Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 46, 17 November 1905 — Page 5

Page PDF (1.63 MB)

This text was transcribed by:  Kate Motoyama
This work is dedicated to:  my favorite nephew connor chow

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA, POALIMA, NOVEMABA 17, 1905.           @

 

ALEMANAKA O NOVEMABA, 1905.

 

1905    Novemaba       1905                                                                                                    Hapaha hope o ka Mahina.  No-

                                                                                                                                                vemaba 19.

@        Poakahi           Poalua             Poakolu           Poaha              Poa@              Poa@  E puka ana ka la 1 Nov. 13 ame

                                                                 1                   2                     3                    4     14, hora 6:10: Nov. 1@, hora 6:11,

5                6                 7                     8                   9                     10                  11    Nov. 16 âme 17, hors 6:12. Nov.

12              13                           14                   15                 16                   17                  18    14, hors 6:13; Nov. 19 ame 20,

19              20                           21                   22                 23                   24                  25    hora 6:14; a e naopoo ana 1 Nov.

26              27                           28                         29                 30                                                  13 ame 14, hors 3:19; Nov. 15, 16,

                                                                                                                                                17 and 18, hora 3:15; Nov. 19

                                                                                                                                                ame 20, hors 5:17.

--

                                    KAI PII.                                                                     KAI EMI.

 

@ Nov 11, hora 4:12 a. m.; 4:05                                                         Hora 9:40 p. m.; 11:06 a. m.

            p. m.

@ Nov. 14, hora 4:47 a. m.; 4:45                                                          " 10:09 p. m.; 11:45 a. m.

            p. m.

@ Nov. 15, hora 5:25 a. m.; 5:36                                                          " 10:45 p. m.; 12:35 a. m.

            p. m.

@ Nov. 16, hora 6:05 a. m.; 6:35                                                          " 11:27 p. m.; 1:30 p. m.

            p. m.

@ Nov. 17, hora 6:54 a. m.; 7:58                                                          " ____; 2:25 p. m.

            p. m.

@ Nov. 18, hora 7:45 a. m.; 9:31                                                          " 3:20 p. m.; 0:22 a. m.

            p. m.

@ Nov. 19, hora 8:47 a. m.; 10:45                                                        " 4:15 p. m.; 1:43 a. m.

            p. m.

@ Nov. 20, hora 9:55 a. m.; 11:24                                                        " 5:01 p. m.; 3:29 a. m.

            p. m.

--

Nuhou

            Kuloko.

--

 

No ka Hoolaha ana:--Ina he mea maikai kau aole paha oe e hoopaa ana i kou waha.  Mai kali no na mea e akeakea mai ana E noonoo oe no ka hopena e loaa mai ana.  Ina aole oe i hoao e hookomo hoolaha iloko o keia nupepa, aole no hoi he hewa ka hoao.  Hewa ia la?

 

--

            Ma ka hoike a ka Lunanana Meaai DUncan, ua olelo ae oia o ka hapanui o ka vinika iloko nei o ke kulanakauhale aole i maikai no ka ai ana.

--

            Ua kukala akea mai nei o Peresidena Rusawela i ka lahui e hoomanao i ka la Hoalohaloha i ke Akua, oia no hoi ka Poaha hope o keia mahina ia 30.

--

            Eia mai o Tisia-o-Atica ke olii aku nei ma keia helu.  Hoonuu iho i ike i kona mau aoao apau, a e hoomau no a hiki i kona pulelo hope ana, no ka mea, aia no ilaila ka ono.

--

            O ka laau Puupuu Maneo Aeto he maikai no ka ili.  He elua ano omole; $1.00 ame .50 keneta.  E loaa no ma kahi o MAKINO DRUG CO., kihi o na alanui Hotele me Nuuanu.

--

            Ma ka hoike a ke kiure huikau o ka Mokupuni kaili la o Manokalanipo, ua huikau pu kekahi mau makai ame kekahi lunakanawai apana ma na hana piliwaiwai i pahoia ae malaila.

--

            E nalo aku ana mai ko kakou kaiaulu nei ka mokuahi Waialeale oiai ua kuai hooliloia aku i ka Hui o Cook ma Seattle, Amerika, a e kilia mai ana e Kapena Rennie i keia mau la koke iho.

--

            Eia ke ike nei na kapena o na moku kalepa i ko lakou opa pu ia mai na awa aku o Hawaii nei ma ka oihana lawe kopaa e na mokuahi nunui e lawelawe nei ma la oihana mawaena o kakou ame Amerika.

--

            Ma ke kakahiaka nui o ke Sabati iho nei oiai ke kaaahi e hoi mai ana mai Kahuku mai, ua piiia ae la he kanaka Hawaii, o Kainalailai kona inoa, e ke kaa a make oia.  E hele ana oia maluna o ke alahao i kona manawa i loaa ai i ke kaaahi.

