Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 52, 23 December 1904 — Page 1

Page PDF (1.47 MB)

This text was transcribed by:  Sandy White
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KO RUSEWELA MANAO MA KA NINAU LIMAHANA.

Ua Hiki no i na Limahana ke Kukulu i Mau Hui no Lakou, Aole nae e Hoopoino ia Hai.

MAKEMAKE KA PERESIDENA E HULIIA KA HOOHANA IA ANA O NA KAMALII ILOKO O NA HANA-MAKEMAKE PU OIA E HULIIA NA KANAWAI O NA MOKUAINA APAU NO KA HOOMALU ANA I NA HUI NUNUI, A E HOIHOI I KA HOOMALU ANA I KE AUPUNI FEDERALA.

      O keia malalo iho nei kekahi hapa a ka palapala a Peresidena Rusewela i hoouna aku ai i ka Ahaolelo, e kalele ikaika ana hoi maluna o ka ninau limahana. Ma keia manao ua hooia ae ka  Peresidena i ka pono o na limahana e kukulu ai i mau hui no lakou no ka malama ana i ko lakou mau pono. Penei ua hapa la o ua palapala la:

      “E pili ana i ka ninau limahana, e like me ka loihi o ka manawa o na Mokuaina e paa ai i ka mana makai kumumua, o na mea e ala mai ana me he mea la ua nui maoli no he mea hoi e kono mai ana i na kokua ana mai ka mana Federala aku, ina paha ma ke ano kiai i ka maluhia o na pono o ka limahana a i ole ma ka huli ana e hana ole ia ka pono ole e na poe e huna ana ia lakou iho malalo o ka malumalu o ka inoa limahana.

      Ke manaoio nei wau malalo o na lawelawe ana i na hana hoohoihoi ano hou he mea pono mau, a aole no paha hoi i pono loa aka he mea naauao e loaa i’o he kukulu ahahui ana o na limahana i kumu e paa maikai ai na pono pakahi o kela ame keia limahana. E pono e haawila na hoohoihoi na ahahui, e like hoi me ka loihi o ko lakou lawelawela me ka pono pilipaa a maikai o na poe e ae. Eia keia aina he mau hui uniona o na limahana, i hooliloia mai hoi i mea maa mau, a he mau uniona no hoi i lilo i mau agena ikaika no ka hana ana no ka loaa ae o na makaainana maikai no ka hapai ana i na kulana o ka poe i pono e kuniia ka iini iloko o ko kakou mau puuwai no ko lakou mau pono. Aka i ka manawa a kekahi uniona e huli ai i hopena pono ole, a i ole hoao paha e loaa mai ka hopena maikai ma ka hana ana i ka mea kupono ole, o na makaainana maikai apau, a o ka oi aku no nae o kela ame kela kauwa hoopono o ka lehulehu e ku-e ae lakou i na hana hewa e like hoi me ko lakou manao ana e ku-e aku i na hana hewa a kekahi hui hoowaiwai nui. He mea oialo o na hana hoopilikia, hoeha, a i ole popopo aole loa o lakou kekahi iwaena o na mea e malamala ana.

      O na limahana ua loaa no ia lakou ka pono kaokoa e kukulu hui ai a ma na ano maluhia a olaio hoi e hooikaika ai lakou i ko lakou mau hoa e hui pu me lakou ma ke kukulu hui ana. He pono ko lakou ma ke kanawai ma na ano apau. I kulike hoi me na mea e ala mai ana, a aole no paha he pono loa, ka hoole ana i ka hana me na kanaka i hoole i ke komo pu ana iloko o ko lakou mau ahahui. Ma na ano apau aole loa i loaa ia lakou ka pono e hana aku ai i na hana ino maluna o na poe. Ina no la he poe waiwai a limahana paha, i hoole mai i ke kakoo ana i ko lakou mau ahahui, a i ole poe paha i haawi i ko lakou mau manao kakoo e like me ka lakou i makemake ai; no ka mea o na hana kimopo he mea pono ole ke puiamaia ma na ano apau.

