Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 16, 21 April 1905 — Page 8
| This text was transcribed by: | L. A. Marchildon |
| This work is dedicated to: | Any Canadians calling Hawaii home...I'm so envious !! |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NUPEPA KUOKOA, POALIMA, APERILA 21, 1905. @
Ua Hala o Gus Hesekia Aea.
Ma ka auwina la Sabati, Aperila 15, ma kona home ma Puowaina ae nei, ua kipa ae la ka anela o ka make a kaili aku la i ka hanu hope loa o ko makou hoa luhi pu o ka hana hookahi, Gus Hesekia Aea, i ke 47 o kona mau makahiki. Ma na mokupuni liilii o ke Kai Pakipika Komohana kona mau luaui makua e hoike aku i ka lamaku o ke ola i na kanaka e noho poeleele ana. Ua hoihoiia mai oia no ka aina o kona mau makua a hoonaauaoia oia maanei.
Ua hoomaka oia ma ka hana pa'i palapala me ka nupepa Pacific Commercial Advertiser i ka manawa o Kapena Black ame Kimo Auld, i make, a he kanaka makaukau oia ma ka hana pa'i palapala. Mai ka 1893 mai kona noho hana ana me ka Hui Pa'i Palapala Hawaiian Gazette a hiki wale i kona nawaliwali ana. Ua hana oia ma na keena pa'i palapala like ole ke kulanakauhale nei, a he nui kona mau hoaloha e noho nei. O kona mau kaikaina he mau kanaka pa'i palapala no laua a hiki wale i ko laua ako e ia ana aku. Ua haalele iho oia he wahine, he hoahanau ame na makamaka e u aku nona ma keia ao. Aloha wale.
Ua lawelawe no oia i ka oihana lunahooponopono no ke Kilohana nei no kekahi manawa pokole, a i ka wa hoi o Rev. H. H. Parker e noho ona ana ua noho ae no o Gus H. Aea i kokua lunahooponopono. He mau makahiki no hoi kona i lawelawe ai i ka oihana kakau nupepa no ka Nupepa Bulletin haole, a ua mahalo kona mau haku iaia mamuli o kona makaukau ma ke kamailio ame ke kakau ma ka olelo Beritania.
Ma ka auwina la Poakahi nei i maneleia ai kona kino wailua a hoomoeia aku ma ka pa-ilina o Kapalama.
Ma ka aoao o ke Kilohana ke pahola aku nei i na manao aloha i ka wahine-kane-make me ke noi pu ana ae i na Mana Lani e iho mai kona lima aloha a ka'ika'i ae i na luuluu, na u, ame na kaumaha, a e nohoalii iho na manaolana ana, aia no he wa e hui aku ai he alo a he alo me ka mea i hala aku la, a e hoomaikai aku hoi i ka "Mea Nana i haawi mai a Nana i lawe aku." "Pomaikai ka poe make ke make iloko o Kristo."
Aole Kinipopo ma na la Sabati.
Ma ke kakahiaka o ka Poalua nei i hui ae ai na lala o na hui kinipopo o Honolulu nei me na kahu o ka ahahui kinipopo, a ma keia halawai ana i hoike manao ae ai kela ame keia lala pakahi o na hui maluna o ka ninau paani popo ma na la Sabati. Mai ka halawai mua ana o na kahu ame na lala o na hui ua noonoo ae lakou i ka papa kuhikuhi o na hana o keia kau ae, a ma ia noonoo ana i manaoia ai e paani na hui i kela ame keia Poaono ame na la Sabati, a ua waihoia aku ka hana no ka hoonohonoho ana i papa kuhikuhi ma ka lima o na kahu.
Ma keia halawai ana i hoikeia ae nei i hoike ae ai o Peresidena Isenberg ua pau ka papa kuhikuhi i ka hanaia, a ma ua papa kuhikuhi la e paani ana na hui ma na Poaono ame na la Sabati. Ua ku-e koke ae o Kauka Maunakea i keia mea. Wahi ana ua a'oia mai oia e kona hui, ka Hui Kinipopo Punahou, ina e paa ana ka papa kuhikuhi e like me ia i hoonohonohoia ai e na kahu alaila e huki ana ka Hui Punahou ia lakou iho mai keia kau kinipopo, oiai aole o lakou makemake e paani ma ka la Sabati.
