Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 13, 31 March 1905 — Page 1

Page PDF (1.55 MB)

This text was transcribed by:  Lawrence Gersaba
This work is dedicated to:  Judith Nalani Kahoano Gersaba

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

HOOPUKAIA I NA KAKAHIAKA POALIMA APAU.

 

BUKE XLIII HELU 13.

NUPEPA KUOKOA, POALIMA, MARAKI 31, 1905.

NA HELU APAU 3851

 

E HOOPAU IA PINKHAM.

Hookolokoloia ka Peresidena o ka Papa Ola

e ka Ahaolelo.

Waiho ae o Senatoa Achi i ka Olelo Hooholo e a'o ana i ke

Kiaaina e Hoopau i ka Peresidena.

 

KA SENATE.

  La Hana 28. Maraki 20.- Ma keia la @  ka Senate ua noonoo hou ia ae @  kalana a hooholoia ma ke poo @  heluhelu elua a koe no hoi ka @  ana o ka bila holookoa no ka @  he mau ano pohihihi e waiho @  iloko o na komite no ka noonoo @  ana.

  Ma ka noho ana ae o ka Aha a pau @  na hana kumau ua noonooia ae @  ka bila Senate 43 a hooholoia ma ka hooheia ekolu ana a hooholoia no hoi ka bila Hale 81 ma ka heluhelu elua.  @  mahope iho o ka noonooia ana o na hoike ka hapanui ame ka hapauuku e ke komite aina.

  Ma ka hapa'ila ana mai o ka bila Senate 44 pili i ka haawi mana lapaau i na ma'i lepera i na kauka laikiniia ma ka noonoo ana ua hoomoeia ma ka papa no ke kumu he mea hoohuikau aku la i ka hana i hooholoia e ke Aupuni Nui no ke kukulu hale a oihana @ a lapaau ma'i lepera.

  Hooholoia ka bila Senate 91 pili i ke kula paahao ma ka heluhelu elua ana a holo pu no hoi ka bila Hale 20 ma ka heluhelu elua ana a holo pu no hoi ka bila hale 80 ma ka heluhelu elua.  Mai ko Maui poe mai he mau olelo hooholo i hooholoia e ka Mahele-koho e iwaena o na Repubalika e noi ana e hooholoia ke kanawai kalana. a he noi haawina o $30,000 i hale hookolokolo hou no Wailuku, a waihoia ke noi haawina i na hoa o Maui a o ke noi hooholo loa i ke kalana ua hoopaaia ma ka moolelo.

KA HALE.

  La Hana 28. Maraki 20.- Ma keia la hana e ka Hale. o ka bila laikini waiona i hookomoia e Holstein ka makuakane o ka bila oia kekahi o na kumuhana ano nui i laweia ae e ka Hale no ka noonoo ana a hooholoia ma ka heluhelu ekahi ana, a waihoia i ke komite pa'i me ke kauoha e hooko koke ia ka hana.

  Hapaiia mai ka noonoo ana o ka bila auhau o na kalapu o $200 no ka makahiki no kona heluhelu ekolu ana. a na Haia i hookomo olelo hooholo no ka hoopai ae i ka mahele ai (poi) o na ma'i o Kalaupapa mai ka 21 paona a ka 25 paona i ka hebedoma ame ka ko pipi o 10 paona mai ka 7 paona mai. a papa no he olelo hooholo e hoopii ana i ka haawina lole o na ma'i mai ka $10 a ka $16 no ka makahiki a e hoopukaia nae i na hapaha ma ka paha dala o ka hapaha hookahi.  Waihoia @  olelo hooholo i ke komite aina.

  Na Aylett he olelo hooholo haawina a $3000 no ke kuai ana i ka laau lapaau a Kauka Goto no na ma'i lepera, a na Pulaa he olelo hooholo e ninau ana i ke Komikina Aina Aupuni i ke kumu o ka wehe ole ia o na aina aupuni o Kealahike ame Honuaula.

  Malalo iho nei na palapala hoopii i hookomoia mai:

  I $20,000 no ke alanui o Kaloko-Hooluolu ma o Pulaa. a mai na limahana mai o ke Keena Kakaukope e noi ana i ka Hale e hookoia na mikini-kakau loko o ia keena. he noi i hookomoia ma o Andrade la. a mai ia Lilikalani @ po ekolu kukuiuwila no Waikiki. a ma o Smith la i uwapo no ke alap@  Kula, Hilo, no $5,000.