      Aole loa he mau ku-e ana i na limahana aupuni no ke kukulu ana, a i ole he poe paha lakou noloko o na uniona; aka nae he mea hiki ole i ke Aupuni ka kaupale ana no ka mea o ke kaupale ana i ka poe limahana uniona ole e hana nei hoi malalo ona a e makemake nei paha e hana malalo ona he ku-e ana ia , a he mea hiki ole hoi i ke Aupuni ke hana pela. Aole no hoi oia, aka he hana hewa loa na na limahana Aupuni ka hoohui ana ae ia lakou me ka manao e hana i na koi pono ole i ke Aupuni e uku aku ia lakou i na ukuhana keikie. Ua like no hoi ka oiaio o keia i na poe i hoakakaia ka lakou mau hana. O na poe lawe leta o ke kulanakauhale a pela pu no  hoi me na wahi mawaho, he poe lakou i hui iloko o keia hana maikai, ame na limahana aupuni e ae. He ponoe e ukuia lakou me ka lawa kupono. Aka nae he mea pono e loaa aku ko lakou mau uku ana ma ke kukakuka ana ame na hoike moakaka o ka lakou mau koi a ma ke alahele kaulike hoi ame ka hoopono, maloko o ka Ahaolelo, a aole hoi ma ka hoohui like ana ae no ka manao e hoohaule i kekahi lala Ahaolelo i hoole i na olelo hoopaa a lakou i ike maoli ai he mea hiki ole ia ia lakou ke haawi mai. Ua hoomaka ka Mana Lawelawe Aupuni i na keehina e kaupale ana a e hoopai ana i na hanaino o keia ano; aka he mea pono i ka Ahaolelo e kakoo i keia hana ma ka hooholo ana i kekahi pakui ahaolelo.

      E waiho aku ana wau imua o oukou i kekahi palapala mawaho ae o keia oia no hoi ka hoike piha o ka huliia ana e ka Buro on na Limahana iloko o ko Kolorado olohani o na poe eli lanahu, oiai o keia ke olohani i ala mai ai na ino apau e hana nui ia nei a hapa paha ma na wahi apau a malalo hoi o ke kulana ano hou o na hana hoowaiwai. He mea e li'a nui ia nei o ke Keena Kalepa ame Limahana ma o ka Buro la o na Limahana, e waiho ae a e hooponopono i papainoa Ahaolelo o na kanawai limahana o na Mokuaina like ole, a e haawiia hoi na noonoo ana maluna o keia mau kanawai a hoike ae imua o ka Ahaolelo i ke kulana o na limahana iloko o na halehana ame na wahi eli lanahu apuni ka aina, pau pu me na ukuhana, na hora hana, na limahana wahine ame na keiki, ame na mea i ikeia ma na wahi apau e hookomoia nei na limahana  mai na wahi apau e hookomoia nei na limahana  mai na aina mamao mai. Ma keia huli ana he mea pono e noonoo nui ia na kulana o na limahana  keiki a ma ia huli ana e pono e lawela mai na mea apau e pili ana ikeia ninau o na limahana keiki.

      Ia kakou e komo ae ai e huli i na hui nunui ua kona koke ia mai ke Aupuni e komo koke ae oia ka mea i oi ae mamua o ka ninau limahana, no ka mea o na hui nunui ua hiki ia lakou ke lilo ae i mea nui ma ka lawelawe kalepa kuloko ana, a o ka lawelawe kalepa kuoakoa ma ke ano pohihihi oia ka kahua o ke ano apuni laula ana. He mea pohihihi ka manao ana e hoopau i na ino iloko o na hui nunui ma ka lawelawe Ahaolelo Mokuaina. He mea paakiki hoi ka hoomanawanui ana i ka hoolohe i na kumupale e waihoia no ia ninau i na Mokuaina, no ka mea ua oi aku mamua o hookahi Mokuaina e hele ana ma ke alahele o ke kukulu ana i na hui maluna o na kahua lahilahi, i hana ole ia hoi iloko o ia Mokuaina, aka ua hanaia ma kekahi mau Mokuaina no lakou hoi na kanaka i nanamakaia ai. O ke Aupuni Lahui wale no ka mea e hiki ana ke hana no keia mau hui nunui.

 

NA KUIKUI PUUPUU O KA POAONO NEI.

