Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 52, 23 December 1904 — MAKAIKIU WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole [ARTICLE]

MAKAIKIU WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole

MOKUNA XXXVII. « NOIIO PiO 11-OKO O KA HALKMA I PI PLLE. «.ir kah r i;nvahiuf\ n<in;i wralc —- • »•« mak>-miik'; e tohe hoa i k,« leo puka an:> aku r. ka'u kauoha ia oe. Auo. epnka aka «ae btk aku n«» ka h'"' ! ko «?!ia i ka'u k.iiiolia i bn;twi aku nei ia oe. " \n|«- -AW'l '**' V olliolu —- ~~ . - . -r !,-!- > k<»ki- aku oe iwah<> a e h*4e koke akn e hooko i ka n kauoha. k «ahi la(nnval<- nai. Aole A makMwke e lohe» h« j k.-.ii 1-.. ii hiki i ki- ko ana o ka'n mea e makemake- nei. alaila «ke hoii ako *•»» ia nolaila. e puka koke aku oe . M- k.-ia uiau hookonokono ana. huli ae la o Kauna C.eren! ( ,ofa, . „„15, :l ku la iwaho. me ke kulon o kona poo lialo no keia m.iu ',1.1,, kakana a k<- kannawahine i hoopuka mai ai iaia. a keia a°a kona noonoo »«i i kela manawa no. kon.i pono jbo. ouu u , ik,. li;t,:.kaka lua ilio la oia i koua poino nui ke lnki mai keu k.iniika Am.Tika i I'anna. oiai oia no kekahi i ike ī ke ano o ua kanaka \mi>rik:i la a liikou e miika'n ioa nei. ■ , . . K lik<* iu«- k<* kaaoha a ke kannawahine i kauoha aku ai iaia r«-!a iio .-.ia i lioi akii ni a hooko. a mamiui o ke kam ana o ka hoia {•kahi o ia auwiiia la. komo ana kekahi kanaka aoo i kabii o kJi . wahin.- S..«a, a haawi aku la i kona palapala inoa i ke Un»U l. « lnle i i ka laweia ana aku o ua palapala la nnua o ka haku ha e, ua haa«'iia mai la ke kauoha e kii aku i na kanaka la a lawe ma, watl i a Kaunawaliine Alamazofa i pane aku ai. i k.' komo ana aku o ua kanaka la. "e nolio īho oe īlalo. • u Kaunawahine .\lama7.ofa anei keia a u e huipu nei . «ahi a ua kauka m-i i pane aku ai. me kona kunoii ana aku. oiai ua aku la oia i ka nanaina kilakila o na wahine la. "Ae." i panai mai ai ua wahine la. <Ta Imi m»i o Kauna Gerenigofa ua makemake oe e ike au no kekahi hana. a oia Ke kumu o ko'u hiki ana mai nei imua o kou a '° " \e he hana nni ka'u e makemnke nei e hanaia, a īna he makemake oe e loaa akn kekahi ufeu kiekie ia oe, alaila e haawi aku ana wau nau e hana mai i ua liana la. , .. , «,r •Ta mnkaukau wau, ina aia he mea ano nui iloko oiaua, wahi n ua kauka la i pane aku ai, a ia inanawa pu a<> hoi ī awihi^aku: ai kona mau maka i ke kaunawahine, a lomilomi īho la ī kona mau lima. e līke me ke ano mau o na kanaka pum loaa. Tr , Kau aku la na maka o ua kaunawahme la maluna o KauU Malina. e hakilo ana hoi i kona ano, a mahope o ka hala ana a« o kekalii mau minute. pane aku la oia: n . o nn hni "O oe ka-u kanaka i niakemake ai. e Kauka Matina. a ma no hoi e loaa kekahi hoa e like me kou ano, alaila e hiki no ke manaolanaia aku e hooko ia inai ana ka makemake." "Alaila. ke makemake mai nei anei oe la u e lilo aku i Kane nau?" wahi a ua kauka la me kona minoaka ana iho. "Ke ike nei wau aole oe he keonimana." ī