Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 12, 23 March 1906 — Kuu Pokii Aloha, Jos, Keliikoa, Ua Hala i ke Ao Polikua a Kane. [ARTICLE]

Kuu Pokii Aloha, Jos, Keliikoa, Ua Hala i ke Ao Polikua a Kane.

E ke Kuokoa. Aloha oe:—E oluolu ia mai. Ma ka hora 10 a.m. o ke Sabati. Maiaki 11, 1906, ma na aekai o Kailua, N. Kona, Hawaii, ua haalele mai la i keia ola ana kuu pokil i aloha nuiia, Jus. W. Keiiikoa, ma ka hale noho o ka maua hunona. J. N. Kaomoa. A haalele mai la. i ka hoapili he wahine ame na keiki ekolu e ola nei, a pela hoi me ka nui ohana o Hookena e paiauma aku nei nona me ke aloha walohia. He ekolu no la o ke kaa ma'i ana, o ke ano fiva a hui hoi me kona ma'i mau no he "puupaa" ma ia ano iho la i loaa mai ai keia ulia ame na hooiawehala ana a haalele mai la i keia ola mauleule ana. O na hoao lapaau ana ua lilo i mea ole. Ua hanauia oia ma ka la 9 o Feberuari, A. D. 1849, ma Hookena, Kona Hema, nolaila, ua piha iaia na makahiki he 57 ame na la keu ma keia ola honua ana, mai na puhaka mai o Keohokapuli (k) ame Nakapuahi (w). O Keohokapuli (k) i hoikeia ae nei maluna he keikipapa oia no ka iliili nehe e kauiana nei o Keauhou, Kona Akau: a o kona makuahine hoi he kaikamahinepapa oia no ke "Kehau Kaomi Mu'olauniu" o Hookena, Kona Hema, a ma ia ano i pokii ai oia no'u ma o na makua 'la o maua. He mahina wale no a oi ka like ole o ko maua mau la ma keia ola ana a hala wale aku la oia; a o ka mea ehaeha loa aole au i ike i kona heleheiena hope loa, ua nui no nae na hoa'o ana e ike i kona kino wailua, eia nae ua hiki ole. Ma Hookena nei ka hapanui o kona mau la kamalii a ma Keauhou nohoi, a pela aku no ka nee ana a hiki wale i kona hoonaauao ana. KONA HOONAAUAOIA ANA. Ua hoomaka nohoi kona hoonaauaoia ana ma na kula hele la elike nohoi me ka hoomaka mua ana o ke a'o kula ana a ma ia mau kula no a komo wale i ke kula wae a G. W. Pilipo o Kona Akau, a mai ke kula wae aku no ke Kula Nui o Lahaina, a puka maikai mai me ka mahaloia e kana mau kumu i ka A. D. 1869. NOHO KUMUKULA. Mahope iho o ka puka ana mai mai Lahainaluna mai, lilo i kumukula no Keauhou ame Kailua a ma ia manawa pu lawe ae la oia ia Mrs. Keiliikoa e noho nei i keia manawa i pili aoao nona, a na laua mai na keiki ekolu e oia makuakane ole nei i na la hope o keia ola ana. KOMO I KE KULA LOIO. I ka 1870, ka hele ana i ke a'o kanawai ma ke kula loio a P. B. Mahoe, he hookahi paha makahiki a puka mai; a hoi mai lawelawe i ka oihana loio a ma ia oihana oia a iilo wale i Lunamakaainana i ka 1902 a komo i ka Ahaolelo. He kanaka kuokoa a naauao ma na hana o ka Ahaolelo a nui ka mahaloia e kona poe koho a ua loaa no na pono o kona aina aloha, mamuli ona. Nolaila, aohe paha he Keiiikoa hou e loaa ana. KANA HANA HOPE LOA. He Hope Makai Nui kana hana hope loa no ka Apana o Kona Akau. Hawaii, elike me ke koho balota Kalana i lune 20, 1905, a ma ia hana ola i lawelawe hope loa iho la a haalele wale mai la i keia oia ana. Oiai oia ma keia oihana hope he nui no na kue elike no me na ano mau, eia nae, ua lanakila ole na kue. Aloha ino kuu pokii, kuu hoapili o ke kula ioa o Kahelo a ka ihu o ka lio e haulani ai. I kaawale ko maua pili aloha ana i ko maua mare ana i na wahine a maua, a ma ia ano i noho iho ai maua ma ke ano he poo ohana. He Home Rula kona aoao kaiaiaina a ma ia aoao oia i kupaa ai me ka naue ole a haia wale aku la ma ia ano iho la ko maua like ole a no ka mea he Repubalika ko'u aoao kalaiaina, aka, ma ka hanau ana ame ke koko he hookahi maua. Iloko o ko maua noho ana ma na aoao kaiaiaina, aole oia i koi mai a pela nohoi me a'u, aka. ua noho kooikaika pu maua no ka pono o na aoao kalaiaina pakahi o maua. Ke hooki nei au me na waimaka eloelo no kuu pokii heie loa ame ka wahine kanemake, na keiki ame ka ohana, na hoaloha nohoi a pau o maua. i ko'u hoomaikai hope loa. Owau iho no me ka luuluu, S. W. KAAI. Hookena, S. Kona. Malaki 19, 1906.