Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 49, 2 December 1904 — Page 2

Page PDF (1.59 MB)

This text was transcribed by:  Elizabeth-rose Hanohano-hong
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA

Nupepa Kuokoa

NO KA MAKAHIKI             $2.00

NO KONO MAHINA           1.00    

Subscription Rates

ONE YEAR   $2.00

SIX MONTHS           1.00    

O NA OLELO HOOLAHA APAU E @OOUNAIA MAI ANA NO KA HOOKAMA MALOKO O KEIA NUPEPA, E MOOUNA PU MAI ME KA AUHAU, A INA AOLE, AOHE NO E HOOKOMOIA. E HOIKEIA AKU NO KA AUMAU OLELO HOOLAHA KE UI MAI I KE KEENA NEI.

O na Dala apau o ka Pepa e hoouna pololei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY, LTD.

 

KOOPUKAIA E KA

Hawaiian Gazette Co., Ltp.

Hookomola ma ka Hale Leka o Honolulu,

Panalaau o Hawaii, ma ke ano

Mea o ka kapa Elua.

David L. A-I, Lunahooponopono

S. K. Nawaa, :Kokua Lunahooponopono

A. W. Pearson, : : : Lunanui

HONOLULU, OAHU

 

Poalima : Dekemaha 2, 1904

Kiaaina Carter ame ka mana hookolokolo

            Ma kekahi kolamu o ke Kilohana nei e ikeia iho ai kekahi meahou e pili ana i ka huikau ana o ka Mana Hooko ame ka Mana Hookolokolo Kaapuni o ka Apana Kaapuni Ekahi, maluna o ka hihia o S. Mahaulu i hookolokoloia no ka hewa apuka i ke dala o ke Aupuni oiai oia e noho ana ma ke Keena o na Aina Aupuni.

            Ma ka hakilo ana o ke Kilohana maluna o keia like ole o keia mau mana aupuni, ua ulu ae la ka ninau: "He mea hiki anei i ka Mana Hookolokolo ke kii ana ma ke kauoha ana e hana i palapala kii i ka mea e noho poo ana ma ka hookele Aupuni. aole paha?

            Ma kekahi ano ua hiki no, a ma kekahi ano aole. He elua ano like ole iloko o ke kanaka hookahi ma kona noho honua ana. O ka mua oia no kona kino a ke Akua i hana mai ai, a o ka lua oia kona kulana iwaena o kona nohona. Ma ke kulana mua i loaa i ke Kiaaina o keia Teritore, oia hoi kona kino kanaka a ke Akua i hana mai, au hoakaka pono loa ke kanawai ua like na mea apau imua o kona mau maka a ua hiki no ke hoopukaia na palapala kii iaia ma ke ano he hoike, a palapala kii no ka hoowahawaha Aha paha: aka ma kona ano elua, oia ke kulana ana e paa ana, ua hookaawale ke kanawai i na mana nui ekolu o ka lawelawe aupuni ana, oia hoi ka mana hooko, ka mana hookolokolo ame ka mana kau kanawai. He mau mana pakahi ko keia mau mana ekolu, i hookaawaleia ai hoi, a i hoakaka pono loa ia ma ke kumukanawai.

            E malama ana kela ame keia mana i ko lakou ihiihi iho, a ma kekahi mau olelo hooholo a kekahi mau lunakanawai o ka Aina Makua, ua hoike ae lakou i ka lakou mau olelo hooholo pakahi, a ke lawe hapa mai nei makou i kekahi mau olelo hooholo.

            O ka mua o ia ka olelo hooholo a Lunakanawai Marshall, ma ka hihia o Aaron Burr. O keia ka hihia i noiia ai e hoopukaia i palapala kii no Peresidena Jefferson e hele mai imua o ka aha, me ka lawe pu ana mai i kekahi mau palapala i makemakeia e ka aha. Ua hoopuka ae o Lunakanawai Marshal penei:

            "He hiki no ke hoopukaia i paiapala kii i ka Peresidena no ka lawe ana mai i na palapala a palapala paha a ka Aha i makemake ai, ina nae o ka laweia ana mai o au mau palapala ia a palapala paha he mea ano nui ole ia ma ka aoao pale ma ka hihia, a i ole o ka lawela ana mai o au mau palapala ia a palapala pahe he mea ia e hoopoino ole aku ana i ka pono o ka lehulehu."

            Ua hoike ae hoi kekahi lunakanawai o Pennsylvania penei: "Ina e koiia kekahi mana hooko nui e hele ae imua o ka Aha a hoike ae i na hana a ka lehulehu a paaia ana e ia, he mea pono loa e hoopauia ka mana hooko a e waihola aku kana mau hana i ka mana hookolokolo." O keia mau olelo hooholo ae ia oia ke alakai e hanaia mai nei ma Amerika.