pane aku ai ua kaunawaliine la me kona leo huhu. ♦*E kala inai ia'u, e ke kaunawahine. la lohe hewa palia \\au i ka manao o kau mau olelo. Aka ina he hana- kau i makemake ai na'u e hana aku, ua makaukau wau," walii a Kauka Matina ī pane aku ai me ka leo oluolu, oiai ma kela pane a ke kaunawahine i pane aku ai iaia. ua ike iho la oia he wahine huhu keia ana e kukaikamailio nei. . u He hana ka'u e makemake nei nau e hana mai, a ke makemake nei wau e hoopau ae oe i kou noonoo ana e like nie kau ī olelo mua mai nei no'u.' 7 . . , . U E hoomau aku," wahi a ua kauka la i pane aku ai, oiai aole oia i makemake e noho loihi me keia wahine ana e hoomaopopo nei he wahine i like aku kona ano me ka tiga pololi, "l T a ha'i mai ko'u hoaloha, Kauna Gerenigofa, he halema i pupule kou au e malama nei." . . , i ♦*.\e, a o ko*u kekahi o na halema'i pupule niaikai loa, a o ka poe hanohano wale no ka poe i aeia ma ko u halema i"Oia iho la ke ano o ka ? u halema'i e makemake nei, a aole no paha e loihi loa ana ka manawa a'u e makemake nei no kau hana e hana inai ai. Ke makemake nei wau e hoopaa aku oe i kekahi kanaka opio iloko o kekahi o kou mau lumi paa loa, a e hoopaaia aku hoi oia nie ka ike ole mai o kekahi mea iaia, a ma ke ano he pupule." .i-i "Alaila, o ua mea la au e makemake nei e hoopaaia. aole oia he pupuie?" . "Aole oia he pupule. E oluolu oe e hoopau īho ī kou ninaninau ana mai ia'u, a e nee aku kaua ma kahi o ka uku ana i kou niau lilo o ka malama ana. Heaha la ka auhau o kou halema i? "He like ole na auhau. O ke kiekie no nae, aia ma kahi o kanakolu faiani ($10.20). a o ka haahaa " lawa iho la," wahi a ke kaunawahine i kahamaha aku ai. '•Ina oe e hana ana i keia hana no'u e papalua aku no wau i ka uku au e smlhau mnu nei no kou mau lumi." I Iwi lohe ana o ua Kauka Matina la i keia mau olelo a ke kaanawnl'iiii . he oiu hoi kau i ka lelo aku o keia mau dala mahuahuft < —e v -i 1! u.ku nona. nolaila i nana aku ai na maka o ua kanaka la m;»i" ke kaunawahine, a pane aku la. i • !a ua makaukau wau no kau liana, a o ka puka mai o ke kae :. >u a.oao o ko'u hoi koke aku no ia a hoomaka aku i ka'u haiii; *'\\īKi 'H - e pulale koke ae, he mea pono ia oe e ike i kan hana 0 k hu ak'i ai maluna o keia kanaka a'u e makeinake nei e hana nku <>e « k''a hana maluna ona. Aole o'u makemake e hoike oe iaia 1 keka!: hele aku ana. a e makemake ana paha e ike hiia. aole loa ina .\kn ana kauoha inai ia'u aku, aia wale no a hiki kino aku wan tmua ou. O kou hookuli ana i keia kauoha, o kou hooneleni aua ia i k < nku no kau hana e hana ai." w Ke i. ;»k" *'"! 