Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 40, 6 October 1905 — Page 6

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

POLUEA (W) AME D. KALAUOKALANI.

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

      I kulike ae me ka manao o kekahi moraki i hanaia e Poluea (w) ame D. Kalauokalani kana kane mare ia A. Jaeger, Kahu, ma ka ia 18 o Iulai, M. H. 1883, a i kopeia ma ka Buke 84 aoao 46, a i keia manawa e paa ia nei e ke Kohala Land Company, Ltd., ma ke ano he mea i hooliloia aku ka moraki, ke hoikeia aku nei ka lohe ke makemake nei ka mea paa moraki e paniku i ua moraki nei no ke kumu, oia hoi ka uku oleloia o ke kumupaa ame @@ aku panee.

      A ke hoolaha hou ia aku nei mahope e ka hala ana o ekolu pule mai keia la aku o keia hoolaha, e hoolahaia aku ana na waiwai i paa maloko o ua moraki la no ke kuai kudala ana ma ke keena kudala o James F. Morgan, Honolulu, ma ka Poaono, la 7 o Okatoba, 1905, ma ka hora 12 o ua ia la i oleloia.

      No na mea aku i koe e ninau ia W. P. Castle, loio no ka mea paa moraki.

      Hanaia, Honolulu, Sepatemaba 14, 1905.

KOHALA LAND COMPANY, LTD., Ka mea i hooliloia aku ka moraki e ka Mea Paa Moraki.

 

      Penei na waiwai i paa ma ua moraki @:

      1. Ka apana aina i hoikeia ma ka R. P. 7151, Kuleana 4814 ia Kanakaokai, e ili ana ekolu (3) eka a oi aku ma Kapualei, Molokai.

      2. Ka apana aina i hoikeia ma ka R. P. 7152, Kuleana 4817 ia Mahoe e ili ana ekolu ame hookahi-hapakolu (3 1-3) eka ma Kapualei.

      3. Ka aina i hoikeia ma ka R. P. 7284, Kuleana 157 B ia Kaaikaula, e e ili ana ekolu eka a oi aku (3) e waiho la ma Kapualei o oleloia.

      4. He apana aina e waiho la ma Apuakohau, Kohala, Hawaii, nona ka ili o eha (4) eka i hoikeia ma ka R. P. 8429, Kuleana 9664 la Kamanao.

1905-Sepa. 15, 22, 29; Oct. 6.

 

WILLIAM C. ACHI

HOOLAHA MANAO PANIKU AME KE KUAI.

      Mamuli o ka pono o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia i Novemaba 29, 1890, mawaena o William C. Achi o Honolulu, Makupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, ma ke ano Mea Moraki Mai, ia William G. Irwin, John A. Cummins ame William D. Alexander, o lakou apau no Honolulu i oleloia, na Kahu no ka Oahu Railway and Land Company, ma kr ano Poe Paa Moraki, he moraki hoi i kakaukopeia iloko o ko Hawaii Keena Kakaukope iloko o ka buke helu 129, aoao 139-140, he moraki hoi i hoolilo pono ia aku e ka poe i noho pani-hakahaka o ka poe paa moraki i oleloia i ka Oahu Railway and Land Company e noho ona nei i keia manawa a oia no hoi ka ona ponoi, ma kekahi palapala i hanaia i Ianuari 1, 1897, a i kakaukopeia iloko o ke Keen Kakukope Aina i oleloia iloko o ka buke helu 171, aoao 67-69, a mamuli no hoi o na Pauku 2161 ame 2162 o na Kanawai Hooponoponoia o Hawaii, 1905, o ka Oahu Railway and Land Company i oleloia ka mea i lilo aku ai ka moraki i oleloia,  ma keia ke haawi nei i ka hoolaha ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no ke kumu i uhakila e hoike ana, o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee o na nota aie elua o ke mea moraki mai oleloia i pili aku a i paa iloko o ka moraki i oleloia, i ka manawa e uku ai.