      Ma ka po Poaono nei i malama hou ia ae ai he mau kuikui puupuu ana mawaena o na loea o keia kulanakauhale ma ke keena o ka Hui Hooikaika Kino Honolulu, ma na'e iho o makou, keena e huli ana i ke alanui Moi. O keia kekahi o na po maikai loa o na hana kuikui puupuu, a ua puka mai ka poe i hele aku e ike i na hana oia po me ka hauoli.

      O ke kuikui puupuu mawaena o McFadden ame Kupa, ola ka hakaka i hoike ae ai ua haole la i kona makaukau piha ma ia hana hee hoolei puupuu, a i ke komo eha ana, ua loaa pono aku ia kona hoa i kekahi puu mahanahana ma kona opu, a hoohalahala ae oia: aka nae aole oia i hooloheia mai. Ua hoopau wale ia keia hakaka, a aole he mea i haawila ai ka eo. He wahi ma'i hehe ko ua haole la ma ka poaeae hema, eia nae aole i nanala ae la mea. Ma ka hoike a kekahi poe i ike ai i keia hakaka, ua olelo ae lakou, ina pela iho la keia haole e hana ai, e pilikia ana no paha o Modlin ke hiki mai i ko laua manawa e hui ae ai ma ka po o ka la 31 o keia mahina.

      Ua lilo ae ka lanakila o ka hookuku mua ia Harris. He haole nui keia mamua o kona hoapaio, a ma ia ano i lilo ai kona hoa i mea liilii iaia.

      O ka hookuku mawaena o Bettencourt ame Wahilani oia kekahi o na hakoko ikaika i malamaia ae ia po. Aole he mea i lilo ai ka eo ma keia hookuku ana aka ma ke hoike ae a ka poe i loaa na loina o keia ano hakaka, o Wahilani ka moho kuikui puupuu o keia mua aku, a ke pii mau nei kona makaukau ame kona ikaika i kela ame keia manawa ana e paio ai.

      Ua komo ae o Frazer ame Madeiros no ka hookuku ana i elua puni, a o keia hoi ka hakoko ana i loaa ae ai na hauoli ana ola po. Ua hoike ae o Frazer he kanaka kino ikaika ia, a ua makaukau hoi oia e halawai ae ma ka mea e ae aku ana e palo me ia.

 

Like ole ke Kiure Federala.

Ka Hoohalahala a ka Aoao Demokalaka no ke Koho Balota.

AOLE HE MAU HOIKE A KA LOIO AMERIKA BRECKONS I KAHEA AI-HOOLE OIA I KA IAUKEA PAPAINOA O NA HOIKE I WAIHOIA AKU IAIA E KIIIA PANE IA ALOHA AINA.

      Ma ka Poaha o ka pule i hala i waiho ae ai ka hapanui o na lala o ke Kiure Federala i ka hoike no ka ninau e pili ana i ka hoopii a na Demokarata no ke koho balota i malama ia iho nei. Ma ka Poalima mai hoi i waiho ae ai ka hapa uuku i ka lakou hoike. He like ole keia mau hoike. Ma ka hoike a ka hapanui, ia hoikeia.

      Honolulu, Dec. 15, 1904.

I ka Mea Hanohano Sanford B. Dole.

      Lunakanawai Apana o ko na Mokupuni Huiia.

      O ke Kiure Kiekie Kuikawa, i paa na inoa iloko o ka papainoa, i hoohikiia a kauohala e oe ma ka ia umikumamalua o Dekemaba, 1904, ma ka pau ana o kana mau hana, ke noi nei e waiho aku i keia hoike malalo iho nei:

      Aole he mau hoike a ka Loio Amerika i lawe ae ai e hoike ana i ka ha'iha'i ana i na kanawai Federala ma ke kau koho balota i hala; oia hoi na Pauku Helu 5403, 5408 me 5508 o na Kanawai Hoololiia o na Mokuaina Hulia, i hoikeia iloko o kau kauoha i keia kiure kiekie ma ka la 12 o Dekemaba, 1904.

      He umi-kumamalua na hoike i kaheaia a i haawi ae hoi i ka lakou mau hoike imua o keia kiure.

