Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 5, 3 February 1905 — RUSIA A ME IAPANA MA KE Kahua Enaena o ke Kaua [ARTICLE]

RUSIA A ME IAPANA MA KE Kahua Enaena o ke Kaua

| Kakauīa e Bernard 11. KeU'kelio. KUKALA lAPANA 1 KK KAX'A—IKH>l'>'A OIA 1 KAN \ M \r KEIKI \XlX\ī> OLE MAI.I NA O KE KAIII'A KAi'A i'! | . PAIA XA AUMOKI"KAI'A O KI'SIA MA KK AW A o Pv»T< k ATA. Ua oi akn la ka w«-Uwrli o keia kaua i.uimua o k» ka».ia i m. : lamaia ma ke kahuui-.aaa o I.iaoiana, ke kahiiakau;; h o i pak.-v mahunehune ai oK»,» n !a K «:t } ukina aniv ko:» ; i i.. 5 lar>, i' kaomi hou ia uku iii i;e pnaīikoa o KoJu rr'a K:ī!:.a & |.j,. ae la ma ko Ilamuku Oiaiama a<mo ka h iokaua an.i ma : iiita o Kf.;t» re!a Knropakina. Ua malamaia koia kaua hahana 110 umi la m»« ka lia'o o'.- ♦ ke kipoka ana ma im aoao elua. a iloko o keia in.;n ia na ku'u - aku o Kenerela Kuropakina ame kona pualikoa lo»look«»a maln oka Muliwai Ka-ho. a no keia lauakiia kiekie i I«»aa : a 1. tm Oiaiama ua ku aku o Oiaiama. aole ma ke miliona d:i:a. aka r. • na ola makamae o aneane kanakolu kankaiii o ka i'ai keiki. Ua lilo aku o Kene-.ela Kuropakina ina k; :a kaua-#* Muliwai Ka-ho he aneane kanaha kaukani a ui ko;«. a;.ic mau haneri pnkuniahi o na ano like ole. O keia iho la ke kaua weliweli loa o keia kenekaeia e > he kaua i oi aku mamua o na kaua apau ko»« ;;kn paiia ke kar- ~ na aupuui huiia ma ke kahuakaua o Lip;siki (Leinsi<-i maioko.o k. t aina kaulana o Kelemania. Mahope o ka malamaia ana o keia kaua hah;»na a na panpn i iho .110 hoi. ua akakuu iho la na kipoka ana mawaena *» na ;o>, o v!ua. ja ma ke kakahiaka o ka la 15» o ka malaina o Okaioha. ua ho!op;tj..» iho la ka maluhia ma na aoao elua. oiai 110 nae i ka manawa \u .• kahi e poha]>oha ana 110 na pu raifeia aole nae e iike aku me u>.i nuui. Maloko o ke kapiiola o ke aupnni nui o Kusia. i ka manawa i loheia aku ai na hookuemiia aku na pualikoa o Keneiela Kun-pa-kina, ua hookaumahaia aku ke aupuni. a ma na wahi apau o ke kulanakauhale. e kani koele ana ka bele hoailona o ke kaamai.a. e.hoike mai ana hoi ia kaua. e ka makamaka !i••lulielu. aia na h«. < pule o na m'akaainana o keia aina nui o ivusia ke waualo !a in'ni.i 0 ka lani e kala mai i ko lakon mau hewa. Hookahi mea ano nui i haule ia'u a oia hoi keia. Mamna <> f ka lelekaua ana o Kenei ela Kuiopakina he anaina haipule nm nukona mau koa kaulana 0 ka Puali Kosaka, ka weli o ke aupuni nui o Europa. Ua akoakoa ae ilaila na koa apau malalo o Kenerela Knroj»a- -; kina, a imua o ke Kuahu Laa o ka Aikona (Ieon) ua kukuli aku la 0 Kenerela Kuropakina ame kona mau koa kaulana imua ona, e kalokalo aku ana iaia e kokua mai ia lakou i ka hoopio an.i aku i na pualikoa o Ilamuku Oiaiama. Ma keia e hoomaopopo ai kaua, ua kalokalo mua aku I» o Kenerela Kuropakina anie kona mau koa imua «i na lani e kokua mai ia lakou i ka hoopio ana aku i na pualikoa o lapana. eia nae ua ulupaia aku oia ma kona lelekaua ana ina ka muliwai o Ka ho. 1 he kaua hoi i hiki loa ke upo'iia ke kaua o Wakalu a nalowaie h»a 1 ka ikena