Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 19, 12 May 1905 — Page 8

Page PDF (1.61 MB)

This text was transcribed by:  Lei Melket
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hui na Mokukaua o Rusia.

Mai ka aoao ekahi mai.

pono hou ia. Eia ke hoohanaia neina hana hoolana.

  SINGAPORE, Mei 4 – Ua ikeia aku nei ko Adimarala Nebogatoff aumokukaua mawaena o onei ame Penang.

  ALAHELE O GUNSHU, Mei 4 – Eia na pualikoa o na Generala Nodzu, Oku ame Kuroki ke houluulu ae nei ma ka laina e holo ana mai ke Alahele o Tie no ke komohana-akau.

  SINGAPORE, Mei 5 – He eono mokukaua ame eha moku lawe lanahu i hala ae ma kea awa i ka po nei.

  ALAHELE O GUNSHU, Mei 5 – Eia ko na Kepani mau pualikoa ke noho malu nei a ke hoopuipui nei i ko lakou mau kahua pale.

  TOKIO, Mei 6 – He aha mau moku topido o na Rukini i ikeia aku ma kahi e kokoke aua i Hokkaido ma ka Poalima.

  TOKIO, Mei 7 – O ko Oyama aoao akau ame hema ua hoopuipui loa ia aku.

  FENSHUSIEN, Mei 7 – Ua makaukau o Oyama e lawe ae i ka lelekaua ana a eia oia ke halawai nei me na Rukini mawaena o Fakoman ame Bashienchen.

  ST. PETERSBURG, Mei 7 – Ua maopopo loa ae e hui koke ae ana o Nebogatoff me Rojestvensky.

  TOKIO, Mei 8 – Ke manao ia nei e hui ae ana o Rojestvensky me Nebogatoff ma ka Poalua, eia nae eia no na manao kanalua i ko na Rukini lelekaua koke ana.

  LABUAN Mei 8 – Eia kekahi aumokukaua ke hoopiha lanahu nei mawaho ae o na aekai o ka Mokupuni Mantanao.

  GADGEYADANA, Mei 8 – Eia na Kepani ke nee malie nei imua Ke ala neina hakoko liilii ana. O ka huina nui o ko Oyama mau koa he 390,000.

  LADANA, Mei 8 – Ua hoike manao ikaika ae ka Haku Landsdowne, ke Kakauolelo o ke Keena o na Aina E, i ka uhaiia o ko Farani kaokoa ma ka hikina.

  LADANA, Mei 9 – Eia he lono lauahea maanei ua poino ka mokukaua Mikasa, e lawe ana hoi i ka hae o Admirala Togo, ma ke kowa o Korea.

  ST. PETERSBURG, Mei 9 – Ma na a’o ana i loaa mai nei ua hoi keia ae na hui ae o Rojestvensky me Nebogatoff. Ke manao ia nei o ka hui ana ae o na aumokukaua elua e holo koke aku ana laua no ka akau e huli ai ia Admirala Togo. Ua oleloia ae aia na mokukaua o Iapana ke noho nei ma ke ko-wa o Fomosa.

  PARISA, Mei 9 -- Eia ko Rusia aumokukaua ke haalele ne ii ke kaikuono o Whatrang. I mea e pale ai i ka uhai ana i ke kaokoa, eia o Farani ke hoomau ne ii ka nee ana o na Rukini.

  ALAHELE O GUNSHU, Mei 9 -- Aia ma kahi o 15,000 koa iloko o na halemai lehulehu maanei.

  SAIGON, Mei 10 -- Ua hiki mai new ko Adimarala Nebogatoff aumokukana maanei. Ua halawai a’e me kekahi moku kiu o na Rukini mawaho nei o kea awa a ua holo loa aku no na aekai o Annam no ka hui ana aku me Rojestvensky.

  TOKIO Mei 10 -- Eia na manao ku-e ia Farani ke pii mahuahua nei maanei.

 

Ala Ku-e na Kepani i ko Lakou Kanikela.

            Ma ka po Poalua nei i malama a’e ai na makaainana o Iapana i halawai akea, no ke ku-e ana i ko lakou kanikela e noho nei maanei, ma ka halekeaka Kepani. O na poe na lakou i haiolelo a’e oia no kekahi poe alakai ikaika iwaena o na Kepani, a o na kumu hoohalahala ano nui i loaa a’e e ku-e ana i ke kanikela oia no kona komo pu ana iloko o na hana hoopae limahana ame ka Banako Kei Hin.

            Ua hoike a’e hoi kekahi poe nana i haiolelo ma keia halawai, ke kokoke loa mai nei ka manawa e kahea mai ai ke Aupuni o Iapana ia Kanikela Miki Saito e hoi aku, a ua maopopo hoi i ke Aupuni o Iapana aole he makemake o na Kepani e noho nei ma Hawaii nei i ko lakou kanikela.