      Ma ka huliia ana o na hoike i hoike ae, ua loaa i keia kiure kiekie aole he hoike i laweia mai e hiki ai ke kauia he ahewa ana maluna o kekahi me.

      (Kakauinoaia) J. A. Gilman, C. G. Ballentyne, E. R. Bath, Wm. O. Atwater, E. B. Carley. Ja.a McCandless, George C. Watt, Fred L. Waldron, J. P. Winne, J. P. Cooke, Sami G. Wilder, C. M. V. Forster, Geo. K. Kaia, S. N. Hundley, Chas, Butzke, Henry

Lancaster.

       Ma na mea i loaa ae, o na hoike i kaheaia e na kiure ha poe Demokarata wale no, a aole hoi he mau hoike hou ae i ninaninauia, a aia maluna o keia kekahi hoohalahala ana a ka hapa uuku i lawe ae ai no ka hoike ana ma ka huli ana i na mea pili i ke koho balota imua o ke kiura, e hoike ana hoi aole he hoohalahala i waihoia aku iaia; a o na hoike apau i kaheaia e hiki ae imua o ke kiure ua kauohaia ma ke noi a na lala o ke kiure.

      O ke hoike a ka hapa uuku, oia kekahi hoike loihi i waihoia ae ai imua o Lunakanawai Dole.

      Ma ka hapamua o ua hoike la, e hoike ana ka hapa uuku i ko lakou like ole mai na manao o ka hoike a ka hapanui, oiai ua manao lakou ua lawa na hoike i loaa ae, ke laweia mai ma ka hana pono, e hiki ke kauia na ahewa ana maluna o kekahi mea no ka ha'iha'i ana i na pauku o ke kanawai Amerika i hoikeia aku.

      Ua hoike hou ae no hoi ua poe kakaikahi la, ua loaa hou ae no he mau hana ha'iha'i kanawai Federala mawaho ae o na mea i hoikeia e na hoike, a aole hoi i huliia. Ua hoole loa ae ka hapanui o na kiure i ka hoomau ana aku i ka huli ana, a ka hapa uuku hoi i manao ai, ina i hoomauia e loaa io ana ka hewa.

      Ua hoohalahala pu ae lakou no ka hoole paakiki ana o Loio Amerika Breckons i ke kahea ana i kekahi poe no lakou na inoa i paa iluna o kekahi papainoa a Iaukea i waiho aku ai iaia.

      O kekahi hoohalahala i loaa ae, e pili ana no ia i na huahelu i kauia maluna o na balota, e hoole ana hoi ua hapa uuku la, aole keia he maluhia no ka balota, a malia paha aia no kekahi mau balota i hookomoia me na huahelu no e kau ana iluna o ia mau balota, a e hooikaika ana hoi e huli ia keia mea. He mea oiaio aole he hoike i loaa ae i ke kiure e hiki ai ke loaa ae, ina paha o keia hana maluhia ole ana i ka pono koho balota he mea ia i hanaia me ka manao e kailiku ae i ka pono koho balota o ke kanaka aole paha.

      He hookahi mea i maopopo loa ma keia huli ana a ke kiure, oia hoi, o ka poe Repubalika no ka i hoike ae aole a lakou hana ha'iha'i kanawai i ike ai mai na hoike ae i laweia imua o lakou a o na Demokarat no ka i hoike ae, ua loaa ka hewa ia lakou; eia nae ua lilo ka hapanui ma ka aoao e hoole ana a o ka hapa uuku ma ka aoao e hoike ana, aia no he hewa i hania.

      Nolaila o ke kaa ana o ka hoike hapanui ma ka aoao hoole, ua pau iho la ka hana a ko Amerika Aha Apana maluna o keia ninau. Ua loaa ae no hoi he mau hoike ana, aole i pau ka nee ana o keia ninau, olai e lawe loa ia aku ana imua o ka Ahaolelo o Amerika, a malaila e hua'iia aku ai na

      (E nana ma ka aoao 6.)

 

Hana hoemi dute Kopaa.

Lilo Keia Ninau i Mea Kamailio Nui ia ma Wasinetona.

NA MANAO NO KE KAHEA ANA I AHAOLELO KUIKAWA-KAKOO IKAIKA O PERESIDENA RUSEWELA I KEIA KUMUHANA AOLE NAE PELA NA REPUBLIKA.