      Ke hoolaha pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o na aina ame na oa-hale pakahi apau loa i hoopaaia e a i hoakakaiia iloko o ka moraki i oleloia, e hoakakaia nei mahope ae nei, e kualia aku ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, ma ke Alanui, Kaahumanu-iloko o Honolulu, ma ka Poaono ka la ehiku (7) o Okatoba, 1905, ma ka hora 12 awakea o ka la @ oleloia.

      O ka waiwai i hoopaaia iloko o ka moraki i oleloia a i manaoia e kuaiia e like me ia i olelo mua ia ae nei oia keia malalo iho nei:

      O keia poe apana aina, apana a mahele o ka aina e waiho la ma Pearl City, Ewa, Mokupuni o Oahu, Tertitori o Hawaii, i ikeia a i hoomaopopo pono loa ia na Apana Helu ekolu (3) ame eha (4) iloko o ke Kuea Helu eono (6) maluna o ka palapala aina a kii-aina o Pearl City i oleloia i hoomana a apono loa ia e ka Oahu Railway and Land Company a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka buke helu 121, aoao 207.

      O ke ili-aina holookoa o na aina i oleloia he 22,500 kapuai kuea.

      Ma ke dala kuike ka makemake, a ma kedai a gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

      No na mae aku i koe e ike ae ia James F. Morgan, Lunakudala a i ole ia Ballou & Marx, Stangenwald Building (Hale), Honolulu, na loio o ka mea i lilo ai ka moraki mai ka poe paa moraki mai.

      Hanaia o Honolulu, Sepatemaba 15, 1905.

OAHU RAILWAY AND LAND COMPANY,

Mea i lilo ai ka Moraki mai ka Poe Paa Moraki .

3085-Sept.15, 22, 29: Oct. 6.

 

KUHIHEWA I NA HOAILONA.

      He nui wale na poe i loaa na ehaeha ma ke kua a manao iho lakou ua loaa ko lakou mau puupaa i ka ma'i, oiai no nae o ko lakou wahi pilikia he rumatika o na aahuki, i hiki hoi ke hooia i mamuli o ka hamo ana me ka Chamberlain's Pain Balm, a i ole ma ka hooma-u ana i apana lole huluhulu me ka laau Pain Balm a hookau iho maluna o na wahi i loohia i ka eha. O ka eha ma ka aoao a i ole ma ka umauma hoi ua hiki no ke lapaau ia e like me ia i hoikeia ae nei a e loaa koke auanei ka oluolu. No ke kuai aku e BENSON, SMITH & CO., LTD., na Agena ma Hawaii nei.

 

N   NA OHE nani na ka ulana papale

A   ana, peahi ame na mea maikai e

      ae o ka loaa koke ana mai nei no

O   no ia. He makepono ke kuai ana

H   ma ke kukaa.

E    HAWAII & SOUTH SEAS CURIO Co.

      Hotele Iana ame Hotele Hawaii.

 

Hookipa Ohaohaia o W. J. Bryan.

(Mai ka aoao 1 mai.)

i kahi hoolulu kaaahi ma Leleo, a o kekahi poe hoi aole i hihi ae ilaila, oiai i ka huakai i huli hoi mai ai, ua ha'i iho la ke a-u o kekahi mau kaa, a aole no hoi i kali iho ke kaaahi i ka poe i haule hope mamuli o na ulia.

      Kau aku la na malihini ame kekahi mau kamaaina ma ke kaaahi a holo aku la no Aiea, a malaila i lawe makaikai ia aku ai na malihini.

 

IKE MA KA HOTLELE HAWAII.

      Mamua aku o ka hiki ana i ka hora 12 awakea, ka manawa hoi i hoikeia no ka ike ana i na malihini hanohano ua hoomakaukauia ae ka lanai ma ka aoao Waikiki o ka Hotele Hawaii i wahi e hoolaunaia ai na poe e hele aku ana e ike ia Mr. Bryan, a i ka huli hoi ana mai o ka huakai mai Aiea mai ua wehe hamamaia mai la ua lanai nei no na mea apau e hele aku e hui me na malihini, malalo hoi o na hoolauna ana a W. A. Kinney.

 

HA'IOLELO O BRYAN.     

