Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 44, 28 October 1904 — E HOOKOIA KO KAKOU MAU KANAWAI. [ARTICLE]

E HOOKOIA KO KAKOU MAU KANAWAI.

I Ua hanaiu niai na kanawai apau mai ka liookumuia ana mai o i ika honua a liiki i keia mauawa. ile kauawai ko na mea mau ake Akua i hana mai a hoonolio iho nia keia ililionua, e like me ka la. Ika honua. ka ea a lehulehu wale aku. I kona hana ana mai'i ke iKanaka kau uiai la oia ike kanawai iua kanaka makaniua loa. aole , laua e ai i ka hua o ka laau iwaenakonu o ke kihapai, eia nae ua .hookuii laua a o ka hopena hewa ka honua a kau mai na kauawai i joi aku ke koikoi. Ua hauaia mai uo na kanawai no ka hoomalu ana | i ka ohana o ka Isaraela, a oia 110 hoi ua kanawai he Umi i waihoia ■ mai ai ina ka lima o Mose ma ka Mauna o Sinai, a oia mau kanawai |oia ke alahele o ua kanawai apau e ku uei i keia mauawa iloko o na |Aupuui uaauao apuni keia poepoehonua. l'a hanaia na kauawai i hiki ke lioopololeiia na aoao o ke kanaka, ke malainaia ka maluhia o na waiwai e w r aiho ana iluna o ka aiua, i hiki hoi ke liookaulikeia ke kaumaha maluna o ke kanaka ilihuue ame ke kanaka waiwai, i malamaia hoi ke oia o na kauaka e noho ana iluna o ka aina ame na manao lehulehu o ka hanaia ana o keia 'mau kanawai. 0 ka hana a ke kanaka oia ka hooko nna i na kanawai, ina no ia he kanawai pono a j>onoole paha. Ua koho aku ke kanaka i kona wahaolelo e hele aku iloko o ka Ahaolelo no ka hana ana mai i na kanawai ame na liana e liooholomua ana i ka pono maluna o ka aina, a aia maluna o na kanaka i kohoia no ka Ahaolelo ka hana ana niai i na kanawai, a o ke kuleana paa iloko o ke kanaka oia ka liooko ana. he mea pono e hooko ia ko kakou mau kanawai e ku nei ma ka nana ole ae i ke kulana o ke ina no ia he waiwai a ilihune paha, oiai ua hanaia mai na kanawai i mau mea iia kakou e kakoo ai a e liooko pololei ai, a he hana keia na kehijime keia makaainana e hana ai a he hana hoi na ko KAKOII OIHANA MAKAI. Ua hookaawale na kanawai o ka honua nei i poe na lakou e hooko a e ike hoi ke malamaia nei na kanawai i kauia maluna o V.a aina. O ka Oihana Makai oia kekahi ona lala*o na oihana .lupuni i hookaawaleia ai no ka ike aua ke malama a ke hookoia nei ua kanawai i lianaia. Ua hoonohoia i j>oo no keia Oihana, a ua kau aku ke koikoi maluna o ka Makai Nui ame kona Hope ka ike ana i ka hooko pono ia o na kanawai. O na makai e noho ana iloko o ka oihana o lakou na lima-akau o keia mau kanaka koikoi i hookohiiia aku 110 ka malama aua ame ka liooko ana i na kanawai, a o na hemahenia aj»au e ala mai ana ma ka hooko ole ia ana o na kanawai e mana ana iluna o ka aina ua ili aku maluna o keia mau kanaka elua. 1 mea e hiki ai ke hookoia na kanawai e na kanaka e noho ana ma ke kulana Makai Nui a Hope paha, he mea pono ia laua, aole o laua wale no, aka pilipu keia me na makai e noho ana iloko o ka oihana, ke ku kaawale mai na niea a ke kanawai i papa ai. Aole pouo e huikau pu lakou iloko o na hana ha ? ilia'i kanawai, o hiki ole ia lakou ke hooko i na kanawai oka aina. Aole hoi he pono ia lakou e hoohoaloha i kekahi a liaalele i kekalii oiai ua hoonohoia aku lakou e liana me ka pololei ina manao ona kanawai. He mau kauwa lakou na ka lehulehu, a e hana mai lakou no ka pono o ka lehulehu, aole o ke kau kapakahi, 0 keia kekahi o na kumu i loaa mai ai he hoololi ana ma ka Oihana Makai i keia mau la a kakou i ike iho nei, eia nae hoi aole he mau kumulioopii i hookauia aku maluna o na luuanui o ka oihana īuakai. Ua loaa mai hoi keia mamuli oka hakiloia ana a ikeia aole i malaina ponoia ka hooko aua i na kauawai o ka aina e like me ka na makaainana ame ke Aupuni i manao ai. He mea pono e ike na makaainana i ka hooko pono ia o na kanawai, a lie hauohano hoi |no ka aina ke loaa kekahi oihana makai e inalama pouo ana i na kanawai a maluna o ia kahua i manao ai ke Kiaaiua e hoololi i ka oihana. HE KULEANA KO KE KIAALKA.