WASINETONA, D. C., Dec. 8.-Eia no ke lilo nei ka ninau auhau dute maanei i kumuhana ano nui e kamailioia ai ame he mea la e hoomauia aku ana no na nune ana no kekahi manawa. Ma na ano apau ua make ia manao he elua pule i hala ae nei. Ina e wanana ae ana kekahi mea, ua hiki no ke olelo ae kekahi me ka ewaewa ole aole he hoololi auhau dute ana iloko o keia Ahaolelo Nui, a i ole o keia e hoea mai ana. Eia nae o ke poe manao hoololi, a o Peresidena Rusewela no hoi ke poo iwaena o lakou, ke hoomau nei no ia manao.

      O ka manao e malamaia i Ahaolelo Kuikawa i keia kau makalii ae no na hana hoololi auhau dute ua haalele loa ia, a o ka Peresidena pu ma ia mea. Aole oia i kuemi ma ka manao ana e hoemi i ka auhau dute. He hapanui o na lala Repubalika ame na Senatoa ke ku-e nei i ka hoemi auhau dute eia nae aole i puhalu iho o Peresidena Rusewela no ia mea, eia nae aole oia i makemake e hana ae i kakahi hana e poino ai kona aoao kalaiaina. O ka manao hope oia ka malama ana i Ahaolelo Kuikawa ma ka hapa hope o keia kau haulelau ae. malia paha iloko o Okatoba 1, @ hiki ai ke hooponopono ia ka auhau dute, a malia paha o pau ae i Ianuari 1, 1906. He mau mahina okoa ia mamua o ke koho balota Ahaolelo ana o 1906.

      Eia o Senatoa Hopkins, kekahi o na lala o ko ka Hale Komite o na Alahele ame ka Hana, i kokua ai i ka hana ana i ka bila o Dingley, a lala hoi mai Ilinoi mai, iaia e kukai ana maluna o ka ninau auhau dute he manawa i hala koke iho nei, ua hoike ae oia o ke kopaa kekahi o na waiwai i malama loa ia ma ka auhau kiekie ana i oi aku mamua o keia e manaoia nei. Ua olelo ae oai ua hanaia peia, ma ke ano nui ua hanaia mamuli o ke koi pono a ka poe hana kpoaa beet.

      "Eia nae ua loli ano nui ae nei ke kulana o ke kopaa i keia manawa." wahi a Senatoa Hopkins. "Ia manawa ua hiki wale no i ka poe hana kopaa ke hana i ke ko mailoko mai o na mea momona o ka beets. I keia manawa ua hiki ia lakou ke hana i ke koena iho, a oia hoi ka puka e lilo ai no ia hana i mea waiwai. O kela koena ua lilo mai keia i mea hou ano nui ma na hana o keia au. He mau makahiki i hala ai nei, o kekahi o ko'u mau hoaloha o Ilinoi he mea hana bibi. Ua loaa ae la i kekahi hoapaio ona ma ia hana he mea e hoemi ai i ke koko o na bibi i pepehiia a hoolilo ae la ia mea i pono hoowaiwai. Ua hiki ole i ua hoaloha nei o'u e loaa ke ano o ka hanaia ana a ua hai mai oia ia'u mamuli oia nele ana ona i pau ai oia mai kana hana mai. Pela no ma ka lawelawe hoowaiwai kopaa beet. Ua loli loa ae nei ke kulana i keia manawa a nolaila aia no he kumu e hoemiia ai ka auhau dute kopaa.

 

LUNANUI O KA HOTELE LUAPELE.

      Ma ka malamaia ana o ka halawai a ka poe paa mahele o ka Hotele o Kilauea ma ka Poaha i hala, ua hooholo ae ua poe ia Mr. George Lycurgus, ka ona o ka Haleaina Union o keia kulanakauhale, oia ke lilo i lunanui no ua hotele la. O Mr Lycurgus oia kekahi mea paa mahele nui iloko o keia hotele, a ma ka halawai i malamaia ma ka la i hoikeia ae nei ua lawe hou ae oia i ka lua o ka moraki o $5,000 maluna o ka waiwai, a o keia huina dala hoi ke hooliloia aku ana no ka hoomaemae loa ana ae i ua hotele ia.

