Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 3, 20 January 1905 — Page 6

Page PDF (1.49 MB)

This text was transcribed by:  Kaho'iwai Kawa'a
This work is dedicated to:  Tita

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA POALIMA IANUARI 20, 1905

 

E ALA KU-E ANA O RUSIA IA KINA.

(Mai ka aoao 1 mai)

 

kipika, a ua ha’iia aku iaia o kekahi mau moku aole i hala ae ma ka Lae o Hopu.  Me ka manaolana ole ua puana ae la o Generela Stoessel:  

“Oiai ua haule ae la no o Poto Ata, aole loa he waiwai o keia aumokukaua e holo loa mai ai.”

Ua ninau aku la o Kapena Tsumoda heaha la ka mea nana i hoopilikia loa aku i na papu kaua iloko o kamanawa e paaia ana o Poto Ata, a ua pane aku o Generela Stoessel:  “O ka oukou mau pu umikumamakahi iniha.  Mai ko lakou hiki ana mai ua lilo iho la ko makou kahuapale i mea ole.”

Ua olelo ae o Generela Stoessel, oia ame Alexieff ka i komo pu ae ma ka haunaele a na Pake “Boxers,” a ua ike laua i ka hana a ko na Kepani pualikoa. Ua hui oia me na Generela Kepani Yamakouchi ame Fukushima ia manao o na pualikoa Rukini ame Kepani kai haawe ae i na koikoi o ke kaua.  Mai ia manawa ae i na koikoi o ke kaua.  Hai ia manawa mai ua hoike ae oia, ua paa mau iloko o kona puuwai i ka manao kiekie o ko na Kepani pualikoa kukulu pono ia ana ame ke ano o ka lakou kaua ana.

O ke kumu maoli o ke kaua, ma ko Generela Stoessel manao ana, oia ko na Rukini ike ole e pili ana i ko na Kepani ano ma ke kaua.

O ka lelekaua mua loa ana o na Kepani i na Rukini iloko o Feberuari he haawina hoohikilele loa ia na Rukini, a ua hoike ae o Generela Stoessel ia Kapena Tsumoda ia manawa aole i paa pono loa na papu a e noho hoomalu wale ia ana no e 2000 a hiki i ka 3000 koa.  Wahi ana ua hooi mau oia i ka hana o ka hoolilo dala ana no ke kukulu ana ia Dalney mamua o ka hoopau pono ana i na papu pale o Poto Ata.

Ua haawi ae oia i kona mahalo kiekoa pukaa o ua Kepani, aka nae ua Kepani naauao, ka ikaika ame ka hoomanawanui, o ka oi aku no nae ma ko lakou hana ana i na laina kiai ame na papu lepo a holo kaulike me ko na papu.  i kinohi aole oia i manao ua maikai na kipoka ana a na pualikoa pukaa, o na Kepani, aka nae ua hoike ae oia ua loaa hikiwawe ae ka ike iaia o ka maikai ana o na kipoka ana.

Ua hoike ae o Generela Stoessel i ka make ana o Generela Kondratenko a he Konela o Eneginia, i make hoi ma ka papu Kekwan ma ka akau mamuli o kekahi poka nui, mamua koke iho o ke pa-hu ana o ka pahu, ma ka la 18 o Dekemaba.  Wahi ana o ka make ana o Generela Kondratenko he mea ano nui ia, oiai he kanaka eneginia loea maopopo oia.

Ua hoike ae o Generela Stoessel ua kaua oia no kona Emepera no ekolu manawa kaua a he ekolu ona manawa i eha ai.  O ka mua oia ke kaua Rusia-Tureke:  o ka lua oia ka haunaele a na Pake “Boxers,” a o ke kolu oia keia kaua.  i keia manawa ke ike nei oia ua loaa ka pono iaia e hoi no Rusia a noho malaila no ke koena o kona mau la elemakule me kona ohana.  Wahi ana, eia oia ke hoihoi nei i kona home he elima mau keiki a na aliikoa i make i ka manawa e paaia ana o Poto Ata.

