Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 11, 17 March 1905 — WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole [ARTICLE]

WETE DETONA Ke Ahi Lalapa Pio ole i na Nihiliti Ke Kanaka Amerika Koa lua ole

MOKI'NA LII. KA AHA HOOLU IWA IA SOFIA. 3lai nei aku i lawe aku ni o Wete ia \"era no kakela o Kau uawahine Alamazofa, me ko laua kipa pu ana aku i ke kwna miikai. e like me ia ana i hoonohonolio ai, a lawe aku la i ka makai me ka palapala hopu no Sofla. I ko lakou hiki ana aku i ke kakela, ua hele aku la pia e ike i ke kanaka kiai puka, a iaia oia i hoike aku ai ua hm>j»oriopono oia i kekahi aha ike i ke Kaunawahine, a ua inakemake hoi oia anu* kona mau hoa e pee ma kekahi wahi a hiki i ko ke Kaunawa'hine hoi ana mai. Kau mai la na maka o ua kanaka kiai la maluna o \\Yte ka makai me ke Uuo pahaohao. eia nae ua komo koke iho la. ka noonoo iloko ona he mea waiwai ole ka hoao ana aku e ku« k ia \VYte ma. "'Aole loa oe e hoopuka aku i kekahi hnaolelo e pili ana i keia i ke kaunawahine." wahi a \Vete i pane aku ai. "Ae, e ka monikiu." "A e hoouna ae oe i kekahi o na k/iuwa hoolohe e heie ae io*u la." Huli aku la ua kanaka kiai la a hooko aku la i k<» kauoha hoj*» a Wete i haawi mat ai iaia. a aole no hoi i liuliu iho hoea ana ktkahi o na ukali o ke kaunawahine. Hookomo aku la o Wete i kekahi apana dala iloko o ka pobolima o ua ukali la, a pane aku Ja: "He hapa keia o ka nku a'u e haawi aku ana ia o<» no kekahi hana a*u i makemake ai e hana mai oe no'u.' T **Ae, e ka monikiu." Mnanei i hoike akti ai o Wete i kahi o ke keena tehcarapa e loaa mai ai ka Oenepala Geri«i telepanipa iaia, a ha'i aku la i ua kanaka la e hele aku ilaila a kali aku 110 ke te)egarapa e honunaia mai ana iaia. a ma ka inoa hoi o \Vete l>etona. "I ka wa e loaa mai ai o ua telegarapa la oia no kou wa e hoi koke mai ai me ka awiwi, a haawi mai oe ia'u."

14 Ap, eka mouikia." * ] Mahope o kfia i uoho iho ai o Wele ame kona mau hoa e kali| no ko Scfia h«H hoi niai. « No ka inakai na lilo kt"ia luili ana i mea iiīlii loa iam: no Wete> lioi. ni'* h«- iin-a la hr hana mama wale no ia, eia aa*f maliope mai \u\ hoik»' ai- oia o k«-Ia manawa ana e noho ana. oia k*-kahi o naj inanawM pihoihoi Uy.\ iloko o kona oia ana. Xo V.era hoi aole he pihoihoi i!<»ko ona aka aja oia k«- noho ia nu* ka iini nni »> ka h»«*u| koko mai.o ua manawa la. ka manawa lioi ana «? ike aka ai i kana Iv;:na aloha. a Ui»- akw hoi a pmii aku i kona a i a kaili msi iaia inai kona enemi mai. . . H<* 3h:!ti hora k»,-ia oko lakon » «uia o kali me ka hmimanawa 1 ntn. a oiai ua aku no o \Wn* ia V» ra i ka ioihi iiiaoii o kahī i hoopaaia ai o ]vana. nolaila ua n«.»ho aku 1a no lakou e kali me ka, hoomanawanui. { l-a hiki io mai ]a ua manawa ia. a lohe aku ia iakou i ka na-J k«'k<- mai ona IniUa kaa mawjrt»o oka hale. Aole no hoi i linlin ltiho aku ia lakon i ka n»-ho mai o iole ilnna o ka moena, a' loh»' pu aku la no hoi lakr>u i ko Ivana l«*o. | lk«* aku Ja lakou n« k i iko Sofia ma komo ana mai iloko oka lami hookipa. a ia nianawa aia o Vera ke haaluiu la me ka makaukau pu e lt !c kok<* aku a kaili rnni ia Ivana : <*ia nae ua paa koke aku i;i t o We ii' i kana mllimiii. a hoolohe mai la no hoi ua kaunawahine la i ka mamn» o ka NV« kaua ana aku iaia. i "Kc hookipa aku noi wau ia 00. »» Ivana, i ko'u homo, mahope o na hana j«»nooh* i iianaia aku maiuna ou. Ke hauoli nei wau i: ko'n lilo ana i puukalahala non. v **A. ke malialo aku m.