'a'n kau hana, a ke ha'i aku nei wau ia oe ? he kanal. naaa pololei ana i b'u me;\ apau i makemakeia īnai ai e hv;oko aku. v "A i keia manawa e hele aku oe e huipu me Gerenigofa, a naua e hooko aku i ke kwna o ka hana, a i'kona luanawa e i>aa ai iloko o ka haleuia'i e heie niai oe a hoike mai ia'u i hele akn ai wau e ike iaia. a ike hoi i kou hookopono aua i ka kana aelike/' "Ae. a ke makaukau uei wau e hooko aku i kau kauoha," wahi a ua kauka la i panai aku ai. me kona ku ana ae iinna no ka hooko aku i ke kauoha. "Mamua o kou hele ana, ke haawi aku nei wau ia oe i keia." a ia manawa i unuhi ae ai na kaunawahine pnni koko la i kekahi hapaiua kini a haawi aku la i ua kauka la. *E lawe aku i keia i hoopaa mna ma ko'u aoao> a ke holopono kau mau hana apan. e hoomanao <>e i ka'u i hoopaa mua aku nel ia oe. Ano, e hoi aku oe a hooko aku i ka'u kanoha.** Laiau mai ia na kauka la i ka apana dala i haawiia aku iaia, a hioni ilio la. me kona hoopuka ana mai i keia mau olelo: 4i A pi»la na lani e kokua mai ai ia kaua." 1 kona h&la ana akn. noho iho la aa kaunawahine la e noonoo nui ana i kami hana i hana aku la no ka h<K>pakele ae i kaua mai ke kanaka Amenka aku. a aole i maha iki kona noonoo a hiki wale i ke kakahiaka o kekahi la ae ? ka nmnawa hoi \ hiki aku ai o Gerenigofa imua o kona alo a haH aku iaia i ka lono o ka holopono ana o kana papahana liuna ia Ivana. He mea oiaio i kona hiki ana i ka halema'i ma ia la no. ua ike iho la oia ua hookoia na mea mea apau, « ! kona huli hoi ana i kona hale,aia na mauao Imuoli iloko ona ke lalapa la, oiai ua kaeua iho ua kauuawahine puni koko la, aole loa e ioa,. o Ivaiia i ka makaikiu Amerika a hiki i ke ko ana o kona

1 makinnake. oia no fca make • ka maliaiiiia am K*«»wluaeJ «a I 'iaia. Me keia mawo paa iloko •ua h. »a nob«, *• J } :1 ,»hi »- h'>o!a!ii i kana papahana v inake ai ka iua*aikiu Am r * a ♦' Itl*> mai ai hoi kē ola u k »nu MOKUXA XXXVI!!. Hl'U I KAF!I O KA FONO. 3!alK>pe o ka hni an« ae o ka kaua Wek* me kana milimili. buli ae ki iaua a he!e aku la ma ke alaiiao ama kahi Uoi ake kaaam i h»>!<> akn ai. e hoomau ana hoi \n!a a hiki iko !ana hala loai ana ak» mai kahi a lana i le!e ai, alaila huli ae !a laua a kono akn ja Uoko 0 ka ululaau. a ma kahi hoi i loaa aku ai ia !aua he wahi alanm ololi. He mea oiaio eia laua ke he!e nie ka maopo{)o ole ia laua ko laua wahi e hele aku nei, oiai he mau mea malihini like no laua a elua ika hele aoa ona kualono oua aina nm lao Kusia; aka xiae ua hooioaa aku la no laua ika hele ana me ko> \\ ete *>aa ana aku i ke kaunawahine opio, a e haawi iho aua noi he mau leo hooikaika ina kapnai wawae o kona hoa.me he m - popo iaia ke alanui a laua e hele nei. Me kela Inhnai piha o Kaunawahine Vera i kona hoopakele, ua pauai aku la no oia ma kona amio i ka hilinai i ke kanaka Amenka. a e waiho akaaiu hoi i ua Wete nei a kaua i kona ola ame kona pono ma keia a!aheit a iaua e hele nei. E hoomau ana.no laua i ka he!e ana imua me ka mau no o na kukai olelo ana mawaena o lana, aia hoi ua hoopuiwa like la laua 1 ko lana lohe ana aku i kekahi !eo i ka pane ana mai: "Owai kela? ,T . Ua lohe maopopo aku la laua i ka let> no kekam koa no la, oiai aia iloko o keia mau olelo ke kakana e like me ia i ike mau ia 1 na koa. . v Oka manao mua i loaa aku iua ote nei a kaua oia no kona lele ana aku a pepehi iho i ua koa la alaila lioao aku e hoopakele la laua. eia nae ua kapae koke ae la oia ia manao aua a hoihoi mai la i kela maalea nui a kaua i ike mau ai 110 ua ete nei a kaua, a hilinai iho la oia uialuua olaila ko laua pakele ae. Ma koua manao īlio aoie i hoonohoia na koa ma keia walii no ke kiai ana la laua. nolaila i pane aku ai oia: # i v 1 ?