            O kekahi o na kumu hoohalahala i loaa a’e oia ko ke Kanikela nana pono ole i kana hana i waihoia mai ai e kona aupuni, oiai oia kona kumu i hoonohoia mai ai maanei, a ma ia ano ua lilo mai ke kanikela i mano nui e ai wale ana no i ka loaa i haawiia aku iaia aole no na’e he hooko pono, a he mea maikai he hoi aku oia mai nei aku mamua o kona noho maanei me ka nana ole i kona mau hoa makaainana. Ua hoike a’e ke anaina i ke apono ana ina manao i hoikeia a’e ma ua halawai la ma ko lakou huro ana me na leo nui.

 

Nuhou Kuloko

            Ua hookuula o S. Meheula, Kakauolelo o ka Ahaolelo 1903 mai kona hihia apuka, ma ka Poaha i hala.

--

Mai Kailua, Kona, Hawaii mai i loaa mai ai ka lono o ka puni ana he 14,000 akule i ka la hookah ia J. Kaelemakule.

--

Mai poina i ka alawa ana ae i ke Kanawai Kalana e puka aku nei ma kela helu o ke Kilohana. E hoopuka mau ia aku ana a hiki i ka pau ana.

--

Ua nohe ae ka hihia pepehi kanaka o Philip Naone i ka Poakolu nei. O ke kumupale ma kona aoao oia no ka noonoo uluhewa opulepule.

--

Ma ka la @3 o keia mahina e malamala ae ai ka halawai Ahalelele o ka aoao kalaiaina Demokarata ma Waverly Hale ae nei ua like no hoi ia me ekolu la mahope o ka halawai ana o na Repubaliku.

--

Ua loaa mai nei he lono mai Molokai mai ua wae ae kolaila poe ia J. N Uahinui i lala no ka Papa Lunakiai, F. W. Beckley i Hope Lunamakai, W. White , Lunamakai Kalana, a o D. K. Kahaulelio i Lunahooia.

--

Ke makemake nei o C. Q. Yee Hop & Co., e kuai i na bibi ame na bibikeiki maikai a momona e like me ka nui e loaa mai ana. E uku no oia i na kumukuai maikai no la mau mea. Ina he mea kekahi e makemake nei e kuai hoolilo mai ia mau mea, ma no ia ma na mokupuni e ae, a i ole ma Honolulu nei paha, e oluolu e kukai @eta mai me makou, kihi o Alanui Beritania ame Alakea.

--

Ma ke ahiahi Poakulu nei oiai ke kaa o Punahou e holo ana ma alanui Papu a hiki i ke kuiki o Roma, ua hemo ae la ka hao loihi e hooku’i aku ai me wa uwea uwila mai ka uwea ae a moku ae la kekahi o na uwea pale a hihia ae la a moku a haula iluna o ke alahao. I ka hoohuiia ana ae kela o ua hao la me ka uwea, ua lalapa ae la ke ahi malalo o ke kaa a pau na ohua i ka lele ilalo. Mahope o na hooponopono ana ua holo hou ke kaa; eia nae ka mea apiki aole i kau hou kekahi poe ohua mamuli o ka maka’u.

 

Manaolana na ke Keapani ka Lanakila ma ke Kaua Moana.

            “Ke hoea ae na mokukaua o na Rukini ma ke ko-wa o Fomosa he mea oiaio e lelekauaia aku ana lakou a aole he hoohewahewa ana e lelekaua ikaika ia ana lakou, a i ole e hoopuehuia aku ana lakou.”

            O keia ka manao o ke poo kuene o ka mokuahi Siberia. Aole keia he kanaka o ke kulana kaua, aka he mea oia i huli pono a nana pono i ke kulana o na aoao elua a ua ike hoi oia i kana mea e olelo nei.

            “Ma Iapana, o keia nee ana o na mokukaua o na Rukini, aole ia i hoopihoihoi aku i na manao,” wahi hou a keia kanaka. “He uuku loa a i ole aole no paha he mau mea i ikeia e pili ana i ka Adimarala Togo nee ana, aka ua hililnai na Kepani i keia kanaka a ka hakaka nui wale a no ia mea ua hiki ia lakou ke noho me ka puiwa ole o na manao a hiki i ke ala ae o kekahi mea, a o ua mea la oia ka hoopuehu liilii ana i na Rukini.

            “No na mea e pili ana i na mokukaua me Adimarala Togo, ke manaoio nei wau he aha wale no ona mokukaua maoli, me ka helu pu ole i ka mokukaua Cheu Yuen. Ke manao nei wau ua poino io no ka mokukaua Yashima i keia makahiki aku nei, me ka nana ole i na hoike e hoole ana. He mau mokukaua holomama holo a maikai kekahi o Iapana, a he huina nui hoi o na moku makika.

