Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 14, 7 April 1905 — Page 5

Page PDF (1.59 MB)

This text was transcribed by:  Kelly Murray
This work is dedicated to:  Margaret Leimomi Kapanui

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, POALIMA, APERILA 7, 1905.

 

He Noonoo Hawawa

 

            Wa manao @ kekahi manawa o ka laau ea @ a mulea ke hoopa iho oia ka i oi ae no ka hoopomaikai ana i ke kino.  Ke ike nei kakou oia ano noonoo he manawa.  Aole he kumu e hoopoino ai ka laau i na ike o ke kanaka e like no me ka hoopoino ole ana o na mea ai e @ ana e ke kanaka.  Nolaila, o kekahi lanakila haahea i loaa  i ka hana laau o na makahiki pokole @ kaahope ae nei oia paha ka kakou e olelo iho ai o ka hoopakele ana i ke @ mai ke anu mai.  Ua ike no na mea apau i ka @ ame ke ea ohonohono o keia laau oiai oia ma kona ano, Aole @ hoohewahewaia ka olelo nei e aho no e noho kaumaha mau me ka ma'i mamua o ka lawe ana i ka cod liver @ a e hooikaika e hoohalike aku ua like no kona pelapela ame ke ino me @ ka @ maoli, me ka nana ole ae @ hoike e hoike ana ma ke ano okoa.  @ o kekahi o na kanawai o na mea @ o ka laau e hoopono ole ai ke honi @ a pela no hoi ke hoopa iho me ka @ ana i ka opu, aole @ hoopuka mai ana i ka maikai ma @ he @ no ka mea, ke kahea @ iloko o ke kanaka e hoo@ ae o ka umii ana o @ iloko o ka

WAMPOLES PREPARATIONS

Aia ilaila kahi o ka hookalakupua i @ ai, a eia hoi me makou ka hapa @ aila aole hoi he hapa okoa ae.  O keia laau o keia au hou he onoono e @ me kau e minoinoi ai i ka hone a i @lauluia me namea waiwai nui o ke oia ana o ka Pure Cod Liver Oil i laweia mai e makou mai ke akepaa mai o ka i'a cod makamaka hou loa, a hoo@ me ka Compound Syrup o ka Hypophosphites ame Extracts mai ka Malt ame Wild Cherry.  E ae oluolu ana no ka puu moni ai iaia e komo aka iloko o ka opu e like me kona ae oluolu ana i ke kopaa, na mea ono i ha@ o kela ame keia ano a i ole o ke kalima, e pahee oluolu aku iloko o ka opu.  Ma ka lawe ana mamua o ka ai @ e hele aku no ia me ka maalahi @ ka kahua paa o kahi e halawai ai ka ai iloko o ka opu me ka lumilumiia me ka pono ole a hakoko aku no kou pono; e pale ana a e hoola ana i ka ma'i haalulu, ka nele i ke koko, na ma'i o ka puu ame ke akemama ame na ma'i i loaa mai mamuli o ke koko maemae ole.  Ua olelo ae o Kauka G.C. Shannon o Canada penei:  "E hoomau no au i ka'u lawelawe ana me ia, ke hooia nei au ua loaa mai ka pono nui i ka'u poe ma'i ame ke kuio ana o ka manao iloko ou."  E pono e lawe aku ike a oiaio o ka cod liver oil; aole hoi o ka epaepa.  O kana hana kamahao mai ka hookumuiia ana oia ka mea nana e hai aku i ka oiaio.  E kuaiia no keia laau e ka poe kuai laau apuni keia poepoe honua.

_____

            Ma ka luakini o Kawaiahao i noho ae ai ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Oahu nei i ka Poakolu nei.

            O ka manao ana o ka Ahaolelo e hoolaha i na Kanawai i kakauinoaia e ke Kiaaina, o keia kau Ahaolelo, iloko o ka nupepa ma ka olelo Hawaii, he hana maikai ia i ike na poe koho i ka hua i hanaia.

            O ke kanaha-kumamakolu keia o na la i noho ai ka Ahaolelo aole nae i aneane aku i kahi o ka pau o na hana.  He umi-kumamahiku la wale no i koe o ka lele no ia i kuahu.

            Me ka hoike a ka mea@ o ka Nupepa Advertiser e noho mai ia ma Wasinetona, aole ka e noho ana o C.P.Iaukea iloko o ka Hale @ Lunamakaainana o Amerika mamuli o kana hoohalahaia i hoouna aku nei.

