Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 17, 28 April 1905 — Page 8

Page PDF (1.64 MB)

This text was transcribed by:  John Budisurya Luckman
This work is dedicated to:  To my hula sister Lynn Angeles, mahalo nui for your aloha!

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA. POALIMA, APERILA 28, 1903.

 

Ka Enemi o ke Kumu.

-

KE OLA ANA I HOOWELIWELILA MAMULI O KA PILIKIA AN O NA AAHUKI.

-

HE MEA I POINO MAMULI O KA HANA PALENA OLE NO EONO MAKAHIKI KA I HOIKE AE I KONA HOOLAIA ANA.

-

            “No eono makahiki ko`u noho paa a ma ka oihana kumukula no keia kulanakauhale,” wahi a Miss James i hoike ae ai, mahope o kona hoi ana mai i ke kula ana i waiho aku ai mamuli o ka pilikia ana o kona mau aauhi. “Ua piha mau ko`u keena, oia hoi ke keena o na pokii i na haumana i kupono hoi i elua kumu nana e a`o eia nae ua lawelawe hookahi aku no wau. Ua oi aku keia mamua o ka mea i hiki ia`u ke ku aku a he elua makahiki i hala ae nei ua hoea mai la ka i`o.

            “Ua nawaliwali wau ma ke kino a ma ka noonoo, hoouna aku la wau i ko`u palapala waiho oihana me ka manao e hoi hou ole aku i ka`u hana. Me he mea la ma ka`u hoomaopopo iho ia`u iho owau paha kekahi wahine poino loa ma keia ili honua. Ua hoehaeha mau ia wau me ka eha iloko o ke poo i loaa mai hoi mamuli o ka loaa ole ia`u o ka hiamoe maikai, a he uuku hoi ke koko iloko o`u a haikea ae la no hoi wau a keokeo e like me ke pohe.

            “I`a maa wau i ka hana mau i na manawa apau, a i keia manawa a`u e waiho nawaliwali nei he mea uluhua na`u ka noho hana ole ana, a ua loaa pu mai ia`u ka hopohopo no ka hoomau ana aku i ka hoolilo ana i kou mau loaa o na makahiki i hala aku no na laau lapaau i loaa ole mai ia`u ke ola.”

            “Pehea i hoi hou mai ai kou ola?” i ninauia aku ai oia.

            “He wahi ulia laki wale no o a mamuli hoi o ka nui o ko`u manaoio. Mahope o ko`u kaama`i pilikia ana no kekahi mau mahina loihi, a ia`u hoi e hookokoke aku ana e hoopau i na manaolana ana, ma ka ulia wale no ua heluhelu iho la wau i kekahi o na hana hoola a ka Dr. Williams’ Pink Pills. O ka moolelo a`u i heluhelu ai he piha maoli no i na manao ume oonoo a na ia mea i hookomo mai i ka manaoio iloko o`u he he hiki io no i keia mau huaale ke hoola mai ia`u. Ke manao nei wau o ka hapanui o ka poe e kuai nei i keia mau huaale he kuai lakou i hookahi no pahu i mea hoao, aka no`u nei ua kuai iho la no wau i na pahu eono ika i manawa hookahi, a i ka pau ana o keia mau pahu ua oia iho la wau a aole hoi o`u lawe hou i na laau lapaau.

            “O ka Huaale Akala a Kauka Williams ka mea nana i hanai i ko`u koko, haawi mai hoi ia`u i ka moe oluolu ana, a hoihoi hou mai i ka ono o ko`u puu i na mea ai, a haawi mai hoi ia`u i ka ikaika e kaahele no kekahi wahi loihi, a o ka oiaio maoli ua hookaawale ae keia mau huaale ia`u mai na poino ae keia mau huaale ia`u mai na poino ae i loaa ia`u. Ke noho kumukula nei wau no kekahi mau mahina loihi, a aole hoi e hiki ia`u ke kapae ae i ka haawi ana i na olelo mahalo i na Huaale Akala a Kauka Williams.”

            Eia o Miss Margret M. James ke noho nei ma ka Helu 124 alanui Clay, Dayton Ohio. Eia kekahi i kona mau hoa kumukula ke lawe nei i ka Dr. Willams’ Pink Pills a ke hauoli nei lakou no ka na mau hana. O ka loaa o ka hemo pono ana o ka hanalepo, ka ikaika, ka mohala o na noonoo ame ka hoihoi o ka nanaina oia no na mea mua e hahai kokoke aku ana mahope o ka lawe ana i keia mau huaale. Ke kuaiia nei lakou ma keia ame keia halekuai a puni ke ao nei.

-

Pepehi Kanaka ma Aiea, Ewa.

-

            Ma ke kakahiaka Sabati i hala i hanaia ae ai kekahi hana pepehi kanaka hoomainoino ma Aiea ae nei. O Toro ka mea i pepehiia, a o Gonsales ka mea nana i hana i ke karaima he mau Poko Riko laua a elua. Ma na hoike a kekahi poe ua ala mai keia hana limakoko mamuli o ke ala ana mai o kekahi hoopaapaa mawaena o keia mau Poko Riko e pili ana i kekahi wahine Poko Riko no, a ua ulu no hoi keia hoopaapaa ana mamuli o ka pa wahi kiaha waina ana.