  Na Pali i hookomo bila pili i ke ku@ oihana kinaiahi ma o na limakokua aku ole no Lahaina a na Lewis ke bila no ka hoopakele ana i na holo@ a mae na mea like mai ka poino mai ma ka lawelawe limaikaikaia, a na Long he bila pili i ka hoolohe o na @ kivila ame karaima a Kalawaia he bila pili i na palena o na apana hiamoe paipu ame na rula no ka oihana pili ia mea.

  Hanalia ka noonoo ana o ka bila pili i ka hoopakele i na koloa a holo ma ka heluhelu ekolu ana. a na Long i hookomo bila pili i ke ano o na hihia kivila ame karaima. a hoopaneeia no ma ka noonoo ana o ka bila a Andrade pili i na kanawai e ko ai ma na kukulu kanawai ana.

  Na ke komite hookolokolo keia mau hoike malalo iho nei:

  E hooaiai ana i ka bila Senate 57 a Paris ia pela pu me ka bila Senate 76. a pau pu me ka Achi bila Senate 7 ame ka bila Hale 131.

  Hooia pu ia ka bila Senate 9 a Dickey a kokuaia ka bila a Aylett no ka hoihoi hou o na aina morakiia ame ka bila Hale 129 a Andrade pili i ka hoopakele i ka pono lawai'a ame ka bila Hale 132 a Smith pili i na hoopa'i ame koina o na hihia karaima.

  Ua hooaiai pu ke komite i ka bila Hale 134 a Cox pili i ka lawe hanai ana o na keiki. oia hoi e waihoia ke kumuhana ma ka papa aka o ka Lewis ka i kokuaia oia hoi. ka bila Hale 95 pili i na kukui a pau pu me ka bila hale 126 a Harris.

  Ua hooaiai pu hoi ke komite i ka bila Hale 100 a Sheldon e waiho ma ka paia a hooaialia ka Pulaa bila pili i ke okimare o ka paa-mare a pau pu me ka bila Hale 137 a Kaniho. e noi ana nae ke komite e hoopaneeia. a o ka Hale 99 a Sheldon ua kokuaia me na pakui a pela no hoi ka bila Senate 58 a Achi pili i ka hoolaha i na olelo hooholo o ka Aha Apana Federala.

  A o ka Cox bila Hale 114 ua hooaiai mai ke komite e waihoia ma ka papa mamuli o ka like o kona manao me ka bila Senate a Achi. a o ka bila Senate 39 a Hewitt ame ka bila Hale 70 a Waterhouse pili i ka hoopakele i ka poe mea kuleana omole. a hooaiai ke komite i ka bila Hale e waihoia ma ka papa.

  O na bila Senate 46 ame 34 ua hoopaneeia ka noonoo ana a kahi wa aku a hoopanee no hoi ka Hale.

KA SENATE.

  La Hana 29. Maraki 21.- Ma keia la hana o ka Aha ua alua manawa a ka Senate i hoao ai e loaa ka hui ana no ka noonoo ana i ka papainoa o na hookohu luna aupuni a ke Kiaaina aole nae he manawa i hookoia a hiki wale i ka hooholoia ana e noonooia ia kumuhana i ka auwina la o kahi la hana ae.

  Mahope iho o ke noi ana mai o na komite kalana kuikawa e loaa hou aku ia lakou i manawa hana hou maluna o na hana i haawiia aku ai ia lakou no ka noonoo pili i ke kanawai kalana ua heluheluia ae la ka leta mai ka Hale mai e hoike mai ana i ka hooholo o ka Hale i ka bila Hale 136 a hoopaaia ka hoike ma ka moolelo.

  Na ka Lunanui o ka home o na pokii o Kona he palapala noi i haawina o $2,400 no ke kokua ana ia kula; a na ke komite hookolokolo he hoike lokahi maluna o ka bila Senate 69 a waihoia ka hoike ma ka papa no ka noonoo ana me ka bila: a na ia komite hookahi no he hoike lokahi maluna o ka bila Senate 85 a waihoia ka hoike ma ka papa i noonoo pu ia me ka bila.

  Mahope iho o ka hoopaneenee ana i ka apono ana i ka hoike noii maluna o ka bila Hale 43 pili i ka ukuhana o ka poe e hana ana i na hana o ke aupuni e hooaiai ana ke komite i $1.50 ka uku no ko Honolulu a i $1 no na kuaaina. ua kiloi ae la ka Aha i ka hoike oia hoi ke ko ole ana o ka hooaiai ukuhana $1.50 no Honolulu a $1.00 hoi ko na kuaaina, a hooholoia no hoi ka bila e iho aku ai ia kumuhana i ka Hale no ka lokahiia mai o na hoololi.