_____

HOOLAHA AINA AUPUNI.

 

            Ma ka Poaono, Aperila 29, 1905, ma ka hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea:

            Elua mau koena o na Aina Aupuni, Honolulu, Oahu.

            Koena Helu 1. nona ka iliaina o 707 kapuai kuea.  Kumukuai haahaa $530.23.

            Koena Helu 2, nona ka iliaina o 159 kapuai kuea.  Kumukuai haahaa $318.

            Ma ke dala kuike ka makemake, a ma ke Dala Gula hoi o Amerika.

            Aia keia aina ke waiho nei ma a e pili kokoke ana ma ka aoao Waikiki o alanui Likeke a mawaena o na alanui Moiwahine ame Halekauila.

            No ke kii aina ame na mea aku i koe, e ike ae ma ke Keena o na Aina Aupuni, Hale Hookolokolo, Honolulu.

JAS.W.PRATT, Komisina o na Aina Aupuni.

Honolulu T.H., Maraki 27, 1905.

3061-Mch. 31 - Apr. 7, 14, 21, 23.

_____

HOOLAHA AINA AUPUNI.

 

            Ma ka Poakahi Aperila 17.  1905. ma ka hora 12 awakea, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, e kualia aku ai ma ke Kudala Akea ka hoolimalima o na aina i hoakakaia malalo iho nei:

            334 eka, oi iki a emi mai o ka aina o Kalele, Apana o Hilo, Mokupuni o Hawaii i hoonoho papala e like me keia:

            @ eka aina mahi ame 82 eka aina kula ame aina waiho wale.

            Manawa he 5 makahiki, mai Iulai 1, 1905.

            Uku-hoolimalima kaupalenaia, $1,050.00 no ka makahiki hookahi e uku mua ana ma ka hapa-makahiki.

            NO na kii-aina ame na mea pili e noi ae ma ke Keena o na Aina Aupuni, Honolulu.

JAS.W.PRATT, Komikina Aina Aupuni.

Honolulu, Maraki 15, 1905

3069-Mch. 17, 24. 31 - Apr. 7, 14.

_____

OLELO HOOLAHA PAPA.

 

            Ke hoike ia aku nei ka lohe i na kanaka apau, o na poe apau e haawi ana i ko lakou mau waiwai ma ke ano hoale i kekahi kane a wahine ma ko'u inoa e hoole mau ia aku po lakou ke ole e loa aku mai ia'u aku he palapala kauoha e ae ana no ia hoale ana.

JOHN PAALUHI., Manoa, Oahu, Maraki 23, 1905.

3060 - Maraki 24, 31 - Apr. 7, 14, 21.

_____

HOOLAHA AINA AUPUNI.

 

HOOLAHA AINA AUPUNI.

 

AWAWA O PALOLO.

 

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha ma a mahope aku o ka hora 9 a.m. Poakahi, Aperila 24, 1905, e waihoia mai no na palapala noi malalo o namanao o ka Hapa VII (Kuleana Kuai Hoolimalima) Kanawai Aina o @, ma ke Keena Aina Aupuni.  Hale Hookolokolo, Honolulu, no keia mau apana aina o ka Aina Aupuni malalo iho nei:

            @ apana aina kula mahiai ma ke Awawa o Palolo, Kona, Oahu, no lakou ka iliaina mai ka 217 eka a hiki i ke 1, 30 eka pokahi.

            O keia mau aina aia ma kahi o elua mile mai ke alanui hao o ka Hui Kaauwila e holo nei no Kaimuki.

            Ua hookoe ke aupuni i ka pono o kanalima Kapuai ololi maluna o kekahi a i ole maluna o na aina apau loa, ina i makemakeia ia mau wahi no ka hana ana i mau alanui aupuni; a oia mau wahi e hoike ia no e like me ka manao ana o ka luna auapuni i waihola aku ai no ka hana ana i na alanui aupuni iloko o keia Apana a e laweia no me ka ukupanai ole no na wahi i hana hou ole ia.

            O ke kumu waiwai haahaa loa o keia mau aina maluna ae mai ka $4.00 a hiki i ka $100.00 o ka eka.

            O na kii o na aina ame na kuhikuhi piha e pili ana i na mea e kupono ai ka mea e noi ae ana, ke ano o ke noi ana, etc., e loaa aku no mai ke Keena o na Aina Aupuni, Hale Hookolokolo, Honolulu.

