Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 16, 21 April 1905 — Page 2

Page PDF (1.40 MB)

This text was transcribed by:  Kaulu Luuwai
This work is dedicated to:  Kengo Crabbe

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

POALIMA, APERILA 21, 1905

 

NA WARENA OPIO

ILOKO O KA ENAENA O KA LUKUWALE.

He Moolelo o ka Lukuwale Ana ia o na Pelekane ma Inia.

 

MOKUNA II.

NA UNENE O KA LUKUWALE.

 

            “Aia ke kini nui e Kaina Dike,” wahi hou a Nede, i ka manawa i piha pono ae ai ko lakou mau ekeeke me na meaono, “e ninini mai i ka meaona oloko olaila iloko o ke eke nei, a ina e hana mai oe i keia mau mea alaila e hele ae au i ka halelio e haha ai.”

            Iloko paha o elua minute ua hoi koke mai la o Nede.

            “Ua weheia na noholio apau mai na lio mai, a ke ku wale la no lakou, a aole hookahi kino kanaka a’u i ike aku nei. O oe anei ia e Saba?”

            Ua loaa aku keia wahine malama mawaho o na luminoe o na wahine opio e hiamoe ana.

            “ua ike anei oe i ke kumu o keia neoneo ana o kakou? aole hookahi kauwa o kakou. Ua pau loa lakou ihea la.”

            “he nuhou inoino,” wahi a ka wahine malama me ka luliluli ana o kona poo. “Mai awaha aku oukou ia Saba  nei.”

            “Ina pela eia ka manawa o kakou e liuliu ai e Saba,” wahi a Nede, “a e hele koke aku mai keia wahi aku i pakele ai a i loaa ai he manawa kupono no kakou, a e liuliu no hoi ka hana ana o na lio o kakou me ke kaa pu.”

            E mea akua ana lakou e haalele iho i ka lumi a lakou e hoomakaukau ana i ko lakou iho, oia no ka wa i kani mai ai kekahi pu raifela, me he la i ka nana aku he pu hoailona, aka, iloko o ka manawa koke no na ikuwa ae la na leo huhu o na Inia mawaho, a oia no hoi ka manawa i lele aku ai na keikikane a lawe mai la i na puolo o lakou me ka eleu loa.

            “E wiki no ko olua ola e na kaikuahine: aia kekahi poe o lakou aole i mamao loa, nolaila e holo no ke opu-nahelehele e pee ai, Mai Hoohakalia. Uhai mae e Saba.”

            “E oi aku no ka maikai e hanaia e Saba ke noho oia ianei,” wahi a ka wahine malama, a noho iho la oia ilalo iluna o ka papahele o ka lanai.

            Aia ma kahi o iwakalua ia ka mamao o kahi opu-nahelehele a lakou e holo ai e pee mai ko lakou hale aku, a i ko lakou nalo ana aku iloko olaila oia no ka wa i haukawewe ae ai na Sipoe iloko o ka hale o lakou e alakaiia ana e kekahi o na alakai Inia a ku ana ma ka lanai mahope oiai ma ke alo lakou i komo aku ai.

            “Ano,” wahi a ke alakai, “e huli aku ia loko o ka hale me ka hakalia ole a e pepehi aku i na keikikane a e malama mai i na kaikamahine haole, ua nani lakou no ka hoeha wale aku.”

            Aia ma kahi o elua paha minute o ka hili ana aia hoi e waiho mokaki ana na pono hale o ka hale o Warena, e wawahiia ana a e uhae wale ia mai ana na paku pukaaniani ame ko na pukakomo a waiho mokaki ana i ka papahele, a olepeia ae la na wahi pahu, me ka hoolele liilii ia o na wahi pono oloko o na pahu ame ko na holowaa, e uaw ana hoi me ka huhu nui.