f Aole he knleana hana kanawai o ke Kiaaina, aka na lawe ae oia i ka olelo hoohiki e nialama ana a e hooko ana i ua kauawai o ka aina. a ina aole he malama pono o ka Oihana Makai a hooko ole hoi i na kanawai, alaila he hana maopopo loa na ke Kiaaina ma kona aoao e like me kana i lawe ai i ka hoohiki e ike a e hoouoho ae i oihana makai e hooko ana i na kanawai,- Ina no he mau kanawai maikai ole, o kona kuleana no ia e hooko ai aole oke kapae ae. Aole ona mana malaila. Oke kuleana ia oka Ahaolelo oka huli ina kanawai pono ole a hooponopono i hiki ai ke loaa mai ka mea maikai a hookomo ae ma kahi i ino a i hemahema. Ke hailukuia uei no nae ke Kiaaiua i keia mau \a e na aoao kalaiaina e ku-e ana iaia mamuli o ka hooko ana i kaua hoohiki i 'lawe ai i kona manawa i hoonohoia aku ai ma ka oiliana. Ua hewa anei ke Kiaaina ma keia hana ana? Ke kapaia aku nei oia he "CZAR" oia hoi, he •'limauui" aka ke iho ke kanaka a noonoo pono, eia oia ke hooko nei i kana i hoohiki ai. Aole anei he mea pono ka hooko ana i ka olelo hoohiki? Ua hoike ke Kiaaina i kona manao e hookoia na kanāwai e pono ai % a ke ku nei ke Kilohana malnna ī> ia kahua. Ina he mau hana limanui ka hana ake Kiaaina i hana