JAS.W.PRATT.  Komisina o na Aina Aupuni.

Honolulu, T.H., Maraki 23, 1905.

3061 - Mch. 31 - Apr. 7, 14, 21.

_____

HOOLAHA MANA HOOKOLOKOLO

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI EKOLU, TERITORE O HAWAII.  MA NA KEENA HOOPONOPONO WAIWAI.

 

Iloko o ka hana o ka Waiwai o Solomon A. Kuaimoku, i make.

            Kauoha o ka Hoolaha no ka Hoolohe ana o ka Palapala Noi no ka Oihana Lunahooponopono Waiwai.

            Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi a Emily Kuaimoku, wahine kanemake o Kona Hema, Hawaii e hoike ana me ka oiaio i ka make kauoha ole o Solomon A.Kuaimoku o Kona Hema, ma Hookena, Kona Hema, Hawaii, ma ka la 18 o Feberuari A.D. 1905, e waiho ana he waiwai iloko o ko Hawaii Paeaina i kupono e noho lunahooponoponoia, e noi ana e hoopukaia mai i mau leka o ka oihana lunahooponopono waiwai ia John Mokuohai.

            Ua kauoha pu ia no hoi o ka Poaono, ka la 29 o Aperila, A.D. 1905, ma ka hora 10A.M., ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ka Palapala Noi i oleloia iloko o ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Kailua, Hawaii, a e hiki ae ka poe apau i pili ia mea ma kahi i oleloia a ma ka manawa i hoikeia ae la a hoike ae ina he kumu kekahi a lakou, no keaha la e ae ole ia ai ka Palapala Noi i oleloia, a he hoolaha o keia Kauoha e hoolahaia iloko o na olelo Beritania ame Hawaii, no ekolu pule neepapa iloko o ka nupepa Weekly Bulletin ame ka Nupepa Kuokoa, he mau nupepa iloko o Honolulu.

            Hanaia ma Kailua, Hawaii, Malaki 13, 1905.

            JOHN ALBERT MATTHEWMAN, Lunakanawai o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Ekolu.

Ikemaka:

            JOHN P.CURTS. Kakauolelo o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni.

3069 - Mch 24, 31. - Apr. 7, 14.

_____

ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI ELIMA, TERITORE O HAWAII.  MA NA KEENA HOOPONOPONO WAIWAI.

 

ILOKO O KA HANA O KA WAIWAI O HOKELA (W) O HANAMAULU KAUAI, I MAKE.

 

Kauoha o ka Hoolaha no ka Hoolohe ana i ka Palapala Noi no ka Oihana Lunahooponopono Waiwai.

 

            Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi a Hu Wai o Koloa, Kauai, e hoike ana ua make o Hokela (w) o Hanamaulu me ke kauoha ole ma Hanamaulu i ka makahiki A.D. 1903, e waiho ana he waiwai iloko o ko Hawaii Paeaina i kupono e noho lunahooponoponoia, e noi ana e hopukaia mai i mau leta o ka oihana lunahooponopono waiwai ia J.H.Coney.

            Ke kauohaia nei o ka Poaha, ka la 11 o Mei, A.D.1905, ma ka hora 10a.m., o ia a ma keia ke kohoia nei i manawa no ka hoolohe ana i ke noi i oleloia iloko o ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Lihue, a ma keia manawa ame kahi e hiki ae ai na poe apau i kuleana ilaila a e hoike ae i na kumu, ina he mau kumu kekahi, no keaha la e ae ole ia ai ke noi i oleloia, a he hoolaha o keia kauoha e hoopukaia ma ka olelo Hawaii no ekolu pule neepapa iloko o ka "Nupepa Kuokoa," he nupepa iloko o Honolulu.

            Hanaia ma Lihue, Maraki 25, 1905. (Kakauinoaia)    J.HARDY,

Lunakanawai o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elima.

Ikemakaia:  -JNO.A.PALMER.

Kakauolelo o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elima.

3061 - Mch. 31 - Apr. 7, 14, 21.

_____

ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI ELIMA, TERITORE O HAWAII.  HOOPONOPONO WAIWAI MA KE KEENA.  ILOKO O KA HANA O KA WAIWAI O S.KAIU, O WAIPOLI, KAUAI, I MAKE.

 

Kauoha no ka Hoolaha no ka Hoolohe Palapala Noi ana no ka Apono ana o ka Hoike Papahelu Waiwai Hope loa ame ka Puunaue ana ame ka Hopkuu ana.