            Ma keia mau manao elua o keia mau lunakanawai ua maepopo loa ko Kiaaina Carter kulana i ku iho nei ma keia mimau ano nui i ana ae nei. Ua hoike pu ae no hoi o Kiaaina Carter ma kana hoike hoole i ka palapala kii, hi nui na hana o ka lehulehu e waiho ana iloko o kona keena a ua hui ae hoi na hana o ke Keena o ke Kakauolelo o ke Teritore malalo o kona malu, noiaiia he mea hiki ole laia ke haalele i kona keena a hele ae no keia koi a ka Aha Hookolokolo, oiai ka pono o ka lehulehu e waiho ana me ka hoohemahemaia, a e hoolilo hoi i ka manawa no ka hele ana ilaila e hoike ai i kai ike liilii loa o ka waiwai no ka pono o kekahi poe kakaikahi wale no.

            O ka pono nui a o ka pono o ka lehulehu, oia ka Kiaaina Carter e nana nei, a he aiahele maikai loa ia a ke Kiaaina i lawe ae ai a paa ma kona lima a hooko aku, i kaulike aku hoi me kana mau hana o na wa i hala ae nei.

            Malia paha e loaa ae ana kekahi manao, he hana hookiekie maoli no keia a ka Mana Hooko i hana ai. Me he la peia aka ma ke hihia o Aaron Burr, a ma ka olelo hooholo a Lunakanawai Marshall, ua hoike oia, ua hiki no i ka Peresidena ke hiki no iaia ke hoouna ae i kekahi mea ma kona aoao. O keia iho ia ke aiahele a ke Kiaaina i hele ai. Aole ola i hiki kino ae, aku ua kauoha aku oia ia Lolo Aupuni Anaru e hele aku imua o ka Aha a ma kona aoao hoike aku i kana pane imua o ka Aha. Ma keia ae ia aole i ku ka hookiekie i ke Kiaaina, a ma ka olelo hooholo hoi a ka lunakanawai o Pennsylvania, ua hoike ae oia, e hoopauia ka oihana mana hooko ina e manao ana ka Aha e lawe ae i ka ihiihi o ka mana hooko.

            Nolaila o ka haha a Kiaaina Carter i hana iho nei, he malama ana ia i ka ihiihi o ka mana hoo@o ana e p@a nei ma ke ano he Kiaaina no keia Teritore, aole hoi ma kekahi ano @koa ae.

 

Na Aina Hookuonoono

            Ma kekahi mau kolamu o ke Kilohana hei ikeia iho ai he mau mehahou e pili ana i na aina hookuonoono o ke Aupuni, ana hoi e okioki nei iloko @ na apana like ole a waiho aku i ka lehulehu e makemake mai ana e hookuonoono. O keia kekahi o na haha maikai loa a ke Aupuni e hana mai nei, a o ka oi loa aku o ka maikai, oia ka haawiia ana o ka pono mua ma ka aoao o na kupa o keia Teritore, a mahope aku ka poe o na Aina E e makemake mai ana e noho i ka Iepo ou e Hawaii a hookawowo iho maanei.

            He mea hauoli loa i ke Kilohana ka ike ana i na Hawaii e loaa ana ka makemake e hookuonoono iluna iho o ko lakou aina kulaiwi, e like me ko Maui poe i hana mai nei, ma ka hui kino ana ae me Kiaaina Carter a kukakuka pu me ia no ka makemake ana e lilo aku ka aina o Keanae ia iakou ma ke ano home hookuonoono no lakou. O keia ke keehina mua loa a ke kanaka e lawe ae ai mamua o kona kapa ana iho iaia he ona aina oia, a no'u ka aina, a aoie no keia poe haole, e like me kekahi mau olelo waha-a wale a kekahi poe Hawaii e olelo nei i ka aihue o ka haole i ka aina.

            O ke kulana o ka hookuonoono ana maluna o na aina hookuonoono o ke Aupuni, ma ka hoakaka ana a ke kanawai home hookuonoono, oia ke noi ana o ka mea makemake aina i kana aina i makemake ai; uku oia i kekahi mau dala i aelikeia e ia ame ke Aupuni no ua aina la ma ke ano hookaa mua: no ua aina la ma ke ano hookaa mua; noho oia maluna o ka aina no ekolu makahiki, e waele ana hoomaemae ana a hoowaiwai i ua aina la iloko o keia mau makahiki, a ina ua malama pono ia na aelike i hanaia mawaena o ka mea noi aina hookuonoono ame ke Aupuni, alaila loaa mai kona palapala hookuleana aina.

