ka ninau heaha ka mea i kau ai ia mau haawina maluna ona?  Haina-mamuli ia o ke kipakuia ana.

            A heaha ka mea o ke kipakuia ana? Alaila hiki aku la kakou i ka i’o oia hoi “mamuli o ka hewa o ke kanakahana i kipakuia ai e kona hakuhana” a aole hoi e kipaku wale ia ke kanakahana no ka hewa o ka hakuhana, a e like me ka oiaio o ia, pela i kau aku ai ia oiaio maluna o Keohokalole ma kona ano he kanakahana: ma kekahi olelo ana ae mamuli no o ko Keohokalole hewa a hemahema (a heaha la ia mau mea o laua no ka i ike) i kau ai kela mau haawina walohia maluna ona a ina he hoonaaikola keia alaila he hooaikola no kela mau olelo “mai hoohemahema i ko oukou pono o poino no auanei oukou ia oukou iho no aole ia ha’i” i hoopukaia e “Ke aloha Aina o Okatoba 1, 1904, ma ke poomanao “O ka Leo o ka  Lehulehu o ka Leo no ia o ke Akua,” nona hoi ke kinomanao e a’o kuhihewa loa ana i ka lehulehu; ma ka olelo moakaka ana ae “a i poino oukou maluna iho no ia o oukou,” akahi hoonaaikola; he olelo aia ma ke kahua like me keia a ke Kuokoa o ka mahele like ole no nae “I ku no na haawina walohia maluna iho no ona.”

            “I poino no oukou no ko oukou hoohemahema no i ko oukou pono, aole ia ha’i,” alua hoonaaikola, like loa ke kahua me kela a ke Kuokoa o ka mahele like ole nae-“I kipakuia oia no kona hewa no” a makou e olelo nei no ka makou iho aole ia he hoaikola, a ina he hoaikola ia iaia nei alaila oia no ka i nahu i kona alelo iho, he haawina kulua (o ka elua keia o ke nahu ana i kona alelo) hoi i kela ana i kapa ai i na Mikanele i ka aihue aina a hoohuiaina oiai he poe Demokarata no kekahi i komo ilaila wahi a Kaniahiku a Aloha Aina i kuhi lalau ai la Kaniahiku o Kuokoa ia, me kona hoomaopopo ole iho o na Demokarata kekahi i heluia.

 

HE PILIKAHI KEIA.

 

            Ina o ka lunahooponopono o ke Kuokoa ma kahi o Keohokalole mahope iho o ke kipakuia ana a kau na haawina walohia maluna ona alaila aole oia e hoino i ke Keikialii Kuhio, like loa me ko Keohokalole hoino ole no ka mea aole i ikeia ma kana mau leta e hoino ana, aka he wehewehe wale no i na haawina kaumaha, a e hoomanawanui no ua lunahooponopono la me ka hooikaika e palekana mai ia mau kaumaha mai, like loa me Keohokalole e hoomanawanui mai nei me ke kali ana o ka loaa aku o na dala o kona mau aina ponoi i hiki ai oia ke hoi mai.  E huhu ana no paha ka lunahooponopono aka aole oia e hoahewa i kona hakuhana no ka mea oia (kanakahana) no ka i hewa a kipakuia ai.

            Aka ina o ka lunahooponopono ma ko Keohokalole wahi mamua aku o ke kipakuia ana, alaila e hooikaika no oia e hana mau i ka pololei o kana oihana me ka hoolohe i kona hakuhana, a e hooko i na hana apau pili i kona kuleana ma ke ano he kanaka hana, a ina e hanainoia oia e ka Elele Kuhio me ke kumu kupono ole e haaleleia ka Elele (hakuhana) e ka lunahooponopono e pono ai.

            Aia no he aloha iloko o keia manaopepa o ke Kuokoa e paipai ana e kokuaia o Keohokalole, a no ka hele pu me ka ikaika ua puhili ae la ka noonoo a poina iho la ka hooalai o ke aloha.  a aia no hoi iloko olaila, ka hoopilimeaai ole o ke Kuokoa i ke Keikialii ina ua kaa ka hewa ma kona aoao aoao.