            “O kekahi mea maikai loa ma ka aoao o na Kepani, pela i hoikeia mai ai ia’u aia me lakou he hookah kakini mokuluu. O keia mau moku apau aia me Togo.

            “Ke ole wau e kuhihewa ole, e lohe ana kea o nei i ka lelekaua po mai ia Adimarala Togo mai maluna o Rejestvensky i ka wa e hoea ae ai kona aumokukaua ma Fomosa. Ina no e poino ana ko Adimarala Togo mau mokukaua aole no ia he mea e poino loa aku ai a e oi aku ana na poino o ko Adimarala Rojestvensky aumokukau a oia ka mea nana e waiho ae ia Iapana i poo ma na kai o ka Hikina.”

--

“O ka loaa o ke kinipopo a na Solona hana kanawai i haunaku ai iloko o ka ua he $165.75. Mahope o ka lawela ana o na lilo ua puunauela ae mawaena o ka Home Hoohanau, Kula Makuaole o Kona ame ke Kahuama’i Lepera he $41.80 pakahi.

 

Luna Makai.

            Oiai ke kokoke mai nei ka manawa e koho ahku ai ka lahui i lunamaikai no ke Kalana, nolaila, ke manao nei au he wa kupono keia e noonoo ai i na “Keaka” e waiho ia mai imua o ka lehulehu o ka aoao Repubalika, oia hoi o C. B. Wilson, A. M. Brown, C. Crabbe ame Jim Quinn.

            O keia na keonimana he poe maikai a makaukau wale no lakou apau ma na hana i maa ia lakou iho, aka hoi, ina no ke kulana Lunamakai ka noonoo ano, alaila, me he la elua wale no paha o lakou a kakou e noonoo nui ai no ia kahua ola hoi o C. B. Wilson ame A. M. Brown, o Crabbe ame Jim Quinn kupono paha laua no kekahi kulana e ae o ke Kaiana aka, no ka Lunamakai aole, malia paha ke manao nei kekahi poe, he kupono no, ina peia, aole kakou e “hoopaapaa no ia mea he kuleana ko kela ame keia kanaka e noonoo nona iho, no’u iho, ke ha’i aku nei au i ke akea. “aole kahi o laua i kupono no ia kahua.”

            O C. B. Wilson ame A. M. Brown he mau “Kanaka” loea no laua a elua, “ua noho ma ia oihana mamua, a i ka manawa e noho ana ma ia kulana, ua holomua ka hana o ia keena, ua makaukau laua ina mea apau e pili ana o ia oihana, nolaila ke manao nei au, o keia mau moho elua, ka kakou mea e noonoo ai no ia kahua, ua like no laua a like, aka, ma ka nanaku, ma ka averika o na hana loea a maikai a laua, ma ko’u manao, ua oi iki ae o C. B. Wilson, a no ia kumu o Wilson ka mea kupono no ia kulana i ko’u manao.

            I ka wa e noho amala ana o Wilson nui loan a keiki Hawaii i a’o ia eia ma ia oihana, a ke ike nei kakou ia poe haumana ana, e noho mai nei ma kela ame keia wahi o ka aina, he poe amala akamai lakou.

            I ka wa e noho lunawai ana, ua hokua nui oia ina kanaka ma ka haawi ana aku i ka hana lima oia oihana, aole o na kanaka wale no aka, na hoaloha haole kekahi. O na Hawaii i kokua ia ma ia oihana oia, C. Winchester J. Edwards, J. Shaw, Alex. George, Makaiwi, D. Kaaiakala, Kaaipaha, a nui wale aku keia poe ua a’o ia e ia i na mea e pili ana o ia oihana a eia no ka hapanui o lakou ke hana nei malalo o ke aupuni ma ka uku mai ka $2.50 a hiki i ka $4.00 dala o ka la.

            I ka noho ana ae i Ilamuku (o na makahiki i hala aku nei) oia like no, ka kokua mau ina hoaloha kanaka ame ka haole, ma keia wahi ke olelo aku nei au i kona akamai i ka wae ana ina kanaka kupono. O kekahi o ia poe aia no lakou ke noho nei iloko o na hana aupuni, oia o Kapena Parker, A. McGurn, a. Mahaulu, G. Nawaakoa, W. Coelho, Kanepuu, a he poe e ae no kekahi.

            Peia no i kona wa e noho ana he Luna Alanui (Road Supervisor) me he mea la konai ini nui oia ke kokua i na hoa aloha, ka haawi aku i hana ame ka wae ana i na poe kupono no kahi ana i manao ai e hoonoho aku. Ua hoahewaia ia e na haku no kekahi poe luna ana i lawe ae ai, aka, o kekahi luna i hoahewaia ai ia, eia no ke noho luna nei, aole ma kahi ana i hoonoho aku ai, aka, ua hoopii hou ia ae iluna, malaila, he mea maopopo aole ia i kuhihewa i kea no o kana poe i wae ai, a, o ka poe i hoahewa iaia, aole i ike i ka lakou mea e kamailio ana.

