Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 49, 2 December 1904 — KALE O LEONA Ka Naita Puuwai Hao Wiwoole KA HOOPAKELE O KE KAIKAMAHINE ALII I LAWE MALUIA. [ARTICLE]

KALE O LEONA Ka Naita Puuwai Hao Wiwoole KA HOOPAKELE O KE KAIKAMAHINE ALII I LAWE MALUIA.

MOKI'NA XI. KE KAI'A MA KE ALAHELE, Alaila buli ae la o Kale i hope a nana aku'la ina i>alia he ikeia aku ua poe enemi nei ona. a ike io aku la no oia i ka hulali mai o na palekaua i ka pa olino iho o ka mahina maluna o lakou. "Hiki anei ia Oi' ke helu ia lakou? r i ninau aku ai o Kale. "Ae, —aia he eono ko lakou nui. Eia nae ke maiuio nei wau he nui loa aku lakou oiai he makawaiu loa na kapuai wawae lio e haluku mai nei." "E hoolana i ka manao e kuu Zira/' wahi a ka naita Kristiano me kona hoomao{K>po ana iho ke noho haaiulu la kana wahine opio iluna o kona lio 110 ka poe o hopt. "lie nmo Mahomeda imua o kuu alo. he mea ole lakou ia*u ke hoea wau i Elako. llaila wau e aa ai e paio me lakou." O ka mamao o kahi a ka naita opio e kau nui ana e hiki aku iloko o ka manawa kupono aia no ia ma kahi o in>no mile a oi a hookuu aku la oia i ka holo o kona lio. Aia no hoi k.ona \ikali mahope mai a i kela ame keia manawa ana e alawa aku ai i hope aole i nele kona hoomaopopo iho i ka hookokoke mau o ka enemi mahope o lakou. Ma keia manawa no hoi ua kiekie loa ae la ka mahina a ahuwale iho la 110 hoi na mea ma ko lakou aoao ia lakou e nee ikaika ana imua a ka wahine opio e hoomau la, a i na wa apau a Kale e alawa ai i kana wahine e pii mau ana ka iini ikaika iloko ona no ka aa ana i kona poe enemi ina e hiki lakou i Elako. A mamua o ka hala ana o ka elua hapakolu o ke alahele e hiki aku/ai i Elako ua lohe aku la lakou i ke pahnpahu mai o na kapuai wawae o na Ho 0 na enemi a hoomaopopo iho la o Kaie i ko lakou hikiwawe ma ka uhai ana. | "Eia ke hookokoke loa mai nei. ,? wahi a Zira. 'O, e hoopaKele mai na lani ia kakou.*' I "Aia no he manaolana i koe e kuu aloha." wahi a Kale i |>ane aku ai me ka leo lioolana. "He mau minute no koe o ko kakou hiki no ia ilaila. Ke ike la wau i ke oioina pohaku. O, aia no he manaolana no kakou. v "E hoopakele mai no na lani ia'u." "Na na lani e kokua mai ia'u a na'u e hoopakele ia oe. Mai maka'u iki oiai ka ikaika iloko o kuu mau lima," "Aole no o'u maka'u ina e haule ka ikaika o kou lima e kuu aloha no ka mea ua lilo kaua i hookahi a na ia kuleana e hoo]mkele ia'u." ! "E hoomau! e hooinau!" wahi a Pidiro i uwa hou mai ai mahope, a oia 110 hoi ka manawa a na aloha i kau aku ai i kahi i makemakeia. | He wahi ia o ke alanui i ano haiki ma kahi o eono kapuai wale no ka laula e hiki pono ole ai i na elua ke hele papapiMna ia wahi, |a ma ka aoao mawaho o ke alnnui he pali kuhoho a oia no luru ke Ikae o ka'lihi pali o ka muliwai. I ka manawa i hōea aku ai o Kale ; ilaila ua kaohi mai la oia i koua lio a nana hoi i hana pela ua kaohi pu mai la no hoi ka wahine opio i kona lio a