Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIII, Number 46, 17 November 1905 — Ke Panana Mua Loa ma ka Olelo Hawaii. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Ke Panana Mua Loa ma ka Olelo Hawaii.

•'Ua hiki mai na misionari ianei ma- •, mua oia hoi iloko o Hawail Paeaina J nei a lawe mai i ka Euaneiio ame ka j Pono Kristiano no ke alakai ana ia lakou nia ka pono uhan.e, aka aoie na i Hawaii i haawiia i panana ma ko iakou ! oleio makuahine i loaa ai i alakai no ! l'akou e hookele ai i ko lakou mau i waa." wahi a J. R. Maeaulay, ke pai- i laka i ike nui ia o Honolulu awa nei. j A no ka neie o na Hawaii me ia ano : ua hana iho la o Mr. Macaulay i pahu ! punana a palapala iho ia i na huaolelo ma ka olelo Hawaii maloko o na inoa o na kukulu-honua e like me ia maloko o ke kii e puka pu aku nei. I ko keia keonimana hoomanao ua toaa iaia ka hoomaopopo o kana ke panana olelo Hawaii mua loa a i hoo- j ponoponoia ma ka olelo o ka aina. Ua hanaia ia panana me ke kokua pu ana mai o Mr. J. K. Kelilkahi kekahi o na o ka hooponopono akahele ana ua loaa aku ia ka mea i inakemakeia e like me ia iloko o ke kii. No akau ua ikeia ma kona hoopokole ana ia "A" a o "He." no hoi no hema j a no ka hikina oia no ka hoopokole ana I ia "Hi" a o "K" no hoi no komohana. j Aia he kanakoiu-kumamalua mau ma- 1

j na kuhikuhi kukulu-honua a he noeau J no hoi ka hana ana ia a o na mana j kuhikuhi kukulu-honua mawaena o na kukulu-honua akau, hema. hikina ame i ana 110 lakou i paiapaiaia e like me ke ! komohana aia no he mau hoomaopopo ! ana o ko lakou mau kuiana pakahi iho i a i kapaia e like me ua mau kulana t la, like loa me kela i palapalaia e like | me ia malalo iho nei: j "A mey Hi" no Akau ame Hikina ia a o "A ine K" no akau ame komohana ia, a o ??AAK" no Akau "akau komohana ia, a o "AK me K" no ke kukuluhonuaia ?o Akau komohana ame komohana, a o "A me Hi" no ke kukuluhonua ia o Akau ame hikina, a o "A ki me A e ikeia ia no Akau hikina ame akau a pela aku a iiiki i ka puni ana o ke panaha. O na opaka kiko eleele ua hanaia me ka i kupono ioa no ke panana a maloko u na apo poepoe maloko o kē kino e nele ole ai ka ikeia o na inoa o Kapena J. R. Macaulay ame J. K. Keliikahi na mea na laua i hooponopono | a loaa ai ke panana mua loa ma ka J oleio makuahine o ka aina. O kekahi ; koia o na waiwai nui o ka moolelo o \ :ko Hawaii Paeaina kulana ho'.omua. I