--

            Ma ka Poakolu iho nei i haalele iho ai ka mokuahi Noeau me ka piha ukana; aka iaia i hiki aku ai ma ka Lae o Makapuu, ike iho la kona kapena e piholo ana ka moku, nolaila ua hoi hou mai la i ke awa nei a hoolei ae la i kekahi hapa o kona mau ukana, a holo aku ma ke kakahiaka o nehinei.

--

            O ka hoopii hoohalahala balota a A. Fernandez  ku-e ia E. R. Adams. ua hoopau walo ia ma ka Poakolu nei imua o ka Aha Kiekie, mamuli o ka loaa ana aku iloko o na balota i kiolaia he 136 o na mahele koho i hoohalahala ia he hookahi wale no balota i kiola hewa la, a o ke koena iho ua pololei ke kiolaia ana.

--

            O Albert B. Lyman, ko Hawaii nei haumana hou ma ke Kula A'o Koa ma West Point, Amerika, aia oia ma ka helu ekolu ma ka paikau, umi-kuma-mawalu ma ka maekmatika, hanahakumamawalu ma ka olelo Beritania.  Iloko o kona papa o 155 humana aia eia ma ka helu umi-kumamawalu. He haawina maikai keia no Hawaii nei.

--

HOOLAHA HOOPAU HUI.

--

HAWAIIAN OFFICE SPECIALTY

COMPANY.

            O ka noho hui ana mai mua mai e ku ana mawaena o na mea no laua na inoa malalo iho nei ma ke ano o ka "HAWAIIAN OFFICE SPECIALTY COMPANY" ma keia la ua hoopauia ma ka ae lokahi like ana.

            O Owen E. McCarthy e hoomau aku ana no oia iloko o ka hana malalo o ia inoa hookahi no a nana no e uku i na ale apau.

                        OWEN E. McCARTHY,

                        WILLIAM W. GILLULY,

            Honolulu, Novemaba 8, 1905.

3094--Nov. 17, 24.                  @

--

HALE INU RAMA

PAUOA

__

            E NA OIWI O PAUOA.  No keaha kou kuai ana i ka waina howai a na Pake o Honolulu?  No ka emi anei he 50 keneta o ke galani?  AOle anei ua oi aku ka makepono e hoolilo o kau kenikeni no ka waina maikai ma ka

            THE PAUOA WINE CO.,

                        Frank Correa, Lunanui.

Pauoa, pal@ o ke alahao.

--

Ke Kii Mokukaua o Akimarala

Nelekona.

--

            O ke kii o ka mokukaua Pelekane, "Lanakila" (Victory), e puka aku nei ma ka Kilohana o keia la, o ia kekahi mea nana e hoala mai i na hoomanao ana i kekahi mau mea ano nui i hoikeia ma ka moolelo "Kenekuria Umi-kumamaiwa ame kana mau hana kamahao," oiai o kei aka mokukaua lawehae o Adimrala Nelekona ma kela kaua kaulana i malamaia ma Rafalaga, a o ke kaua ana no hoi ia i make ai oia.

            Ma ke kii e puka aku nei @e ike iho ana no ka mea heluhelu i na have e kuuwelu ana ma na kia o ua mokukaua la, a ma ia ike ana e hoomaopopo iho oia no ka hoailona e kauoha kaulana a Admirala Nelekona e haawi mau ai, a o ka unuhi ana o ua kauoha la, oia iho keia: "Ke manao nei o Enelani e hana aku ana na kanaka apau i ka lakou mau hana pakahi."

            O ua mokukaua la eia no ke ola nei, a ke ku nei ma ke awa o Portsmouth, a ke hoohanaia nei no ma ke ano he mokukaua hoomaamaa.

--

Na Poe Koho Balota.

--

            O keia malalo iho nei ka papa hoonohonoho o na poe koho balota o keia Teritori i hooponoponoia e Kakauolelo Poo Buckland o ke Keena o ke Kanakauolelo Teritori ma ka mahele lahui, e hoohalikelike ana hoi i ke kau koho o 1902 ame 1904:

            Lahui               1902.               1904.

Hawaii . . .                  8,680               9,260

Amerika . . .                1,932               1,872

Pukiki . . .                       594                 728

Pelekane . . .                   546                 542

Kelemania . . .                            309                 301

Na lahui e ae . . .            353                 321

Suedena . . .                    52                  52

Pake . . .                         143                 175

Kepani . . .                          3                               2

                                    _____              _____

  Huina pau loa . . .    12,612             13,253

            Ma keia e ikeia no ka mahuahua o na poe koho balota o 1904 ua like me 641, aia hoi he 580 ka mahuahua ae o na Hawaii i ko 1902, a o ke koena iho he 61.  He 60 ka haule o na Amerika, oiai na Pukiki ua mahuahua ae he 134.  O na lahui Pake hoi he 32 kona pii ae, a he hookahi ka haule ma ka aoao o na Kepani.