      Maanei ia ha'iolelo ae ai o Mr. Bryan imua o ke anaina i akoakoa ae, a o ka pilikia wale no, ua like kekahi hapa o na poe i hiki ae me he poe kuli la, oiai aole he mea nana i mahele mai i na olelo naauao a ua alakai Demokarata la.

      O keia malalo iho nei ka hai'olelo a Mr Bryan i haawi ae ai:

      "E na Lede ame na Keonimana: Ke manao nei wau he mea pono ia'u ke hoopololei i ke keonimana (Mr. McClanahan) iaia i olelo iho nei ua ae oluolu aku wau e kamailio. O ke mea oiaio a o ia maoli no ka pono e hoikeia ae ai, ua aela mai wau e ko Honolulu nei poe e ha'iolelo aku imua o lakou. Ma o ma Amerika he mea ua ike nui ia he lehulehu na manawa a'u i ae aku ai i na hoowalewaleia mai e kamailio. He mea oiaio no hoi keia, ua loaa aku he manawa i kekahi o ko'u mau hoaloha Repubalika o ko'u wahi e hoohenehene mai ai ia'u. I ke kau ha'iolelo kalaiaina o 1896, ua kaapuni ae wau i ka aina maluna o kekahi kaaahi kuikawa (a he mea pono la'u ke olelo ae maanei o ka aoao kalaiaina a'u e noho nei he uku mau lakou i na kaaahi kuikawa a lakou i ha'i ai), a i kekahi manawa he mea kupono e ohiia mai na kokua ana mai na kulanakauhale Demokarata mai a makou e kipa aku ana i na dala. Na keia mea i hoala mai i na lono lauahea wale, i hoopuka mau ia hoi he ukuia wau no ka ha'iolelo ana a he hoole hoi wau i ka ha'iolelo ana aia wale no a uku ia mai ia'u he $100. He manao oiaio ole keia, eia, nae he lehulehu no na poe i manaoio. Ma kekahi wahi a makou i kipa aku ai,ua ninau aku la kekahi hoaloha Demokarata o'u i kekahi Repubalika ina paha ua manao oia he oiaio keia moolelo. 'Mai manaoio oe ia mea," wahi a keia Repubalika. "Ua kamaaina loa wau ia Bryan. Ma kahi o kona makemake mai e ukuia aku oia i $100 no ke kamailio ana mai e uku no oia i $100 no ka manawa e ha'iolelo mai ai i na manawa apau.' Nolaila, e ike mai oukou ua manao maoli no oukou e hookuu maalahi mai ia'u.

      "Ua hauoli loa wau i ko'u hiki ana mai ianei. I ko'u manawa i hoonohonoho ai no ka'u kuakai no Iapana ua hooholo iho la makou e holo mai ma ke alahele o Honolulu nei a ke ike nei wau ua ukuia mai no ka oiaio ua hala iki ae makou ma ka makou huakai e hiki mai ai i keia mau mokupuni a ka nani i noho ai.

      "Ma ka aoao o Mrs. Bryan ke makemake nei wau e hoomaikai aku i na kamaaina o keia aina no ka lakou mau hana i hana ai e hoohauoli mai ai ia makou ma keia la. O kela kekahi o na ike hauoli loa i loaa mai, a ua hauoli wau i ko'u aela ana mai e halawai pu me na kanaka Hawaii a pela no hoi me na makaainana Amerika. Ua hauoli makou i ka hoolauna ana me keia mau makaainana hou o Amerika a aole hoi he mea nana i hoohauoli loa mai ia'u, mai na mea a'u i lohe i hiki mai nei ianei, aia he manao lokahi ame na manao maikai mawaena o keia poe kamaaina no lakou keia lepo, a i ole o ka poe i noho mua maanei mamua aku o ka hiki ana mai o kekahi ilikea ma keia mau kapakai, ame ka poe i hele mai mai America mai. Pela iho la e pono ai. O kahi anoninoni wale no mawaena o keia mau lahui a i elua, e like me ka'u i ike iho nei, oia hoi e hooikaika ana kekahi e oi mamua o kekahi no na hana hooulu iloko o ka aina.