 

            Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi ame ka Paphelu waiwai a J.H.Coney, lunahooponopono waiwai o ka waiwai o

 

HOOLAHA MANA HOOKOLOKOLO

 

S.Kaiu, o Waipoli, i make iloko o@ e noi ana oia e aeia aku i @ ana hoi i kaki ai iaia iho me ka huina @ a e noi pu ana hoi e nana pono ia me ka aponoia a e hanaia i kauoha hope loa no ka puunaue ana o ka waiwai i koe iho iloko o kona mau lima i ka poe apau i komo kuleana ilaila, a he hookuu ana iaia ame kona poe hope hoopaa apau mai no koikoi apau ma keia mua aku ma ke ano lunahooponopono waiwai.

            Ke kauohaia aku nei o ka Poaha, la 4 o Mei, A.D. 1906, ma ka hora 10 a.m. imua o ka Lunakanawai o ka Aha Hookolokolo i oleloia ma ke Keena Hookolokolo o ka Aha i oleloia ma Lihue, Mokupuni o Kauai, a ma keia i hooholoia ai ola @ manawa ame kahi no ka hoolohe ana i ka Palapala Noi ame ka Papahelu Waiwai, a o ka poe apau i kuleana iloko o ia hana e hiki kino ae ilaila ia manawa a e hoike ae, ina he kumu kekahi a lakou no keaha la e ae ole ia ai ke noi, ame ka ka waiho pu ae i ka hoike i ka poe apau i kuleana maoli i ka waiwai i oleloia.  A he hoolaha o keia Kauoha iloko o na olelo Beritania ame Hawaii e hoolahaia iloko ka Hawaiian Gazette ame ka Nupepa Kuokoa, he mau nupepa i pa'iia a hoolahaia iloko o Honolulu, no eha pule neepapa, o ka hoolaha hope loa aole e emi iho malalo o elua pule mamua iho o ka manawa i hooholoia no ka hoolohe i oleloia.

            Hanaia ma Lihue, i keia la 15 o Malaki, 1905.

Na ka Aha, (Kakauinoaia)  JNO.A.PALMER, Kakauolelo.

3060 Mch. 24, 31, Apr. 7, 14.

_____

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

HOOLAHA MANAO E PANIKU AME KE KUAI.

 

HANNAH K, LOWE.

            I kulike ai me ka manao o kekahi moraki ame ke kaki pakui i hana koke ia mahope iho o ka moraki, i hanaia e Hannah K.Lowe ame kana kane mare o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ia Lucy K.Henriques o Honolulu i oleloia, i hana pakahi ia laua ma ka la 3 o Maraki, 1904, ame Sepatemaba 30, 1904, a i kakaukope pakahi ia iloko o ke Keena Kakaukope o Hawaii o ka moraki iloko o ka buke 252, aoao 448-450, a o ke kaki pakui iloko o ka buke 262, aoao 74-75;

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha o ka Mea Paa Moraki i oleloia ke manao nei e paniku i ka moraki ame ke kaki pakui i oleloia no ke kumu i uha'iia; e hoike ana; o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa e uku ai;

            A pela no hoi, i ka manawa e pau ai na pule ekolu mahope mai o ka la o keia hoolaha, o ka waiwai i hoopaaia iloko o ka moraki ame ke kaki pakui i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F.Morgan, Lunakudala, ma ke Alanui Kaahumanu, iloko o Honolulu i oleloia, ma ka Poaono, ka la 29 o Aperila, A.D. 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia no ke dala kuike ame ke dala gula Amerika no hoi.

            O ka aina i paa iloko o ka moraki ame ke kaki pakui i oleloia oia iho keia:   

            Akahi.  O kela apana a mahele apau loa o ka aina e waiho la ma Makiki, Honolulu i olelo mua ia ae nei, e hoomaka ana ma ka ma-ka ma ke Alanui Makiki, ma ka poai Akau 43 deg. 35 min. Hik. oiaio 200 kapuai mai ke kihi hikina o Kinau ame Makiki Alanui a e holo ana;

            Akau 43 deg.35min. Hik. oiaio 150 kapua ma Alanui Makiki:

            Hema 46 deg.56min.Hik.oiaio 336 kapuai ma ka hapa koena o ka Palapala Sila Nui Helu 6305;

            Hema 50deg.34min.Kom.oiaio 82 kapuai ma ka aina o J.S.Lemon mamua:

            Hema 48deg.25min.Kom. oiaio 68 kapuai ma ka aina i oleloia o J.S.Lemon:

            Akau 47deg.7min.Kom. oiaio 320 kapuai ma ka hapa o ka Palapala Sila Nui Helu 6305 ame ke Kuleana (Grant) 3106 a hiki i kahi i hoomaka ai nona ka iliaina o 1.11 eka, oia no hoi ka hapa o ka aina i hookakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 6305, L.C.A. 95 ame ka Palapala Sila Nui, Kuleana (Grant) 3106.