Mahope o kana kukai ana me Generela Nogi, ua hoike ae o Generela Stoessel i Kona hauoli nui i ka hui ana me kekahi “keonimana oluolu.”  Wahi ana, aole loa oia i moeuhane mua i ka hana maikai i haawiia aku iaia.  Ua hoike hou ae oia ua like o Generela Nogi iaia me kekahi hoaloha kahiko aole hoi he alakai o kekahi pualikoa nana @opa iaia e haawipio.

 

KA IAUKEA KOI.

 

Penei ka hoike a ka meakakau o ka nupepa Advertiser e pili ana i ke koi a Iaukea ame na Home Rula no ka hoike hoohalahala, ku-e i ke koho balota i hala:

Ua loaa ae ia Elele Kalanianaole ma ka la inehinei ka hoike hoohalahala a Iaukea i manao ai e hookomo ae e ku-e ana iaia.  Ua hoike ae oia i kona manao e telegarapa aku i Hawaii i kona mau makemake e pili ana i na hoohonohono ana no ka lawe ana ae i na hoike, e like hoi me na mea maa mau ma ka ninau o keia  ano.  Aole he mau mea hou aku no keia ninau maanei, mawaho ae o ka waiheia ana i na manawa like ole o na pepa pili oihana a hiki i ka noho ana mai o keia Ahaolelo ae.  Ina e hoopaakiki ana no o Iaukea i ka lawe ana mai i keia ninau no Wasinetona a laila e hoolohe mua ia ana e ke Komite o na koho balota e ka Hale, a mahope aku i ka Hale.  Me he mea la o ke koho maa mau ia e $2000 no na hoohalahala oia ka mea a manaoia nei maanei nana i koi aku ia Iaukea, a mawaho ae oia ka loaa ana he manawa nona e haiolelo ai i ka Hale ma kona aoao. 

Ua hoike ae no hoi o Lunahoomalu Olmsted o ko ka Hale Komite o na Koho Balota Helu 2 e malamala ana he halawai ma ka la 10 o Ianuari, a ia Manawa paha e kohoia ai ka la no ka hoolohe ana maluna o ka hoopii hoohalahala a na Home Rula, i hoike ia ma ka’u leta mua.

 

KAAHELE ELIMA TAUSANI MILE.

 

O kekahi o na mea hoopuiwa nui loa i ikeia ae iloko o ka aha hookolokolo a Lunakanawai De Bolt i ke kakahiaka Poalua nei, oia ka hiki kino ana ae o Lutanela Cuntz o ka Oihana Kaua Moana imua o ka aha i ka manawa e hoopaapaa ana na loio maluna o ka ninau hoopanee i ka hoolohe ana i ka hihia kipu o U. Harris mamuli o ka hiki ole ana mai o kekahi hoike, oia no hoi o Lutanela Cuntz.

Mamuli oia Kumu ua ikaika loa ke noi a Loio Douthitt, ka loio o ka aoao pale, e hoomoe, a ua hoikaika loa aku no  o Loio Aupuni Anaru e hookolokoloia no, oiai aia no he palapala o ka olelo hoike a Lukanela Cuntz ke paaia nei, a ua lawa iho la hoi ia no ke ku hoike ana ma ka aoao o ka hoike i kau nui ia.  i ka manawa nae e ninauninauia ana na kiure ua komo ae la o Lukanela Cuntz iloko o ke keena hookolokolo, oiai ua ku mai la oia  ia kakahiaka no maluna o ka mokuahi Kina. A hele loa ae la oia iloko o ka aha.

Ua haalele aku o Lukanela Cuntz ia i Wasinetona, D. C., a holo mai la no Hawaii nei, he ko-wa hoi o 5000 mile no ke ku hoike ana ma keia hihia.  O ka mea kupaianaha loa, o ka la i hooholoia ai e ka Aha no ka hookolokolo ana, oia ka la i hiki mai ai o ka hoike i upu nuiia.

 

WAIHO i KA HANA NO PALUPALU

 

Ua loaa mai he lono ma Honolulu nei ua waiho ae o Rev. E. G. Beckwith, D. D., i kona kulana kahu no ka ekalesia haole o Paia mamuli o kona palupalu.

