Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 44, 3 November 1905 — E mau ana anei i na Hawaii ka Hapanui o na Mana Koho Balota? [ARTICLE]

E mau ana anei i na Hawaii ka Hapanui o na Mana Koho Balota?

■ Slalalo iho nei e ike iho ai kakou i kekahi hua i loiia i ko kakou Papa Hoopae Limahana a ko kakou Ahaoieio i hala i kukulu ai malalo o , kekahi Kanawai i hanaia. O ua hua ! la oia ka loaa ana ae i ua Papa la na pane mai kekahi mau hui mahiko e lupike ana ua makaukau lakou e hooi lawa i na home, na aina, haawi wale I i ka wahie ame ka lapaau ana ia 325 ; n.au ohana e makemake ana e hana ma |ia mau mahiko. He ekolu o keia mau | mahiko aia i Maui, hookahi ma Ha- ! waii. a pela no hoi ma Oahu nei. O j keia malalo iho nei na inoa o ua mau | hui la: j Maui Agricultural Company makau- ! kau no kanalima ohaua. ! Kihei Plantation Co„ makaukau no \ iwakalua-kumamalima ohana, | Hawaiian Commercial & Sugar Co. f | makaukau no 100 ohana. { Olaa Sugar Co., makaukau no kanaj lima ohana. Kahuku Plantation Co. makaukau no 100 ohana. O ka loaa ana he 325 ohana e hoopae ia mai ai maanei i keia makahiki a i ole I keia makahiki ae ua like ia me 325 poe koho balota hou i 1908. Pehea j aku la ke kulana koho balota iloko o i umi makahiki mai keia manawa aku? I O keia ike maluna'e ua haawiia ae ie Kakauolelo Atkinson mamua o kona | holo ana aku nei no Amerika ma kana i huakai huli limahana e hoopae mai al I maanei. Penei na olelo a Kakauolelo I Atkinson i hoopuka ae ai: : "O keia iho la ka keia mau mahiko i hana'i i ka waiho ana mai ia makou e holomua keia hoao o ka hoolako ana mai i limahana mahiko. "O ka makou ka hoike aku i ke koena o ka poe mahiko e holopono ana keia hana. Aole no i manao mua ia e pau loa mai ana na mahiko i ke komo ma keia mea. Oiai ua loaa mai i keia wa ka laulima ana inai o keia mau mahiko i makaukau e haawi i mau< home no na limahana aia i ka Papa Hoopae Limahana ka hooko ana ma kona aoao i ka hana hoao ma keia mea. "12 hele ana wau maluna wale no o ka ninau limahana a no ka hui pu ana aku ma na lawelawe ana no ka hoopuka ana i ka bona hou o $750,000. E hooikaika ana wau e apono mai ka Peresidena i ka hoopuka ana i ka bona. E hoao hou ana no hoi wau e loaa mai he hoomana ana mai ia Kakauolelo Shaw e hiki ai na bona ke mana ma ke ano hoopaa ku-e hoahu iioko o i na banako iahui. "Mawaho ae o ko'u holo no Wasinei tona e komo pu ana wau ma ka ahaelele Limahana Lahui ma Nu loka. He mea oiaio e kaawale ana wau a hiki i ka la 9 o Dekemaba."