            Iwakalua-kumamawalu makahiki kona noho ana ma ka oihana Kinai Ahi, eono makahiki o ia manawa, oia ka Lunanui o ia Oihana (Chief Engineer office Department) ma ia wahi no ike ia kona akamai, aole wale ma ka wae ana i kanaka kupono, aka, he eleu maoli no i ka hoohana ana aku i kumu e holomua ai ka hana. Ia wa aole uku ia o na luna hana kinai ahi e like me keia au hou, ke noonoo iho nae kakou i na lako kinai ahi o ia au me na lako o keia au, alaila, maopopo ka eleu o ke au i hala, a komo iho iloko ka noonoo, pehea la i poi koke ai ke ahi o ia au, me na lako uuku i loaa ai wa. Ua like no a like na eleu, ua like no ka hikiwawe o ka pio ana o ke ahi, eia ke kumu, no ka eleu maoli no o ka lunanui o ia oihana, ka makaukau ma na ano apau i ka hookele ana i ka hana me na wahi lako uuku i loaa i ka Oihana Kinai Ahi o ia wa.

            Nolaila, e like me kona akamai, a makaukau i ke alakai ana i kana mau hana Aupuni apau i waiho ia aku iaia, o ke au i hala ke manao nei au pela no kakou e ike ai i ka holomua o ka Oihana Lunamakai, ina e lokahi kakou i ke koho ana aku oia ka Lunamakai o ke Kalana.  -H. PINAO.

 

E Panee ana Anei keia Ahaolelo Kuikawa?

            Mamuli o ka ulolohi o na hana hoao i ke Kanawai Kalana, nolaila eia na hoa o ka Ahaolelo ma ke alahele maopopo ole i ka lakou mau hana e hana aku ai no na hoolilo o keia mau makahiki e nee aku nei a maopopo ole pu no hoi i ka bila hoaie.

            Ua loaa ae kekahi manao e hooholo aku i na bila apau i kupono e lawelaweia i keia kau, a ina e haul eke Kanawai Kaiana alaila e kahea hou i ahaolelo kuikawa. O ka manao hoi o kekahi poe ua hiki no ke hoopanee i na hana o keia kau Ahaolelo Kuikawa no kanakolu la, a i puka mai ka hooholo a ka Aha Kiekie ua pono a pono ole paha ua kanawai ia, alaila ua hiki ia lakou ke noho hou a me ke kahea ole i Ahaolelo Kuikawa.

            Ma ke Kanawaikumu ua hiki i keia mau hale a i elua ke hoopanee no ekolu la, ina no nae e holo like ana ko laua mau manao ma ia mea. Aole e hoki i kekahi o laua ke hoopanee a noho no kekahi e hana i kana hana. O ka ninua wale no, ua hiki anei ia laua ke hoopanee no na ia he kanakolu, aole anei ua pau iho la no ia mau ia i hoomaha ai i ka heluia ma kea no he mau ia hana. Ma ke Kanawaikumu e ku nei, i ka wa e noho ai ka Ahaolelo, o na ia helu ole wale ia no ma kea no he mau la hana oia no na la Sabati ame na la kulaia, a ina pela, o na la i hoopaneeia ai na hana he mau ia hana no ia.

O kekahi mau lono hoi i lono wale Editorial ia ae oia ka hoopanee o na Hale a i elua no na ia ekolu, hui hou ae mahope o ia hoopanee ana a hoopanee hou. Ua hiki no ke hanaia pela, aka aole no e nele ke komo hou ae no o ka ninau hope maluna ae nei, oia hoi ka heluia no o na la hana. Aia no nae keia ninau i na ha o ka Ahaolelo, a na lakou no ia e hana mai e like me ka lakou i manao ai ua pono; aka ma kahi paha o ka hoonui lilo hou aku, e akahele mai no hoi.

 

ELKS -- HONOLULU.

Ma ka Poaono i hala i hoomakaia ai ke kau kinipopo o 1905 ma ke kahua kinipopo o Kamoiliili mawaena o na hui Elks ame Punahou, Kamehameha hoi ame Honolulu. Ua hiki ae kekahi anaina nui e ike i na hana o keia kau, e hoike ana hoi i ka nui ohohiaia o ka paani kinipopo e like no me na wa i hala ae nei.