O Mr. Beckwith oia no ke kahu o ka ekalesia haole o Kaukeano kahiko.  i ka 1852 kona hiki mua ana mai ma Hawaii nei a noho ae ma ke Kula’lii o Kahehuna.  i waena o kana mau haumana, he elima alii i noho i ke kalaunu o Hawaii nei, o ia o Kamehameha IV,  Kamehameha V,  Lunalilo, Kalakaua a me ka Moiwahine Liliuokalani, a o Kuini Emma a me Pauahi no hoi kekahi.  i ka 1857, oia a me Kauka Limaikaika, Kuhina Hoonaauao, ka i hui ae a hoala i haawina manawalea ma Amerika o $36,000 no ke kukulu ana i ke kula nui o Punahou.  O Mr. Beckwith ke peresidena mua oia kula, e lawe  ana hoi i ke makalua o Rev. Daniel Dole, Ke kumupoo o Punahou.  i ka loaa ana o kona laikini haiolelo, ua waiho ae oia i kona noho peresidena a hoi aku oia i kahu no ka ekalesia o Sacramento, Kaleponi.  Mahope o kona noho kahu ana no kekahi mau ekalesia e ae ma Amerika, ua hoi hou mai la oia no Hawaii nei a noho ae i kahu no Kaukeano kahiko, a hiki i ke hoohuiia ana o na ekalesia  o Kaukeano a me Betela i ke 1887.

I ka 1894, ua waiho ae oia i kona noho kahu ana no Kaukeano mamuli o ke omaimai o kana ewa, a mamuli no hoi o ka elemakule iho, a ua lilo koke oia i kahu no Paia a hiki i kona waiho ana aku ia.

 

HANAU.

 

Ma ka Poalima o ka pule i hala aku nei, ma ka hora elima ame umikumamalima minuke i hala o ke ahiahi, mamua hoi o ka huna ana iho o ka la i kona malamalama ma keia aoao o ka honua, aia hoi ua kipa mai la ka anela ma ka home o Mr. and Mrs. Solomon K. Naholowaa, ma ko laua home ma ka pa hoomalu o Kauluwela, a hoike mai la i ka nuhou hauoli, “Eia a‘e he malihini, he papalina ohelohelo, a hiki mai.”  E llike me ka oiaio o ka hanau ana mai o ka keiki a ke Akua ma ka halelio o Betelahama, pela ka malihini kamaiki a ka Anela i hoike iho nei, i oili mai ai mai ka puhaka mai o Mrs. Kaupa.  He keikimahine, ohelohelo kona mau papalina, mohaha kona mau helehelena, a o kona mau maka e pili ana no, me he mea la e hoike mai ana aia no oia i kona home pumehana, ka opu o ka makuahine.  Aka alole pela, a no ka mea ua hele mai oia mai ka Mea Kiekie Loa mai, a i ka hope loa, ua hookuu mai la kona Kahu iaia, a pulelo mai la ma keia aoao a hanu ihola i ka ea huihui o ka aina kulaiwi. 

Maanei ke kalokalo nei au i na Lani e hoopomaikai mai i ke kane ame ka wahine ma keia noho honua ana, a o ka oi loa aku hoi ea, e malama, a e hooloihi mai hoi Oe i na la o ka malihini i kipa iho nei ma keia ahiahi.  Ina o na waiwai apau o ke ao nei, no’u ia, aole ia he mae na’u e pulama ai aka o ku’u milimili, o ku’u opuu rose, o ku’u kamalei i kipa iho nei, oia no ka’u mea nui.

                                             Owau me ka haahaa,

                                                         BERNARD KELEKOLIO.

 

NA MANA KUKEAWA AME KAUA MOANA.

 

Ma ka Poakahi nei i ulu ae ai, he mau unene ana mawaena o ka mana kauamoana ame ka mana kukeawa o Honolulu nei i ka manawa a ka mokukaua Amerika New Orleans e hookomo mai ana iloko o ke awa o Kou nei.  He unene i hele ole iloko o ka nui loa aka ua hoike ae ko ka mana kauamoana poe aole lakou e ae i ko ka Mana Kukeawa poe e hele ma ka uwapo mokukaua.  Ua oleloia ae, ua hoike manao ae ka meaohi o ke Kukeawa Mr. Stackable, e hele no kona mau kanaka hana ma ka uwapo mokukaua i ka wa e ku mai ai ka mokukaua.