            Ina e komo mai ana na ohana he 230 e makemakeia nei no na mahiko i makaukau e haawi i mau home no lakou i keia makahiki, a komo pu ae paha kekahi mau mahiko a hoouna hou i 230 ohana, heaha la ko na Hawaii mahuahua mai na lahui e ae i ke kau koho balota o 1908.

            O ka pono loa, in a e hiki ana, e noonoo na kanaka Hawaii a haalele i ka noho molowa ana.  Kii ae i na aina o na mahiko i makaukau no 230 ohana.  Ke lilo ia mau makalua i na Hawaii, mahea hoi e komo mai ai keia 230 ohana mai na aina e mai? Pela no e ahona ai na kanaka Hawaii i keia manawa, ina aole, e hiki mai ana ka manawa e lele baluna ai kakou.

--

HE LEO ALOHA NA KE KULA HA-

NAI O HILO.

--

            Aole paha he kanaka Hawaii i lohe ole i ka inoa o ke Kula Hanai o Hilo, ke kula i komo pu kona moolelo me na kanaka Hawaii kaulana o keia Paeaina, ke kula i komo pu kona moolelo me na kanaka Hawaii kaulana o keia Paeaina, ke kula i komo pu ka hoomanao ana i ka Lahui Hawaii malalo o ke alakai ana a ka Makua Laimana, a i kona waiho ana i ka hana no ka palupalu ua kau ae la ke alakai o keia kula malalo o J. Nawahi a i hoomalu pu ia e J. M. Naeole i kahi manawa.

            O ka halekula kahiko ua apulu a ua hoonee ia aku mai ke kahua mua i ku ai @a ua pani ia iho la he Halekula Hou o aneane $15,000 ka lilo, ua paa ua hale hou nei a ke noho nei malalo o kona malumalu na haumana, a i ka la 30 o Novemaba e wehe ia ai ua hale hou nei i ka lehulehu, a hoolaaia no ka oihana hoonaauao iloko o keia aina.  E malamala ana he luau nui a me ka fea maloko o ua hale nei.  He kinipopo ma ka auwina la.  He paina hou ma ke ahiahi, a ma ka po iho he Ahamele nui maloko o ke keena nui o ka hale hou.

            E hookaawale ia ana kekahi keena ma ua hale nei ia la no ka hookipa ana i na hauman kahiko o keia kula, a ma kahi kihi oia rumi e kapaia ana "Ke Kihi o ka Hoomanao" a malaila e kau ai na inoa o na haumana kahiko e hoouna mai ana i ka lakou mau "Kokua Hoomanao" no ka hoonau ana i ka ale o keia hale hou.  E hoouna mai e like me ka lakou i manao ai he pono.

            Ke manaolana nei na Kahu o ke kula, e aia ae ana na hoomanao aloha ana iwaena o na haumana i noho malalo o ka malumalu o keia home imi naauao, a hoomanao mai i wahi kokua aloha no ka Halekula Hou.

            Na kekahi mau Lede Hawaii o Hilo e Hooponopono ana i ka luau, a e hoao la ana ma na ano a pau e hoolawa ia na papaaina me na ono apau a ka Hawaii.

            E ku ae iluna a hele mai e kokua i keia hana maikai.

--

            He $1,103,365 o la ka huina o na loaa auhau o keia makahiki: pela na hoike mai ke Keena Ohi Auhau mai.

 

Aole He Moali i

Koe.

--

HOOLA PONO LOA IA KA RUMATI-

            KA E NA HUAALE AKALA A

            KAUKA WILLIAMS.

--

            Aia he hookahi wale no laau lapaau e ola ai ka rumatika o na ano apau a e ulaa pu ia ai kona mole mai ke kino mai a o ke ola mau no hoi iamai ka rumatika mai.  A o keia laau lapaau oia no na Huaale Akala a Kauka Williams no ka Poe Haikea a o ka hooiaio no ia olelo ana pela ua loaa mai ia mai ia Mr. T. S. Wagar o ke Alanui Academy helu 72, Watertown, N. Y.  A eia kana olelo:

            "O ka hu'i aia iloko o kuu mau ami a o kuu ehaeha mau iloko o na makahiki elua aole e hiki ke hoomaopopo i ka nui o ka eha, oiai he nui ino maoli no.  Aia he eha nui iloko o'u mau poohiwi a na ia mea i haawi ole mai ia'u i hiamoe a he ala wale no ka'u me ka holoholo pu i ka po.  I ka wa o'u i lawe ai i na Huaale Akala a Kauka William ua o'u a ma ka manawa i pau ai na poho eha ia'u ua hoola loa ia ae la wau a mai ia manawa mai aole he wahi hiohiona iki o ka rumatika me a'u."