Ma ka aoao hoi o ka Hui Kamehameha ua hoike ae o Lemon o na keiki e paani nei ma ia hui he poe haumana wale no lakou i hemo mai ke Kula Kamehameha mai, a he mea pono e noonoo ia lakou ame na manao o ka poe na lakou e hooholomua nei i na hana o ia kula, a aole hoi i makemake ia hui e paani ma na la Sabati, aka nae ina ua manao na kahu e hookoia ko lakou mau manao alaila e paani ana ia hui.
No na hui Elks, Honolulu ame Maile Ilima ua makemake no lakou e paani i ka la Sabati.
Ua hoike manao ae no hoi kekahi mau lala o ka papa kahu, a ma kalakou mau hoike manao ana ua waihoia aku keia ninau na na hui no e hooholo, a ma ka hoike manao hoi a Mr. Thurston, kekahi o na kahu, ua manao oia he mea pono ole ka paani ana ma na la Sabati, a he hana hoi e mahae ai na hui e like hoi me ka mahae ana o na hui he mau makahiki i hala ae nei a hooneleia ka lehulehu mai ka ike ana i na paani kinipopo no elima a eono paha makahiki.
Ua noonoo koke ia keia ninau a o ka hopena i loaa ae oia ke kapae loa ia ana o na hana paani kinipopo ma na la Sabati, nolaila e lilo ana no ka paani kinipopo ana ma na la Sabati i ka hui kinipopo opio a e paani ana hoi ma Kapiolani Pka e like me ia i ikeia ai i na manawa i hala ae nei.
Paani Kinipopo na Solona.
Oiai na omaka wai o Kulanihakoi e hoohanini iho ana ma ka auwina la Poaono i hala aia na Solona hana kanawai o ka Ahaolelo o ka Teritori ke haunaku la malalo me ka nana ole ae i ka eloelo o ka luna poe. O keia paha ka hoike amaka ana ae o ua poe hana kanawai la ia ko lakou uluhua i ka paa mau iloko o na paia owelawela o Iolani Hale, a he mea pono ia lakou ke auau wahi wai i nalohia aku ka molohai o na la e kuapapanui ana ma ka lakou mau hana.
Aole no nae o ia ka manao nui o keia hookuku paani kinipopo ana, aka ua manao na hoa e hana i kekahi hana kokua no ka Home o na Keiki Makua ole o Kona ame ka poe e noho mai la ma ka Aina o ka Ehaeha ma Molokai.
Ua noho lunakanawai ia ae keia hookuku kinipopo ana a na Solona e Kiaaina G. R. Carter, i aahu hoi e like me Peresidena Rusawela iaia e hele ana i ka hahai holoholona, a e paa ana hoi oia i kekahi pahi oki bibi nui.
Na ka Senate ke komo mua, a i ka pau ana oia komo ana ua ikeia aku la ka hua mua ua ano like me ka hoike a ka hapa uuku ame ka hapanui, e kau koikoi ana hoi ka ikaika ma ka aoao o ka Hale, maluna o ke Kanawai "E hoomana ana i ka Hale e Lanakila maluna o ka Senate." Mai ia komo ana a hiki i ke komo eono aia no ka ikaika ma ka aoao o ka Hale; aka i ka hiku o na komo ana ua a'e ia ae la ka vito a ka Hale ma o na koho ana he 11 ia 10. Mai ia manawa i ikeia aku ai o Kapena Achi o ka hui kinipopo o ka Senate e hoohalahala ana a e noi ana e haawiia ka olelo hooholo no ka pomaikai o ka Senate, eia nae aole i ae aku o Kapena Cox, a kakauinoa mai ke Kiaaina i ka olelo hooholo a Kapena Cox e hoomau aku no i ka noonoo ana maluna o ka bila. Mai ke komo ehiku a hiki i ka pau ana o ka hapamua o ke komo eiwa ana ua ikeia aku e make ana ka bila, a e ano lohaloha mai ana na hoa o ka Hale; aka aole i haawipio na alakai, a aia lakou ke kali la o ka malele aku o kekahi mau hoa o ka Senate a oia ka manawa e noi ae ai e hooholo loa ia ka bila. I ka hiki ana ia manawa na noi koke ae o Kapena Cox e hooholo ia ua bila la, a ma ka ninauia ana ua holo aku la ka bila ma o na koho ana he 16 ia 15.
