Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 31, 4 August 1905 — MAKAIKIU PETERIKA MAFE. Ke Kolopa Uneune i na Nihiliti, Ka Hoopakele o ke Duke Kiekie. [ARTICLE]

MAKAIKIU PETERIKA MAFE. Ke Kolopa Uneune i na Nihiliti, Ka Hoopakele o ke Duke Kiekie.

MOKUXA XVI. KA MAUHI.NI A KB KANAKA LOEA. % Ea„ he nui aku no ka paha na hua e komo ai i loaa ole mai ia*u," i noonoo iho ai ka makaikiu, "eia nae aole wau i ike ia mau hua. nolaila e hookuu aku ana uo wau i keia kanaka e komo uiai me ka na:ia ole ue ia mau hua." W E komo mai, e lvaiia Kivi, v wahi aka makaikiu, me kona hoa lualu ana i ke kaulahao a hoohamama hou ae la i ka puka. Eia nae aoh>4ie mea a ueeu mui o ua Ivana nei, aka ku mai la oia me ke ano kaualua ike komo am* mai. >'o ia mea ua pahaohao iho la o Petei*ika i keia mea. a na ia pahaohao i kono akn iaia e kau aku i ka malamalama o ke kukui i na maka o ua Ivana ia, a oia hoi kona manawa i ike maopopo loa ai ua pololei kana koho ana o lvaua no keia. E ku ana ua alakai la o na Nihiliti ma ke aiapii, a aia hoi tna .luna o kona helehelena he hiona kaumahīi ame ka hilinai ole. o ke kaa ana no hoi o ko Peterika helehelena mahope o ka malamala ma o ke kukui, nolaila ua pouli iho la keia e hiki ole ai i ua Nihiliii la ke ike mai i ko ianei heleheleua, eia nae aole no i nele ko Ivaua ike ana mai i ka umiumi i kamaaina iaia, e maopopo ai no iaia me ka hoohew ahewa ole mai o ke kanaka loea no keia e ku nei iiuiia o kona alo. Ka keia ike i hookomo aku i ka nianao maka*u iloko o ka makaikiu malia paha o loaa pono mai oia i na maka oi oua Ivana la, oiai aole paha e nele ka loaa aku o ka noonoo iloko o lvana o keia kukui nona ka malamalama ē kau aku nei imua ona he kukui ia i ikeia o na makaikiu wale no ka poe i laleo me ia ano kukui, I eia nae aole ia o ka mea uana e hoanoe ana i ko Ivaua noonoo ia manawa. | %< Owai keia i kapa mai nei ia*u o Ivana?" i ninau mai ai o Ivana me ka leo koikoi. J u owan ka i kahea aku nei ma ia inoa, e lioaioha Ivana Kivi/' wahi a Peterika i panai aku ai, e hoohalike ana hoi me ke ano o ke kamailio ana a na Nihiliti. "Owau ka i kahea akn nei ia oe ma ia ' inoa, no ka niea ua ike maopopo no ke kanaka loea o oe no ia/* ! Eia nae me he mea la aole i lawa keia haina e hoopau iho ai i ko lvana hopc»hopo ā maka'u. Aia no oia ke ku mai la me kela manao hilinai ole no iloko ona, i i4 E komo mai iloko nei, e Kivi/' i hoomau hon aku ai o Peterika, l'ūiole lie mea nana e hoanoe i kou noonoo. aole oe iwaena o ka mea i malihini ia oe. M - j , Ma keia mau olelo aka makaikiu ua hoopauia ae kekahi inau manao anoe o na Ivana la, a moliala ae la lioi kona nanaina, a pilie mai la. ' . | <f Anoe maoli no oe, eka loea, eia nae ua pololei oe, ua lioopuniia kakou me na poe malihiili, a ua haulehia hoi kakon malalo o lakou." | Me keia mau olelo komo mai la uamlakai nei ona Nihiliti iloko 0 ka hale, a ia manawa no hoi i pani koke aku ai o i'eterika i ka puka a hoopaa iho la e like me ia ana i ike ai i ke kanaka loea e hana auu. | , MOKCXA XVII. MAKEMAKE I MEA HOOPA-HU. "Heaha kau i hana ai e like nne keia?" i niuau mai ai o Ivana. "I keaha hoi?