      "Aole he mea pono ia'u e ha'iolelo kalaiaina i keia manawa, aka e hoi hou mai ana no wau maanei, a ina oukou e kauoha ole mai ana ia'u, e ha'iolelo ana no wau.

      "I ko kakou manawa e iho ai maluna o na kahua oiaio, o makou na Demokarata ame na Repubalika aole no i kaawale ae. O ka like ole wale no aia ma ka hoopili ana aku i keia mau kahua oiaio me na ninau e ala mai ana i kela ame keia manawa. Ua paa keia iloko o ko'u naau he mau makahiki i hala ae nei ia'u e hoomakaukau ana i ke kahuahana Demokarata, a'u hoi i hookomo iho ai, a i ole olelo iho, i kekahi pauku mai ke Kuahaua Kuokoa mai. Ua hoohenehene nui ia mai wau e na Repubalika no keia mea, aka ua loaa aku ma ka huli ana aole wale o ke kahua a Aberahama Linekona i holo ai ka i okomo pu ia aku me keia pauku aka ua loaa pu aku ia'u he elua kahuahana o na Demokarata i komo pu keia manao hookahi, a he ekolu hoi manawa iloko o ka moolelo o ka aina, iloko o ke ko-wa o iwakalua makahiki ua ike iho na aoao kalaiaina he mea pono e hookomoia keia ka hua oiaio iloko o ko lakou mau papa kahuahana.

      "I ka manawa o ka uwe nui e huli ana na makaainana i ke kahua oiaio a aia wale no maluna o na kahua oiaio e loaa ai ke kahua e ku iho ai. He poe kanaka wale iho no kakou a he mamao hoi mai ka pono loa ana, a ma na ano apau e loaa mai ana no na pilikia ia kakou, ma na hana kalaiaina. Eia ko'u manao, i ka wa e hiki mai ana, aka e loaa ana no ia ia oukou ma ka hoopili ana aku ame ka huli ana i na kahua oiaio ka haina o keia mau pilikia.

      "Owau kekahi kanaka i hoowahawaha i ke kaua a aole hou o'u manao he hana pono na kekahi lahui e pephi aku ai i kekahi no ka hoopau ana ae i kekahi like kalaiaina. I ke au o ka maluhia e loaa ai na manawa maikai loa no ka loaa ana o ke kaulana, a o ka manawa nou ame a'u e hooiaio iho ma ke aloha ana i ko kakou aina ame ko kakou lahui ma ka hoao ana e papai ae i ke kulana o keia ola ana a pela hoi e uiu ai ma ka noonoo maikai ame ka noho maikai ana.

      "Ina he hiki ia kakou ke ike iho me ka oiaio ua haalele iho kakou i keia honua me ka maikai i oi ae mamua o ka manawa i loaa ai ia kakou, ke manao nei wau e olelo iho ana kakou ua hana kakou i ka maikai i hiki ia kakou a aole loa he alahele e loaa mai keia hopena aka ma ka hana wale ana no i ka hana e loaa mai ana i ko kakou mau lima me ka maikai i hiki la kakou ke hooikaika. I na la kinohi he like ole ko kakou mau iini, makemake kekahi poe o kakou e lilo ae i kanaka waiwai, o kekahi poe hooikaika lakou e loaa he inoa kaulana iloko o ka moolelo honua, o kekahi poe huli no lakou i ka hanohano kalaiaina a aia no hoi kekahi poe i manao e noho iho no ma ke oia hamau ana e lilo mai ai paha he makana oiaio loa e loaa mai ana. He wahi pakahi ko kakou iloko o na hana a ke Akua i hoonohonoho ai, a ke manao nei wau aole he olelo hooholo maikai e ae ma ke oia ana o keia ame keia mea o kakou mamua o ka olelo ae i ka manawa e hiki mai ai ka hopena, 'aole i malaelae loa ae na aouli no ka mea ua nalo aku ko kakou mau malamalama a he anuanu iki iho hoi ka honua no ka mea ua pau iho ka pumahana a na ko kakou mau puuwai.'