            Alaila kauoha leo nui hou ae la ke alakai e huli aku na koa i na keiki a Warena, mai na kaikamahine a na keikikane. Alaina ala ae la ka wahine Inia malama o ka ohana Warena a ku ae la iluna a oia no hoi ka wa o kekahi mau Sipoe Inia i hoea ae ai ma kahi ana i moe ai.

            “Aohe waiwai o ka huli ana no lakou,” wahi a ka wahine, “no ka mea aole lakou e kala i holo ai he hora ae nei i hala.”

            “Hookahi hora o ka hala ana,” wahi a ke alakai Inia i puoho ae ai me ka leo huhu, “a nawai i hoike aku ia lakou no keia luku wale?”

            “Na’u no i ha’i aku ia lakou,” wahi a Saba, “a o ka oiaio no hoi ia a Sabe e ha’i aku la.”

            Alaila ulupuni ae la ka huhu me ua poe Inia nei no keia hoike manao o ka wahine kupaa mahope o kona mau hakuhana, a me ka hoomenemene ole iho i ke kino o ka wahine kupaa ua iho makawalu aku la ma kahi o ka hapa kakini elau pu a kono aku iloko o kona kino a pu-a ae la no hoi ka mahu ola o ka wahine me ka manaonao nui a waiho make ana o Saba, mamuli o kona kupaa ma ka iini e hoopakele i kona mau haku opiopio, kekahi o na hana pookela.

            “Alaila,” wahi a ke alakai i kona pualikoa lukuwale, “e hoakoakoa mai i na waiwai nui a e lawe aku na kakou, a e maheleia ai mawaeno o kakou i ka la-apopo, a e puhi aku i ka hale i ke ahi.”

            He elima paha minute a oi iki o ke kuekaa ana o na Inia ia loko o ka hale, ua ku ae la ka puu o na waiwai i pakahaia ae e lakou mawaho o ka hale, alaila helehuli aku la ua poe nei ia lalo o ka hale a pau mai la kolaila mau pono i ka hu’eia a koe koena ole aku kekahi mea. Alaila me ka nanaina huhu nui ua puhiia ae la ua hale nei i ke ahi, a i ka ikaika loa ana ae o ke ahi e puoho ikaika ana hoi ka ula oia no ka wa i puoho pu ae ai na leo ikuwa o na Inia e hoike ana ua na ko lakou huhu ma ka hooko ana i ka lukuwale a lakou i upu ai.

 

MOKUNA III.

 

HOLO I PAKELE.

            A hakalia no hoi na Warena opio a hala mawaho o ka hale, ko lakou home ponoi hoi, ua hoomaka aku la lakou e holo me ka mama nui no ke ake e pakele mai keia lukuwale ana o na Inia a komo ana lakou iloko o ke opu-nahelehele kahi a lakou i upu nui ai no kahi maha iki a ko lakou makuakane i kuhikuhi aku ai.

            Iloko olaila i pupue pukui hookahi ae ai na kaikuahine me na kaikunane, a o na kaikamahine hoi, i ka wa no i komo a nalo aku ai lakou iloko olaila, ua uhi koke ae la laua ia laua iho me ko laua kihei hauliuli a pani ae la i ko laua mau pepeiao me na manamanalima i ole ai e lohe aku i na hana manaonao o na Inia maluna o ko lakou home aloha.

            O na keikikane hoi aia iloko o ko laua lima ka laua mau pupanapana i makaukau no ka hoohana aku a i piha no hoi, a i paa ko laua noonoo e haawi aku i ko laua ola no ka paio ana a hiki i ka make no ka hoopakele ana ia laua iho ame na kaikuahine. A aia no hoi o Nede ke hoolohe la i na kauoha a ke alakai Inia i kona mau koa, a hiki wale i ka lohe ana aku ona ana hoi e unuhi pu ae ai i na olelo wiwoole o ke kupaa nui o Saba no ka hoopakele ana ia lakou opio, ame ke kauoha ana o ke alakai e pepehi iaia a make, he haawina hoi i hiki pono ole i na opio i ka umii iho i ka nui oiaio o ko lakou wahine malama a paa ole iho la no hoi ko lakou waimaka.