            A o ka wahine a Mr. Wagar kekahi i olioli nui i ka hooia ana i kana pomaikai i loaa ai mai na Huaale Akala a Kauka Williams mai a eia kana pane:

            Ua hoao wau i na huaale no ka ma'i o ko'u opu a ua ike au i ka ola mai ia mau huaale mai.  O kuu kaikamahine Mrs. Atwood o ke Alanui Gill, Watertown oia kekahi i lawe i na huaale no ka nawaliwali wahine a mailaila mai kona maikai a hiki i keia manawa.  Ua ike wau o na Huaale Akala a Kauka Williams he laau maikai maoli ia no na ohana."

            O na Huaale Akala a Kauka Williams ua hoola lakou ia Mr. Wagar ma ke kipaku ana i na ano make o ka rumatika mai ke koko aku.  A e like me ia i hooaiaiia ai e ka wahine a Mr. Wagar he hoike ana ia i ke kipakuia o na ano ilo ma'i a hoomaikai ae i ke koko no ka lawe ana i na mea hoola kino ame na mea hooikaika o na i'o paahana apau o ke kino.

            He hoola na Huaale Akala a Kauka Williams i na ma'i pilikia loa o ka haikea maopopo. maikai ole o ka oihana hoowali ai o ka opu, nalulu o ke poo, eha o ke kua, ano haalulu ame na nawaliwali o na wahine ame na kaikamahine no lakou na kino nui ole o ke koko a koko nawaliwali no hoi a puka mau ole.

            O na Huaale Akala a Kauka Williams no ka Poa Haikea he maikai i ka ai ana a he loaa pono ka ma'i i kana mana hoola a aohe he mea hoopilikia iloko o lakou.  Ina e kuaiia aku na huaale hoopili wale ia oe e pono e kauoha ae i ka io maoli ia Dr. Williams Medicine Co., Schenectady, N. Y.  E hoouna pu ae me ka kumukuai o 50 keneta no ke poho hookahi a eono poho no $2.50.

--

Ke Noonooia Nei ke Alahao

Kaauwila o Alan @ Moi-

wahine.

--

            I ka Poakahi iho la i haawi ae ai o Kiaaina Carter he hoolohe ana ia lunanui o na Hana Hou Holloway ame James B. Castle ame L. tenney Peck o ka Hui Kaauwila Honolulu.

            O ke kumuhana ano nui i noonooia ua pili ia i ke alahao o ka Hui Kaauwila Honolulu e waiho a e moe nei ma Alanui Moiwahine o keia kulanakauhale no ka hoohana ole ia o ia alahao, oiai aia he mau hoohalahala i waihoia ae maluna o ua alahao hoohana ole ia nei a ua lilo hoi ia alahao i mea hoopilikia mai ka manawa no i hoohana ole ia ai.

            Ma ka aoao o ke Kiaaina ua haawi aku oia i ke a'o ana i ka Lunanui Holloway e hoolohe i na manao apau o ka poe i komo kuleana iloko o ke kumuhana no ka hoomaopopo ana i ko lakou manao, a ae pu aku i ka poe kuleana o ka Hui Kaauwila Honolulu ame ka poe mea kuleana ma kahi o ke alahao e moe la e hooloheia e ia a pau pu me na makaainana in a he manao kahi e haawi ana no ia kumuhana.

--

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

--

ANGUS P. McDONALD AME DELIA

McDONALD.

--

HOOLAHA MANAO PANIU A KU-

AI A KA MEA PAA MORAKI.

--

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha, i kulike ai me ke kanawai a ma ka pono o ka mana o ke kuai i paa iloko o kela moraki i hanaia e Angus P. McDonald ame Delia McDonald kana wahine mare, ia William O. Smith, no Eono Haneri ame Kanaono Dala ($660), i hanaia i ka la 7 o Feberuari, 1903, a i kopeia iloko o ke Keena Kakaukope iloko o Honolulu iloko o ka buke 262 ma na aoao 295 a hiki i 297, o ka mea nona ka inoa malalo iho nei.  William O. Smith, mea paa moraki, ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia, oia hoi: ka uku ole ia ana o ka mua o na kau o eha mau nota hoale i paa ma ua moraki la i oleloia a i hoikeia maloko olaila, ame ka uku ole ia ana o ka ukupanee maluna o ka moraki holookoa i hoaieia, i ka manawa e uku ai.

            Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o na aina ku pakahi apau loa i hooliloia ma ua moraki ia i oleloia, e hoakakaia nei iloko a e hoakakaia aku ana mahope ae nei, pau pu me na pomaikai i pili ilaila, e kualia aku ana e ka mea paa moraki i oleloia ma ke kudala akea ma ka Poaono ka la 16 o Dekemaba, 1905, ma ka hora 12 awakea, ma ke keena kudala o James F. Morgan ma ka helu 857, Alanui Kaahumanu, iloko o Honolulu i oleloia.