            Ma ke kakahiaka o ka la i oleloia ua hele aku la o Consales i ke kahawai no ka holoi ana i kona mau lole a e hoi mai ana hoi o Toro i kela manawa mai ke kahawai mai. Aole i maopopo na mea i hanaia ae mawaena o keia mau kanaka a i elua, aka o ka hua i loaa mai ma ia halawai ana oia ka make ana o kekahi o laua. O ka moolelo i loaa ae mai ia Consales a i ka mea kakau nupepa oia iho keia:

            “Ua hili mai o Toro ia`u ma ko`u poohiwi me ka huipa. Holo aku la wau mai iaia mai. Mahope mai hoi hou aku la wau. He pahi ka`u e paa ana. Hakaka iho la maua. Hou aku la wau e like me keia (a paa ae la oia i ka pahi a ani ae la e like me kana i hana ai). Ia maua e hakaka ana ua paa iho la oia i ko`u lauoho me kona lima. Ua hina iho la wau iluna o ka lepo. Ua oki aku wau iaia. Ua hili mai oia ia`u i ka huipa nolaila makemake wau e pepehi iaia. He maka`u wau iaia. He kanaka iakika oia i oi aku mamua o`u. Aole wau i hakaka aku me ia no kekahi wahine ma kahi hulahula i ka po Poaono. ua manao wau ua inu oia ia manawa.”

            Ua loaa aku ke kinomake o Toro e waiho ana iloko o ka mala ko ua moku kona puu mai kekahi pepeiao a i kekahi a mawaho ae o keia he ehiku mau moku e ae ma kona kino. Ua oleloia ae o keia mau moku apau i kau aku maluna o ko Toro kino ua lawa lakou no kona make ana.

            Ua hopuia ae ke kanaka hana karaiina e ka makai o ka mahiko, a oiai i Ewa no o Hope Makai Rawlins ia la, ua laweia aku la ka lohe iaia, a holo koke ae la oia no kahi o ke karaima i hanaia ai. Ua lawe loa ia mai o Consales  no Honolulu nei, a mawaho ae ena he elua mau Poko Riko, a o keia na Poko Riko nana i huna i ka pahi i hanaia ai ke karaima, a eia laua ke paa mai nei no ke ku hoike ana ae ma keia hihia, oiai ua manao wale ia o laua no kekahi i ike i na hana i hanaia o keia mau Poko Riko hakaka.

 

HE LETA.

-

            Luna hooponopono Kuokoa. Aloha nui –E oluolu e hookomo iho i keia manao ma ke Kuokoa:

            E o`u mau Haku Makaainana o ka Apana Eiima, e ae mai ia`u e haawi aku i ko`u mau hoomaikai palena ole, no ka lei Hanohano a oukou i haawi mai ai ia`u.

            Ua haawi mai oukou i ka hilinai ia`u e lilo i lunamakaainana e nana i ko oukou pono, a ke manao nei a`u, he moolelo ko`u e waiho nei maloko o ka moolelo o ka Hale Ahaolelo 1905, he mea hoi na oukou e kaupaona iho ai ia`u.

            Iloko o ka heluna 103 pila i holo i keia kau, he mau bila no kekahi a`u ame kekahi mau hoa, i ku-e ai aka aole i loaa ia makou ka ikaika e paio aku.

            Ua hoao makou e hooko i ka makou berita, maluna o ke kanawai kalana, a ke ku nei he kanawai, a makou e hilinai nei e loaa ia kakou he kuleana e hooponopono i ko kakou mau pono laula.

            Ua ae aku makou, na lunamakaainana o ka Apana Elima, e hana i kanawai, e pili ana i ke puhi ana i na waiona ma Hawaii nei, a eia ke kanawai ke waiho nei, e ae ana ia kakou e hana e like me ia.

            Nolaila, e o`u mau Haku Makaainana, he mea pono na kakou, e noonoo pono mai i mau luna, maikai a kupono no hoi, no ke komo ana, e hooholo i ke kanawai kalana. Aia ilaila ko kakou mau pono; aia i na lunakiai o ke kalana ka holomua a i ole ka holohope o na kalana.

            Me keia mau manao, ke haawi aku nei au i ko`u aloha.

Owau no,

OSCAR P. COX.

Lunamakaainana Apana Elima.

-

Kakauinoa o Kiaaina Carter i ka Bila Kaa Uwila.

-

            Ma ka la inehinei i hooholo loa ia ai ka Bila holo o na kaa uwila, a i ka po no hoi i kakauinoa ae ai o Kiaaina Carter i ua bila la. Mahope koke iho o ke kakauinoaia ana, ua waiho koke ae o Peresidena Peck, o ka Hui Kaa Uwila, i kana noi ia Lunanui o na Hana Hou Holloway e apono ae i ka ikaika holo o na kaa uwila i hookaawaleia iloko o ua bila la, oia hoi he 12 ame 20 mile i ka hora—12 maloko nei o ke kulanakauhale a he 20 mawaho aku.

            Ma keia ae la e maopopo ai kahoi hou ana o na manawa holo o na kaa uwila e like me ko ka wa i hala ae nei, mamua aku hoi o ke komo ana o ka hoopii a ka Loio Aupuni Anaru, a o ka pau ana keia o ia ninau nui i nunuia iho nei.

-

Hookuu ka Ahaolelo.