-i hoi wau ia oo 110 ka hapa o kau hana i hana mai ai no'u. A! ina no hoi o V»Ta pu nn> a'u i keia manawa, aolo loa a'u mf-a e maki.'inake hou ae ai.'' wahi a Ivana i hoopuka a<' ti. , Aki iho ]a na niho o ua Sofia nei, eia na»» ua mmoiika i-ho la oia me k.i hoonalonalo i kona manao ulukih a pane aku la: •'K» 1 manao nei wau lie mea pono ia oe ke hoo'pau ae i kou mau noonoo ana nona." Maanei* i ike iho ai o Wete i ka hiki ole iaia ke paa hou aku ia V« rn, nolaila ua kunou aku la oia. a ia manawa 110 hoi i wehe ae ai o V<*ra i ka uhi e kuuwi'lu ana ma ka puk?i o ka lumi a lakou nei e noho ana. a leh- akn la iloko o ka lumi a ku aku la imua o Sofia. "Aoh* ioa," wahi a Vera i puana ae ai, **e kaawale aku oia mai kann. Vcra aku, no ka mea eia oia maanei! E Ivana, kuu mea aloha!" I,ele aku la o Vera a apo ae la i ka a-i o kana Ivana, a ia maitavra pu 110 hoi i apo ae ai na lima o Ivana ma na poohiwi o kana aloha, a ia manawa pu 110 hoi i muki iho ai o Ivana i ka ihu o kana aloha e huli papu ae nna imua o kona man maka. a puili aku a puili la lana me na waimaka o ke aloha e hoopulu iho aua i ko laua mau papalinn. No Softa hoi ua ku mai la oia me ke paliaoliao a nana mai la i na aloha elua e lupea ana i ka hana a ke aloha e paila la iloko o ko laua mau puuwai, a iloko o ka mahawa pokoie, me lie mea la ua hoi koke mai la kona mau manao awahua me he pua la i oili aku mailoko aku o kona kakaka, nolaila me ia inaina e paila ana iloko o kona puuwai, unuhi koke ae la oia i kekahi pahi pokole mai kona poli ae, a h;lo aku la maiuna o ka kaua Vera. Aia no keia mau mea aj>au ke wailio malaelae la i na maka o ka kaua Wete, a aia hoi oia ke ku makaukau la no ka pale ana i kann milimili mai na hana kimopo a kona enemi e hana aku anfl, maluna ona, nolaila i kona ike ana ia Sofia e unuhi ana i ka pahi mai kona poli aku, a lele aku hoi me kona mauao uahoa e pepehi ia Vera, ua lele koke akn la oia e like me kekahi tiga pololi, hopu aku la i ka pulima o ua kaunawahine {mnikoko la me kona pane pu ana aku: il Ua pau kau hana. Oka mana koe.'' " T # ohe iho la o Sofia ika leo oka makaikiu a lioomaopopo iho la, a i kona ike ana mai i ka kaua makaikiu e paa ana no i ka hoonalonalo ana i hoololi ai iaia a like me Ke-pa, ua keke mai la na niho o ua wahine la a hoolei mai la i na huaolelo liailiili. ' "O oe ka ia, eka pupuka ino?" wahi a Sofia i pane mai ai. "Ae, owau no keia. Eka makai, e hooko aku i kan hana." "ile paahao oo na'n, eka madame, M wahi aka makai i pane iho ai. me kona paa ana aku ia Sofia. A mamua o ka hoomaopopo pono ana o na waliine punikoko la i na hana e hanaia ana, ua holokake ae la ke kupee a ka makai ma na lima o ua wahine la, a paa ana oia i ka malu o ke kanawai. I keia wa no hoi i komo mai ai ka ukali a Were i hoouna ai e kii i kana telognrnpn nnn no hoi i manaolana ai e loaa io mai ana no a haawi iuai la ua kanaka la ia Wete. U A, heaha hoi ka meahou ano nui o keia telegarapa?" wahi a Weto i hooho ae ai, a ia manawa pu no lioi i uhae ae ai oia i ka uwepa, a hoomaka ilio la e helulielu, e like me ka papaki a laua me Gtriwi i aelike ai. "He lono hauoli keia, e ke kaunawahine!" wahi a Wete i hooho ae ai me ka hanoli, "Oia hoi, he lono hauoli keia nau, e Kaunawa-