            O ka waiwai iloko o ka moraki i oleloia i hoakakaia, a e manao ia nei e kuai aku, e like me ia i olelo mua ia ae nei, ua hoakakaia e like me keia malalo iho nei:

            O kela mau Apana Aina apau loa, mau apana a i ole mau mahele o ka aina e waiho la ma Kapahulu, Waikiki, iloko o Honolulu i oleloia, a i ike maoli ia hoi a i hoikeia na Apana Helu Eono (8) ame Ehiku (7) iloko o ke Kuea Helu Kanaha-kumamakahi (41) malua o ka palapala aina a e hoakaka ana i ka Aina o Kaimuki (Tract) i kopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka buke 178 ma na aoao 294-296.  E @

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

--

 

ana he @73 kapuai kuea, oi aku a emi mai.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke Dala Gula o Amerika.  He umi pakeneta o ke kumukuai e lilo ai e ukuia i ka manawa e haule ai ka ha@le, a o ke koena i ka manawa e haawiia ai ka palapala kuai.  Ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            Hanaia, Honolulu, T. H., Novemaba 15, 1905.

                        WILLIAM O. SMITH,

                                    Mea Paa Moraki.

            No na mea aku i koe e ike ae ma @ Keena o W. O. Smith, Judd Hale, Honolulu.

3094--Nov 17, 24; Dec. 1, 8, 15.

--

WILLIAM L. PETERSON.

 

HOOLAHA MANAO PANIKU A KU-

AI A KA MEA PAA MORAKI.

--

            Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha, i kkulike ai me ke kanawai a ma ka pono o ka mana o ke kuai i paa iloko o ka mana o ke kuai i paa iloko o keia moraki i hanaia e William L. Peterson, mea moraki mai, ia William O. Smith, Mary S. Parker ame Henry Waterhouse, na kahu malalo o ka palapala kauoha a William C. Lunalilo, mea i make, na poe paa moraki, no Ewalu Kaukani ($8000) Dala, i hanaia i ka la 8 o Feberuari, 1901, a i kopeia iloko o ke Keena Kakaukope iloko o Honolulu, iloko o ka buke 221 ma na aoao 1 a hiki i ka 4, o ka poe no lakou na inoa malalo iho nei W. O. Smith, Mary S. Parker ame Lorrin A. Thurston na Kahu malalo o ka palapala kauoha a W. C. Lunalilo, mea i make, na poe pani hakahaka maoli o na poe paa moraki i hoikeia maluna'e, ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uha'iia i paa iloko olaila, oia hoi; ka uku ole ia ana o ke kumupaa o ka huina o ka nota hoaie ame ka uku-panee maluna o ia mea, i paa ma ua moraki la i oleloia a i hoikeia iloko olaila i ka manawa e uku ai.

            Ma keia ke haawi hou ia aku nei ka hoolaha, o na aina ku pakahi apau loa i hooliloia ma ua moraki la i oleloia, i hoakakaia iloko a mahope ae nei, ame na hana hou maluna iho olaila, e kuaiia aku ana e na poe kahu no lakou na inoa malalo iho nei i oleloia, poe paa moraki, ma ke kudala akea ma ka Poaono, ka la 16 o Dekemaba, 1905, ma ka hora 12 awakea, ma ke keena kudala o James F. Morgan ma ke Helu 857, alanui Kaahumanu, iloko o Honolulu i oleloia.

            O ka waiwai iloko o ka moraki i oleloia i hoakakaia, a e manao ia nei no ke kuai aku, e like me ia i hoike mua ia ae nei, ame na hana hou maluna iho olaila, ua hoakakaia e like me keia malalo iho nei:

            1. O kela apana apau loa a i ole mahele o ka aina e waiho la ma Palama, Honolulu i olelo mua ia ae nei, a oia no hoi ka hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui.  Helu 157, L. C. A. 8564, a oia no hoi ka Apana Helu 4 o ka aina i oleloia e like me ia e ikeia ana a i hoikeia maluna o ka palapala aina o ka aina i oleloia i kopeia iloko o ko Hawaii Keena Kakaukope iloko o ko Hawaii Keena Kakaukope iloko o ka buke 142, aoao 313-7, a i apo maopopo loa ia a hoakakaia e like me keia.  E hoomaka ana ma ke kihi Hema o ka Apana 3 a e holo ana e like me keia malalo iho nei:

            1. Ak. 41 deg. 30 min. Hik. 137.0 kapuai e holo ana ma ka Apana 3.

            2. Hem. 39 deg. 15 min. Hik. 137.2 kapuai e holo an ama Pulupuluole,

            3. Hem. 35 deg. 00 min. Kom. 22.0 kapuai e holo ana ma Pulupuluole,

            4. Hem. 42 deg. 15 min. Hik. 204.0 kapuai e holo ana ma Pulupuluole ame Kekai,

            5. Hem. 43 deg. 00 min. Kom. 118.5 kapuai e holo ana ma ka R. P. 2066 (i keia manawa he alanui),

            6. Ak. 40 deg. 27 min. Kom. 340.0 kapuai e holo ana ma ka Apana 5 a hiki i kahi i hoomaka ai, a e ili ana he 0.968 eka.

            2. O kela apana apau loa a i ole mahele o ka aina e waiho la ma alanui Lilliha iloko o Honolulu i oleloia, a oia no hoi ka hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 115, L. C. A. 1150, a i apo maopopo loa a hoakakaia e like me keia: E hoomaka ana ma ke kiko ma ka aoao hikina-hema o alanui Liliha, 300 kapuai mai ke kihi Hikina-hema o ka hui ana o ke alanui Liliha ame ke alanui hou a e holo ana mailaila aku ma ka meridiena (meridian) oiaio e like me keia malalo iho nei:

            1. Hem. 39 deg. 38 min. Hik. 117 kapuai e holo ana ma ka Apana Helu 6,

            2. Hem. 29 deg. 50 min. Kom. 53.36 kapuai e holo ana ma ka auwai,          

            3. Ak. 39 deg. 38 min. Kom. 136 kapuai e holo ana ma ka Apana Helu 8,

            4. Ak.50 deg. 23 min. Hik. 50 kapuai e holo ana ma alanui Liliha a hiki i kahi i hoomaka ai, e ili ana o 6325 kapuai kuea, a oia no oi ka Apana Helu 7, o ka Aina o Kaliu (Tract) i iliwalia no S. E. Bishop.

            3. O keia mau apana apau loa a i ole mau mahele o ka aina e waiho la iloko o ka Aina o Kewalo (Tract) ma Honolulu i oleloia, a o ia no hoi na hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui 5716, L. C. A. 10605, a oia no hoi na Apana Umi-kumamalima (15), Umi-kumamaono (16), Iwakolua-kumamahiku (27), Iwakalua-kumamawalu (28), ame Kanakolu-kumamaono (36) iloko o ke Kuea Ehiku (7); ame na Apana Iwakalua (20), ame Iwakalua-kumamakahi (21) iloko o ke Kuea Ewalu (8); ame Apana Iwakalua (20) iloko o ke Kuea Ekolu (3), e like me ia i hoikeia a i kauia maluna o ka palapala aina o ka aina i oleloia i kopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka buke 162, aoao 222-227.

            Pau pu me na pono apau, na kuleana ame na mea apau i pili ia mea a i ole no ia mea.

            Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke Dala Gula o Amerika.  He umi pa-keneta o ke kumukuai e lilo ai e umkuia no i ka manawa e haule ai ka hamare, a o ke koena i ka manawa e haaawiia aku ai ka palapala kuai.  Ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

            Hanaia, Honolulu, Novemaba 15, 1906.

                        W. O. SMITH,

                        MARY S. PARKER,

                        LORRIN A. THURSTON,

Na Kahu malalo o ka palapala kauoha

            a W. C. Lunalilo, mea i make, na poe paa moraki.

            No na mea aku i koe e ike ae ma ke Keena o W. O. Smith, Judd Hale, Honolulu.

20@--Nov. 17, 24; Dec. 1, 8, 15.

 

LAAUILINONABEBE

O Kona Poe âme Kana Lauoho kekahi mea

ana nui loa a na Makuahine e noonoo nui ai

* * *

 

            UA HANAUIA KELA A ME KE A KEIKI ILOKO O KA HONUA N@ me ke ewe o na mai lehulehu e ulu mai ana iloko o ka lii ke poo a lilo ana hoi ke koko ia wa i mea nui loa no @ a panee ana i keia popilikia, a pela ili@ ai ia i mea nui loa e hookaumaha m@ ai i ka noonoo o kela a me keia mea oohia i ka nali ana a na ma'i lehulehu.  Aole kela mea i hookaumaha ia @ kekahi ano e ae, aka, mamuli no o ka hoopalalehaia ame e ka mea i kupono e malama a makaala i keia poino.  Nolaila, ua lili i kumuhana na kela ame keia makuahine maikai e makaala mau ai i ka lakou mau keiki e loohia ana @ na popilikia lehulehu e ulu mai ana mamuli o ke koko ino, e hookamanai@ mau lakou me na mea a pa ue hiki a ke pale aku i kela mau popilikia lehulehu, i mea hoi e loaa ai ke ola maikai, malalo o na lapaau noeau ana me ka hikiwawe a me ke ola loa no hoi.