a ka 11001100. | Ile mea lioohewahewa ole oka hookuemiia ana o Kenen kn Ku i'opakina, a pakele no inai j)aa. oia 110 ka manao !oa ana aku o ka manaolana kiekie loa e hoopakele aku i na pualikoa o Keneiela ; Stosela e paa ana iloko o ka papukaua ikaika o Poia Ata. O keia mau nee kaua ana o Kenerela Kuropakina imua o ka lie mau liaua wale 110 ia ma kona aoao e hoao ana ina he mea hiki loa iaia ke wawahi i na laina ]>ale like ole o llaniuku Oiaiama, | Keneiela Kuroki, Kenerela Oku ame Kenerela Xo«lzu. a ina e hoo . koia hoi. e kamoe loa aku kona alaliele 110 lalo o I'oia Ala, n hoopakele aku hoi i kekahi o ko lakou mau h.oa, e n<»ho hoonianaw.nnn Ia īualalo o na kipoka ana a na pualikoa hiwahiwa o Kenon la ! Noui. , Ma keia inau hana hooakeakamai ina ka aoao o Kem-rela Ku- , ropakina ame kona mau kenerela. ua maopopo loa iho la iaia mah< p. liho o kona lelekaua ana maluna o na pualikoa o llamuku Oiaiama , ma ka muliwai Ka-ho, he hana paakiki loa ma kona aoao ka h»»a«» , ana aku e hoopoloke a wawahi aku hoi i na laina kaua o 11.-uuuku jOiaiama, a 110 keia mea, ua hoomakaukau iho Ia o Keneiela Kuio pakina 110 ka hana ana i na palekaua e hoolulu ai kona mau k<>a la me ka liooinanawanui hoi, e kaknli aku i ka nui o na pualik.-a' i ka hoounaia inai mai ke aupuni nui mai ma ke alahao o Kihina ja hoea i ka lokowai o Kaihela'a hoea loa hoi nia ke kulanakanhah ! hoi o Hahina (Harbin). I t a hooinakaukau iho la 110 hoi o Ilamuku Oiaiama ame kona mau pualikoa malalo iho ona e hana i mau palekaua no kona mau koa, a i kona hoomaopopo ana ua makaukau oia ma na ano np;iu no ka pale ana aku i na lelekaua ia mai, me ka nana ole ae ina i Ike ao a i ole ia i ke killuaumoe paha. ua haawi ae la ni;i i kana ( kauolia imua o kona mau kenerela malalo iho ona e ho««maha. | ta maluhia iho la na mea apau mawaena ona pualikoa k;,u elua, oiai aoie loa o Kenereta Kuropakina i aa e lelekaua h<>n nku inaluna o Oiaiama. a o Kenerela Kuroki, Oku ame N,„!/.», h»a uo lakou 1 i|ni e lelekaua aku maluna o Kenerela Kun.pakiua a nolaila e liko me ka'u i hoike ae Ia maluna. na holopapa iho !a k.i maluhia maluna o ke kahuakaua o na aoao ehia. A heaha iho la na kumu i aa ole ai o Ilaiuuku Oiaiama e pa ne. e lelekana aku hol maluna o K.-nm-la K.ir»,«,ki,,a k..,,.. Mu mahkoa kaua , maluhiluln ika ulupa mau i;, ia ,na fc', e n? !; ~ T° ® . na , ao ?® e,na? 1 haina n« k,-ia .• 1,.,ik,- aku ka mea kakau, a oni hoi keia: k '" ,I «P ,,nu » ona koa malalo o Ilamuku Oiaiama. na hoonm. . .? . no la , no o Ala malalo hoi o K.-n. i-. la Noei ~iai o ,a ,° ka Mlkado ' '• IHekaua a haul.- ka i.ap.ikana ikmka tf A<a ' me k! | oie ae 1 kona kumukuai <ka nni ona mike. Mamuli o keia kumu hookahi. ua hoonawaliwaliia iho Ia k* kulana kana o Ilamuku Oiaiania. a iloko no nae o keia kulan* kn pihkii ona. ua makaukau mau loa oia e kupale aku i na lelekaua ia niai ! na inanawa apau. ® e . a> , ua huli 'i a,;u 'n n» maka o Ilamuku Oiai»ma »a k '\ ! kl . kß f ea k» «'lemakule l.oomanawanui k.i e hamale ana 1 ka ipuka pani hao kila o Pota Ata.

