Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 38, 22 September 1905 — MAKAIKIU PETERIKA MAFE. Ke Kolopa Uneune i na Nihiliti, Ka Hoopakele o ke Duke Kiekie. [ARTICLE]

MAKAIKIU PETERIKA MAFE. Ke Kolopa Uneune i na Nihiliti, Ka Hoopakele o ke Duke Kiekie.

MOKOW XXKI. ' KA SA>'ATALISA. "Aole no he nui aku na mea i koe e hoike aku ai. koe w&le mo y mahope mai, ua lilo iho la wau i hoaloha maikai loa no oa poe e aoho nei ma ka -hale hooluln. <4 Ta pau iho ka lakou mau hana no ia po tka monawa i liala mai ai ke kaaahi, nolaila iawe aku la wau ia lakou iloko o ka hale inurama, a mahope mai haawi mai la lakou apau i na koku* ana ia % u e loaa ke kaaahi e halawai ai wau me ka moku e haalele ana niahope mai o kou i kau mai ai, o ka hopena ke hui nei kaua.* "O ka r u e kaumaha ana, oia hoi v maiia paha aole oe i lohe pono mai i ko r u kahea ana aku ia oe ike Kea o Kalalina kaua e hui ai." "0 ua lohe pono no wao, a ke hoike aku nei wau ia oe, ina no aole oe i kahea ae, ina no ua hele mai no wau e hulil ia oe maanei." "Ua pololi anei oe?" ii ninau aku ai ka makaikiu. ' Aole; no ka mea ua lawe hou ae no wau he mau wahi keuikeui mailoko ae o bo eke dala a uku aku la i ka'u mau mea ai i kauoha ai na'u maluna oke kaaahi iko makou wa i hiki ai i I>ebe." * <k Ua pono maoli 110 ia hana ana au,' r wahi a Fetertka, "a ke hauoli nei wau i ko'u ike ana aku ia oe. E pii kaua i ko ? u rumi no hookahi minute/ ? v Ia laua i hoea aku ai iloko o ka ninii o ka makaikiu, wehe ae la 0 Peterika i kana pahu peua. alaila hoololi awiwi ae la oia.i kona helehelena. <f Ano. e Panina/-* wahi a Peterika i pane aku ai "e hoololi kaua 1 kou helehelena." <4 l"a pono," wahi aua Kukini nei i pane mai ai. He elima minute i koe kani ae ka hora umi-kumamakahi, hiki aku la ua mau lioaloha nei a kaua i ka hale iuurama a Peterika i ike ai ia lvana. 0 Panina o lana ka"i u\aopoj>o loa i ko Europa ano, nolaila pane mai la oia i ka makaikiu e hele lfta laua no kahi o ua lumi mehameha ma kahi mamao loa aku mai na keena e ae. j k, O ka manao nui o keia hele ioa ana o kaua iloko 10a, ,? wahi a Paiiina, "o ia hoi, ina o keia kanaka au e hahai nei a he manao kona e ike i kekahi mea maluna oJfekahi ninau ano nui, alaila o ke keena liookipa iloko o ka liale inurama, e like me kau i hoike mai nei, o ia kahi kupono loa no laua e hui ae ai/ ? E like me leeia mau kuhikuhi ana a Panina, ua liooko aku la laua, a komo aku iloko o kekahi wahi keena mehameha, a kauoha aku la i omole waikeke ame ka oinole waimomona, a laua 110 nae hoi i hoopa ole ai i kekalii walii lihi o ia inau mea. la laua e komo ana iloko. ike lihi aku la o Peterika i ka helehelena o kekahi kanaka malihini e noho ana iloko o ka rumi hookipa. Aole no hoi i loihi loa, lohe aku la oia i ko Ivaua leo ika pane ana ae ma ka olelo Keleiuania "Alolia ahiahi oe, e SatanaliBa.'"Ahe, o kela ka ke Satanalisa oiaio a na Xihiliti i kuhihewa ai owau." Aole he pane ma ka aoao o Satanalisa, a manao wale iho la no hoi ka makaikiu e lululima ana paha ua mau Xihiliti la. lloomanao koke ae la oia i na olelo a Petero i lioike mai ai iaia, aia he lili iwaena o keia man alakai elua ona NUiiliti. Aole i liu iho, niuau aku la o Satanalisa: "Heaha kau' meahou o ka lawe ana mai nei mai Xu loka mai?'' "He lono p ka haulehia." "Maikai mai>li no, v wahi a Batana)isn i pane aku ai, me kona pane aku. >s i% 'Aole e liiki ia*u ke alo ae." i pane aku ai o Ivaua. <4 l r a haulehia makou i kekalii kiu i lioounaia ue maluna. o makou e 01oveka, a ua laki maoli no wau i ko'u pakele ana mai. 4t Tiiele mai nei wau i ou.la, no ka mea ua ike wau o oe ke kanaka e liiki ke ike aku i ke Duke Kirkie, a ua maopopo no hoi ia'u kau mea e lioike aku ana imua ona. Ke hooia akn nei wau ua kaumaha maoli no wau i ka holopono ole ana o ka kakou haua." <4 lve Duke Kiekie! ?, i hooho ae ai o Batanalisa, me kona hoo* henehene nui; 'iie \vahi kamalii wale 110 oe, e Ivivi. lle hu|K» maopopo oe e like me kekahi ihepa iloko o keia liana nui a kakou.