      O ka manao nui o keia haole oia ka hoolilo ana ae i keia hotele i wahi na koonei poe e kipa mau aku ai. E hoemiia ana na auhau a e hooponoopono hou ia ae ana ke ano o ka lawelawela ana o na hana o keia hotele. E hana hou ia ana i alanui e hoopuni ana i ka luapele, a e pena hou ia ua hotele la a e hookomoia he mau pono hale hou.

      Ma keia halawai no hoi i heluheluia ae ai ka hoike a ka puuku, a ma ua hoike ia ua ikeia iho ua pii mahuahua iki e na wahi loaa i ko ka hoike mua, a ua loaa ae hoi keia mamuli o na kokua mai na hui mokuahi ae oiai o na loaa maoli o ka hotele ua poho maoli. Ua hoike pu ia ae no hoi ma ia halawai aole he waihona o ua hotele la, nolaila ua haawila ka mana i na luna hoohana, ma o kekahi olelo hooholo la e hoopukaia ka moraki elua, a oia no hoi ka moraki i lilo ae ia la Mr. Lycurgus.

 

KE MAHUKA NEI NA KOA AME NA ALIIKOA RUKINI.

Ku i ka Pilikia ko Pota Ata Kulana, Aole ae o Generala Stoessel e Haawipio ia Wahi.

HOLO NA MOKUKAUA IAPANA E HALAWAI ME NA MOKUKAUA O RUSIA O KE KAI BALATICA ME KA MANAO E HAAWI E I NA AI A KA U'I-KAUOHA KA EMEPERA O IAPANA IA ADIMARALA TOGO E HOI NO KA HOOHANOHANO ANA AKU IAIA-OIA MAU KO MANCHURIA KULANA.

      JIBUTIL, Dec. 16.-Ua haalele iho nei ko Rusia aumokukaua o Balatica ia nei ma ka la inehinei.

      CHEFOO Dec. 16.-He ehiku mau moku Rukini i ku mai nei ianei mai Poto Ata mai e lawe ana i kekahi mau hoike.

      Ua hooia mai lakou i ka pau ana o na moku Rukini i ka hoopiholoia e na Kepani a ua olelo ai lakou ua poino he ekolu mau moku topido o na Kepani ia lakou i lelekaua ae ai i na moku Rukini.

      He ekolu mau mokuahi i piha me na lako kaua ame lakoai i poholo ae iloko o ka laina kiai o na Kepani a komo i ke awa.

      Ke mano ia nei aole no e haule ana no papu no kekahi mau mahina.

      TOKIO, Dec. 16.-Ua pau ae nei ka hana a ke Komite Waiwai. O ke koho i maa mau ua hoemiia ehiku miliona, e hoemi ana hoi i na auhau aina. O na auhau bia ame kopaa komo mai ua hoemiia i $2,000,000. O ke poho o $5,000,000 ua kauohaia ke aupuni e halawai aku me ia.

      LADANA, Dec. 17.-Ua hoike hou ia mai nei ua eha hou ia o Generala Stoessel, eia nae aole i pilikia loa.

      ST. PETERSBURG, Dec. 17.-O na lono e loaa mai nei mai Mukden e olelo ana aia no he mau hakoko liilii ame ka hooponopono ole no hoi. He nui na Kepani i make ma ke pa-hu ana kekahi maina a na Rukini ma ke kulanakauhale o Nangansa.

      USANCHEN, Dec. 17.-Ke puhalu nei na hoonee kaua ana ma na aoao a i elua mamuli o ka paa ana o na wai o na luawai me na kahawai. Aole he hau aole hoi he wahie. Eia ke mahuahua mau nei na poa haowale.

      TOKIO, Dec. 18.-Ua topidoia aku ka mokukaua Rukini Sevastopol no umi manawa. Ua ili oia a me he mea la ua hoopilikia loa ia aku oia.

      TOKIO, Dec. 17.-Ua hooholo ae nei na Lunamakaainana i ka hoolilo e like me ia a ke Aupuni i hoomakaukau ai.