            Elua.  O kela poe apana a mahele apau loa o ka aina e waiho la ma Hokukano 1, iloko o ka Apana o Kona Akau, Mokupuni o Hawaii ame ke Teritori o Hawaii, e hoike ana:

            (a)  O kela aina apau loa i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 4801, L.C.A. Helu 7277 ia Lono, nona ka iliaina o 2.3 eka emi mai a oi iki, a oia no hoi ka aina i hooliloia ia Makanoe (w) e Kauka Geo. Trousseau ma ka palapala kuai i hanaia i ka la 17 o Maraki, 1881, a i kakaukope ia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka buke 59, aoao 279.

            (b)  O kela apana pa-hale ame ka hale oia no hoi ka aina i hooliloia ia Makanoe (w) i oleloia mai a Kauka Geo.Trousseau ma ka palapala kuai i hanaia i ka la 1 o Okatoba, 1881, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka buke 72, aoao 53.

            No na mea aku i koe e loaa no mai a C.F.Peterson, loio no ka mea paa moraki i oleloia, a mai a James F.Morgan, Lunakudala.

            Hanaia ma Honolulu, Aperila 3, 1905.

LUCY K.HENRIQUES, Mea Paa Moraki.

3062-Apr. 7, 14, 21, 28.

_____

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

CHRISTOPHER J.HOLT.

           

            Malalo a ma ka pono o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 23 o Mei, 1903, e Christopher J.Holt  o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii.  Mea Moraki, ia Frederick Waldvogel o ia wahi like.  Mea paa Moraki, i kakaukopeia iloko o ka buke 244, aoao 374-377, o ke Keena Kakaukope Hawaii, (he moraki hoi i haawi hooliloia e Frederick Waldvogel i oleloia ia Martha Berger ma kekahi palapala i hanaia i ka la 29, o Aperila 1904, a i kakaukopeia iloko o ka buke 256 aoao 418, o ke Keena Kakaukope i oleloia): a mamuli o ka Pauku 2161, Mokuna 139 o na Kanawai Hooponoponoia

(HOOLAHA HOOKO MORAKI.)

o Hawaii, o ka mea nona ka inoa malalo iho nei:  Martha Berger i oleloia ma keia ke haawi nei i ka hoolaha i kona manao e paniku i ka moraki i @ no na kumu i uha'iia, e hoike ana; o ka uku ole la o ke ukupanee i paa iloko o ka moraki i oleloia i ka manawa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai i hoopaaia iloko o ka moraki i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F.Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu i oleloia, Lunakudala ma ka Poaono, Aperila 29, 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

            O ka waiwai i paa iloko o ka moraki i oleloia oia iho keia:

            (1)  He hapa akahi-hapa-iwakalua-kumamahiku (1-27) mahele ole ia, a mahele (kea) o kela mahele a apana apau loa o ka aina e waiho la iloko o ka Apana o Waianae, Mokupuni o Oahu, a i ikeia ke Ahupaa o Makaha oia no hoi ka aina i hoikeia a i hoakakaia ka Apana 5 iloko o ka Palapala Sila Nui 2243 i hoopukaia ma ka L.C.A. Helu 10613 ia A. Paki ame kela apana a mahele apau loa o ka aina e waiho la iloko o Waianae i olelo mua ia ae nei i kuleanaia e James Robinson & Company ma ka palapala i hookoia e Kamehameha IV he palapala hoi i kakaukopeia iloko o ka buke 9 ma ka aoao 233, o ke Keena Kakaukope Hawaii nona ka iliaina o kanakolu-kumamaono (36) eka:

            (2)  O kekahi mau kuleana e ae apau loa, pau pu me ke poo kuleana ame na pono apau o Christopher J.Holt i oleloia ma ka la o ka moraki i oleloia i kuleanaia e ia a iloko o ke koena a kuleana hoihoi hou ia a ina i hooilinaia a onaia iloko a pi pili i ka mahele a apan o ka aina i ikeia ke Ahupuaa o Makaha ame ka pana a mahele i oleloia o ka aina nona ka huina o kanakolu kumamaono eka;

            (3)  O ke poo kuleana maopopo ame ke kuleana maoli o Christopher J.Holt i oleloia ma ka la o ka moraki i oleloia iloko a i pili i ka waiwai o kona kupunakane R.W.Holt, i make o Honolulu, mea i make, a iloko a i pili i ka waiwai paa ame ka waiwai lewa apau loa i komo ma ia waiwai hookahi;

            (4)  He hapa akahi-hapa-iwa (1-9) a mahele (kea) mahele ole ia ame kela poo kuleana ame na pono o Christopher J.Holt i oleloia iloko a i pili (a) i kela hoolimalima i kakau ole ia kona la aka he palapala i hooiaioia ma Dekemaba 3, 1862, i hanaia e a mawaena o William A.Aldrich o ka mea o ka aoao mua ame John D.Holt o ka mea o ka aoao elua, a i kakaukopeia iloko o ka buke 16, aoao 101, iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia, (b) o ka manawa hoolimalima i aeia, (c ) o ka apana a mahele o ka aina ame na pono apau iloko olaila i hoakakaia a i hooliloia e ia, (d) o ka waiwai paa o kona makuakane O.J.Holt, i make, ame ka waiwai paa ame na waiwai lewa apau loa i komo iloko o ia waiwai.

MARTHA BERGER, Mea Malama Moraki o ka Mea Paa  Moraki oleloia.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            No na mea aku i koe e ike ae ia Holmes & Stanley, Kaahumanu Alanui, Honolulu, na Loio no ka Mea Malama Moraki ame James F.Morgan, Kaahumanu Alanui, Honolulu Lunakudala.

3062 - Apr. 7,14, 21 28.

_____

HOOLAHA PANIKU A KA MEA PAA MORAKI.

JAMES OLDS.

 

            I kulike ai me na manao o kekahi moraki i hanaia e James Olds i make o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ia Allen & Ronbinson o Honolulu i oleloia, i hanaia i ka la 27 o Augaute, 1898, a i kakau kopeia iloko o ke Keena Kakaukope, Honolulu, Oahu, iloko o ka Buke 180 a ma na aoao 375-377, a o ua moraki la i oleloia ke paaia nei e ka poe no lakou  na inoa malalo iho nei poe hooko a mau kahu waiwai malalo o ka palapala kauoha hope loa o ka waiwai o S.C. Allen, mea i make, ke haawiia aku nei ka hoolaha o ua poe hooko la a poe kahu waiwai i oleloia ke manao nei e paniku i ua moraki la i oleloia i kulike ai me na manao o ia mea ame na Kanawai o Hawaii no ke kumu i uha'iia, oia hoi, no ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee.

            Ke haawi pu ia aku nei hoi ka hoolaha mahope o ka pau ana o na pule neepapa ekolu mai ka la mua aku o kela hoolaha ana o na poe hooko a mau kahu waiwai i oleloia ke manao nei a e paniku aku ana i ka molaki i oleloia, a e hoolahaia aku ana no ke kuai i ka waiwai i paa a i hooliloia ma ua moraki la, a e kuai aku ana ia mea ma ke kudala akea ma na Keena Kudala o James F.Morgan ma Alanui Kaahumanu iloko o Honolulu i oleloia ma ka Poaono Aperila 22, 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

            O keia malalo iho nei na kuhikuhi ana o ka waiwai i oleloia:  O kela mau aina a apana aina e waiho la ma Kaneohe, Mokupuni o Oahu, i hoakakaia e like me ia malalo iho nei:

            Akahi - O kela mau apana a i ole mau mahele o ka aina apau loa o ka aina e waiho la ma Waikapoki, oia no hoi na Apana 1 ame 2 I hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui 2219 na Kuleana 7115 ame 7563 ia Kala, nona hoi ka iliaina o 9 1-5 eka.

            Elua.  -O kela mau apana aina apau loa a i ole mau mahele o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 1397, Kuleana 2497 ia Kaili, ili-aina 91-109 o ka eka.