pela no hoi o Pidiro ina ka manawa ana i hoea aku ai. * k E Pidiro/' walii a Kale. "e hoomau aku imua me Zira." <; A o oe e kuu Haku Kale?" i liooho ae ai o Pidiro. au e paa ai i na eneini. E nee iinua. mai knli.' "Aka lie inea pono ia'u e ku ma kou aoao e kuu Haku/' '•Aole. aole. Ke kauoha aku nei wau ia oe e heie imua. 1 a hiki ia'u ke paa ia lakou maanei a hiki i ko olua pakele loa ana. E Inee aku a mai hoohakalia. E hoomau ma ke alanui e hiki aku ai i ;Sana Lorenzo a ilaila wau e hui aku ai me olu;u Mai pane kua hou jmai. E liele i keia mauawa. Mai mnka'u e kuu Zira. 0 kuu aloha jnou oia ka maila nana e hoopakele mai ia'u. E liele pu me kuu 'ukali a e.liui hou aku 110 kaua." "Aka he mea " "O. e lMdiro e pono e hoolohe i ka'u kauuha." i nu'i mai ai ka naita me ka leo i koi ikaika akn ia Pidiro <• hnnlohe iaia. "Eia lakou ke hookokoke loa niai nei i o kakou nei. nolaiia ao)r he ma nawa e hoohala ai. Ina e haule au ua ike 110 oe i ka niea e hana aku ai no kuu Zira: aka aole au e haule malalo o Me ke ano kanalua no o Pidiro i hooh»he ai i ke kauoha a l;ona 'haku a no kona hooiuaopopo pu ana iho aoln* he manawa i koe ua ihooholo iho la oia no ka nee ana imua a o ko laua hoomaka aku la no lioi ia. "E hoomaikai mai na lani ia oe e kuu Zira." i h«»oho ae ai o Kale me ka muki aloha ana iho i kana aloha. A i ka wahiiie opio 110 hoi a hala aku ua aneane loa na r*neini e hoea mai i ua wahi la, aia nae ma ke ala e pii mai ana. I a ho«>. niakaukau ilio la oia i kana palekaua a unuhi ae la i kana«pahik:uia ana hoi i hilinai loa ai. a hookokoke aku la i kahi haiki loa o ke alanui a oia 110 lioi ka manawa i hoea mai ai ka p<>e Mahomeda; eia nae he elua elua wale no o lakou e liiki ke maalo ae malaila i ka manawa hookahi me ke ano puikaika no nae. , "E hookaawale keia ke'ake'a o ke alanui," i pa-e ikaika mai ai ikekahi leo a hooinaopopo koke iho la o Kale. o ka leo no ia o ka lunakanawai. 4 'E hookaawale koke ae a i ole e hoh:r aku no wau maluna ou." "Alaila he kanaka make kau e holo ai maluna," wahi a Kale 1 pane aku ai. "Ma ka inoa o Ala, o Kale o Leona keia." i hooho hou ae ai*o ;Beni Hame. '*He make keia nou e ka ilio Kristiano." Ma keia hui ana ua emi iki mai la o Kale i hop*- i ka lunakana|wai i hookokoke foa mai ai, eia nae. iloko o ka nianawa koke n<> ua 'hoomaka iho la ke kaua me na mea oi. l*a loaa mai no ka naihi Ivrmtiano i ka hauna pahi a ka lunakanawai inaluna o ka nui kino { eia nae o kona palekaua ka i pa mai a halakika ao la ka hauna pahi, oiai'nae ka ka naita pahikaua i onou ia aku ai imua a loaa aku la ka aoao o Beni Hame i ka oioi ma ka hoopa iki ia ana aku me ika hoomaopopo ole o ka lunakanawai a ike ole hoi i kahi i make makeia. j Eia nae iia lilo ia pa iki ana aku o ka pahikaua a ka naita ma ka aoao o ka lunakanawai i mea nona e eha loa ai mamuli o ka hala kika ana iho o kana ißeni Hame) pahikaua a pa ikuio iho la i ka pahikana a ka naita a na ia