Mahope iho ua ikeia aku la na koa marina i lako me na pu e ku kiai ana i ka uwapo mokukaua helu 1, i hoounaia no ia hana a kiai i ka pukepa o ia uwapo.  Ua lilo keia ku kiai ana i mea hooulu manao i ka poe o ke kahua hoolulu mokukaua a hakapono aku i ko ke Kukeawa no ka mea he hana paakiki loa ia i kekahi koa hookahi e ku ana i kona manawa o ka hana malalo o ke kauoha o kana oihana.  O ka hana ma o kona aoao oia no ka hoolohe a hooko kauoha.  Ma keia hana ua nui ka poe i hoohaka nuia, ka poe no nae i maa i ka haawi kuleanaia o ka hele ana maluna o ia mau uwapo mokukaua. 

I ka manawa i hoopili mai ai ka mokukaua New Orleans i ka uwapo ua maalo ae la he elua mau luna kukeawa ma kahi i papaia, a aole no hoi laua i hookokoke aku i ka pukapa e ku kiaiia ana.  A ma kahi o ka hora 4 o ka auwina la i hoea aku ai o Lunaohi Stackable o ka Oihana Kukeawa a kuka pu me ka lunanana nui, ana hoi i haalele iho ai ia wahi a haalele pu iho i kekahi o na lunanana.

Mahope iho, ua hui kukaiolelo ae la o Kapena Lyon, ka haku nui o ke kahua mokukaua ame ka Lunaohi Stackable maloko o ke kelepona kahi a ka lunakoa i hoike manao aku ai no na mea a na lunanana e hooko aku ai, oia hoi aole lakou e hele ma ua uwapo la.  Ma ke kuka ana o ka lunanana nui me ia ua hololea ae la ke kuikahi o na aoao elua.

A ua hooko io ia no ke kauoha no ka mea ua nui maoli ka poe i panikuia, a koe he elua mau lunanui mai na hokele mai.  Ua paa pu ia ka poe kakau nupepa a hookahi ko lakou noho pu ana me na Pake holoi-lole, a ma waho no o ka puka-pa pau ko lakou palena.  Ua loaa pu aku hoi ia haawina like maluna o Mr. Alexander Craw o ka Papa Oihana Mahi o ke Teritori iaia i hoonana wale aku ai, eia nae, ua aeia oia mahope iho i ka wa i hoopukaia ai ke kauoha hookuu nono.

 

 

HOIKE LOAA AUHAU O OAHU NEI.

 

 O ka hoike loaa auhau i ohiia e Lunaauhau Hola no ka mokupuni o Oahu nei no ka makahiki e pau ana i Dekemaba 31, 1904, ua ikeia ka huina pau o $907,800.21.

Ua maheleheleia keia iwaena o na apana like ole e like me ia malalo iho Honolulu, $659,354.52; Ewa, $153,766.13; Waialua, $54,228.68; Koolauloa, $14,897.21; Koolaupoko Helu 1, $10,923.74; Koolaupoko Helu 2, $6,179.90; Waianae $8,45.13.

O keia mau loaa auhau ua ohiia mailoko mai o na waiwai kupono i ka auhauia, auhau kino, auhau ilio, hui ia me na hoopai:  Kaa-hehihehi-wawae, $230; waiwai-paa, $323,065.04; waiwailewa, $344,847.17; inisua, $56.15; kaalealea, $4,895; kaahana ame kaakikane, $3,578; ilio ame kala-ilio, $1,866.20; auhau kino, $16,241; auhau alanui, $32,482; kula, $32,482; hoopai 10 pa-keneta, $8,056.92; koina hoolaha, $692.75; koina aha, $992.09; auhau loaa kuike, $137,613.28; hoopai auhau $311.89; ukupanee 9 pa-keneta, $145.69; koina hoolaha $33; koina aha, $216.13.

 

LETA HOOMAIKAI

 

O makou o na lala o ka Ahahui Hooikaika o na Hana Kristiano (C.E.S.) o Kaluapapa ame Kalawao, ke haawi aku nei makou i ka hoomaikai nui i na poe no lakou na inoa mailalo iho, i ka oukou mau kokua ana, nana i hoohauoli a hoomaikai mai i ka hooholo mua ana i na hana o ko makou aha hoolaulea o ka po Karisamaka me ka oukou mau makana ma-o ko makou puuku.