            O na hui i ku mua ae ma ke kahua oia no ka Elks ame Punahou a oiai nae aole no i maikai loa ka paani ana a na aoaoa a i elua, ua loaa ae no na mea nana e hoohauoli i na manao o ka poe i kipa aku e ike kumaka i keia hana hooikaika kino, a o ka huahelu no hoi i puka ae aole no i kiekie loa. Na ka Elks ke komo mua, a he hua kaka ka mea i loaa ae, pela no hoi me Punahou a hiki i ke komo ekolu ana akahi no a loaa wahi ai pun ii ka Elks a i ke komo eha ana loaa i ka Punahou. I ke komo eono loaa like na ai puni pakahi ia laua, e pa’ipa’i ana hoi na aoaoa a i elua; eia nae i ka ehiku ame ka eiwa o na komo ana ua malele loa aku la ke Elks imua me na ai-puni ekolu, a o ka pau ana no hoi keia o ka laua paani ana. Elks 5 -- Punahou, 2.

O ka hookuku elua mawaena no ia o Honolulu ame Kamehameha, a o keia hoi ka manawa i nui loa ae ai ka poe i hele ae e nana i ka paani ana. I ke komo mua ana no holo loa o Honolulu imua me na ai puni 5, a he hua kaka wale no ka Kamehameha a hiki i ka eono o na komo ehiku ana, a he hookah hou iho a Honolulu, hui pu aku me na ai puni mua ua like me 9 ai puni ia 3 wale no a Kamehameha.

I keia Poaono o Honolulu ame Mail eke paani mua ae ana, a o ka lua mawaena o Kamehameha ame Punahou. O keia malalo iho nei ka papa kuhikuhi i koe: insert schedule.

 

Papa Kuhikuhi Kinipopo.

KAU MUA.

“          13  --   H. A. C. vs. Mailes.

                        Punahous vs. Kams.

“          20  --   Elks vs. Kams.

                        Punahous vs. Mailes.

“          27  --   Punahous vs. H. A. C .

                        Elks vs. Mailes.

June     3   --   Kams vs. Mailes.

                        Elks vs. H. A. C.

“          10  --   Punahous vs. Elks.

                        Kams vs. H. A. C.

“          12  --   H. A. C. vs. Mailes.

                        Punahous vs. Kams.

“          17  --   Elks vs. Kams.

                        Punahous vs. Mailes.

“          24  --   Punahous vs. H. A. C.

                        Elks vs. Mailes.

July      1   --   Kams vs. Mailes.

                        Elks vs. H. A. C.

 

KAU ELUA.

“          4   --   Punahous vs. Elks.

                        Kams vs. H. A. C.

“          8   --   H. A. C. vs. Mailes.

                        Punahous vs. Kams

“          15  --   Elks vs. Kams.

                        Punahous vs. Mailes

“          22  --   Punahous vs. H. A. C.

                        Elks vs. Mailes.

“          29  --   Kams vs. Mailes.

                        Elks vs. H. A. C.

Aug.    5   --   Punahous vs. Elks.

                        Kams vs. H. A. C.

“          12  --   H. A. C. vs. Mailes.

                        Punahous vs. Kams.

“          19  --   Elks vs. Kams

                        Punahous vs. Mailes.

“          26  --   Punahous vs. H. A. C.

                        Elks vs. Mailes.

Sept.    2   --   Kams vs. Mailes.

                        Elks vs. H. A. C.

 

Ua ala ae he haunaele kuikui puupuu, pau pu me na pauku laau, mawaena o na Pake Korea ame na Kepani e hoomaluia nei ma ka Mokupuni o Kahakaaulana, i ke ahiahi Sabati mai. He hookuku hukihuki ke kumu o ke ala ana o kea haunaele, a mamuli o ka lilo ana o ka lanakila i na Kepani. He hookah Korea in oho ke poo.

 

HOOLAHA PALENA AINA.

            Ua waiho ia mai ka palapala noi e hooponopono ia na palena o ke Ahupuaa o Kahua-nui, ma ka Apana o Kohala Akau, Mokupuni o Hawaii, Teritori o Hawaii, U. S. A., i mua o ke Komisina Palena Aina no ka Mokupuni o Hawaii, e na Kahu Malama Waiwai o James W. Austin, i make, nona ia aina:

            Nolaila, ke kauoha ia aku nein a mea nona keia aina, ame na mea nona na aina e pili ana, e hoolohe ia ana keia palapala noi me na hoike e waiho ia mai ana, ma ke Keena hana o ke Komisina Palena Aina, ma Hilo, Hawaii, i ka Poaha, la 8 o Iune. M. H. 1905, hora 9 kakahiaka Hilo, Hawaii, Mei 6, 1905.

FREDIRCK S. LYMAN

Komisina Palena Aina, Apana Kaapuni

            Ekolu ame Eha, T. H. @067 -- May 12, 19, 26 -- June 2, 9.

