Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 44, 28 October 1904 — KALE O LEONA Ka Naita Puuwai Hao Wiwoole KA HOOPAKELE O KE KAIKAMAHINE ALII I LAWE MALUIA. [ARTICLE]

KALE O LEONA Ka Naita Puuwai Hao Wiwoole KA HOOPAKELE O KE KAIKAMAHINE ALII I LAWE MALUIA.

MOKO"A VII. HUI HOU NA ALOHA O KA LUA lA. j -Aka aole paha lakou i huomaopopo mai nei ia oe?' r i uinau hou aku ai ke Kanua opio o Vaiedoli«ia. I •'Aole. Ua uuiui iiio wau i na uluku ino aua o kuu uch>uoo a! hiki wale i kuu heuio aua mai ia lakou mai." "Alaila mai noouoo hou 110 ia niea. E wohe i kou aahu Maho-1 meda i keia iuaiiawa, a e komo aku i aahu okoa nou no koia po. | *E kuu haku, o keia hoao ana e hoopakele i ka wahiue opio mai ka moi Mahoiueda mai ua maikai ia haua a e pouo e hookoia, aka heaha aku aua kau haua ma ia hope aku uoua?" i iiiuau aku ai o Pidiro. Alaila nau iho la na kui o ka uaua opio me ka pane ole a*ui., "Oia hoi, aole oe e manao ana e iawe iaia i Leoua," wahi hou a j Pidiro i hoonuiuui aku ai. | *A uo keaha 110 hoi ka mea e hiki ole ai ke lawe iaia īlaila?* j '\Xo keaha? E ike uo oe i na olelo like ole.e puka mai aua mai kou poe mai no Ina e haule aua keia wahine opio i ke aloha nou; heaha iho la kau hana kuppuo ma.ia hope iho? Ua ike 110 oe o oe kekahi kanaka opio kanaka u'i e nele ole ai ka lilo o ka puuwai o na; waliine opio u"i e like me Zira a ina e ikeia kou ano maoli alaiia o ka j pipili loa no ia o ka naau?* ? / j No keia mau hoohuahualau a ka ukali ua minoaka wale iho la| no ka naiīa opio a ine ka hikiwawe uo hoi ua koke ae la oia i i ka laua kumuhana e kamailio ai. { Aia a auo kokoke i ka hora umi i hoomaka ai o Kale o Leona auie kona ukali e hele no ka Home o Beni Hame. Ua aahu ka naita opio 111 e kekahi ano lole o ka poe Mahomeda a pela no hoi kona ukali Aia no hoi me Kale he walii ohe pokole, a i ko laua kaa ana iwaho o ke alauui ua alaalawa ae no laua a i ka maopopo aua ua malii» ke ala ua hoomaka aku la laua e hele. Me ke ano auau no laua i hooiuau aku-ai a hiki 1 ko laua hoea ana mawalio pono o ka pa o Beni Ha.me. a malaila laua i noho hoolono al no ka maluhia a malaelae o ke-ala no ka hooko hana ana. A no ko laua lohe leo ole a he hamau wale no nolaila ua pailaka aku la o Pidiro i ko laua alanui a kahi a laua i hiki aku ai i kekahi wahi puka-pa ana i hoailona ai, a ma keia puka no hoi laua i komo aku ai nie ka loaa ole o na ke'ake'aia; a me ka nehe malie no hoi ka naita o ka ukali ana mahope o kana ukali a hiki i ko laua hookokoke loa ana i ka hale. t . . , . . . \ia " wahi a Pidiro i liawanawana aku ai 1 koua haku me ke kuhikuhi ana aku o kona lima i kekahi pukaaniani o ka kale aole no i kaa loa iluna mai ka honua ae, kahi o ka malamalama kukui e o mai ana mailoko mai o ka lumi a iloko o ka pouli owaho. a oia ka lumi o ka waliine 0pi0. ,? # -Ua maopopo auei ia oe oia ia?" i ninau aku ai o Kale. »Ua maopopo loa ia'u e.like me a ? u e manaoio nei aia he ola iloko o kuu kino i keia manawa." "Alaila e noho malie oe maanei. E noho me ka makaukau me kau mea kaua aka e noho malie a hoohana ole aku i kau pahikaua i ha inanawa apau ou e loaa ole ai i na ke ake a." "Aka āia he mau ke'ake'a i maopopo mua e poino ai kaua." "Ua maka'u auei oe?" "Aole hookahi o ia auo iloko o ? u i keia manawa. Eia nae aia he poino ma ke ala." . "Alaila ua maikai. He hana kupono loa ia ia kaua e aloha 1 keia mea he poino a i keia manawa no hoi a e komo aku iloko olaila no ka hakoko pu ana." "Aole o'u