-

            Ma ka hora 1:20 o ka wanaao Poaha nei i hookuuia ae ai na hana o ka Ahaolelo Teritori mahope o ke kuapapanui ana no kanaono lahana. Ma ka hoike a ke Kiaaina ua hooholo keia Ahaolelo i pau iho la he 103 mau Kanawai o ka Ahaolelo hoi o 1903 he 88 mau Kanawai, a o ka Ahaolelo Home Rula hoi he 79. Ma keia e ikeia ai ua oi aku ka hana i hanaia e keia Ahaolelo i pau iho la mamua o na Ahaolelo i hala e aku, a he hoike maikai keia i ke koho lokahi ana i hookai aoao.

            Aole no i nele na walaau hoopau manawa ana, e like no hoi me ia i ikeia iho nei a i hoikeia hoi e ke Kiaaina, aka nae ua nui na hana i hanaia, a mawaho ae o keia mau mea o keia ka Ahaolelo i komo nui a i lawelawe nui i na ninau i ala mai mamua o na Ahaolelo i hala aku nei.

-

Kuahaua Ahaolelo Kuikawa.

Ma ka la ineihinei i puka ae ai ke kuahaua a Kiaaina George R. Carter e kahea ana i ka Ahaolelo e noho mai ma keia Poakahi iho, ka la 1 o Mei, no ka noonoo ana i ka bila Haawina.

            ka Bila Haawina oia paha ka bila ano nui i panee loa ma ke kau i hala iho la oiai ua lilo nui ka hana a ka Ahaolelo ma kekahi mau ninau e ae. hui pu iho no hoi me na kalaimanao ana i hilikauahi a i kaumanamana, haule hope loa keia bila. O keia ka bila e maopopo ai na haawina dala no na hana o ke Aupuni no keia mau makahiki e nee aku nei, a o ka holo mai i keia kau Kanawai iho oia iho la ko kakou pono.

-

E nana ae i ke kuahaua koho balota Kalana e puka aku nei ma ka aoao eono o ke Kilohana nei.

Enana ae i ka hoolaha Kuahaua wae moho o na Kalana a Lunahoomalu A. G. M. Roberton e puka aku nei.

Ua hoomaluia ae ka mokuahi Coptic i ka Poakahi nei iaia i ku mai ai mawaho o ka nuku o ke awa mamuli o ka loaa ana aku o kekahi mea i loaa i ka ma`i kamola boki.

Ma ka halawai ana iho nei o ka Papa Hoonaauao ua waiho aku o Kauka Rokeke i kona kulana kakauolelo o ka Papa a ua hookohuia aku o E. W. Estep ma ia makalua, e hoomaka ana hoi ma ka la 30 o Iune ae nei.

Ke hoomaka mai nei kekahi poe Demokarata e kamakailio no ka lakou mau moho e waiho ae ai no ke Kalana o Oahu nei; aka nae hoi ua loaa pu ae no na manao e waiho ia mau olelo ana a hiki i ka manawa e ikeia ae ai ua kupono a kupono ole paha keia kanawai. Pololei!

Eia ke hoolalaia mai nei ka ahamele a na keiki, e like hoi me ia i malama mua ia ai i kela makahiki aku nei i hala. O na wahi e manaoia nei no ka malama ana aku i keia hana oia no ka Hale Mele Hou ame ka pa paani o na keiki ma Kauluwela ae nei. ua manao ia o na la 5 ame 8 o Mei ae nei na la e malamaia ai keia hana.

I keia ahiahi Poalima na ka Hui Himeni Kawaihau e hoohauoli ae ana ma ke kahua hoikeike holoholona ma Kaimuki. E hele ae na poe apau a e lawe pu ae i mau lede makaonaona oiai e paani ana keia hui himeni i na mele hulahula. Aole he auhau no ka hulahula ana, o ka auhau komo wale no o 10 keneta e auhau mau ia nei. Mai poina.

 

Lilo na Aina o Palolo.

O na aina Aupuni o Palolo i maheleheleia iho nei a i hoolahaia aku ai no ka hookomo ana ae i na noi, ua pau aku i ka lilo ma ka Poakahi iho nei, a e hoomaka koke ia aku ana ka malama ana i na mahina ai liilii e like hoi me ka manao o ka weheia ana o keia mau aina.

Mamua ae o ka manawa i hoolahaia ai no ka waiho ana ae i na noi ua piha mua ae owaho o ke Keena Aina Aupuni i ka poe i makemake e loaa ona mau aina no lakou maluna o ka papahana pono kuai hoolimalima, a o ka poe i lilo ae ai keia mau aina e noho aku ana lakou malalo o na kuhikuhi ana a ke kanawai home hookuonoono no ekolu makahiki, a mahope aku o ia manawa e loaa ai ko lakou mau palapala hookuleana a uku no hoi i ke kumukuai haahaa o ua mau aina la.