ikaika halakika o ka pahi i hc»oni ikaika iho i ka pahikaua a ka naita a moku hamama nni ae Ja kona aoao. a s na ia eha i kiloi akn i Ua lnnakanawai nei a pa-hu ana iluna o ka lionua ke kumu i puiwa ae ai kona lio a holo pupule aku la uu iio . kanaka oie nei. a kaalo ae la ma ka aoao o ka naita. | Ma ka Pidiro i ha'i mai ai i ka huiua o ka poe eneini i uhaiaholo mai ai mahope o lakou. oia hoi he <n>no ko iakou nui ua ano kuhihewa oia no ka mea ua ike iho la o Kale o Lt*ona he eha wale no koa hnawaho ae o ka lunakanawai aka iaia i kela manawa he mea Hilii iwale no ia, no ka mea he elua wale no e hiW ke heh* ma kahi haiki «> |ke alanui. a o ka maikai hoi ia ma kona aoao. I Ma ka manawa i haulehia ai ke alakai o na Mahome<la ua an<» .pukaka iho la na koa 3lahomeda a o kekahi no hoi oia no ke alaiia jana o ke alanui mamuli o ka waiho ana o ke kino o ka lunakanawai Ima ke alanui ponoi. Ta ala feoke ae la o Beni Hame a ku koke ae 'la ma kekahi aoao o % ke alanui a waiho kaawale iho la kekahi aoao a ]oia no ka manawa i holo inai ai kekahi koa Mahomeda imua ma ua wahi kaawale 1a no ka hiii ana me ka naiia Kri«tiano eia nae aia no |ka naita ma ke kulana makaukau no ka hoouka kaua. A iloko no o eha hauna pahi a i ka ha no hoi ua hanu aku la ka oi iloko o ka opu o ua Mahomeda nei a pahu ana ilalo i ka houua mai ke kua aku o kona lio. He e!na o na Mahomeda i lele iho m&i ko lana mau lio iho no

k* J»»kna ana >k» lak«« ateh«i.'»» lioi kaUnakanawai «ik»'™' [ ik,. niMi' ai .. k- k.ila "na Mah m«-da ika mwlo ann «> »><• lak<«> • , « a ; iliih. !i».ia m. Ii«l» m#i ia oia iimia n« ka pmo -'na ni-' «a _ KHMian». a I,;ii a- la ka laua inan mea kaaa r kani m a..<. na. ( " \ līke m« m«' na mua j«'ia no o Kak- o L»>.)na i hana aku a*. j hoi. ina k- k» j«ikabi ana. a o ka poe i kamaaina ia.a o lakou ka I»»'« e ioaa kona na hm.raa. n -.|w ana iaia c-_sau a. ka Kanak^i.:i «k ; , hoouka kana. O k«a lioa j«i« oka naua ojho be I»UU , mai 110 kana .-ia na.- aia no ka hilinai o Kak- _malnna <» kana i *... •, kana iwnoi a aol- no Uoi i līuliu ia noke ana īho aia bot na waiho maki» aku la ka Ina o na koa Mabomeda īlalo o ka honua 1 hoU uukaka aku la n»> hf>i kona lio. . • 1 O ka hakoko oi «kn o ka ikiiki oia no ka hm like mai o na ltoa MahomMhi a elua i ka nianawa hookahi me ia. eui uae. aoie 1 k " ba a uhalu ih« ka naii;i " o|a n0 hol ka luauawa ! hulnaa loa m '" u\ oua Kale ia-i o L-ona. I keia manawa koke no 1 hoomaopopo ai na koa >fahf»nieila ua hnuie liou aku la ia koa o lakou oia no ka mea nana i hooikaika like mai ia laua e nee like mai. ouu na maopopo ilokn iho o laua he inakeheuā ke ku pakahi ana aku imua o ke knHtiano a nialiope o ka hookuene pono ana iho ua nee aku la laua imua me ke kanaiua ole. . , , . • •*K iiookaawaie e ka ilio!" wahi a na koa i kahea mai ai me ka leo īkaika. .. < > » 4 *Aohe alanui i na manawa apau o ke ola e nolio ana īloko o_u, i nane aku ai o Kale. . . .