            O KE KANAKA ILOKO O KA PILIKIA O KOU HOALOHA IA.-Pela iho la ke ano o ka Chamberlain’s Cough Remedy.  O keia ke kokua i loaa i na makuahine i kona manawa e hoalaia ai i ka po mamuli o kona lohe ana i ke kunu awahia i loaa i kana kamalei ame ka hanu kaumaha hoi o kana bebe.  O keia laau kunu ka mea nana e hoopakele i na keiki ame na makua no hoi i ko lakou manawa e loaa ai i ke anu a e puka mai ana hoi ka male mai ka umauma mai.  O keia ka laau nana e pale aku i ka loaa hou ana mai a hoola hoi i ke anu ame ke kunu.  Ke kualia nei ma na halekuai laau lapaau apau.  BENSON SMITH & CO., LTD., na Agena ma Hawaii nei.

 

HALAWAI DEMOKARATA MA KALIHI.

 

            Ma ka po Poaono nei i malamaia ae ai na halwai nui o na aoao kalaiaina e holo nei.  O ko na Repubalika ma Kakaako a mamuli o ka pepehikanaka o ia ahiahi ma kahi e kokoke ana i kahi e malamaia ana o ka halawai ua hoopaneeia ko laila halawai.

            O na Home Rula ma Aala ka lakou halawai o ia po a o keia hoi ka halawai piha kanaka.  Malaila ae na Repubalika kahi i hoolohe ai i na haiolelo naauao a houhewa no hoi a na haiolelo Home Rula.  Maikai keia halawai a ohohiaia no hoi.

            Ma ke kihi o na alanui Moi ame Kalihi i malama ae ai ne Demokarata i ka lakou halawai, a ina pela iho la ka nui o na kanaka e hele ana e hoolohe i na haiolelo Demokarata, alaila maopopo loa aole he wahi manaolana o ka aoao Demokarata e puka ana lakou, a o keia haawina i ikeia ma keia halawai he mea ia e hoike mai ana i ka nawaliwali o ka aoao Demokarata.

            O ka poe i hele ae i keia halawai aole paha i piha elima poe mana koho o kalihi.  I ahona i na hoa haiolelo a o lakou no ke haiolelo ana ia lakou iho no.

            O ka nawaliwali o na Demokarata ua maopopo loa ma keia, a pela no hoi ma Maui, kahi a na Demokarata i aa ole ai e wae ae i mau moho no lakou iho aka hui aku la me na Home Rula i loaa ka ikaika.  Pela no hoi ma Kauai.  No ke ohohia ole ia o Iaukea ua hoi koke mai i Honolulu nei ma ke Sabati nei.

 

OI AKU KEIA.

 

            Ma ka oau ana o na hana a ka Papa Kakauinoa koho balota o keia kau.  o ka Mokupuni o Oahu nei, ma ka po Poaono nei ua ikeia iho ua oi aku ka nui o ka poe koho o keia kau i ko ka wa i hala.  Elua makahiki i hala ae nei he 6366 ka nui o ka poe koho ma keia mokupuni i keia kau hoi he 6631 ua like hoi ia me 265 ka oi i keia kau o ko ke kau i hala.

            He 6748 oia ka nui o na poe i hele ae imua o ka Papa a mailoko mai o keia huina 117 poe i hooleia.  Mailoko mai o keia huina he 63 poe i hooleia no ka Apana Eha, a he 54 no ka Apana Elima.

            Ma Kalihi na Repubalika i haiolelo ai i ka po Poakahi nei.  Ohaohaia na haiolelo a na moho.

 

HOOLAHA AINA AUPUNI.

 

HOOLAHA AINA AUPUNI.

 

            Ma ka Poaono, Novemaba 5, 1904 ma ka hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea keia mau Aina Aupuni e hoakakaia nei malalo iho nei:

Apana 1, he hapa o ka aina o Kaipapau, Koolauloa, Oahu, nona hoi ka iliaina o 282 eka, oi iki a emi iki mai paha, paupu me kekahi wai, ka hahai holoholona ana ame ka pono e mahi ma ke koena aku o ka aina i hoikeia ae nei maluna.  Kumukuai haahaa, $1000.

            Apana 2, he hapa o ka aina o Puako, S. Kohala, Hawaii, nona ka iliaina o 3.91 eka, oi iki a emi ike mai paha.  Kumukuai haahaa $196

            Ma ke da@a gula o Amerika ka makemake, kuike.

            No ke kii aina ame na mea aku i koe e ike ae ma ke Keena o na Aina Aupuni, Hale Hookolokolo, Honolulu.

JAS. W. PRATT,

Komikina o na Aina Aupuni.

Honolulu, H. T., Oct. 4, 1904.

3036-Oct. 7, 14, 21, 28.-Nov. 4.

 

HOOLAHA MA KE KAUOHA

HOOLAHA.