liine Rndolinisiki." Oiai ua pilia loa o Vera i kela manawa me ka hanoli a poina hoi iaia kona ano iho, nolaila aole oia i pane mai i keia mau olelo a \Wte, aka kau aku la kona man maka hauoli maluna o kona hoalolm, e kali akn ana o ka lohe aku i ka lono hauoli i hoikeia mai iai^. "Ua kuahauaia oe he wahine hewa ole, a o na aina o kou kaikunane ame kou ua hoihoiia mai ia oe, pau pu me na pono apau i kailiia akn mai ia oe aku." Aole loa l»e wahi huaolelo i paneia mai e Sofia. Ke ike maopop»» loa la oia ua hoohokaia oia ma na ano apau. a ua hei hoi oia i ka upena a ke kanaka Amerika i hoomoe ai nona, a o kana papahana hoi i hoonohonoho ai no kona enemi ua ili mai la ia maluna ona. Hoi mai la na hoomanao ana iloko ona no kana mau olelo ij hoopoka ai i ka po mamua iho, a iaia hoi i h\ii aku ai me \'era maliina ae o kahi hale inurama, a hoomanao pu ae la no hoi oia ia W r ete me kela hoonalonalo o Ke-pa. a ike iho la.oia me ka maopopo loa i na hsum i hanaia mai iaia, a komo pu mai la no hoi iloko ona na hoomanao ana no ka hoopa'i weliweli e kan mai ana maluna ona. * * MOKUKA LIII. \ I WETE MA KE KULANA AGENA. Lilo aku la o Kaonawahine Alamaxofa malaio o malu o ka olhana makai o Faranrr kahi hoi ana i noho ai a hiki i ke kii ana mai 4 o km mana aupuni Rasia laia e hoihoi akn no kona aina, kahi hoi ©na e hookolokoloia akn ai maluna o ka hewa pei>ehikanaka. No ka ka.ua mau opio hoi, aole hwi laua i huli hoi aku no Rusia e kii ai i ka waiwai nui e waiho ana, aka mahope o ka hoohala ana il kekahi uiau la pokole nm Parisa ? ua kau aku la laua maluna o ka i moku. e huli hoi ana i ko Ivana home ma ke kulanakauhale noi oi Xu loka. kahi hoi e kali mai ana na makua o ka hoea aku o ka laua iei he keiki me ka lana hunona, oiai na telegarapa akn o Wete i na mea apau ia Horawiki makua. O ko iaua alahele huli hoi ma Beritania Nni no ia. nolaila ia laut e huli hoi ana, e huli ae kana a nana akn i ka kaua Wete. Manmli o ko Ivana makemake ole e hoi aku no Busia, na hoo ! inaaa aku la o Vera ia Wete I>etona i agena ma kona aoao e kii aku | ai a e hooponopono ai i kona waiwai. a me keia mana piha i loaa | »k« ai iaia i hoio akn ai oia no St. Petersburg, i kekahi ia ae, mahope o kona hoohui ana i na aioha elna. Me na keehina wawae mama ame ka naan i piha i ka hoihoi, i U*le iho ai ua Wet« nei a kaaa mailuna aku o ke kaaahi. a kau akn la maluna o ke kaapio, a no kahi o Generaia Gerlsa ka pahu hopn. i No na olomana la, aole oia i manaolana e hoea koke akn ana | ; *ka kana Wete f eia nae ao!e e Jriki ke hoole ae aia ka uni nui iloko

ona e hui be alo a he alo me ke kanaka Amerika naaa i hua v i a»? i keia hana ohumo kipi nui ana i manaolana roua o!e ai e aia ana ik.ko o kona aina. laīa e nana ana ame »a psitaj aia apau aW. i holi ai a *oaa Hoko o ka pahu o Kaonawahin»* Alama2ofa. asa hos komo ana ke kiai pnka me kekahi wahi |¥*pa imku e waiho ami ih'ko o ke pa. a 'haawi aku la ia Ovri«a. I ke kau ana o na maka o ka of mana mahina o ka inoa "We'e Detona" e ka« ana ilnmwo oa apaua |**pa !a. ua h« hoio koke ae *a ka uia hanoli maluna o kona man pupalina. am.