• A ia manawa pokoie no ua loaa niai la o Kale 1 na liauna oahi ana koa Mahomeela ika manawa hookahi no. Hookahi. ua pa iiono iho inalunii o ka palekaua o ka naita opio a halakika ae la oiai ka hauna i.ahi a kekahi koa i kawowo īho ai ma ke kipoohiwi akau o ka naila 110 nae he A\ahi mamihe'u iho 110 ka mea aia wale 110 inawaho ia hauna pahi o ke kapakila o ua naita nei. O k(>knhi niea i oi aku ai ka naita ma kona aoao oia no ka paa,.ono »'koiia kino i kona aaliu kapnkiia oiai kona niau lioa paio he jiiaii pale umauma wale no ame ka papale kila muomuo a waiho wale iho la no na wahi e ae. l"a kani o ae la na pahikaua a lakou iloko o ka lewa lam ame ka wi'liw.'li 110 iioi k>-'iiāna aku 110 ka mea aolie ia he hakoko hoomeainea. l'a an«» loaa mai no ka naita ika hauna palu a kekalu o na koa ma koaa kuli eia nae o ke koa nana ia hauna pahi i waiho mai ai oia no ka i loaa popo aku i ka oi o ka pahikaua a ke Ivristiano a pahu ana oia ilalo o ka honna a holo pukaka ae la kona ho. ] ka ikt* ana o ka lua o na koa e hakoko nei i ka nioku lewale\i*a ana 0 ke poo o kona hoa mai ka nui kino aku na kau e mai la kona weli 11fi keia naiīa aka ikaika nui wale nolaila ua kahea leo nm ae la oia no ka haawipio mai i ka naita» a oia no lioi ka manawa ī hoilioi iho ai o Kale i ka oi o kana pahikaua ilalo. "Alaiia e emi aku i hope a e hoolei iho i kau palnuaua īlalo i ka honna." walii a Kale i kahea aku ai. Alaiia emi awiwi aku la ka 3laliomeda i hope a hooh-i īho la no hoi i kana paliikaua ilalo o ka honua. "K kokua mai ia 4 u ma ka liookau ana iluna oka \\-x' wahi a Beni liame i pane ae ai me ka leo o ka ehaeha iaia i ala ae ai. •'K ki»kua io aku i ko lunakanawai nawaliwali," walii a Kale 1 kauoha aku ai i ke koa Mahoineda. "K ka ilio I\ristiano, ?J wahi a ka lunakaiiawai i hooho ae ai, "aole oe e pakele. He enemi mau oe no'u ma keia hope aku." "K ala e ka hupo> a e hele ma kou ala a huii aku i wahine hou na ko iiioi." ... Ma keia mea ua pii loa ae la ka liuhu o ua lunakanawai nei aka ua kokua aku la kona koa Mahomeda e kau iluna o ka ljo a mahope jho o ka hooikaika ana ua kau io akn la oia maluna o ka lio o kekahi 0 kona mau koa i haule i ka pahikaua a ka naita opio a make loa. "Mai hilinai loa ia oe iho ma kou ikaika e ka ilio Ki'i^liano,'' 1 pane liou aku ai ka lunakanawai me ka leo e hoike ana i kona ehaelia. 4k K hiki mai ana ka manawii e ike ai oe owai la ka hupo." A i ka liala ana aku o na koa Mahomeihi ua lioomakaukau koke iho la o Kale e hookolo aku mahope o kana wahine anie ka ukali, eia nae ua lohe iho la oia i ka poliapoha niai o na kapuaiwawae lio ma ka aoao akau mai a hoolono loa iho la oia me ke ku makaukau ana e ku pale nona iho iua he enemi, a aia no hoi kana pahikaua punaliele ma kona linui ak)Ui. ; MOKUNA XII. XALOWALE. Aole no i liulin loa ua emi koke mai la ka naita wiwoole i hope a aole no hoi i liuliu loa kona kali ana 110 ka hoea mai, ua nalo koke aku la