 

            Ke haawiia aku nei ka hoolaha ua lilo ae nei o ALEXANDER GARVIE ESQ., i lala no ko makou hui a pela iho la a mai ka la 1 o Okatoba, 1904.

BISHOP & CO.,

Honolulu, Okatoba S, 1904. 3036.

 

HOLAHA PONO WAI.

 

IMUA O KE KOMISINA O NA ALANUI LIILII AME NA PONO WAI.  MOKUPUNI O OAHU E HOOHUI ANA I NA APANA LUNA MAKAAINANA EHA AME ELIMA.  HOOLAHA HOOPONOPONO WAI.

 

            Ma ka pono o ka mana i hookauia mai maluna o’u ma ke ano he Komisina o na Alanui Liilii ame na Pono Wai no ka Mokupuni o Oahu nei, e huipu ana na Apana Koho Lunamakaainana Eha ame Elima, Teritore o Hawaii, Ma keia ke haawi aku nei wau i ka hoolaha ma ka la 21 o Novemaba, A. D. 1904, ma ke Keena Hookolokolo o Lunakanawai J. T. De Bolt iloko o ka Halehookolokolo ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, e hoolohe ana wau a e hooholo ana hoi i ka hoopaapaa pono wai i hoomakaia e Harriet E. Wight, mea hoopii. vs. (ku-e) i ka The Dowsett Estate Limited, Ah Chong, Ah Sam.  Chun Loke Mrs. Kaluka Elekula, John Hookano Manuia ame George Kawahaiama Manuia, na poe ma ka aoao pale, no ka hooholo ana i ka mea i kuleana i na pono wai apau loa e kahe nei a i ole i loaa ka pono e kahe iloko o kekahi auahawai kahiko a auwai i ikeia ma ka inoa “Auwai o Kukuiholiilii” i loaa hoi kona wai e kahe ana mai ke Kahwai o Nuuanu, a oia kahawai hoi i oleloia ke holo nei ma ke Awawa o Nuaanu Mokupuni o Oahu, ma ka aoao hikina o ua awawa la a no ka hooholo ana no hoi i ka mahele kaulike ana o na wai i oleloia, a no ka hooponopono ana i na loina e loaa mai ai ua pono wai la i oleloia ame ka noho mana ana i kona wai e kahe ana no a ma ka aoao o na mea kuleana ia mea.

            Ke haawi hou aku nei no hoi wau i ka hoolaha i kela ame keia mea kuleana aina mea e noho ana iluna o ka aina a i ole i kekahi mea okoa i loaa ka pono iloko o keia hoopaapaa i hoikeia ae nei e hele ae ma ka manawa ame kahi i olelo mua ia ae nei no ka hooiaio ana i ko lakou mau pono i na wai o ua auwahawai kahiko la i hoike mua ia ae nei a o na mea e ae i pili iloko o keia ninau hoopaapaa wai i oleloia e like me ia i olelo mua ia ae nei.  a i ole o na pono o ia ano hooponoponoia aku ana me ka hiki ole ae o kekahi mea iloko o ua aha ia e hooleia no lakou a e papaia hoi no ka wa mau loa mai ke koi ana a hoohaiahala ana iloko o keia hooponopono i oleloia.

            Haawiia mai maloko o ko’u lima i keia la 12 o Okatoba A. D. 1904

EMMA M. NAKUINA.

Komisina o na Alanui Liilii ame na Pono Wai iloko a no ka Mokupuni o Oahu, e hoohui ana i na Apana Koho Lunamakaainana Eha ame Elima.

@-Oct. 14, 21, 28.

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

WAIWAI O AMARA.

 

            No ka mea ua hookohuia ka mea nona ka inoa malalo iho, i Lunahooponopono i ka waiwai o Kekie Amara w o Waialua, mokupuni o Oahu, i make nolaila ke hoike ia aku nei ka lono i ka poe apau ina he koi ka lakou, e waiho mai ia mau mea i ka mea nona ka inoa malalo iho, ma kona keena ma Aliiolani Hale, Honolulu, mokupuni o Oahu, iloko o na mahina eonomai keia la aku, o hoole loa ia auanei.

            A o ka poe i aie i ka mea i make, ke kauoha ia aku nei lakou e hookaa koe mai i ka mea noa ka inoa malalo iho, ma Aliiolani Hale i hoike mua ia ae la.

            Kakauia i keia la 24 o Sepatemaba, 1904.

HENRY SMITH.

Lunahooponopono Waiwai i hoikeia ae la.