  Waihoia ka bila Senate 24 oia ka bila aie aupuni i ke komite kuikawa i Maraki 8 a hoike mai o Bishop no ke komite i ka holomua maluna o ka bila A na ke komite hookolokolo he hoike lokahi maluna o ka bila Hale 84 a waihoia ka hoike ma ka papa no ka noonoo pu ana me ka bila.

  Hapaiia mai ka noonoo ana o ka bila Senate 41 pili i ka hookoe a malama aina ululaau a holo ma ka heluhelu ekolu ana. Noonooia ka bila Senate pili i na paahao ma kona heluhelu ekolu ana ua hoopanee hou ia no kahi wa aku ka hooholo ana.

  Noonooia ka bila Hale 62 pili i na koina aha hookolokolo ma kona heluhelu elua ana ua waihoia i ke komite hookolokolo a pela no hoi i hele aku ai ka bila Hale 96 pili i ke kuleana hapakolu o ka wahine kanemake ma ia ala like.

  O ka bila Hale 98 ua waihoia i ke komite o na ala ame loaa ma kona heluhelu elua a pela no hoi me ka bila Hale 118 pili  i ka poe hoaie pa-keneta kaulele oi loa.  O ka bila Senate 69 ua hoohalahala ole.  a o ka bila Senate 85 pili i na halelio ua waihoia i ke komite hooponopono ma kona heluhelu elua ia ana.

  O ka bila Hale 84 ua hooholoia ma ka heluhelu elua ana, a mahope o ka hoomaha ana ua heluheluia. ae la ka bila Senate a Bishop pili i ka laikini ana o na agena limahana a waihoia i ke komite o na ala me loaa: a o ka bila Senate 90 pili i ka hoopoino i na i'a ai ua heluheluia ma ke poo a waihoia i ke komite huikau.

  O ka bila Senate 52 pili i na auhau kuloko ua heluhelu elua ia. a waihoia hoi ka bila Senate 80 pili i ke kokua ana i ka halema'i o na pake pili i ka haawina halema'i Pake ma ka papa ma kona heluhelu elua ana: a mahope o ka hui iki ana o ka Aha no ka manahooko no ka noonoo ana i na hookohu a Kiaaina Carter. eia nae aole i holo lea loa a hoopanee ka Aha.

KA HALE.

  La Hana 29. Maraki 21.- O kekahi o na kumuhana ano nui ma keia la hana o ka Hale oia no ka hookomo ana ia o kekahi bila laikini waiona e Lunamakaainana Fernandez a he bila hoi nona na manao ano nui a hooholoia ma ka heluhelu ekahi ana a waihoia i ke komite pa'i no ke pa'i ana.

  Mahope iho o ka hoomaha ana o ka Hale i ka auwina la ua noonooia ae la ka vito a ke Kiaaina maluna o ka bila Hale 78 a aponoia ka vito a make no hoi ka bila.  Na Broad i hookomo bila pili i ka hookapu ana i ka hoohana ana i na wahine ma ke ano kupakako a mea kakau-mikini iloko o na keena Aha Kaapuni.  Komikina o na Aina Aupuni. Loio Aupuni. Puuku. Mahi ame Ululaau. Oihana Wai. Papa Hoonaauao.  Keena Hooia. Ana-aina. Keena Hoona Aina. ame ke Keena

(E nana ma ka aoao 2)

 

Vitoia ke Kanawai Sabati.

A'e ka Hale Maluna o ka Vito a ke Kiaaina

ma ke noi a Quinn.

Hoopanee ka Senate i ka Noonoo ana i ka Vito a Keia

Poakahi ae.

  Ma ka Poakolu iho nei i hoouna ae ai o Kiaaina Carter i ka lohe i na Hale Kau Kanawai e hoike ana i kona vito ana i ke Kanawai Sabati a Quinn.  I ka loaa ana o keia ike i ka makua o keia kanawai. ua noi koke ae ola e waihoia ka noonoo ana i ka vito a ke Kiaaina a hiki i ka Poakahi. a ua holo e like me la noi ana; eia nae mahope mai o kona hele ana mawaena o kona mau hoa o ka Ahaolelo a ike i ka ikaika o ka aoao e kakoo ana i ua Kanawai la. ua noi koke ae oia e noonoo hou ia ka vito a ke Kiaaina iloko o ka Hale. a ua holo ia noi ana.  Ma ka noonooia ana ua noi koke ae no o Lunamakaainana Quinn e hooholoia ke Kanawai maluna o ka vito a ke Kiaaina a holo ma ia noi ana.  O ka poe i koho ma ka aoao e kakoo ana i ua Kanawai la oia iho keia:

  Andrade, Aylett, Coelho, Copp, Cox, Fernandez, Greenwell, Haia, Harris, Kalawaia, Kaleiopu, Long, Mahelona, Pali, Quinn, Rice, Sheldon, Shipman, Smith, Waterhouse, Knudsen - 21.

