Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 6, 10 February 1905 — KALE O LEONA Ka Naita Puuwai Hao Wiwoole KA HOOPAKELE O KE KAIKAMAHINE ALII I LAWE MALUIA. [ARTICLE]

KALE O LEONA Ka Naita Puuwai Hao Wiwoole KA HOOPAKELE O KE KAIKAMAHINE ALII I LAWE MALUIA.

MOKUNA XIX. KA LUAPAAHAO O KA HALEPAAHAO POOKANAKA. 0 kekahi mea i maopopo ia Kale oia no ka lilo o ka p :■■■.* 0 ke Alakai Mahonunla i ona la. eia nae. aole me ti»'ni kuleana hookuu ika piiahao mai ka hoopai ana. I;s !. k.-;-wina hoaloha iloko o ka Xaita Mahometla mamuli o k»>na , 1 ka oiaio ame ke keonimana o ka Naiia Kristiano k;\ ; mai a leliia ma ka oihana hakaka. ana i ikemaka aī s hakaka kino ana me ia ame ka haule ana o ka imiakau.iw.i; !: Hame. Ua hiki aku la lakou i ka halepaahao i ka po m«* ka i.> kekahi kuia a hoopaaia aku la no hoi na paahao .. paahao no ka lua oka manawa ia Kale 1» Leona. Ua i-l : .0 olioli iloko o ka lunaiuiahao i koua ike aua i ka naita k: > maha iho ia 110 hoi kona uui a:ui uo kona po:no. Ua lawe like ia aku 110 hoi o KJU*- ame Pi<h 4 ro iioko ok > 1 hao oka Halopaahao Pookanaka. He luapaahao ia r hi\: krkahi ke pakele 110 ka mea aohe he wahi ipuka nui kup». kiuo kanaka e puka ai 0 kekahi ano e loaa ai ma kona :■,«.; i Aia no he mau pukaaniani aole uae ioi aku maluna o okolu : ; i . ; laula a eono iniha ka loa. Ua hoopaa pu ia aku m» hoi ma ko . mau wawae na kaulahao nunui a lawe pu ia ae la na pahikaua poko a laua. • 4 l"a hoowahawaha mai oe i ko % u lokomaikai eke kriMu:\o" walii a Terika i pane aku ai ia Kale maiiope iho o ka pau pouo 0 kana mau hana hoopaahao uialuna ona kamalu-lo nm ka . popo loa iaia i ka maikai o na inea apau ma kona aoao. 4 *Alia." wahi a Kale," e ku'i mai no oe ia'u a eha aka ao!»» :...-• me kena man olelo." "Aka he oiaio maoli ka'u i ha'i aku la ia oe. Ua hana »>] •. : aku wau ia oe a ua hoowahawahaia mai e oe." i hoomaojH.[. t > ; aku ai ka lunapaahao i kana mauao. "Aole. aole pela." wahi hou a Kale. "K hoolohe mai o 'W • ~ Ina i hele oe i ka aina malihini a hoopaahaoia o<» no ka hoopaY ka make i kauia maluna 011 mai kekahi maua pakaha wale mai. V aia i kou aina kulaiwi kou makuahine ame kou ohana: alaila h< . kau liana e hana ai i ka wa e hiki aku ai imua ou kokahi ho,. 1 upu miiiK ole ia e oe." "0. e maluika no wau," wahi a Terika. k; A pela 110 hoi wau i hana ai." ī "A ke kala aku nei wau ia oe no ia hoomahukaia ana: ika : . (keia manawa aohe he ]>akele ana i koe nou." <k Alia e awiwi loa e Terika. E ninau aku wau ia 01» i k.