            Aole keia he mau alahele paakiki i ke kanaka e makemake kui'o maoli ana e hookuonoono nona, e like hoi me kekahi mau olelo e loheia nei mai kekahi poe mai. O ka poe e olelo ana he mau alahele paakiki keia, eia no na haina mopopo loa malaila, no ka molowa, palaualelo, a ake e loaa wale aku me ka hou ole o ka lae. O ka poe o keia ano, aole lakou i kupono e waha-a wale, a o ka lakou mau olelo i hoopuka ai, he mau olelo ia i kupono loa i ka lehulehu ke kapae ae a nee aku imua ka poe manaoio hana e kuemi hope ole mamuli o ka loaa ana aku o na olelo o keia ano, a e nee aku lakou imua, a ke hooia aku nei ke Kilohana e loaa pono auanei keia mau olelo a ka Buke Nui i hoike ae ai: "O ka mea mikiala ma ka hana, pili no iaia ka lako."

            O kekahi mea maikai loa e loaa mai ana ma ka lilo ana o na Aina Aupuni i ka poe e makemake ana e hookuonoono, oia ka maemae o ka aina. Ma na wahi apau o ka aina i nohoia e ke kanaka he kulana nani ko lakou ke nana aku, aole uluahewa wale na laau, aole na laau ooi e like me ka lanatana e waiho mai ana na mahinaai me ko lakou mau hiohiona nani, e ku ana na home, e holo ana he alanui maikai, a he hoihoi na maka ke nana aku. O keia haawina i hoikeia ae la, ua pili no ia i ka poe manaoio hana, a aole he olelo ana ma ka aoao o ke Kilohana no ka poe molowa no ka mea he poe lakou aole i heluia ma ia mahele.

            Aole o keia wale no, aka ma ka loaa ana o na kulana i ha'iia ae la maluna, e lilo ai ka aina i aina waiwai nui, e pii ana ka waiwaiio o ka aina iluna, ke kumukuai o ka aina e pii ana iluna, a he mau mea hoomaikai keia i ka poe i lawe i na aina hookuonoono. E papalua a papakolu ana ke kumukuai o ka aina mamua o ke kumukuai o ia aina i kona manawa mua i kuaiia ai. Aia maluna o keia alahele kahi a ke Aupuni e kau nui nei kona mau maka, oiai i ka maemae ana o ka aina, a loaa ana i ke Aupuni he mau dala i kela ame keia makahiki mai keia mau aina mai, ma o na dute aina hookuonoono i mea e pomaikai ai ka lehulehu ame ka poe i hookuonoonoo iho maluna o ua mau aina la.

            O ka manao nui hookahi keia i loaa i na Repubalika ma keia holo balota ana iho nei. Ma ke kahuahana o ia aoao ua hoikeia, ke makemake nei ia aoao e haawiia na aina aupuni i ka poe e makemake mai ana me na kumukuai oluolu loa, a e hanaia hoi i kanawai e haawi ana i ka poe makemake aina e hana i na alanui a hiki i ko lakou mau aina i hookuonoono ai, a o ko lakou mau lilo no ka hana ana ia mau alanui, e lilo no ia i mea e hookaa ai i ko lakou mau lilo, oia hoi, ke kumukuai o ka aina a ke aupuni i hoolilo aku ai. Ma kekahi olelo ana ae, e hana aku ke kanaka ma kona aoao i kekahi mea pomaikai ai ke Aupuni, a e haawi wale ia mai ka aina iaia.

            O keia kekahi mea maikai loa e pili ana i keia manao hookuonoono, ke holo io mai he kanawai o keia ano, a o ka hopena e loaa mai ana e like no me keia maluna ae, aole no nae i ka poe molowa a palaualelo a ake e haawi wale ia aku, a e loaa wale aku. O ka poe o ia ano ua like lakou me ka poe aihue a powa wale i ko ha'i pono.

            Malia paha ua manao keia poe e hoohalike aku me ke au o Kamehameha III, ola hoi e "alodioia" mai na aina aupuni i ka poe e makemake ana. Aole i like ia au me keia, a o ka hana a ia Alii aloha o ka aina i hana ai he hana aloha i kona mau makaainana. I noho me ka nele i kahi e ku ai ko lakou mau kapuai. I keia wa he wa keia no ka hooikaika ana, a o ka poe no e ikaika ana a e manaolo ana e hana o lakou no ke pono ana, a o ka poe hoohemahema no ke nele ana.

            Nolaila ma ka aoao o ke Kilohana ke poloai nei i na kanaka Hawaii e lawe i keia ninau a noonoo me ke akahele. O ko kakou wa keia e hoononopono ai a e hooikaika ai, aole he wa hou aku. Ma kela mua aku, ke holopono na hooiala ana a ka poe e makemake nei e ike i ka nee mua o ka aina imua, a ke hoomau kakou i ka hoohemahema ana i na aina aupuni e @ m@ ana ia kakou maloko o kekahi mau kumu kupono, e lilo ana keia mau aina i ka poe e noho mai ana me kakou a hookuonoono iho. Ma ka olelo a ke Kiaaina i hoike aku ai i ke Komite o ka poe i makemake e hookuonoono ma Keanae, ke olelo nei oia penei: "He makemake nui wau e hoikeike aku i na kanaka apau aole wau he Kiaaina no ka poe waiwai wale no aka no ka poe ilihune kekahi, e hoolohe ana wau i ke noi a ka poe ilihune mamua a mah@pe ka ke kanaka waiwai."