  Na hoole: - Broad, Kalino, Kaniho, Lewis, Lilikalani, Mahikoa, Nakuina - 7.

  O Holstein ame Pulaa aole laua i hiki ae i ka manawa i noonooia ai ka vito a ke Kiaaina.

  Ma ka Senate hoi ua loaa like ae no keia lohe. eia nae ua hoomoe ia aku ka noonoo ana i ka vito a ke Kiaaina a hiki i keia Poakahi ae nei.

  Mamua o ka loaa ana ae o ka oiaio maoli o keia mea. ua loaa ae na lono lauahea wale ua vito ke Kiaaina i ua Kanawai la. a ua kakauinoa. a pela wale aku. eia nae aole i loaa maoli mai ka oiaio a hiki iho la i ka wa i oleloia ae nei.

  Ma na lonolono wale e laha nei, me he mea la e a'e ana ka Senate maluna o ka vito a ke Kiaaina ke hiki mai i ka la e noonooia ai ka vito. a ina pela iho la ke kulana alaila e mana ana keia kanawai Sabati hou.  Ke olelo nei hoi kekahi poe e haule ana no ua kanawai la a aole e loaa ana ka elua hapakolu o ka Senate: o ka oiaio no nae aia no a hiki mai i ua la nei.

 

Ke Hele Loa Nei i ka Nenelu.

  O ka hookolokolo ana o Peresidena Pinkham o ka Papa Ola imua o ka Ahaolelo mamuli o na kina'una'u i hanaia ma ka huakai a ka Ahaolelo no Molokai.  oia ka mea nana i hua'i ae i kekahi mau mea i hanaia ma ke kahuama'i.

  Ma ka hoike a Peresidena Pinkham ua ae maoli ae no oia ua ha'iha'i ia na manao o ke Kanawai hookaawale ma ua huakai la; aka nae i kona manawa i ninaua aku ai, ina paha ua ili maluna ona ka hewa no ka hooko ole ana i ke kanawai i oleloia. ua hoole koke mai oia.  ua hoao ae oia e hooili aku i ka hewa maluna o ke komite o ka Ahaolelo.

  Ma ka ninaninauia ana hoi o na hoike e ke komite o ka Senate malalo o ka olelo hooholo a Senatoa Achi, ua puka mai la he mau mea hou aku.  O ka mea hou ano nui nae o ia ka hoike ana o Lunanui McVeigh. o ke Kahuma'i, i ka limanui o ka poe i holo aku ai i ke kahuama'i mai Honolulu nei aku a hiki oie ke paa aku ia lakou ma ke kahua i hookaa waleia ai no lakou, a me kona hoike pu ana hoi he kanalima pa-keneta o ka poe i lele aku ma ke kahuama'i ua pau i ka ona rama.

  Ua hoike hou ae o McVeigh o Fernandez. kekahi o na laia o ka Papa Ola, ame Broad kekahi o na lunamakaainana o ka Ahaolelo e noho nei i keia manawa. o laua na mea mua loa ana i ike ai i ka uha'i ana i ke kanawai hookaawale.  I ko Fernandez ninauia ana ina paha ua hana io oia e like me ka mea i hoikeia. ua ae aku oia.

  Nui aku a lehulehu na mea i ala ae ma keia huli ana, pau ka honi ana o kekahi poe he hookahi haneri manawa i ko lakou ohana e noho mai la ma o ka puili ana aku a puili mai, a ke hoohuihui ae i keia mau mea ke hele loa nei keia hana i ka nenelu.

 

  Ma ka Poakolu nei i holo ai ke Kanawai Kalana ma kona heluhelu elua ia ana. iloko o ka Senate.

 

  AOLE KEKAHI MAU LAAU HAMO e hiki hoola koke i ka moku a i ole pepe paha e like aku me ka Chamberlain's pain Balm.  Aole no hoi he mau kokua kokoke e ae e hoopau koke ae ai i na ehaeha rumatika.  Aole no hoi he mau laau e ae e hiki ke komo loa aku a hoomama koke ae i na eha kukonukonu e like me ke kua haneenee ame ka eha ma ka umauma.  E hoao ae oe i keia laau hamo a e hookamaaina koke ae iaia a ike pono i kana mau hana hoola kamahao a e hiki mai ana no ka manawa au e haalele ole ai iaia.  Ke kuaila nei ma na halekuai laau lapaau apau.  BENSON. SMITH & CO., LTD., na Agena ma Hawaii nei.

