Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 16, 21 April 1905 — Page 6

Page PDF (1.77 MB)

This text was transcribed by:  Sinikka Nevanlinna
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, POALIMA, APERILA 21, 1905.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

HOOLAHA  MANAO PANIKU AME KE KUAI O KA MORAKI.

J. M. MONSARRAT.

Malalo a ma ka pono o ka mana o ke kuai i paa (1) iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 16 o Novemaba, 18@9, e J. M. Monsarrat o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, Mea Moraki ia Theresa M. Louisson o Honolulu i olelo mua ia ae nei, Mea Paa Moraki, he moraki hoi i kakaukopeia iloko o ka Buke 196, aoao 499-500, o ke Keena Kakaukope o ke Aupuni: a (2) o kela palapala o ka moraki pakui i hanaia i ka la 18 o Dekemaba, 1899, i hanaia e J. M. Monsarrat i oleloia ia Theresa M. Louisson i oleloia a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia lioko o ka Buke 199, aoao 419-420: a mamuli o ka Mokuna XXXIII o na Kanawai Ahaolelo o 1874 i kapaia ”He Kanawai no ke Kuai o ka waiwai morakiia me ka hoopii ole ame ke Kauoha o ke Kuai” ame ke Kanawai (Mokuna IX o na Kanawai Ahaolelo o 1890) e pakui ana ia mea like, o Theresa M. Louisson i oleloia ke haawi nei i ka hoolaha i kona manao e paniku i na moraki i oleloia, no na kumu i uha’iia e hoike ana o ka uku ole ia o ke kumupaa huina ame ka ukupanee i paa iloko o ka moraki i oleloia.

Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai i hoopaaia iloko o na moraki i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Kaahumanu Alanui, Honolulu i olelo mua ia ae nei, ma ka Poaono, ka la 22 o Aperila, 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

O ka waiwai i paa iloko o na moraki i oleloia oia kela:

  1.O ka hapa eha-hapalima a mahele i mahele-oleia a pau loa o keia apana a mahele o ka aina e waiho la ma ka aoao Waikiki a Hikina-hema o ke Alanui Union iloko o Honolulu i oleloia, oia no hoi ka hapa o ka L. C. A. Helu 1026, R. P. Helu 26 la Mary Dowsett a i apoia a i hoakakaia e like me ia malalo iho:

E hoomaka ana ma ka ma-ka ma ka aoao Hema o ke Alanui Union o ka ma-ka i oleloia he 104 kapuai mauka mai ke kihi Hikina e ku nei i keia wa o na alanui Hokele ame Union a oia ke kihi mauka o ka apana i hooliloia ia John Buckley ame J. J. Sullivan e E. J. Monsarrat, J. M. Monsarrat ame M. D. Monsarrat a holo:

1.       Akau 56 deg 45 min. Hik. oiaio 60 kapuai ma ke Alanui Union;

2.       Hema 34 deg. 20 min. Hik. oiaio 68 kapuai ma ka hapa koena o ka L. C. A. Helu 1026 ia Mary Dowsett;

3.       Hema 46 deg. 10 min. Kom. oiaio 60 kapuai ma ka L. C. A. 801 ia A. Adams malaila aku;

4.       Akau 34 deg. 20 min, Kom. oiaio 78 kapuai ma ka apana i hooliloia e E. J. Monsarrat ame kekahi poe e iho ia John Buckley ame J. J. Sullivan a hiki i kahi i hoomaka ai a nona ka iliaina o 4275 kapuai kuea oi iki a emi mai.

T.M. LOUISSON

Mea Paa Moraki, ma o kona loio maoli la Bishop & Co.

Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

No na mea aku i koe e ike ae ia Holmes & Stanley, na loio no ka Mea Paa Moraki.

Hanaia i Malaki 16, 1905.

3060 – Mch. 17, 24. – Apr. 7, 14, 21.

HOOLAHA O KA MANAO E PANIKU A KUAI.

FRED J. CROSS AME W. W. CROSS.

