Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 9, 2 March 1906 — Ke Noho Pouli Nei no o Inia. KA MOIWAHINE NUI E OLA NEI KEIA MANAWA—NA WAHINEKANEMAKE HE [Illegible] [ARTICLE]

Ke Noho Pouli Nei no o Inia.

KA MOIWAHINE NUI E OLA NEI KEIA MANAWA—NA WAHINEKANEMAKE HE [Illegible]

<Hoonya«ia.} NA MOOL*ELO O NA KALEMA'I. iva'i rrai !a k«-ka.hi © r.a kokua ja'u i k<?kahi u n>»a ana i ike ai i'oko o kekahi o rsa. ha'»?ma'i. . E loaa mau ana na oīUkia ina no <a hookioa ana aku ; tia po»? i i n.i nawaiiwali. H- m»-a nuia mau i ka manawa e haawila ai ka laau i kekahi n:*a. he mea pono e htv>paa:a sk'ko «> ka m<x>lelo, a e kakaula iioke o na buke, a ma ia ano t- n>n:tuia no ke kare i ka inoa o kana *rahine. a 0 ka pan*- e !oaa mai ana: "Owai ka mea i ike : ka inoa o ka wahino ?" Ina hoi t nīnau aku ana i ka wahin»? 1 kona inou, e pii koke auanei kona mau p<«>hiwi a huna iho la i kona heleheiena mahop*» o ka uhimaka. Ua loaa mai keia mamuli o ka manaoia hf* mea pono oie ka hoopuka ana ao , i ka inoa o ka wahine imua o ke alo ' o kana kanemare. a i ole imua paha 0 kekahi kan»? o ia ohana hookahi. He ant*am> hiki ole loa ka hooi>aa ana 1 ka Lihannu o kekahi keiki, ame kekihi mau mea ano nui e a'a mat ana Ina oe e- ninau aku ana i ka makuakaru- i ka manawa i hanau ai.ke keiki e pant- mai no oia, mahope no nae 0 ke kunana ana no kekahi manawa. "u t hanauia kf keiki i ka manawa e kanuia ana ka laiki," a i ole "mahope koke iho o ka ohi ana." Aole loa e hiki ke loaa mai na hoike e ae e pili ana i ka hanau ana o ke keikl o keia mau mea wale ae la no. O na manao e ala mai ana iloko o keia poe no ko lakou mea i nawaliwali a ma'i paha. he ku no i ka hoomakeaka. E kaumaha ioa no auanei kekahi mea Ina 'ioie oia e kihe no ekolu mahina. a e hoanoeia no hoi kekahi mamiili o k> j pana ana o k<-o i puuwai a makemake e hoopaaia. E hele ae no kekahi mea i ka haiema'i a hoike ae inia iho no ka Wipaau ana, a e hoot maka koke no ke kauka e nana ina • paha ua loaa oia i ka ma'i. Ina e hoikeia aku iaia e pili ana i kona ma'i, aole e ha!a ka nane mai: "O/e olorata koke ann no keia ma'i ke Jo!i ao ka pa ana o ka makani mai Uo komohana ae." E hoole loa auanei oia i ka lapaau ana. a e hele aku no auanel oia me ka hauoli me kona manaolo o ka loli ana o ke kukulu a ka makani 'e p:> a; oia wale iho la no'kona mea e ola ai. NA KUIA O KE XAU ANA I NA HOOLAKA, | Aneane e waiwal ole ma Inia nei ka ; hoolaha ana aku i na hoolaha, a he mea waiwai o!e i na poe loea hoolaha ka hele ana mai ianei. He mea oiaio keia no ka mea he kanaiwa-kumama-j walu pa-keneta o ka huina lahui aole hiki ke heluhelu. O na Mahon\eda, I hiki aku ka huina i ke kanaono-kuma-malua miliona, aole loa e hiki ke heleia aku imua o lakou me na palapala no ka mea ke manaoio nei lakou, o ka hoolahaia ana o kekahi mea o|a he kauhihi ana aku ia i ka manaio ka Mea Nana i Hana mai. O na hindu hoi. a o lakou hoi ka heluna nui o ka lahui, aole o lakou manaoio i ka pepehi ana i kekahi hoioholona he ola kekahi iloko ona, nolaila, aole o lakou kuai i na waiwai e hiki koke ai ke lilo ina he mau lahui e ae. O na poe hoolaha a pa'ipalapala ma Inia nei. o kela ano kahiko 110. ka ulolohi. a e a!a koke mai no na manao manaka iloko o na agena hoolaha o keia au naauao a holomua. Ua hoike mai kekahi agena o kekahi hui i ike nui ia ua hoouna aku oia i na leta ninau ia 250 poe hoolaha a pa'ipalapala, e noi aku ana ia lakou e hoouna nial 1 mau kope o ke ano o ka iakou mau nupepa ame na huahelu e pili ana i ka auhau no ka hoolaha ana. He umikumamaono wale no mailoko mai o keia huina i hooko mai, a o ka hapanui o keia soe ua hoike mai aole o lakou haawi wale i na pepa; a ina he makemake kona i nupepa e hoouna aku i ewalu keneta ma ke pooleta. I keia manawa eia keia agena ke hoao nei e hoikeike aku i na kanaka i na mea e pili ana i kana hui ma ka hoouna ana aku i na kanaka ma na alanui e kau ana hoi iluna o na kamelo i hoohiwahiwaia. Ua puunaueia aku iwaena o na kanaka e puuluulu ana i kahi hookahi i na waiwai hoohalike, me ka wehewehe pu ana aku ia lakou i ke ano ame ka waiwaiio o ia mau mea. Eia nae. ua manaoia he ulolohi loa keia lawelawe hoolaha ana a he nui no hoi ka lilo, a me he mea la e ike ae ana keia hui, he mea waiwai ole ka hoomau ana aku i ka hōopukapuka waiwai ana maanei.