            Mawaho ae hoi o keia aia na poka pu ke hihio makawale ae la iloko o ka pouli o ka po, a ua nui io maoli no ka weli i kau aku maluna o lakou, aka i na keikikane o ka oi ae o na hana weliweli oia no ka oi ae o ko laua manao aa e molia aku i ko laua ole no ka hoopakele ana ia lakou me ka wiwoole a hiki i ka hopena.

            Ua lohe pu aku no laua i na uwe leo wahine ame na uwa o na Inia e hana ana ia hana hoomainoino maluna o kekahi mau home Pelekane e ku kokoke ana me ko lakou nei o ka leo o na wahine ame ko na keiki, ke kani o na pu, ame ka ikuwa leo huhu o na Inia ua nele ole ke kau o ka lia maluna o ka poe e hoolohe ana a me ia ano haawina i noho hoomanawanui iho ai na Warena opio ma kahi paha o ka hapalua hora eia nae, ua ole iho no ko lakou noonoo i ka hoomanao ana ae na pakele no ko lakou luanui a iho makawale iho la ko lakou waimaka no ke aloha makua.

            A i ka hala ana o kela hapalua hora ua emi iho la ka a ana o ke ahi a o ka hamau like no hoi ia mai o a o, oiai ua pau aku la ua poe haowale nei i ka puhee a nalo aku la iloko o ka pouli o ka po, a hoomaka ae la o Dike e hoonee aku i ko lakou papahana imua ma ka ui ana aku i kona kaikuana Nede.

            “Ua malie ke kai i keia manawa,” wahi a Dike i hawanawana ae ai ia Nede, “a i ko’u manao o ka wa pono nei no keia o kakou e nee ai no ka ululaau, oiai aole i ikeia aku ka hoi hou mai o ua poe pakaha wale nei.”

            A hoalaia ae la no hoi na kaikuahine mai ko laua kulana kunahihi e noho ana a hoomaka iho la lakou e nee.

            “E na kaikuahine aloha,” wahi a Nede i pane hawanawana aku ai, “e pono e hookuoo a wiwoole ia kakou iho a e hooko aku i ko kakou papahana. Ua hoopakele mai na lani ia kakou, e noi aku e mau na hoopakele ana ia kakou no keia mua aku.”

            He elima paha minute o ko lakou nehe malie ana a hiki lakou ma ka lihi o na laau loloa a nihi malie aku la no hoi lakou me ka hamau nui koe wale no ka uwe ha’uha’u o na kaikamahine no ka piha loa i ka weliweli, oiai nae na keikikane ke uwe pu la no me ka pane leo ole a na ka waimaka no hoi e iho makawalu la ma na papalina.

            “E kuu mau pokii, “ wahi a Nede i pane aku ai ia lakou i hoomaha iki iho ai ma kekahi wahi o ka lihi laau mahope iho o ko lakou nehe malie ana a mamao mai kahi aku o ka hana weliweli i hanaia, “ e hoomanao kakou ua hamau na mea apau a ua pau ka puoho ana o ke ahi a malie hoi ka ikuwa leo ana, nolaila ua manao ikaika wau e hooikaika kakou e hele a hala kekahi mau mile e mamao loa ai kakou mamua o ka puka ana mai o ka la.”

            E hoomanao i na kauoha a kakou,” i hoomau aku ai o Nede i kana wehewehe ana a ulupuni ae la oia i ke aloha makua me ka ikaika o ka uwe ana ma ka hoomanao ana ae i ko lakou makuakana ka mea nana na kauoha i haawi mai ai no lakou. “O ke kauoha oia ko kakou hooikaika e hiki i Miruta iloko o ka wa kupono, e like me ka papa i kauoha mai ai,” a uwe nui ae la lakou apau i ka lohe ana i ka huaolelo ‘papa.’ “E helewawae ana kakou i keia po holookoa, a oiai ua ano hoomaopopo loa no wau i ke alanui e hiki ai ilaila alaila aole he kanalua ana no ka nee mua o ko kakou huakai, nolaila e hooikaika e na kaikuahine a e hooko aku i ka papahana a ko kakou papa.”