Ua maheleheleia keia aina ilok o na apana he iwakalua, no lakou hoi na iliaina mai ka 2.17 a hiki i ke 31.8 eka. O ka huina kumukuai haahaa o keia mau aina ua hiki aku i ke $3801, a o keia iho ka poe i lilo aku ai keia mau aina ame na kumukuai haahaa pakahi:

1.       Marshall H. Webb            $122 25

2.       Edward Kong                   146 25

3.       Charles Kaanoi                  150 00

4.       Jacob K. Keliihuaaina       122 50

5.       Geo. C. K. Kahimana       165 00

6.       Charles L. Rhodes                        220 00

7.       Thomas Dunn                    250 00

8.       Miss Amelia R. Coats       215 00

9.       Elmer E. Miller                  210 00

10.   Wm. W. Carlye                 245 00

11.   Fred H. Kilbey                  270 00

12.   H. D. Silliman                   297 00

13.   Joseph Futschi                   252 50

14.   Thomas J. Quinn               195 00

15.   C.D. Pringle                      137 50

16.   Clem K. Quinn                  217 00

17.   A.P. Palekaluhi                 130 50

18.   Isaac Noar                         207 00

19.   Frank L. Webster                90  50

20.    Niau Iaukea                       58 00

Eia nae ka mea apiki, mahope o ka lilo ana o keia mau aina i ka poe i waiho ae i ka lakou mau noi, ua loaa hou ae la he pilikia a keia poe paha i hoomaopopo mua ole ai, oia hoi ua huli koke ia ae ko lakou kupono maoli e lawe i keia mau aina, a eia kela hana ma ka lima o Luna Auhau ame Ohi Auhau Holt, Komisina Pratt, ame ka Loio Anaru. O ka ninau i ala mai, ua hookaa anei keia poe apau i ko lakou mau auhau, a he poe auhau kaa ole anei kekahi o lakou?

Ua hoikeia ma ke kanawai hookuonoono aole e haawi ia kekahi aina Aupuni i ka poe i hookaa ole i ko lakou mau auhau a e aie kaa ole nei hoi no ia mau auhau. He eiwa poe mailoko mai o ka huina o ka poe i noi i na aina aupuni o Palolo ke huliia nei ko lakou kupono io maoli no e noi i mau aina no lakou a ua hoike ae o Loio Anaru he ekolu poe i maopopo iaia i keia manawa ua pili i ka ninau e huliia nei, a o ke koena iho he makani wale no.

Kei no hoi ua pau ae la no hoi ka pilikia ua loaa mai la ka mea i makemakeia, eia ka hoi eia hou aku no. puikaika no ka loaa o na aina Aupuni i ka poe e makemake ana e hookuonoono no lakou iho.

-

Hoomanao Ala Hou ana o ka Haku.

-

O ke Sabati i hala oia ka la i ala hou mai ai ka Haku mai ka make mai, a ma ia la i malama ae ai kela ame keia halepule ame na hoomana like ole o ke kulanakauhale nei i na hoomanao ana.

Ua hoowehiwehila ae na paia o keia mau halepule me na lau nahele uliuli ame na pua aala, a ua piha ae no hoi na anaina i malamaia ae, o ka oi loa aku no nae oia ka halepule Katolika Roma. ua piha ae keia halepule mai ke kakahiaka a hiki wale i ka po ana, a ua malama pu ia ae no hoi he mau halawai ma kela ame keia mau hale halawai like ole o ia hoomana.

Ma kawaiahao ua malama ia ae na hana e like me ka mea mau, aka nae o na haawina e pili ana i ka la o ka Haku oia na haawina i malamaia ae ma ke anaina kula Sabati ame ke anaina haipule a pela no hoi na mele i mele ia ae.

            Ma ka halepule o Centra Union (Kaukeano Hou) ua piha ae no mailoko a waho i ka poe i hele ae, a ua malamaia ae kekahi papa kuhikuhi i hoonohonohoia ai no ia la, na himeni ame na haiolelo, a he ku no i ka nani ame ka ihiihi na hana i hanaia no ka Haku. Ua malama pu ia ae no hoi he anaina hoomanao ma ka Halepaahao o Kawai alakaiia e ke poo kumu o Kamehameha, a na ka papa himeni o ia kula i alakai ae i na leo mele.

            Ua malamaia na hana me ka maluhia, a ua hoomanaoia ae hoi ka la me na manao hou e lini ana e hookokoke mau aku i ka Haku o na haku.

-

Holo o Kakauolelo Atkinson.

-

Ma ka mokuahi Alameda o ka Poakolu nei i haalele iho ai o Kakauolelo Atkinson ia Honolulu nei a holo aku no Amerika e huli ai i mau pokeokeo hou na kakou e auamo ai mamuli hoi o na ala ku-e ana i ke Aupuni Repubalika o Hawaii i moe kau a hooilo aku no keia mau makahiki i hala ae nei.

            O kela ka hua i loaa ae nei mamuli o ka hooholo ana iho nei o ka Ahaolelo ame ke kakauinoa ana o ke Kiaaina i ka bila kanawai e hookaawale ana i kekahi huina dala no ka uku ana aku i na koi poho a na kupa o na Aina E i hopu wale ia ai a hoopaahao wale ia e ke Aupuni Repubalika o Hawaii. O ka huina nui o na dala e makemakeia nei, ma na bona, ua hiki aku i ka $830,000. ma ka ukupanee hoi o elima pa-keneta, a ke manao nei hoi na luna aupuni e hiki ana no ke piepiele la keia huina no ka ukupanee o eha pa-keneta, a ina e ko io ana ia manao alaila ua mama iki mai hoi ke Aupuni Teritori ma ka auamo ana i keia mea.

E holo loa aku ana ke Kakauolelo no Nu Ioka ame Wasinetona, a malaila oia e hoao aku ai e piepie aku i keia huina e like no hoi me kana i hana mua ai i ko kakou hoaie, a e hopau ana hoi i kekahi mau hana i pau ole i ka hanaia ma kana huakai mua kau nei.