ULOLOHi £>:-A NA FSLF.KAN£. ! i rra r,\ ia- \ n«> polio • na n?arui»i:-aru .> iLinakA rr.a! ke i i :u •' a ~ 'i f ienua. ; ; « sr..*r.a.o *i e . -iku i nins * kana 1 ik* ai ma koaa wahi. Aoi-? 1 ani'i h* m*a i naaa ke ; kall ana n*» kan&kolu !a mamua eka • loAa ana mī .> ka. haina o 'iui'i rfiai kokahi kar.ak..t « noho ana tra kekahi a.Hit> n;ai o k* a!anul. a e huli pono mai ana h->i i kou wahl e lawe- ] lawe ka'ie-p.» ana? O ka oi aku no : na«». o ia h.>l. i k->u wa * ike ai ala n*> ka mea i a:«» la »>e ī kauhaie. a kipa ; aku p.iht o* no ka hoop->nopono ana \ la. E hoike mai no auanei kona ; ia aia no ua kanaka la ke paa ioa ia i kana mau hana. i hiki oie : hol ke h'»ka*uiuaia: eia nae ka mea' apiki. aole ioa he mana'A a au e ike aku \ ai iaia c« haule hope ana mal kona | hele ana i kahi o kona kaiapu. a i ole ! iohi paha mahope o ka manawa paa- <■ ni popo upena. Ina oe e kamaiiio pu f ana me kekahi kanaka Pelekane a ho- j ike aku paha oe iaia i ka ulolohi o na { lawelawe kalepa ana, e huli no oia i | kumupale ma kona aoao ma kona olelo j ana mai ia oe: "E nana mai no hoi j oe i ke ano o na nene a makou e hoo- : hana nei"—o ia hoi kona mau hope. a I he poe kanaka Inia hoi —eia nae ka' mea pololei loa, oia no ka mea ku- j pono ioa e hoahewaia. | Ma ka hanako he ekolu kanaka ma j kahi e kakauinoa ai i kekahl pepa. i Na kekahi e paa mai i ka pepa hoo- ' maloō inika a na kekahi hol e iawe S aku i ua pepa la mahope o ke kakauinoa ana. O ke kanaka Peiekane he keiki malama ilio kana a he keiki malama iin hoi. laia e hele ai i ka paani popo upena a I ole l ka auau paha. e hele pu ana no kona keiki laweiawe e lawe ana paha i kana laau hili a i ole i kona paa lole .auau paha. He mea hoouluhua maoii keia i kekahi mea ke nana aku i keia poe Pelekane-Inia | e maki heie ana ma o a maanei me ; keia mau kauwa ana. Ina lakou e | hoololi nui ana i ko lakou manawa ma ka nana ana i ka lakou mau hana ;i.ole hoi ma ka hoomaamaa ana ia ia- \ kou e hoonaninani. aole he mea e hoo- i hewahewa ae ai e loaa io ana no ia iak.iu ke kumu e lilo hapa aku nei ka ' lakou mau hana i na kanaka Gere- j inania e hooikaika maoli ana i ka hana. E MAKAALA I NA ALAHAO O INIA. He nui na mea i kamailioia no ka haaliaa o na auhau kaa'hi o Inia nei, ame ka nani no hoi. aka ke hoike aku nei au i ka poe i heluhelu ia mea, e makaala! O ka papa ekahi maanei I aole i heiuia e ko Amerika k;\a lawe ; ukana. L"a like oe me kekahi wahi ukana i hoohuikauia aku me kekahi poe e kaahele ana a e hele pu ana hoi me ko lakou mau puolo i lawa kupono no ka h'ooi)iha ana i kekahi kaa ukana. I ka manawa e heie ai kekahi o keia poe Pelekane-Inia. e iawe pu no auanei oia i kona kapu auau ame kona haieiole. kona mau kihei huluhulu, na | kamaa buki ame na noholio, a pela no I hoi me kana mau tini lehulehu ame.na pahu meaai ame na pahu lole, o ka inea i ha'i hope ia ae nei ua like me ka pahu a ke kanaka kamana i like aku hoi kona nui me kekahi pahu kupapau. Nou iho, he mea pono ia oe ke lawe pu i kou wahi moe ame na kaweie. Maiia paha o hala he mau la ma kau huakai mawaena aku o na waoakua, a aole hoi he wai inu iiuna o ke kaa. O kekahi mau kaa'hi he lawe no i na kaa haleaina, aka nae he mea pono ia oe ke kali a ku ke kaa'hi mamua o ka hiki*ana ia oe ke komo aku iloko o ia mau kaa. I kou wa hoi e komo ai iloko o ia kaa, a pau kau ai ana. e noho no auanei oe iloko olaila ne kekahi mau hora mamua n ka hiki ana ia oe ke puka aku. He inoino ka hoomoeia ana o ke alahao. aole no hoi he maikai ka hoomalamalamaia ana o na kaa a he maikai ole no hoi ka malama ana. Ma ke ano nui maoli, 0 ke alahao o Inia ke kumu hooiaio kupono loa nana e ku-e i ka manao e hoihoi ae na ke aupuni e ona i na kaa'hi. 1 (Aoie i pau.) I