            “Ke hoomanao nei wau i ka olelo a papa me Kapena Danalope mai kahi a lakou e holo’ai ina e nahaha ana ko lakou puali i ka wa o ke kaua, a’u hoi e manao nei ina kakou e hookolo ma ia alanui aole no e nele kokakou hui me lakou a he pomaikai loa hoi ia.”

            “Ua pololei na kaikunane a kaua e Rose,” wahi a Kete i ui aku ai i kona hoahanau, “a e hoolana no hoi i ko kaua manao a e hui pu aku me laua iloko o keia huakai a kakou o keia po. Nolaila ina kakou, aka e hoomaikai mua kakou i ke Akua mamua o ko kakou hooko ana e hoomaikai aku Iaia no Kona hoopakele ana mai ia kakou a hiki wale i keia manawa a e noi aku i Kona lokomaikai e malama a e hoopakele mai ia kakou ma ko kakou ala.”

            Alaila kukuli iho la na opio i ka honua a kulou malie iho la no ka pule ana e hoomaikai ana i ka Makua Lani, a i ke kuu ana ae o ke anaina hoomaikai ua ku koke ae la o Nede a o ka hoomaka aku la no ia o ka nee ana, oiai ua loaa no ka hoomaopopo aia iaia ke kulana alakai o ka lakou huakai a hookahi no hoi ka nee pu ana o kona mau pokii.

            “Eia ke kokua mai nei ka malamalama o ka mahina ia kakou no ko kakou alanui, a e hala ana no kekahi mau mile ia kakou mamua o kona napoo ana aku, a aia mamua iki aku nei he auwaha nui, a’u e manao nei ma ia wahi kakou e hookolo ai i ole ai kakou e ikeia mai a hiki wale i ko kakou manawa e mamao loa ai mai kahi a’u e manao nei no ke kukulu kiaiia no ka makaala ana i na haole, a’u hoi e hoomaopopo nei e maalahi loa no kakou ina e kaa aku kakou mawaho o ia mau palena.”

            Alaila hiki aku la na opio ma ua auwaha nui nei a hoomaka aku la no hoi ka lakou hele ana iloko olaila, alaila pane aku la o Kete ia Nede: “E hele oe e Nede e like me ka mama e hiki ia oe, a na makou no ia e hahai aku mahope ou e like me ka hiki ia makou, he mea hoi ia e hoohala ae ai i kekahi noonoo nui ana.”

            “Ua pono,” wahi a Nede, “e hele no wau e like me ka hikiwawe ia’u aka aole no he pono o ka hookikina loa ana i ko olua ikaika oiai he loihi aku no kahi i koe o ko kakou alanui mamua o ka hiki ana i ka pahuhopu.”

            Ia lakou e nakuhele ana iloko o ka auwaha nui aole no ia he hana maalahi no ka mea he nui na apuupuu ame na wahi i holoia e ka wai e pohopoho ana hoi kekahi mau wahi, aka ua paa ko lakou manao e hiki aku i Nusara.

            “Aole he pilikia o keia mau wahi aku nolaila ina kakou no Nusara,” wahi a Nede i hoolana manao aku ai.

            No na kaikamahine akahi no laua a komo iloko o keia ano huakai helewawae ikaika, a he mea paakiki loa hoi ia ma ko laua aoao o ka hele maalahi ana, oiai e iho ana a pii ana lakou ma na wahi like ole o ua auwaha nei a hala kekahi manawa, ua ano ike iho la laua i ka maluhiluhi o ka hooikaika ana, a i ka hala ana o keia auwaha ua hoea aku la lakou ma kekahi wahi ano maikai a o ka puka ana mai no hoi ia o ke alaula o ka wanaao.