            Ma keia manao o ke Kiaaina ua hamama ka puka no ke kanaka Hawaii kekahi no ka mea oia kekahi kupa o ka Teritore, a heaha hou aku ka mea i koe? He hookahi no mea i koe o ka nee aku Imua, e like hoi me ke nee ana ae o keia mau Hawaii o Maui a ku ana imua o ke Kiaaina me ka lakou mau noi aina. He mea oiaio aia no he mau hoolilo ana, aka nae, ina he manaoio hana a aole ma ka lehelehe wale no, e lilo ana na kuia e alalai mai ana mamua i mea ole.

            Imua! ola ka leo kahea o ke Kilo, hana. Imua e ko Keanae poe. O ka wa no keia hooponopono, no oukou iho, no ka oukou mau mamo ame ka poe e ola aku ana mahope o oukou, oia no ka oukou mau pua. O keia alahele a oukou i hele ae ia, he alahele ia e hiki ai i ke kanaka Hawaii ke i ae, "he lani iluna, he honua ilalo." nolaila IMUA!

 

Hala Ia Kanaka O Ka Pono

            Ua hala o Kekeia. O keia ka lono nana i hoike ae i ke akea, ua akoia aku ia makua o ka pono Kristiano, a Hawaii oiaio hoi i haawi ai i kona mau ia opiopio no ka pono o na uhane a ke Akua i hana mai ai a hoonoho aku maluna o na Mokupuni liilii o Nuuhiwa, iloko o na ale hulillua o ka Moana Pakipika. O keia no hoi ka lono nana i hoike ae, ua pau ka hana, ua kuu ka luhi, ua hoi me kona Mea nana ia i hana mai, a au makaukau oia e ku aku imua o na Alii o na alii a hoolohe aku i Kana mau olelo o ke aloha: "Ua pono, e ke kauwa maikai, e komo ae oe iloko o ka olioli o ko'u Makua."

            O Kekela, oia kekahi o na misionari mua loa i hoounaia aku mai Hawaii nei aku i ko na Aina E, a he kanalima a oi na makahiki ana i noho ai iwaena, o na lahui hihiu e ha'i ana i ka lamaku o ke ola ma o Kristo la, O kela kanalima a oi makahiki i noho hanaia no Kristo he mea nui ia na kakou e noonoo ai. Kanalima makahiki oia no na la ikaika o ke kanaka, aka nae ma kahi o ka hoolilo ana ae ia mau makahiki no ka imi ana i na pomaikai o keia ao, ua hoohana aku oia no kona Makua Lani. Aole wale oia, aka mamua aku o kona holo ana no na Aina E, ua hoolilo mua oia he mau la ma kona one-hanau nei, he mau la e hoomakaukau ana iaia no ka oihana misionari. Ma Kahuku, Oahu nei i noho ai oia e hanai i na hipa, kona koko a i'o ponoi hoi, i ka ai lani. Ma keia e ikeia ai aole wale oia i haawi iaia iho no ko Kristo Aupuni, aka ua hilinai piha oia i ka euanelio o Kristo, a ua maopopo iaia he oiaio na mea apau i palapalaia ma ka. Buke Hemolele, a aia he uku nui i oi aku mamua o na makana ame na ukuhana o keia ao ma keia Aina Lai maluna. Ua hooikaika oia a ua hiki mai ka hopena, a ke olelo nei ka Palapala Hemolele: "O ka mea hooikaika a hiki i ka hopena, e loaa iaia ke ola mau loa," a ke manaoio nei ke Kilohana, pela iho la ko ka Makua Rev. James H. Kekela kulana.

            O kana mau hana pono i hana ai e ola mau ana no ia i mau kia hoomanao nona, a i mau haawina, e alakai ana, i na hanauna opiopio o Hawaii nei e hahai aku mahope o kona meheu, a o na la kanikoo a ke Akua i haawi mai ai i keia makua o ka Pono Kristiano, he mau mea ia na na kanaka opio e imi aku ai, a o ke alahele e loaa aku ai oia no ke alahele a keia makua i hele ai, ka hilinai ame ka manaoio i ke Akua: ka maka'u i Kona mau kanawai a hana i ka pono. Ke manaolana nei ke Kilohana e lilo ana ke ola ana, o keia makua, iwaena o ko Kristo mau paahana, i mea na lakou e hoohalike aku ai i loaa ka pono nui, ke ola ma o Kristo la.

