Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 44, 28 October 1904 — MA KA AOAO IKAIKA E KU AI KAKOU. [ARTICLE]

MA KA AOAO IKAIKA E KU AI KAKOU.

(Kakauia e S. K. Nawaa.) Me keia mau mea maopopo loa 110 ka aoao Demokarata ma Amerika ame Hawaii nei hoi i keia mau la, e ninau iho kakou: He mea kupono anei ko kakou kakoo ana i keia aoao? Aole. He pono anei e hoike aku kakou na Hawaii ia Amerika o ka aoao e ku-e ana i na pono no Hawaii nei ma ka lawelawe aupuni laula ana oia ka, kakou e kakoo aku ai? Aole. He mea pono anei ia kakou ke hoike aku i na Repubalika o Amerika ke ku-e nei kakou, mahope no nae o ka lakou mau hana maikai ana mai no Hawaii. ma ke koho ana i na Demokarata maanei a paio aku i ke Kiaaina a lakou i hoonoho mai ai? Aole. He mea maikai anei ka hoohakaka ana i ka Ahaolelo kuloko no ka pomaikai o kekahi poe kakaikahi e niania nei i ko kakou Kiaaina? Aole: no ka mea ke ku nei ka moolelo o ke Kau Ahaolelo o 1901 o ko kakou ahaolelo kuloko a hoike mai he hana waiwai ole ia. E kali anei kakou. e ka lahui no kekahi kau hou aku no ka hanrua mai o ko kakou mau makemake e like me na makahiki mua 0 ko kakou lawelawe aupuni ana ma keia ano a -kakou e ku nei? Aole. O ko kakou makemake o ka hoohana koke ia mai o ko kakou mau makemake. Ina o keia manao hope oia ka makemake o ka lahui, alaila e hoi ae kakou i\oko o ka aoao ikaika, ka aoao hoi nona ke kahuahana kauiike e imi j ! mai nei i rhau pono no keia Teritore nawaliwali a uuku. K.a aoao ht>i e noho mana aku ana ma ABrterika no kela mau makahiki eha e. nee mai ana, a ilaila kakou e paio ai no kakou mau pono. . *' nawaliWali KO LUNAKANAWAI A\rker KULANA, Ma na hoike ano nui e hoea mai nei ua maopopo loa aole e puka ana o I,unakanawai Parker. ka moho Peresiāena a ka aoao Demokarata. Ua loaa pu iho no hoi ma ia mau hoike o kahi ikaika wale no nona oia na mokuaina 1 o ka Hema, a oia no na mokuaina De- ] mokarata, aka ma ka Hikina ame ke i komohana aole loa he wahi ikaika. He kanaka maikai o Lunakanawai Parker ma kona moolelo o ka law-elawe ana i kana hana ame kona nohona o- \ hana anau a ua oleloia ae aole i ikeia | kekahi kanaka kupono ioa ma ka aoao | Demokarata e noho ma ke ano he ala- } kai no ka lahui e me keia Par- | ker, a 1 kona waeia ana i moho, ua i hoohaili mai no na manao iloko o ka j lahui Amenka e koho aku iaia i Pere- | sidena no lakou, aka nae i ka manawa l ana i hoopuka ae ai i kana palapaia e apo ana i ka hanohano i hook&aia aku maluna ona» ua kuemi hope ainana Amerika. oiai ua hoike ae oia 1 kona hilinai maluna o ke dala g\ila, oial no nae ua koho aku oia ia Bryan ina na kau koho mamua iho ma ke ana dala keokeo, a oi a hana ana p€la Ha hewa la a o ke d*la grula ka oiaio. O ke aaa dala grula, oia ke kahua