            Ekolu.  -O kela mau apana aina apau loa a i ole mau mahele o ka aina iloko o Waikapoli i oleloia, i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 978 Kuleana 2497 ia kaheau, ili-aina 1-71-109 eka, o ka aina hoi i hoakakaia maluna'e ua hoolilo ia aku a Jackson B.Shumaker ia james Olds i oleloia ma ka palapala kuai i hanaia i Iulai 12 1873, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka Buke 38 ma na aoao 112-113.

            Eha.  -O kela mau apana aina apau loa a i ole mau mahele o ka aina nona ka ili-aina o 2-42-100 eka, ola no hoi ka hapa o ka Palapala Sila Nui Helu 174 ia Paul F. Manini, i hooliloia ia James Olds i oleloia ma ka palapala kuai a Wahini Mahiai i hanaia i ka la 20 o Iulai, 1878, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka Buke 56, a ma na aoao 136-137.

            Eima.  -O kela mau apana apau loa a i ole mau mahele o ka aina i hoakakaia na Apana 3 ame 4.  Palapala Sila Nui 4902, Kuleana 1966 ia Opu, nona hoi ka iliaina o 31-100 o ka eka, i hooliloia ia James Oldsi oleloia ma ka palapala hoolilo o Wahineokai, i hanaia i ka la 18 o Novemaba, 1884, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka Buke 90 a ma na aoao 293-294.

            Eono.  -O kela mau apana aina apau loa a i ole mau mahele o ka aina ma Wailele, i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 282, Kuleana 8456 ia Kauikea, iliaina 69-100 o ka eka, i hooliloia la James Olds i oleloia e Kahoinea, kahuwaiwai o Ulii, ma ka palapala kuai i hanaia i Dekemaba 23, 1878, kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka Buke 57, ma na aoao 413-414.

            O keia waiwai maluna ae ola ka waiwai ma Kaneohe i oleloia kahi hoi a James Olds i oleloia i noho ai mamua o kona make ana.

            E loaa aku no na mea aku i koe mai la Kinney, McClanahan & Cooper, Judd Building (Kauka Hale), Honolulu.

            Hanaia ma Honolulu, T.H., Maraki 22, 1905.

BATHSHEBA M.ALLEN, M.P.ROBINSON, JOSEPH O.CARTER, PAUL MUHLENDORF,

Na Poe Hooko a mau Kahu Waiwai malalo o ka palapala kauoha o ka Waiwai o S.C. Allen.

3061- Mch 31. -Apr 7, 14, 21.

_____

O KE Koko Ino ka mea e loaa ai na Pilikia ma ke Kino.

E @

O KA LAAU _____

AYER'S SARSAPARILLA KA

laau nana e hookaawale na ma'i ino mai kou koko aku.  He laau hoonoono ai, a he laau ehooikaika ana i kou mau laia apau.  O ka Laau Ayer's Sarsaparilla ka laau kaulana loa a puni ke ao holookoa.  Ina e hoomau ia ka lawelawe ana i keia laau e loaa ana ka ke oia kino maikai a me ke koko maemae, hoi hou mai ka ula o kou mau lehelehe, pu'ipu'i maikai kou mau papalina, a loaa ke kulana ola kino maikai.

            He loaa na pu'u paa o ke kino i ka laau Ayer's Sarsaparilla, e hoopakele ana mai ka ma'i puu paa (Brights Disease) ame na ma'i oia ano.  Ke koi ikaika aku nei makou e lawe ia kela ano laau ma kahi i ikeia na ma'i Puupaa apau.

            Hoomakaukau ia e Kauka J.C.Ayers & Company, Lowell, Mass. U.S.A.

            E loaa no keia mau Huaale ma na hale kuai laau apau.

_____

HOOLAHA KUMAU

 

Kakela me Kuke [KAUPALENAIA]

 

Poe Kalepa ma ke Komisina A HE

 

Poe Lawelawe Kopaa.

Poe Agena no na Ma hiko Lehulehu.

_____

Hui Alahao ame Aina o Oahu MANAWA HOLO

Oct. 6, 1904.

MAI HONOLU AKU

No Waianae, Waialua, Kahuku ame na wahi hoolulu ma ke alahao -

9:15a.m., 3:20p.m

 

No Pearl City, Ewa Mill, ame na wahi hoolulu ma ke alahao -

7:30a.m., 9:15a.m., 11:05a.m., 2:15p.m., 3:20p.m., 5:15p.m., 9:30p.m., 11:15p.m.

 

MAI WAHO MAI.