-kahi ninau. Eia auei o Ahaelala iloko 0 ka halepaahao?" "Ae, eia oia ilaila aua haul:oaia a p-aa ike kaulahao 1 ik»- i' kou." Mai niuau hou aku o Kale aka ua hulihoi aku la ka ! paaliao a oki pu iho la 110 lioi ko Kale hoohuahuaiau ana. Aia : elua panipuka o ka ipuka o ka luapaahao, he lmokahi maloko ak i a he hookahi mawaho mai. O keia ka ka lunapaahao i pau-p.i.i ai a uhipaa iho la ka pouli iloko o ka lnapaahao. "Eia kaua iloko nei 110 ka hua o ko kaua mahuka ana." ua!.. a Pidero i pane aku ai i kona haku. 4 'Ae, e kuu Pidero." wahi a Kale me ka leo hakanu. "Aia kaua ihea i kou manao e knu haku?" i niuau aku al > Pidero. "Iloko o ka halepaahao Mahomeda.'' "Aia ma 0 aku olaila," i panai hou aku ai ka ukali. "Ua h»»>> maopopo .anei oe i ke ano o keia wai» i ka luuapaahao ianei tue k« kiikui?" ki Ae e kuu Pidero. Ua ike wau he wahi paa loa keia. Aleah i keia wahi i kau lioomaopopo? "Alia. e ninau mua aku wau ia oe," i paue hou aku ai o Pid«-:« Ua ike anei oe i ka papahele o ka luapaahao o k» ia hah [.aaha. "He apohao ka*u i ike ai ma kuu aoao akau." "A pela no hoi ma ko'u aoao e kuu haku. v 4 'A he mau apohao hoopaa lioi ia ika paahao," wahi a K.t ; hoomaopopo aku ai. "Aolie i like loa pela? M wahi a Pidero. "Alaila no keaha?" L'a hanaia ia mau apohao i wahi e hookonio ai i na kaula n«> *.» huki ana i ka pani pohaku." "A." i hooho ae ai o Kale me ka eeke ana o kona iiiau poohiw "Ae e kuu haku. l T a hanaia 110 la niea." "Ike maoli 110 oe e Pidero. v "Ilaila au ke kumu o ko'u ike ana." "Alaila, heaha ilio la kou ike 110 ia panipuka?" i ninau aku ai «» Kale. "Ke manao nei wau he luapaahao kupapau." "Heaha?" "He pauipuka ia no kalii e komo ai ke kanaka a aole ho hoi h •! ana mai. O ka papahele o keia wahi paahao o kaua i ho.»n »ii «i 1 mai nei ua paa pu i ke koko kanaka. *0, e na lani e hoopakeleia mai maua. v wahi a Kah\ "e h». moakaka pono mai oe i ke ano o kau mea e hoohaili nei. M "Eia. Ua hoonohoia mai kaua iloko o ka luapaahao. kahi • hoonohoia ai ke kanaka a ka moi i makemake ole ai e puka ii" i a ike hoi iaia. Ilaila oia no ka mau loa." "Malia paha ua hoonohoia mai kaua 1 ole e mahuka hou?" Eia nae. aia no he maii wahi paa e ae o keia halepaahuo : > ka liiki ole ke mahuka," wahi a Pidero. "Me he la i»e!a io no/' "Pela ko'u manao." wahi hou a Pidero. MOKUNA XX. KA MOIWAHINE EMINA 1 iiOOWAIIAWAIIAIA. "Ua paa ua paa pono akn la e Heni Aha»a? wahi a ka Moi ilu homeda i hooho leo uui ae ai me ke ku ana ae iluna ia Huwima i kmo aku ai a imua hoi o kona alo. "Ae e knu haku. a aia iloko o ka halepaahao." "Aia anei laua iloko o ka luapaahao? v "Ae, e ka moi/' <4 Alaila e waiho ia lana ilaila," wahi aka moi. *0, na 11 h.» hiamoe ole iho nei au i keia po aka ua hoohauoli mai kau m.-ul : ia*u. No ia mea ua like ke aunioe okapome ke awakea ia'u. l i ku e mai anei ke kristiano ia oe e Beni Ahaaa?