> ka j«ine ole akn i ke kanaka kiai puka. mi huli ae la ota m»- ka hikiwawe a h le akn ia !!«•« ka puka a ka kana makaikin e kali niai ana. -\Vei»\ e kuu keiki. nani wale k»'ia hui ana a kaua." wahi a f»enerala <«erisa i ohaolia aku. at. "Aol;* wau i ipana»» mua e h* i kok» 1 ana kaua niiiho|H?- koke iho oka pau ana o kan hana. K kon o Luiulima iho la !ana nei, a komo ak« la iioko. nm na hnaolel» hoi o ka hauoii e panaiia ana mawaena o !ana a hiki wa!e i ko laua j k< mo ana iloko o ke ke» na oihana o ua Gerijii\ !a. | **E noho ilio ilalo. e kuu keiki. Ke haawi akn nei wau i k«»'u maliale ana a nui loa ia oe 110 kau mau hana apan i hana ai a hna'iia mai k'-ia ohnmu ki|»i nui a ikeia ae. ive apo aku nei wau i kau luau hoomaikai ana. a e ae i\iai no h«ii oe e lawe pu aku i ka'u mau hnomaikai ana a nui no na hana kokna au i haawi mai ai ia'n." wahi a Weie i pane akn ai me ka hoihoi e halii ana maluna o kona man }iajKi!ina, "O. aoleno i nui loa ka'u mau kok?m ana. a o oe ka i hana i keia liana a liiki i ka hopena: aka nae aole kaua e hoopau manawa wale malaila la oiai. ke iiui nei ko'u nhane c r lohe aku i na mea apau e piii ana no ka hihia.' J "O. aole no he nui !oa ka'u mau mea e ha'i aku ai ia oe. oiai ua ike.no oe i ka hapamua auie ka hopena. koe wale no paha ka'u hana aihue ia Kauuawahine Kadolinisiki hiai ka halepaahao aku." Maanei i hoomaka aku ai o Wete e haha'i i na mea apau. e hoo nuika ana hoi mai ka manawa ana i aihue ai ia Kaunawhine Kado !inisiki a liiki i ka pau ana, a nt>ho mai la no hoi 0 Oenera!a (ierisa e lioolohe, me kona hiaai nui, e ninau ana he maii ninau. e aka ana hoi ma kekalū- mau wahi, a hiki wale i ka pau ana. "Ea. ke aneane nei oe ame kau man hana e koi mai ia'u e lioohalike aku me oe ? '' wahi a Genera!a Oerisa i pane mai ai me ka hoilioi nuf. '•ITe mea hiki wale no keia ia oe ke hann, ina nae aia he manao maoli iloko 011 e haiyi aku pela," wahi a Wete i pane akn ai me ka miinoaka e kau ana iluna o kona mau papalina. "Pela no; aka ua elemakule wan i keia manawa. a ina 110 hoi e opiopio hou ae wau. 0 ko T u holo 110 ia i Amerika e a'o ai i kau oihana. Ke ike nei wau ma kou helehelena he hana nui kau e makemake nei." j "He oiaio kau i pane mai la. M A ia manawa no hoi i hoike aku ai 0 Wete i kana hana i hiki hou ai i Rusia; | "Aole ia he nau i keia manawa .oiai ua pau na mea I apau i ka hooponoponoia, e like no lioi me kau kauoha ma kau te!eprarapa, a eia na mea apau ma ko'u lima i keia manawa." wahi a | Oenerala Gerisa i pane aku ai, a ia manawa pu 110 hoi i hnli ae ai ' oia a wehe ae la i kekahi paliuhao e ku kokoke ana ma kona aono. t <k Eia na pepa apau. a eia pu no hoi ke kope 0 ke kuahaua e hookun ana ia Kaunawahine Radolinisiki. Ke waiho aku nei wau i : keia mau mea apan ma kou lima, a nau e liana aku e like me kau i manao ai he pono." Lalau aku la o Wete ia mau mea. me kona haawi pu ana aku i na lioomaikai ana he nui ia Generala Gerisa, a ninau aku la: VUa laweia mai auei o Kaunawahine Alamazofa no Rnsia nei?'' "Ke manaolana aku nei wau o kena hiki mai i keia ahiahi, oiai ua loaa mai ka lono telegarapa ia'u mai Parisa mai e hoike mai ana ua haalele aku ko'u kanaka ialaila me ke kaunawahine no St. Petersburg nei. ,? (Aole i pau.)