lawelawe panailike a ka aoao Hepuhaoiai na Demokarata e hilinai ana maiuna o ke dala keokeo, e like hoi me ka Br\*an i holo ku-e ai ia Makinale ! maluna o ke ana waiwai elala keokeo | "16 ia 1." r ke kau Ahaolelo Demokarata i noho ai ma Sana L.ui iloko o lulai iho nei, ua kapae ae ka aoao Demokara"ta i ka ninau ana dala a waiho hakahaka iho la ko lakou kahuahana me ana panailike ole: eia nae ua telegarapa koke ar o Lunakanawai | Parker i ka manawa ī ninauia aku ai ! kona manao, e hookomo iho i ke dala gula iloko o ke kahuahana Demokarata i ma kfe ano he ana panailike, a mahope o ka liala ana o kekahi mau hora 1 loihi i ka hoopaapaa ana maluna o keia kumuhana, ua hooleiia ae ke noi a Parker. Mamuli o keia kumu o na Repubalika ' aine na Demokarata i kakoo ia Par- i ker, i na la i hala, ke kuemi hope nei ' a hoi ae ko lakou kakoo ana ia Peresielena Rusawela i keia nianawa. Eia , iho kekahi manao i laweia mai kekahi ! mai o na nupepa o Kikako, e i ana j penei: j KIKAKO, Sept. 13.—0 kekahi o na ! mea ano nui nana i hooluolu aku i na ; manao o ka Lunahoomalu Lahui j Cortelyou ame kekahi poe alakai Re- j puhalika oia ke ku hiina ana o Aa poe • koho i kuapo aoao ai maluna o ka.nl- j nau dala iloko o 1596 ame 1900. O na \ Repubalika Dala Keokeo i huki ai ma ? ko Brya» aoao he ewalu makahiki i; hala ae nei eia lakou ke hoi mai nel | iloko o ke apo hookahi (Repubalika>, a 0 na Demokarata hoi i hilinai ma ke | dala gula a haalele aku i ko laKou: aoao, eia no ke noho nei iloko o ke kahua hoomoana o na Repubalika. Ua hoea mai o Konela George Stone, ka Lunahoomalu Mokuaina o Kaiepom, 1 keia kakahiaka a waiho ae i kana hoike no ke kulana ma ka huli Moana Kai Pakipika. O ka hopena i loaa mai oia ka huli hoi ana aku o Lunahoortialu Cortelyou no Wasinetona i keia po nie na manaolana maikai no na la-

welawe hooik&ika koho balota ana ma ke Komohana waena ame ke Komohana loa. E like me kona pilipaa ana ma kana hana oia hoi ka hoike ole ana i kona manao i keia manawa maluna o ke kulana holo balota, nolaila pole ana mea f hoike ae ai no ka hopena e hoea ; mai ana ma keia kau i keia manawa. Eia hoi ka Senatoa i pau Carter o Montana i olelo ae ai no ke kulana kalaiaina i keia manawa: "Aia ka ikaika 0 na manao o ka lehulehu i kela manawa ma ko Rusawela aoao mai na mokuaina o ke kuahlwi (na mokuaina Komohana waena) a hiki aku i na aekai Paklpika. Aole ioa he Repubalika i pani iho i kona waha ma ka hoole ana 1 : ke koho ana no Parker, a he hapanui o na Demokarata i hoike akea ae 1 ko lakou mau manao e kakoo la- , kolu ia Peresidena Husawela ma ua ano apau." O keia manao ae la maluna oia kekahl o na hoike maopopo loa e hoike ena i ko Parker nawaliwaii, a o kona nawaliwali ana oia no ka nawaliwali ana 0 kona aoao e ku nei, ka aoau> Demokarata, a ela hou no keia hoike ioa o kona nawaliwali ame koni aoao 1 hoikeia hol ma keia poomanao: .

