Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 1, 5 January 1906 — Page 6

Page PDF (1.61 MB)

This text was transcribed by:  Rob Escuadro
This work is dedicated to:  Ko'u keiki hanauna Adrena Escuadro o Maili, Oahu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

5                              NUPEPA KUOKOA, POALIMA, IANUARI 5, 1906.                              .

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

J. K. WILDER AME M. C. WILDER.

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA

IAIA KA MORAKI I LILO AI MAI KA MEA PAA MORAKI MAI.

     Ma keia ke haawiia aku nai ka hoolaha ma ka pono o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 10 o Dekemaba, 1889, a i kakaukopeia iloko o ke Hawaii Keena Kakaukope Aina, iloko o ka buke helu 121, aoao 93 a ka aoao 94, he moraki hoi i hanaia o J. K. Wilder ame Marion C. Wilder, kana wahine mare, no Honolulu, Mokupuni o Oahu ia Cecil Brown, a o ua moraki nei i oleloia ua hooliloia aku ia Sarah U. von Pfister e Cecil Brown i oleloia, Mea Paa Moraki, ma kekahi palapala hoolilo i hanaia i Feberuari 24, 1890, a i kakaukopeia iloko o ke Keena Kakaukope i oleloia iloko o ka buke helu 123, aoao 139 ame 140, a o Sarah U. von Pfister i oleloia, ka Mea Iaia ka Moraki i lilo ai mai ka Mea Paa Moraki mai i olelo mua ia ae nei, ke manao nei oia e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu oloko i uha'iia, e hoike ana, o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka wa e uku ai.

     Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o na aina pakahi apau loa, na hale ame na pono e ae i hoakakaia iloko o ka moraki i oleloia e kuaiia aku nba ma ke kudala akea ma ke keena kudala o Will E. Fisher kihi o na Alanui Moiwahine ame Papu, iloko o Honolulu i olelo mua ia ae nei, ma ka Poaono, ka la 20 o Ianuari, A. D. 1906, ma ka hora 12 awakea o keia la i oleloia.

     O ka waiwai i paa maloko o ua moraki nei i oleloia oia kela mau apana aina elua e waiho la ma ke Alanui Beritania ame ke alanui Young iloko o Honolulu i oleloia, i ikeia bna apana Helu 107 ame 84 maluna o ka papalaaina Aupuni o na Kula o Kulaokahua:  a oia no kekahi hapa o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 299, a o na apana no hoi ia i hooliloia aku i ka Mea Moraki Mai i oleloia ma ka palapala kuai a W. O. Smith, Mea Hooko, ikakaukopeia iloko o ka buke helu 119, aoao 38 ame 39.

     Ma ke dala kuike a ma ke dala gula Amerika ka makemake a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau.

     Hanaia ma Honolulu, H. T., Dekemaba 11, 1905.

                                                SARAH U. VON PFISTER,

                                                Mea Iaia ka Moraki i lilo ai mai ka Mea Paa Moraki mai.

     No na mea aku i koe e noi ae la Cecil Brown, loio no ka mea iaia ka moraki i lilo ai mai ka mea paa mokai mai, 97 Alanui Kalepa, Honolulu, T. H.

     3098 - Dec. 15, 22, 29; Jan. 5, 12, '06.

 

RAMOND REYES.

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

     Ma kela ke haawiia aku nei ka hoolaha mamuli o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia i Sepatemaba 9, 1902, i hanaia e RAMOND REYES, kahu Malama o ke kino ame ka Waiwai o DAVID CALLIHAN, he keiki oo ole, no Honolulu, Teritori o Hawaii, Mea Moraki Mai, ia Julia Edwards, Mea Paa Moraki, o ka moraki hoi i oleloia ua kakaukopeia iloko o ko Hawaii Keena Kakaukope Aina iloko o Honolulu i oleloia, iloko o ka buke helu 237, o ka Mea Paa Moraki i oleloia ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no ke kumu i uha'iia, e hoike ana, o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa e uku ai.

     Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai i paa iloko o ka moraki i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma na keena kudala o James F. Morgan, ma ke Alanui Kaahumanu, iloko o Honolulu i oleloia, ma ka Poaono, Ianuari 20, 1906, hora 12 awakea o ka la i oleloia.

     O ka waiwai i paa iloko o ua moraki nei i oleloia a e kuaiia aku ai e like me ia i olelo mua ia ae nei oia kela apana a mahele apau loa o ka aina e waiho la iloko o Honolulu i oleloia, nona ka iliaina o 5880 kapuai kuea, a oia no hoi ka Apana Helu 5 o waiwai o Machado i maheleheleia ma (Alanui Moi) a oia no hoi ia hoolaia a i hoakakaia iloko o ka palapala mahele aina i hanaia i ka la 15 o Aperila, 1902, i hookoia e W. A. Wall, Komisina, iloko o ka hana o ka hoopii mahele aina o Raymond Reyes, et al., vs. (ku-e) David Callihan, et al., Hoopii Kaulike (Equity Suit) Helu 1145, o ka aina i oleloia oia no hoi ka hapa o ka aina i hoakakaia ioko o ka Palapala Sila Nui Helu 423, L. C. A. Helu 605, Apana 1, pau pu me na pono apau loa, ame na kuleana apau loa ame na pomaikai apau loa, i pili aku ilaila.

     Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala apau e hoomakaukauia ai e na loio o ka mea paa moraki.

     No na mea aku i koe e noi ae ia Smith & Lewis na loio no ka Mea Paa Moraki. 

     Hanaia ma Honolulu, Teritori o Hawaii, Dekemaba 22, 1905.

                                                JULIA EDWARDS,

                                                Mea Paa Moraki i oleloia

     3100 - Dec. 29, '06; Jan 5, 12, 19, '06.

 

MARY REYES.

HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.

     Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha mamuli o ka mana o ke kuai i paa iloko o kekahi moraki i hanaia i ka la 26 o Augate, 1902, i hanaia e MARY REYES, wahine mare a Ramond Reyes, ame Ramond Reyes i oleloia, no Honolulu, Teritori o Hawaii, na Mea Moraki Mai ia JULIA EDWARDS, ka Mea Paa Moraki, o ka moraki i oleloia ua kakaukopeia iloko o ko Hawaii Keena.  Kakaukope iloko o Honolulu i oleloia, iloko o ka buke helu 236, aoao, 377-380, pau pu me ka aoao 380, o ka Mea Paa Moraki i oleloia ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no ke kumu i huha'iia, e hoike ana, o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka wa e uku ai.

     Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai i hoopaaia maloko o ua moraki nei i oleloia e kuaiia aku ana ma ke kudala akoa ma na keena kudala o James F. Morgan, ma Alanui  Kaahumanu iloko o Honoluu i oleloia, ma ka Poaono, Ianuari 20, 1906 ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia.

     O ka waiwai i paa iloko o ka moraki i oleloia a e kualia ana e like me ia i olelo mua ia ae nei oia keia mau apanaa a mahele apau loa o ka aina e waiho ia iloko o Honolulu i oleloia, oia no hoi na Apana Helu 1, 2 ame 3 o ka waiwai o Machado i maheleheleia (ma Alanui Moi) a oia ia i hoolaia a i hoakakaia iloko o na palapala mahele aina i hanaia i ka la 15 o aperila, 1902, i hookoia e W. A. Wall.  Komisina, iloko o ka hana o ka hoopii mahele o Ramobnd Reyes, et al., ku-e (vs.) David Callihan et al., Hoopii Kaulike (Equity Suit) Helu 1145, o na aina i oleloia oia no na hapa o ka aina hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 4423, L. C. A. Helu 605, Apana 1 e ili ana no lakou pakahi iho ma ka neepapa he 7340 kapuai kuea, 8180 kapuai kuea, ame 4382 kapuai kuea, e koe ana nae mai ia lakou mai he wahi lihi apana aina ma Alanui Moi i manaoia e lawe no ka hoakea ana i ke Alanui Moi ma ka la o ka hana ia ana o ka moraki i oleloia, pau pu me na pono apau loa ame na kuleana ame na pomaikai apau loa i pili aku ia mau waiwai i oleloia.

     Ma ka dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi a ma ka aoao o ka mea kuai na lilo palapala apau e hoomakaukauia ai e na lolo o ka Mea Paa moraki i oleloia.

     No na mea aku i koe e noi ae ia Smith & Lewis, na loio no ka Mea Paa Moraki.

     Hanaia ma Honolulu, Teritori o Hawaii, Dekemaba 22, 1905.

                                                JULIA EDWARDS,

                                                Mea Paa Moraki i oleloia.

     3100 - Dec. 29, '05; Jan. 5, 12, 19, '06.

 

HOOLAHA AINA AUPUNI.

     Ma keia ke naawila aku nei ka hoolaha, ma ka hora 12 awakea, Poaono, Ianuari 6, 190i6, e kuaiia aku ai ma ke kudala akea malalo o na manao o ka Hapa 4, Pauku 17, Kanawai Aina, 1895, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, na Apana Aina Kahakai malalo iho nei e waiho la ma Hauula, Koolauloa, Oahu.

                                                Apana Helu.                            Iliaina.                                                 Kumukuai Haahaa.

                                                    1.                                       8716 Kapuai kuea                                    $100.00

                                                    2.                                       8232   "           "                                   100.00

                                                    3.                                       9344   "           "                                   100.00

                                                 4.                                       9208   "           "                                   100.00

                                                   5.                                       8075   "           "                                   100.00

                                                    6.                                       6501   "           "                                 100.00

                                                    7.                                       5488   "           "                                   100.00

                                                   8.                                       5987   "           "                                   100.00

                                                    9.                                     19517   "           "                                         200.00

                                                10.                                      18375   "           "                                          200.00

                                                 11.                                            22429   "           "                                          250.00

                                                  12.                                      21937   "           "                                          250.00

                                                  13.                                      20181   "           "                                          250.00

     E loaa aku no na hoomaopopo kupono ana no keia mau apana i ka poe apau i makemake i na aina kahakai no na home no na wa kau la.  O keia mau apana he mau alo ko lakou mai ke kanahiku-kumamalima (75) a ka elua haneri (200) kapuai ma ke alaloa e moe ana apuni o Oahu, a oia no ka huina kapuai e huli la i kahakai.

     Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi.