      MOJI, Dec. 17.-Ua hookui ae ka moku lawekoa Manshu ame ka moku lawe mai Rohiila i keia la. O laua a elua ua loaa ae i na poino koikoi.

      ST. PETERSBURG, Dec. 18-Ma ka hoike a Generala Stoessel, i lawela mai Poto Ata mai e ka poe wawahi i na laina kiai, aole he kaumaha ana iloko olaila. Ua lako oia i na meaai no ekolu mahina ame na lakokaua no ka manawa loihi aku.

      ST. PETERSBURG, Dec. 19-O ka hoike i loaa mai ia Stoessel ma ka la 10 o Dekemaba ua hoikeia ae ka hiki iaia ke paa ia Poto Ata no kekahi manawa loihi.

      TOKIO, Dec. 19.-Ua poino he elua moku topido o na Kepani ma ka lelekaua ana i ka mokukaua Sevastopol ma Poto Ata. Ua haalele na Rukini i na mokukaua Peresvlet, Poltava, Pobieda, Pallad, Payan, ame Retvizan.

      LIBAU, Dec. 19.-Eia ke awiwiia nei na hana maluna o ko ke kai Pakipika aumokukaua ekolu.

      MUKDEN, Dec. 19.-Eia no na kipoka pukaa ana ke hoomau ia nei. Eia na hana halihali ke holopono nei. Ua loaa ae ko na koa mau hale e noho ai me ka maikai. He pii na kumukuai. Ke malamaia nei he iwakaiua-kumamawalu tausani Pake poino e malamaia nei.

      KANAHAI, Dec. 19.-O ke alakai o ka moku Rastoropny ua pakele aku no Vladivostok maluna o ka mokuahi Vigretia.

      (O ka moku wawahi topido Rastoropny o Rusia ma ka hoike oia ka moku i holopono kana holo ana a hemo mai ko Iapana laina kiai mai a ku aku ma Chefoo, Kina, ma ka la 16 o Novemaba. I kona waiho ana i kana hoike ua hoopa-huia ae oia e kona mau luina i kumu e lilo ole aku ai oia.)

      KO OKU KEENA KAUA, Dec. 19.-Eia he pokole nui mawaena o na Pake i na mea ai ame ka wahie. He $40 o ke tona wahie. Aole i loli ae ke kulana o na pualikoa.

      TOKIO, Dec. 19..-Ua lilo ae i na Kepani ka papu akau o na kuahiwi Hikina Keiwan.

      TIENTSIN, Dec. 19.-Ua hoikeia mai he eha mau moku topido Kepani i piholo ae ma ka lelekaua ana ia Sevastopol.

      Wasinetona, Dec. 19, 1904.

I ko Iapana Kanikeia, Honolulu:

      Ua hoike mai ka pualikoa e ku aku nei mawaho o Poto Ata ma ka hora 2:15 p.m. o ka la 18 nei, ua hoopahuia aku e ko kakou mahele ke pale o Tunkikwanshan o ka papu akau a ma ia ano i lelekaua aku ai lakou a o kela hoi kekahi kaua hahana loa ana me na mea hoopahu paalima. Ua ku mai ka enemi a pale mai me ka ikaika.

      Ma ka hora 7 p. m. ua hommaka aku la o Generala Samejima e hana pale i kahi kiekiena i lilo mai, alaila lelekaua aku la me ka ikaika a hopupio i ka papu oluna ma ka hora 11:30 p. m. Ua hoomaka koke ia ae e hana i na mea kaupale a ua lilo ae kahi a kakou e noho ana i mea ikaika ma ke kakahiaka o ka la 19 ae. Ua lilopio mai ia kakou he elima mau pukuniahi, elua pu mikini a he huina nui o na lakokaua. Ua loaa aku he kanaha kinomake o na Rukini iloko o ka papu. Aole i maopopo ka nui o ka poino i loaa mai ia kakou, aka ke manao ia nei aole no i nui.     HIOKI

      TOKIO, Dec. 20.-Ua waihoia aku e na Kepani he elua tona dainamaita malalo o ka papu Akau Kee Kwan, me ka luapao o kanaha kapuai. Ua malamaia ae he lelekaua ana ma ka la 18, a loaa ae ia he pa-hu ana, a make he lehulehu o na Kepani. Ua loaa ae kekahi noha nui ma na paia, e hiki ai ke komo ae ka lelekaua elua ana, a i halawai mai hoi me na akeakea ikaika ana. Eia nae ua pau na koa iloko oia papu i ka lukuia.