* KE HOAA NEI NA DEM<~>K KE ULOLOHI NEI N.\ »\ v ,* HOOIKAIKA BALOTA. A | lOKA. S*pt. 11,—Marru:s 0 v" ala an.\ mai o n.i , | muli o ka nej e i ka holotr.UA, k* k ; hihl o na manao am* ka v*. a ' j kau ana ma ke k»«?nA k\iw a^r4 ■ mokarata. e malama a<? an,i n.\ a - * | o ko Parker puail t ka po o !po I kekahl halaw.iL E hoaoU a e | e l«we mai i lawelaw* hax>a a ni ke kulana kupHLkii tnai m a ke | kikowaena a hoonoho aku i alakai h naiia n o ka lawelaw« ana ax u s | hana hooikaika balota, ! t"a hul ae o Henry G. Davis, ka ir c v j me kekahi ma a a «** j kal i kela la a kukakuka pu m« I Ua inaopopo ae nei eia o Davis kemake nei e Ike i na kumu o keia | lolohi. Ke oleloia nei me he m?a i a "*~ j hiki mai ana o Parker ianeī. ina ia v* | mea pono. no ke kokua ana \ i hana a no na hooponopono ana i k e | lana ma ke keena kikowaena. e h>T* i mal ana i po o ka !a apopo o | natoa Arthur P. Gorma n o Mary a 7 kekahi hoi o na I>emokarata a • ' pauaho ole a kanaki* makauk.• : h. - | Ike alakai an a iloko 0 k.v aoao lw I karata. X. a koi ikaika aka o • | pau Davis, h e ohana ho; no S^V v | Gorman, ia CrOrnian e nelo :r:at a e i wi ae i kana mau kokua an.\. | Ua hiki no ke ikeia aku e k<:k.-V j ®ea e hakilo pono ana n>> r.a ;a he u -/c I i hala ae nei aia na me.\ iUv.:i j) ol< ' j o ke ketna kikowaena o na D*rr >!\ar.v\ ;ma kahi apuupuu. Me he ;r.o.\ L\ i nalowaie na manaoio hana a ua ne ! hoi i ke aiakai. Aia maiaila i« e mea la he hookahi kakini a!aka: a r I i he mea la e huki ana kekahi i o a i c ? kekahi hoi i kauhii i k-iu mr,rn:ran*. | Ua ike ou ia no hoi i ka nolo i ke aai.i' l a o ka poe i kauia aku he mau "an-h' nana e lu iho no keia hana i na okeni I e:a lakou ke paweo nei a konio oi* n-.\ ; na hana kokua, | Ua hoike ae kekahi ona alakai kau. j lara o n a Demok;»rata i kv-ia la, ;on : | "O ka haulohia ar.a o r.a hana v . n. ' ku?u dal i o ; a kokahi puupuu ik.\ '-: \ : lon i loaa i na r>emokar;ita. O n y • ra«a i' lawe ae i k-«" i .nana ma ■ kc-j aoao eia lakou '<o ; v u::mu.< l o . = : l*a ma naoia i ka hoomaka ar.a o r.\ | hana hooikaika ba!ota e kahe tnai ann •;.ke dala me he wa! la. «"» ka p.->o i N : aku nei ma na «t>ana o ko daia e k\V.v ] ana ua haiawai mai lakou m v :.a { ole ana he lehulehu. Oka p ( ... a k<:u poe noi dala i kau aku ai ra m ik l .> ] loaa mai ana na kokua ana tra: :i I lakou mai ua hoike mai nei lakou i k I lakou mau manao ua lawa ih,> ].i !ak»u : a ua kupono hoi i ko lakou mau | n.a lawelawe aupuni ana eku a k■< i ike oie nei lakou i na kumu e Iw'.-ii ; ae ai." Ke manaolanfi la nti, ma Ka nop.T.i 0 ka hui kukakuka ana i ka po o ka apopo, a pela no hoi me na kukakuk.i ana ma keia mua aku iloko o r i ;i pokole, e nui ana.na mea e haiuia no ka hoopuipui ana ame ka niah-.