     No na palapala kii-aina ame na mea e ae, e noi ae i ke Keena o na Aina Aupuni, Hale Hookolokolo, Honolulu.

                                                JAS. W. PRATT.

                                                Komikina o na Aina Aupuni.

                                              Honolulu, Dekemaba 6, 1905.

     3097 - Dec. 8, 15, 22, 29; Jan. 5.

 

HOOLAHA AINA AUPUNI.

     Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha ma ka hora 12 awakea o ka Poaono, Ianuari 6, 1906, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea malalo o na manao o ka Hapa VII (Kuleana kuai kuike) Kanawai Aina, 1895, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, keia mau apana o na Aina Aupuni o Pukele, Palolo, Oahu:

                                                Apana Helu.                            Iliaina                                                  Kumukuai a Kumuwaiwai haahaa.

                                                      6.                                                2.01 Eka                                                       $150.00

                                                    10.                                     2.17   "                                                                      175.00

     O keia mau apana he mau aina i kauia ma ka papa aina mahi e waiho la ma kahi o akahi hapalua mile mauka mai ke alahao aku o ka Hui Kaauwiia Honolulu (Rapid Transit) i Kaimuki, a e huli pono ana hoi i ke alanui maikai e pii la iuka mai ke alanui Waialae aku ma kahi aoao o ke Alanui 5.

     E loaa no na kii-aina ame na kuhikuhi kupono apau mai ke Keena Aina Aupuni aku, Hale Hookolokolo, Honolulu.

                                                JAS. W. PRATT.

                                                Komikina o na Aina Aupuni.

                                                Honolulu, T. H., Dekemaba 6, 1905.

     3097 - Dec. 8, 15, 11, 29; Jan. 5.

 

HOOLAHA I NA POE HOOLIMALIMA

AINA O KA WAIWAI O BIHOPA.

     I mea e hoomaemae la ai ka noho'na oia ma KAKAAKO, o na poe hoolimalima aina o Bihopa e noho hoolimalima ana i kekahi mau pa-hale ma ke alanui Hema.  (south St.), alanui Hanahao, (Foundry St.), ame Ala Liilii Hanahao (Foundry Lane), a pela aku, ma keia ke noi ia aku nei lakou e hapaiia ae ko lakou mau hale a loaa ka iliwai o elima (5) kapuai maluna ae o ka iliwai aupuni o na alanui.

     Mahope iho o ka pau ana oia mau hana, e hoomaka koke aku no na Kahu o na waiwai la o Bihopa e hoopiha i ua mau pa-hale nei a loaa ka iliwai alanui malalo o ko lakou mau lilo ponoi.

                                                FRANK S. DODGE.

                                                Luna Nui o ka Waiwai o B. P. Bihopa.

     3100 - Dec. 29, '05; Jan. 5, '06.

 

     N  NA OHE nani no ka ulana papaleana.

     A  peahi ame na mea maikai e ae o ka loaa koke ana mai nei no

     O  no ia.  He makepono ke kuai ana

     H  ma ke kukaa.

     E   HAWAII & SOUTH SEAS CURIO Co.

          Hotele Iana ame Hotele Hawaii.

 

HOOLAHA I KA POE AIE.

KA WAIWAI O KATHERINE KAUNANI SCOTT, I MAKE.

     O ka poe hoaiae apau o ka Waiwai o Katherine Kaunani Scott, i make, ma keia ke ha'iia aku nei ka lohe e waiho mai i ko lakou mau koi e ku-e ana i ka mea i make i oleloia, he mau koi i hooiaioia hoi i ukaiiia hoi me na olia hooia kupono ina he mea kekahi o ia ano a ina no he koi ia i paa malalo o kekahi moraki maluna o ka aina - o ia mau koi apau e waiho ae i ka mea nona ka inoa malalo iho nei ma Kilauea, Kauai, Teritori o Hawaii, maloko o eono mahina mai keia la aku.

     Ina o la mau koi e waiho ole ia mai ana iloko o na mahina eono i oleloia a i ole maloko o eono manina mai ko lakou la i piha ai ka manawa no ka uku ana - o lakou apau e hoole ia aku no ka wa mau loa.

     Hanaia ma Kilauea, Kauai, T. H. Dekemaba 1, 1905.

                                                FRANK SCOTT, (Kakauinoaia)

                                                Lunahooponopono Waiwai o ka Waiwai o Katherine Kaunani Scot, i make

     3097 - Dec. 8, 15, 22, 29; Jan. 5.

 

HOOLKAHA MANA HOOKOLOKOLO

ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI ELUA,

TERITORI O HAWAII, MA KE KEENA HOOPONOPONO WAIWAI.

Iloko o ka Hana o ka Waiwai o Rev. Z. S. K. Paaluhi, Mea i Make o Waialua, Molokai.

Kauoha o ka Hoolohe ana i ka Palapala Noi no ke Kuleana Hooponopono Waiwai ana.

     Ma ka heluheluia ana ame ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi a Rev. D. Kaai, ka Mea Koi, Ale o ka mea i make i oleloia, no Kalaupapa, Molokai, e hoike ana me ka oiaio i ka make kauoha ole o Rev. Z. S. K. Paaluhi o Waialua, molokai, ma Waialua i olelo mua ia ae nei, ma ka la 8 o Okatoba A. D. 1905, a waiho iho he waiwai iloko o Hawaii Paeaina i kupono no ka hooponoponoia, a ke pule nei e hoopukaia mai i mau Leta no ke Kuleana Hooponopono Waiwai ana i kekahi mea kupono.