O keia kekahi o na paio hahana ana o na hale a elua, a he ku no hoi i ka aka na hana i hanaia. Ua hauhili ae kekahi mau hoa a walawala ana ilalo; ua ku ka lunakanawai i ka popo a aneane e vito ia ka aoao nana i hoonou iaia, a he lehulehu wale aku na hana aka i ikeia. Mai oi loa aku ka maikai ina aole ko luna poe, ina paha ua piha ae ke kahua i ka poe makaikai. Mamua o ka paani ana, a oiai hoi e hanini ana no na omaka wai oluna, ua ninau ia aku ke kapena o ka Senate ina e paani io ana no lakou, a ua ae maioia, me kona i pu ana mai o ka ua ka mea nana e haawi ia lakou i ka lanakila, oiai e pahemohemo ana ka popo i ka Hale a lanakila lakou; eia nae ua kuhihewa ia koho ana a ke Kapena.
O keia malalo iho nei ke kulana o na hui i paani ae:
O. Cox, (kapena) @Nou
S. Mahelona Hopu
W. J. Sheldon Pahu
C. A. Rice "
E. A. Knudsen "
Frank Andrade "
Thos. Kalawaia Kahua
T. Waterhouse "
C. Long "
Popo P. Woods
Elele Kuhio
Ekahi S. E. Kalama
Elua E. F. Bishop
Ekolu Nahale
Pokole McCandless
Akau Dowsett
Waena Hayselden
Hema C. H. Dickey
O keia malalo iho nei na ai-puni ma na komo ana:
Na Hui—Na komo ana 1 2 3 4 5 6 7 8 9—Huina
Senate 1 0 1 3 0 2 4 2 2-- 15
Hale 3 1 2 2 1 1 0 0 6-- 16
Na Kaumaha o na Wahine
HE MEA PAAKIKI I KEKAHI WAHI NE O HONOLULU NEI E KU ILINA A HOLOHOLO I KA MANAWA E@EHA MAU ANA KONA KUA.
I ka manawa e eha ai ke kua o ka wahine.
Iaia hoi e uwe ana i ke ao ame ka po;
A i ole maluhiluhi paha oia;
Hiki ole ke kulou iho me ka loaa ole o ka eha.
I ka manawa hoi o ka mimi paa.
A haupuupu a uluku kona noonoo,
He mea paakiki ka hooikaika ana ae.
Aole e ola maikai aia wale no a maikai na puupaa.
O ka laau Doan's Backache Kidney Pills ka mea nana e hoola i keia mau mea.
Hoola i na puupaa a malama hoi me ka maikai.
Ua hooiaio ko Honolulu nei hoike no ia mea.
O kahi noho o Mrs. N. Joseph aia ma ke kihi o na alanui Liliha ame Moi.
No ehiku mahina i eha ai ko'u kua a e loaa ana hoi i kela ame keia wa i ke anu ame ka lia o ke kno. He maikai ole maoli no ko'u ola ana, a nolaila, ua kuko nui loa au e loaa ona laau e loaa ai ia' kahi oluolu. Ua loaa io ia'u ka'u mea i makemake ai ma na huaale a Doan. Kuai aku la wau ma ka halekuai laau o Hollister ma@a ua hauoli loa au i ka hoike ana aku, aole wale no i haawi mai ia'u keia mau huaale, he maha aka he ola loa maoli no; a no ia mea aole o'u wahi kanalua iki ma ka hoomaikeike aku ia mea, oia hoi i ola au i na HUAALE A DOAN NO KE KUAHANEENEE AME PUUPAA. He laau maikai keia no na ma'i puupaa.
He kuaiia na huaale a Doan no ke kuahaneenee ame puupaa e ka poe kuai laau lapaau apau, he kanalima keneta no ke poho hookahi a he eono poho no $2.50. E hoounaia aku no maloko o na Eke Leta e Hollister Drug Co. Honolulu na agena kuai nui no ko Hawaii Paeaina ke loaa mai ke kumukuai.