Mamuli o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki, hanaia i Okatoba 1, 1900, i hanaia hoi e a mawaena o Fred J. Cross ame W. W. Cross o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, na Mea Moraki, ia S. C. Allen o Honolulu i oleloia, ma ke ano Mea Paa Moraki, a i kakaukopeia iloko o ko Hawaii Keena Kakaukope iloko o ka buke 213 a ma na aoao 253-257, a o ua moraki la i oleloia ua hoolilo pono ia mai i ka mea nona ka inoa malalo iho nei Oahu Railway and Land Company, he hui i kukuluia a e ku nei malalo o na kanawai o ka Teritori o Hawaii, i keia manawa oia ka mea a paa nei a kuleana o ia mea, na na Kahu Waiwai hoi malalo o ka Palapala Kauoha hope loa a S. C. Allen, mea i make, a o ka Mea Paa Moraki i olelo mua ia ae nei, ma kekahi palapala i hanaia i ka la 25 o Novemaba, 1904, i kakaukopeia hoi iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka buke 260 ma ka aoao 333, a o na nota e ekolu i hui ame na nota hoale lehulehu o na Mea Moraki i oleloia i paa ma ua moraki la i oleloia ua hoolilo pono ia ia Allen and Robinson, Limited, ma kekahi palapala i hanaia i Ianuari 17, 1901 a i kakaukopeia iloko o ka buke 217, ma na aoao 331-335 a ua hoolilo hou ia e Allen and Robinson, Limited, i ka mea nona ka inoa malalo iho nei Oahu Railway and Land Company ma kekahi palapala i hanaia i Augate 13, 1901, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka buke 327, ma na aoao 344-345, a i kulike ai me na Pauku 2161 ame 2163 o na Kanawai Hooponoponoia o Hawaii, 1905, o ua Oahu Railway and Land Company nei i oleloia, ma ke ano he mea malama moraki o ka moraki i oleloia, ma keia ke haawi nei i ka hoolaha ke manao nei oia i paniku i ka moraki i oleloia no ke kumu i uha’iia, oia hoi: ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee o na nota hoaie ekolu i oleloia o na Mea Moraki i oleloia i ka manawa e uku ai.

Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o na palapala hoolimalima apau loa a palapala hoolimalima ku pakahi ame na aina i hooliloia e a i hoakakaia iloko o ka moraki i oleloia e hoikeia ana mahope ae nei i kualia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, ma alanui Kaahumanu, iloko o Honolulu, ma ka Poaono ka ia iwakalua-kumamalua o Aperila, A. D. 1905, ma ka hora Umikumamalua awakea o ka la i oleloia.

O na palapala hoolimalima i hooliloia ma ua moraki la i oleloia a e manaoia nei no ke kuai aku e like me la i hoike mua ia ae nei oia iho kela:

O kela apau loa a mau Palapala Hoo-

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

limalima pakahi i hoikeia nei malalo iho nei o na aina e waiho nei iloko o Honolulu i oleloia, ola hoi:

Ekahi: - He hoolimalima mai ka Oahu Railway and Land Company, he Hui Hawaii, ia F. J. Cross ame W. W. Cross, i hanaia i ka la 22 o Maraki, 1900, i kakaukope ole ia, o kela apana a i ole mahele o ka aina apau loa e waiho ia ma ka aoao makai o ke alanui Moi iloko o Honolulu i olelo mua ia ae nei, oia no hoi ka hapa o na aina i hoakakaia iloko o ka L. C. A. 722 ia Keonekapu, nona ka iliaina o 39,313 kapuai kuea, no ka manawa hoolimalima o umi-kumamalua makahiki mai ka la mua aku o Aperila, A. D. 1900, no ka uku hoolimalima makahiki o $2,970, e uku hapaha makahiki ana ma ka hookaa mua.

Elua. – He hoolimalima mai ia Annie W. Akong ia F. J. Cross ame W. W. Cross, i hanaia i ka la 23 o Maraki, 1900, i kakaukope ole ia, o kela pa-hale apau loa e waiho la ma Leleo ma alanui Moi iloko o Honolulu i oleloia, oia no hoi na aina i hoakakaia iloko o kekahi palapala kuai i kakaukopeia iloko o ka Buke 64, ma ka aoao 148, a oia no hoi na aina iloko o ka Palapala Sila 2090, L. C. A. 3029 ia Kaapuiki, no ka manawa hoolimalima o iwakalua makahiki mai ka la mua aku o Aperila, A. D. 1900, no ka uku hoolimalima malama o $160.00 e hookaa malama ana ma ka hookaa mua.

Pau pu me na pono apau, ke poo kuleana ame na kuleana o na mea i oleloia o ka aoao mua iloko o kela mau aina apau loa a aina ku pakahi i hoakakaia iloko o ka Palapala Hoolimalima i oleloia, a iloko a i na hale apau loa ame na hana hou e waiho nei i kela manawa maluna o ua mau aina la i oleloia.

Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke Dala Gula o Amerika, a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

No na mea aku i koe e ninau ae la Ballou ame Marx, Strangenwald Building, Honolulu, na loio o ka Mea Malama o ka Moraki.

Hanaia ma Honolulu, Maraki 31, 1905.

OAHU RAILWAY AND LAND COMPANY,

            Mea Malama Moraki.

3061 – Mch. 31 – Apr. 7, 14, 21.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

MARY BUCKLE.

I kulike ai me na manao o kekahi moraki i hanaia e Mary Buckle ia A. N. Campbell, Kahu, i Aperila 12, 1902, a i kakaukopeia iloko o ka Buke Helu 232, aoao 319, e paaia nei e The Western and Hawaiian Investment Company, Limited, mea malama moraki, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha o ka mea paa moraki ke manao nei e paniku ia mea no ke kumu i uha’iia e hoike ana: o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ukupanee i ka manawa e uku ai.

Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha mahope iho o ka pau ana o ekolu pule mai ka la aku o keia hoolaha, o ka waiwai i hoopaaia ioloko o ka moraki i oleloia e hoolahaia aku ana no ke kuai ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, iloko o Honolulu ma ka Poaono, ka la 8 o Aperila, 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

No na mea aku i koe e ike ae ia Castle ame Withington, na loio no ka mea paa moraki.

Hanaia ma Honolulu, maraki 17, 1905.

THE WESTERN AND HAWAIIAN INVEATMENT COMPANY, LTD.,

Mea Malama Moraki o ka Mea Paa Moraki.

O ka aina i paa iloko o ka moraki i oleloia oia keia:

O kela apana a mahele apau loa o ka aina e waiho la iloko o Kamakela, Honolulu, Mokupuni o Oahu, a i hoakakaia e like me ia malalo iho:

1. Apana umi-kumamakahi (11) nona ka iliaina o .20 o ka eka;

2. Apana umi-kumamalua (12) pili kokoke i ka apana 11 nona ka iliaina o .347 o ka eka;

3. Apana umi-kumamakolu (13) pili kokoke i ka apana 12, nona ka iliaina o .413 o ka eka; o ka huina eka hoi apau loa aia ma kahi o .96 o ka eka, oia no hoi ka aina i hoakakaia iloko o ka palapala kuai i hanaia e E. K. ame K. Nahaolelua ia Mary Buckle ame Jane Clark i hanaia i ka la 29 o Iune, 1891, a i kakaukopeia iloko o ka Buke 133, aoao 189, a oia no hoi ka hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka R. P. Helu 1985 i hoopukaia ma ka L. C. A. Helu 6245, Ap. 1, ia Kalaeokekoi.

O ke kuai maluna ae ua hoopanee ia a ka Poaono, Aperila 22, 1905, hora 12 awakea, ma na keena kudala o James F. Morgan, Kaahumanu Alanui, Honolulu, T. H.          

JAMES F. MORGAN, Lunakudala.

3063 – Apr. 14, 21.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

SAMUEL NOWLEIN.

 

Malalo a ma ka pono o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 28 o Dekemaba, A. D. 1880, i hanaia e Samuel Nowlein o Honolulu, Mokupuni o Oahu, kekahi o na mokupuni o Hawaii Paeaina, Mea Moraki, ia Sarah H. Robertson, o ia wahi hookahi no, Mea Paa Moraki, he moraki i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope o Oahu, iloko o ka Buke 67, ma na aoao 165 ame 166, o ka Mea Paa Moraki i oleloia ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uha’iia, e hoike ana: o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee oloko olaila i ka manawa e uku ai.

Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai i hoopaaia iloko o ka moraki i oleloia a e hoakakaia nei hoi iloko nei a malalo iho nei, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu i olelo mua ia ae nei, ma ka Poaono, ka la 22 o Aperila, 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

O ka waiwai i oleloia i hoakakaia oia iho kela:

(1) O ka aina e waiho la ma Keopukanui, Koolau, Molokai, a i apoia e

HOOLAHA HOOKO MORAKI

like me keia malalo iho nei:

E hoomaka ana, ma ke kai ma kahi o na pohaku elua i kapaia Namahana, e ku ana hoi ma ke kihi hikina-hema o ka aina i kapaia o Halawaa, e holo ana malaila mai Hema 38 deg. Hik., 1 kaulahao, e holo ana iluna ma ka aoao o ka Pali a hiki i ke kualipi; malaila aku holo Hema 65 deg. Kom.,15 kaulahao, e moe ana ma ke kualipi o ua Pali nei i oleloia; malaila aku Hema 33 deg. 30 min. Kom. 35 kaulahao, e moe kokoke ana ma ke kualipi o ka Pali i oleloia a ka puu i kapaia Nakaleili a i ole Koalii; malaila aku Hema 65 deg. 20 min. Kom. 20.75 kaulahao, e moe kokoke ana ma ke kualipi o ka Pali i oleloia; malaila aku Hema 26 deg. 30 min. Kom., 3.73 kaulahao kokoke i ke kualipi o ka Pali i oleloia; malaila aku Hema 86 deg. Kom., 23.20 kaulahao a ke kualipi o ka Pali, e apo ana hoi i ke awawa o Halawaa ma ka hema; malaila aku Hema 70 deg. Kom., e moe ana a ke kualipi o ka Pali i oleloia a ka puu i kapaia Keholua; malaila aku Akau 77 deg. Kom., 22 kaulahao e a’e ana ma ke kahawai a ke ka’e i kapaia Kauilehua; malaila aku Hema 50 deg. Kom., 13.50 kaulahao, e moe ana maluna o ke ka’e i oleloia a ke kualipi o ka Pali; malaila aku Akau 80 deg. Kom., a ka puu i kapaia Pooala; malaila aku Hema 40 deg. Kom. 20 kaulahao e moe ana maluna o ke ka’e i oleloia ame ka puu i kapaia Nawainulilii; malaila aku Akau 85. deg. Kom., e a’e ana ma ke kahawai ame ka muliwai a hiki i ke ka’e kiekie o ka puu i kapaia Kanaeli; malaila aku Hema 31 deg. Kom., 18.50 kaulahao, e a’e ana ma ke kahawai hohonu a ke ka’e i kapaia Nahuina; malaila aku Hema 59 deg. 30 min. Kom. 138 kaulahao a ka puu i kapaia Kealaku; malaila aku Hema 50 deg. 45 min. Kom., 116.80 kaulahao a ka puu i kapaia Keahuoku, mailaila aku a ka puu i kapaia Opee ma ke kihi komohana o ka aina i kapaia Keopukauuku; malaila aku Akau 61 deg. Hik., 48 kaulahao, e moe kokoke ana ma ka palena alanui kahiko o Keopuka i oleloia; malaila aku Akau 71 deg. Hik., 52 kaulahao; e moe kokoke ana ma ke alahui i oleloia; malaila aku 79 deg. 30 min. Hik., 8 kaulahao; malaila aku Hema 60 deg. 30 min. Hik., 18 kaulahao, e a’e ana i ka muliwai, malaila aku Hema 84 deg. Hik., 6 kaulahao a ka ma-ka, kokoke i ke alanui mauka, he wahi pokole ma ke komohana o ke alanui aupuni e moe ana makai, a e moe ke’a ana ma ke alanui aupuni a ka puu i kapaia Kikouolii; malaila aku Akau 88 deg. Hik. 20.25 kaulahao, e iho ana ma ka aoao o ka puu o Kikouolii i oleloia a iho aku i ka muliwai o Keopuka a ke kai, malaila aku, e moe ana ma ke kai a kahi i hoomaka ai nona ka iliaina o 2250 eka.