     Ua kauohaia no hoi o ka Poakahi, ka la 5 o Feberuari, A. D. 1906, ma ka hora 10 a.m. a ma keia oia ka manawa i hooholoia no ka holohe ana i ka palapala Noi i oleloia iloko o ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Wailuku, Maui, a ma ia manawa hoi a ma ia wahi e akoakoa ae ai ka poe apau i kuleana iloko o ia mea a e hike ae i ke kumu, ina he mea kahi o ia ano, no keaha la e ae ole ia ai ka Palapala.Noi i oleloia, a he hoolaha no hoi o keia kauoha e hoolahaia ma na olelo Beritania ame Hawaii, no ekolu pule neepapa iloko o ka "Pacific Commercial Advertiser ame ka "Nupepa Kuokoa" he mau nupepa i hoolahaia iloko o Honolulu.

     Hanaia ma Wailuku, Maui, Dekemaba 27, 1905.

                                                A. N. KEPOIKAI, (Kakauinoaia)

                                                Lunakanawai o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elua.

     (Sila) Ikemakaia:              EDMUND H. HART, (Kakauinoaia)

                                                Kakauolelo o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elua.

      3100 - Dec. 29. '05; Jan. 5, 12, 19, '06.

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI ELIMA,

TERITORI O HAWAII, MA KE KEENA HOOPONOPONO WAIWAI.

Iloko o ka Hana o ka Waiwai o Clinton Howard Willis, o Hanalei, Kauai, i make.

Kauoha o ka Hoolaha no ka Hoolohe ana i ka Palapala Noi no ka Hooponopono Waiwai ana.

     Ma ka heluheluia ana ame ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi o John A. Palmer o Lihue, Kauai, e hoike ana me ka oiaio, i ka make kauoha ole ana o Clinton Howard Willis o Hanalei, Kauai, ma Hanalei, Kauai, ma ka la 30 o Okatoba, A. D. 1905, a waiho iho he waiwai iloko o ko Hawaii Paeaina i kupono no ka hooponoponoia, a ke pule nei e hoopukaia mai i mau Leka no ke Kuleana Hooponopono Waiwai ana, iaia, John A. Palmer i oleloia.

     Ua kauoha pu ia hoi o ka Poalima, ka la 2 o Feberuari, A. D. 1906, ma ka hora 10 a.m., o ka la i oleloia, a oia no hoi ka manawa i hooholoia no ka hoolohe ana i ka Palapala Noi i oleloia iloko o ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Lihue, Kauai, a o ka manawa i oleloia ame kahi i hoikeia ae nei e ku ae ai na mea apau i pili aku i keia hana a hoike ae i ke kumu, ina he mea kahi a lakou o ia ano no keaha la e ae ole la ai ka Palapala Noi i oleloia, a he hoolaha no hoi o kela kauoha e hoolahaia iloko o ka olelo Beritania ame ke olelo Hawaii no eha pule neepaa iloko o ka "Hawaiian Gazette" ame ka "Nupepa Kuokoa" he mau nupepa i pa'iia iloko o Honolulu.

     Hanaia ma Lihue, Kauai, Dekemaba 22, 1905.

                                                J. HARDY, (Kakauinoaia)

                                                Lunakanawai Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elima.

     Ikemakaia:                                   JOHN A. PALMER, (Kakauinoaia)

                                                Kakauolelo o ka Aha Kaapuni o ka Apana Kaapuni Elima.

     3100 - Dec. 29, '05; Jan. 5, 12, 19, '06.

 

ILOKO O KA AHA KAAPUNI O KA APANA KAAPUNI EKOLU,

TERITORI O HAWAII.  MA KE KEENA HOOPONOPONO WAIWAI.

Iloko o ka Hana o ka Waikai o David Hukai Kahoiwai, i make.

Kauoha o ka Hoolaha no ka Hoolohe ana i ka Palapala Noi no ka Ae ana i na

Heluwaiwai Hope loa, ka Mahelehele ana ane ka Hookuu Ana.

     Ma ka heluheluia ana ame ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi ame na heluwaiwai o E. A. Frazer, Lunahooponopono waiwai o DAVID HUKAI KAHHOIWAI, iloko hoi olaila e noi ana oia e aeia i $…………….. a e auhau iaia iho me $ …………… a e noi ana hoi e huli pono ia mai ia mea a e aponoia mai hoi, a e hanaia i kauoha hope loa no ka mahelehele ana i ka waiwai e koe nei iloko o kona mau lima i ka poe apau i komo kuleana aku a e hookuu ana hoi iaia ame kona mau hope hoopaa mai na koikoi e ae apau ma ke ano  Lunahooponopono waiwai no ka Waiwai o DAVID HUKAI KAHOIWAI.