Ia Henry May & Co., Ltd., Hollister Drug Co., Theo. H. Davies & Co., Ltd., B.F. Ehlers & Co., N. S. Sachs Hobron Drug Co., Lewers & Cooke.

Me ka iini piha ia oukou ame ka poe ea’e i komo pu mai i keia hana aloha, ke aloha o ka makahiki hou.

O makou iho no,

Ka Ahahui Hooikaika ame Hana Karistiano (C.E.S.) o Kalaupapa ame Kalawao.

Per  WM. NOTLEY.

Kalaupapa, Jan. 12, 1905

 

HE MANAO NO KA LUNAHOOPONOPONO NUPEPA—Peni ka olelo

 

John S. Dawes, Esq., he lunahooponopono nupepa a ona hoi o ka guardian ame Star, Hokitika Nu Kilani:  “Ua loaa ia’u o ka laau kunu a Chamberlain oia ka laau waiwai loa, oiai ua nui na pomaikai i loaa mai ia’u no ka lawe ana oiai wau e kaama’i anu a kunu ana, a he laau pale hoi keia i ke kunu kalea mai na kamalii ae, a ua ikeia kona mau lala o ke oia iwaena o ko’u ohana.”  Ke kuaila nei e na halekuai laau lapaau apau.  BENSON, SMITH & CO., LTD., na agena o ko Hawaii Paeaina.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

HOOLAHA MANO PANIKU A KUAI A KA MEA MALAMA MORAKI.

C.S. DESKY, KAHU, AME MINNIE DELKY.

Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kulike ai me ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia ma ka la 10 o Feberuari, 1902, e Charles S. Desy, Kahu, ame Minnie Desky, o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritore o Hawaii, na Mea Moraki, ia The German Savings and Loan Society, a o ua moraki la i oleloia ua kakaukopeia iloko o ke Keena Hoona Aina iloko o Honolulu i oleloia iloko o ka Buke 232 a ma na aoao 100 a hiki i 107, i huiia, a o ua moraki la i oleloia pau pu me ka nota i loaa pu ae no ia mea, he wa hoi i hala ae nei, oia hoi, ma ka la 27 o Dekemaba, 1904, na ua.  The German Savings and Loan Society la i oleloia, ua kuai, haawi, hoihoi ae a waiho aku ia George Tourny o ke Kulanakauhale a Kalana o San Francisco, (Kapalakiko), a o ua hoolilo la i oleloia o ka Moraki ua kakau kopeia iloko o ka Buke 267 ma ka aoao 94, et seq., moolelo o ua Keena Hoona Aina la i oleloia, o ua mea malama moraki la i oleloia o ka mea paa moraki i oleloia ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no ke kumu i uhaiia, oia hoi, ka uku ole ia ana o ka ukupanee i ka wa e uku ai.

Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hooolaha o ka waiwai i hooliloia e ua moraki la i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan ma Alanui Kaahumanu, Honolulu i oleloia, ma ka Poaono, Feberuari 4, 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

O ka waiwai i hooliloia e ua moraki la i oleloia a e kuaiia aku ana e like me ia i ha’i mua ia ae nei oia no kela pa-hale a hapa o ka aina apau loa i hoakakaia iloko o ka R.P. Grant 147 ia W.L. Lee e waiho la ma ke kihi komohana o na alanui Papu ame Beritania iloko o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritore or Hawaii, a i apoia a i hoakakaia e like me keia malalo iho, oia hoi:

E hoomaka ana ma ke kiko o ka hui ana o ka laina e ku nei i keia manawa o ka aoao Komohana-akau o Alanui Papu, me ka laina e ku nei o ka aoao Komohana-hema o Alanui Beritania, a e holo ana ke apo ana ma na kaei oiaio:

Hema 51 deg. 50 min. Kom. 83 kapuai, e holo ana ma ka laina o ka aoao Komohana-akau o Alanui Papu

a hiki i ke kihi Hikina o ko Cartwright aina, mailaila aku

Ak. 38 deg. 45 min. Kom. 80 kapuai e holo ana ma ka laina o ka aoao Hikina Akau o Cartwright aina a

hiki i ka laina o ka aoao Hikina Hema o kekahi Ponoalahele o umi kapuai,

Ak. 51 deg. 15 min. Hik. 80.8 kapuai e holo ana ma ka laina Hikina Hema i oleloia o ka aoao o ka Pono-

alahele a hiki i ka laina o ka aoao Komohana Hema o alanui Beritania, mailaila aku

Hema 40 deg. 22 min. Hik. 80 Kapuai e holo ana ma ka laina o ka aoao Komohana Hema o Alanui

Beritania a hiki i kahi i hoomaka ai.