Koe na kuleana o na kanaka Hawaii hoa aina.

Oia no hoi ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui (grant) Helu 2228 ia B. P. Bishop, he aina i hooliloia e C. R. Bishop ame B. P. Bishop ia Michael J. Nowlein ma ka palapala kuai aina i hanaia i Mei 7, 1862, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope, Oahu, iloko o ka Buke 15, aoao 211.

(2) O ka aina e waiho la ma Makea, Wailau, Molokai, a i hoakakaia malalo iho nei:

E hoomaka ana ma ke kihi akau o keia a holo Akau 71 deg. Hik. na kaulahao ma Kaluau; Hema 70 deg. Hik. na kaulahao ma Aupuni; Hema 56 deg. Kom. na kaulahao ma Kahawai; Akau 10 1-2 deg. Hik., na kaulahao ma Kawaakauo a kahi i hoomaka ai nona ka iliaina o 31-100 o ka eka.

Oia no hoi ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui (grant) Helu 1722 ia Samuel Nowlein.

(3) O ka aina e waiho la ma Halawa, Molokai, a i hoakakaia e like me ia malalo iho nei:

E hoomka ana ma ke kihi akau a holo Hema 26 deg. Hik. 1.81 kaulahao ma Kakii; Hema 46 deg. Kom., 0.40 kaulahao ma Kakii; Hema 43 1-2 deg. Hik., 5.50 kaulahao ma Kakii; Hema 50 deg. Kom. 1.77 kaulahao ma Konohiki; Akau 36 deg. Kom. 2.32 kaulahao ma Kawahahee; Akau 50 1-2 deg. Hik. 0.16 kaulahao ma Kawahahee; Akau 41 1-2 deg. Kom. 3.08 kaulahao ma Kawahahee; akau 46 deg. Kom. 2.00 kaulahao ma Kawahahee; akau 56 deg. Hik. 1.70 kaulahao ma ke alanui a hiki i kahi i hoomaka ai nona ka iliaina o 8 04-100 kaulahao kuea.

Oia no hoi ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 2390, L. C. A. 6300.

Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

Hanaia ma Honolulu, Maraki 30, 1905.

         SARAH S. ROBERTSON,

         Mea Paa Moraki.

3061 – Mch. 31 – Apr. 7, 14, 21.

 

HOOLAHA MANAO E PANIKU AME KE KUAI.

HANNAH K. LOWE.

I kulike ai me ka manao o kekahi moraki ame ke kaki pakui i hana koke ia mahope iho o ka moraki, i hanaia e Hannah K. Lowe ame kana kane mare o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ia Lucy K. Henriques o Honolulu i oleloia, i hana pakahi ia laua ma ka la 3 o Maraki, 1904, ame Sepatemaba 30, 1904, a i kakaukope pakahi la iloko o ke Keena Kakaukope o Hawaii – o ka moraki iloko o ka buke 252. aoao 448-450, a o ke kaki pakui iloko o ka buke 262, aoao 74-45:

Ma kela ke haawiia aku nei ka hoolaha o ka Mea Paa Moraki i oleloia ke manao nei i paniku i ka moraki ame ke kaki pakui i oleloia no ke kumu i uha’iia; e hoike ana: o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa e uku ai:

A pela no hoi, i ka manawa e pau ai na pule ekolu mahope mai o ka la o keia hoolaha, o ka waiwai i hoopaaia iloko o ka moraki ame ke kaki pakui i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Lunakudala, ma ke Alanui Kaahumanu, iloko o Honolulu i oleloia, ma ka Poaono, ka la 29 o Aperila, A. D. 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia no ke dala kuike ame ke dala gula Amerika no hoi.