     Ua kauoha pu la no hoi o ka Poakolu, ka la 31 o Ianuari, A. D. 1906, ma ka hora umi a.m. imua o ka Lunakanawai o ka Aha i oleloia ma ke Keena Hookolokolo o ka Aha i oleloia ma Kailua, Mokupuni o Hawaii, a ma kela, o ka manawa ame kahi i hoikeia ae nei, oia ka manawa ame kahi i hoikeia ae nei, oia ka manawa ame kahi i hooholoia no ka hoolohe ana i ka palapala noi i oleloia ame na helu waiwai a e akoakoa ae ka poe apau i komo kuleana iloko o keia hana a hoike ae i ke kumu, ina he mea kahi a lakou o ia ano, no keaha la e ae ole ia ai ia noi, a e hoike pu ae i n hoike lawa kupono no ke kuleana io o kekahi mea iloko o ka waiwai i oleloia.

     A he hoolaha o keia Kauoha iloko o na olelo Beritania ame Hawaii e hoolahaia iloko o ka "Evening Bulletin" ame ka "Nupepa Kuokoa," he mau nupepa i pa'iia a hoolahaia iloko o Honolulu, no ekolu pule neepapa, o ka hoolaha hope loa aole ia e emi malalo o elua pule mamua o ka manawa i hooholoia no ka hoolohe ana i oleloia i paa iloko nei.

     Hanaia ma Kailua, i keia la 19 o Dekemaba, 1906.

                                                NA KA AHA.

                                                JOHN GREIG,

                                                Kakauolelo.

                                              Harry T. Mills,

                                                Loio no ka Mea Noi.

     3100 - Dec. 29, '05; Jan. 5, 12, 19, '06.

 

HOOLAHA MA KE KAUOHA.

MA KE KAUOHA.

HOOLAHA.

KUAI O KA APANA AINA AUPUNI MA KAALEO,

HONOLULU, MOKUPUNI O OAHU, MAUKA O ALANUI KAUKA (JUDD).

     Ma ka Poakahi, Ianuari 22, 1906, ma ka hora 12 awakea, ma ke alo iho o ke Kapitala.  (Hale Aupuni Manahooko) e kuaiia aku ai ma ke kudala akea he apana o ka Aina Aupuni e waiho la ma Kaaleo, ma ka aoao mauka o Alanui Kauka (Judd), Honolulu, Mokupuni o Oahu, nona ka iliaina o 29-100eka, oi iki a emi mai.

     Kumukuai haahaa - $500.00.

     Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi, a o na lilo Palapala Kuleana.  Pooleta ame ka Hoolaha ana e ukuia lakou e ka mea kuai mai.

     O ka palapala aina ame na kuhikuhi o ia mea e ikeia no ma ke Keena o ka Lunanui o na Hana o ka Lehulehu.

                                                C. S. HOLOWAY.

     Lunanui o na Hana o ka Lehulehu.

     Keena o na Hana o ka Lehulehu, Honolulu, Dekemaba 21, 1905.

     3101 - Jan. 5, 12, 19.

 

HOOLAHA AINA AUPUNI.

     Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha ma ka hora umi-kumamalua (12)., Poaono, Feberuari 3, 1906, e kuai ia aku ai ma ke kudala akea malalo o na manao o ka Hapa 4, o ka Pauku 17, Kanawai Aina o 1895, ma ke alo iho o ka Hale Hookolokolo, Honolulu, i kela hapa o ka Aina Aupuni e waiho la iloko o Hamakuapoko., Mokupuni o Maui a i iekai o "OLINDA."

     E ili ana keia aina ma kahi o 70.5 eka aina he aina kula ka hapanui pau pu me kekahi halenoho ame na hale e ae e pili kokoke ana i ke alanui e moe  la a ka piko o Haleakala, a aia ma kahi o ke kiekiena o aneane 4000 kapuai maluna o ka ilikai.

     Kumukuai haahaa - $2800.00.  Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi.

     No ka palapala kuhikuhi ame na mea e ae, e noi ae i ke Keena o na Aina Aupuni, Hale Hookolokolo, Honolulu.

                                                JAS. W. PRATT,

                                                Komisina o na Aina Aupuni.

                                                Honolulu, Ianuari 3, 1906.

     3101 - Jan. 5, 12, 19, 26; Feb. 2.

 

KE LOAA OE I KE ANU INO.

     O kou makemake i laau lapaau nana e haawi koke mai i ka oluolu ia oe.  E kii oe i ka Laau Kunu a kamalena (Chamberlain's Cough Remedy).  Aole e nele ke ola iaia a me ka hikiwawe no hoi.  Ke kuaiia nei e na halekuai laau lapaau apau.  BENSON, SMITH & CO., LTD., na Agena ma Hawaii nei.

 

Ke Maikai Ole ke Koko ua Pilikia Iho Ia ke Kino.

     E hoomaemae i ke koko a e kipakuia aku no na ano ma'i apau.  Aole he laau i loaa ae no ka hoomaemae ana i oi aku mamua o ka  AYER'S SARSAPARILLA ka mea hoi nana e hookaawale aku i na kumu o ka ma'i ma ka hoola hoowaiwai ana i ke koko a ma ia ano ua hooikaika ia ke kukulu ana i ke kino; a o ka hopena hikiwawe loa oia ka hoi ana mai o ke olakino maikai.  Aia he kaukau o na kanaka i hiki ke hoike ae i na kulana ehaeha a lakou i noho kaumana ai mamuli o ke kokoino, a i keia manawa eia lakou ke hauoli hou nei i kela ola ana a lakou e makaukau mau ne'e hapai pookela ae i ka Ayer's Sarsaparilla.