      "Ua hoohauoliia wau i keia la i ko'u ike ana aku he lehulehu o na kanaka Hawaii, a pela pu no ho@ ma na makaainana o na aina-e, e hooikaika ana ma na mea nui no ka hoomahuahua i keia mau mokupuni ame ka paa ana iluna i ko Amerika kulana o ka nohona aupuni naauao ana."

PAINA MA HOTELE YOUNG.

      Mahope o ka ike ana ame ka ha'iolelo ana e like me ia maluna'e, ua hookipaia ae la na malihini ma Hotele Young, kahi hoi i hoopiha iho ai i ka lua o ke kanaka a lawa kupono.

      O ka poe i huipu ae me na malihini ma ka papaaina, oia o Col Bryan, Mrs. McClanahan, Mrs. Iaukea, Mrs. Bryan, Mr. McClanahan, Mrs. W. A. Kinney, Col ame Mrs. Samuel Parker, Miss Grace Bryan, Prince ame Princes Kawananakoa, Senatoa ame Mrs. Palmer Wood, Miss Lorna Iaukea, Miss Justine McClanahan, R. H. Trent, Col. Iaukea, William JenningsB ryan, Jr.

IKE AE IA KIAAINA CARTER.

      Ma ka hora 2:45, auwina la, kau hou na malihini maluna o na kaa otomobila a laweia aku la no ke keena oihana o Kiaaina Carter. Ua komo aku la na malihini iloko o ke keena o ke Kakauolelo, kahi hoi e malamaia ana he halawai a ke Komisina Hoopae Limahana. Ua hoolaunaia aku o Mr. Bryan ia Kakauolelo Atkinson, a nana hoi i hoolauna aku i ka malihini ame kona ohana ia Kiaaina Carter, a hoopukaia na olelo ohaoha mawaena iho o lakou, e hoike ana i ka hauoli nui ame ka hanohano o ka hui ana o kekahi kanaka kiekie me kekahi alakai kalaiaina kaulana loa o Amerika.

MA KA HOME O NA I'A OLA.

      Mai nei aku ka huakai makaikai a na malihini i holo aku ai no ka Home o na I'a Ola ma Waikiki, kahi hoi i hookomoia aku ai ka hauoli piha iloko o Mrs. Bryan no na i'a no lakou na waihooluu like ole e hoikeikeia nei malaila.

      "Aole loa iloko o ko'u ola ana he mea i like aku me keia i halawai mai me a'u," wahi a Mr. Bryan, a i kakooia mai e kana Ewa.

HEENALU MA WAIKIKI.

      Mai ka Home mai o na I'a ola i hoi mai ai na malihini a Moana Hoaele. Komo iloko o na rumi auau o ua hotele la, a aahu i na lole auaukai, puka mailaila aku, a he mau minute pokole aia ua Mr, Bryan nei ke ohu la iluna o na ale, maluna o kekahi waa e hoeia ana e kekahi mau kanaka Hawaii, a o ua alakai Demokarata nei no hoi kekahi i paa ae i ka hoe a hookahi ka hoe pu ana me na Hawaii.

      He papau ke kai ma keia la, aole no hoi he nui loa o ka nalu, eia nae ua loaa no na nalu nana i hoopae ae i kona waa, a he lehulehu na manawa a lakou i hee mai ai maua o ka hoi

ana mai i kula.

KAU HOU ILUNA O KA MOKU.

      Me na manao hauoli no ka ike kumaka ana ia hana kaulana o Hawaii nei, ua hoi mai la na malihini no ke kaona nei, o mka hora 5:30 ia, kau hou maluna o ka waapa mokuahi nana i lawe mai ia lakou no ka aina nei, iwaena hoi o na leo huro ekolu, a hoi aku la lakou noluna o ka moku, e ukaliia ana e na lala o ke komite hookipa. Ma ka aoao aku o ka moku he mau leo huro hou ka i haawila ae, a haawi mai la no hoi o Mr. Bryan ame kona mau hoa i na mahalo nui ana i na hana hookipa a ko Honolulu nei i pahola aku ai lakou, a au aku ia ka moku ma kana huakai no Kina ame Iapana.

NA OLELO HOPE A MR. BRYAN.