AOLE OE
e hoohokaia. He mea oiaio he nui na hana apuka a poholalo i ikeia e ka mea apau, a he mea maa mau ole a i ole he ole loa no ka hoahewaia o kekahi mau hale oihana o na ano hana no apau. O na hana apuhi apau aohe h@ mau o ka holomua. O na kanaka e hana ana pela ua like no ia me ka poe hupo a he wa e hiki mai ana e komo ana no iloko o ka poino—a ua pono no. I keia wa he nui wale ka poe i kuemi hope i ke kuai ana i na waiwai i hoolahaia no ka manao o apuhiia a hoopunipuniia; a he lohi hoi ko lakou hilisai ana i ka mea i hoolahaia ame na olelo o ke ano maoli o ua mau laau la. O ka laau ola o ke ano hou e like me ko
WAMPOLES PREPARATIONS
he laau ia o ka oiaio maoli a he makepono hoi ke kuai ana e like me kou kuai ana i ka palaoa, lole silika a i ole o na lole pua maau mai loko mai o na hale hana no lakou na kulana i ikeia a puni ke ao holookoa. Aole makou e pai aku asa i kona ano nui maoli a i ole e ha'i aku hoi i na mea hoopunipuni: oiai he mea waiwai ole ia. He ono ona i like aku me ka waihona meli a i awaiauluia me na mea hooulu a hoola o ka Pure Cod Liver Oil, i laweia mai e makou mai ka cod liver makamaka hou, a hoohuihuiia, pa'ipa'iia me ka Compund Syrup o ka Hypophosphites ame ka E@tracts o ka Malt ame Wild Cherry a pehea no la e nele ai ka waiwai maoli o keia laau oiai keia mau mea maikai a agena ano nui hoi o ka hoola e paa ana iloko ona. He oia aku kona maemae i ka poe Nawaliwali ame ka poe i nele i ka Laau Hoola no ka Haalulu. Anemia, Alaala, La Garipa, ka ma'i o ka Ake ame ke Koko Inoino. Me @e mea la aole i hiki i kekahi kanaka naauao o ka oihana lapaau ke haawi mai i kekahi mea a oi ae ka maikai mamua o keia—a me he mea la no aole no he mea oi ae. Wahi a Kauka W. H. Dal@e o Canada: "Ua hoohana aku wau iaia iloko o ka'u mau lawelawe oihana ana a ke makemake nei wau e hooia aku i kana hana hoola a hooulu i ke kino." He laau keia e hiki ke hoike aku i kona ano a i komohia hoi kona makemakeia e ka poe nana laau. I kinohi no ike oe i kana hana. Ke kuaiia aku nei e ka poe hana laau lapaau o o nei.
EIA KE HULI MAI NEI.
Eia ke puapuai mai nei na lauahea wale ana eia na aoao kalalaina like ole ke huli mai nei i mau kanaka e lilo aku ai i mau luna aupuni no na kalana like ole, malalo hoi o ka manao o ke Kanawai Kalana a ka Ahaolelo i hoolilo ae nei i kanawai. Ke lohelohe pu ia aku nei no hoi eia ko Honolulu nei poe ke noonoo pu nei, mawaho ae o na inoa o ka poe i manao ia, i wahi no ka malama ana i na hana o ke Kalana o Oahu nei. Ua manao kekahi poe o ka Hale Kapiolani e ku nei ma ke kihi o na alanui Alakea ame Moi oia ka hale kupono, a oiai ua hooponopono hou la ae nei ia hale he mea pono e hoolilo ae *a hale no ia hana. O ka oiaio o keia mau lono, aia no ia a hiki mai i ka manawa no ia hana.
UA HALA O J. W. NAKUINA.
Ma ke Sabati, 16 o Aperila nei, ma Kakaako, Honolulu nei, ua k@ mai la ka anela o ka make a lawe aku ia @ ka hanu hope loa o J. W. Nakui@a, i ka umi-kumamahiku makahiki o kona ola ana. Ua hanauia oia ma Honolulu nei i Augate 20, 1888, mai na puhaka *i o Mr. David Himeni ame Kalani Himeni a hoi aku no Pelekunu, Molokai.
I ka manawa i laha iho nei ka ma'i fiva ma Pelekunu, a laweia mai na lono o ia laha ana no Honolulu nei, ua hoounaia aku no kokua ana mai hono lulu nei aku. O ka ohana o D. Himeni kekahi i loaa i keia haawina, a ua ola mai he ekolu o kana mau keiki, a koe hookahi o J. W. Nakuina. Ua loaa ae na manaolana i na makua e lawe mai iaia no Honolulu nei, kahi hoi e loaa aku ai na lapaau ana mai na kauka aku, nolaila ma ka la 12 o keia mahina no, ua haalele aku la ia Pelekunu a holo mai la no Honolulu nei me ka ikaika kupono no ke kaahele ana. Ma ka po Poaono i hala i anoe hou mai ai kona olakino, a ma ka la i hoikeia ae nei maluna i pauaho mai ai o@a i ke@a ola ana.