ike i ka waiwai o ka hou poo wale aku īlaila koe wale no a liele okoa mai ka lioopilikia i o kaua nei, aka aole ia lie mea e wiwo ai o PiOii'o Bamabiuo." : . "Pololei e kuu Pidiro, ua ike no wau he puuwai kou o ka wiwoole." "Pela no, aka o ke alakai kupono a kuu haku oia kekahi mea nana i a ? o mai i kuu noonoo e hoolana malie i ka wai i ka wa o ka uluku nui." "Alia! He nehe wawae anei kela?" "Ae. E emi—e emi mai i hope e kuu Haku Kale. Ua maalo io ae no he kanaka, a o ia no kekahi o ka poe hana o Beni Hame a aole no hoi i u iho ua nalo aku la oia, oiai nae ua maalo ae no ua kanaka nei kokoke loa i kahi o laua e pee ana, a i ka malie hou ana iho o ke kai ua nehe malie aku la o Kale a pili i ka hale. Ua nehe aku no oia ma kekahi wahi kui>ono ana e pee ai alaila haha aku la oia a loaa kekahi mau iliili a me ia oia i nounou aku ai i ka lumi e a ana ke kukui ma ka pukaaniani. A i ka lua no hoi o ka manawa ana i nounou ai aia hoi ua ike aku la oia i ka oni ana ae o ke aka o kekahi mea e hele mai ana i ka pukaaniani. Ua nee pili loa aku la ka naita opio i ka paia o ka hale malalo pono o ka pukaaniani a unuhi ae la oia i kahi ohe mai kona poli ae a kani honehone aku la iloko o ka la'ila'i o ka po, he wahi leo e kahea aku ana i ka noonoo o ka wahine opio e ike mai i ka mea nona ka leo; a loke io aku la no o Zira a aole no hoi i u iho ua hamama aē la ka pukaaniani, a hookuu iho la no hoi o Kale i kana hoohonehone ana. "Owai keia kahea ia'u?" i pa-e mai ai ka leo nahenahe wahine a oia no koi ka manawa a Zira i nana ilio ai ilalo mai ka pukaaniani iho." "Ko naita Kristiano," wahi a Kale. "E liaawi mai i kekahi hoailona." "O Dalo. Aole anei e hiki ia oe e Zira ke iho mai a hui me a u. Ua makemake au e kamailio me oe." "He hookomo ana aku ia ia oe iloko o ka pomo," 1 hoomaopopo aku ai ka wahine opio. # . "Aole, aole. Mai noonoo oe no ka pomo. Ke noi aku nei wau ia oe e iho mai i o'u nei." "Ina e malaelae ke ala no'u e iho aku no wau." Alaila hikilele ae la ka puuwai hao o ka naita opio me ka olioh nui ia Zira i emi aku ai mai ka pukaauiani aku a nalo aku la iloko o ka lumi. a nee aku la no hoi o Kale a mamao mai ka pukaaniani aku. Ua lioohaili mua aku no o Pidiro i kona haku aole e hoao e lawe i ka w r ahine opio mai ka home mai o kona makuakane, aka mamua o ka hooholo ana i kekahi noonoo maluna o ia hoohaili a ka ukali ua oki pahupu ia ae la ka laua kamailio ana mamuli o ka nakeke hele ana ae o ke kanaka hana i maalo ae ai mahope iho o ke komo ana o na kamahele o ka po iloko o ka pa. Aole no hoi i u iho ua eleu koke mai la ka naita a hui pu ana me ka wahine opio, a hopu aku la no hoi oia i ka lima palupalu a alakai aku la iaia iloko o ka malapua. . . . "Ke hoomaikai aku nei wau ia oe no ka hilinai i loaa īloko ou no'u," wahi a ka naita i pane aku ai ia laua i mamao loa aku ai. "Heaha hoi ko'u mea e hilinai ole ai ia oe?" "Ua pono ia hilinai ana ou ia ? u," wahi a ka naita opio i hooia akn ai, "a o ka hilinai ana iloko o'u, aole anei ia he mea e hoike mai ana iloko o ? u i kou aloha ia ? u?" " A°ie e nele ko'u aloha ia oe ina e aa ana wau e kuu aku ilaila. 1 wahi a Zira i pane aku ai me kona poo e kulou ana ilalo i ka hoouna, "A ua maka'u anei oe no ke aloha ana mai ia'u?" "Mawaena o ke Kristiano ame ka Mahomeda ua ike wau aia ka wela o ke aloha ilaila, ?? wahi a Zira, "a pehea no la e loaa ole ai o na