*' <v lve hoopio ana hoi i na kukui?" '•Xo ka mea ua hiki ia kaua ke nolio iho no pela e j>ouli ai, aole auei pela?'' <4 Pela io :no paha, aka aole j>o!a kaua mamua aku nei/' "Peia anei? He mau kumu no ko'u oka hana ana peia." la Peterika i hoopuka ai i keia mau olelo, wehe aku la oia i ka puka e komo aku ai iloko o ka lumi hookipa oia no hoi ka 1 uuii ana 1 lele ai a komo iloko mahope o kona liooholo ana i kana hana e hana ! ai no ka hoopakele ana ae i kona ola. | <% E hoomau »ku Ika hele ana imu'i," i kauoha aku ai o IVieri k«V M iam i i kuha'u hou iho ai o Ivana. *'*Heaha lioi keia ou?' ? i uinau aku ai o Peterika. "E ke kamaka loea," i pane mai ai o Ivana, "o oi» ke kanaka hope !oa a'u e hookonio mai ai i na manao hoohuoi ilok«» o'u nou, aka oiai ua nui na mea i ala koke iho nei. e hoike aku wau ia oe me I a hue.a ole, aole o'u makemake i kou ano i keia po. v | "Ke mao]>opo aku la ia'n kou manao,-' wahi a"iVterika i p;m<' aku ai. e hoohalike ana hoi i kona leo e like ine ko l.oea Melehen*. ."e hoike koke akn ana no wan ina kumu. Aole anei oe i ike o\v:ni no kekahi i hoanoe ia e na mea i ala koke iho uei?'' j <,: Ke iHanao nei wau ua loaa mai ia oe lie mau kuniu e hoauiH-ia aloe. r i panaii ,wai ai o Ivana, "ua pakele mai oe mailoko mai <> ia mau uiea.-' j "Ihea aika wa hea?" i ninau aku ai o Peterika. I "Mai hoao.mai oe e hoopaapaa mai," i puana ae ai o lvana. u»e kona uluhua. "Ua ike no oe o ka'u i manao ai oia no kela inan.iwa ou kna ke Kiekiena o Hohokena, ka mauawa hoi a kela kiu naanao li aneane ai e lilo aku oe i pio nana.'* "Ae, oia," i panai aku ai o Peterika, "ke manao nei wan 'i* l •aneahe maoli no wau e paa iaia." | "Ki? mahmo nei wau aole,i-maopopo ia oe na mea i kau aku ma luna o N'ahuliniea," wahi a ivana. "Aole, heaha kona pilikia? v "Ua paa oia hopuia e like me kekahi poe e iho o kakoii." "Ua manao hoi wau.*' i panai aku ai o IVterika, "o keia Vala,dimea oia kekahi o na kanaka ikaika a naauao hoi i kana iuea «■ hana ai, M : <fc l T a loaa like mai no ia manao iloko o'u; eia nae ua paa i«> n° oia. Ehoa ae hoi oe ike kukui, eka ioea, i hiki ai ia'u ke ik«- i ko'n hele ana." Ma keia iho ia i hoomaopopo iho ai ka makaikiu ua hemo ae ka hoohuoi o ua l vana la i keiamanawa. noiaiia i wehe ae ai o 1N ike pam o kama kukui. Ia manawa pu no hoi kaulono pono nku ' :l kena man ma ka me ka manao e ike aku ana i ka hamama mai o kn |«apahele o ua mmi la e like me ia ana i ike ai iloko o ke keena Iniua o ke kanaka loea; eia nae aole ia mau ano, a he papahele j»aa kan i iik^akuai. <4 He makemake. ko*a e hoomau ike kau ana oka nialainalanui (> kaHi knkui ihina o ka papahele/'' wahi a Peterika i puana ae ai" ka mea ua ik<i*ia aku malia paha m komo mai nei kekahi kanaka

nana e hoo|*>nio -ia*u a ke pw inai ni'i oia ma k*-kahi wahi me ka makatik«iu ♦' mai mahina o*n," ? -K<* m.inao n»«i wa« o ia iho la ka hana pono «* hana ai/" i kako<» • inai ai o lvana. a ia manawa ijo lioi i koino loa akn ai oia Hoko o ka! Inuii n noho iho la ilnna o kekabi noho. k laia i noho iho ai ua'huli awiwi mai la oia a uana mai la i ke[ kanaka ana i kuhihewa ai oia ke kanaka loea, aj ka wa a Ivana i j hana ai pela oia no nianawa a Peterika i pani ae ai i ke po i | o ke kukui a noho pouli iho ia