Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 8, 24 February 1905 — MAKAIKIU WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole [ARTICLE]

MAKAIKIU WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole

MOKUNA XLVII. _ KA AELIKE PEPEHI KAKAKA. i "He maio kau; eia nae aole wau he mea ike i ka hoohalikelike ant i ka limakakau o ke kane/* E kii aku oe i peiKi ame ona inika. a e hoao ae lioi wan. Ua hoao wan no na manawa lehnlehu i ka hoohaiikelike ana i ko lia'i limakakau. Eia nae hoi aole o'u manao e hiki pono loa ana ia*u ke hoopunipuni aku iaia. Ke manao nei anei oe ua ike maopopo keia wahine i ka limukakau o keia makaikiu?*' "Aolu o'u inanao pela." "Ina pela e hiki ana ia'u ke hoowalewale aku iaia, a o ka mea wale no i koe, e mai ana anei oia ma keia kakau leta ana aku iaia?" hiki no ia oe ke ike ma ka hoao ana." Kii aku la ua kaunawahine la i na pono kakau, a noho iho la ua Wete nei a kaua e kakau e hoao ana hoi e hoohalikelike iho no i kona limakakau. lie mau apana pej>a iehulehu i pau wale ma keia hoolikelike ana mamui o ka loaa ana o kana i manao al ua kulike loa me kona limakakau, alaila hoike aku la oia i ke kaunawahine. "Helu ekahi kela! Ina e hoounaia ka leta me kena limakakau i ua makaikiu la aole e hiki iaia ke hoohewahewa ae. no ka mea o kona limakakau no ia," wahi a ua kaunawahine la i pane aku ai me ka nwila ana ae o kona mau maka me ka hauoK. "Pela io no ko'u manao," wahi a \Vete i pane aku ai. a Heaha la ka'u manao e kakau ae ai?" Hoike aku la ke kaunawahine i kona uianao ,a pela no hoi o Wete, a mawaena iho o laua i loaa ae ai keia manao: U I ke Kaunawahine Radolinisiki: "Kuu Madame Aloha: Eia wau ke uhai nei ma na meheu o Ivana. Ina he mea oluoiu ia oe e hui ae me a'u ma kahi halekuai rama iiilii, he ekolu hale mai ke kihi o Ru de Apela ma Hu de Aubegiseta, e alakiii aku no wau ia oe imua o Ivana i keia po. Eiai wau ke kiai nei i kekahi mea, a ina aole ia ina no owau no ke hele I aku e kii ia oe. i4 Me ka awiwi, kau kauwa hoolohe, J t "WETE DETONA." "Pehea iho la keia? Ke manao nei wau aole oia e noho aku i kauhale ke loaa aku iaia keia leta," wiihi a Wete i hooho ae ai mahope o ka pnu ana o kana kakau ana i na manao a kaua i ike ae i nei maluna. | "Nui loa paha ka poe i ike ia wahi au i kauoha aku nei iaia e hele ae?" i ninau aku ai ke kaunawahine. loa. Aole mea e ike ana i kona komo ana iloko o ua hale la, a he mea pono no hoi ia oe ke hoomaopopo iho aole loa e ike ana kekahi tuea i kona puka ana aku iwaho." u Pela io no»paha; aka iK»hea e hiki ai ia oe ke huna aku i kona —kona *' "Ke huiia aku i kona kino? Aole loa lie pilikia malaila. Aia he lua inalalo o ka hale, a ua hiki ia'u ke kanu aku iaia iloko olaila, a ke manao nei wau he walii maikai keia. E hiki ana no palia iaia ke kahen ae. eia nae e hana wale no oia pela a hiki i ka pii ana o ka h na, aole loa he mea e lohe ana i kona leo.'' I ka lolie ana o Sot\a i kefa pane a Wete. ua komo koke ae la ka! manao iloko ona, a hoike aku la oia i ua inanao la i ka kaua Wete:| "M liiki ana anei ia'u ke ike aku iaia nie ko'u ike ole ia mai a mamua hoi o kou pepehi ana aku iaia? M ''Aole he hoopaapaa ana malaila. E hele hou inai no w'au a ha'i akn ia oe mahope iho o ka