Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 46, 17 November 1905 — Ku-e i ka Mare Lehulehu. [ARTICLE]

Ku-e i ka Mare Lehulehu.

i Mr. Lur-ah>*>p«>fKHvr;o <> Kup<fpa | Kuokoa. AiOha <>e E ae tr.av w uu i | kekalu vvalii kaawa'.e - kuu |>- no ? ke ni&nao € kau a<? U nialar.A. oia | h*:n r KU*E I KA >i.vhi- t - LEKU. j Aia nu Ka nup«?pa *'Ke A!v>ba Aina" | c> Ssa ia S o Okat.oba. ame iii h i u | NoTeinaba. IS»JS. i ike I'ik> «ī au i mt | nunao pau«tu BaibaJa e £a.« f koo aaa t ka Mare Lehulehu i fcaitauf ta e M!ss Cart>liae Bru&ō, maiaio o ke 1 poo ' No ka ilakene i ka. Laahia o na. I Hana PHi Hoomaiu." A ina ko u ano he mea makee i ke a*o ia ana o ka ke Akua olelo. noialla au i makemake ai e | waiho aku i ka'u mau hoakaka ana | inaluna o keia kumuhana, a aa ka ief hulehu apau e wae a kaana no lakoa ' iho, "B hooiaio i na mea apau a e paa l \ ka mta pono." Aole Keia pane no ke | ake pnio wale. aka, r.o ka makee m> i | ka pono. Ua plli iske no keia i na poe : apau e kakt» ana i ka man? iehulehu. i O ka po-e i kair.aaina i ka ke Akua o- ? k-!o. ua ir.a.»f<.po ia iakou ko ke A- . ' kua ho<»kumu mua ana i kmohi ia Ai damu. Hana iho la Ia iaia i kane na i ka wahine hookahi. oia 6 Ewa. a olelu olelo aku ai i na Parisaio ma Malaio ae la, L*a maikai. A no laua o lesu i ; | 19:4. 6: "Aole anei oukou I heluheiu, 0 ka mea nana iaua i hana i kinohou , iuina iho la ia. ho kane, he wahine| • • * * Nolaila. ao'.e e liio hou iaua f 1 elua. hookahi o laua i'o. No ia hol, j o ka mea a ke Akua i hoopili iho ai, j mai noho :i hookaawale ae ke kanaka." : Penei hoi kana olelo ia lakou ma ka j pauku S no ka mea e piii ana i ka pa- ! lapala hooki: -.\o ka Paakiki o ko ! Oukou Naau i ae mai ai o Mose ia ou- | kou e hooki i na wahine a oukou; Ao'.o ! pela ia mai Kinohi mai." j He oiaio. he hookahi no kane a hoo- | kahi r.o wahine i kinohi, oia o Adamu j me Eva, A ua kauoha ia aku laua e : ke Akua e hoohuiia, e hoolaha a e hoo- J piha i ka honua me ka lahuikanaka. Ua hooko no iaua a me ka lau4- mau keiki i keia berita a hoea mai ia Noa. A ike no kakou ia Noa ma ia kulana. Pehea la hoi ke Akua i a'o ole mai ai ma ia wa i kanawai hooulu lahui e hoohalike ai i na kanaka me na holoholona, i mea e pakele ai na wahine hapai e like me ka makeinake o'ka mea kakau o ke Aloha Aina, o Nov. 4, 1905, aoao 7, kolamu 2, pauku 5, maialo 0 ke poo "No ka Makee i na Hana Pili Hoomana." No ka ike ole anei o ; ke Akua, a o ka holoholona ka mea i } 01 aku ka ike? O ka mea maopopo. , ua ike ke Akua i na mea apau e pono ai ke kanaka. "O kana mea e hana ai, mai no ke kanaka a hoololi, aole hoi e paku'i aku." He mau hanerl makahiki mai a Adamu ma! a hoea mai ia Noa o ka mau ana o keia kulana noho hookahi wahine, a he mau haneri mai no hoi a hoea mai ia Aberahama ka makua o ka poe manaoio. Aole ke Akua i a'o iki mai no ka mare lehulehu, aole no I hoi ia Aberahama e like me na a'o ana a kekahi poe. O Sarai ma o ka I haawi ana ia Hagara i kana kane, aole ia na Aberahama, aole no hoi na ke Akua i a'o mai, aka, na Sarai ponoi iho no ia e like me na olelo o ka pauku 1 a 4 o ka Mokuna 16 o Kinohi. A mahope mai ua ike oia i ka pilikia o ia hana ana, alaila, ku-e aku la oia ia Hagara imua o kana kane a hoopii aku la oia ia Hagara imua o kana kane a hoopii aku la na ke Akua e hooponopono mai mawaena ona ame kana kauwa. Kin. 16:15. Aole o Aberahama i hoopaakiki i keia manao