Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 11, 17 March 1905 — LAHAINALUNA. [ARTICLE]

LAHAINALUNA.

Ma kii meuhou hoohauoli pili i He kula o L«ihainaluna » hooi>ukaia ma lta helu o ke Kilohana i halu oia kekahi o na hooaiai ia kakou i ka hoi fcou itna o ka nanl ame ke ola o ia hbrne hoonaauao, kahi i hanau mai ai he nul o na oiwi Hawaii iloko o ka malamalanm o ka naauao, a he nui o lakou i hoonui i ka maikai iloko o ka eiina a lilo maoll i poe kaulana a j>oe kau kanawai kaulana no Hawaii Paeaina. Mai kona hookumuia ana i ka makiihiki 1831 a mahope $ki mai i puka mai al na haumana a ua noho ina na oihana Uke ole iloko o ke aupuni, hoa kau kanawai, kumukula, kahunapule ame na hana like ole — oka hapanul plli i na oihana ma ka noonoo. a ua lilo maoii i poe koikoi iloko o ka aina e lik» me Kauahi, Koha. Davida Malo, Ua. Aholo. Kalama. Nawahi, Kamaiopili makua, a he nui wale aku o ka poe i hala, mawaho ae hoi o na Lahainnluna o keia mau la e laa na Hon. W. C. Aehi, J. W. Kalua, P. Pal ! , E. K. Lilikalani, Anaaina S. KanaKanul, S. K. Kamaiopili, Lunakanawai Kahaulelio, ame na Kahaulelio opio, Lunakanawal J. Kekahuna ame kekahi poe Lahainnluna e ae he nui e noho j hana maikai nei i ka pono o ka lehulehu.

O keia iho la na makaainana i aie nui ai o Hawaii Paeaina i a Lahainaluna, aka mahope mai i mailo ai ke ola o ke kula a aneane i kahi o ka pio, oiai he ikaika kona mamua e hiki ole ai ke hoopioia e ka makani Kauaula ka makia kaulana o ke kula. a me ia nawaliwali ua pii hou ae la ka ikaika i keia manawa a oi loa i ko na wa. i hala mamuli o ka laulima ana o na hoa. liahainaluna o ke kau Ahaolelo i ] hala ame ka po® e ae a holo ai ka haawina o $35.000. a ka Papa Hoonaauao 1 hooikaika nui ai ma o ka hooikaika pauaho ole o ke Kumupoo o ke kula ame ka Hope Lunakula Nui C. E. King o Maui a ku ana he mau halemoe nani elua o ke ano o kela au hou mawaho ae o ka halekula nui nme na hooponopono e ae a na lala hoonaauao e hooikiUka nei mawaho ae o na halehana no ke kamana ame pa'i-palapala. A ke holo mai hoi ka haawina a keia Ahaolelo e noho hana nei r.o ke kukuiu ana i halehan a amala e pono ai e Hooholoia e na solona kau kanawai a huiia hoi me na lako mana uwila e a ai na kukuiuwila ame na pono no apau oiai ua makaukau ke kula me ia mau mea a o ke kukulu wale no ka hana nui i koe alaila ua kau aku ke kula o Lahainaluna ma ke kahua i loait ole i ko kona mau au i hala a oi ae no i ko kekahi mau kuia nunui o ka Paeaina nei. e ku nei i keia mau la. O ka oihana mahi kaio i hoomaloloia no na makahiki he 20 ae nei i hala a akahi no a hapai hou ta ua nee aku ia mahele waiwai nui o ke kula i ka holomua maoli, a wahi a ka Hope kula Nul o Maui, ua ike a ua hoomaopopo maoli na haumana o keia mau la e noho mai nej i ka walwal nui o ia mahele. ke kumu o ko lakou haawi maoll i ko lakou ikaika malalo o kt alakai a ke kumupoo ame ka hoohana a Rer. S. Kapu a ua paa kekahi hapanui o ka aina me ka ai a ke ulu nei, ka hana hoi ! hooikaikaia iloko o elua wale no mahina a oi iki oiai ma ka malama o lanuari iho nei ka hoomaka kanakamakua ia ana. me ka manaolana lkaika i ka maiamaiaia o ke ola o ke kula mai ka hua mai o ia oihana mahi e like me ia i maa i ke kuia i na ■wa i hala mamua aku o ka hoomaloloia ana o ka olhana mahi. Ma ka aoAo o ke Kuokoa ua nui kona lioomaikai i na paahana hoonaauao i ka hooikaika nui ana a hoi hou ke ola o ke kula i ka piha a oi aku ka nani mamua o na ia i hala, a i keia manawa ua makaukau ke kuia me ka kona mau lako, oia hoL ua lawa me na kumukuia hoonaauao m a ka noonoo pau pu me na hanallma akamai ame ke a'o ana o ka pono uhane. ka maiau pono ia o ka nohona o na haumana ame ka iawa i ka pono ola kino ke oo ka luhl a lakou no e luhi nei: a heaha ka waiwai o keU mau pono oi ae \ hoolako'a ai no ke kula i keia manawa ina aole na haumana? Ua maikai kela mau pono apau aka aole i oU ke kula ao ia mau mea oiai o kona iini nui ola no ka hanal a pu-a ana t ka mane o ka naauao i ko Hawaii nei. a e pooo ai e ke kula me ka poe opio kane i naauao ai lakou no ko iakou pono, he home ukuku!a ole a hoonui lilo ole e hlki maaiahi al i na opio kulana loaa hapa a ilihune a no ia mau kumu makou l makemake nui al e paipai aku I oplo kane, pau pu me na makua e hoala 1 ka noonoo o ka lakou mau keiki e ku oeoe ae a i ka aaauao kumukual oJe o Lahainaluna.

E ala « tiA olwl H&waii a hiweie me na manao h<oSk«sifcai a aoie o fc* b-.x>-kau i ,ko« Esrj.iv-va o fca hoosajttao ir o Kei«a.Ss .ime Pake m'i, A«e a fcto&»lafea!a sna no ka nuooa&aao aiw o. n a Kspanl ame n.'. Fuk« ame na iahui e ae oiai fce pono piHpo«-i ia īvo na mei apatt, aka o oe ka oiwi Hawali ka rtiea i ike. rcua ia nou ka noho. He kanaono k,-i noi o h.iunw;.r.a i keia manawa aka ua. ia ke kuia i ka nuiīama. ana i ka hitaeri hun;ana, a e hoohaia anei oe ka oiu i ; kou noho ame k>>u manawa? Aoie. i ko makou maiiao e ku oe a e hoi iialla e pono ai.