      "He la hauoli nui keia no makou, ma na ano apau. O ka'u mea i hauoli loa ai, me ka nana ole ae i ke kulana, ola no na kula (na Kula Kamehameha a'u i kipa aku ai i keia kakahiaka: ame ka loaa pu na mai o ka ike aia he lokahi like ke ku nei mawaena o na Hawaii ame na lahui i komo mai mai na aina mawaho aku. Ma ko'u manao iho o keia maoli no ke kupono. He mea pono e loaa i na mokupuni o Hawaii nei he ulu ana ma ka heluna lahui, no ka mea e lilo ana lakou i mau wahi e hoomaha ai i ke kau anu o na kanaka o na mokuaina o ka akau ame ka hikina. Aole loa e hiki ia'u ke hoomanao ae i kekahi huakai hauoli piha e like iho la me kela huakai a'u no Honolulu nei.

      "He mea oiaio ua hana na kanaka o keia wahi i na hana apau e hiki ana ia lakou ke hoohauoli poina ole mai la makou, a ke mahalo nei wau i na hookipa ohaoha i haawila mai e ke komite Demokarata ame ka Ahahui Elks. He lala wau no ka Elks no elima makahiki a he lehulehu na manawa a'u i ike ai i ka lakou mau hana aloha.

      "E pili ana i ka ninau hoopae lahui, e olelo ae wau he ninau ano nui keia. Ua hauoli wau i keia la, lakou manawa i kipa aku ai e ike ia Kiaaina Carter ame Kakauolelo Atkinson, i ko'u ike ana aku keia ke noonooia nei ia mea. Aole loa he hopohopo iloko o'u i ka hopena o keia mau huli ana e loaa aku ana no ia oukou ma keia mua aku he hopena maikai e kupono ai no ka hooulu ana i keia aina.

      "E PILI ANA HOI NO HAWAII UA MANAO MAU WAU UA OKOA AE KEIA MAU MOKUPUNI MAI IA PILIPINE MAI. Ma ke ano mua ua kokoke loa mai ka Paeaina Hawaii ia makou, a kokoke loa no e lilo i hapa no na Moukaina Huiia, a ma ka noonoo elua ana no hoi, he uuku keia mau mokupuni e hiki ai no ke noonoo ia kona mau ninau me ka maalahi.

      "UA HOOKOMO MAKOU ME KA POLOLEI I KA LAHUI HAWAII ILOKO O KE APO MAKAAINANA NO AMERIKA," O keia na olelo hope a Mr. Bryan oiai e hoi ana ma kana huakai noluna o ka mokuahi Manchuria.

 

Ka Piliwaiwai e Pahola nei.

(Mai ka aoao i mai.)

      O ka paakiki o ka loaa ana mai o na hoike kupono e hiki ai ke hoopa'iia ma na hihia piliwaiwai malalo o na kanawai Teritori me he mea la he oiaio loa. I kekahi mea i maa i ka hoomakaukau ana i ka hoike no ka hookolokolo ana o kekahi kanaka piliwaiwai, malalo o

na kanawai e ku nei ua ikeia he hana paakiki ka waiho ana ae i hihia piha pono no ka hoopa'iia aia wale no a hooliloia ae kakahi o na poe i piliwaiwai ai i hoike. O na kiu ua kau aku na manao hoohuoi no lakou, a aole hoi he loaa mau i ka aoao hoopii na poe i komo pu ma ka piliwaiwai i huli ae a hoike ma ka aoao hoopii malalo o ka hoopaaia ana aku e hookuu ia no mai ka hihia aku. O ka pilikia ke komo aku ma na paku pale apau a hiki i kahi e hanaia ana ka piliwaiwi, mamua o ka pau ana o ka piliwaiwai.

      O ka laau lapaau i hoikeia oia ka hoomau ana i ka hopuhopu me ka waiho hamama ana i na hale ina no o na hopuhopu ana aole i holopono ka loaa ana o ka hoike i lawa kupono no ka hoopa'i ana. He maikai no keia aka he wahi laau lapaau wale no ia no ka manawa.