            Ua olelo ia o k aauau me ka wai @ mehana a me ke KOPA CUTIKURA no ka hoomaemae ana i ka lii no ka paa i ka lepo a me kahi mau ino e ae, a pela hoi no ka unahi-pii, a pela hoi, in a ka e kapili malie i ka aila Hamo CUTIKURA no ka hooki koke ana i ka maneo o ka ili, ka eeke ano manene o ka lii ame ka pehu, a pela hoi no ka hoomalielie ana i ka hu'i a me ka hoola ana i na palapu a mahope aku oia wa, in a ka e inu i ka laau Hoohainu CUTIKURA, oia wale ae ia no ka na mea a pau e hana ai no ka pale ana aku i kela mau kinaunau o na keiki liilii i na wa apau e hoomaka mai ai a in a no ua loaa mua, ne mua pau wale no ia i keia mau laau ae la, ke malama pono ia na kuhikuhi.  Ma keia hana ana pela, e loaa ai i na makuahine hoomanawanui ka maha a me k oluolu o ka naau, a he mea no hoi ia no lakou e hookaumana ole ia ai i na wa a pau.  Ua hoolala kela mau haawina pomaikai ma na home lehulehu a puni ka aina.

            Mamuli o ka momona, ka maemae, ame ka hikiwawe o ke ola o kela laau, i makemake nui ia ui e na lahui kanaka a pau i hoao a ikemaka i kona waiwai nui ma ke ano hoola, a pela no hoi i hilinai nui la ai kona waiwai no ka hoopakele ana i ka luhi a me ke kaumaha o na makua lehulehu ma na wahi a pau, a pela no i malama nui ia ai maloko o na home.

            HE HOOLA MAOPOPO NO NA MA'I MALOKO A MAWAHO O KE

KINO.

            Oia hoi ke KOPA CUTICURA e hoomaemae ai i ka ili a me ka kepia e ke poo a hoowaliwali i ka alualu o ka AILA CUTICURA HAMO no ka hoopau koke i ka maneo a hooluolu a hooia, a me ke CUTICURA RESOLVENT no ka hooluolu a hoomaemae ana i ke koko.  Ke kualia nei ma na wahi a pau o ka honua nei.  Keena Kuai ma Auseteralia, R. Towns & Co., Sydney, N. 8. W. Keena ma Aferika Hema, Lamron Ltd., Cape Town.  "I loaa ai ka ili p@hee maikai, ka lauoho a me na lima."

POTTER DRUG AND CHEM COMP., Boston, U. S. A., na On a o @ laau CUTICURA a pau loa.

--

"NA WARENA OPIO."

--

(Mai ka aoao eha mai.)

papa kauka o ka oihana koa e hookuu loa iaia ame ka hoopaa ana i kona moolelo wiwoole maloko o na moolelo o ka oihana kou.  A no keia kumu i kuai hoolilo aku ai oia i kona komikina oihana koa a waiho aku la i ka oihana.

            No Lukanela Dike hoi ua loaa iaia ke kulana kapena i hui pu ia me na hana wiwoole ma ka hoopaaia ana ma ka moolelo he mea hoi e hapai ana iaia iluna i nele ole hoi ka hooikaika ana i na opio e ae.

            No Konela Warena ua kauia ae oia ma ke kulana Generala a ikeia oia ke Generala Sir Henry Warena a kau pu ia aku oia ma ke kulana naita mamua iho o kona waiho ana i ka oihana koa.  A ma ia manawa no i hookamaaina hou aku ai oia me ka hoaloha Mrs. Hagariwa o ka au like ana iloko o ka poino o ka lukuwale ma Inia mahope koke iho no o kona hiki ana i Enelani ma ka wa on a i haalele aku ai ia Inia.

            A ua lilo hoi ia i mea hoopuiwa olioli nui loa ana ia Dike ma ka wa on a i hoi mai ai mai ka moana no Enelani i ka ike ana i kona hoaloha Mrs. Hagariwa he makuahine no ka home o Generala Warena a mea ia Lede Warena.

            He mea oiaio o na Miss Hagariwa ua lilo ae laua i mau hoanoho iloko o ka Home o Generala ame Lede Warena a aole no hoi ia he mea paakiki i ka loaa ana o ka Dike hoapili Miss Nele Hagriwa oiai aole i loli ae kona (Nele) noonoo ame kona puuwai mai ke koa opio wiwoole ana i paani mau ai.

            A mahope o ka hoohala ana i kona mau makahiki no ka oihana kaua moana a piha iaia na makahiki ke iwakalua-kumamakahih a me ka noi hooikaika a ka wahine opio Nele e waiho i ka oihana koa a e hookuonoono iloko o ka noho home ana ua ae aku la oia a lilo ae la laua i ohana hookahi ma ka mare ana.  A no Nede hoi ame Eda aole he hoohewahewa ana no laua a i ka wa i hooholo ai ua loaa iho la he mau paa-mare palua i ka la hookahi--o ko laua ame ko Dike ma.