wau I ka waiho ana i nalohia aku ana mai a J u aku. n "E haawi mai ia na T ii eka lede maikai. E haawi mai iko puuwai na'n a i panai nau ke haawi aku nei wau i ka puuwai i wela i ke aioha a i piha i ka oiaio nou a kekahi puuwai kanaka e pana ana iloko o ka uuiaunui. Xo kaaa iho aohe he hoomeam-a an.u U-' kukaioleio keia a kana e pono e komo loa aku i ka i'o o kv ku:n;i v> ka hana. He mea maopopo oa kaupaleia kaua e na paui ik» :i-,ika o!r ia e hiki pono ole ai na kukai maikai ana aka o kekahi uui ano o kaua ka manawa e ikea ae ai ka i'o. Ua loaa ia'u ka maiiaoio ua hiki ia o** ke alolia ia'u a e aloha io ai no oe no'u. >"o':i īh-\ ua lilo kuu puuwai nou a e ola aka no wau nona me ka oiaio a n»> ia aloha o'u ia <v." "Aole au e hoahewaia mai no ka ioaa ana ia'u o ka niea i haawi inai i ka hanoli iio'u." •*Ua lawa." waiii a ka naiia i hooho ae ai> "Alaila e noonoo kaua no kela mua aku. E heie pu oe ine a'u i Leoua >:• poiM ai—i kuu aiua hanau." "E hookipa oluolu ia mai anei ke kaikaiuahiiu* M ihemeila iiaila?" "Oliiolu? A. i kou lilo ana i wahine na'u owai ka mea aa e haua ae mawaho o ka ohiplu?" "O. iua no wau i noonoo mua e aloha ana oe ia'u a aiol.;». iiuui ana a e v wahi a Kira i pane aku ai me ke kahamahaia ana mai e ka naita opio. "Alia e Zira. Ina e ikeia koai oiaio ole ia oe ke pule nei wau e hoomalooia kuu iimaakau a i>eia pu hoi me kuu puuwai. E h'ele oe me a*u mai keia wahi aku e pono ai." "Ua oi aku ka maikai o ko*u hele pu ana no ka niea ua wau aole o Beni Hame he makuakane no'u. v -E hooiuau aku ika wehewehe ana. Pehea i maopopo ai aole oia kou makuakane?" . . , •, "Ma na hoohuahualau ana a'u i ka po nei i loaa ai ia u ka ike mai iaia mai e hoike mai aua aole oia kuu makuakauo. Ma ko u liooliaili ana i ka'u mau olelo pili i ka moi me ka lioolieie ana i ka manao e nele ole ai kona wehe mai i ko u piii iaia me ka loaa ok iaia o ka noonoo oia ka manao nui o ka*u mau olelo, a i ka panina ua loaa ia'u ka hoomaopopo e like me ka u i hoike aku iu-i ia oo aole oia kuu miikuakaue." "A ua loaa pu anei ia oe ka ike o kahi o ka auwai o i*e koko e holo nei iloko o kou mau aa?" . . "Aole. Ua kanalua wau ika ninaninau mau ana o lilo īa 1 mea nona e hoohuoi ai no'u." "Aole oe i maopopo no kou ohana ponoi koe wale 110 o ka loaa ana ia oe o ka ike aole o Beni Hiune he niakua nou?" "Oia wale no mawaho ae o ka manao e nini loa ia nei no ko u kuaiia aku i waiwai na ka moi no ka panai a ka moi i haawi nuu ai ia Beni Uame. oia ka oihana lunakanawai." "Maikai loa ina i loaa ia oe kekahi ike hou niai iaia mai, wahi a Kale iaia e noonoo uui ana no na olelo aka wahine opio, -Aole anei he hoomanao me oe e pili ana uo Beni lla!te, "Aole." No kekahi mau minute ua pana kapalili ae la ka pana o ka puuwai o ke kanaka opio ma ke ano kamahao loa i kulike ai me na olelo aka wahine opio. Ua haka pono aku la na maka ka naiia maluna o na hiohiona o ka wahiue u'i e kilo ana hoi i ike aku ai i ka moolelo piha o kona ola ana. Ua hui pu aku lioi iloko o kona noonoo ka piha aloha ame ka makemake nui e lioopakele. "Heaha ka mea iloko ou e noonoo nei?" i ninau aku ai o Zira, iaia no hoi e haka pono ana maluna o ke kanaka opio. "He noonoo e pili wale no nou, e ka lede; aka, aohe he mea maopopo i loaa ia'u. Eia nae ua makemake loa wau ina e loaa ana ia oe kekahi ike no kou ola o ka wa opiopio. ?? "Aole lie maopopo ia'u o kahi e loaa ai ia mea, eia nae e huinai aku ka noonoo o ka loaa mai o kekahi ike i ka iuanawa kupono. "E hana aku p'ela," i pane aku ai o Kale. "A he īuea pono ia kaua e kuka nou. Ua loaa