 

HOOLAHA O KA HUI AINA O WAIMEA, OAHU

            E noho ana ka halawai o ka Hui Aina o Waimea, Oahu ma ka hale Hookolokolo o Waialua, Oahu. T. H., ma ka Poaono la 20 o Mei, 1905, ma ka hora 1 P. M. Ke kauoha ia kau nein a lala apau o ka Hui Aina o Waimea e hiki mai i keia halawai no ka hoolimalima ana i ka aina o ka hui. Hele me me ka makaukau.

Ma ke kauoha.

                                                                                    PETER UMI                          

Lunanui

Waialua, Mei 9, 1905.

 

Pau ka Nalulu.

NALO PU ME NA NAWALIWALI O KE KINO AME KA FIVA.

KE ANO O KA HOOLAIA ANA O KEKAHI WAHINE MAI NA MEA HOOPILIKIA NANA I LUMAI I KONA OLAKINO.

            O na kumu i loaa mai ai ka nalulu a eha nui i ke poo he nui no, aka o ka hapanui mai ke koko ino mai no a i ole koko laaumake. No ka anaemia ua lahilahi a uuku hoi ke koko; aole i loaa ka hanai pono ia ana o na aakoko, a o ka ehaeha ana oia ko lakou hoike ana mai ia mea. I ka loaa ana i kea nu ua omo aku ke koko i ka ea kawa-u a laau make mai ka lepo mai, a o keia ka mea nana e hoopiha i na aakoko me na mea e poino ai a loaa mai na ehaeha. I ka loaa ana hoi i ka rumatika, malaria ame ka grip, o ka loaa ana o ka laaumake iloko o ke koko ka mea nana e hoala mai i na ehaeha, a pela no na ma’i e ae.

            O na laau hoola nalulu he haawi wale no lakou i ka maha no kekahi manawa. He hoomalule wale no ka lakou hana i ka eha, aka aole he kipaku aku i ka laaumake i komo mai i loko o ke kino a loaa iloko o ke koko. O ka Dr. Williams’ Pin Pills oia ka mea nana e hoomaemae holookoa i ke koko a e nalo no ka eha no ka wa mau loa. O na wahine ka poe i ike nui i na hana a keia mau huaale i ka hoola ana i ka nlulu o ke poo mamuli o ka loaa ana i ka anaemia..

            Penei ka Miss Stella Blocker i hoike ae ai: “O na Huaale Akala a mai i na mea no’u e pono ai. E loaa Kauka Williams ka mea nana i hana mau ana ia’u ka nalulu o ke poo. Mahope o ko’u lawe ana he ekolu mau pahu o keia huaale o ko’u ola loa no ia.”

            “Pehea ka loihi o kou nawaliwali ana?” i ninauia aku ai oia.

            “No kekahi mau makahiki. Aole e hiki ia’u ke hoike aku i ka manawa o’u i loaa ai, no ka mea he nee malie kea no ma na degere like ole. He mau makahiki keia iho malie ana o ko’u olakino ilalo.”

            “Ua loaa anei oe i kekahi mau nawaliwali e ae?”

            “Ua nawaliwali loa ia wau a no keia mau manawa ua loaa wau i ka fiva. Ua poino ko’u mau puupaa e like me ka poino pu ana o ko’u poo.”

            “Pehea oe i konoia ai e lawe i keia mau huaale?”

            “Ua ike wau iloko o kekahi nupepa o ka Hema i ka hoike a kekahi mea i hoolaia kona nawaliwali i kulike me ko’u e keia mau Huaale Akala a Kauka Williams. Aole i loaa mai he wahi pono no’u mai ko’u kauka mai, no laila kuai iho la wau i pahu o keia mau huaale. Mahope o ko’u lawe ana i ka pahu mua ua loaa iho la ia’u ka oluolu a hoomau aku la wau i ka lawe ana i hiki i ko’u ola loa ana.”

            Aia ko Miss Blocker wahi ma Leander, Louisiana. Ke kuaiia nei ka Dr. Williams’ Pink Pills e na halekuai laau lapaau apau. Mawaho ae o ka nalulu ke hoola nei keia mau huaale i ka lolokaa, ka pilikia o na aakoko, ke kapalili o ka puuwai ame ka rumatika.

 

Mrs. Emma Yates ua Hala.

            Ma ka wanaao Poaono, Aperila 29, ma ka home o kona mau makua aloha ma Honaunau, S. Kona, Hawaii, ua haalele mai la i keia ola ana o Mrs. Emma Daniels Yates, mahope o ke kaama’i pokole ana.

            He lono kaumaha keia e panaiia aku nei imua o na hoaloha lehulehu o keia opio wahine, e noho nei ma Honolulu nei a ma na wahi e ae, oiai he opio wahine keia i aloha ia e kona mau hoaloha, i alo pu hoi me ia i ka la ame ka ua o Honolulu e imi ana i ka naauao no ka hoonaauao ana aku i kona mau hoa Hawaii ma ka oihana kumukula.