*' "Aole ana ku-v ana mahope iho no nae oka paio ana. Aoi- a : i ike i kekahi kanaka akanmi a lehia ma ke kakapahi e lik» n » . . oia paio ana ua " Uwoki kau pai ana i ke kri»tiano," i leo nui aku .ii ka »110 "A ihea i loaa aku nei ia oe? M Ma o aku o—wahi0 —wahi a Alwaa, eia nae. ua kahamaha hou » mai ki e ka moi. "Aole nana i na mea i oiai ua paa imu la no oia a o kona ola no kahiahi o ka hooluhi iale ana. Ua ikaku anei oe ia laua !loko oka luauaahao*" J • Ae." * X Alaila e hoohakalia ole ia kona make. Aole e ike hou ka iI i*» kris*tiano i ka malamalama o ka la. sla ka inoa o ke Kaula hpaahao oia na'u, a aohe mana e hoopakele hou iaia. He koktH»lu.i kona a na'u no e hoomaopopo iaia.'* 1 ka moi e haanui ana aia o Beni Abasa ke nana i»no la i ku moi me ka nanaina ano kanmaha maluna o kona helehelena. iV E nuike like no laua a elna/"E akahele e ka moi," wahi a Beni Aba«a i pane akn ai i ka moi me ke kuio. "He hana maalahi ia ia oe oka hookahe ana ike

koko o k»> kanaka. aka. aia no hp p«iino ma ka hookahe ana i ke: koko o kekahi poe." Poino. Maki howa <x* e olvio no ka poino, La'u ika moi o Ga-■ r.iw]a at»uni. * | K t»eie niai ou aku nei e ka hohewale. Ma ka inoa o k<? Kaulaj c j>ono kela kanaka %• makt-—oia hoi ke kri»tiano M \ "Aia he elna kristiano o ka moi." **A e mak«» laua a Hua. jw'!a hoi. e make ai kekahi mea e ae. ? Aia he ekoln poe e niake ana i ka make." "Fa hoopaa anei <*» i kou manao nialuna o ia mea?** "Hoopaa i keaha?" E iike me ke ku paa oka mauna Xevada pela kf» ku paa o ko'u nianao. Manao anei oe he maka'u wau i ka; hooko ana ia mea; aole loa." ī •I'ela, eka inoi. I'a ike no wau aole ou uiaka'n no ia nii'a: aka e ulu mai no kekahi mea mailaihi mai." I "K hookaawah- koke «kn oe mai a'u aku." wahi a ka moi. "K me ka olelo hou iuai ia ano olelo ia'u. Na IVrika no e bo«>, ko pono aku ia mau niea apau a e hoohakalia ole ia hoi." l"a kulou iho la o !)eni Ahasa a haalele iho la i ka inoi. ; *Ma ka inoa o Alahe." wahi a Mahomeda VI i hooho ae ai <»iaii oia wale no, "ua manao anei !akou lie maka'u wale au i ka lawet ana ike ola o kekahi niea a'u i uiakemake ai e make? Aole hooknhi. l Makemake au i ko lakou make aku i inea iio'u e noho maluhia \i.| 110, e na paau'a!*' | Kmoole kū 'ana ua aialo imua o ke alo o ka moi ma kahi o eom>; ko lakou nui. j "E hoonoho aku i na kiai a e ha'i aku ia lakou e hoi ana ka? moi e hiamoe. Ua makahiamoe inai la wau." | Kulou haahaa iho la na aialo a hoi aku la no hoi o Mahomeda iloko o kona lumi moe. I ka inoi i hookuu nkn la ihina o kona wahi moe aia ka Moiwahine Einina iloko o kona lumi ponoi me ka naau luuluu. E nohoi ana oia maluna o kekahi koki nui maikai.a e hehihehi ana i kekahil owili a me he la ua pau nui kona noonoo ilaila. a i ka hala ana o kekahi manawa ua opiopi iho la oia a liookomo iloko o kona poli. "I ka la apop*»." wahi ana i naniunamu wale iho ai no iaia iho, me kona ku pu ana a<» iluna me ke kau kaumaha ana iho o kona limaakau ma kona lae; "e lawe niai ai oia ia Zira i ka llalealii nei. <>, heaha la kona mea e hana nei i keia ano hana? l'a haawi aku| wau i na manao e pono ai oia e hoopau i keia ano hana aole nae he| nanaia