-hele ana i na hana paka'ni a ke!a akeia paahana iloko oke keena kikowa--na, a no ka hooponopono ana i k- ia pilikia e ku nei. ua loaa pu n o hoi t.a manaolana e hanaia aku ana he hma no ka hookupu dala ana. E noiia aku ana o Belmont ame kona mau h.-a o j ke alanui Wall e kokua ae i ke!a han.i." | Ok& manaolana ona Demokarata nn | Hawaii nei e hooikaika mai nei ola k;\ lanakila mai o ka lakou moho Per«"'-i--dena oiai ma ia ano e kohoia mai ,\i kekahi o lakou i Kianina no Hawni nei a pela no hoi na lunakanawai ar • na oihana aupuni e ae, a pela h< i e !v s ai ia lakou ke hann mai e lik> tr.e -; j lakou makemake e kalahea nei. m;i!-k--!o ko kakou Ahaolelo. Eia nae k- h< iV : maopopo mai nei keia mau huike i 1. - ; ikeia ae la mnluna aole loa •> lanak:'t { ana ka lakou moho P«?refidena, a .-ia i hoi lakou ma ka aoao kalaiaini naw. !i--wali. a pehea iho la e ko ni ka !ak< •; : mau mea e palaueka mai nei. 'oiai :.i Repubalika e noho mana "hnan nia .\- : merika. me Kiaaina Carter h >i o n- v ; nei ma ka poho kiaaina. ame k"k : ; ; hapa mahuahua e noho ana iloko o k.i ! Senate o keia Teritore? E hoomanao. e n.a hoa Hawaii, a:i ; ka holo o kekahi kanawai a ole!o h- - ; holo paha i ka loaa o ka elua ha; I kolu o ka Senate. peln no hoi m? *>.* | hookohu e manaoia ana e apono. n !• >. ; e komo aku ana n a Demokarata me r.i j Home Rula i keia kau ma ke ano ni.i j ia lakou ka hapanui o na Hale a elua. | aole no ia he mea ekoai ko lak• i , mau makemake e nalaueka mai rr I. | oiai aia no kekahi hapanui o ka ! i na Repubalika. O ka hopena e loaa i mai ana e like loa ana keia kau ah.-- | olelo a e me ke kau AhaoHo o 1901, ka i hoopaapaa. wale. hoopau dal;\i n an!- ■ f he pomaikai e loaa mai ana i ka lahui. ( Oka hana pono loa ia kakou e r..i | Hawaii. oia ka hoolokahi like ana. E j hoomanao I ka olelo kaulana: "Ilok < | 0 ka lokahi ka ikaika," ina mahea ka.j kou e nawaliwali ana. a peia n\au no kakou e noho u ai. E lokahi like ka- : kou ma na ano apau. E Hawaii nui a Keawenuiaumi, a!a 1 • ihea na makani nui a Ku-a-Pakaa i '! helu papa ai? Ai a ihea: L | Oke kumu oka ino o Hilo

O ke ano la o ka makani, o ka ua, kea, Ke ooki la 1 ka hu-a o k«i hale a moka He Kepfa kn Hilo pal!-ku He Uluau ko Walakea He Ulumano. he Awa, he Puulena H e Moaniala ko Puna - Hoakoakoa i ka makii n Kur!moaeMoae ka'u malaia ka makani A paiahaa i Kanakaloloa He Hau ko Kapalilua He Eha ko na Kona He Kipu ko Kahua He Eelekoa ko Uli H e Kipuupuu ko Waimea : He Olaunio ko Kekaha | He Paalaa ma ka moana H e makani hao i ka lau milo ko MaMakaopau A Kalahuipuaa Apaapaa Kohala I ka pali iuka A mahu lele ka makanl He Puukolea ko Kapaau H e Holopoopoo ko Waipfo He Aeloa ko Hamakua He Kona ka makani o ka lewa Kai o ka moana Alenulhaha Pae ae i ka-honua * "* Lele ae nuna ke e hu oke kal Ke ehu o ka makani, ia-e, ino. (E nana ma ka aoao 5.)