> "He mau mea maua i loaa i ka pilikia ma ke aianeie. { 'Me he mea la oka oiaio maoli he mau mea hoopae malu olua ina waiwai iloko o Rusia nei. A ha! loaa pono olua ia makou, aole j anei pela? Mai oni iki olua. a i hana mai olua pela e hookomo aku no wau iloko pakahi o olua i na huaale kepau. E, lakou la e, 1, kahea aku ai ua koa !a i kona mau hoa. } '•Halo'/' i panaiia mai ai mai kekalii wahi iuamao ole aku. "Eia keia inau mea hoopaemalu ona waiwai iloko o Rusia nei. j Lolie aku la laua 'nei i ke kani mai o na mea kaua, me ka j pahupaliu pu aua mai o na kapuai wawae, e nee mai ana hoi 1 laua nei. a i kela manawa aole i onioni ae ua Wete nei a kaua a hoao ae hoi e pakele aku, a hiki wale i ko laua hoopuniia ana e na koa. O 11 a koa i hiki hope mai ai e lawe ana lakou i na kukui helepo, a i ka ike uma aku o Vera i keia poe koa, a i keia wahi hoi aole he wahi manaolana Lloko o laua, ua hooi loa ia ae kona maka'u, a pili loa aku la oia ia Wete. p . <; Aole o kaua pilikia." wahi a Wete i liawanawana iho ai 1 ke | kaunawahine. u Aole no kaua ka lakou nei kiai ana, a e loaa mai 110 auanei na kokua ana no kaua mai ia lakou mai.' Ua laweia aku la laua nei nie ka awiwi a hiki i ke kahua hoomoana o na koa. a malaila i ho-aia ae ai kekahi ahi uui, a paa mai la no hoi na koa i ke kukui inma o ko laua nei man maka, a hoomaka mai la e huli i ko laua nei ano. "Owai olua?'* i ninau mai ai ke alakai nui o na koa. <s lna oe e liaawi mai ana i manawa no'u e kamailio aku ai, e lia'i aku no wau ia oe," 1 panai aku ai o Wete, a hookohukohu loa iho la oia e hoike aku ana lioi i kona kulana kanaka hanohano no ka aina. - . . "E hoomau aku," wahi a ke alakai 0 na koa i pane mai ai. «Owau ke Duke o Kalouga, a 0 keia no hoi ka ? u wahineme ko Wete huli ana ae ia Vera e ku ana ma kona aoao. '•Ke Duke o Kalouga? ?J i hooniaoe ae ai ua alakai la o na koa, a ia manawa i komo ae ai ka hoohuoi iloko o ua alakai la, eia nae ua paueia mai keia mau olelo me ko ke alakai hoomaopopo ana mai eia oia ke kukai olelo nei me kekahi kanaka kulana kiekie iloko o ka aina. '• Ae. I hele mai nei maua e ike ia Kauna 0 —0 —0 "Ke Kauna o Welina?" i kokua mai ai ke alakai o na koa. "Oia. Xona ko maua hele ana mai." "Eia nae aole oia i kona liome i keia manawa. a aole oia e liuli hoi mai ana ilaila no kekahi mau la lehulehu, e like hoi me kana i manao mua ai." "He oiaio kau i pane mai la: eia nae e nolio iho ana inaua iloko 1 0 kona kakela a hiki i kona hoi ana mai, oia lioi e hoi koke mai ana oia nuunua o kana i manao mua ai." u Pehea hoi olua i komo ae nei ma keia kulana a olua e liele nei?