Taifoi-Fiva ma Pelekunu.

Holo aku o Kakauolelo

Atkinson ame Kauka

Yost Ilaila.

Laweia mai Elua mau Keiki i Ma'i no Honolulu nei -

Ka Huakai Hoopakele.

  Malalo o ke kuka ana o Kakauolelo Atkinson me Waila Ma, ua haalele iho ka mokuahi Likelike ia Honolulu nei ma ka hora 6 o ke ahiahi Poakahi nei a holo aku la no Molokai.  Maluna ona i holo aku ai o Kakauolelo Atkinson, Kauka Yost, ame kekahi poe e iho.  O keia ka huakai imi i ke kumu o ka laha ana o ka ma'i ahulau ma Pelekunu, Molokai.

  Aole he kauka aupuni ma keia apana. nolaila ua nele kolaila poe i na lapaau ana. a maopopo ole hoi ke ano o ka ma'i e laha ana malaila.  Ua loaa wale ae he mau manao ma kekahi mau nupepa o keia kulanakauhale he hana kahuna ke kumu o ka poino ana o ka poe e noho nei ma keia wahi. aka o ia ano olelo ana no hoi ia, no ka mea aole i pau ka manaoia o na hana hookahuna o Hawaii nei, a ke weliweli nei no kekahi poe no ia ano hana.

  Ua hiki aku o Kakauolelo Atkinson me kona mau hoahele ma Halawa a malaila i loaa aku ai kekahi poe i holo mai Pelekunu aku mamuli o ka maka'u i ka ma'i i laha ae malaila.  He ewalu ka nui o keia poe a he eha o lakou i loaa i ka ma'i he ekolu i oluolu a he hookahi e waiho ana no me ka nawaliwali.  O Paahao ka mea e waiho mai ana. a ua hoomaka koke ke kauka i kana hana.  He eha kona ma ke poo a e kahe ana hoi ka wai mai kona ihu mai. a i kinohi ua manao ke kauka o na hoailona i ikeia e hoike maopopo mai ana i ke ano o ka ma'i taifoi. a mahope mai ua hoopukaia ae he ma'i malaria ua ma'i la.

  Mai nei aku i hele aku ai ka huakai hoopakele a ke Kakauolelo no Pelekunu a ilaila i loaa aku ai kekahi keiki e waiho ana iluna o ka papahele me ka ma'i pilikia.  Ma kona aoao e noho ana na makua me ko laua mau helehelena kaumaha.  Ua ha'i koke aku ke kauka he mea pono e laweia ka mea i ma'i no Honolulu nei a ua hiki no hoi  ia laua ke hele pu mai me ka laua keiki, a ua ae koke keia mau makua i keia kono a hoomaka koke iho la e hoomakaukau i ko lakou mau wahi pono.  Maluna o ka manele i laweia mai ai ke keiki ma'i a hiki i ke awa a hiki no hoi i Honolulu nei.

  Ua kipa pu ia aku kekahi mau hale o keia wahi a ma kekahi hale i loaa aku ai kekahi keiki e waiho ma'i ana: o keia no hoi ka hale i loaa ai ke keiki mua loa i ka ma'i a hoomaka e laha a hookau  aku i ka weli iwaena o ka poe e noho ana malaila.  Ua ae koke  keia keiki e laweia mai oia no Honolulu nei.  Ua waiho aku ke Kakauolelo i na laau ame na mea e ae e pono ai ka poe ma'i ma ka lima o Miss Naopala ke kumukula aupuni e noho nei malaila.

  Ua loaa aku no he poe ma'i e ae, eia nae ua oluolu mai lakou a o keia mau keiki i laweia mai la no Honolulu nei o laua na mea pilikia loa.