      TOKIO, Dec. 20.-Ua mahele hapalua ia ke kino o Kapena Yeso, o kekahi o na moku topido i lelekaua aku ai ia Sevastopol, e kekahi poka nui. He hapa o kona kino ka i loaa ae a kanuia aku me ka hanohano oihana kaua i kulike aku hoi me ko kela i hanaia maluna o ke koena o ko Lukanela Hirose i ka hoomaka mua loa ana no o ke kaua.

      TOKIO, Dec. 20.-Me he mea la e kauohaia ana o Adimarala Togo e hoi mai. Eia ka Emepera ke hoomakaukau nei i kekahi hanohano nui nona.

      CAPETOWN, Dec. 20.-Ua ikeia aku nei he umikumamaono moku o ko ke Kai Balatica aumokukaua.

      KAPALAKINO, Dec. 20.-Ua paa i ka hopula e na Kepani ha elua mokuahi Pelekane.

      E haalele iho ana ka mokuahi King Arthur i ke awa o Poto Ata me na aliikoa Rukini maluna ona. E holo ana hoi ka makuahi Nigretia no Viadivostok me na ukana kaua ame na aliikoa Rukini ame na koa.

      HONOKAONA, Dec. 21.-Ua hoikeia ae eia kekahi aumokukaua ikaika loa o Iapana ke holo nei e hui me na mokukaua o ke Kai Balatica e hookokoke mai nei.

      (Me he mea la o ka papahana a na Kepani, ia ano like aku me ka Napaliona akioma, oia hoi e lelekaua mua aku i kekahi hapa o ko ka enemi i ka manawa mua loa me kekahi ikaika kaua moana oi kelakela i pau ai ia hapa i ka poino, a pela hoi e neenee papa aku ai ke kaua ana. Ina o halawai mua ae ana ko Adimarala Togo aumokukaua me kekahi hapa o ko Rusia aumokukaua mamua o ko lakou hui ana ae i hookahi, alaila aia @@ no ka ikaika ma ko Iapana aoao, oia hoi he oi kona ma na loaa ame ka nui o na pu.)

      ST. PETERSBURG, Dec. 21.-O ka hoakoakoa ana ae ia 200,000 koa hou e hoomaka ana i keia kau makalii ae. Ma ia ano e loaa ana he 600,000 koa no Generala Kumpatkin.

      MUKDEN, Dec. 21.-Ke hoike mai nei ka poe e haalele aku nei i na Kepani eia na Kepani ke noho nei iloko o ka poino anu ame ka pololi.

      PARISA, Dec. 21.-Ua ike aku nei o Peresidena Loubet i ko ke Kai Akau Komisina.

      PARISA, Dec. 10.-O ke kulanaiana o ko Poto Ata kulana oia ka mea nana e hoohaalulu nei i ko Farani mana kaua, no lakou hoi na manao ana o na wa i haia ae nei e hilinai ana aole e haulia na papu. Aia no he laina kaupale maloko, wahi a lakou, oia no

nae ko Pelekane mana kaua e hoole ana ia mea.

      Aia no he mau kumu e manaoioia ai ua kalele aku ko Farani manao maluna o ka Lukanela De Cuverville hakilo ana iho nei oiai o keia ko Farani kanaka kaua moana i noho ma Poto Ata, a i nalowale kupalanaha ai hoi. Mamua aku o kona nalowale kupaianaha ana ua waiho aku oia i ko ke keena kaua mana kaua me ka hoike piha e alakaiia ai na manao ua hiki no i na papu ke paa aku no kekahi manawa loihi.

      Ua hoike ae kekahi o na alakai o ka mana kaua moana ua manao oia mahope o ko na Kepni hoohaulehia ana i ko Rusia aumokukaua elua o ke Kai Pakipika, e hoouna ae ana oia i ke-

      (E nana ma ka aoao 5.)