     Hoomakaukauia e Dr. J. C. Ayer & Co., Lowell, Mass, U. S. A.

 

HE PANE IA J. MAHUKA.

     2.  "Ke haawi aku nei au ia oukou i kuu kauwa ia J. Kamika i lunakahiko Peresidena maluna o ku'i Ekasesia holookoa i mea unuhi i mea hoike i kuo i Kaula."  Eia kou manao i wehewehe mai ai e J. Mahia:  Na ke Akua mai keia mana ia Joseph Kamika, Makua ame kana poe mamo na hawiia wai pololei aole o Brigham Young.

     Ua pololei ka pauoa a ua olelo la malaila o Joseph Kamika ka Peresidena o ka Ekalesia, aka, aole e like me kau e J. Mahuka i pakui aku ai i na huaolelo "ame kana poe mamo na hooilina."

     Aole pela ma ka pauku:  nolaila ua pili ia oe ka pakui wale, ame ka hoopili ano-e i ka manao.  Ke ha'i aku nei au ia oe e noke oe i ka huli a hiki i kou kaniu-hu ana aole loa e loaa ia oe kekahi pauku e hooia mai ana.  "E hooili la aku no ka oihana Peresidena o ka Ekalesia ma ka lalani pololei," a i ole o kekahi mau olelo e ae paha i like ka manao.

     3.  "Aka, he oiaio, he oiaio, ke ha'i aku nei au ia oukou, aole mea e ae e hoonohoia aku ana ma kela haawina koe wale no ma ona'la" Ma keia pauku ua lawe hapap oe i ka manao no kou manao e huna i ka oiaio, nolaila e hooholo loa aku ana au i na huaolelo apau o ka pauku a penei no ia No ka mea, ina e kailiia ia mea mai iaia mai, e nele ana ia i ka mana koe wale no ka hoonoho ana aku i mea okoa ma kona wahi; nolaila e J. Mahuka, aia a kailiia ia mea (ka haawina e loaa na kauoha ame na hoike na mai ke Akua mai e like me ia ma ka pauku 3) alaila e kau ana ia mana mai iaia aku, a koe wale no ka mau e koho, a hoonoho ana aku i mea okoa ma kona wahi (oihana Peresidena o ka Ekalesia).  Ua kailiia anei ka OihanaPeresidena ka kuleana hoi e loaa ai o na kauoha ame na hoike ana mai ke Akua mai, mai la Iosepa Kamika aku?  Aole loa.  Aole i kailiia ia mea mai iaia aku a hiki i kona kipu ia ana a make e ka poe uluaoa maloko o ka halepaahao o Carthage, Illinois.  Nolaila i ka wa hea i loaa ai ia mana iaia (Iosepa) e hoonoho hou aku ai i mea okoa ma kona wahi?

     Ke olelo mai nei oukou ua koho ponoia, a hookaawaleia o Iosepa opio e kona makuakane mamua o kona make ana, i panihakahaka nona.  Alaila ina pela, alaila, heaha ka waiwai e hoonoho hou ai i ka Ekalesia?

     Ma o ko oukou pakui ana i ka huaolelo "hoonohonoho hou ia, a me he la i na wa apau e make ai ka Peresidena o ka Ekalesia he mea pono e hoonohonoho hou ia no, alaila he hoike hou ana mai no la o oukou i ko ke Akua hemahema ma ia wahi i ka hiki ole ke kukulu i keia mau la hope nei i kona Ekalesia aole e hoohiolo houla, aole hoi e lilo i ka lahui kanaka e.

     Nolaila e J. Mahuka ua paleia a ua hiolo na wahi pou o ko wahi hale, a he mea maikai ma kou aoao e hoonui hou aku i na kanaka hana ou e kokua mai ia oe e kukulu i kahua paa:  a mai kukulu i ka hale maluna o ke one, o pili anei ka naaupo me oe.  Aia me oe i keia wa ka hooia mai:  O1.  O ko Iosepa Kamika mamo wale no ke kuleana i ka oihana kahuna.

     2.  O ko Iosepa Kamika mamo wale no ke kuleana i ka Oihana Peresidena, mea unuhi, mea hoike, mea kilo, a i kauia no ka Ekalesia holookoa.

     3.  Ua like ka Oihana kahuna me ka Oihana Peresidena.

     4.  Ua kailiia ka mana mai ia Iosepa Kamika ke kaula mua o ka Ekalesia.

     5.  No ka huaolelo "hoonohonoho hou ia."  ia pakui ia aku me ka inoa o ka Ekalesia i hoike ia Iosepa Kamika.  Ber. ame na Kan. 115:4; nolaila, ke ku nei ka'u mau pane me na ninau ia oe mai ka mua a hiki i ka hope (nba iwi) i hoopukaia iloko o ka Na'i Aupuni me ke kulanalana ole.  Nolaila o ko pahi oi ua au i mea mai nei aia ia oe, e paa aku no oe, a ia oe iho no oe e hoeha ai, no ka mea o ka mea lalau i ka pahikaua e make no lakou i ka pahikaua wahi a Iesu.