            O Generala âme Lede Warena o laua kekahi mau hoa iloko o na aha hoohauoli o Ladana a iloko no hoi o ke ola maikai.  Ma ka oihana kau kanawai ua loaa aku ia Mekia Warena he noho iloko o ka Ahaolelo a no Kapena Warena ua malu kona noho ohana ana me kana lede--ka Lede Nele Warena ma ko laua home maikai e ku ana ma ke alanui Raida, a nona hoi kekahi mokupe'a heihei i kaulana loa ma ka wa o na la kulaia heihei waapa.

            No Mekia Danalope âme kana Lede ua ku ae no ko laua home a ua piha me ka hauoli ma o na pua ohaha la--na keiki, a pela no hoi o Kanpena Mena, a i na Kalikimaka aole i hala ko lakou akoakoa mau ana--na Warena apau me ko lakou ohana, na Danalope ame na ohana ame Mena me na ohana, a o ka ha'i moolelo ana i na anoai a hoihoi hou aku i na noonoo iloko o na wa o ka lukuwale ana o Inia na hoohala manawa ana i na ahiahi o ia mau Kalikimaka.

            A ma ke Kuea Berkeley i nele ole ai ia Generala Warena ma ke kono mau ia ana on a e ha'i moolelo imua o na kamaiki he nui i nele ole ai ka akoakoa ae ilaila no ka hoolohe ana inia a aole no hoi i nele i ke Generala i ka hoika ana i na anoai ame na hakoko hooikaika ana no ka Aina Makuahine ame kona Have iloko o na wa lukuwale i kukuluia e na Inia iloko o Inia.  Ma ka hopena o ka hoomanawanui ana iloko o ke kana lukuwale i luhiehu ai lakou me ka malu, ka kuoli ame ka hanohano.

            KA HOPENA.

--

"O ka Hilinai."

--

wahi a Haku Chatham "he mea kanu ulu lolohi ia."  He manaoio ko na kanaka apau i ka lakou mea e ike ai me ko lakou mau maka, a ma ke kumu laula ua pololei maoli no.  O na mea e kapakapaia nei he manaoio hapopo aole loa ia he manaoio maoli ma na ano apau.  E pono e hoikeia mai na kumu ame na kumu hoola kupono i ikeia ai ka mole ame ke kahua o keia hoaie.  I na mea e pili ana i ku laau e like me keia, ke ninau mai nei ka lehulehu.  "Ua hoolaia anei kekahi poe e ae?  Ua hooluoluia anei na paiapu e like me kou?  Ua lokahi like anei ka waiwai io o keia au malamalama?  I na pela, ua kupono maoli no i ka hilinai; a i na au e hoopa ia mai ana e kekahi o kela mau ma'i e like me ka hoakaka a kela laau, e paulele ana au me ko'u manaoio apau malalo o kona mana no ko'u lanakila ame ko'u palekana."

            Maluna o keia mau laina, ua lawe ae ka

WAMPOLES PREPARATIONS

i ka hanohano kiekie loa o na laau iwaena o na kanaka loea lapaau ame na kanaka noeau apuni ke ao malamalama.  Ua manaoio aku lakou i keia laau e like me ko lakou manaoio ana i na kanawai kumu o ke kanaka ame kekahi mau mea e ae.  O keia laau kamahao mau mea e ae.  O kela laaukamahao ua like kona momona me na mea hooulu a hoola o ka Pure Cod Liver Oil, i lawe ia mai, e makou mai ke akep@a o ka i'a Cod makamaka hou mai i palapala me ke Compound Syrup o ka Hypophophites ame ka Extracts o ka Malt ame ka Wild Cherry.  He hikiwawe loa keia laau i ka anai ana i na mea make ame kekahi mau mea e ae iloko o ke kino, he hooikaika hoi i na mikini paahana o ka waihona o loko a ke hoonoonoo mai i ka ai a he laau pahu'a ole i na ma'i haalulu, piwa alaala haanou, na ma'i o ka puu ame ka akemama, a pela aku.

WAHI A KAUKA W. A. YOUNG O

CANADA.

            "O ka laau i hoomakakauia o ke cod liver oil ua haawi mai ia ia'u @ i ka manao hoapono ame kekahi mau hua maikai e ae ma ka'u mau ma'i i lawelawe ai o na makahiki like ole."

            He laau hoi kela i hanai me ka naauao o keia au malamalama hou a he laau holomua mamua o na laau e ae anau.

            E loaa ma na ah@dletao@luetaoia

            E loaa ma na halekuai laau apau.

--

HE HAUOLI PAHAOHAO.

--

            He nui a lehulehu na poe i loohia i ka ma'i rumatika i hoopahaohaoia a hoohauoliia mamuli o ka oia hikiwawe i loaa mai ma ke kau ana i ka laau Chamberlain's Pain Balm.  He loaa no ke ola piha in a e hoomau i ke kau ana i keia laau hamo no kekahi manawa pokole.  No ke kuai aku o BENSON, SMITH & CO., LTD., na agena ma Hawaii nei.