            Ma ka aoao o ke Kilohana, ke pahola aku nei i kona lima akau o ke aloha me na keiki makua ole, ame ka ohana holookoa o ka makua i hala e aku la, a ke hoopii ae nei i na kalokalo ana i ka Makua Lani e haha mai Kona lima aloha a kapae ae i na luuluu ame na u ana no ka mea i hala, a e iho mai Kona Uhane Hemolele a hoopunana iho maluna o oukou i na la o ke kaumaha, a e hookomo iho i keia hoomanao ana iloko pakahi o oukou, o ke alahele a ka makua i hele aku la, o ke alahele hookahi no ia o na mea apau e hele aku ai, ina iloko o Kristo ka hilinai ana, a he ia no e hui aku ai me ia he alo a he alo. "Pomaikai ka poe make ke make iloko o Kristo."

 

Kakoo O Robertson Ia OAT

            O J. M. Oat, ka Lunaleta Nui i keia manawa, oia ka A. G. M. Robertson i kakoo aku nei i Lunaleta Nui no Hawaii Teritore nei. O A. G. M. Robertson oia ko Hawaii nei Komite Lahui, a oia no ka Lunahoomalu o ke Komite Kuwaena o ka aoao Republika o Hawaii nei. Ua hoouna aku nei oia i kona kakoo ana ia J. M. Oat ma ka uwea telegarapa i ka Poaono i hala, i hoounaia hoi ia Presidena Rusawela ame Lunaleta Nui Wynne.

            He nui na noi hala aku nei no Amerika no kela kulana, a owai ana la ke hoaponoia mai ana. O J. M. Oat he kanaka oia i noho loihi ma keia hana, a aole hoi he hemahema i ikela ma kona lawelawe ana i na hana o kana oihana, koe wale no ka hana a kona mau hope i hoonohola aku ai ma na mokupuni, a me he mea la ola no kanaka kupono e hoonohola mai ana ma ia wahi.

 

            I kela kakahiaka e halulu mai ai ka mokuahi Mauna Loa mai Hawaii mai. Ke manaolana ia aku nei e loaa mai ana na lono o keia ino Kona iho nei i lilo ai o Kalaudina i mea uuke iwaena o na nalu o Kahului.

 

 

Hoi Mai O Dillingham

            Ma ka Poalima i haa. Novemaba @ i hehi hou @ ua kapuai wawae o B. F. Dillingham i ka lepo o Hawaii mahope o kona kaahale ana ma Amerika a noho hoi ma Kapaiakiko no kekahi manawa loihi.

            Ma ke Kilohana o ka la @ o Mei ua hoolahala aku he ma'i l@a o B. F. Dillingham, i kona ku ana mai no na@ ma ke kakahiaka Peaaiima i haia, he oia mau kona maikai ame ka ikaika o ke kino e hoike mai ana hoi ua hala na ia kupilikii, a ua ola oia mai kona ma'i nui.

            Ma ka hui kukai ana aku o ka mea kakau nupepa me ia, ua ha'i mai oia aia he mau manaolana no Hawaii nei ma ka oihana mahiko no keia mau makahiki aku e nee nei. Ke pii mahuahua nei ka poe nana e kuai nei i ke kopaa, a ala no ka makemake kopaa ke nee mau nei imua, a o ke kopaa e hoolakoia nei ma na Aina E aole i lawa. Me keia lawa ole ke pii nei ke kumukuai o ke kopaa, he mea hoi na Hawaii nei e hauoli ai, oiai aia maluna o ke kopaa ko Hawaii nei ola.

            Wahi hou ana, he mea nui na ka poe o Amerika e kau mai nei na maka, o Hawaii nei, a ke manaolana mai nei lakou e ike ia Hawaii e nee mau ana imua ma keia alahele o ka waiwai.

            Ua hoike pu ae no hoi oia i ke kulana o kekahi mau mahiko o kakou nei i ko lakou manawa i kukuluia ai. He ewalu makahiki ka hana ana o kekahi mao mahiko mamua o ka hoomakaana e hoi na hoolilo a uku aku i ka poe he mau mahele ko lakou ma na pa-keneta ukupanee, a nolaila he mea pono e hoomanawananui ka poe mahiko, oiai aia no he hopena waiwai mahope o ia hoomanawanui ana.

 

 

He Hana Kaulike

            Ua hookohuia aku o Abraham Fernandez e Kiaaina Carter i pani ma ko John C. Lane makalua ma ke kulana he lala no ka Papa Ola. Ua waiho aku ka aoao Repubalika i ka inoa o N. Fernandez, he kaikaina no ka mea i hookohuia, a he Republika hoi i pani no ia hoa Repubalika i hookiekieia ae e ka lahui i hoa no ka Ahaolelo, eia nae ua manao ke Kiaaina he mea pono e haawila he pono i ka poe Demokarata a e loaa hoi he lala o ia aoao kalaiaina iloko o ka Papa.