            Alaila hoomaha iho la na opio oiai ka la e puka mai ana, ua hookuene pono iho la lakou no ka liuliu ana i wahi mea ai na lakou a mahope o ka hooikaika nui ana o Nede i ka kaukuahine e ai i na meaai a lakou i paa pu mai ai, aole i ko e like me kona makemake aka o kahi waina ka i inuia a o ka waiho aku la no ia o laua a elua iloko o ka hiamoe kuninipo no ka nui maoli o ka luhi.

            Mai kela wanaao ka moe ana a aneane e napoo ka la i ao ae ai akahi no a hoalaia aku laua e na kaikunana, a ua ala mai hoi laua me ka pioo nui ma ka manawa i hoomanao koke ae ai i ke alanui o ka poino a lakou e au ana.

            O na keikikane ua hoohala ae no laua i ko laua manawa me ka hamau, e hiamoe ana kekahi ma ka hora hookahi a e ku kiai ana hoi kekahi a pela iho la laua i hana ai no ke kiai a makaala ana no na enemi e hoea aku ana ma ko lakou wahi puuhonua.

            He mea oiaio aole he mea i hoea aku ma ko lakou wahi a auwi wale ka la, eia nae, ua ike aku no laua he eha mau Sipoe ma na lio i maalo ae ma kahi mamao loa a he pualikoa o na Inia i puoho ae ma ke alanui aupuni, eia nae, ua hala wale aku no lakou ma kahi okoa me ka hoopilikia a hookokoke ole mai i kahi o na opio.

            “Ano, e na kaikuahine,” wahi a Nede, “o ka hana mua a kakou mamua o ka nee ana aku, oia no ka hoomakaukau ana i wahi mea ai no kakou a ua makaukau mua e iho nei ia maua, a eia ka palena a kakou no i lawe mai ai ame kahi waina. A ua loaa pu mai no hoi he wai mai kahi a maua i helehuli aku nei.”

            “Ina e makemake inu wai olua ua makaukau ia mea, aka he mea pono e inu olua i hookahi kiaha waina, no ka mea he loa aku no ke ala i koe no kakou, a e lilo hoi ia i mea hooikaika ia olua. Ina e manao’olua e auau wahi wai iki alaila e hele olua i kahi punawai i loaa aku nei ‘ia maua, a ia olua ilaila ia maua hoi e komo ana i ko maua aahu hoololiloli ano.”

            Alaila hooholo iho la na kaikamahine e auau wai iki, a mahope o ka paina ana, a hala no hoi na kaikamahine, oia no ka wa i liuliu ae ai o Nede ame Dike i ko laua mau aahu Musalamana a mahope o ke pena ana ia laua iho a paa no hoi ko laua aahu ua aka leo nui ae la laua,. oiai, he mau Inia maoli no laua me ka hoohewahewa ole a e puhili ai ka poe nana mai.

            Aia maluna o ko laua nui kino ka aahu Musalamana e uhi paa ana i ko laua kino holookoa mai ke poo a na wawae @ koe no hoi na maka i penaia a like me na Inia i maa ma ia ano aahu o ia ano, aka i ka nana ana i na kamaa Inia aole ia he mea hoonee mua i ko lakou huakai, a loaa iho la keia noonoo e wa-hi no ia ano kamaa a e komo no i na kamaa Pelekane, aka ma ka hele ana iloko o na kauhale Inia e komo ai i na kamaa Inia.

                                                (Aole i pau.)

 

MAKAIKIU

PETERIKA MAFE.

Ke Kolopa Uneune i na Nihiliti,

Ka Hoopakele o ke Duke Kiekie.

 

MOKUNA I.

KA BUKE HOOPOINO.

 

            Ku ae la o Kaaka iluna, a hoomaopopo iho la ke kanaka Ru@ ua pau kana hana i keia manawa a puka aku la oia iwaho.