o kana wahine no ka pono o Hagara ma ke ano mare lehulehu, aka, olelo aku la oia ia Sarai: "'Aia hoi, iloko no o kou lima kau kauwa-wahine, e hana aku oe iaia e like me kou makemake. A hoopilikia aku la o Sarai iaia, mahuka aku la ia mai kona alo aku. Kin. 17:16." Ma ka pauku 9, ikeia ua loaa oia i ka anela a kauohaia mai la e hoi hou e noho malalo iho o na lima o kona haku wahine. Ua mau ko laua noho pela a hiki i ka wa i hoehaeha hou ia ai o Sarai no na keiki ma o ka waiwai hooilina la ame ka hoomaewaewa o Isemaera ia Isaaka, no ia mea, i mai Ia oia ia Aberahama: "E hookuke aku oe i ua kauwa wahine la ame kana keiki; no ka mea, aole e hooili pu ia aku ka waiwai i ke keiki a ua kauwa wahine la me ka'u keiki, me Isaaka." (Kin. 21:9-10). Ua lilo keia I mea kaumaha a hoehaeha loa i ko Aberahama manao, aka. heaha la ka ke Akua i a'o.mai ai iai'a; eia: "I mai la ke Akua ia Aberahama, Mai hoehaeha oe i kou naau i_o ke keiki, a no kau kauwa wahine, e hoolohe aku oe i ka leo o Sarai ka mea apau ana I olelo mai ai ia oe; no ka mea, e kapaia aku kau poe mamo mamuli o Jsaaka (Kin. 21:12.) Ala ae la o Aberahama I kakahiaka nui, lalau aku la i ka berena ame ka wai iloko 0 ka hue a haawi aku la ia Ha*ara. a kau aku Ia maluna o kona poohiwi, ame ke keiki no hoi, a kuu aku la iaia; hele aku no la, a kuewa wale ae la ! maloko o ka waonahele o Beeresaba" Pauku 14. Aole anei i lilo keia kipaku ia aha o ka wahine kauwa* i mea hooia mo.i «u ke Akua makemake ole i ka mar> ]•>- hulehu? Aole anei no ka mare lehulehu ke kumu i hoopilikiaia ai ke k.iuwawahine e hoauwana wale ia ai? ! E aa ana no aoei na po« o Uta e n\*> mal I keia ano hana i na makuahin* Hawaii. e haawl i ka lakou mau kane aloha me na wahine kauwa f jn«a e loaa mal al he mau kulana pono ol- i mawaena o ka noho ohana a aa ? j Eia ka Paulo i olelo mal ai no k'-*a I ma Talatia 4:22-23. "No ka mea, ua palapalala. Elua a Aberahama keikikane, hookahi na ke kauwa wah'n», hookahi na ka h&kuwahine. O ka mea na ke kauwa wahine. ua hanau ia ma ko ke kino; aka o ka mea na ka h:iku wahine, roai ka olelo hoopomaikai n.ai eia." Penel hoi ma ka 30-21. Aka, heaha ka ka Paiapal-\ Hwo'eii* 1 a'o mai al. E hookuke aku oe I ua kauwa wahlne la ame kan* keiki; n* ka r~ea aole e hooUi pu ia akii ka w»\wai I ke keiki a ke kauw i wahin*ke keiki a ka hakuwahlne. Nolaiia. e na hoahanau. aole he poe keiki kakou na ke kauwa wahine. na ka haku wahine no." w ma kamaka. ina he poe keikl kakou na Aberahama ma o ka manaolo la, alaila. e hoolohe kakou e , Uke me kon» hoolohe ana i ke kauoha a k« Akua. e kipaku aku l ka nohona roe na wahine kauwa. o ko ke Akua ! roa kemake ka kakou e hasa aL ooi > o ko na kanaka. ! No ka tnea hol e pili ana | ko Abera- | hama iawe ana ia Ketura I wahine laaaa « Uke m# ia ma Kin. (R

C. no ia h-> mare it>h\slehu. oīai ua r!-wike mua aXu «> he #*■>?.>> maka:ns.t mamua ak,; Kin. *.B C. 1 >£*>♦. He mare iehme'nu an<?t ket* 0 Abershama n>? na, wahine «koiu? Aole Ma k«?ia wahi e nana aku ai kakou la lakofeo kekahl ki-naki\ nana na wahlne manaolii he mare lehulehu e ka pw : k-uw ia han-a.. ■ Ma Klnohi ike ka:< v >u i ko Labana h«.x>raa ana i kana kaikamahine la Raheia i wahine r.a lakob«> no ' ka hana ana me ia n-e* na m;vkahiki e- ; hiku. A ma kahi nae o kona huok> ; ana ia mea. ua lawe aku la ta i ka « hiinaumua ia Lea a h.uw; aku la na ; lakobo I ka po. ma ke ano maiu a uha'i