laua. ! •Healia no hoi ko kaua mea e nele ole aku ai a nolio iho iloko 0 kon ke<*na oihana?" i ninau inai ai o Ivana, "kahi hoi i hiki ia kaua kr» noho iho me ka a o na kukni. no ka mea ke manao nei wau aole he nian pnkaaniani malaila. a e ike oie mai ana kekahi mea mawaho mai eia oe i ka hale nei?" •ii«- hana lioao kekahi a'u e waiho mai la iloko o ua lumi la i keia manawa, n<»laila aole e hiki ana ia u ke komo aku iloko olaila iio kekiihi inanawa." i panai aku ai o Peterika. "Ua hiki no hoi ia kaua ke kamaiiio »o iloko o keia pouli/ io no .e hiki ana no ia kaua ke kamailio iloko o keia i>ouli, * j 1 pane mai ai o Ivana, u eia noe aole e hiki pono ana ia uke hoike ae | i ko'u makemake iloko o ka pouli e like iho !a me keia, oiai he make-! make no kt»*u e nana akn no i na maka o ko'u hoaloha i ka manawa j jfu e kamaiiio ana." I -Heaha kau mea paakiki i hiki 'ole ai ia oe ke lia'i mai ia u. j *'Kia kak«»u iloko o ka poino. eka loea. v i pane mai ai o Ivana. j : -IN'la anei kou manao?" ■ _ j -Ke hoike aku nei wau me ka ]>ololei, eia kaiia iloko o ka poino. t Aole wah' o ia-, aka ua ikeia kou ano. v ••I'ehea oe i ike ai ia mea? v ' > ••Na Vahnlimea i hoike mai ia'u ua lolie akn oia i ke kahea ana o kela kiu ia o<» ma kou iuoa i'ionoi mahope iho.o kela haawina nianao- ( nao malnna o ke Kiekiena o Jlobokena. I "Alaila ua ike oe ia Valaciimoa?" J "Ae: na hele aku wau 110 ka halewai maliope iho o ka hala ana j aku o keia kiu. a kamailio pu iho la maua. l a hele aku w;au a hoike aku i ka oihana makai he loio wau no VaUvdimea/' •'Nolaila. ke manao nei oe e loaa ana wau i keia kiu! •*l*a loaa. oe iaia, a ina, aole oia i hiki īnai nei ianei, alaila e nianaolana iho oe e hiki io mai ana 110 oia ianei. •'Pehea e loaa ai iaia ko'u wahi e noho nei?-' 4 *He uH'a maopopo ole ia iau, aka lie kanaka maalea maoli no keia. a kaua no hoi e hoohewahewa ole ae'ai e liiki mai ana ka ma* nawa ana e kipa maoli mai ai oia ianei. Eia nae me lie mea la aole loa he wahi hopohopo iloko ou, oiai ke manao nei oe oiai oe iwaena o keia mau mea npau au i hoomakaukau ai iloko o kou home no ka pale ana ae ia oe ua pakele iho la no oe mai keia kanaka mai e kau nei ka weli iwaena o kakou; eia nae ke hoike aku nei wau iko 11 manao ia oe, e hiki io mai ana no ka manawa a keia kiu e.kau ai;naluna ou. ke hoo mau oo i ka hoohemqhcma ana." Aole he pane ma ka aoao o ka makaikiu no keia mau olelo, aka nau iho la kona mau nilio, me he niea la ua kuaki oia no keia mau olelo i hoopukaia aku imua o kona alo. like nie ka loihi o ka manawa a keia kiu e hahai ai mahope o ko kaua meheu,'- i hoomau loa mai ai o Ivana, a aole loa he mea e hahai mai ana mahope o kaua, aka o na poino wale no a hiki ole ia kaua ke hoouna a\ku i ka. kaua hoike imua q ke duke kiekie." ® "()wai, ma kou manao ana, keia kanaka e kauia nei ka weli? v i riinau«aku ai ka makaikiu. 