O ka aina i paa iloko o ka moraki

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

ame ke kaki pakui i oleloia oia iho keia:

Akahi. O kela apana a mahele apau loa o ka aina e waiho ia ma Makiki, Honolulu i olelo mua ia ae nei, e hoomaka ana ma ka ma-ka ma ke Alanui Makiki, ma ka poai Akau 43 deg. 35 min. Hik. oiaio 200 kapuai mai ke kihi hikina o Kinau ame Makiki Alanui a e holo ana;

Akau 43 deg. 35 min. Hik. oiaio 150 kapuai ma Alanui Makiki;

Hema 45 deg. 56 min. Hik. oiaio 336 kapuai ma ka hapa koena o ka Palapala Sila Nui Helu 6305;

Hema 50 deg. 34 min. Kom. oiaio 82 kapuai ma ka aina o J. S. Lemon mamua;

Hema 48 deg. 25. min. Kom. oiaio 68 kapuai ma ka aina i oleloia o J. S. Lemon;

Akau 47 deg. 7 min. Kom. oiaio 320 kapuai ma ka hapa o ka Palapala Sila Nui Helu 6305 ame ke Kuleana (Grant) 3106 a hiki i kahi i hoomaka ai nona ka iliaina o 1.11 eka, oia no hoi ka hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 6305, L. C. A. 25 ame ka Palapala Sila Nui, Kuleana (Grant) 3105.

Elua. O keia poe apana a mahele apau loa o ka aina e waiho la ma Hokukano 1, iloko o ka Apana o Kona Akau, Mokupuni o Hawaii ame ke Terotori o Hawaii, e hoike ana:

(a) O kela aina apau loa i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 4801, L. C. A. Helu 7277 ia Lono, nona ka iliaina o 2.3 eka emi mai a oi iki, a oia no hoi ka aina i hooliloia la Makanoe (w) e Kauka Geo. Trousseau ma ka palapala kuai i hanaia i ka la 17 o Maraki, 1881, a i kakaukope ia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka buke 59, aoao 279.

(b) O kela apana pa-hale ame ka hale ola no hoi ka aina i hooliloia ia Makanoe (w) a Kauka Geo. Trousseau ma ka palapala kuai i hanaia i ka la 1 o Okatoba, 1881, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka buke 72, aoao 53.

No na mea aku i koe e loaa no mai a C. F. Peterson, loio no ka mea paa moraki i oleloia, a mai a James F. Morgan, Lunakudala.

Hanaia ma Honolulu, Aperila 3, 1905.

         LUCY K. HENRIQUES,

         Mea Paa Moraki.

3062 – Apr. 7, 14, 21, 28.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KA MEA PAA MORAKI.

JAMES OLDS.

I kulike ai me na manao o kekahi moraki i hanaia e James Olds i make o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ia Allen & Robinson o Honolulu i oleloia, i hanaia i ka la 27 o Augate, 1898, a i kakau kopeia iloko o ke Keena Kakaukope, Honolulu, Oahu, iloko o ka Buke 180 a ma na aoao 375-377, a o ua moraki la i oleloia ke paaia nei e ka poe no lakou na inoa malalo iho nei poe hooko a mau kahu waiwai malalo o ka palapala kauoha hope loa o ka waiwai o S. C. Allen, mea i make, ke haawiiia aku nei ka hoolaha o ua poe hooko la a poe kahu waiwai i oleloia ke manao nei e paniku i ua moraki la i oleloia i kulike ai me na manao o ia mea ame na Kanawai o Hawaii no ke kumu i uha’iia, oia hoi, no ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee.

Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha mahope o ka pau ana o na pule neepapa ekolu mai ka la mua aku o keia hoolaha ana o na poe hooko a mau kahu waiwai i oleloia ke manao nei a e paniku aka ana i ka molaki i oleloia, a e hoolahaia aku ana no ke kuai i ka waiwai i paa a i hooliloia ma ua moraki la, a e kuai aku ana ia mea ma ke kudala akea ma na Keena Kudala o James F. Morgan ma Alanui Kaahumanu iloko o Honolulu i oleloia ma ka Poaono Aperila 22, 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

O keia malalo iho nei na kuhikuhi ana o ka waiwai i oleloia: O kela mau aina a apana aina e waiho la ma Kaneohe, Mokupuni o Oahu, i hoakakaia e like me ia malalo iho nei:

Akahi. – O kela mau apana a i ole mau mahele o ka aina apau loa o ka aina e waiho la ma Waikapoki, oia no hoi na Apana 1 ame 2 i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui 2219 na Kuleana 7115 ame 7565 ia Kala, nona hoi ka iliaina o 9 1-5 eka.