      O kahi nawaliwali maoli o ke kanawai e ku nei i keia la, aia ma kahi o ka loaa maoli ana mai o na hoike lawa kupono ma ke kanawai aia io no he piliwaiwai ke hanaia la, a i ole malaila no kekahi kanaka i ka wa e holomoku ana ka piliwaiwai. Aole i lawa no ka hooia ana he kanaka no malaila oiai na mea apau e waiho moakaka loa ana. Malia paha ua komo aku na kanaka la i ka manawa i pau ai ka piliwaiwai ana.

      Ma muii o ka ike ana i keia nawaliwali a i mea no lakou e pakele ai, o na peresidena o na banako (piliwaiwai) ua kukulu ae lakou i ka lakou mau pakaukau piliwaiwai ma ka ekolu o na hale maluna, iloko o na rumi hiki ole ke komo ia aku, mawaena hoi o na nani puka nunui a ikaika, i hanaia no ka pale ana aku i ke komo ia ana e ka makai me ka ike ole ame ka ae ole ia mai e na poe na lakou e ku kiai ana mahope mai o la mau pani puka.

      Ua ike no ka ona banako ke hele a noha kona mau puka i ka makai, ua loaa ka manawa i ka poe i komo aku i piliwaiwai iloko olaila ke puuluulu ae a hana i na mea ku ole i ka hewa ma na wahi e ae o ka rumi, a i ole holo ma-lu aku mai ia. Aole he makai i hiki ke kokoke aku a ike pono i ka nee ana o kekahi piliwaiwai. O na poe paha i hiki ae malaila ua hiki ae paha lakou i ka manawa i haalele iho ai na poe i piliwaiwai maoli.

      Malia paha aka no he mau  piliwaiwai iloko o ka rumi ame na pakaukau, eia nae he ana maopopo ma e hoohiki ana no na Pake hewa ole me ka olelo ae ua komo aku lakou ilaila mahope o ka hele ana i ka pule a e noho ana a hoohaia manawa ma ke puhi paka ana. Malia o hoike ae no lakou aole lakou i ike i ka lawelawe ia ana o kekahi hana piliwaiwai iloko o ka rumi a aole hoi i piliwaiwai iki mai ko lakou manawa i hoomaka ai e hele i ke kula Sabati a hoike mai no hoi lakou he ino ka piliwaiwai. I ko'u wa e paa ai i ka hoopuia.

      No ka lapaau ana i keia pilikia @ mea e loaa mai ai na hoike he mai pono ia kakou ke hooikaika aku ana lima o ka makai ma ke kukulu ana ae i hewa mikamina hou e k@@@@@ ana maluna o ka hoike aole @ @@@@ ke piliwaiwai imua o ke aia o k@@@@ i hoopiiia. E hooholo ia a ka @@@@ @ na Lunakiai i kanawai e hoo@@@@@@ i ka ikeia ana o na lako piliwaiwai @ ko o kekahi wahi i pale p@@ ia @@@@ ole ke komo ia aku e ka makemake @@@ kumu o ka hewa a pela pu no@@@@ ka ike pu ia ana he elua-a @@@@@ lehu aku paha poe ma kahi o @@ mau lako piliwaiwai e waiho moakak@@@@.

      Ma keia mau mea ae la ua hiki @@@ na pilikia koikoi loa o ka @@@@ ana mai o ka hoike. Ma keia ano @@ hoi e halawai ana ka ona hanako me @@@ kanawai hou ina ia e hoomau ana ma ia hana a kono aku iaia e waiho hamama ae i kana mau lako piliwaiwai a i ole e hoomakaukau mau i kona wahi i hiki i na makai ke komo aku kahi hoi e hiki ai ia lakou ke hopu aku me ka maalahi loa a e komo hoi iloko o kahi e hamaia ana ka piliwaiwai iloko o ka manawa pokole.

      He mau kanawai i komo keia mau kumu alakai ka i ku ae ma Kapalakiko ame Sacramento no kekahi mau makahiki pokole. Ke manaolana nei wau e hooholo mai ana koonei Papa Lunakiai i kanawai o keia ano ma ke ano he mau rula kuhikuhi no ka @@@@@makai.