     Ke hoomanao nei no au i ko wahi olelo i olelo mai ai ia makou (eha) iloko o ke keena o ka Home rula, "e hana a naauao ka pane i kani ka lae o Mahuka."  Nolaila, oia ka'u e hoao nei e pane me ka naauao i loaa ia'u, a e kali aku ana o ka lohe la aku o ke kani ana.  Aia ma kou aoao i keia wa e ka hoa.  E hele maluna o ke kumuhana ke pane mai.

     Maanei hoomaha au, a hoonaue hou ia mai.

     Owau no me ka oiaio.

                                                C. W. KINNEY.

KU-E I KA MARE LEHULEHU.

            (hoomauia.)

     E haawi ana au i ko'u mahalo i ka makamaka lunahooponopono o "Ke Aloha Aina" no kona hoopakele ana i ka nupepa mai ke ko'ko'i o na hoahewa ana aku a ka lehulehu no "na olelo oolea a kahi ame kahi e paio nei maluna o ke kahua ;Makee Hoomana,' me lakou aku no ia." e like me kona manao pepa ma kona helu o ka la 16 o Dec. nei.  Aka, he oi loa aku na mahalo ana e loaa aku iaia, ina ia e kapae ae ana i ka hoopuka ana mai ia mau manao ana i ike maopopo ai he mau manao hailuku pilikino ia, he hana hoi i kupono ole na ke kanaka Kristiano, a e hoohaahaa ana hoi a imi ana i mea e nema ia mai ai ko kakou kulana haipule o ko na kanaka Hawaii, oiai, ma ia hana ana ou pela, ua hoopakele aku oe i ua makamaka la ame kona mau manao hu wale ana o ka ino, a e kaohi ana hoi i ke alelo mai ka apaapa ae.  Aole oia wale aka ua a'o pu aku oe i na poe apau i ka hoopuka ana i na huaolelo maemae ku i ke ana haipule io, a he mea, auanei ia nou e mahalo nui ia ai.  No ko'u makemake no e malama kakou apau i ke ano Kristiano ma ka palo ana no ka pono, keia noi ana aku i ka makamaka, i ole ai no hoi kakou e nema wale ia mai e na lahui e ae.  E hoomanao i keia mau olelo "O ke kanaka e hoino pilikino ana i kona hoakanaka, ua like ia me kekahi luawai lepo i piha me na mea ino, i hiki ole kona wai ke inu ia."

     Ma keia wahi, e hoomau; aku ai au i ka'u mau hoakaka ana maluna o keia kumuhinu o ka mare lehulehu e like me ia i kuhikuhi ia ma Luka 18:28 - 30; "He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, O ka mea haalele i ka hale, a me ka makua, a me na hoahanau, a me ka wahine, ame na keiki no ke aupuni o ke Akua, e loaa hoiu no iaia he nui wale i keia ao ame ke ola pau ole i kela ao aku."  Wahi a lakou (poe mare lehulehu), o na olelo ponoi keia a Iesu i kana poe haumanba e hoike ana i ka nui o na hale, na keiki, na hoahanau na makua ame na wahine e loaa ana ia lakou no kana hana, ame ke ola mau loa ma kela ao.  Nolaila, he pauku keia e kakoo ana i ka mare lehulehu.

      E hoomaopopo kakou e ka poe heluhelu. o na haumana a ka Haku. oia noi na aposetolo he 12, o lakou ka poe i haalele i ka nohona wahine a hahai aku mahope o ka hana a ka Haku aole kakou i ike iki ma ka Palapal Hemolele he poe mare lehulehu keia me na wahine he nui e ike me ka manao koho wale o keia poe ma keia pauku ae la.  Aole mau wahine lehulehu a Paulo, aole no hoi a Petero ame kahi poe lunaolelo e ae.  Auhea ka mare lehulehu.  Eia ka Paulo ma i Kor. 7:8.  "Ke olelo aku nei au i ka poe i mare ole ia, ame na wahine kane-make, he mea pono no lakou ke hoomau e like me a'u nei.  Aka, i hiki ole ia lakou ke hoomanawanui, e mare no lakou:  no ka mea, ua maikai ka mare, aole ke kuko."  Penei hoi ma ka Pauku e:  "aka, o moekolohe auanei ua pono no i kela kane i kela kane KANA WAHINE IHO, a ua pono no i keia wahine keia wahine, kana kane iho."  O keia na olelo maopopo a Paulo no kona noho whine ole, aole no hoi i mare lehulehu a a'o mai ia aino hana, aka, o ka noho ana o keia ame keia kane me kana wahine iho oia kana e a'o mai nei, he nohona hookahi kane hoi a hookahi wahine.