He mahiai ka hana a keia opio, a he keiki hoi i hoolohe i ka leo o kona mau makua a i pili alohaia e kona mau makua, a oiai ua hana mai oia i na hana maikai ia maua na makua i na la o kona oia ana, ua ili mai ka luuluu ame ke kaumaha maluna o maua ame kona mau hoaloha lehulehu e noho mai la ma Pelekunu; aka nae oiai "Aole o kakou wahi paa maanei" a o keia noho ana he aka wale no ia o keia nohona lani a Kristo i hoomakaukau ai, nolaila ke kau ae nei i na Mana Lani a i ka "Mea Nana i hana mai a nana no i lawe aku" i na manaolana ana apau, aia no he waa e hui aku ai me ia @e alo a he alo, a e Hoonaniia Kona inoa mai keia ao a i kela ao.
Owau iho no me ka luuluu,
D. HIMENI,
Kakaako, Honolulu, Aperila 18, 1905.
Ma ka Poakolu iho nei i hoomaka ia ae ai ka hoolohe ana i ka hihia holonui o ke kaa uwila, a malaila ae na hoike o ka aoao o ke aupuni kahi i haawi ai i ka lakou mau ike, a pela no hoi me ko ka hui.
Ma ka Poalua nei i ae maoli ae ai o Lunahooponopono Testa i kona hewa ma ka hoopii laibila a Walter G. Smith iaia, a ua hoopa'iia aku e ka Aha, aole no nae hoi i ke kanono loa.
O keia ka Poalima Maikai. E hoomanao ana na kula aupuni ame na kula hanai i keia la. Ma ke Sabati ae e malama ia ai na hana hoomanao no ko ka Haku a@ hou ana mai ka make mai.
Ma ka Poakolu nei i hoopauia ae ai ka hihia koi poho a Mary P. K. Makaliilii no $50,000 i ka moku kiapa Olympic no ka make ana o kana kane. Imua o Lunakanawai Dole i hooloheia ai keia hihia.
Ina e malamaia ana he Ahaolelo Kuikawa, me he mea la o ka la 10 o Mei ae nei ka manawa e noho ai. Ua hui aku kekahi mau hoa o ka Ahaolelo me Kiaaina Carter a noi aku iaia e haawi mai i manawa no lakou e hoomaha iki ai.
NA KOHOKOHO HANA AUPUNI.
O keia malalo iho nei na kohokoho ana i weheia ae ma ke Keena o na Hana Hou ma ka Poakahi iho nei no ka hana ana i halepaahao no Kau, ame ka hale noho o na kumu no Keehia:
HALEPAAHAO MA KAU.
G. Mumby, 90 la $ 1320 00
J. Mansfield, 76 la 1327 00
H. Kendall, 65 la 1330 00
A Evans, 60 la 1426 00
H. Defries, 90 la 1443 50
J. A. Aheong, 60 la 1525 00
Wm. J. Hopper, 60 la 1544 00
T. L. Andrews, 60 la 1565 00
NO KEEHIA.
J. Mansfield, 94 la $ 1716 00
H. Kendall, 75 la 1763 00
H. Defries, 90 la 1782 00
J. Morris, 100 la 2990 85
LAWE KE AUPUNI I KA LUAWAI O KALIH.
Ma ka Poalua nei i pili ae ai ka luawai o Kalihi me ke Aupuni a aponoia hoi ka hana i hanaia e Kerns ame Lishman, na haole nana i hana iho nei i ua luawai la, a eia keia luawai ke hoolako nei i ka wai i na kini o Kalihi ame Kapalama. Ua hoopihaia iho nei ua luawai la i ka wai a waihoia no hookahi pule, a iloko o ia manawa aole i ikeia he hemahema.
O ka luawai o Kalihi o@a paha ka luawai nui hookahi i uhi hale ia, a he 3,500,000 kalani wai kona piha. O ka wai ke pauma@a nei mai ka luawai aniani e ku nei ma Waipilopilo.
HOOLAHA.
Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha o maua na mea no laua na inoa malalo iho nei @a kuai hoolilo aku maua i ko maua Hui Mahi Laiki ma Hanalei, Mokupuni o Kauai, ia Man Sing Company, Ltd.
MAN SANG CO.,
Ma o CHANG POO LEONG,
Lunanui,
Hanaia i Aperila 11, 1905.
3664—Apr. 21, 2@.
Ninau na poe a pau laia.
KE ANO O KONA HOOPAKELEIA ANA MAI KONA RUMATIKA O NA AAHUKI.