*' "Ua manao anei oe aolt>- " i hoomaka aku ai o lvaua e kamailio, eia nae ua kahamaha koke ia mai e Satawal!«a: "Aole a'rmea e manao nei. Aole loa wau i hilinai aku ia oe, a ke makeniake nei wau e hana pu me oe i keia inanawa." "E akahele oe. e Sataualisa; aole wau he kaeiaka e fu!u wale ia/' walii a Ivana i pane aku ai. "Aole 110 hoi wau he hupo/' i pane mai ai o Satanalisa.' "He kipi oe e Kivi, a o keia ka'u hoopa'i nou. M l.olie aku la ka makaikiu i ke poha ana o na puupuu, alaila pahu aku la kekahi mea iluna o ka papahele. Holo koke aku la o Peterika ame Panina noloko o ka rumi hookipa, a ike aku la laua ia Ivana e waiho mai ana iluna o ka papahele. a ma kona umauma hoi e kn ana kekahi palii i komo kona oi iloko oko Ivana puuwai. Ike pu aku la no hoi laua i ka aio ana aku o Satanalisa ma kekahi puka aniani. MOKUKA XXIV. KUHHA XA PETERIKA MA I PEPEHI. Holo like akn la o Peierifca ame Paniua no ka puka aniani, eia nae na lohi loa laua a hiki ole ke f«a aku i ke kanaka XihiHti e ahai ana i kona ola iho. Oke pahupahu wale no ona kapuai wawae ka laua i lohe akn, me he mea la e holr» aiia ua Xihiliti la, a oiai u» kamaaina maoli oia i na kee o ia wahi, ua nalo koke aku la ko laua uei lohe ana i ke pahupahu wawae. 1 na opio a kana i huli mal ai mai ka puka aniani mai/aia hoi e ku aku ana ka ona nona ua hale inoran»a la. a mawaho ae oua he lehulehu wale o na kanakn. "Auwe no hoi eT* i hooho ae ai ka ona hak% "he jM'peht kanaka ka ka i hanaia iho nei ma ko*« hah'!" Me ka helehelena anoe ua kanaka la i nana aku ai i ko !rana kino puauuanu e waiho dna iluna o ka papahele. a me ia ano no hoi oia i nana akn ai i kona maw hoa. a peia no hoi i tia kaua makaikiu ame kona hoa. He elua iwaena o keia poe i haalele Iho i na rnuiii 1a i ko laua ike ana iho o keia mea mauaonao. otai o ko laua nmkemake e hookaawale ae ia laua mai keia mea ae. oiai aole laua i makemake e lawe ia lana e na makai no ka lialepaahao. e, e 4 lana nei i hooho ae ai ka ona hale, i koaa manawa i ike aku ai i kela mau kanaka e hoao ana e hookaawale aku ia lana iho, a i ka wa no hoi i manao ai ka kaua Peterlka e hoike aku, ua lele akn ke kanaka nana i hana i keia karaima ma kn puka aniani» ~e hoi mai olm a e hopu ae kakou i keia mau kanakii! O laua nel na inea nana i hana i keia hana." pelar wahi a Peterika I paae akn ai, a i ka nianawa no hoi i nee mai ai na ona hale la «ne ka manao e lalau mai ia laua nei. Maanei hoomaopopo iho la lea kana makaikiu, aolie be manawa