            I ka hala ana aku o Paulo Oloveke, oia no ka manawa i oili mai ai o Peterika Mafe mahope mai o ka uhi puka aniani.

            “Well, e ka opio,” wahi a Kaaka i paue aku ai, “pehea iho @ kou manao i keia?”

            “E ae mai ia’u e nana i keia ili buke no hookahi minute a @ paha o hoike aku wau i ko’u manao.”

 

MOKUNA II.

NA K@KE OLELO ANOE.

           

            Lawe ae la o Peterika i na mea a Paulo Oleveke i waliho @ ai a hoomaka iho la e nana me ka huli pono ana ia laua.

            “Ua hookomoia keia puolo iloko o ka haleleta nui,” wahi a Peterika i puana ae ai, mahope o kona nana ana i ka pepa wahi: “nolaila, aole he mea ano nui e loaa ae ana ma keia mea.”

            “Malia paha o loaaa ae kekahi mea ma ka nana ana i ka @ kakau,” wahi a Kaaka.

            “Pela io paha; aka nae ua kuniia ka hapanui o na huaoleleo a @ oi aku hoi mamua o ka hapalua na huaolelo ma ka olelo Rukini aole anei pela?”

            “Ae. O ka inoa piha o ka Za na kakania ma ka olelu Rukini he wahi hapa uuku wale no ma ka olelo B@ritania, ua lawe hoi e ike iho ai ka lunaleta i kahi e hoounaia aku ai.”

            Waiho iho la o Peterika i ka wa-hi, a hoomaka iho la e huli i ka apana ili buke.

            “M I S T R” i pela iho ai oia, “aole e hiki ke loaa ka huaolelo “Mister” (“Mr.”) a i ole “Mustery” (pohihihi0 mailoko ae o keia mau hua palapala.”

            Luliluli ae la ko Kaaka poo no keia mau olelo a Peterika.

            “Eia nae hoi he oi aku a ke pohihihi,” i puana ae ai o Peterika, “a o keia wale ae la no na mea e loaa ana ia kaua ma keia mea, aole anei o’u manao mai pela?”

            “Pela io no,” wahi a Kaaka.

            “Heaha kau e hana aku ana no keia mea?”

            “Ke manao nei wau e hoihoi aku i keia hana nau e hana. He nui na hana kokoke mai i ka home nei e lilo ai ko’u manawa ma ia mau mea, a ina he makemake kou e lawelawe aku i keia hana, e hana aku oe.”

            “Owau?” wahi a Peterika me ka pahaohao.

            “Ae. Heaha hoi kou mea e hana ole ai?”

            “Wa’uwa’u ino la o Peterika i kona poo, a kau mai la no kona mau maka pahaohao maluna o Kaaka.

            “Ke maka’u nei anei oe no ia mea?”

            “Aole o’u maka’u; aka nae he hookahi mea paakiki loa ma keia mea i halawai mua ole mai me a’u mamua.”

            “Heaha ia mea?”

            “Aole o’u ike i ka olelo Rukini.”

            Noonoo iho la o Nikoloka Kaka i keia mea no kekahi manawa.

            “He oiaio kau,” i pane mai ai o Kaaka, “oia kou pilikia. Aka ua a’o iho nei hoi oe i ka olelo Geremania no keia mau makahiki elua i hala ae nei.”

            “He oiaio kau.”

            “Alaila, e hiki ana ia oe ke hele aku ma ke ano kanaka Geremania, aole anei pela?”

            “Ae, ke manao nei wau he hiki no ia’u ke kawalawala aku ma ia olelo.”

            “Ina pela ua pono iho la no oe. O keia poe Nihiliti ina eia lakou ma Amerika nei he poe Rukini maopopo loa lakou; eia nae aneane no lakou apau e kamailio ma ka olelo Geremania, a he hapanui iwaena o na poe manaoino, ame ka poe kiola mea hoopahu, a pela wale aku, he poe Geremania lakou.”