HOIKE AE O MR. JONES I KE ANO O KONA LAPAAU ANA IAIA IHO ME KA HOLOPONO OLAI NAE E HIKI OLE ANA I NA KAUKA.
He eono mau kauka, he poe kauka akamai wale no, he hookahi hoi iwaena o lakou he loea maoli, ka i hoao ae ma na ano apau a ma na manawa like ole e lapaau ia Mr. Jones, a no ekolu makahiki aole he wahi loli ae, ala no oia ke noho la iloko o ka pilikia ame na hoopoino ana a ka rumatika.
O ka rumatika i moe lolii iloko o kona kino ua puka ae la ia me ka ikaika mamuli o kana lawe ana i ka hau iloko o Feberuari, 1901. Mai ia manawa mai a no ekolu makahiki hoi e auwe mau ana oia. Ua hoao ae oia i na laau lapaau like ole, eia nae aole he mea a haalele iho o ka rumatika iaia. I ka manawa i hiki ole ai i na kauka, ua hiki ole pu iho la i kela ame keia laau ke hoola ae, a ua olelo ae he lehulehu o ka poe i ike: "Ke manao nei wau he mea pono iaia ke haalele iho i keia mau mea apau a e malama iho i kana dala."
E pili ana i kona kulana ia manawa, ua hoike ae o Mr. Jones: "Ua hoomaka mai ko'u rumatika ma ko'u oloolo wawae akau, aka nae he manawa mahope mai ua puka ae la ma na wahi apau o ko'u kino. Ua hiki ole iho la ia'u ke lawelawe me ko'u lima hema, a aneane pu no hoi e hiki ole ia'u ke lawelawe me ko'u lima akau. Ua poino pu iho la me ko'u mau wawae, o ka oi aku no nae o ka poli o ko'u mau wawae. I ka manawa i poino ai ko'u aoao akau ua pii pu mai la me ka pehu; eia nae hoi aole i pehu ae ko'u aoao hema oiai no nae aia no ka ma'i malaila. Me he mea la aole i loaa mai he poino ma ko'u mau waihona oloko. O keia pilikia o'u aia wale no ia ma ko'u mau aahuki ame na i'o."
Iwaena o ka poe kakaikahi i manaolana aia no he hoola no Mr. Jones he hookahi i heluhelu i na mea e pili ana i ka Dr. William's Pink Pills for Pale People, a ua loaa maoli ka hilinai iloko ona, a mamuli o na koi ana a keia hoaloha i hoao aku ai o Mr. Jones a kuai iho la i pahu iloko o Sepatemaba, 1904. O ka moolelo o ka hopena i loaa mai he pokole wale no eia nae heaha aku ka mea i koe ina ua hoikeia mai kona ola ana.
"Ia'u e lawe ana i ke ko@u o na pahu," wahi hou a Mr. Jones, "ua hiki ia'u ke ike iho i ka loki ai no ko'u ola ae. Hoomaopopo iho la wau o ka Huaale Akala a Kauka Williams no ka Poe Haikea o@a maoli ka laau lapaau kupono loa i ko'u ma'i. Ua hoomau aku la wau i ka lawe ana no kekahi mau pule a i keia manawa ua maikai loa wau a ke ninau mi nei na poe apau ia'u i ko'u laau i lawe ai."
Aia o Mr. Williams Jones ke noho nei ma Oxford, Mich. O ka Dr. Williams Pink Pills he laau lapaau hoola kamahao oia no ka rumatika, no ka mea aia na hana a keia mau huaale iloko o ke koko ke kahua hoi o na ma'i. Ke kua@ia nei ma na halekuai laau lapaau apau.
Ma ka lono i loaa mai ma Honolulu nei i ka la 19 iho nei, eia ae o Mr. John E. Wilkie, ke poo o ko Amerika oihana makaikiu, ke holo mai nei ianei no ke kukulu ana i oihana makaikiu no Hawaii nei.
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
HOOLAHA MANAO E PANIKU AME KUAI.
CATARINA A. WRIGHT.