            Ua hanauia oia ma Kohala, Hawaii i Okatoba 7, 1878, a i kona hala ana aku la ua piha na makahiki he 26, 6 mahina ame 22 la. He opio wahine i hoonaauaoia ma ke kula aupuni o Kawaihae-kai, malalo o T. S. K. Nakanelua, a mahope mai komo i Maunaolu Sminary no elua makahiki, a hoi no ke Kula Hanai o Kohala, a noho malaila no eha makahiki a puka me ka inoa maikai a hoi me na makua no kekahi manawa pokole a hoi mai no Honolulu nei kahi hoi ana in oho hana ai ma ko makou keena humuhumu buke no elua makahiki me ka mahalo ia e kona mau hakuhana.

            Ua kikooia mai oia e na makua o na keiki o Honaunau, kahi hoi e noho ana kona mau makua, e lilo i kumukula, a ua waiho iho oia ka hana o ko makou nei keena a hooko aku i ka leo kahea o kona mau hoa Hawaii, a ma ia kulana oia in oho ai a hiki wale i kona kikooia ana mai e kona Mea nana i hana e hoi aku e hookuu i ka luhi ame na mea o keia ao. Iloko o Novemaba, 1904, ua hoohuiia ae la oia me Julian Yates ma ka berita laa o ka mare. He makuahine oluolu a heahea, he kumukula i aloha ia e kana mau haumana, a he malama makua hoi ame kona mau pokii. Ua haalele iho oia he makuahine ame ka makuakane iloko o ka ehaeha, na kaikaina, a he kaikunane e noho nei ma ke kula o Sana Lui malalo hoi o ke kokua ana a kona kaikuahine i hala aku la, ame kana kane aloha e lei hoomanawanui aku ana i ka ukana a ke aloha. Walohia wale.

            Ke komo pu nei ke Kilohana iloko o ka haawe pu ana i na luuluu ame na kaumaha me na makua, kana kane aloha ame ka ohana holookoa, a ke haliu ae nei i na Mana Kahikolu e hoomama ae i ka naau kaumaha o na makua, kana kane ame ka ohana, a e hoomanao hoi, oiai he opio Karistiano ka mea i hala aku @@, ala no he lei i hoomakaukauia nona ma o, a aole oia i make aka ke moe la no oia, a he wa no e ala mai ai, a e hui ai he alo a he alo me ia. “Pomaikai ka poe make ke make iloko o Kristo.”

--

            Ma ka mokuahi Korea o ka Poalua nei i ikeia ai o John E. W@@@@, ke poo o ka Oihana Makaikiu o Amerika, oia kekahi o na ohua. Ua hala loa aku oia no Manila no ke kukulu ana i keia oihana mala@a, a iaia e hoi mai ai i Augate ae nei e kukulu ai oia ia oihana maanei.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

HOOLAHA MANAO E PANIKU ME KUAI.

LIZZIE KAINANA PUAHI

            Mamuli o ka ma@@ e ke @@@@@ i paa iloko o kekahi pu@@@@@@ ki o ka la 14 o Ianua@@@ hanaia e a mawaena o Lizzy Kainana Puahi o Honolulu, Oahu. @@@@@@ Hawaii, Mea Moraki Mai ame @@@@@@ I. Cre@ore o Boston, Massachusetts. Mea Paa Moraki, a i kakauk@@@@@@ ko o ke Keena Kakaukope, Oahu @@@@@ o ka Buke 243, aoao 16@-172, a @@@@@@ na Pauku 2161 ame 2162 o na Kana@@ Hooponoponoia o Hawaii, @@@@@@@ ces I. Crehore (w) i oleloia, Mea Paa Moraki, ma keia ke haawi @@@@ hoolaha ke manao nei oia e @@@@@ ka moraki i oleloia no ke kumu @@@@ ia e hoike ana o ka uku ole a o ka ukupanee maluna o ka @@@@ @@ @ ka Mea Moraki Mai i oleloia @@@@@@ paa iloko o ka moraki i oleloia i ka manawa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o na aina pakahi a pau loa i paa a i hoakakaia iloko o ka moraki oleloia ame na hana hou malama iho a i hoakakaia mahope ae nei e k@@@ aku ana ma ke Kudala akea ma @@@@ na kudala o James F. Morgan, A@@@ Kaahumanu, iloko o Honolulu ma ka Poaono, ka la ekolu o Iune. A. D. @@@ ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

            1. O ka waiwai i paa iloko o ka moraki i oleloia a i manaoia e kuai aku e like me ia i hoike mua ia ae nei, oia ke@@ @. O keia mahele o ka aina i kappa@@ o Kawaaloa e waiho ia iloko o ka la o Apili, Kalihi, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, oia no hoi ka apana 15 o ka L. C. A. 803, Palapala Sila Nui 604 ia Alexander Adams iliaina @@@@ eka.