e ku Iho ai a honmoakaka aku i ka laua mea i ike ai. oiai oa paa ka manuo o ka ona hale ua laua i Uana i keia kaPaima. He iwa hiki no ia kaua, e ka mea heiuhelu. ke ike iho, ua mao|m»i»o no i k** kanaka ona hale ka mea nana i hana i keia hana. oiai me ia n« i hanaia ai ka papahana no ko lavan hui ae me Satanalisa ina ia jmk eia nae i inea e nalo ai keia mea a hoala oie ia mai hoi na iiuiiiao-hooliuoi, ua kau aku la oia i ke koikoi o keia hana maluna o ka kana liiau opio. » Ma ko Peterika aoao. ua ku aku la no oia imua o na kanaka la. mahope no nae o ana, me he uiea la e lele aku ana oia ihope; eia nae ka mea hilu na haawi aku oia i na puupuu ikaika ioa. a loaa aku la ua kanaka la ma kona umauina. a he kani hoi kau o ke u, walawala pahn ana ua kanaka la ma kekahi aoao o ke pakaukau. Ua lele mai la no hoi kekahi poe iho. a ku aku la o Panina e hakaka me lakou me ke koa maoli, eia nae aole i loaa aku iaia ka ike hoolei puupuu oke kanaka Amerika. Oiai no nae ke lele la kana mau puupuu, aole i lawa ko lakou ikaika e hina ai kekahi o keia poe e aluka aku nei, a ina aole i kokua aku ka makaikin iaia, ina no paha na poino oia. Hopn aku la ka makaikiu i kekahi manapai ikaika loa. a kunewanewa aku la ua kanaka la a pahu ana iluna o ka papahele, a iaia i huli ae ai a nana aku i kona hoaloha, aia hoi e paaia mai ana ka pnana-i o Panina. a ia inanawa no hoi i lele aku ai ka kaua makaikiu a haawi aku la i kekahi peku hoki ma ka opu o ia kanaka, a waiho ana iluna oka papahele. Ku'i aku la no hoi oia ike kolu o ke kanaka, a loaa aku la ma ke kumupepeiao, a waiho no hoi ia kanaka iluna o ka papahele. I keia wa akahi no a kuemi hope aku na poe i koe aku, a ia wa i huki ae ai o Peterika i kana pu panapana, a pane aku la "E hoopau iho ika oukou mau hana! TJa lawa na hana naaupo ana e like iho lā ine keial" , I ka ike ana mai o keia poe i ka pu panapana a ka makaikiu, a mahope hoi o ko lakou ihoainaopopo ana e lioohana ana o Peterika i ua pn la maluna o lakou ke lele hou aku lakou, ua huli ae la lakou a naholo nui aku la iwaho. Ia lakon e holo ana ma ka lanai o hope, ua lialawai aku la lakou me elua makai, ana keia mau makai i paa mai ia lākou. Xo na kanaka Pelekane o ke kulana haahaa, e like hoi me keia poe, aole o lakou ike i ke aloha i na makai e like aku me ko 3Su loka poe. Ku iki iho Ia ua poe la. i ka wa a na makai i ku mai ai mamua' 0 lakou; eia nae ia manawa i loheia aku ai ka leo o kekahi kanaka ; ka pane ana ae: -'Mai nana kakou ia laua! He elua wale no laua a he nui loa hoi kakou." 4i Ae, ae!" i loheia aku ai ka leo o ke kanaka ona hale, oiai o kona makemakeia e ala ae kekahi haunaele me na makai. Mamuli o ka lianaia ana o keia hana kai'aima iloko o kona hale, ua manao ilio la oia e lioonalowale ia mea ma ka hoala ana i kekahi haunaele nui i mea e kuhihewaia ai ua hauaia ke karaima iloko o ka wa e ulua'oa ana, a i make hoi o Ivana mamuli o ia haunaele ana. like me ka hileou i manao ai, ua hoomaka aku la lakou e lele maluna o na makai, a aia pu 110 hoi na makai ke hooikaika la ma ko laua aoao. Mamnli oka haiki o keia lanai, ua 011011 aku la na poe mahope i ko lakou mau hoa, a ano kupilikii no lioi na makai. la manawa no hoi, aia kekahi hana kokua 1 na makai ke hanaia aku la mahope, a o na mea nana i kokua, oia 110 ka kaua Peterika aine 'Pauina. Ua liopu aku la o Peterika i kekahi kanaka mahope loa o keia aluka, a mamua o ka maopopo ana i ua kanaka la ka hana e hanaia ana maluna ame kona ike maopopo ana i ua kanaka la ka hana e lianaia ana maluna ame kona ike maopopo ana.hoi i ka mea nana oia i paa mai, aia hoi haloke ana na kupeeliuia Amei'ilea ina kona, mau lima, a kani ae no lioi ka laka, a paa ana ua kanaka la. j "E, auhea onkou!" i hooho ae ai keia kanaka i kona hoomaopopo ana i na kupee e paa ana nia kona mau lima "ua puni kaleou 1 na niakai, a ua paa hoi kakou." I ka lolie a.na o kona niau hoa, ua pau iho la ka lakou hoao ana e paio me na makai, a iloko 0 ka pokole, ua paa iho la na kanaka apau i ka hopuia a knpeeia