           

            Keanu he hikiwawe loa ka hoola ana ma ka lawe ana i ka LAAU KUNU A CHAMBERLAIN. He hana kana maluna o na kino apau o ke kanaka, e wehe ae ana i ke kunu, hoomama ae i ke ake a hookuu ae i na meahuna o ia lala o ke kino, a hookomo aku i ke ola. He kipaku kana hana i na ano anu apau e loaa aku ai ka numonia. Ke kuaiia nei ma na halekuai laau lapaau apau. BENSON SMITH & CO., LTD., na Agena ma Hawaii nei.

           

            Ua loaa mai ka lohe ma Honolulu nei, eia na Hawaii Home Rula ame Demokarata ke komo nei iloko o na Ahahui Repubalika ma Paia ame Keanu. Nani kela. Owai hou aku?

 

Hoolaha Hooko Moraki

Hoolaha manao paniku a kuai a ka mea paa moraki

Mrs. Kaimihaku Mendiola ame Isedro Mendiola

            I kulike ai me na mea i hoopaaia iloko o kekahi moraki i hanaia e Mrs. Kaimihaku Mendiola ame Isedro Mendiola ia Albert N. Campbell. Kahu, i hanaia i ka ia 30 o Maraki, 1903, a i kakaukope ia iloko o ka Buke Helu 243, aoao 380, ke haawi ia aku nei ka hoolaha ke manao nei ka mea paa moraki e paniku aku i ka moraki i oleloia no na kumu i uha iia, oia no ka uku ole ia ana o ka ukupanee ame ke kumupaa i ka wa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha mahope o ka pau ana o na pule ekolu mai ka la aku o keia hoolaha ana o ka waiwai i paa iloko o ua moraki la e hoolaha ia aku ana no ke kuai aku ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, ma Honolulu, ma ka Poalima ia 23 o Dekemaba, 1904, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

            No ha mea aku i koe e hiki no ke loaa mai ia Castle ame Withington, na loio o ke Mea Paa Moraki.

            Hanaia ma Honolulu, Dekemaba 1, 1904.

            ALBERT N. CAMPBELL, Kahu

            Mea Paa Moraki

            O ka aina i paa iloko o ua moraki la i oleloia oia iho keia:

            O kela apau loa o kekahi pa-hale a i ole hapa o ka aina ma Honuakaha. Honolulu, iloko olaila he 1825 kapuai kuea, oi aku a emi iki mai paha, ola no hoi ka hapa o ka aina i hookaawaleia a i hoakakaia iloko o ka R. P. Helu 7429 ma ke Mahele 61 ia B. Namakeha oia no hoi ka aina i hookaawaleia a hooliloia i ka mea moraki. Mrs. Kaimihaku Mendiola, ma ka palapala kuai a Kawananakoa ame Kalanianaole i hanaia i ka la 11 o Sepatemaba, 1902, a i kakaukopela iloko o ka Buke 241, aoao 144 pau pu me na hale ame na mea i kukuluia maluna iho ona.

3041-Dec. 2, 9, 16, 23.

 

Hoolaha Ma Ke Kauoha

Hoolaha Hoopau Hui

Yamaichi Hotel

            Ke haawiia aku nei ko hoolaha o ka hui mawaena o I. Matsuda, D. Kawamaru ame T. Fuse ua hoopauia ma ka la 11 o Novemaba, 1904, ma ka aoao a me na mea e pili ana ia I. Matsuda i oleloia.

            O na ale apau e ukuia ana i au hui la i oleloia, ame na aie apau a lakou i hoaie aku ai, e ukuia no e na hoahui i koe iho, D. Kawamura ame T. Fuse, na mea e hoomau akku ana ma ia oihana malalo o ia inoa hui hookahi o "Yamaichi Hotel." ma ia kahua mua no. Helu, 102 alanui Beritania, Honolulu, Mokupuni o Oahu.

            Hanala ma Honolulu, Novemaba 11, 1904.

D. Kawamura

T. Fuse

3044-Dec. 2, 9.

 

Hoolaha Mana Hookolokolo

            Iloko o ka aha hookolokolo kaapuni o ka apana kaapuni elua. Teritoro o Hawaii-Hooponopono waiwai hooilina ma ke keena. Iloko o ka waiwai paa o hazaleleponi k@ k@ k@ nua @wo mea i make, o Wailuku, Maui.

Hazaleleponi K. K. K. Nua @

            Kauoha no ka Hoolaha no ka Hoolohe ana i ka Palapaia Nei no ka Hooko Kauoha.