3035-Sept. 30-Oct. 7, 14, 21, 28.

 

 

HOOLAHA HOOPAU HUI

ATKINSON, JUDD AME MOTTSMITH

 

            Ke haawiia aku nei ka hoolaha ma ka ia 30 o Sepatemaba, 1904 mamuli o ka ae lokahi ana o ka poe no lakou na inoa malalo iho nei ua hoopau ae i ka hui e ku ana mamua aku nei mawaena o iakou a o @ Judd ame Mott-Smith ke hoomau aku ana ma ka lawelawe kanawai ana ma ke ano hui a ma pa keena oihana mua no malalo o ka inoa hui o Atkinson, Judd ame Mott-Smith.

Honolulu, Okatoba 4, 1904.

A.L.C. ATKINSO, ALBERT F. JUDD, E. A. MOTT-SMITH.

3036-Oct. 7, 14.

 

HOOLAHA I NA MOHO NO KE KOHO ANA I KA AHAOLELO.

 

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha, oiai ke koiia nei ma ke kanawai o na moho no ke koho ana i ka ahaolelo, o ka Mokupuni o Oahu, e waiho ae i ko lakou mau palapala i waeia ai i moho me ke Kakauolelo o ka Teritore aole e emi iho malalo o Umi la mamua o ka la Koho Nui, nolaila he mea pono no o na palapala wae moho i oleloia e waiho ae ma keia keena aole e haule aku mahope o ka hora Ehua o ka auwina la o ka Poaono, Okatoba 29 1904.

            I hiki ai ke kupono no ke koho ana ma ke ano Senatoa o ua moho la i kane ia a makaainana o na Mokuaina Huiia, i hiki aku kona mau makahiki i ke kanakolu; i noho hoi ma ko Hawaii Paeaina aole i emi iho malalo o ekolu makahiki a i kupono hoi no ke koho ana i na Senatoa iloko o ka Apana ona i kohoia ai.

            I hiki ai ke kupono no ke koho ana ma ke ano he hoa o ka Hale o na Lunamakaainana, a ua mea la i ka manawa no i koho@a ai, e loaa iaia na makahiki he iwakalua-kumamalima; i kane hoi a kupa o na Mokuaina Huiia; i noho hoi ma ko Hawaii Paeaina aole i emi iho malalo o ekolu makahiki; a i kupono hoi e hoho no na lunamakaainana ma ka Apana ona i kohoia mai ai.

            O na palapala waemoho apau e hoouna pu ia mai me na dala hoopaa he iwakalua-kumamalima, a e kakauinoa ia hoi e na poe kupono i ke koho aole e emi iho malalo o iwakalua-kumamalima mai ka Apana nona ua koho la e malamaia aku ana.

A.L.C. ATKINSON,

Kakauolelo o Hawaii.

Hale Aupuni, Honolulu, Sepatemaba 29, 1904.

3035-Sept. 30-Oct 7, 14, 21.

 

HOOLAHA MANA HOOKOLOKOLO

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI EKOLU TERITORE O HAWAII, HOOPONOPONO WAIWAI HOOILINA MA KE KEENA.  ILOKO O KA WAIWAI O DAVID HUKAI KAHOIWAI O KOHALA AKAU HAWAII I MAKE KAUOHA OLE.

 

Kauoha o ka Hoolaha o ka Hoolohe Palapala Noi no ka hooponopono Waiwai ana.

 

            Ma ka heluhelu ana ame ka waiho ana mai i ka Palapala Noi a E. A. Fraser o Mahukona, Kohala he mea i aieia e David Hukai Kahoiwai, e hoike ana o David Hukai Kahoiwai o Mahukona, Kohala Akau, Hawaii ua make kauoha ole ma Mahukona i oleloia ma ka la 13 o Dekemaba A. D. 1903, e waiho ana hoi he waiwai iloko o ko Hawaii Paeaina i kupono no ka noho Kahu ia a e noi ana e hoopukaia na Palapala Lunahooponopono Waiwai iaia.

            Ua kauoha pu ia no hoi o ka Poalima, ka la 11 o Novemaba, A. D. 1904 ma ka hora Umi a. m., oia kahi ame ka manawa no ka hoolohe ana i ka Palapala Noi i oleloia maloko o ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Kailua, a oia hoi ka manawa ame kahi a ka poe apau i kuleana iloko o keia mea e hiki ae ai lakou a hoike ae i ke kumu, ina he mau kumu kekahi no keaha la e hiki ole ai ke aeia ke noi i oleloia, he hoolaha o ke Kauoha e hoolahaia ma na olelo Hawaii ame Enelani iloko o ka Nupepa Kuokoa ame Pacific Commercial Advertiser, he mau nuepa iloko o Honolulu no ekolu pule neepapa.