  Ua manao ke kauka o ke kumu o ka loaa ana o keia ma'i ahulau ma Pelekunu mamuli no ia o na lo'i kalo e waiho nei malaila.  I ka wa i maloo ai a waiho wale ka lepo ua make pu na i'a liilii a pii ae ka ea inoino.  O ka wai e loaa nei ma keia wahi mai ka wailele mai no ia, a holo ae la keia wai a komo ae la iloko o na lo'i kalo a puka aku la ma kekahi aina kalo okoa a pela ka nee ana a pau na wahi e nohoia nei e na kanaka.  O ka wai e kahi ana iloko o ka auwai e komo nei  iloko  o keia mau lo'i kalo oia no ka wai inu o keia poe.  Ua kauohaia aku ka poe e noho nei ma keia wahi e paiia mua i ka wai inu mamua o ka inu ana a ua aka hoohenehene mai na poe o keia wahi me na olelo hoakamai. oiai he mea hou ka paiia ana i ka wai i keia poe Hawaii. a he mea kuluma no hoi ia lakou ka inu ana i keia wai.

 

LA HOOMANAO.

  E like me ka hooholoia i ka Aha Paeaina e noho ana ma Hilo, i Iune, 1901. a e like me ka maa mau ma ia hope mai, ke kono ia nei ma ekalesia Hawaii e malama i ka Sabati elua o Aperila i la hoomanao no na makua misionari me na haiolelo iloko o na luakini e pili  ana no ko lakou hana. ame na lulu no ke kia hoomanao.  E hoouna i na lulu ia W. J. Forbes, Puuku.

  No ke komite i koho ia i ka Aha: O. P. Emekona, E. S. Kimoteo, S. L. Desha, J. M. Ezera, J. M. Lydgate, J. Kalino, W. J. Forbes.

  Honolulu, Aperila - 1905.

 

  Ma ka po Poakahi nei i pili ia ai kekahi Pake ma ka inoa o Leong See, he Pake hoi e malama ana i kekahi haleaina ma Waipahu. e ke kaauwila o ke alanui Liliha a make loa.

  Ma keia mua aku. ke holopono ae ka hoopau ana i ka pauku kanawai e kapae ana i na kahunapule mai ka uku ana i ko lakou mau auhau kino. e miko ana lakou i na dala elima.  O keia iho la ka hana a ka Hale maluna o keia ninau auhau e noonooia nei e lakou.

 

AIA NO KE AUHEE LA,

Manaoia ma Sana Peteroboro ua Hoopuni ia na Rukini.

Hiki aku ma Iapana na pio Rukini o Mukden - Hookohuia o

Generala Kuropatkin i Akakai no Kekahi Mahele koa.

  ST. PETERSBURG. Mar. 20. - Eia no ke mau nei na manao pihoihoi e pili ana i ka hopena o ko Generala Linevitch pualikoa.  Ua hoikeia ae o ka poino ma Mukden ua hike aku i ka 120,000 koa ame kanawalu pukuniahi.

  ST. PETERSBURG. Mar. 21. - Aia ka hapa hope o ko Rusia pualikoa e auhee nei ma kahi he iwakalua-kumamahiku mile ma ka akau o ke Alahele o Tie, e wawahi ana i na alahaka ame na alahao.

  ST. PETERSBURG. Mar. 22. - Ua kukulu ae o Generala Linevitch i kona keena kaua ma Chen-Chian-Atzu ma ka a'e ana aku o ka muliwai Sungari.  Ua hookohuia aku o Generala Kuropatkin i alakai no ko Manchuria pualikoa malalo o ke alakai ana a Linevitch.

  TOKIO. Mar. 22. - Ua hoike amaka ae ke kiaaina o Liaoyang he 32 ona pilikoko e noho kiu nei no na Rukini.  Me he mea la e kauia aku ana kekahi hoopa'i koikoi loa.

  ST. PETERSBURG. Mar. 22. - Aia he ala hou ana o ka haunaele.  Ma Lodz eia na limahana ke olohani nei a he hookahi makai i ki ia i ka pu.  Ma Mitau ua waiho iho na poe manao hoala haunaele i na hana maluna o umikumamahiku mau apana aina a ua hoounaia aku nei na koa ilaila no ka hoomalu ana ia lakou.  Ua pa-hu ae kekahi pea hoopa-hu iwaena o pualikoa makai helewawae e kiai ana ia Warsaw, a ua loaa ae he mau ehaeha he nui maluna o ewalu o lakou.

  ST. PETERSBURG. Mar. 22. - Ua hoike ae ko Rusia oihana Adimarala e hoohui ae ana o Adimarala Rojestvensky i kona aumokukaua me ko Adimarala Nebrogofeff aumokukaua iloko o na la he umi alaila holo loa aku e kaua me Togo.

  ST. PETERSBURG. Mar. 23. - O na Kuhina e makemake nei e hoopau i ke kaua me Iapana eia lakou ke hoohoihoiia aku nei a ke noi nei lakou i ka Za e hoike ae i kona manao maoli no ke kukai ana.  Ina e hiki mai ana ka manawa e noonoo ia ai, me he mea la e koho ae ana o Rusia ia Farani e ku aku ma kona aoao.