manawa a'u e ike ai iaia ua komo iloko o ka kaua upena." "Ina pela, e hele koke aku oe ano a e liooko aku.'' "Mamua o ko'u hooko ana aku, ke makemake nei wau e ike mua i ko'u uku uo keia huna." Ua kuha'u iki iho la ua kaunawahine la i kona lohe ana i keia inau olelo a Wete. alaila pane aku la oia: papahia ak» kou uku i ko kela o ka makaikiu." "Aole anei oe e uku hapa mua mai ana īuamua o ko'u hooko ana aku ī ka kana aelike hana?" ; Me ka pane ole, ua puka koke aku la ke kaunawahine mailoko aku o ka lunii, a iloko o ka inanawa pokole hoi mai la oia me kekahi pu a pepa dala nui a haawi mai la i ka kaua Wete, a o keia ka Wete i hookomo iho ai iloko o kona eke, me kona kunou haahaa aiia aku, a me kona hoao ana no hoi e honi i ka lima o ke kauna» | waliine. Huki awiwi aku la ua kaunawahine la i kona lima, a liaka mai j la kona mau nmka o ka inaina maluna o ka kaua Wete, e make ai | no ke kauaka ina he make kekahi ma ka naua wale ana no. | liaaluln iho la na kuli o ua Wete nei a kaua. a me ka hoomau nua i ke kulou imna o ua wahine la i uee hope aku ai oia a hiki i kona puka aua aku mailoko aku o ka luuii. MOKUNA XLVIII. f HOOMAKAI'KAU I ANAINA HUI KAMAIIAO. Mai kahi aku o Kaunawahiue Sofia, hele mua aku la oia no kona >%ahi k'M»na uuku malnna ae o ka haleinu rama, alaila kakau iho la oia i !ele£arapa a he leta no hoi na kona hoaloha, lienerala <?erisa. Ma ka Hnuhi ana ae i ka teleg»rapa e loaa aua ia kaua keia mau olelo: "Ke homma nei wau ia «>e ma ke ekeleia i na pepa e pili ana i kekahi hana kipi kuioko uui, Ua oi aku keia inamua o ka'u i aelike aī me oe maniua. Ma kou aoao, li panai hoi no ka'u i hana aku ai uou. e hoopt»nojHHio iho oe i ko Kaunawahine Kadolinisiki waiwai a e hoiho? liou ae inia. a e hana ia.no hoi i paiapala kuahaua e hoike a«a aole oia i hewa, K hoomakankau oe nou iho no ka'u haiua no na uieu apau i keia ahiahi." O ka leia hoi ana i kakau ai, aole 110 i loihi loa, a |H*uei na mea aua i kakau ai malaila: "X kuu <ietisa Aleha: K Hke me ka*u telegarapa, ke hoouna aku nei wau i na pepa pili I ke kiipi kuloko nui. t*a loaa aku keia mau jH»pa iloko o ko Kaunawahine Sotia Alamaxofa pahu. K hana aku e like me kau i manao ai e pili ana no keia mau iH-pa. E uku mai oe, ia'u e like me ka'u i telegara{ui aku nei ia oe. Mamua o ka loaa ana aku o keia leta ia oe. e ike ami oe i ko'u manao ma ka'u telegarapa e pili ana i ka haina." MahojH» o kona lu>okomo ana i ka !eta iloko o ka haleleia, a mahope hoi o kona hwuuia ana i kana telepirajm, hele loa aku la o Wete i* hus me ma, a haawi aku la iaia i ke daia i loaa mai ai uo ka hana |k»|H»hi i manaoia ai e hanaia mai malnna ona. 4i Heaha ta hoi ka'u i ha'i mua aku ai ia oe?" wahi a Keaka i paiie aku ai ia Ke-pa. hal mua akn 110 wau ia oe. ua hilinai wau aole keia lie kanaka hoihope ma kana mau olelo, a ke ike nei kana i ka oiaio/ v u Aole wau he kauaka alelolua," wahi a Wete i |>ane akn ai. "O meā e olelo ai * hana no waa, a i keia manawa ke olelo hou nei wau i& oe e Keaka* ina oe e paa &n& i ko wahi ilio liilll a hiki i ke