Ma Nu Ioka oia e hooponopono ai no ke pa`i ana i na bona, huli aku hoi i ke kupono io o keia mea ma ke kanawai, a hoao aku hoi e hookomo aku i keia mea malaila.

Ma ka po Poakolu nei i hui kino maoli ae ai o Kinaina Carter me Puuku Campbell a hoonohonoho i ka huina dala oiaio maoli e hoaie ia aku ai, e hoomakaukau ana hoi no ka huakai a ke Kakauolelo. Ua lilo nui aku hoi ko Kakauolelo manawa ma ka hooponopono ana i na mea pili i kona keena mamua o kona holo ana aku. Aole paha oia e loihi loa ana ma keia huakai ana e like me kana huakai mua, oiai ke makemake nei o Kiaaina Carter e holo aku no Kapalakiko ma ka la @ae nei o Iune no ka hui ana aku me ka huakai a Kakauolelo Taft e hoohiki mai ana ianei iloko o ia mahina. Ke manaolana nei ke Kiaaina e pau pono ana na hana o ka Ahaolelo kuikawa mamua o ia manawa ana e haalele iho ai ia nei.

-

Kakauolelo Atkinson ame na Uluaoa Ana.

Ma ka papainoa o na poe i hookohuia e Kiaaina Carter i hoounaia ae i ka Senate i ka Poalua nei, ua ikeia iho la ka inoa o A. L. C. Atkinson. kakauolelo o ka Teritori, ua hookohuia aku i peresidana no ka Papa Hoopae Limahana, a i ka manawa i loaa koke ae ai keia mea ua loaa koke ae la na uiui ninau ana i ke kumu o ko ke Kiaaina hookohu ana i ke Kakuolelo no ia makalua.

Ua hoike ae o Kakauolelo Atkinson i ke kumu i loaa ai ia hookohu ana, oia hoi i kona manawa ma Wasinetona, ua hui kino aku oia me ke Poo Nui o ka Oihana Hoopae Limahana Sargent, o Amerika, a kamakamailio pu laua i na mea e pili ana no ka ninau limahana no Hawaii nei, a ma ia hui ana i ku ai ka ninau a keia luna aupuni:

“Heaha na kumu i loaa ole ai ia oukou na limahana ilikea e manao ana e hele aku ilaila? Ua hiki ke hanaia keia mea ma ke kanawai.”

Maluna o keia mau olelo a keia  luna aupuni i hookomoia ai ke kanawai ma keia kau Ahaolelo e kukulu ana i ka Oihana Hoopae Limahana maanei, a ua hanaia hoi e like me ia e ku nei ma kekahi hoi e like me ia e ku nei ma kekahi o na Mokuaina o Amerika, oia hoi ka Mokuaina o Wisconsin. I kinohi ua loaa ae no ka manao e waiho i keia ninau iloko o ka lima o ke Kakauolelo, mahope no nae o na noonoo ana ua ulu ae na manao he mea pono e waihoia keia mea i ke akea i ikeia na manao o kela ame keia aoao kalaiaina ame na hi i komo kuleana ma keia ninau a nolaila i hanaia ai ke kanawai e kukulu ana i keia papa.

Ma keia kanawai hou ua hoakakaia he uku ko ka Peresidena o ia Papa, eia nae ua hoike ae ke Kakauolelo, e like me ka loihi o kona manawa e paa ai i kana oihana Kakauolelo ame keia noho Peresidena ana no ka Papa Hoopae Limahana, aole he uku e ukuia ana; a e hana wale ana oia me ka uku ole.

O keia kekahi mea nana i hooikaika i ka manao o ke Kakauolelo e holo no Amerika a hoi koke mai e kukulu i ua Papa ia, oiai e hiki mai ana ke poo o ia oihana maanei iloko o Iune ae nei, a ua makemake ke Kakauolelo e ku ia papa mamua o ka hiki ana mai o keia luna aupuni poo o ia oihana.

Hookuku Hukihuki Kaula.

Ma keia Poaono iho e malamaia ana he ka`i huakai ma alanui Hotele ma ka hora 7:30 p.m., a e komo ae ana keia mau hui hukihuki kaula ma ua huakai la:

Na Alanui ame na Alahaka, malalo o Kapena Ed. Duvauchelle: Kanikeau, malalo o Kapena Wm. Bush; Apana 5, malalo o Kapena Jim Kupihea; Pukiki, malalo o Kapena C. Maderios; Na Pilikua o Kenetake Kahiko (Paele), malalo o Kapena Anderson Grase; Hui o Kewiki Kaupalenaia, malalo o Kapena A. Robertson; Hui Pa Papa, malalo o Kapena E. K. Rathburn.

Ke hoike mai nei keia i ke ala hou ana mai o na manao hookelakela ikaika o na aahuki, e like hoi me na makahiki loihi i hala ae nei a e kaulana ana hoi ka hui Wela Ka Hao.

O keia iho ka papa kuhikuhi i hoonohonohoia no keia kau hukihuki kaula e hoomaka ana hoi i keia po Poaono:

Aperila 29—Kanikeau ku-e ia Hui o Kewiki.

Aperila 29—Apana 5 ku-e ia Pukiki.

Mei 6—Hui Pa Papa ku-e ia Na Alanui ame na Alahaka.