            He Palapala e hoike ana oia ka Palapala Kauoha Hope a hok@ a Hazaleleponi K. K. K. Nua (@ mea i make a i waihoia mai hoi ma ka ia 14 o Novemaba. A. D. 1904, iloko o ka Aha Hookolokolo Hooko Kauoha i ola ia, a he Palapala nei hei no ka Hooko ana ia mea ame ke Hoopuka ana i na Palapala Hookuleana Hooponopono Waiwai ia J. Nua, a i waihola mai hoi e ua J. Nua nei i oleloia.

            Ma keia ke kauohaia nei, o ka Po@kolu ka la 25 o Dekemaba, A. D. 1904, ma ka hora 10 a.m., o ka la i oleloia ma ke Keena Hookolokoo o ka Aha i oleloia, ma Wailuku, Maui, ola ka manawa ame kahi i hookohuia no ka hooia ana mai i au Palapala Kauoha la i oleloia ame ka hoolohe ana i ke nei i oleloia.

            Ke kauoha hou ia aku nei no hoi, o ka hoolaha ana, i hookahi manawa o ka pule no eha pula neepapa, iloko o ka "Maui News," ame "Nupepa Kuokoa" he mau nupepa e hoopukaia ana ma Wailuku, Maui, ame Honolulu Oahu, pakahi, o ka hoolaha hope loa hoi aole e emi iho malalo o umi la mamua o ka manawa ii@ nei i hookohuia no ka hoolohe ana.

            Hanaia ma Wailuku, Maui. Novemaba 16, 1904.

(Sila)    Na Ka Aha.

(Kakauinoaia)             Edmund H. Hart

Kakauolelo

3043-Nov. 25- Dec. 2, 9, 16.

 

Iloko O Ka Aha Hookolokolo

            Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elua. Teritore o Hawaii-Hooponopono Waiwai Hooilina ma ke Keena. Iloko o ka Waiwai Paa o J. Pali Sylva, i make o Wailuku, Maui, mea i make.                        J. Pali Sylva.

            Kauoha o ka Hoolaha o ka Hoolohe Paiapaia Noi no ka Hooponopono Waiwai Ana.

            Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi a Anna Sylva, ka wahinekanemake a ka mea i make o Wailuku, Maui, e hoike ana o J. Pali Sylva o Wailuku, Maui, ua make kauoha ole oia ma Honolulu, Oahu, ma ka la 22 o Okatoba, A. D. 1904, e waiho ana hoi he waiwai paa iloko o ko Hawaii Paeaina i kupono no ka hooponoponoia, a e noi ana e pono waiwai ia Anna Sylva i oleloia.

            Ua kauoha pu ia no hoi o ka Poakolu, ka ia 28 o Dekemaba, A. D. 1904, ma ka hora umi (10) a.m., oia iho la a o keia ka manawa i hooholoia no ka hoolohe ana i au palapala noi la i olelo ia iloko o ke keena o keia aha ma Wailuku, Maui, a ma keia manawa no hoi a me kahi i hoikeia ae nei o na poe a pau i pili i keia e hiki ae lakou a hoike ae i ke kumu, ina he mau kumu ka lakou, no keaha la e ae ole ia ai ke noi i oleloia, he hoolaha o ke Kauoha e hoolahala ma na olelo Hawaii ame Enelani no eha pule neepapa iloko o na nupepa Hawaiian Star ame Kuokoa pakahi iloko o Honolulu.

            Hanaia ma Wailuku, Maui, Nov. 16 1904.

(Sila)    Na Ka Aha

(Kakauinoaia)                         Edward H. Hart, Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elua

3043- Nov. 25- Dec. 2, 9, 16.

 

Hoolaha Aina Aupuni

Hoolaha aina Aupuni

            1. Ma ka Poakahi Dekemaba 12, 1904, ma ka hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Hookoiokolo, Honolulu, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea:

            6731 kapuai kuea a ka aina e pili ana i ke Alanui o Diamond Head (Kaimana Hila Aianui) ma Kaalawai, Oahu. Kumukuai haahaa $336.55. Ma ke kuike ka makemake a ma ke dala gula o Amerika.

            Pa-hale 7A, ma Tantalus, nona ka iliaina o 1.82 eka. Kumukuai haahaa, $1820. Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula no hoi o Amerika.

            2. Ma ia manawa hookahi a ma ia wahi hookahi no hoi, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea, ka hoolimalima o keia aina malalo iho nei e waiho ia ma Hilo Akau, Hawaii.

            Ka aina o Kulaimanu, nona ka iliaina o 347, eka, oi aku a emi iki mai paha. Manawa hoolimalima Elima (5) makahiki mai ka la 27 aku o Dekemaba, 1904. Uku-hoolimalima haahaa $2200 no ka makahiki, e uku hapa makahiki ana ma ka hookaa mua.