j kakahiaka o ka la apopo. e haawi aku no waa ia oe i elima haneri j fanuii." ? » "K paa akii ana wau iaia, a ke manao pn oei no hoi wao aole oia s e haaleie i ho ana i k?-ia Hiini & h*si i k«>n manawa e kauoha m&oli mai lai īai;s. A«»h- anvi pela. e Ke-pa." | ' ( K aole wau haaieie iho ana i kda luuii a hiki i kou kii ana ; n*ai bo. wahi a Ke~pa i jaoe uiai ai. nte kooa nauki ōo oa^. "Ina jH*la. e k»iu hemiloha Keaka, oiai ua hilioai uiai 0* 4 ia v u. no kf*aha hoi wau e hiiioai oie ako ai ia oe? Eia mai ka hoioa dala a*u i hcM>[Kia aku nei nau. A ina e loaa ana kekahi uiia i kuu hoaloha Keaka nei, ke ha'i aku nei wau ia oe, e Ke-pa. ina oe e loaa aua ia*u ma kekabi wahi okoa mamua o ke kakahiaka o ka la apopo. pau ko mau a u ia'u ika ha iha'iia. E niuau ae oe ia Keaka ina aole e hiki ia'u ke hana aku pela. "O. ua hiki io no ia oe ke hana mai pela, e kuu keiki liiki ke wa'uwa'u," wahi a Ke-pa i pane mai ai. 11 e ko VYete hilinai e hooko io ana no o Ke-pa i kana i ae niai ai iaia, puka aku ia o Wete a haaieie iho ia i kona mau hoa, a hele !oa aku ia i o Vera la. _ Alahope o kona hoike ana aku ia Vera oia no ia. ua ha*i aku !a oia ia Vera e hele ae no kahi iumi uuku ona nialuna ae o ka hale inurama ia ahiahi. a komo aku iloko olaila. Olelo aku la no hoi oia e hui ae ana oia me kana Vera maiaila, noiaila aole ana mea e hopohopo ae ai no ka hele ae. Oiai aoie he hana hou aku ma kona aoao a hiki i ka manawa e kokoke akn ai i ka wa ana i aelike ai me Kaunawahine Sofia, nolaila, ua hele aku ia oia e kiai i ke kakela o ua kaunawahine ia e noho ana me kona manao e ike aku i na hana e hanaia ana ma ua kakela ia e ke kaunawahine: eia nae aole i ioihi loa kona noho ana e kiai. hoomaopopo iho la oia aole he mau mea hou aku e hoea ae ana, a me he mea la ua hoohoio ua Kaunawahine t>otia !a e hoo maiolo i kana mau hana apau a hiki i ka unuiawa e p;iu ai kana hana me Kaunawahine Radolinisiki. Mamuii o keia ikē, ua haalele iho la oia i kona wahi e pee ana a hele loa aku la e hui me ke poo o ka oihana makai o Parisa, he kanaka hoi na ua Wete ia i kamaaina no na makahiki iehuiehu i hala aku, ana no hoi i lawelawe hana ai nona mamua. laia i hiki aku ai i ka halewai. a ninau aku 110 ua hoaloha Ia ona, ua ha'i mai ia ke kiai puka, me kona minoaka ana mai: "O ke poo wale no anei kā mea e hiki ke hana aku nou, e Ke-pa? Ua powaia anei oe me kekahi miiiona daia?" •'O ka'u mea e makemake nei e ha'i aku iaia he mea nui ia. a ke t ha'i aku nei wau ia oe, ina aole wau i manao pela, aole loa wau e hele mai ianei a ninau aku nona.' 1 j Ua komo koke aku la ka hiaai iloko o ke kanaka kiai puka no na olelo a Wete i pane aku ai, nolaila ua hele koke aku la oia e hoike i kona haku. He mau minute mahope mai, ua alakaiia aku la oia iloko o ke keena o ke poo o ka oihana makai. "O oe ka ia e Ke-pa," i pane mai ai ua poo la, me kona hookoikoi ana i kona leo. "Heaha mai nei kau o onei?" "Aole keia o Ke-pa, aka o Wete Detona, ka Makaikiu Amerika," i pane aku ai o Wete ine kona wehe pu ana ae i kona mau umiumi hoonalonaio. "Auwe, kuu hoaloha!" i panai mai ai ua poo la ine kona lulu lima ana mai me ke aloha oiaio. "Heaha kau hana 0 onei, ame he ano hoi o kekahi kanaka lapuwale i kamaaina ia makou?" Me ko Wete hoonalonalo ole iho, ua huaipau aku la oia i na mea apau e pili ana no kana hihia, a hoike pu aku la no hoi i kona manao o ka hiki ana aku imua 0 keia kanaka hanohano.