Malalo i ole ma ka pono o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la Ekahi o Maraki, 1899, i hanaia e Catarina A. Wright, wahine mare a B. Haywood Wright, o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ke ano he Mea Moraki, (me ka ae pu ana o B. Haywood Wright i oleloia), ia Emily C. Judd o Honolulu i olelo mua ia ae nei Mea Paa Moraki, a i kakau kopeia iloko o ka buke 182 ma na aoao 443-447, ko Hawaii Keena Kakauko@e, a i kulike ai me ka Pauku 2161, (Mokuna 139) o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, o ka mea nona ka inoa malalo iho nei. Emily C. Judd, ma keia ke haawi nei i ka hoolaha ke manao nei oia e paniku i ka moraki i oleloia no ke kumu i uha'iia, oia hoi: no ka uku ole ia ana o ke kumupaa ame ka ukupanee i paa ma ua moraki la i oleloia i ka manawa e uku ai:
Ke haawi pu la aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai i hooliloia e ua moraki la i oleloia e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, alanui Kaahumanu, ma Honolulu i olelo mua ia ae nei, @unakudala, ma ka Poaono ka la 13 o Mei, 1905, ma ka hora umi-kumamalua awakea.
O ka waiwai i hooliloia ma ua moraki la i oleloia o@a iho keia:
Ekahi—O kela mahele apau loa o ka aina e waiho la ma Pawaa, Honolulu, Mokupuni o Oahu, Ko Hawaii Paeaina, oia no hoi ka hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka L. C. A. Helu 529, Palapala Sila Nui Helu 4422, i apoia a i hoakakaia e like me keia malalo iho, ola hoi:
E hoomaka ana ma ke kihi komohana o kela apana ma ka aoao maluna o ka laina o ke alanui Moi, ma kahi hoi o 280 kapuai mai ke kihi hema o ka apana Brickwood, a e holo ana
1. Ak. 20 deg. 42 min. hikina, oiaio, 2@5.7 kapuai e holo ana ma ka apana 4 a hiki i ka laina o alanui Young;
2. Hema 68 deg. 48 min. hikina, oiaio, 70 kapuai e holo ana ma ka laina o ke alanui Young;
3. Hema 20 deg. 42 min. komohana, oiaio, 2@5.2 kapuai e holo ana ma ka apana 6 a hiki i ke alanui Moi;
4. Ak. 69 deg. 15 min. komohana, oiaio, 70 kapuai e holo ana ma ke alanui Moi a hiki i kahi i hoomaka ai, nona ka i@aina o 18,5@1 kapuai kuea.
Pau pu me ke kuleana ame na pomaikai no ka lawe ana i ka wai mai ke paipu, a i ole paipuwai nui e holo ana
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
maluna o ua aina la i ole@ ma kekahi luawai amani (luawai @ kahua maikai ia a iloko @ 7, ma ka hoohui ana i ke @ oleloia a i ole paipuwai nui @ pu ekolu-@paha inih@ oleloia e hana wale @ no ma @ la i oleloia aole hoi @ k@
O ka aina i hoakakaia maluna @ ka pono wa@ ua hoolilo ia mai i ka @ moraki i oleloia ma ka palapala @ a A. W. Carter, i hanaia i k@ Ianuari, 1898, a i kakaukop@ ke Keena Kakau kope iloko o Honolulu, iloko o ka buke 177, aoao @
Elua—O ke kuleana akahi @ mahele ole ia apau loa o ka @ raki a i ole kea iloko @ paa o kona makuakane. @ Long, mea i make a o ua wa @ la o Charles A. Long i oleloia, @ make, oia iho keia mau aina @ nei malalo iho nei oia hoi
(a) O kela hapa apau loa @ e waiho la ma ke Awawa @ ahu, nona ka iliaina o @ i hoakakaia iloko o ke Ku@ Helu 18.
(b) O kela hapa apau @ e waiho la ma ke Awaw@ Oahu, nona hoi ka iliai@ eka, a i hoakakaia iloko @ (Grant) Helu 637.
(c) O kela hapa apau loa @ e waiho la ma Wailupe, Awawa @ lolo, Oahu, o@a no hoi na a@ ame 5, o ka Palapala Sila Nui @ C. A. 617@, nona na @ 736-1000, 581-1000, 134, ame @
(d) O kela hapa apau loa o @ e waiho la ma ke Awawa o Ma@ ahu, i hoakakaia iloko o ke K@ (Grant) Helu 54, a nona ka iliana @ 1-45 eka.
(e) O kela aina apau loa e waiho @ ma ke Awawa o Palolo, Oahu, @ kakaia iloko o ka Palapala @ 2555, L. C. A. 1900, nona ka @ eka ame 2-13 kaulahao.
(f) O kela aina apau loa @ ma ke Awawa o Palolo, Oahu @ kakaia iloko o ka Palapala S@ 1267, L. C. A. 1308, nona ka @ 6.26 kaulahao.