A nohiila. e ka makamiika heluhela. e haalele kaaa ki llamuku Oiaiama. ia Keiiei-ela Kun>ki. ia Kenerehi *>ku ame Kefterela Nihliu. a e nana aku hui i ka hikon k*an hana i keia mua aku ma na uu|h-(ki 0 kakou. a e huli ae kaua a naua aku ia Keiierehi Noj:i ;?xue kma mau kaua hoomanawanui e noke la i ka ulupa l ua i»apnkaua ikaika o ke kulanakauhale o Pota Ata. Ma ka helu o kela mau pule i hala aku nei na ike iho no hoi kaua 1 ke ano o ke kuiaua i ka manawa i hoao ai o Keiterela Nogi u»a o ke alakai aiuwa Keuereia Oku maiuna o na puu pale o Nanakaua ame Kinikao. na puu hoi i kaena nui ia e ka enekiuia nana i hana ua kahua pale la aoie loa he mana nana eaa e kii aku ia iaua. Ma keia lelekaua ana o Kenereia Oku maiuua o keia mau puu a i eiua ua uku aku oia i ke kuuiukuai kiekie ioa. oiai ua make he luau kaukani a kaukani. O keia iho la na puu i kii ia akn ai e ke kenerela noua ka inoa i haiia ae nei maiuna a me ka nana ole ae i ka nui o kona inau koa i kuiaiia iiaio o ka honua paa. ua kapalulu aku la koua mau koena koa maluua o keia iuau puu eiua. a ma ka apahu hae kahi i welo haaheo ai ka hae kaliape-a o Rusia, ua welo ae ia inalaiia, ka hae la o Dai Nippou. 0 ka lelekaua ana maluna o na puu kiekie e like ae la me keia aole loa ia he haua maaiahi wale no. oiai o ke alaliele e iiele aku ai no luna o keia mau puu he aiahele waie no ia 110 ka make. a o ka nui o na puu i iike iho la me keia mau puu o Nanakana ame Kinikao he kanaono a oi, a ma kekahi olelo ana ae hoi o na iwi kuaiuoo no keia o keia kulanakauhale nui o Pota Ata. O keia mau puu o Nanakana ame Kiuikao oia no na puu mawaho ioa o na kaliua pale o Pota Ata. a o ko iaūa liaule pio ana ua uku ia uo ia me ke kumukuai kiekie. lle au naauao keia a kakou e nee nei. a e like me ka malamalama o keia kenekuria, pela no keia mau kahua pale like ole i hauaia ai me na mea paie like ole o keia au hou, i ike ole ia hoi uiamua a iloko 110 hoi o ka moolelo kaua o na aupuui malamalaiua. 1 ka lilopio ana o keia mau puu he mea nuiopopo loa ua iilo pu mai la na pukuniahi a pau maiaio o ka mana o na koa Kenerela Oku, a ma ka la iwakaiua-kumamawalu o ka inalaina o lulai, uai hoao iho la ka pualikoa o Kenereia Nogi i liuipuia hoi me na aumokn-; kaua o Akimalala Togo e kipoka i ka papukaua ikaika o Ata. j He mau la ka malamaia ana o keia kipoka ana ma £a aoao o ; na pualikoa o Keneiela Nogi ame Akimalala Togo, a inamuli o kai hahaua o keia kipoka ana, ua upu a ua manaoia, he mau hora wale . no e haawi pio ana ka papukaua ikaika o Pota Ata. j Iloko o keia mau kipoka hahana ana ma ka aoao o na pualikoa: o Kenerela Nogi aole ioa ia i piliwiia mai e Kenerela Stosela, ka \ liona hae lioi o Pola Ata, aka ua nana wale mai no iakou me ua 1 maka i hulili me ka iuaina nui,. Ma ka la umikuiuamalima o ka malama o Augate. ua kauoha aku la ka Einepera kiekie o lapana ma ka palapala ia Kenerela Xogi e lawe oia i ka papu kaua ikaika o Pota Ata ma na auo apau | me ka nana ole ae, ina e kulai pau loa iu kona m:iu koa. Maluna o keia kauoha a kona liaku. ua lioouna mua aku la o| Kenerela Nogi i kekahi o kana mau elele lawe kauoha me kekahi! palapala no Pota Ata e paa ana maloko o ko