lakou apau loa. I kela maiiawa no hoi ua akoakoa mai la kekahf anaina kanaka nui mawalio, Ke holo mai la hoi kekahi poe makai a hou inai la iloko o ke anaina a hui ae la me ko lakou mau hoa makai. "Heaha iho nei ka mea i hanaia?" wahi a kekahi o na makai i komo hope aku ai, a ua ninauia aku hoi keia ninau i ka ona hale. "Aole a T u mea i hana'i, eka makai," i pane aku ai ua kanaka la, "aka aia he keonimana i eha, a ke kaumalia nei wau i ka hoike ana aku ia oe i keia mea ,oiai he hoalolia ua mea la i eha no'u, a he kanaka hoi i kipa pinepine mai ē ike ia'u, a ua ike no hoi wau aole oia he kanaka hoohauuaele a hana ino wale aku ia hai, a o keia mau keonmana na inea me ia iloko oka rumi. Ke manao nei wau na laua i pepelii iaia." Alaila kuhikuhi aku la oia ia Peterika ame Panina, "Ile mea pono ia oe, e Eune," wahi a ua makai la i pane mai ai i ka ona hale, "e liuli ae i moolelo hou nau e hoike ae ai. no ka mea ua ike au me ko'u niau maka ponoi i ke kupee ana o keia keonimana i kekahi o keia poe." <4 Alaila, aole a'u mea i ike ai, "i pane aku ai 0 Rune me ka leo nui. Hele aku la ua makai la a nana iho la i ke kino puanuanu o Ivana, alaila hooho ae la oia: "'Auwe 110 hoi e, he ku maoli 110 keia i ka manaonao!" Ahiila, huli īuai la oia a ninau mai la ia Peterika ma: w No ka oihana makai anei olua e Sakotia? ,? < "Aole," walii a Peterika i pane akn ai; "he kanaka Amerika ( wan, aka ina he mea hiki ia oe ke lawe aku ia'u no ke keena o ka { oihana makai o Sekotia, e hauoli no wau e hoike aku i na mea ( apan a'u i ike ai. 0 kona iini i keia manawa e ike aku oia i kalii hoolulu o ka oihana M \ T a komo mai la ka mauao hauoli iloko oka kaua makaikiu. oia; ' makaikiu o Pelekane. He mea r«o hoi na kana e hoohewahewa ole j ae ai, ua nuinao maoli no keia makai lie mau makaikiu Pelekane , keia; aka i kona manawa i lohe ai i ka pane a Peterika. ua maopoj>o \, ole iho la iaia kana mea e hana hou akn ai. \[ *'TTa ike anei oe i kekahi mea e pili ana i keia pepehi ka-! nawa?" \ ninau mai ai na uiakai la v ! ' tt T'a ike wau ina mea apau, a koe hookahi i pane aku ai o Feterika. ; Pahā'oha'o iho la ka makai i keia paue a ke kanaka Amen'ka, <4 Aole wau i ike i kahi a ke kanaka imna i hana i keia karaima 1 J»oIo aku ai»" i hoomoakaka loa aku ai o Peterika. **Ke mauao nei wau ua holo aku oia ma ke alanui ololi o Siseka, r . i hooho ae ai ka imikai. "Owai kona inoa?" Satanalisa koua inoa, a he kanaka Bukiui hoi/ r i pane aku ai e» Peterika. Kakan iho la ua makai nei ka inoa i ha'iia aku ai iaia iloko o kekahi buke hoomanao, a kakau pu iho la no hoi i ko laua nei mau; inoa. 1 kela manawa aia no na makai ke ku la ina ka aoao ona pio. ; Alaila huli ae la ua makai la nana i ninauinau ia Peterika ma a! haawi akn la i na kauoha, a ma ia mau kauoha, ana i haawi ai i 4 ' : maopopo ai īa Peterika ma. he kakiana ka keia makai: y. «*E lawe aku i keia poe no ka halewai a hoi bou inai. Ooe hoi € Wilikona ame Ka-le, e kiai iho oloa I keia wahi a aole lioi e ae aku i kekahi mea e hookokoke inai maanei. E pani i kou hale, e; Kune." i Hooko aku la o Bune i ke kauoha i haawiia mai iaia, a o kona mau Hm&hana hoi, maopop*» iho la uq hoi ia lakouhe mau pio lakon.! H Ke manao nei wau," wahi a ua makai la i hiili mai ai i kakaua niakaikiu, "ua maopopo ao ia ooe hoike aaa oe nou iho ma( keia mea" { hoike mua aku nei wau ua makankau wau e hoike i ka*uj mea! ike ai, a e hoike no wan ia oe ke hele aku k&oa ma kahi e hiki «i ia kaua wtte.no ke ka»MWo. w (Aole I pan.)