Elua. – O kela mau apana aina apau loa a i ole mau mahele o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 1397, Kuleana 2497 ia Kaili, ili-aina 91-100 o ka eka.

Ekolu. – O kela mau apana aina apau loa a i ole mau mahele o ka aina iloko o Waikapoki i oleloia, i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 978 Kuleana 2497 ia Kaheau, ili-aina 1-71-100 eka, o ka aina hoi i hoakakaia maluna’e ua hoolilo ia aku a Jackson B. Shumaker ia James Olds i oleloia ma ka palapala kuai i hanaia i Iulai 12 1873, a i kakaukopeoa iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka Buke 38 ma na aoao 112-113.

Eha. – O kela mau apana aina apau loa a i ole mau mahele o ka aina nona ka ili-aina o 2-42-100 eka, ola no hoi ka hapa o ka Palapala Sila Nui Helu 174 ia Paul F. Manini, i hooliloia ia James Olds i oleloia ma ka palapala kuai a Wahini Mahiai i hanaia i ka la 20 o Iulai, 1878, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka Buke 56, ma na aoao 136-137.

Elima. – O kela mau apana apau loa a i ole mau mahele o ka aina i hoakakaia na Apana 3 ame 4, Palapala Sila Nui 4902, Kuleana 1966 ia Opu, nona hoi ka iliaina o 31-100 o ka eka, i hooliloia ia James Olds i oleloia ma ka palapala hoolilo a Wahineokai, i hanaia i ka la 18 o Novemaba, 1884, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka Buke 90 a ma na aoao 293-294.

Eono. – O kela mau apana aina apau loa a i ole mau mahele o ka aina ma Wailele, i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 282, Kuleana 8456 ia Kauikea, iliaina 69-100 o ka eka, i hooliloia ia James Olds i oleloia e Kahoin@, kahuwaiwai o Uli, ma ka palapala kuai i hanaia i Dekemaba 23, 1878, kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka Buke 57, ma na aoao 413-414.

O keia waiwai maluna ae oia ka waiwai ma Kaneohe i oleloia kahi hoi

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

a James Olds i oleloia i noho ai mamua o kona make ana.

E loaa aku no na mea aku i koe mai la Kinney, McClanahan & Cooper, Judd Building (Kauka Hale), Honolulu.

Hanaia ma Honolulu, T.H., Maraki 22, 1905.

         BATHSHEBA M. ALLEN,

         M. P . ROBINSON,

         JOSEPH O. CARTER,

PAUL MUHLENDORF,

Na Poe Hooko a mau Kahu Waiwai malalo o ka palapala kauoha o ka Waiwai o S. C. Allen.

3061 – Mch 31. – Apr. 7, 14, 21.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

CHRISTOPHER J. HOLT.

 

Malalo a ma ka pono o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 23 o Mei, 1903, e Christoper J. Holt o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, Mea Moraki, ia Frederick Waldvogel o la wahi like, Mea Paa Moraki, i kakaukopeia iloko o ka buke 244, aoao 374-377, o ke Keena Kakaukope Hawaii, (he moraki hoi i haawi hooliloia e Frederick Waldvogel i oleloia ia Martha Berger ma kekahi palapala i hanaia i ka la 29, o Aperila 1904, a i kakaukopeia iloko o ka buke 256 aoao 418, o ke Keena Kakaukope i oleloia): a mamuli o ka Pauku 2161, Mokuna 139 o na Kanawai Hooponoponoia o Hawaii, o ka mea nona ka inoa malalo iho nei; Martha Berger i oleloia ma keia ke haawi nei i ka hoolaha i kona manao e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uha’iia, e hoike ana; o ka uku ole ia o ka ukupanee i paa iloko o ka moraki i oleloia i ka manawa e uku ai.

Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai i hoopaaia iloko o ka moraki i oleloia a e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Alanui Kaahumanu, Honolulu i oleloia, Lunakudala ma ka Poaono, Aperila 29, 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

O ka waiwai i paa iloko o ka moraki i oleloia oia iho keia:

(1) He hapa akahi-hapa-iwakalua-kumamahiku (1-27) mahele ole ia, a mahele (kea) o kela mahele a apana apau loa o ka aina i waiho la iloko o ka Apana o Waianae, Mokupuni o Oahu, a i ikeia ke Ahupaa o Makaha oia no hoi ka aina i hoikeia a i hoakakaia ka Apana 5 iloko o ka Palapala Sila Nui 2243 i hoopukaia ma ka L. C. A. Helu 10613 ia A. Paki ame kela apana a mahele apau loa o ka aina e waiho la iloko o Waianae i olelo mua ia ae nei i kuleanaia e James Robinson & Company ma ka palapala i hookoia e Kamehameha IV he palapala hoi i kakaukopeia iloko o ka buke 9 ma ka aoao 233, o ke Keena Kakaukope Hawaii nona ka iliaina o kanakolu-kumamaono (36) eka:

(2) O kekahi mau kuleana e ae apau loa, pau pu me ke poo kuleana ame na pono apau o Christopher J. Holt i oleloia ma ka la o ka moraki i oleloia i kuleanaia e ia a iloko o ke koena a kuleana hoihoi hou ia a ina i hooilinaia a onaia iloko a i pili i ka mahele a apana o ka aina i ikeia ke Ahupuaa o Makaha ame ka apana a mahele i oleloia o ka aina nona ka huina o kanakolu-kumamaono eka;

(3) O ke poo kuleana maopopo ame ke kuleana maoli o Christopher J. Holt i oleloia ma ka la o ka moraki i oleloia iloko a i pili i ka waiwai o kona kupuna kane R. W. Holt, i make o Honolulu, mea i make, a iloko a i pili i ka waiwai paa ame ka waiwai lewa apau loa i komo ma ia waiwai hookahi;

(4) He hapa akahi-hapa-iwa (1-9) a mahele (kea) mahele ole ia ame kela poo kuleana ame na pono o Christopher J. Holt i oleloia iloko a i pili (a) i kela hoolimalima i kakau ole ia kona la aka he palapala i hooiaioia ma Dekemaba 3, 1862, i hanaia e a mawaena o William A. Aldrich o ka mea o ka aoao mua ame John D. Holt o ka mea o ka aoao elua, a i kakaukopeia iloko o ka buke 16, aoao 101, iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia, (b) o ka manawa hoolimalima i aeia, (c) o ka apana a mahele o ka aina ame na pono apau iloko olaila i hoakakaia a i hooliloia e ia, (d) o ka waiwai paa o kona makuakane O. J. Holt, i make, ame ka waiwai paa ame na waiwai lewa apau loa i komo iloko o ia waiwai.

         MARTHA BERGER,

Mea Malama Moraki o ka Mea Paa Moraki i oleloia.

Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

No na mea aku i koe e ike ae ia Holmes & Stanley, Kaahumanu Alanui, Honolulu, na Loio no ka Mea Malama Moraki ame James F. Morgan, Kaahumanu Alanui, Honolulu, Lunakudala.

3062 – Apr. 7, 14, 21  28.

 

HOOLAHA PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

LAVINIA KAPU (W).

I kulike ai me na manao o kekahi moraki i hanaia e Lavinia Kapu (w) wahine-kane-make, o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ia S. I. Shaw, o Honolulu i oleloia, i hanaia i ka la 1 o Augate, A. D. 1901, a i kakau kopeia iloko o ko Hawaii Keena Kakaukope iloko o ka buke 227, aoao 187, a i hooliloia e S. I. Shaw i oleloia ia Frank C. Betters, ma kekahi palapala hoolilo i hanaia i ka la 6 o Mei, 1902, i kakaukope pono ia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia.

Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha o Frank C. Betters i oleloia, mea malama moraki o ka moraki i oleloia, ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no ke kumu i uha’iia, oia Hoi: no ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa e uku ai.

A pela no hoi mahope o ka pau ana o na pule ekolu mai ka la aku o keia hoolaha ana, o ka waiwai i paa ma ia moraki i oleloia a e hoakakaia nei malalo iho nei e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, Lunakudala, ma alanui Kaahumanu iloko o Honolulu i oleloia, ma ka Poaono, ka la 6 o Mei, A. D. 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.    HOOLAHA HOOKO MORAKI

O ka waiwai i hooliloia e ua moraki la i oleloia a e manao ia nei no ke kuai aku oia iho keia:

O kela apana apau loa a i ole hapa o ka aina e waiho la ma Kalauao Ewa, Mokupuni o Oahu, i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 7@@ L. C. A. Helu 9@33 ia Palau, nona ka iliaina o 6-10 eka, o na aina ia i oleloia, @ malalo o ka hoolimalima ia Woodlawn Fruit Company no ka manawa hoolimalima o 13 makahiki mai Sepatemaba 1, 1899, ma ka uku hoolimalima o $ @  ka makahiki.

No na mea aku i koe e loaa aku mai ia C. F. Peterson, loio no ka mea Malama o ka mea paa Moraki i oleloia @ mai ia James F. Morgan, Lunakudala.

Hanaia ma Honolulu, Aperila @2, 1905.

         FRANK C. BETTERS,

         Mea Malama Moraki.

3063 – Apr. 14, 21, 28 – May 5.

 

HOOLAHA MANA HOOKOLOKOLO

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI ELIMA, TERITORI O HAWAII, MA NA KEENA HOOPONOPONO WAIWAI.

ILOKO O KA HANA O KA WAIWAI O HOKELA (W) O HANAMAULU, KAUAI, I MAKE.

Kauoha o ka Hoolaha no ka Hooloheana i ka Palapala Noi no ke Oihana Lunahooponopono Waiwai.