"Ke makemake nei wau e haawi mai oe i elua o kou mau kanaka i hilinai nui ia i mau hoike no'u. hookahi o laua he hiki ke kakaupokole a hiki ke lawe ae i na olelo maoli e hoopukaia aku ana, a o kekahi no ka hoolohe wale ana no; o laua a elua i mau kanaka hiki ke kamailio ma na olelo Farani ame ko Kusia, no ka mea ke manao nei wau aole e nele ko ke kaunahwahine kainailio ma ka olelo Farani. ,, "Ua ioaa kau i noi mai nei, aka e hoomaopopo pu iho no hoi oe aole e hiki ia-u ke hopu aku iaia." "Aole no o'u makemake nau e hopu, i keia manawa." "Ihea e hui aku ai na kanaka au e makemake nei me oe?" (Hoike aku la o Wete i kahi haleinu rama, me kona pane pu ana aku: "E hiki ae lakou i ke ahiahi okoa 110, ina oe e oluolu mai ana." fi E liiki io aku ana no lakou ilaila, a e hiki ana no ia oe ke hoomaopopo mai ia lakou ma ko lakou īiookanikani ana iluna o ke pakauknu i kou manawa e komo aku ai. E inau ana auei oe me kena hoonalonalo ou?" "Ae." "lua pela, aole lakou e liaule hope ana." MOKUNA XLIX. lIOIKE KA MEA HEWA I KONA HEWA 10. I ka hiki io ana no o ka manawa a Wete i kauoha ai i ke poo o ka oihana inakai o Farani e liiki ae ai na kanaka ana i makemako ai i kahi hnleinu rama, aia hoi me ka hooliewahewa ole ae, komo ara ua p»». ia, a oia no ko Wete manawa i hoonoho aku ai ia lakou ma ki'kahi iumi okoa e hiki ai ia lakou ke lolie i na olelo apau e kamailioia ana iloko o kahi lumi uuku ona. Aole no hoi i liuliu mahope iho o ka pau ana o keia mau hooi nohonoho ana ana, Jcomo ana o Vera, a akahi no ua Wete la a ha'i aku i na mea apau a Vera e hanasiku ai. A'oa'o aku la oia i ka Vera mau oleio e hoopuka aku ai. a pela no hoi ino kona ano ana e ku aku ai imua o ka inaina o Kaunawahine Sotui, a mahope o ko Vera lioao ana e like me na kuhikuhi ana | anie na a'oa'o ana a Wete, aoie lie kanalua i koe iloko o ua Weti> la a kaua i ko Vera hiki io ke hooko aku i na kuhikuhi apau i haawiia aku iaia. Mahope ilio, haalele iho la oia i kana milimili e noho ana. a kamoe aku la kona mau kapuai wawae «o ke kakela o Sotia. a haawi ( aku la no hoi i na kuhikuhi ana i ole'e lalau ua wahine la ke heh'! ae oia. a haalele iho la a hoi awiwi aku la no kahi keena ona maluna | ae o ka haleinu rama. I Ua hiki io ae no o Kaunawahine fc>otia, aole nae me kona aahu! ponoi, aka ua hoonalonalo iho oia iaia iho uie ka lole o kona ukali i uhi paa ia hoi me kekahi koloka eleele nui. j Ua hookipa koke ia akn oia e Wete no kahi luini nnku ona i : ka lua o ka hale, a uie ke ani aua a kona lima. i pane aku ai oia: "Ano. e na lede. na hiki ia olua ke hoīke i ko olua liiau inanao. i a e noho aku hoi wau niaanei a kiai aku ia olua o hania kekahi o olua i ka hana kimo|K>." ' Noho iho, la ua NV"ete nei a kaua iluna o ka noho, aine kona ku Uana kanaka noontK> maikai i kau aku ai kona maii makn iualuna t» ■ | na wahine e ku akn ana lie alo a he al«- f j Iloko hoi oko Sotia noonoo he luanao e «oi aku iaia e haalele j ihn ia lana iloko o ka lumi. eia nae na hoike mai la oia i koua hoololi ana ia manao ona i ka manawa a Vera i hoike mai ai i kona auo u.uka'u ia laua nei i koiuo aku ai iloko o ua lumi la. a i ka wa hoi j ana i pane uuū ai me ka leo inaiua: ; "Owai e k*Ma kanaka? Owai hoi o<\ kria wah?nv? He ; lumi hcn»iimaiima keia/* > "E hoomaln ia <>e, p ka wahine, a e ae iuai m'n e ha'i aku ia <*\ I aole he waiwai e loaa nuti ana ia oe ma kou h*»okiekie ana i kou leo," f wahi a Wete i kahamaha aku ai. "Owai au?" i |mnai aku ai o nana!" # la manawa oia i wehe ae ai i koua uhimaka. a kau pono aku hi kona man maka maluna o Vera i hoomaopoj»o jw>no niai ai ua \"era la a kana i kona enemi. "O oe? O oe? Ooe anei »?** i hooho ae ai o Vera me ka leo nui. "Ae» Owau. Owaa uo keia. A ae»le ou īke iho i kou wahi e ku »et i keia manawa?" "O, e na laui e kokua! e kokua mai ia*ur i hooho hou ae ai o Vera me ka leo »sl (Aole i pao.)