Mei 6—Pilikua o Kenetake Kahiko ku-e ia Kanikeau.

Mei 13—Hui o Kewiki ku-e ia Apana 5.

Mei 13—Pukiki ku-e ia Hui Pa Papa.

Mei 20—Na Alanui ame na Alahaka ku-e ia Na Pilikua o Kenetake Kahiko.

Mei 20—Apana 5 ku-e ia Pukiki.

Mei 27—Apana 5 ku-e ia Na Pilikua o Kenetake Kahiko.

Iune 3—Hui Pa Papa ku-e ia Kanikeau.

Iune 3—Pukiki ku-e ia Hui o kewiki.

Iune 10—Apana 5 ku-e ia Na Alanui ame na Alahaka.

Iune 10 Hui Pa Papa ku-e ia Na Pilikua o Kenetake Kahiko.

Iune 12—Kanikeau ku-e ia Na Alanui ame na Alahaka.

Iune 12—Hui Pa Papa ku-e ia Hui o Kewiki.

Iune 17—Pukiki ku-e ia Na Pilikua o Kenetake Kahiko.

Iune 17—Apana 5 ku-e ia Hui Pa Papa.

Iune 24—Apana 5 ku-e ia Kanikeau.

Iune 24—Pa Pilikua o Kenetake Kahiko ku-e ia Hui o Kewiki.

Iulai 4—Pukiki ku-e ia Na Alanui ame na Alahaka.

-

UA HOOLAIOIA NA OMOLE APAU.

O ka laau hamo eha a Chamberlain aole e lilo hookahi keneta ina aole e loaa ka maikai ia oe mai ia mea mai. E hoao oe ia laau hamo ina ua hoopilikia mai ka rumatika ia oe. He hookahi no kau ana o ka oluolu no ia o ka eha. O na hu`i ma ka umauma, eha o na i`o paahana a oolea pu o na au, o ke kau ana i keia laau hamo oia ka mea nana e hoopalupalu ke oolea pu a olu mai no hoi ka eha. E loaa no keia laau hamo ma ke kuai ke hele ae ia Benson, Smith & Co., Ltd., na Agena no Hawaii Paeaina.

-

HUI HOOLEWA HONOLULU

Ke hooiaio nei keia hui i kana mau hana kokua i kona mau lala. I keia wa ua oi mamua o 1300 lala, a ke pi mau nei i kela ame keia la.

J. H. TOWNSEND, Kakauolelo.

 

HOOLAHA I KA POE REPUBALIKA.

            He halawai o kela ame keia Mahele Kalapu Repubalika apuni ka Teritori o Hawaii ma keia ke kaheaia nei e noho ae ma ka la 6 o Mei, 1906, ma kela ame keia wahi halawai i malama mua ia ai ko lakou mu halawai, ma ka hora 7:30 p.m., a i ole ma ka manawa ame kahi ma ia la i oleloia a ka Peresidena o kekahi Kalapu e hoike ae ai ma ka hoolaha e hoopukala iloko o kekahi mau nupepa a i ole palapala hoolaha paha e kauia ma kekahi wahi o ka lehulehu ma ua mau Mahele ia e hoopukaia hoi aole e emi malalo o ekolu ia mamua o ka la i oleloia, no ka hana no ka waiho ana i na inoa no na elele e kohoia aku ai no kekahi Ahaelele Kalana.

            E malamaia na koho ana ma kela ame keia Mahele ma ka Poaono, ka la 13 o Mei, 1905, mawaena o na hora 3 ame 8 p.m., no ke koho ana i na elele no kela ame keia Ahaelele o ke Kalana malalo o na Rula ame na Kuhikuhi o ka aoao Kalaiaina Repubalika.

            O ua mau Ahaelele la o ke Kalana e halawai ae no a e malamaia ae hoi e like me keia malalo iho nei:

            Ma Hilo, iloko o ke Kalana o Hawaii, ma ka la 18 o Mei, 1905, ma ka hora ame kahi e kohoia ae ai e ka Lunahoomalu o ke Komite o ka Apana Ekahi.

            Ma Wailuku, iloko o ke Kalana o Maui, ma ka la 20 o Mei, 1905, ma ka hora ame kahi e kohola ai e ka Lunahoomalu o ke Komite o ka Apana Ekolu.

            Ma Honolulu, iloko o ke Kalana o Oahu, ma ka la 20 o Mei, 1905, ma ka hora ame kahi e kohola ae ai e ka Lunahoomalu o ke Komite o ka Apana Eha.

            Ma Lihue, iloko o ke Kalana o Kauai, ma ka la 20 o Mei, 1905, ma ka hora ame kahi e kohoia ae ai e ka Lunahoomalu o ke Komite o ka Apana Eono.

            O kela ame keia lunahoomalu pakahi i hoikeia ae nei, e hoike akea ae i kahi i kohoia no ka halawai aole e emi iho malalo o ekolu la mamua o ka la e halawai ai.

            Na kela ame keia Ahaelele Kalana e koho i Komite Kalana, a e wae ae hoi i na moho no na kulana Oihana Kalana e like me kela malalo iho nei:

            Na hoa o na Papa Lunakiai e holo moho laula ana, Luna Makai Nui, Kakauolelo Kalana, Luna Hooia Nui, Loio Kalana ame Puuku.