            No na kii aina ame na mea aku i koe, no na aina maluna ae nei, e loaa no ke ike ae ma ke Keena o na Aina Aupuni, Honolulu, Oahu.                   JAS. W. Pratt.

Komisina o na Aina Aupuni.

Honolulu, November 12, 1904.

3042-Nov. 18, 25-Dec. 2,9.

 

Puuwaawaa Land

            Ma ka Poaono, Dekemaba 3, 1904, ma ka hora 12 awakea, mamua iho o ke alo o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, e kualia aku ana ma ke kudala akea:

            25.38 eka aina kula, e waiho ia ma Puuwaawaa. Kona Akau, Hawaii. Kumukuai haahaa, $307.60. Ma ke kuike ka makemake a ma ke dala gula hoi o Amerika.

            No ke kii aina ame na mea aku i koe, e ike ae ma ke Keena o na Aina Aupuni. Hale Hookolokolo, Honolulu, a @ ole ma ke Keena Aina, Hilo, Hawaii.                    JAS W. Pratt

Domisina o na Aina Aupuni

Honolulu H. T. Novemaba 1, 1904

2040-Nov. 4, 11, 18, 25.

 

Hoolaha Kumau

Kakela me Kuke

Kaupalenaia

 

Poe Kalepa ma ke Komisina

A he

 

Poe Lawelawe Kopaa

Poe Agena no na Ma hiko Lehulehu

 

Hui Alahao ame Aina o Oahu

Manawa Ho@o

Oct. 6, 1904.

Mai Honolulu Aku

            No Waianae, Waialua. P@@ku ame na wani honolulu ma ke aiahao- *9:15a.m., *3:20 p.m.

            No Pearl City, Ewa Mill, ame na wahi hoolulu ma ke aiahao- @ a.m., *9:15 a.m., *11:05 a.m. *@@, *3:20 p.m., *5:15 p.m. @@, 11:15 p.m.

 

Mai Waho Mai

            Ku i Honolulu mai Kahuku, Waialua ame Waianae mai *8:36 a.m., *5:31 p.m.

            Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Pearl City mai- 7:46 a.m., @@@ a.m., 10:38 a.m. 1:40 p.m., 4:@@ p.m. 5:31 p.m., 7:30 p.m.

            Kela ame keia ia.

            Sabati wale no.

            Koe ke Sabati

            G. P. Denison, Lunahoonana              F.C. Smith, G. P. & T.A.

 

 

            Na Papale I-e Nunui

            O na Lede ame na Keonamana o ke ano hou e loaa no ma ka@@ o Fukuroda

            Helu 28-32                  Alanui Ho@@ia.

 

 

Hui Hoolewa Honolulu

            Ke hooiaio nei keia hui i @ mea hana kokua i kona mau @ @ wa ua oi mamua o 1@00 @ a @ @ mau nei i kela ame kela la.                      J.H. Thownsend. @

 

He Huaale Maikai

Aole he like o na "Huaale a Ayers,"me na huaale e ae no ka mea he ma@ huaale kokua keia i ka hana a na naaui a he laau hoomaha maikai loa hoi. Ina he paa kou hanalepo o na "Huaale A Ayers," ka laau e hemo maikai ai, a e hemo maikai mau ana hoi mahope aku oia manawa.

            Aole loa he hiki i kekahi kanaka ke Olelo ae he maikai kona ola kino ina aole he hemo o kona hanaiepo he hookahi manawa o ka la, a oi ak@ paha. Ina i maopopo keia kanawai e ke ola i na kanaka a@au, aole loa e like ka nui o ka poe ma'i me ka mea e ike ia nei i keia mau ia.

            Ua hana ia owaho me ke kopaa be maikai loa ka lawe ana.

            Aohe mau Huaale i oi ae ka maikai mamua o na "Huaale A Ayers."

            Hoomakaukau ia e Kauka J.C. Ayer & Company, Lowell, Maaa., U.S.A. E loaa no keia mau Huaole ma ke Hale Kuai Laau o Hollister, aianui Papu.

 

 

Ke Hamama nei ka Home o na I'a Ola

I keia manawa ma

Kapiolani Paka.

            E wehe hamama ia ana ka home o na i'a ma na la apau o ka pule mai ka hora 10 a.m. a hiki i ka hora 5 p.m., a mai ka hora 7 a hiki i ka hora 9:30 p.m.

            Ma na La Sabati e wehe ia ana ma ka hora 1 p.m.

            E wehe hamama ia ana ma na Poaha apau me ka auhau ole. Ma na ia e ae auhau ia no he 10 keneta no na kanakamakua a he 5 keneta hol@ no na keiki malalo mai o umi-kumamaka makehi@@.