anei ia oe kekahi hoomaopopo no ka Mahomeda no kona hoololi ae i kona noonoo maluna ou?" "Ma keaha?" i ninau aku ai o Zira me ke auo hikilele o kona noonoo. , , , , , i , "Oia hoi ,e hooholo koke anei oia i ka olelo hooholo no ka lawe koke ana ia oe mamua o ka manawa i hoomaopopo mua e ia." "Pela. Ke manao nei wau e hiki no iaia ke hana pela no ka mea aia no iaia ka hooko ana o kana mea e hooholo ai me ka hiki ole ke ke ? ake ? a ia aku." ... "Aole anei ou manao e haawi no o Beni Hame ia oe i ka manawa no aka Mahomeda e makemake ai e law T e ia oe? ?? "Ae, ae. E haawi no oia ia'u me ka hakalia ole." A maniua o ka pane hou ana mai o Kale ua wehewehe aku la o Zira i kona hui ana me Emina ka wahine a ka Mahomeda. "Ke manao nei wau aole e hiki ia oe ke kalele loa i kou hilinai maluna o ka moiwahine no ka mea he hoike ano pilioihoi kana a malia o loli ae no," wahi a Kale i pane aku ai. "E Zira e mahuka oe me a'u e pono ai, a i ka manawa koke no i liana ia ai ia mea me ke kali hou ole aku. Aole i liuliu loa oka makaukau no ia oke alahele a o ko kaua haalele no ia ia Garanda nei.' ? Ua hamau iho la ka wahine opio no kekahi manawa, Ua ano kanalua no ka wahine opio, aka aole ona makemake ia kanalua. Alaila kau aku la kona mau maka iluna o Kale a lioolono aku la i na wehewehe akahele ana a hiki i ka maopopo loa ana iaia. Ma ka aoao o ke kanaka opio, ua hoike aku oia i na maikai loa oloko o kona aina ame ka nui o na hoaloha e apo ohaoha mai ai ia laua ke kipa aku a ma na home apuni e nele ole ai ka loaa o na mea e hoohauoli ai i ka naau e laa na pua o na ano like ole na mea ulu o na mea maoli. Ua hoike pu aku no hoi oia i kona aloha io iaia ame ka paa o kona manao e ola nona, a e lilo ai oia (Zira) i mea nui iloko o kona noonoo e like me ia i loaa iaia ia manawa a oi loa aku o kona hoopaa iaia no ka hoopakele ana mailoko mai o ke kuinakaia e manaoia nei e ka Mahomeda e hookau aku maluna ona (Zira). Alaila waiho aku la ke poo oua wahine u ? i nei iloko oka poli 0 ka naita opio ame ka leo haw r anawana o ke kuio oia i haawi aku ai 1 kona ae—he ae i alohaia eiame ka makemake nui e hoolohe ika ka mea i kunipaaia iloko oka puuwai palupal,u. Ai ka wahine opio e kuu ana i kana mau olelo i hoopiha olioli aku iloko o ka naita opio aia no o Kale ke haka j)ono la kona mau maka me ka manaoio iloko ona i ka hilinai piha o kana aloha maluna ona. Mamua o ko ke kauna ame ka wahine opio hookuu ana ua pau pono na hana o ka papahana no ka mahuka ana mai Garanda aku a huli aku la no hoi o Kale no kahi a kona ukali e pee ana. Ua olioli nui no hoi o Pidiro i ka huli hoi ana mai o kona haku opio oiai aia ka hoonanauki me ia no ka loihi loa o keia hoi ana o na opio iloko oka manawa kupilikii e like me ia po. A mamua no hoi o ko Zira hoi ana ua loaa pu iaia ka honi mua loa a kona naita Kristiano a nehe malie aku la no hoi no kona lumi iloko o ka hale o kona makua ana i manaoio ole ai. A huli hoi mai la no hoi ka naita opio ame kona ukali no ko laua hokele. \ MOKUNA VIII. KE KE'A LEIGULA. \ 9 I ko Zira komo ana aku iloko o ka hale ua nehe malie akn no oia ma ka ho-lo e hiki aku ai i kona lumimoe, a iaia e nehe malie ana ua loaa iaia na ano ilihia like ole. laia e noonoo ana no ka mea i hanaia ia po ame kana olelo hooholo i waiho aku i kana naita wiwoole aole oia i mihi mamnli paha o ke kuhihewa aka na manaoio oia ua hana aku oia i ka pololei no kona pono, a o ka mea noi ia i makemake ole ia e Beni Hame. (Aole i pau.)