            Mahope koke iho o ka waeia ana o na moho holo balota no na kulana oihana i oleloia e hoomaha ae a o kela ame keia elele pakahi i kohoia mai kela ame keia apana pakahi mai (a i ole o ko lakou mau hope paha ma na palapala hookoku hope) e hookaawale ae a e wae ae i na Hoa o na Papa Lunakiai ame Hope Luna Makai Nui.

            Ma ka halawai hou ana ae o ka Ahalele e hoikeia e kela ame keia elele ua mau wae ana la i ua mau moho holo balota la. Ina nae hoi, ma kekahi ano ua kulike ole na manao o kekahi elele maluna o kekahi mea i waihoia ae kona inoa no ua kulana oihana la, e hoike koke ae no lakou i ua mea la, a e hoomaka koke aku ka Ahaelele e wae ae i ua moho la.

            O ka heluna o na elele a kela ame keia mahele i kuleana ai oia iho keia malalo iho nei:

 

            APANA Ekahi.                       APANA ELUA.

            Mahele.                                   Mahele.

1.       . . . . . . . . . 1                      1. . . . . . . . . . . 7

2.       . . . . . . . . . 3                      2. . . . . . . . . . . 3

3.       . . . . . . . . . 4                      3. . . . . . . . . . . 4

4.       . . . . . . . . 10                      4. . . . . . . . . . . 6

5.       . . . . . . . . . 2                      5. . . . . . . . . . . 3

6.       . . . . . . . . . 3                      6. . . . . . . . . . . 2

7.       . . . . . . . . . 3                      7. . . . . . . . . . . 3

8.       . . . . . . . . . 3                      8. . . . . . . . . . . . 2

9.       . . . . . . . . . 3                                              __

10.   . . . . . . . . . 2                                              30

11.   . . . . . . . . . 2

                  __

                  36

 

APANA EKOLU.                  APANA EHA.

Mahele.                                   Mahele.

1.       . . . . . . . . . . 6                    1. . . . . . . . . . 8

2.       . . . . . . . . . . 2                    2. . . . . . . . . 10

3.       . . . . . . . . . . 7                    3. . . . . . . . . 10

4.       . . . . . . . . . . 1                    4. . . . . . . . . 12

5.       . . . . . . . . . . 1                    5. . . . . . . . . . 9

6.       . . . . . . . . . . 6                    6. . . . . . . . . 11

7.       . . . . . . . . . . 6                    7. . . . . . . . . . 1

8.       . . . . . . . . . . 1                    8. . . . . . . . . . 9

9.       . . . . . . . . . . 3                    9. . . . . . . . . . 7

10.   . . . . . . . . . . 6                    10. . . . . . . . . 8

11.   . . . . . . . . . . 1                                     __

12.   . . . . . . . . . . 1                                 85

13.   . . . . . . . . . . 4

14.   . . . . . . . . . . 1

15.   . . . . . . . . . . 1

16.   . . . . . . . . . . 1

17.   . . . . . . . . . . 2

18.   . . . . . . . . . . 2

19.   . . . . . . . . . . 1

20.   . . . . . . . . . . 2

55

 

            APANA ELIMA.                   APANA EONO.

            Mahele.                                   Mahele.

1.       . . . . . . . . . . 4                    1. . . . . . . . . . . . 1

2.       . . . . . . . . . . 3                    2. . . . . . . . . . . . 2

3.       . . . . . . . . . . 6                    3. . . . . . . . . . . . 4

4.       . . . . . . . . . . 3                    4. . . . . . . . . . . . 2

5.       . . . . . . . . . . 2                    5. . . . . . . . . . . . 2

6.       . . . . . . . . . . 6                    6. . . . . . . . . . . . 6

7.       . . . . . . . . . . 6                    7. . . . . . . . . . . . 4

8.       . . . . . . . . . . 8                    8. . . . . . . . . . . . 1

9.       . . . . . . . . . . 9                    9. . . . . . . . . . . . 2

10.   . . . . . . . . . . 9                                            __

11.   . . . . . . . . . 11                                            24

12.   . . . . . . . . . . 5

61

Hanaia ma Honolulu, Aperila 26, 1905.

A.G.M. ROBERTSON.

Lunahoomalu o ke Komite Kuwaena o ka aoao Repubalika o ka Teritori.

3065.

 

AOLE I HALAWAI NA MOKUKAUA.

-

(Mai ka aoao I mai.)

            FUSAN, Aperila 23.—( ) ke @ mua loa mai ka manawa i @ Rukini i hiki mai ianei ua @ ma Mukden nei i keia la.

            CHEFOO, Aperila 25.—Ua  ho@ ma ka la 20 o keia mahina m@ pho, anemoku o Korea ae na ma@ maoli o Iapana me Adimarala @

            KIKAKO, Aperila 25.—Ua @ a kekahi lono e olelo ana ua @ nui ae na Pake mamuli o ka @ ae o kekahi iono lauahea ua @ ko ke kai Balatika aumoku@ awa o Haiman.

            SAIGON, Aperila 25.—He @ mookuakua Iapana i kaalo ae ma @ kuono o Kamronh ma ka la @ Ua hopuia ae e na moku o ke @ latika he elua mau moku Ke@ me ka laiki.

            SAIGON, Aperila 26.—He @ mokukaua holo mamam o Ru@ ku nei mawaho e kokoke ana @ aekai.