  ALAHELF O GUNSHU. Mar. 23. - Me he mea la eia na Kepani ke haawi nei i na Rukini i manawa hoomaha a eia ke hoopuipui nei i ko lakou ikaika.

  ST. PETERSBURG. Mar. 23. - I ka manawa e hoohanaia aku ai ko Rusia papahana hou e pili ana i ka oihana kaua moana. me he mea la e lilo ana i ko America poe kapilimoku ka hapanui o na aelike hana o na mokukaua hou.

  ALAHELE O GUNSHU. Mar. 24. - Eia no na Kepani ke uhai nei mahope o ko na Rukini mahele kiai hope a eia ke hoohana nei i kekahi hoonee kaua ano nui.

  ST. PETERSBURG. Mar. 24. - Ua kauohaia aku nei na wahine apau e haalele ia Vladivostok.  Ua noonooia ae nei ke kupono e hoolako aku i na lako kaua ame na lakoai no elua makahiki.  Eia na kokua ke hoea nei i Harbin a hiki i ka 1200 i ka la hookahi.

  ALAHELE O GUNSHU. Mar. 24. - O ko Adimarala Nebogatoff mahele mokukaua o hookahi mokukaua papa ekahi, eha moku lawe ai. ua ku mai nei ianei i keia la.

  PARISA. Mar. 25. - Eia na kukakuka ana no ko Rusia hoaie ke maikai nei.  Aia he mau hiohiona e loaa koke ae ana ke kuikahi oiai aole i ae ka poe mea dala e hoohoihoi hou aku i ke kaua.  Ke hoike mai nei hoi ko loko iho nei aole he oiaio o na lono ua hoomaka ae nei o Rusia e kukai no ka hoopau ana i ke kaua.

  WASINETONA. Mar. 25. - Ke manao nei na poo aupuni kuloko aole e hoea koke ae ana ka hoopau kaua.

  LADANA. Mar. 25. - O ko Iapana hoaie hou e lawa ana ia no na mea i makemakeia no ka aina no hookahi makahiki me ka hapa.

  PARISA. Mar. 26. - O na hoomahu'i ana no ka hoopau ana ae i ke kaua mawaena o Rusia ame Iapana ua hoomakaia ae nei.

  ALAHELE O GUNSHU. Mar. 26. - Eia ke noho malie nei na pualikoa.  Eia laua ke hooponopono hou nei i ko laua mau kulana.

  WARSAW. Mar. 27. - Ua pa-hu ae kekahi mea hoopa-hu iloko o ko Prage halewai.  O ke poo o ka oihana makai ame eono makai ka i pau ae i ka eha.  He Kiu ka mea nana i hoolei mai i ua mea hoopa-hu la a ua paa koke oia i ka hopuia.

  ST. PETERSBURG. Mar. 27. - Ua hoike mai nei o Generala Linevitch aole i loli ae ke kulana i keia manawa.  Ke manao ia aku nei e lawe koke ae ana na Kepani ia Sakahaline.  Eia ka poe kalepa kuloko ke hui pu nei me ka poe Libarala ma ke koi ana i aupuni kumukanawai ame ka hoopau ana i ke kaua.  O ka olohani hoi a na kauwa eia ke laha nei.  Aia he mau haunaele ma Cimea.  Ma Riga hoi ua pepehiia kekahi makai a na make a he elua i eha iloko o kekahi haunaele.

  PARISA. Mar. 27. - Ua hoikeia ae me he mea la o kekahi kumu o ka hoopau ana i ke kaua oia hoi e hoopaa aku ana o Rusia aole oia e hoomahuahua ae i kona mana kaua moana no kekahi mau makahiki.

  TOKIO. Mar. 27. - O ka mahele mua loa o na pio mai Mukden mai ua hoea mai nei ia nei, e hele ana no Narashimo.  O ke alahao mawaena o Mukden ame Kaiyuan ua paa hou ae.

  ST. PETERSBURG. Mar. 28. - Eia na hoomakaukau ana ke nee nei imua me ka eleu maoli no ka houluulu ana ae i elima mahele koa.  Ua lohe lauahea wale ia ae e loaa ae ana he mau hoololi ana iwaena o na poo o na oihana.  O ka poe e noho nei i keia manawa e haalele ae ana lakou i ka oihana a o ka poe opiopio ke komo ae ana malaila.  O ke kulana kuloko eia ke hoala hou nei i na manao uluku i ke aupuni  oiai aia no ka poe hoala haunaele ke hoomau nei ma na wahi apau.