            “Ke kamailio mai nei oe me he mea la ke kanalua nei oe ina he poe Nihiliti ko Amerika nei.”

            “O ka’u i manao ai,” wahi a Kaaka, “o na Nihiliti e houpuupu nei i na hana ku e i ka Za, a e hana nei i na mikini hoopahu. O ka poe Nihiliti e noho nei me kakou, a’u hoi e manao nei, he poe lakou i kipakuia, a i loaa hoi ia lakou na noonoo ana mamua o ka hoomau ana aku i ka kakou mau hana kolohe ma keia mau kapakai.”

            “Eia nae hoi,” wahi a Peterika, “aole loa he hoohewahewa ana no kela buke i pa-hu ai.”

            “Aole he hoohewahewa ana no ia mea. Ano ina he makemake kou e hana aku i keia mea, e hana aku oe, a e a’o aku no wau i na a’o ana e hiki ana ia’u; aka no kou pono ua oi loa aku ko’u mahalo ke hana aku no oe nou iho me ka ui ole mai ia’u.”

            Me he mea la o ka pau keia o ka Kaaka mau mea e pili ana i keia mea, eia nae ua kaua hou ia oia e Peterika.

            “E lawelawe aku ana wau i keia mea,” wahi a Peterika, “a e hana ana wau no ka lanakila. Aole wau e hoouluhua aku ana ia, oe aia wale no a hiki ole ia’u. Eia ane he elua wale no a’u ninau e makemake nei e ninau aku. Heaha kau e hoike aku ai i keia agena o ka Za?”

            “Aole a’u mea e ha’i aku ai iaia, a hiki i kou hoike ana mai ua makaukau oe no ka hana.”

            “Pau ae la ia; o ka lua, heaha kau mea i loaa mai keia ili buke mai?”

            Lalau aku la o Kaaka i ua ili buke la, a no kekahi manawa kona nana ana, a pane aku la:

            “Aole he hike ia’u ke hoike ae i kekahi mea mai keia buke ae, e Peterika, kuu keiki. Ua like no keia me kekahi mea pohihihi e hoea mai ai ka kaina i ke kanaka e like me ke olapa ana o ka uwila, a i kekahi manawa e hoea mai no ia mahope o kou nana pono ana no kekahi mau hora o ka hana ana. Eia nae o kou alakai ano nui wale no keia.

            “Ina e loaa ae ana kekahi mea ia’u e hiki ai ke loaa ae he wahi malamalama e hoike aku no wau ia oe; aka i keia manawa ua like wau me he makapo la.”

            Lawe pu aku la o Peterika i keia mau mea no kona lumi no ka huli hou ana. E like me ka loihi o kona huli ana ame kona noonoo ana, pela no i hooholo ai oia aohe he waiwahi o ka pepa wa-hi, a o ka apana ili buke hoi ua hiki no ke loaa ae he wahi malamalama no ia mea ke hoomaka oia e hana.

            “O ka hana wale no e hoomaka ai e hana i kekahi hana e like me keia,” wahi a Peterika iaia iho, “oia ka hoomaka aku.”

            E like me ia ana i hooholo ai, ua hoohuli ae la oia i kona ano a lilo ae la i kanaka Geremania limahana a hele aku la no na hale inu rama no ma aoao Hikina, i ikeia hoi he poe hoala haunaele. I kekahi manawa ua kapa iho keia poe ia lakou iho he poe “Nihiliti” a i kekahi manawa he poe “Anaki,” a e like me ka Peterika mea i ike ai aole loa i hoa hewaia keia poe a o na kamailio maa mau ia lakou oia no na mea pili aupuni ame ka poe waiwai.

            He elua a ekolu wahi o keia ano ma Nu Ioka, a aia ma kekahi o keia mau wahi e loaa ai kana mea e huli nei a e halawai ai hoi