1 ' "Aole no i maopopo loa ia'n, eia nae he hookahi wale no kanaka a*u e «oonoo ae ai i hiki ke hana mai i*na hana e like me"keia?'' "A, owai ua kanaka la? v "O Nikoloka Kaaka wnle no." Maanei i muniule iho ai laua, a na Peterika i hoopau ae i ko laua noho muinule ana, mamuli o kona pane ana aku: "Alaila, he makeinake kon e INikoloka Kaaka, aole anei pela?" "0 ia iho la ke kumu o ko'u hiki ana mai nei'ianei i keia po. Ua wawahi iho oia iko kakon ahahni; he nui hoi kakou poe i make. a 0 kekahi poe hoi \u\ pau ika hopuia. Ooe a owau wale no na mea 1 koe iho." "Aka hoi." i kahamaha ae ai o Peterika. "aia no he poe e aku i kor mawaho ae o kana aole i pau i ka hopu ia. v ••!Vla no," i pane mai ai o Taladimea me kona minoaka hoohenehene ana mai, '*eia nae o ia poe aole lakou i ikeia, a he iuoa wale ilio no ko lakou. Ua like lakon me ka ole ika manawa oka hana, a i keia manawa. o ka poe o lakou i haalele ole aku ia 2su loka eia lakou ke noho nei me ka nui o ka maka'u e hiki ole ia lakou ke kokua mai ia kaua. a aole ''io hoi he poino e loaa mai ana mai a lakou mai. no ka mea e maka ? u ana lakou ika hoike ae.' ? . "Alaila o kaua wale no na mea i koe iho?" "O kaua wale iho la no, a ina aole e holo\H)no ana ka kaua hana, alaila o ka haulehia no ia o-ka-papahana a ke duke kiekie." O kana e maka'u ana ia nianawa oia ko ke kanaka loea ike iho ua loaa iaia ka uianawa e hoo{K\kele ae ai iaia iho. a puka aku mailoko aku o ka hale a holo aku, eianae ua manao iho la no o Pe e ika lie iio na manawa i koe a inalia o loaa mai kekalii mau mea ano nuf mai ia Irami mai,.e pili ana i ka duke kiekie, i keia mauawa a laua'e pa> paleo nei. . "Heaha kan i manao ai e hana aku?" i ninau aku ai o Peterika. < "Ke makemake nei wau e hana mai oe i mea hooj>a hu,'* i panai mai ai o Tvana. '•mailoko mai o kau mau mea hoopa-hu ikaika loa. w "O kela anei a kakon i hoouna aku ai ika Za?" u \e. 3 ' " . - "He mea pilikia keia o ka lawelawe ana." "Aole e uana i kela, no ka mea ua oi aku ka poino e hoopuni nei ia kaua a oia ko'u mea i makemake ai e hoohaua aku i ua mea hi? 4, Pehea oe e hana aku ai? v w Makemake au e hoolei aku ia mea maluna o ua kin la. v 4> Ua/ke no oe e paa ana no oe i ka hopuia. a i ole i ka manawa palia auahei e pu hu ai ua mea la o kou make pu no ia/ ? ike no wau ia mau mea apan," wahi a Ivaua. "a.no ia mea ua hoomakankau wau ia'u iho no ia mea, no kd mea ke ha'i aku nēi wau ia oe o keia wale iho la no ke a4ahele a kaua e4iiki ai ke malama iho ia kaua e hele lanakila aole hou ae ma kekahi ano okoa ae oiai keia kin e ho«>mau nei no i ka hann ana mahope o kaua. ' ike iho no hoi oe, e ke kanaka ioea,** i hoomau loa mai ai o Ivana me ka henikoikoi loa ana iho i kona leo t *ua oi aku ka maalahi ao'u e pepeh» iho ai i ua kanaka la i ka la malaelae uia ke alanui nui o Alakea, me ka nana mai o kekahi mau hanen kanaka maluna o ia haua ana mamna o ka hoohala hon a»a i iwak&haa-kumamaha hora iloko o ka pihoihoi.' % loaa aku aua na mea hoopa hn la ia mv wahi a Peterika. 4i Pehea ka loihi o ka manawa a makankan oe?'* He niimu hoopuhili keiā i ko Peterika nomioo. a aia hoi iioko ona ka iini e hm>pan koke ia aekeia mau papaleo aua a laua/eia nae oiai aole oia i lohe i kekahi mea e pUa ana no ke kaiuika loea v ua 1110 iho : i mea paakiki nana e koho ai i kana mea e hanai. V **Ue men pouo ia'<s ke hele aku iloko oke keeaa i p&iie aka : «Io ■ ; « kana like no ke hele like aku." i pme aku aip Ivana t ; * » mafflm*k.psk ao hoi i lohe aku ai ka makaikiu i ke kn mi ae,o uH : tA<&* i