na noonoo no ka hakoko hou aku mai kona noonoo aku oiai ua hoomaopopo koke aku la oia i kona ukali Pidiro e holo mai aihi maluna o kona lio. Kia nae i Voua ike ana i kona ukali ua komo 'koke iho la iloko ona ka ha'olia'o a moe malie ole iho la kona noonoo ia manawa. "Maluna o kuu ola, e kuu Haku Kale ua palekaua anei oe?" wahi a i hooho uiai ai me ke kaohi ana iho,i kona Ho. •'Ae, ae. ua palekana no wan. Aka heaha kan i hoi hou mai' nei ?" "Xo ke kokua ana i kuu Hakn. Ka! Heaha kela e wailio mai la ma ke alanui?" i ninau aku'ai o Pidiro. '"Ile poe Mahomeda lakou a he ekohi ko lakou nui." "A aia ihea kekahi poe ekolu aku i koe?* ? '•lie elua wule no a na pau aku ika holo. I'a kuhihewa kau helu ana. He hookahi o lakou oia ka lunakanawai, a ua hoi aku nei ? lapaau i kona eha a ua uhai pu aku nei no hoi koua kokoolua no ke kokua ana iaia." vMa ka inoa o Doniinika, ua hana aku ka pahikaua a kuu Hakii i ka wiwooie ame ka ikaika lua ole e o mau ai no ka mau loa." % 'A.ka o Zira—ihea oe i haalele akn nei iaia?" ' l a waiho aku nei wau iaia ma ka lihi laau ma o iki aku o kahi puu. v **K Pidiro. aole i pono loa kau haalele ana aku nei i ke Kauna■wahine Vah»do]ida oia wale no," wahi a Kale i pane aku ai me ka [ noonoo kaumalia no kana eva. j "Aka ;\ole i hiki ia'u ke alo ae? v ' walii a Pidirb i pane akn ai; <f ra komo mai ka maka'u iloko o'n malia o kan mai ka pilikia ma- j hma ou. la maua i holo aku nei aole i lana uialie iki ko'u noonoo : no ko'u ike aia oe iloko o ka poino." s i "Kia nae. e Pidiro, aole he pono iki o kan haalele ana aku nei | iaia. l*a kanoha aku wau ia oe e haalele ole i>e iaia/' | "Aka aole e hiki aku ka hoopopilikia i ona la. no ka inea ua j wai!u> aku wau iam ma kahi ona e malu ai, a ua hoopaa mai "no hoi j oia i kana olelo aole oia e haalele ia walii a hoi hou aku wau," i pane j aku ai o Pidiro ma kona>.ho<*maopopo ana iho i ke ano kaumaha o ; kona Haku no keia haalele ana ona i ka Linle Ya!edolida. j "Aka aole no lie poino iki o ka liaalele ana aku iaia oia wale no." I **A nana no hoi i koi pu mai ia*u e huli mai ia oe, v i pane liou aku \ ai o Pidiro. \ "Aka he mea pono loa ia oe e hoolohe i ka ? u kauoha a e hookuli | lioi i na mea e ae." wahi a Kale i hooman akA ai t kana hoohalahala. [ "Ina e kau ana na lu>opilikla ana maluna ona. e kau aku no knul hoahewa maluna o«. e Pidiro. Fa hoopuka mai o Beni Hame i kana mau olelo me ka haaheo nni iaia i hoi akn ai a manao wale iho no. \vstu aia no he kumn ano nni kahi me ja e kakoo ana iaia no ia mau ■ oielo haaheo ana. Oka poe i holo pu mai nei me ia i ukali hxt ole' mui ia ianei malia na hala aku lakou no ka akau tna ke ala 0k0a. 5 la oi loa aku kuu olioli ina i htK>mauia no e ohia no mua. Noiaila | e mv aku imua me ka hoohakalia ole a e nkali aku no»wan maho|>e Oiai ua ano lnhi ko Pidiro lio» eia nae, ua hiki no ke ukali aku I ka lio o ka Haku Kale, me ka nui hooikaika no nae. > (Aole i p««.)