(g) O kela mau aina apau @ waiho la ma ke Awawa o M@ i hoakakaia iloko o ka Palapala @ Nui 1236, L. C. A. 11029, nona ka @ aina o 22 98-100 eka; iloko o ka Palapala Sila Nui 1237, L. C. A. @ ka iliaina o 9 98-100 eka, a iloko @ ke Kuleana (Grant) Helu 15, nona ka iliaina o 7 55-100 eka.
(h) O kela aina apau loa e waiho @ ma ke Awawa o Palolo, Oahu, @ ka @ o Waiomao, i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 2409, L. C. A. @ nona ka iliaina o 8 40-100 kaula@ kuea, a pela pu no hoi me kela @ waiho la ma ke Awawa o Palolo @ oleloia @ hoakakaia iloko o ka P@ Sila nui 2426, L. C. A. 10622, apana @ nona ka iliaina o 5 20-100 kau@ kuea, ame ka apana 2, nona ka iliaina o 62-100 Kaulahao kuea.
(i) O kela mau aina apau loa, o ka mua he 11-100 eka, a o ka lua, 15@ eka, oia no hoi na lele o ka ili o K@ pahulu, ma Waikiki, Oahu, i haawiia @ W. C. Lunalilo ma ka L. C. A. 8@ apana 32.
(j) O kela aina apau loa e waiho @ ma ke Awawa o Palolo, Oahu, i h@kakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 6281, L. C. A. 1650, nona ka iliaina o @ 85-100 eka.
Pela no hoi, o na pono apau, p@ kuleana ame kuleana o ka mea moraki, oia no hoi ka hookahi-hapalima iloko olaila i mahele ole @a, iloko a i na aina e ae i kuleanaia e kona makuakane, Charles A. Long, mea i make.
Pau pu me na pono apau, na pomaikai, na hookuu ana ame na mea a@, i pili ilaila.
Hanaia ma Honolulu Aperila 21, 19@
EMILY C. JUDD.
@ Mea Paa Moraki.
Ma o kona lo@o ponoi la,
F. M. SWANZY.
Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi, a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.
No na mea aku i koe e ike a e ia Holmes & Stanley, alanui Kaahum@u, Honolulu, na Loio o ka Mea Moraki, @ i ole ia James F. Morgan, alanui Ka@humanu, Honolulu, Lunakudala.
3064—Apr. 21, 28—May 5, 12.
. O KE.
Koke Ino ka mea e loaa ai na Pilikia ma ke Kino.
E Heluhelu i keia mau Manao.
O KA LAAU@
AYER'S SARSAPARILLA
--KA
laau nana e hookaawale na ma'i ino mai kou koko aku. He laau hoonoono ai, a he laau e hooikaika ana i @ mau lala apau. O ka Laau Ayer's Sarsaparilla ka laau kaulana loa a p@ ke ao holookoa. Ina e hoomau @a ka lawelawe ana i ke@a laau e loaa ana ka ke ola kino maikai a me ke koko maemae, hoi hou mai ka ula o ko@ m@ lehelehe, pu'ipu'i maikai kou mau papalina, a loaa ke kulana ola kino maikai.
He loaa na pu'u paa o ke kino i ka laau Ayer's Sarsaparilla, e hoopakele ana mai ka ma'i puu paa (Brights' Disease) ame na ma'i o@a ano. Ke k@ ikaika aku nei makou e lawe la ke@a ano laau ma kahi i ike @ na ma'i Pu@ paa apau.
Hoomakaukau la e Kauka JU. C. Ayers & Company, Lowell, Mass., U. S. A.
E loaa no keia mau Huaale ma na hale kuai laau apau.
UA HOOIAIOIA NA OMOLE APAU.
O ka laau hamo eha a Chamberlain aole e lilo hookahi keneta ina aole e loaa ka maikai ia oe mai ia mea mai. E hoao oe la laau hamo ina ua hoopilikia mai ka rumatika ia oe. He hookahi no kau ana o ka oluolu no @a o ka eha. O na hu'i ma ka umauma, eha o na i'o p@ahana a oolea pu o na au, o ke kau ana i ke@a laau hamo oia ka mea nana e hoopalupalu ke oolea pu a olu mai no hoi ka eha. E loaa no ke@a laau hame ma ke kuai ke hele ae ia Benson, Smith & Co., Ltd., na Agena no Hawaii Paeaina.