[ai. alaila ke hoīhoiia nei ka hana ana i ka mea pololei i mea hewa' !a o ka hana ponooie hoi i mea pono. ua like hoi ia me ka olelo ana . ae "Ke haki nei ke kaa i ka iio. aole hoi ka lio i ke kaa. I He manan paa ko ke Kilehana e hanaia na hana apau o ke A«- . puni ma ke aiahele maikai. a o ke Kiaaina o keia ?eritore e ku nei i keia manawa ke huipu nei me ke Kilohana maluna o keia kahua Jhookahi. Ona kanaka pono apau e hoopololei ana i ko lakou mau i : niau aoao apau. he poe lakou i kupono e loaa na mai ka ■ ilehnlehn aku. Oko kakou Kiaaina kekahi oia poe ahe mea pono i; Ika lehulehu ke mahalo aku i kana mau hana hoopakele i ka lahui' mailoko mai o ka nenelu e nee !oa aku ai na hana kw-e kanawai i ka j ilanakila malnna o ko kakoa aina aloha nei. Aole loa no i pono na ka- i Inaka apau. a aole no he kanaka pono ke Kiaaina, oiai ua olelo mai. jka Buke Xui: "Aole he kanaka pono hookahi ma ka honua nei." aka! Inae aole i nele ka honua i na kanaka e hoao ana e hana maikai nona | |iho ame kona mau hoaloha, a ke manaoio nei ke Kilohana o ko ka-i |kou Kiaaina kekahi i komo pu iioko o ka huina o na kanaka e hoao j |ana e hana i ka mea pono. ! I j j HE KULEANA KO 2s A MAKAAINANA. J j He kuleana nni ko na makaainana e ike ae pono ia nei j ; ko lakon mau kanawai e na kauwa a lakou, a he kuleana ko lakou | e waiho ae i na olelo hoopii ku-e i kekahi luna aupuni <e hana ole ana j a e hooko ole ana ike kanawai. Mawaho ae o keia aia he kuleana j !nui i haawiia mai e ke kanawai, ke kuleana e koho aku i ko lakou | ■ mao wahaolelo a hoouna aku iloko oka Ahaolelo. Oka Ahaolelo [ ! kahi knpono e hoohalahala ai i ke ino o kekahi mau kanawai i hana- [ ja. a o ke kuleana o na makaainana oia ka waiho ana ae i ka lakou j mau palnpala hoohalahala ma ka lima o ko lakou mau wahaolelo ii kohoia no ka Ahaolelo. a na keia mau wahaolelo e hoololi hoopono-j pono a hoopau paha ina kanawai e hoopilikia ana i ka lahui. Aole j pono e hoahewa ka lahui i ke kanaka e hoao ana e hooko i na kana- j i wai i hanaia. aka e hookau aku i na hoahewa ana maluna o ka la-; ikou mau wahaolelo i hoouna ai i ka Ahaolelo. - Ma ka aoao o ke Kilohana. ke poloai nei i na kanaka apau i loaa !na mana koho e koho i na kanaka i ikeia ko lakou hoopono. oiai he ,■ iinea hiki ke manaolana aku e hana mai ana lakou i na kanawai e ? ai ka lahui. He kuleana keiA-no kakou apau, ao na ma-j kaainana e hoohemahema ana i keia kuleana he mea maopopo o la-! kou no ka poe i iiiakaukau loa e ku koke mai ma kekahi aoao a wa- j ī wahi iho i na kanawai no ko lakou n\fTu pono pili ponoi iho. ; He mea hanohano no ka lahui ka loaa ana o na kanaka e liooko | ipono ana i ka hana i waihoia aku ma ko lakou mau lima. a he hana j maikai na ka lahui ke kakoo ana aku ina kauaka o ia ano. lle ha- i inohano hoi 110 ke kanaka ke koho ana i na kanaka kupono e hele aku : j iloko o ka Ahaolelo no ka hana mai i na kanawai e hiki like ai i na | makaainana ke liooko me ka ewaewaole. He hanohano no kekahl : kanaka e lawelawe ana i ka hooko ana i na kanawai ke ku kaawale j inai na hana ha'iha'i kanawai mai. a ke loaa na kanaka o keia ano ; ola ka lahui ame kona maii pomaikai apau e hoolaupa'i ana iluna o ; ka aina. )

O ka manao a ka Elele Kalanianaole e puka aku nei ma keia pepa oia kekahi o na manao e pono e heluneiuiu. me ke akahele īoa a hoomaopopo i ka ikaika o ka hana a ka Elele i hana aku nei ma ka Ahaolelo Nui no ka pono o Hawaii nei. He mea oiaio k&na e hoike nei i ka nui maoli o ka hana, oiai aia ilaila ka hilinai nui no ka pono 0 Hawaii nei, a o kana hana I hana aku nei ua loaa mai no he mau hua e ike maopopo aku ai ka lahui i ka loaa ana o na pomaikai ma ka hoouna ana 1 kanaka a Elele hoi e pili pu ana me kekahi o na aoao kalaiaina nana e hoomalu nei i ka Aina Makua. I ke

kau mua no a ka Elele Repubalika i ' hoounaia aku ai hoomaka e no ka ike- • ia mai a hookoia mai kekahi mau pono | no Hawaii nei, ma na pono pilikahi: ame na pono pililaula, j Ma keia e ka Lahui Hawaii, maopopo | loa ka waiwai ole o ka hoouna ana i ; kanaka Elele Home Rula, mahope hol hou mai i Hawaii nei ke ike i ka nele a pakui aku i huelo Demokarata a i ole Repubalika paha a hoi hou no Amerika. I mea e kali ole ai.ka Lahui i na pomaikai e loaa mai ana ia ka"kou, e pono e koho ia Kalanianaole i moho na kakou no keia elua makahiki e nee mai nei. ' *