            2. O keia poe mahele o ka aina @ waiho ia iloko o Kalihi i oleloia oia no hoi na apana 2 ame 3 o ka L. C. A. 1801. Palapala Sila Nui 3288 ia Naa@.

            Apana 2: He owawa maia kalo ame ko ulu iloko o Huea, Kamananui, Kalihi, Oahu, iliaina 2 eka.

            Apana 3: He pahale ame aina mahi maia ma Huea, Iliaina 1.2-100 eka.

            3. O keia mahele o ka aina e waiho ia ma Kaakopua ma Alanui Emma iloko o Honolul i oleloia oia no hoi ka hapa o ka Apana 27, i ho@kaka@a iloko o ka Palapala Sila Nui @@@@ L. C. A. “B” ia Waikane. Nona ka iliaina o 3285 kapuai kuea.

            4. O keia mahele o ka aina e waiho ia ma Kaneloa, Waikiki ma ka Mokupuni o Oahu i oleloia nona hoi ka iliaina o 6 59-100 kaulahao, oia no hoi ka hapa o ka Palapala Sila Nui Helu 2837 L. C. A. 6088 ia Manamana no Kapaole, a i hoakaka pono loa ia iloko o ka palapala kuai o Moses Puahi a Mrs. Lizzie H. Hiram i hanaia i Iune 18, 1891, i kakaukopeia iloko o ka Buke 130, aoao 369, ame na aina e ae e waiho ia iloko o Kaneloa i oleloia a ka Mea Moraki Mai i oleloia i loaa ai he poo kuleana maopopo maoli maluna o lakou.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala Amerika no hoi a ma ka aoaoa o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            No na mea aku i koe e ninua @@ ia Ballou ame Marx. Stangenwald Building, Honolulu, na Loio o ka Mea Paa Moraki.

            Hanaia ma Honolulu Mei 12, 1905.

FRANCES I. CREHORE.

                                                Mea Paa Moraki.

3067 -- May 12, 19, 26 -- Iune 2.

 

OLELO HOOLAHA PAPA.

            Ke hoike ia aku nei ka lohe i na kanaka apau, o na poe apau e haawi ana i ko lakou mau waiwai ma kea no hoaie i kekahi kane a wahine ma ko’u inoa e hole mau ia aku no lakou ke ole e loaa aku mai ia’u aku he palapala kauoha e ae ana no ia hoale ana

MAIPUU

May 12, 19.

 

E HOAO I KA CHAMBERLAIN PAIN BLAM.

            Aole he laau hamo e ae e loaa koke ai ka oluolu mai na eha rumatika mai. Aole loa hoi he laau waiwai nui loa no na eha koikoi loa e like me ke kua eha ame ka eha o ka umauma. E haawi i keia laau hamo i na hoao ana a e hookamaaina aku oe iaia i kana mau hana hooia kamahao a e hiki mai ana no ka manawa au e hoohemahema ole aku ai iaia. Ke kua@a nei e BENSON, SMITH & COMPANY, Ltd., na agena ma Hawaii nei.

 

HUI HOOLEWA HONOLULU

            Ke hooiaio nei keia hui i kana mau hana kokua i kona maul ala. I keia wa ua oi mamua o 1300 lala a ke pu mau nei i kela ame keia la.

                                                                                    J. H. TOWNSEND,               Kakauoleia

 

Ina He Makemake

-KOU I KA-

Lauoho Maikai

E Heluhelu i keia

Malia paha ke pau nei kou lauoho ka helelei, a koe kakaikahi. E kau i ka laau mamua o ka pau loa ana i ka helelei, e hana i laau e ulu @@@ ai. O ka laau

“Laau Hooulu Lauoho a Ayer’s”

            ka mea e niu hou ai He nani ke lauoho ke ulu mai, a he nui hoi.

Ina @e @awaii ka ulu ana o kou lauoho. O ka

“Laau Hooulu Lauoho a Ayer’s”

ka mea a manoanoa ai ka ulu ana, a ke loaa i keia laau pau loa ka helelei ana. I na he piha kou poo ke Kepia o ka

“Laau Hooulu Lauoho a Ayer’s”

ka laau @ pau ai a maemae kou p@a Ke loaa i keia laau e hoi hou ana ka ulu ana o kou lauoho a like me ke kou wa bebe.

Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayer & Company, Lowell, Ma@@. U. S. A.

E loaa no keia mau Huaale ma ka Hale Kuai Laau o Hollister, alanui Pap@.