Ma ka heluhelu ana ame ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi a Hu Wai o Koloa, Kauai, e hoike ana na make o Hokela (w) o Hanamaulu me ke kauoha ole ma Hanamaulu i ka makahiki A. D. 1902, e waiho ana he waiwai iloko o ko Hawaii Paeaina i kupono e noho lunahooponoponoia, e noi ana e hoopukaia mai i mau leta o ka oihana lunahooponopono waiwai ia J. H. Coney.

Ke kauoha nei o ka Poaha, ka la 11 o Mei, A. D. 1905, ma ka hora 10 a. m., o ia a ma keia ke kohoia nei i manawa no ka hoolohe ana i ke no i oleloia iloko o ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Lihue, a ma keia manawa ame kahi e hiki ae ai na poe apau i kuleana ilaila a e hoike ae i na kumu, ina he mau kumu kekahi, no keaha la e ae ole ia ai ke noi i oleloia, a he hoolaha o keia kauoha e hoopukaia ma ka olelo Hawaii no ekolu pule neepapa iloko o ka ”Nupepa Kuokoa,” he nupepa iloko o Honolulu.

Hanaia ma Lihue, Maraki 23, 1905.

(Kakauinoaia)  J. HARDY,

Lunakanawai o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elima.

Ikemakaia: - JNO. A. PALMER,

Kakauolelo o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elima.

3061 – Mch. 31 – Apr. 7, 14, 21.

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI EKAHI, TERITORI O HAWAII, ILOKO O KE KEENA HOOPONOPONO WAIWAI.

  Iloko o ka Hana o ka Waiwai o Kawaihaunuiokahoupookane, i kapa ia ma ka inoa Kawaihau Mahuka, i make. Imua o Lunakanawai Alexander Lindsay Jr. Kauoha o ka Hoolaha o ka Palapala Noi no ka Ae ana o ka Papahelu Waiwai Hope loa ame ka Hookuu ana iloko o keia Waiwai.

Ma ka heluhelu ame ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi ame ka Papahelu Waiwai o Pahia Mahuka (w), Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii. Mea Hooko o ka Waiwai o Kawaihaunuiokahoupookane i kapaia ma ka inoa Kawaihau Mahuka, iloko olaila e no@ oia e aela aku i $25.15 a kaki ai @ iaia iho me ka huina o $.... a e noi pu ana e nana pono ia mai ia mea hookahi, a e aponoia, a e hanaia i kauoha hope loa no ka Puunaue ana o ka waiwai i koe iloko o kona mau lima i ka poe apau i kuleana la mea, a e hookuu ana iaia ame kona mau hope hoopaa mai na ko’iko’i hou aku ma ke ano lunahooponopono waiwai.

A ua kauohaia o ka Poakahi, ka la 22 o Mei, 1905, ma ka hora 10 a. m. imua o ka Lunakanawai o ka Aha i oleloia ma ke Keena Hookolokolo o ka Aha i oleloia ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, a me kela ke kohoia nei ola ka manawa ame kahi no ka hoolohe ana i ka Palapala Noi i oleloia ame ka Papahelu Waiwai a e akoakoa ae ka poe apau i komo kuleana ilaila a hoike ae i na kumu ina he mau kumu kahi a lakou no keaha ia e ae ole ia ai la mea a e waiho pu ae i na hoike i ka poe i komo kuleana i ka waiwai i oleloia. A he hoolaha no kela Kauoha, iloko o na olelo Beritania ame Hawaii, e hoolahaia iloko o ka Pacific Commercial Advertiser ame ka Nupepa Kuokoa, he mau nupepa i pa’iia a hoolahaia iloko o Honolulu, hookahi manawa o ka pule, no ekolu pule neepapa, o ka hoolaha hope loa e puka no la aole e kaa malalo o elua pule mamua o ka manawa oloko nei i kohoia no ka hoolohe ana i oleloia.

Hanaia ma Honolulu, i keia la 10 o Aperila, 1905.

(Kakauinoaia) Alexander Lindsay Jr.,

Lunakanawai Elua o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Ekahi.

Ikemaka: - Wm. R. Sims,

Kakauolelo o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Ekahi.

3063 – Apr. 14, 21, 28 – May 5.

 

AOLE OE E HOOPILIKIAIA.

  Mai kanalua wale oe i ke kuai ana i ka laau kunu o Chamberlain. Ina i lawa ole kou manao me ka hua o ka inu ana i ka laau ma kahi o elua hapakolu i kulike ai me na kuhikuhi ua hiki la oe ke hoihoi mai i ka laau a e hoihoiia aku no kau kenikeni i lilo ai. Eia ka olelo o ka Hui Kuai Laau Lapaau o Granite, Oklahoma, U. S. A., ke Greer Drug Co. Ua loaa la makou ka manao kaokoa a kuokoa e hooia aku i ka maikai o na omole laau pakahi apau no ka mea ua ike no makou aole a makou mea panai no lakou. ”E loaa no keia ano laau ma ke kuai i kahi o Benson, Smith & Co., Ltd., na Agena no Hawaii Paeaina.