  GUNSHU. Mar. 28. - Ma na ano apau me he mea la ua kuemi hope aku na Kepani he iwakalua-kumamalima mile ma ka hema o ke alo o na Rukini.

  ST. PETERSBURG. Mar. 29. - O ka loaa ole ana mai o na lono oia ka mea nana e hoala nei i na manao maka'u ua okiia ae ko na Rukini hiki ana ke kukai a ua hoohuli ae nei na Kepani i ka aoao o ka pualikoa e auhee nei.

  Ua hoomaikeike ae nei o Rusia i na kahua ana e hoomakaukau aku ai no ke kukai hoopau kaua.  Mamuli o ka hana maikai o na keena o Amerika ame Farani o ka ninau no ka hoopau kaua eia ma ke alahele e ko io ai ia mea.

  TOKIO. Mar. 29. - He iwakalua kaukani pio o Mukden i hiki mai nei i Iapana nei.  O ke koho i hooponoponoia o ko na Kepani poino ma Mukden ame Tieling he 57,000.

 

Ka Ninau o Iwilei.

  O ka Ahaolelo e noho nei i keia manawa oia paha ka Ahaolelo huli i na kee o na luna aupuni a lele loa aku i na hana e hanaia ana mawaho.  Malalo o ka Senatoa McCandless olelo hooholo, ua hoomaka ae ke komite o ka Senate i ka huli pono ana i ka ninau o Iwilei e pili ana i na wahine hookamakama.

  Ma ka huliia ana aku nei keia ua loaa aku la ka pomaikai ana o kauka Kupa ma keia hana. oiai oia ke auhau nei oia he $1.00 no keia ame keia wahine e hele aku ana iaia.  He ekolu manawa e nanaia ai keia poe wahine i ka mahine hookahi. ua like me $3.00 a ka wahine hookahi e uku ai. ua like hoi ia me $400 kona loaa o ka mahina.

  Mawaho ae o keia ua loaa pu aku aia kekahi makai ma ka inoa o Paul Smith ke hana nei ma keia wahi. oia hoi nana e huli aku i na wahine i loaa na palapala hookuu mai na kauka mai ame na wahine i loaa ole. a nana hoi e koi aku i keia poe wahine e hele aku e ike i ke kauka.

  Mamuli o na hoohalahala ana i ala mai na Kepani mai e pili ana i ko lakou nana la e kekahi kauka i hookonokonoia aku lakou e hele aku iaia. a mamuli o ka manao ana o na hoa o ka Ahaolelo he mea maikai e huli pono ia ina paha eia ke aupuni ke malama nei i keia wahi, pela i aia mai ai na manao ana e huli.  I keia wa aole he mau hoike moakaka loa e hooia ana eia ke aupuni ke malama nei i keia wahi.  O Kauka Kupa oia ka lunanana o ka Papa Ola ma keia wahi malalo hoi o ka mapa o Makai Nui Henry a ua kukulu aku oia i kona keona maanei: eia nae ua hoopauia keia mea mahope mai mamuli o ka makemake ole o ke aupuni e komo ma keia hana malama i na wahi hookamakama.

  Ua pau ka huli ana a ke komite i keia mea a o ka lakou hoike wale no koe a waiho aku iloko o ka Senate.

 

E Hiki Mai Ana Ianei.

  Ma ka la 26 o keia mahina i loaa mai ai he lono telegarapa ma Honolulu nei mai Wasinetona mai. e holo ana no Pilipine. iloko o Iulai ae nei. o Kakauolelo Taft. ma ke alahele o kakou nei.  He nui ka poe e holo mai ana ma keia huakai a ke Kakauolelo Root, he umi mau Senatoa. Lunahoomalu o ka hale Cannon me umi-kumamaiwa hoa o ka Hale ame ke kaikamahine hiapo a Peresidena Rusawela.

  O Senatoa Warren kekahi iwaena o keia poe. a o keia hoi kekahi o na hoaloha maikai o Hawaii nei iloko o ka Ahaolelo Nui o Amerika. nolaila eia na manaolana ana o ko Honolulu nei poe o ka hiki ana mai o keia kanaka naauao a hoaloha o Hawaii nei maanei a ike i ko kakou kulana oia ka mea nana e hooi loa aku i kona mau manao maikai no Hawaii nei e hooikaika ana iaia e hana mai no kakou ke hiki aku kekahi mau mea no Hawaii nei iloko o ka Ahaolelo Nui.