Nona hoi ka iliaina o 6545 kapuai kuea, oi iki a emi iki mai paha a oia no hoi ka hapa o ka aina i hoakakaia ma kekahi palapala kuai mai ia W. G. Irwin ia Chas. S. Desky i oleloia, Kahu, i hanaia i ka la 28 o Mei, 1897 a i kakau kopeia iloko o ka Buke 168 ma na aoao 468 et. Seq. moolelo o ke Keena Hoona Aina ma Honolulu i oleloia pau pu me na hale, na hooilina ame na mea e pili ana maluna iho olaila no a i ole na mea no apau i pili ilaila, pau pu me ka hale maluna o ua aina la i oleloia i ikeia ka “Progress Block,” a pela no hoi me ka hooili waiwai ana a mau hooili waiwai ana paha, koena a mau koena paha o ia mea.

Ma ke dala kiuke ka makemake a ma ke Dala Gula hoi o America, a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau i hoomakaukauia e na loio o ka mea malama moraki i oleloia o ka mea paa moraki i oleloia.

No na mea i koe e loaa no mai ia Smith ame Lewis, na Loio o ka mea malama moraki i oleloia o ka mea paa moraki i oleloia.

Hanaia ma Honolulu, Ianuari 9, 1905.

                     GEORGE TOURNY,

Mea Malama Moraki i oleloia o ka Mea Paa Moraki i oleloia.

3050—Jan. 13, 20, 27:  Feb. 2.

 

 

NANA ANA

AOHE AUHAU

NA KAUKA HUKI NIHO NOEAU

 

He hanaia ka hana me na Auhau ha’aha’a loa.

F.L. FURGUSON,

Lunahoohana

Helu 215 Alanui Hotele, ma mua iho o Young Building.

 

LAAUILINONABEBE

O Kona Poo ame Kona Lauoho kekahi mea

ano nui loa a na Makuahine e noonoo nui ia.

 

UA HANAUIA KELA AME KEIA KEIKI ILOKO O KA HOUNUA NEI me ke ewe o na mai lehulehu e ulu mai ana iloko o ka ili, ke poo a@ @ @ hoi ke koko ia wa i mea nui loa no ka pane ana i kela ame keia mea loohia i ka nali ana a na ma’i lehulehu.  Aole keia mea i hookaumaha ia ma kekahi ano e ae, aka mamuli no o ka hoopalalehaia ana e ka mea i kupono e malama a e makaala i keia poino.  Nolaila, ua lili i kumuhana ma kela ame keia makuahine maikai e makaala mau ai i ka lakou mau keiki e loohia ana i na popilikia lehulehu e ulu mai ana mamuli o ke koko ino, e hookaumaha lakou me na mea a pa ue hiki a ke pale aku i keia mau polilikia lehulehu, i mea hoi e loaa ai ke ola maikai, malalo o na lapaau noeau ana me ka hikiwawe ame ke ola no hoi.

Ua olelo ia o k@aauau me ka wai pu mehana a me ke KOPA CUTIKURA no ka hoomaemae ana i ka ili no ka papaa i ka lepo a me kahi mau @ ae, a pela hoi no ka unahi-pii, a pela hoi, ina ka e kapili make @ @ Hamo CUTIKURA no ka hooki koke ana i ka mano o ka ili, ka @ ano manene o ka ili ame ka pehu, a pela hoi no ka hoomalielie ana @ @ a me ka hoola ana i na palapu, a mahope aku oia wa, ina ka e inu i ka laau.  Hoohainu CUTIKURA, oia wale ae la no ka na mea a pau e hana ai @ @ pale ana aku i keia mau kinaunau o na keiki liilii i na wa apau e @ @ mai ai, a ina no ua loaa mua, he mea pau wale no ia i keia mau @@ la, ke malama pono ia na kuhikuhi.  Ma keia hana ana pela, e @@@ makuahine hoomanawanui ka maha ame ka oluolu o ka naau, a @@ hoi ia no lakou e hookaumaha ia ai i na wa a pau.  Ua hooiaia k @@ haawina pomaikai ma na home lehulehu a puni ka aina.