*' <; Ua powaia niaua nia ke alahele, aua lilo aku ko maua kaa a ua haoia aku 110 hoi ko niaua mau wahi pono i manao mai nei no keia huakai, a ua auwana ae nei maua iloko o keia ululaau 110 kekalii 7-11 hora loihi, me ka maopopo ole ia maua ko inaua alaliele e hiki aku ai ilaila." "E lawe aku no wau ia olua a liiki i lee Kakela 0 Welina, a me he mea la aole paha i nele ka hoomakaukauia 110 ko olua hiki mai. ? <*Ke lioomaikai piha aku nei wau i kau leokua ia maua, oiai no nae ke manao nei wau aole i lohe aku ko kauhale i ko maua hiki mai 1 o lakou la." "Alaila aole olua i hele mai nei ma ke kaa o ke Kauna?*' "Aole. O ko'u kaa ponoi no ko maua i hele mai nei a hiki ika loaa ana i na powa\" "Well. ke manao nei wau e ikeia mai ana olua e kekahi mea oloko o ke kakela?" <1 0, aole he hoopaapaa ana malaila. Aka ma na ano apau he mea hauoli loa no'u ke loaa io mai na alakai ana mai ia oe mai, a e malialo hou aku no lioi wau ia oe ke oluolu mai kon ahonui e haawi mai i 110 110 ka'u wahine, oiai ua maluhiluhi loa ia oia mamuli 0 keia hele wawae ana mai nei a.maua." "He mea hiki loa ia ia'u ke hana aku, a ke noi aku nei hoi wau 1 kou hanohano e kala mai oe i ko'u hoohuoi. eia nae hoi ua piha keia mau ululaau i na kanaka hoopae maln i na waiwai o na Aina Ē mai ame na ano kanaka pono ole apau, a malia palia aia me oe he mau hooiaio ana no oLua. a oiai o ko'u kuleana ia o ka hnli aku i na kanaka apau e hoea mai ana imua o ko*u alo, he mea oluolu paha nia ko oiua aoao e waiho inai i na hooiaio ana.' ? "Mai kamaiUo oe no ia. mea, e kuu hoaloha maikai; a e pono ia oe ke lawe aku i na liooiaio ana ma ko'u aoao e hoomanao mau no wau i kau mau hana maikai apāu e luma mai ai no maua. Ina ua manao oe he mea pono maanei wan e hoike aku ai i na mea apau, e hoike aku no wan ia oe i ko'u palapala ae kaahele, a ke manao nei wau aole lie īioike maikai eae mawaho ae oia mea, A ina no hoi ua manao oe e kali a liiki aku kakou i ke kakela o ko u hoaloha, alaila aia wale mai 110 ia ia o**.*' "O he hiki no ia ke hanaia ke hiki io aku kakou ilaila/* wahi a ke alakai i paue mai ai. a ia mauawa hookahi no hoi i huli ae ai oia a kanoha aku !a e laweia mai i lio no Kaunawahine Vera. a Duke wahine hoi o Kalouga, ma ke ano a kaua e ike nei i keia nianawa, Huli ae la o Wete a hawanawana iho la ia Vera: "Ua ike no anei oe i keia Kanna? M {i Ao!e loa," i |»ane ae ai o Vera. «•Well, aole a kana mea e maka*u ae ai. oiai aole oia i kona hale i keia manawa. He hoaloha maikai oia mVu. a e loaa mai no ua hookipa ana no kana i keia po, a i ole e like me ka loihi 6 ko kaua manawa i iuakemake ai e noho iho malaila." wahi a Wete i pane aku ai ia Vera me ka hookohukohu ana. Xo Kannawahine Vera i keia manawa, aia oia ke noho la me ka maka'u nui nona iho, a ke ike nei liol oia i ko Weie hookomo aua iiku ia hnia iloko o ka pilikia, ana i hoomaoppo ole aku ai i ka hopena eloaa mai ana ia laua; aka na kela hilinai piha ona ia Wete i hoomalielie iki iho i kona mau manao uiuku. {Aole i pau.)