mai. E hoopihaia mai au me ka wiwoole. Oka hohewa nui ana ua ili aku ia uialuna ona a aole maluna o'u. O. e Mahomeda. mai aneane au e kala aku ia oe ma o kela i»a'i limaikaika ana ou ia'u ina aole oe e hooko ana i keia hana a nana niai hoi ia'u. O ka lak<m i olelo ai. ua hanaia niai ka wahine 110 ke kane wahi a ke Kaula. lle pololei io paha ia oiui ke ike la wau i ka oiaio o ia mea me a'u. aka i ka lakou olelo ana he kauwa kuapaa ka wahine a Alahe i hana mai ai alaila ua maopopo loa ia'u he hoopuuipuni ka lakou. Ina| he Akua naauao ia e like iue ka lakou e olelo nei pela ka Ahihe| hana ana, alaila aole oia e haawi mai i na noonoo niaikai e like mej ke ano noonoo e loaa nei ia'u. tk A ina oko ke Akua noonoo ia oka hanaia oka wahine i wahi mea hoonani a mea hoolealea wale 110 e like me na kii. a kiloi wale aku ke pau ka makemake alaila pehea la i hana ole ia ai na uhane ona wahine e like me ke ano oka lakou e olelo nei. O, ua oi 'oa aku ko lakou hoopunipuni ia'u a lakou i olelo ai, o ka wahine ante kona mau ano ua komo aku iloko o ka hoino mau loaia. E Maliomeda ua kiola mai oe ia'u a ua limaikaika pu mai hoi ia'u; aka. .o kau hana e ake a e knko mau nei aole loa ia e hiki akn i kona hopena a'u 1 makemake ole ai. t ka la apopo e noho mai ai o Zira, alaila, ia manawa e olelo iho ai lakon he noho hoopiHwale iho no ko Emina iloko o na hooinanao palaualelo no na maikai o na wa i hala, oiai nae e noho ana iloko oka makakeeia o keia manawa. Ia lakou e noonoo ana pela aole lakou i hiki ke hooiaio i na mea iloko o kuu uhane o keia manawa." No kekahi mau minule i walaau ai oia iaia iho ua ku hamau iho no oia me ka noonoo nui. X. T a. loli mau ae 110 na liiohiona maluna o kona helehelena. eia nae, o ka halii paa ana o ka liaikea aole ia he inea e hoohewahewaia ai, a o kona mau maka ua like me ko ke kikawahine i ka piha i ka uwila. o ke ano hakoko e nele ole ai ka ikeia aku eka poe nana aku. I'a onioni ae no kona.waha aole nae he leo i pu-a hou uiaiiaila mai. Alaila me na kapuai palanehe i hele aku ai oia ma kahi o kona pahuuine lole e ku ana. a unuhi mai la i kekahi mau liolowaa liilii mai kekahi paliu e kau ana maluna olaila. Alaila nolio iho la oia ilulo ka papahele maluna o kona moena-weleweta, nani. a panee mai la i kona ipu-kukui e kokoke loa iaia, a me na holowaa liilii oia i liu'e ae ai i iul uiea oloko. Mailoko mai o kekahi o na holowaa a oia 110 hoi ka holowaa nui hookahi o lakou apau i hu'e ae ai o Emina he puna ano like me ke! pola liilii. a iloko olaila i ninini iho ai oia he wai ano laau a na | kauka. i nininiia mai kekahi omole uuku inai ana hoi i lawe maii ai mailoko mai o kekahi ona liolowaa e ae. A me keia puna anoi pola ua kauia ae la iluna o ke kukui e a ana, a i ka wa i ano w< la ae ai ka wai oloko oia no kona manawa i lu liilii iho ai he lehu.ano' f