Mamuli o ka momona, ka maemae ame ka hikiwawe o ke ola o k@ @ i makemake nui ia e na lahui kanaka a pau i hoao a ikemaka @ @ wai nui ma kea no hoola, a pela no hoi i hilinai nui ia ai kona waiwai @@ka hoopakele ana i ka luhi a me ke kaumaha o na makua lehulehu ma na @@ pau, a pela no i malama nui ia ai maloko o na home.

MAOPOPO NO NA MA’I MALOKO A MAWAHO O KE KINO.

Oia hoi ke KOPA CUTICURA e hoomaemae ai i ka ili a me ke kopa @ ke poo a hoowaliwali i ka alualu, o ka AILA CUTICURA HAMO no ka poo pau koke i ka maneo a hooluolu a hoola a me ke CUTICURA RESOLVENT no ka hooluolu a hoomaemae ana i ke koko.  Ke kuaiia nei ma na wahi a pau o ka honua nei.  Keena Kuai ma Auseteralia.  R. Towns & Co.. Sydney N. S. W. Keena ma Aferica Hema, Lamron Ltd., Cape Town.  “I loaa ai ka @ pahee maikai, ka lauoho a me na lima.”  POTTER DRUG AND CHEM COMP., Boston, U.S.A., na Ona o na laau CUTICURA a pau loa.

 

        HOOLAHA i KA POE HAHAI HOLOHOLONA, KAAHELE KUAHIWI, etc.

 

KE HOOLIMALIMA AKU NEI A KUAI AKU HOI MAKOU i NA HALEOLE, PALUPALU LA, NA LAKO NO KE KAAHELE KUAHIWI ANA, NA LAKO HAHAI HOLOHOLONA A ME NA LAKO LAWAIA.  NA AHAMAKA, NA NOHO KAAHELE, AME NA NOHO KULE, NA PU AME NA POKA.

 

PEASON & POTTER CO.,

LIMITED

931 ALANUI PAPU.

 

HOLO MAI KA MAKAI AKU.

 

I ka Makai Kula Sam Kaahu e lawe ana he wahi keiki uuku ma kahi o umikumamakolu makahiki i kuapapa nui, i ka auwina la o ka Poakahi nei, ua ku’e iho la ua wahi keiki nei ma ka oni-oni ana no ka hemo aku mai iaia aku oiai laua e hookokoke aku ana Kauka Hale e ku nei ma alanui Kalepa me Papu a mama ana kahi keiki i ka holo.

A i mea e loaa ai ua uhai aku ka makai mahope, a i ke alualu ana ua oleloia ua ku’i aku ka makai i ke keiki ma ka maka.  Ua oleloia o Senatoa McCandless ka hoike o keia hihia ka mea i ike ke ku’i ana.

 

Poe Akepau i loaa hou ke Ola Kino Maikai.

 

Ke hoike mau mai nei an Kauka ia makou main a wahi like ole mai o kea o nei no ka nui o ka poe i aneane  e loaa i ka ma’i Akepau i hoopakele ia mai keia ma’i mai mamuli o ka laau

 

“Ayer’s Cherry Pectoral.

 

Ke loaa i keia laau e loaa ana i ka ma’i ka maha no ka wa mau loa, a aole no kekahi Manawa pokole e like me kekahi ano laau okoa ae.

Aohe Laau Kunu i oi ae o ka maikai mamua o ka LAAU KUNU

 

“Ayer’s Cherry Pectoral.”

He mea maikai e ike kakou i keia, no ka mea ua hooia keia laau i ka poe i loaa i keia haawina no aneane kanaono makahiki.  E malama mau i keia laau.  Ina aole au omole laau kunu o keia ano, e kuai koke mamua o ka loaa ana i ke kunu.  Ina ua loaa kekahi iloko o ka ohana i ke anu e hooinu i keia laau a e loaa no ka maha.

Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayer & Co., Lowell, Mass., U. S. A.

E loaa no keia mau Huaale ma na halekuai laau a pau.

 

INA HE MAKEMAKE KOU e kuai i na waiwai emi e like me na palule,

lei-ai, a-Ikala, kimono, na waiwai gula, mai hoohala i ke kipa ana

ae e ike ia

FUKURODA.

 

HELU 28-32 Alanui Moi.

 

He opio Hawaii ke hookipa ae ana ia oe.

 

HOOLAHA HOOKAPU.

 

Ke papaia nei ka hookuuwale ia ana o na holoholona puaa, lio, pipi ame kekake ma ko’u mau aina mauka a maikai o ke alanui aupuni mai Ooma a Mahaiula, Kona Akau, Hawaii.

                                                                                            JOHN BROAD.

3061-Jan. 20 – 27.

 

 

He mau mea oiaio ano nui.

 

Ke pii mahuahua ae nei ka maka i waena o kakou mai ka ma’i mai @@ paia ka ma’i ma ka puuwai, a i ole ka ma’i puuwai nawaliwali.  O ka @ puuwai nawaliwali maoli, oia no ke ano e ana o na pani o ka puuwai o ka loaa ana i ka wela ma na @ oloko o ka puuwai.  i kekahi manao e loaa no kekahi mea i keia ano ma’i me ke ola ana apau pono kona @ la ma keia ilihonua.  Aole keia @ ma’i nana e luku nein a kanaka @ ko lakou mau alahele me he @ e kiia ana lakou me na poka o k@ panapana.  Aole loa pela.  A heaha @.  Na kekahi ano ma’i ino a he ike mau ia iloko o ka puuwai, a he ma’i @ ike mau ia.  O ke kumu maoli o ka hoopokoleia ana o kekahi mau ola @ no ka loaa ana i ka ma’i haalulu @ na a-a lolo, anemia, a i ole o ke @ holowai, nawaliwali ma ke kino ame ka wali pono ole o ka ai, ame k@ kai ole o ka waihona ai.  No ka mea  pono ole i na mea ai, oia ka me@ ai i ka haalulu o na aalolo am k@ o no ia kumu ua hoonawaliwali @ puuwai, no ka mea, aohe he hiki @ aalolo ke haawi aku i ka ikaika @ pono.  O ka mea me ke kino @ am eke kino lawa kupono i na m@ aole oia e loaa iki i na ma’i ma k@ wai, a o ka laau nana e hoomaikai @ hana ana a ka puuwai oia no k@ hoowali ai.

 

WAMPOLES PREPARATIONS

 

Ua like ka momona o keia @ ka hone meli, a ua loaa iaia na @ hoonoono ai maikai i loaa i ka @

Maemae, i hana ia e makou mai @ ake paa mai o ka i’a cod hou @ huiia me ke Compund Syrup o@ phosphites ame ka Extract of M@ Wild Cherry.  Ua hiki ke hooma@ ke koko am eke kukulu hou ana @ kino e like me ke kukulu ana a k@ kanaka mekanika i kekahi hale @ olelo mai o Kauka a. D. Garay @ loaa ka puka i kekahi ma’i ma @ haawi ana i kau laau no ka ma’i @ holowai Clorosis, Neurasthenia @ kekahi mau ano ma’ie ae nana e@ nawaliwali i kekahi mea ma’i a paha e loaa ai iaia ke koko momona ma ka lawe ana i keia laau e loaa @ ke ola kino maikai a e hoomaka @ no ka momona o ke kino.” H@ @ keia i loaa mai ma o ka huli ana @ ka nui o ka hana ame ka @ @ noii ana ma ka oihana hana @ “Aole loa oe e hoohokala.”  E @ ka pono ma ka lawe mua ana. K@ ia nei ma na wahi apau e na mea @ laau lapaau.

 

HOOLAHA

 

Ke haawi nei o Chum Hoon i ka hoolaha ua pau ae nei kona hui ana @ o ka hui o Wing Sang Company @ 150 alanui Moi, a ua hoolilo aku @ i kona mau kuleana apau iloko o ka hui ia Chang Kim sing.

(Kakauinoaia)                     CHUM HOON.

3651-Jan. 20 – 27.