            ST PETERSBURG. Aperila@ manao ia aole e ala mai @ kaua ano nui mawaena o @ ame Togo no kekahi manawa.

            ST. PETERSBURG, Aperila @ hoike mai nei o Generala @ kona onou ana aku i kekahi @ hulehu o na koa Kepani a @ lakou auhee ana aku, e haalele @ ia elua kulanakauhale liilii a @ hoi i ke ahi i ko lakou mau @

            TOKIO, Aperila 27.—Ma kekahi @ kaua a na Rukini ma kahi e kokoke ana i Kaiyuan he elua haneri poe Rukini i make ae.

            HONGKONG, Aperila 27.—( ) ke @ garama mai Hainan ua okila ae me he mea ia ua hanaia i mea e ha@ i ke alahele o na Rukini.

            ST PETTRSBURG, Aperila 27.—E@ o Chas. M. Schwab ke kukai nei me ka holopono no ka hana i mau @ kaua ano hou no Rusia, o kekahi@ moku e hanaia ana ma @ kekahi mau moku ma @

-

Hoomaikai Kiekei.

-

HAUOLI KEKAHI MAU KINI O HONOLULU MALUNA O IA NINAU.

Ka Hoomaikai a ka lehulehu.

Ua hoaponoia kona ano @

Aole he mea oi ae i keia manawa.

I loaa lokahi ae na apono ana.

“Kahi mea iki i ola ai ka Puupaa.”

Ma kekahi mau hoomaikai he hoi hope makou.

Aole o makou hooiaio i na hoomaikai a ka malihini.

O ka hoomaikai kiekie a ko Honolulu

Ke hoikeia aku nei e ko Honolulu Kamaaina.

Ke apono lokahiia nei ka @ Backache Kidney Pills e ko Honolulu.

Aole he hooiaio e ae e hoohewahewa ai oe. Eia iho keia ike, a he ma @ aku na hoike e ae e waiho nei me makou:

            Eia ka M.H. Swinton olelo o ke kulanakauhale nei e olelo nei: “He manawa loihi ko`u loaa ana i na ehaeha a ke kuahaneenee no na makahiki he  @ I ka maopopo ana he hiohiona o ke kuahaneenee ame Puupaa a Doan i hoolahala no ia ano ma`i. Ua loaa @ia`u ka oluolu a nolaila au i hoomau ai i ka ai ana i keia wa ua ola loa wau Ua ike loa ia ka ikaika o na Hu@ Kuahaneenee ame Puupaa a Doan m@ ko`u ma`i a oia ka`u e haawi aku nei i ka hoolana manao i ka poe @ i loohia i keia ano ehaeha.

            O keia Huaaie Kuahaneenee ame Puupaa a Doan he kualia e ka poe kuai laau lapaau apau no 50 keneta o ke pho hookahi eono poho no $2.50 a i ole e hoounaia aku i ka loaa ana mai o ke kumukuai ia HOLLISTER DRUG CO. o Honolulu, na Agena Kuai Ku@ o ko Hawaii Paeaina.

-

MA KE KAUOHA.

-

HE KUAHAUA.

-

            Oia ka Ahaolelo, ma kona kau mau o 1905, aole i hoohole hila @ dala no ka uku ana i na @ kupono no ka malama ana i ke Aupuni ame ka hui ana hoi me kona mau @ ku i ke kanawai.

            Owau, o GEORGE R. CARTER @ aina o ka Teritori o Hawaii @ ka pono o ka Mana Hoko o`u i @ anaia e ke kanawai ma keia ke @ nei, i ka Ahaolelo e hooleihi @ kau no ka noonoo ana o na @ wina dala no ka manawa o @ kahiki e nee mai nei, ma ka Poakahi ka la ekahi o Mei, A.D. U@ maiwa Haneri ame Elima.

            I HOIKE NO KA @ KEIA, ke kakau nei @ inoa ame ka hoopili @ ka Sila o ka Teritori o Hawaii.

            Hanaia ma ka Hale Manaho@ ko o Honolulu, i keia la 27, o Ape@ 1905.

3065.

G.R. @

-

Poe Akepau i loaa hou ke Ola Kino Maikai.

            Ke hoike mau mai nei na Kauka ia makou mai na wahi like ole ma o ke ao nei no ka nui o ka poe i aneane o loaa i ka ma`i Akepau i ho@ ia mai keia ma`i mai mamulik o ka laau

“Ayer`s Cherry Pectoral.”

            Ke loaa i keia laau e loaa ana i ka ma`i ka maha no ka wa mau loa, a aole no kekahi manawa pokole e like me kekahi ano laau okoa ae.

            Aohe Laau Kunu i oi ae o ka maikai mamua o ka LAAU KUNU.

“Ayer’s Cherry Pectoral.”

            He mea maikai e ike kakou i keia, no ka mea ua hooia keia laau i ka poe i loaa i keia haawina no aneane kanaono makahiki. E malama mau i keia laau ina aole omoie laau kunu o keia ano, e kuai koke mamua o ka loaa ana i ke kunu. Ina ua loaa kekahi iloko o ka ohana i ke anu e hooinu i keia laau a e loaa no ka maha.

            Hoomakaukau ia e Kauka J.C. Ayer & Co., Lowell, Mass., U.S.A.

            E loaa no keia mau Huaale ma no halekuai laau a pau.