lakou linui i ka hae j keokeo. he hoailona hoi e hoike ana k, he manao nui." He eha mau i elele i hoounaia aku e Kenerela Xogi. lie hookahi kapena, hookahi j mea paa hae, ame elua koa puhi o-le. j I ka hookokoke ana o keia mau elele eha imua o ke kahna l\oo-j lulu o Pota Ata. ua kapalili aku la ka ieo o ka o-le, a wawa aku la imua o na kahua hooiuiu o na koa Kukini, a iloko o ka manawa pokole, ua hoio mai ia kekahi koa maiuna o ka lio a ku anaāmua o keia mau elele eha. Me ka liaaheo nui ua pii ae la iia liuia o ua koa Kukini nei ma ka aoao akau o kona poo, he aloha hoi ma ka oihana koa. . ! "'Heaha ka maiiao." wlihi a ua koa Rukini nei i ui mai ai iuiua o na Elele lai>ana ma ka oleio lapana. "He plapala ka makou mai ko makou Ivenerela kiekie mai. ka Mea Hanohano, Keiierela Nogi, a ua kauoha mai nei ia makou e liaawi ia aku keia palapala ia Kenerela Stoseia, ko oukou Keneiela kiekie lioi," walii a na elele i pane aku ai. "E ukaii mai mahope o f u." wahi a ua koa Rukini nei. a o ko lakou hahai aku la no ia mahope o ka lio o ke koa Kukini. Aole i loihi loa ko lakou lioio ana aku, aia iioi ua lioea aku la lakou i kekahi wahi liale. a maanei i lēkei iho ai kahi koa Kukini, a kauoha pu mai ia hoi i na elele lawe kauoha e iekei iho mailuna mai o ko iakou mau iio. a e hahai niai hoi mahope ona. He mea oiaio ua liaalele iho la na elele i ko lakou mau lio iwaho o ke kahua. a napoo aku la lakou iloko o ka liale. >Ia kekahi pakaukau ioilii e noho aua o Tvenerela Stoseia ame kona man aiiikoa kukakuka, a me ke kuiana koa ua haawi aku la ke koa Kukini { ka palapala a na elele i lawe mai ai. He hora ia o ka pihoīhoi oiai o Kenei-ela Stosela. ka liona hae o Pota Ata e alawa ana maluna o ke kino lahilahi o ua palapala nei, a i ka pau ana o kona helnhelu ana, ua ea ae la kona poo a nana aku la i na elele.

"E hoi a hoikt» ;tku i ka moa lianoiiano. Kcu» r< la i«»|c lo;i 0 Stosela e a».» o haawi j»ī»> a hiki i k»* kanaka l»«»j»«* ī"; ! aua 1 pani' aku ai. nu* kona papa an\var e nauki na i k;i tii,. n;.iina. Mo ko aloha o k«* kulana koa ua haa!«'!«• il>«» la i;• •!«■ lawi» kauolia no ko lakou niau kahua. a nn* ka »'h*u nui. nn 'i » ■;» ;'kn hv na olelo imua o Konm'ia Nojri ao ka pan«* «• 1 *k«- ni'- I>.< i li«*»k«» niua ao noi. oia ka lakou i hoiko aku ai iinua o ka * ■•.iakuh* Kenoivla Nogi. I ka lolio ana o K<*nm»la Nop i ka pan«- a Kfiirp la , ua haawe koko iho la inaluna <• kona mau hrl»-h« i<-ua . ii'i. ka hoailona o ke kaumaha amo ko al«»ha. oiai ia manawa t» halo'ulo'u ana kona mau waiinaka. Ilr mau waimaka l»«»i n*> keaha? O ke kulana koa iho la ia o keia k<*iki kaeaoa »» ka a«:« • nnka l o lapana, oiai o ka pam* i haawi ia mai «* Krurrt*la St«»s« !a ua pa . loa aku ia i ka papaku o k«>na naau. a maih»k«» mai o k«»wa naau, ua lioomanao ae la oia i na ola inakaina»* «» na wahim* aiin* na keiki ; e noho ana iloko o ke kulanakauhalo o IN»ia Aia. oiai a«»k- h. hana i i koe ma kona aoao o ka lu helelei aku i na poka nnii anu- na poka > iki nialoko o ke kulanakauhale o l'ota Ata. i ka po aim k«* ao a L iliiki i ka manawa e haawi [»io mai ai o Kenm-ia Siosrla i k«ma mau > ! koa ame ke kulanakauhale. | (Aole i pau.)