: pamla iloko o ke pnaa. he U>hn mai k»»kahi p«>ho Hilii ae. ? Alailii kuli iho !a olii o k& ae. :i i ke kuku ana a* v o k& m;ihu • aa hakrtpon«> i-u kona man nuka o ka wui i haiia me ka N hu f j*auda «ke ahi p j«ulii ana. ' ae ka uiahii ika w;i m«a : ia k* 4 [ ano kwkeo —a a»»!»- no hoi i līHlhi iia kahwli at* ki ka waih»*oiui i jka a ia manawa k*»k»' n«- i tu h«m iho as Ka moiwahin- 4 .m o- : wahawahaia he ano paiiila okoa n« ( k»» kuuin i U»li h»»u a* ai ka j waihooluu i ka leoalona a'ia'i. ī "lua e hoiopono ole kt ~\ii hana a*«." wahi :»na i puana a» k n »aia ■no hakajH)no ana. '-ahuUi aoie a?i »» hiki kv hilinai h*ui i ko'n ma- • kaukau ma kv:a mea. H** ka mua—he a i kria manawa : he leuah*na aole nae he ioli hou." 1 i"a In hon iho !a ka waliine he wa hi paiula h'>n. a uio ke aka ■ h«»lt» no hoi ka hanaia ana. kc kunm i makiii ohaolui ao ai kona mau ] maka nie ka manaolana i ko kuku hou ana ae o ka mahu waihoolun ; hauliuli. Aoh* i liuliu ua ka h«!!t a» j la ka waihooimi i.ka »n*a'o??m'o. \ū me ka lawa pono o ka noonoo i hapai koke ae ai oia i ke \ ano pola nmi ko ahi at-: a i ke ano maalili ana iho ua ninini iho laj ; oia i ka laau hoohuihuiia iloko o kekahi wahi omoi»« uuku a o kej ■ koena i koe ua hoihoiia no i kahi mau. j { "Ano" wahi a Kiuina i naiuunamu iho ai. "ina e inu ana oMa | | honuHia i koia wai hoohuihuiia i? hiami>e ninipo ana oia i keia po."| I MahojH i iho o ka hoojK>no|>ouo ana i na hiki apa\i a hoihoi hoiiī | ia lakou ma ko lakon wahi iho ua luwikomo ih«.» la oia i ka omolo| 1 wai hoohnihniia iioko o kona poli. me ka lawo pn ana i kona ipu- ( j knkui. Ua wehe ae la oia i kona mau kamaa j»ale wawao a ltolfj ; wawae oloheloho aku la a i ka hiki ana i kekahī wahi puka uuku? ī ua komo aku la oia mahuia a hele loa aku la ma ka holo. oiai he holo: 1 ano olowi aku ma ia walii; a o koia no hoi ka holo a ka moikane e. helo niau ai i ua manawa apau ana e makemake ai e komo iloko o, ka Imnimoe o kana wahine Emina. a ka wahine i kamanina ai ial | wahi o ka Halealii. Ma keia holo oia i hele palanehe aku ai e komo ana iloko o na I puka i loaa aku ai iaia. oiai he uui no na ipuka ma ia hoU» a hiki wale oia mamua. pono o kekahi puka a malaila oia i ku iho ai no ka hoomaha iki ana a nia ka puka-ki i hoopili aku ai oia i kona p«*[Huao akau no ka hoolohe ana. l'a lolie aku oia ika nonolo nui ana oka pukaihu o ka mea e moe ana iloko o ka lumi nona ka puka a Emina i e lioolohe ana. a me ia lohe i olu iho ai kona noonoo no ka mea ua i hoomaopopo a manaoio loa oia i ka pa'uhia nui loa ia o ua mea la e ka hiamoe. T"a hookuu iho la o Emina ika ipu-kukui ana e paa ana ilrtlo o ka papahele a nanao iho la iloko o kona ekiH'ke a unulii ae la he huihui-ki —me ia mea oia i wehe aku ai i ka puka. I"a hemo aku ka puka me ka wehe akahele loa ia e ia a hamama ana nona e komo ai. (Aole i pau.)