Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 35, 1 September 1905 — ALAILA UA MAIKAI. [ARTICLE]

ALAILA UA MAIKAI.

Ka aponoia ana o ka papa ukuhana ma ka la a oi loa aleu ka moakaka loa e puhili hou ole ai—o ka hoomaopopoia ana o ka uftuhana o ka la i ka akahi dala me ekolu-hapaha no na lahana wale no me ka hookomo ole i na Sabati. koe nae na Sabati e hoohanaia. ai na limahana no na hana kuikawa i kupono ole e waiho waie ia ka hnna ole ia. O keia iho la ka ka Papa Lunakiai o lee Kaiana o Oahu i hooholo ai ma ka halawai hana o ka hebedoma i haia a he hoike maopopo ia i ka hooko ana j i ka makemake o na makaainkna o ke Kalana, o ka pae uku auhau hoi, -a o ka pio ioa ana no hoi ia o ke ala liou ana mai o na papa ukuhana huikau alunu waiwai o ka lehulehu o na wa i hala koke i hoohanaia ai, a o ka ulaaia ana o ua apo papa ukuhana hoehaa nei i hoomahu'i mau ia e ka Teritori a i hoaoia iloko o ke kalana, i ko makou manao maoli o ka uiaa pu ana aku i ke kumu o.ka papa ukuhana ola ka hana i kupono loa aole e hoohalaia ka noonoo kaupaona i kaulike ai ka hooko ana ina paha ma ka ulaa aku i ua kumu nei a i ole he naauao paha ia o ka paa mai iaia. He hookahi nae mea i maopopo loa oia maoli ka hemahema ino loa o kela papa ukuhana i hoomahele mau ia ai e ka Teritori iloko o ka oihana lawe opala a makou e pane kanalua ole nei i lea hemahema loa o ka luna nana ia papa ukuhana i kukulu i hoohanaia ai no na makahiki i hala a nui ke poho o ke Aupuni a ina aole ke Aupuni Kalana o Oahu ma o ka Puuku hana ku i ka makemake e pololei, inā aole e kuha'u iho ka hoomau ia aku o ia ino imua. Alaila aole e haohao hou ana na limahana o ka oihana lawe opala i ka loaa nui hewahewa aku o ko lakou ukuhana i oi loa ae maluna o ke kupono, a lakou i upu mua ole ai pela e hanaia mai ai, i lilo hoi i mea hoopuiwa nui I ko lakou uku kauleleia aku ai, a he maikai hoi ia ma ka apao o ke Aupuni ame ka aoao elua —na limahana. A i ka pau ana ae la o ia puumake i ka hooponoponoia e maikai auanei na hana o ko keia mahina a me keia mua aku, aka aole ia he mea e hoike mai ana i ka hookuu aku i na hana huikau o ka papa ukuhana o ka wa i hala maloko o ka noii pono ana i mea e maopopo ai ka papaku o ke kahua holookoa, ina paha ua laelae a malae-

lae ole paha, a. oiai aia no ia hana iloko o ka lima o ke komite noii o ka oihana lawe opala i waeia ae ai e ka papa Lunakiai, ke nana aku i ka Pap:. Lunakiai ke ake nei ia e ike aku i ku hua o ka hana noii o ua komiie nei a oiai he hana nui ua noil kumuko'a nei e hala ana kekahi manawa, aka i ka wa e waihoia ae ai ka hoike o ua komite nei i ka Papa Lunakiai oia auanei ka manawa o ka lehulehu e ike ai i ke auiki ame ke aunui, a ua kuleana no hoi ka lehulehu e ike oiai he waiwai ia no ka iehulehu. Malai.a, e kau aku no na maka i ka hua e puka mai ana, eia nae, ua maikai na hana e hoomaheleia nei. O ka law e ana o ka poe mea home o Palolo a poe mea home kuonoono e ae a puni ka Paeaina i na hooaiai kokua a kakoo a makou i kalele ai maluna o ia kumuhana ma ka helu o ke Kilohana i hala oia auanei ke aianui e paa ai na aina hookuonoono i haawila mai e ke Aupuni like loa me kela i loaa iho nei i ko Palolo po e noi aina, a o maiama a hooko mau ana ia mau rula a kanawai aina hoi i hoopaaia i alakai a hala ka eono makahiki a ke Aupuni i makee loa ai a loaa na apono'ia, oia no ka nohoalii mau ana aku o ia poe mea hookuonoono maluna o ua mau wahi la me ka hiki ole i kekahi ke hoonioni. j Aka, aole wale o ia ka pomaikai mao- i popo lda e loaa ana i keia poe hooku- , onoono o Palolo, oiai, o na hua o na , aina o lakou e hooikaika pauaho- ole ai aole e nele na hoopomaikaiia mailaila mai ia lakou poe hookuonoono iho. a hoopomaikai pu hoi i ka lehulehu, a j hoopomaikai pu i ka aina a hoopomaikai pu i ke Aupuni a o ka pihaku'i 90 hoi ia o ka holookoa. Ua maopopo loa he mau aina mahi kālo kela o Palolō i lilo ae la, a ua paa hoi i ke kalo i keia manawa oiai "ua kanuia e na Pake, a oiai ua nui ka wai o ua poe aina la, alaila he mea maopopo e paa mau ana ua poe aina la i ka ai i na makahiki apau, no ka mea, aole he kuleana e paa ole ai i ke kalo, a o ka paa ole o ua poe lo'ikalo la i ke kalo, (oiai ua maemae mua ka aina), no auanei ka mea nana e hoike ae i ka p&laualelo o_ua poe hookuonoono. nei, he alanui hoi i kūpono e hoomahele 'ole ia; alaila i na 00 lealo apau aole e nele ka iiloi oiai ēia no ka hui hana poi a "Wilikoki o Kalihi ke ku nei malalo nae o ka noho ona ana ona Walakahauki Opio e noho lunanui ia nei e Mr. F. K. Archer (Keliinohopono.) Ina 0 keia poe hookuonoono e hoomau i ka mahi kalo a paa pono ko lakou mau aina a i ka huihui ana ae i ko lakou mau lo'i aole e emi malalo o na eka he umi aka oi aku maluna, a oia mau eka lo'ikalo la i ka wa' 00 e lilo no me na kumukuai kupono aole e hala, a ke hala i ke kuaiia e kekahi poe makemake kalo e ae aole e nele 'ke kuaiia e keia hui hana poi a Walakahauki ma, a he pomaikai nui ia i maopopo loa e komo ana iloko o ka poli. Eia hou. O ka hui han% poi o Kalihi aole ia h e mea i kuleuluia no ka manawa wale no, aka ua kukuluia ia no ka manao e ku e like me ka mau o ke kalo, a pela hoi e mau ai ka ai i ka poi pela no hoi e mau ai ke kanu ana i/iee kalo a mau no hoi ka mahi ana i! ka aina a mau no hoi ke 00 o ke kalo a mau no hoi ke kuaiia o ke kaJo, a oia no hoi ka mau o kji maopopo loa o ka lilo mau o na 00 l:alo o poe nei o Palolo aka he pomaikai nui hoi ia aole no ka manawa wale no aka e loaa mau ana. .E noonoo e ka mea Hookuonoono i keia.