     Aole loa kakou i ike ma ke Kauoha Hou ua mare lehulehu kekahi o keia poe haumana he 12.  Aole loa.  Aka, o ka mea pololei a kakou e hoopili ae ai no lakou, he poe lakou iloko o ka nohona hune ame ka nele, a ma o ko lakou nohona Ekalesia e hana ana i ko ke Akua makemake, ua loaa ia lakou na hoahanau he nui ame na makua ame na hale e like me ka Iesu Kristo olelo ma Mataio 12:50:  "O ka mea hana i ka makemake o Ko'u Makua i ka Lani, oia ko'u kaikaina ame ko'u kaikuahine, ame ko'u makuahine"  Pela no me kana poe haumana, e loaa no ia lakou na makua he nui na hoahanau he nui, na kaikuahine, na hale, ma ka pa-haneri e like me ka Iesu olelo, Mareko 10:28 - 30:  "Olelo mai la o Iesu, i mai la, He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, aole ka mea i haalele i ka hale, i na kaikuaana, i na kaikuahine, i ka wahine, i na keiki, i na aina no'u nei a no ka euanelio, E loaa ole mai iaia ka pa-haneri i kela ao, a me na hale, ame na kaikuaana, ame na kaikuahine, ame na makuahine, ame na keiki ame na aina, me ka hoomainoino nae, a i kela ao mahope o ke ola mau ole.

     O ka mea pololei ma keia aole kela he poe kaikuaana, a kaikuahine, a mau makua ponoi maoli ma ke kino e loaa mai ana a pa-haneri e like me na olelo o keia pauku, aka, ua pili keia i ka poe hana i ko ke Akua makemake, he hoahanau, a kaikuahine, a makua kekahi no kekahi.  Aole nae kakou i ike ae la ma keia, e loaa mai na wahine he nui, hje pa-haneri:  Ua hoikeia ae la na mea apau a koe ka wahine mare lehulehu, a pela no kakou i ike ole ai i keia poe haumana e mare lehulehu ana.  Pehea ia keia pele o ua poe nei?  E olelo mai ana paha oukou, ua hewa keia wahi o ka Baibala, ua haule ka huaolelo "pa-haneri na wahine?"  Alaila, e hoolei nei wahi o ka Baibala, no ka nele i kela mau huaolelo.  A i ole, e hoolei no ka Baibala holookoa no ka nele i kekahi a ke Akua e kauoha mai ana i na kanaka e MARE LEHULEHU?  Pela anei?  Oia ka mea pololei ma ko oukou manao.

     Ma keia puka hou ana aku a hoakaka ai au no na mea i oleloia ma Isaia 4:1, e pili ana i ka lalau ana o na wahine ehiku i ke kanaka hookahi.  E aloha auanei,

                                                MOSES KEAULANA.

     (Aole i pau.)

 

Hoomakaukau no ka Hale Hou o na McCandless.

     He mau la wale no koe a hiolo mai na paia o na hale laau kahiko e ku nei ma ke kihi o na alanui Moi ame Betela, ma ka aoao makai a iloko o na mahina pokole e ike ia aku ana na paia pohaku o ka hale o na Hoahanau McCandless.

     I keia mau pule iho nei a hiki wale i na la o keia pule, he mau la nee wale no no na poe i ku iho nei ko lakou mau halekuai ma ia wahi, a ke neoneo nei ia wahi i keia mau la.

     O keia kekahi o na wahi ulumahiehie i bna kanaka i na wa kalaiaina a he wahi hoi e nalo ole ai mai ko Hawaii nei moolelo aku, oiai he mau makahiki pokole wale no i hala ae nei, o keia ke kahua o na Home Rula, kahi hoi a Wilikoki ame kana aliiwahine i hoopuka ai i kekahi mau wahaolelo o ka lehulehu, a o keia hoi ke kahua i lanakila ai o Wilikoki ma ke koho balota mua loa o kela Teritori ma ke kulana Elele Lahui.  O ka hale mauka iho o ka haleleta kahi i kakau ai o J. M. Poepoe i kana hoopii i ka Ahaolelo Amerika i ka 1900, e hoohalahala ana i ke ano o ke kohoia ana o ka Elele Lahui, a akaakaia oia me na hoohenehene ana he nui:  eia nae, mamuli o kana hoohalahala i loaa mai ai ka hoololi a ka Ahaolelo Nui, a komo kana mau hoohalahala iloko o na hoololi e ku nei i kela manawa.

     O kela mau mea i hoikeia ae la, a he lehulehu wale aku, ua hanaia ma kela wahi a oiai e nalo aku ana na hiona kahiko a e oili ae ana he mau mea hou, aole e nele ika ulu mai o na hoomanao ana ke nalo aku ia mau mea.

     O ka hale hou e ku ae ana, he ekolu hale ke kiekie, elua no nae hale i maopopo, o ke kolu ala a maopopo loa na kukai ana.  E lilo ana na keena mauka mai e lilo ana i ka Hui Pa'ipalapala Hoku (Star).  O ke koena iho e lilo ana i kekahi hui kalepa kahiko o Honolulu nei.  he mau hale lua ko lalo o keia hale, a mai ke keena aku e lilo ae ana i ka Hui Pa'ipalapala Hoku, e weheia ana he alapii e puka ana i kahi alanui ololi mawaho iho o ka Hale kuai o Kaimana i wahi e komo ai na keiki kuai nupepa.

     O ka hale elua, he mau keena oihana malaila, a e loaa ana ka malamalama kupono no ia mau keena.  O ke kii, na H. L. Kerr i kaha a ua hoololiia e hiki ai ke hana ia ka ekolu o na hale.  Ke manaoia nei e lilo ana ke kolu o na hale i kekahi hui malu:  a ina pela ana, e hana ia ana i kupono i ka makmake o ka hui e lilo ai ka hoolimalima.