 

      Ina e loaa aku ana na lako piliwaiwai ma na wahi hiki ole ke komo @@ a mahope hoi o na pahi puka i kaupale ia, aole loa e hele aku ka poe hana hewa ole malaila mamuli o ke ala ana mai o na manao e hana ole i ka hewa. Aole no hoi he hoike ae o na poe hewa ole i na lako piliwaiwai ma na wahi o ia ano.

      O ka waihoia ana ae a ikeia o kekahi mau lako piliwaiwai, a noho pu no hoi malaila me kekahi poe e ae ma kahi e waiho ana ia mau lako piliwaiwai mahope aku o na puni puka i paleia a hiki ole hoi ke komoia e lilo mai ia i hewa mikamina. Ina e hooholoia ae e kokua no ia i ke kaupale ana i keia ino e ku nei.

      Ua hoa'ola keia mau mea a aole i ikeia ko lakou mama ana ma ke ku i ke Kanawai. No kona ano nui hoi me ha mea la aole e hewa ka hoao ana ae iaia.

      Kou Oiaio,

      P. L. WEAVER.

 

Na Mea Hou o na Aina-E.

(Mai ka aoao 1 mai.)

HE MAU OLELO HOOHOLO I HOOHALAHALAIA.

      KAPALAKIKO,             Oct. 3.-Ua haawi ae ka Aha Hookolokolo Kaapuni o na Hoohalahala i na olelo hooholo mehinei ma na hihia Hawaii e like me keia malalo iho nei: Na Hoahanau Cotton ku-e ia Mary Almy, ua aponoia ka olelo hooholo a ka aha lalo: Hui o Hakania ku-e i na Mokuaina Hulia, ua hoololiia ka olelo hooholo a ka aha lalo a hookuuia ka mea i hoopilia.

      (Ma ka la 21 o Septemaba, 1903 ua hookomo ae la o Mrs. H. N. Almy he hoopii koipoho iloko o ka Aha Hookolokolo Federala o Honolulu nei, e koipoho ana i na Hoahanau Cotton no $2500 mamuli o ka poino ana o kekahi waapahale. Ua oleloia e ka mea hoopii ua hoolimalimaia aku ua waapa hale nei i na Hoahanau Cotton a hooliloia ae ua waapahale nei i wahi moe i ka manawa e eliia ana ke awa o Puuloa. Ma ka la 4 o Augate ua ole oleloia ae ua hoao mai la na Hoahanau Cotton e lawe mai i ua waapahale ia no Honolulu nei, a na ka mokuahi Keena i kolo mai a mawaena hoi o na kao elua. Ua oleloia ae mamuli o ka hoohemahema o na Hoahanau Cotton ma ka waiho ana i ua waapahale nei mawaena o na kao, nolaila ua piholo iho la ua waapahale nei i ka manawa e koloia ana. Ua hoopuka mua o Lunakanawai Dole i ka olelo hooholo ma ka aoao o ka mea nana ka hoopii koi poho, a hoohalahala na Hoahanau Cotton i ua olelo hooholo la, a o kela ae la ka pau ana o la hihia.

 

Ka Huaale Helu Ekahi

      O na kane ame na wahine o na papa like ole ame na kulana like ole: na poe eii lanahu, na loio, na kahunapule, na makanika, na keiamoku, na poe mahiai, na haumana, na kupakako, na poe kaahele, na poe holo makaikai,-ina no ia ma ka moana, ma na papu pale palena aina, iloko o na lua maina, keena oihana a i ole kula hoonaauao paha; iloko o ke kulanakauhale a i ole ma na kuaaina.-e ike ana no lakou o na Huaale a Ayear's o@ ka helu ekahi no ka hoomaemae ana mamaua o kekahi mau laau e ae, a ma na ma'i hoi apau i kupono no ka hoohemo ana.

 

Huaale a Ayer's

he hoohemo kana me ka maikai; ke hooia nei keia mau huaale i ka eha iloko o ke poo, manawahua ame na pilikia apau oloko o ka opu. Ua hanaia me ke ko momona.

      Aole he mau huaale maikai loa i like aku me na HUAALE A AYER'S.

      Ua hoomakauakuia o Dr. J. C. Ayer & Co., Lowell, Mass., U. S. A.