aelike. Aole o lakobo i Ike iki i ; keia ano hana maalea a hiki i ke ao ana. akahi no oia a ike. a oia kana i J ninau aku ai i kona makuahonowai "Heaha kela mea au i hanu :uai :\i ia'u? aole anei o Rahcua ka'u i h»x>> ; ikaika ai nau? No kealta ia ī hoopunipuni mai ai ia'u?" (Pauku 25 > Ma ka pauku K me 27. loaa mai ia ka haina o keia ninau pi?nei: * I mai • la o Labana. aole peia e jx>r.o ke han.i ma ko makou aina, ke haawi aku i ka hanau hope mamua o ka hanau mui. E hoopau ae i ko ia iu i hebedo:na. aiaila e hiuiwi aku hoi makou ia Kahela ; nau. no ka hwikaika ana au e h«vika- , ika ai ine a'u, i na makahiki hou aku i i ehiku. O keia iho ia ka o'.elo pale a > i Labana no ka hana apuka ana i ia- : weiawe ai. Eia nae. ua hana lo aku t | la no o lakobo no na makahiki ehiku. s i a loaa mai !a iaia o Uahela ka n\ea ; ; ana i aloha loa ai. O ka mea pololei | maoii ma keia, aole na lakobo iwnoi ae ; j keia makemake ia Lea i wahine nana. \ } aole no hoi na ke Akua i kauoha mai. j | aka. na Labana ponoi no keia hana ! I apuka a hoopunipuni. He hana' pono ' | anei keia. a he a'o pololei anei keia no . | ka mare lehulehu? | E nana aku i ka ke Akua pane ma | : Oihanakahuna 18:1S, penei ka mea i o- I | leloia no ka lawe pu ana I na hoahanau j wahine tna ka wa e ola ana kekahi: | "Mai lawe oe i ka wahine me kona j hoahanau wahine pu, e hoino iaia i ka j wehe i kōna wahi huna, i ka wa e ola i ana kela." He hoike maoix>po keia o i ko ke Akua ae ole i keia hana, koe ī wale no mamuli o ka make ana o'ke- j kahi. Penei hoi ma ka pauku 26 me i 27 o ia mokuna hookahi no: "No ia ! mea, e malama oukou i ka'u mau kau- | oha ame ko'u mau kanawai .aole hoi j e hana i kekahi o keia mau mea e ! j inainaia, aole kekahi o ko oukou lahui- ; } kanaka, aole hoi o ka malihini e noho j i ana iwaena o oukou. No ka mea, ua i hana na kanaka o ka aina mamua o i oukou i keia mau mea inainaia apau, a ua haumia ka aina." Aia ma Malaki 2:14-15, olelo hou mai ; la no ke Akua no keia ano hana, penei: "Ke ninau mai nei oukou. no keaha? No ka mea, he mea ikemaka o lehova mawaena ou a o ka wahine o kou wa opiopio, i ka mea au I hana hoopunipuni aku ai, Aka, oia no kou I lioalauna, o ka wahine o kau berita. 15. AOLE ANEI 1 HANA OIA I j HOOKAHI? AKA. lAIA KE KOENA 1 IMI AI OIA I OHANA NO KE AKUA. Nolaila e malama i kou naau iho, mai hana hoopunipuni kekahi i ka wahine o kona wa opiopio." (wahine mua). Ua loaa mai Ia keia mau olelo ia | Malaki ke kaula, he 390 makahiki a oi i mamua aku o ko Kristo hiki ana mai aneane hoi he 4,000 mai ia Aelamu mai. A eia no nae. ke Akua ke a'o mai nei i ke kulana noho wahine hookahi e like me kana i hookuinu ai i Kinohi. He j mau olelo maopopo keia o ke ku-e i ka mare lehulehu, a pelā no hoi me na mare hoohuikau wahine e ae, Aka, malia o oleloia mai, no ko ke Akua hoopomaikai ana mal ia Lea ma. he kakoo ana ia i keia hana? He kumu anei la e apo aku ai kakou i ka mare lehuīehu. a ku-e aku i na kauoha a ke Akua e like me ia ma Oihk. 18:1S. 26. 27; Mal. 2:14«15, etc. ? O ka hoohanohano ia ana anei o ka inoa o na keiki he 12 a lakobo ma na ipuka o lerusalema hou, he kumu anei ia e ku-e aku ai i na kauoha a ke Akua. a hana aku i ka mea ana i kauoha ole mai ai? Aole, aole lea! He Oi aku ka pono o ka hoolohe i ke Akua, mainua o ka hilinai ana i ka hana a na kanaka i mea e haumia ai ka aina. (Aole i pau.) MOSES KEAULANA. Honolulu, Nov. 13, 1905.