Ku i Honolulu mai Kahuku, Waialua, ame Waianae mai

8:36a.m., 5:31p.m.

 

Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Pearl City mai -

7:46a.m., 8:36a.m., 10:33a.m., 1:40p.m. 4:31p.m., 5:31p.m., 7:30p.m.

Kela ame keia la.

Sabati wale no.

Koe ke Sabati.

G.P. DENISON,  Lunahoohana

F.C.SMITH,

G.P. & T.A.

_____

UA HOOIAIOIA NA OMOLE APAU.

 

            O ka laau hamo eha a Chamberlain aole e lilo hookahi keneta ina aole e loaa ka maikai la oe mai ia mea mai.  E hoao oe ia laau hamo ina ua hoopilikia no kau ana o ka oluolu no ia o ka eha.  O na hu'i ma ka umauma, eha o na i'o paahana a oolea pu o na au, o ke kau ana i keia laau hamo oiai pu a olu mai no hoi ka eha.  E loaa no kela laau hamo ma ke kuai ke hele ae ai Benson, Smith & Co., Ltd. na Agena no Hawaii Paeaina.

_____

(top of column)

E Malama i kou Ili

KE ANO O KA MALAMA, HOOMAEMAE ME KA HOOUI ANA I KA HE A ME KA HELEHELENA.

            No ka malama, hoomaemae a me ka hooui ana i na ili, i ole ai e loaa i ka huehue, ili pohaka, ili akaakaa wale, kolekole, lena, hou nui, ili nakakaka, ili lahilahi, a i na ano kinaunau lehulehu wale o ka ili, aole loa kekahi kopa ili a helehelena paha e hiki ke hookalikeia me ke KOPA KUTIKURA, no ka mea, aohe kopa e ae e hiki ai ke imi aku a loaa na kumu penei: ka paakiki, upehupehu a hoopaaia paha o na pukapuka o ka ili.

 

E Malama i kou Lauoho

KE ANO O KE PALE ANA I KA LAUOHO HELELEI, NA EHAEHA O KA ILI POO ME KE KEPIA.

            E holoi pono i ke po me ka lauoho me ka wai KOPA KUTICURA pumeiana, holoi i ke kopa me ka wai pumehana, hoomaloo maikai, alaila, hame nalie me ke KUTICURA, ka laau hamo maenae loa, ke komi malie ia a ano ole, he oi aku o ka maikai no ka hoomaemae ana i ka ili o ke poo, a e pau ana ka ekaeka o ka lauoho me ka ili, ame ke kepia, e oluolu ana na aai eha, ka weweia, a e hooikaika ana i na kumu lauohom e hoolawa ana i naa me na mea kupono e ulu ai, a e ulu auanei ka lauoho maluna o ka ili maemae, a oia maikai no hoi, ma kahi i nele ai i na laau e ae a pau.

 

E Malama i kou Lima

KE ANO O KA HANA ANA I NA LIMA A PALUPALU ME KE AIAI I KA PO HOOKAHI.

            E holoi a lumai i na lima i ka wa e makaukau ai e moe iloko o ka huahua KOPA KUTICURA manoanoa hoi i hoopumehanaia.  Hoomaloo pono a hamo puni me ke KUTICURA HAMO, ka laau hoola ili oi loa, a o ka oi aku no hoi o ka laau hamo maemae loa.  E komo i mikilima alualu i ka po, me ka hana nae i mau pukapuka ma na manamana.  No na lima ula, kalakala, a mokumoku, maloo nakakaka maneo, owelawela o na poholima, maiao kekee, me na manamana hu'i, o keia lapaau ana no hookahi po wale no ka mea kupanaha loa, a he mea hoopomaikai no hoi i ka poe a pau i eha, mokumoku, kalakala a lahiiahi paha o na lima.

_____

HOOLAHA I KA POE HAHAI HOLOHOLONA, KAAHELE KUAHIWI, etc.

 

            KE HOOLIMALIMA AKU NEI A KUAI AKU HOI MAKOU I NA HALELOLE, PALULU LA, NA LAKO NO KE KAAHELE KUAHIWI ANA, NA LAKO HAHAI HOLOHOLONA AME NA LAKO LAWAIA.

            NA AHAMAKA, NA NOHO KAAHELE, AME NA NOHO KULE, NA PU AME NA POKA.

 

PEARSON & POTTER CO., LIMITED.

931 ALANUI PAPU.

_____

HOOLAHA HOOKO MORAKI.