            Hanaia ma Kailu, Hawaii, i keia la 23 o Sepatemaba, 1904.

JOHN ALBERT MATTHEWMAN.

Lunakanawai o ka Aha Hookolokolo

            Kaapuni o ka Apana Kaapuni Ekolu.

Ike makaia:

            John P. Curts,

Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo

Kaapuni o ka Apana Kaapuni Ekolu

3035-Sept. 30.-Oct. 7, 14.

HOOLAHAKUMAU

Kakela me Kuke

[KAUPALENAIA]

 

Poe Kalepa ma ke Komisina

:: A HE ::

POE LAWELAWE KOPAA

 

Poe Agena no na Ma hiko Lehulehu.

 

Hui alahao ame Aina o Oahu

MANAWA HOLO

Oct. 6, 1904.

 

IMAGE

MAI HONOLULU AKU

 

No Waiane, Waialua.  Kahuku ame na wahi hoolulu ma ke alahae@ *9:15 a. m., *3:2@ p. m.

No Pearl City, Ewa Mill, ame na wahi hoolulu ma ke aiahao-@7:30 a. m., *9:15 a. m., *11@ a. m., @, *3:20 p. m., *5:15 p. m. @, *11:15 p. m.

 

MAI WAHO MAI.

 

Ku i Honolulu mai Kahuku, Waialua, ame Waianae mai *8:36 a. m., *5:31 p. m.

Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Pearl City mai-*7:46 a. m., @, 10:38 a. m., *1:40 p. m., @ *5:31 p. m., *7:30 p. m.

 

*Ke@a ame keia la.

@Saba@ wale no.

@Koe ke Sabati.

 

G. P. DENISON, Lunahoohana

F.C. SMITH, G. P. & T. A.

 

Na Papale I-e Nunui.

 

O na Lede ame na Keonimana o ke ano hou e loaa no ma kahi o

FUKURODA

He@u 28-32                           Alanui H@ele

 

            $1.00 i ka pule e hoahu ai iloko @ pule e loaa ana i ka mea @ $150.00 ke hoahu iloko o ka

 

Fidelity Funding Co

O KAPALAKIKO

 

            Ua hoihoi aku keia hui i @ hiki i hala, no hookahi makahiki @ poe i hoahu he @ keneta uku-panee i ka poe @ hu mai i ka lakou mau dala @ o elua makahiki.

            E loaa no na mea apau ke @ ia.

 

R. D. HIGHTOWER.

Agena ma HHawaii. Teritori @

41 ame 52 Young Block, Honolulu.

 

HUI HOOLEWA HON@LULU

 

            Ke hooiaio nei keia hui i @ hana kokua i kona mau laia @ wa ua oi mamua o @ mau nei i kela ame keia la.

            J. H. THOWNSEND @

 

Ina He Makemake

-KOU I KA-

Lauoho Maikai

E’HELUHEI U I KEIA.

Maiia paha ke pau nei kuu lau@ho ka hlelei, a koe kakaikahi.  E @ i ka laau mamua o ka pau loa ana i ka helelei, e hana i laau e ulu @ ai.  O ka laau

            “Laau Hooulu Lauoho a Ayer’s”

ka mea e u@u hou ai.  He nani ka lauoho ke ulu mai, a he nui hoi.

Ina ke nawali ka ulu ana o kou lauoho, o ka

            “Laau Hooulu Lauoho a Ayer’s”

ka mea e manoanoa ai ka ulu ana a ke loaa i keia laau pau loa ka @ lelei ana.  I na he piha kou poo ke Kepia, o ka.

            “Laau Hooulu Lauoho a Ayer’s”

ka laau e’pau ai a maemae kou poo.  Ke loaa i ke@a laau e hoi hou ana @ ulu ana o kou lauoho a like me @ kou wa bebe.

Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayer & Company, Lowell, Mass., U. S. A.

E loaa no keia mau Huaale ma ka Hale Kuai Laau o Hollister, alanui Papu.

 

            Ua ae ae o Adimarala Mooheau @ e haiolelo hooikaika no ke’@ii @ a hiki i ka la koho balota.  Oia ka @ no: kakoo na kanaka koikoi @ lahui, lanakila o Kuhoi ma ka ia koho.  Way up no ke Alii!